Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg
Postbus 1568 3500 BN Utrecht Tel. 030-272 9700
Rapportage 2010
Landelijk Informatie Netwerk Eerstelijnspsychologen (LINEP)
2
Hieronder worden de gegevens gepresenteerd die eerstelijnspsychologen registreerden in 2010. De resultaten zijn gebaseerd op de 55067 behandelcontacten die door 613 psychologen in 2010 zijn afgesloten. Wachttijd De gemiddelde wachttijd van cliënten van alle eerstelijnspsychologen van LINEP was 20,1 dagen. Behandelduur De duur van een behandeling in maanden wordt weergegeven in figuur 1. De gemiddelde behandeltijd van een eerstelijnspsycholoog van LINEP was 145,8 dagen (ofwel ongeveer 4,9 maanden). Figuur 1: Het aantal maanden behandeltijd van de geregistreerde cliënten 30% 27%
25%
20% 16% 14%
15%
14%
13% 9%
10%
7%
5%
0% 1
2
3
4
5
6
meer dan 6 maanden
3
Aantal consulten Figuur 2 laat het aantal sessies zien. Het gemiddelde aantal sessies van de LINEPpsychologen was 7,1. Figuur 2: aantal sessies 80%
73%
70% 60% 50% 40% 30% 17%
20%
8%
10%
2% 0% 0-8 sessies
9-12 sessies
13-20 sessies
Cliëntsysteem Figuur 3 toont het cliëntsysteem. Figuur 3: het cliëntsysteem Totaal 1% 2% 8%
individueel paar gezin anders
89%
4
21 sessies of meer
Geslacht 65,0% van de cliënten van alle LINEP-eerstelijnspsychologen was vrouw. Burgerlijke staat In figuur 4 wordt de burgerlijke staat van de geregistreerde cliënten gepresenteerd. Figuur 4: burgerlijke staat van de geregistreerde cliënten Totaal
10%
2% 32%
ongehuw d
12%
gehuw d samenw onend gescheiden verw eduw d
44%
Leeftijd De leeftijdsverdeling van alle geregistreerde cliënten wordt in figuur 5 weergegeven. Figuur 5: leeftijdsverdeling van de geregistreerde cliënten 30%
24%
25%
23% 20%
20%
14%
15% 10%
10%
5%
5% 3% 2%
0% 0 t/m 10 jaar
11 t/m 20 jaar
21 t/m 30 jaar
31 t/m 40 jaar
41 t/m 50 jaar
51 t/m 60 jaar
61 t/m 70 jaar
71 jaar en ouder
5
Vergoeding De wijze van vergoeding waar cliënten voor in aanmerking kwamen wordt getoond in figuur 6. Figuur 6: wijze van vergoeding waar geregistreerde cliënten voor in aanmerking kwamen
4%
Totaal
Basisverzekering (gecontracteerd)
5%
Basisverzekering (niet gecontracteerd)
50%
34%
Basis- en aanvullende verzekering (gecontracteerd) Basis- en aanvullende verzekering (niet gecontracteerd) Anders
7%
Opleiding Figuur 7 toont het opleidingsniveau van de geregistreerde cliënten. Figuur 7: opleidingsniveau voor de geregistreerde cliënten Totaal
9%
5%
7% Onbekend Geen of LO 17%
25%
MAVO en V(M)BO MBO HAVO en VWO HBO WO
11%
6
26%
Werksituatie In figuur 8 wordt de werksituatie van de geregistreerde cliënten weergeven. Figuur 8: werksituatie van de geregistreerde cliënten Totaal
6% 15%
Werknemer Zelfstandige Ziektew et/WIA
4% 55%
5%
Werkzoekend Pensioen Studerend
8%
Anders
7%
Herkomst Figuur 9 toont de herkomst van cliënten. Figuur 9: De herkomst van de geregistreerde cliënten Totaal 8% 1%
Onbekend Geboren in Nederland Niet geboren in Nederland
91%
7
Initiatief hulpvraag Figuur 10 laat zien bij wie het initiatief voor de hulpvraag ligt. Figuur 10: initiatief voor hulpvraag van de geregistreerde cliënten Totaal 5% 1% 2% huisarts eigen initiatief 29%
bedrijf collega/ELP 63%
8
anders
Voornaamste aanmeldklacht Voor iedere geregistreerde cliënt wordt aangegeven wat de belangrijkste aanmeldingsklacht is. In tabel 1 en 2 worden respectievelijk de verdeling in aanmeldingsklachten voor volwassenen en jongeren gepresenteerd. Tabel 1. De belangrijkste aanmeldingsklacht van de volwassen geregistreerde cliënten Belangrijkste aanmeldingsklacht volwassenen Interpersoonlijke problemen Werk- en studieproblemen Stemmingsklachten; depressies Stemmingsklachten; angsten Aanpassings- en verwerkingsproblemen Identiteitsproblemen Psychosomatische / somatoforme klachten Klachten m.b.t. slapen, eten, seksualiteit en impulsbeheersing Verslavingsproblemen Anders Totaal aantal cliënten
% 25,0 9,2 14,6 12,6 22,7 4,7 4,6 2,6 0,6 3,2 50611
Tabel 2. De belangrijkste aanmeldingsklacht onder de jeugdige geregistreerde cliënten Belangrijkste aanmeldingsklacht jeugd Gezinsproblemen Gedragsproblemen Stemmingsklachten; depressies Stemmingsklachten; angsten Identiteitsproblemen Aanpassings- en verwerkingsproblemen Leerproblemen Zindelijkheidsproblemen Tic-stoornissen Anders Totaal aantal cliënten
% 7,8 24,6 8,7 16,6 6,3 16,2 10,5 0,3 0,3 8,6 4373
9
Diagnose DSM-IV as 1 Tabel 3 toont de diagnosen of indicaties van stoornissen op as 1 van de DSM-IV. Tabel 3: Diagnosen / indicaties van stoornissen op as 1 van de DSM-IV Diagnose / indicatie DSM-IV as 1 Geen aandoening op as 1 aanwezig Specifieke stoornissen die voor het eerst op kinderleeftijd of in deadolescentie gediagnosticeerd worden Delirium, dementie en amnestische en andere cognitieve stoornissen Psychische stoornissen door een somatische aandoening Aan een middel gebonden stoornis Stemmingsstoornissen Angststoornissen Somatoforme stoornissen Dissociatieve stoornissen Seksuele en genderidentiteitsstoornissen Eetstoornissen Slaapstoornissen Stoornissen in de impulsbeheersing, niet anderszins omschreven Aanpassingstoornissen Andere aandoeningen en problemen die een reden voor zorg kunnen zijn Diagnose as 1 uitgesteld Totaal aantal cliënten
% 15,0 1,5 0,1 0,6 0,7 19,7 15,0 3,3 0,2 0,6 0,6 0,6 2,2 23,4 12,0 4,4 55066
Diagnose DSM-IV as 2 Tabel 4 toont de diagnosen of indicaties van stoornissen op as 2 van de DSM-IV. Tabel 4: Diagnosen / indicaties van stoornissen op as 2 van de DSM-IV Diagnose / indicatie DSM-IV as 2 Geen aandoening op as 2 aanwezig Geen stoornis, wel clustertrekken (A, B of C) Paranoïde persoonlijkheidsstoornis Schizoïde persoonlijkheidsstoornis Antisociale persoonlijkheidsstoornis Borderline persoonlijkheidsstoornis Theatrale persoonlijkheidsstoornis Narcistische persoonlijkheidsstoornis Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis Obsessiecompulsieve persoonlijkheidsstoornis Persoonlijkheidsstoornis, n.a.o. Zwakbegaafdheid Diagnose as 2 uitgesteld Totaal aantal cliënten
10
% 60,5 13,3 0,1 0,1 0,1 0,7 0,1 0,3 0,7 0,7 0,5 1,0 0,4 21,5 55067
Diagnose DSM-IV as 3 Tabel 5 toont de diagnosen of indicaties van stoornissen op as 3 van de DSM-IV. Tabel 5: Diagnosen / indicaties van stoornissen op as 3 van de DSM-IV Diagnose / indicatie DSM-IV as 3 Geen somatische aandoening Een somatische aandoening die niet van belang is voor de behandeling Een somatische aandoening die wel van belang is voor de behandeling Een chronisch somatische aandoening die niet van belang is voor de behandeling Een chronisch somatische aandoening die wel van belang is voor de behandeling Totaal aantal cliënten
% 79,7 4,0 9,1 1,9 5,4 55064
Diagnose DSM-IV as 4 Tabel 6 toont de diagnosen of indicaties van problemen op as 4 van de DSM-IV. Tabel 6: Diagnosen / indicaties van problemen op as 4 van de DSM-IV Diagnose / indicatie DSM-IV as 4 Geen problemen aanwezig op as 4 Problemen binnen de primaire steungroep Problemen gebonden aan de sociale omgeving Opvoedingsproblemen Werkproblemen Woonproblemen Financiële problemen Problemen met toegankelijkheid van gezondheidsdiensten Problemen met justitie/politie of misdaad Andere psychosociale en omgevingsproblemen Totaal aantal cliënten
% 22,3 42,0 9,2 2,8 16,7 0,4 1,2 0,4 0,4 4,6 55062
11
GAF-score bij aanmelding en bij afsluiting In tabel 7 wordt de GAF-score bij aanmelding in relatie tot de GAF-score bij afsluiting weergegeven, waarbij zichtbaar wordt bij welk deel (%) van de cliënten sprake is van een sterke verbetering, een verbetering, stabiliteit of verslechtering. Tabel 7: GAF-score bij aanmelding en afsluiting Aantal
567
2174
9239
20050
16823
2817
127
100-91
90-81
80-71
70-61
60-51
50-41
40-00
100-91 90-81
% 96,5 2,8
% 43,2 54,3
% 26,0 45,1
% 11,4 35,9
% 7,0 24,5
% 3,7 14,7
% 3,9 7,1
80-71 70-61 60-51
0,2 0,2 0,4
1,6 0,1 0,2
28,2 0,6 0,1
34,9 17,1 0,5
27,9 24,4 15,7
17,0 22,0 24,1
7,9 6,3 20,5
0,5 0,0
0,0 0,0
0,1 0,1
0,4 0,1
18,2 0,4
27,6 26,8
GAF bij aanmelding GAF bij afsluiting
50-41 40-00
Legenda Sterk verbeterd Verbeterd Gelijk gebleven Verslechterd
12
Aangeboden hulp Figuur 11 laat zien welke vormen van hulp zijn aangeboden. Figuur 11: Aangeboden hulp Totaal 0% 5% Oriënterend gesprek
8% 8%
Kortdurende crisisinterventie/ondersteuning Advies/consultatie Behandeling Anders
79%
Methodiek van behandeling Figuur 12 laat zien welke methodiek van behandeling wordt toegepast. Figuur 12: methodiek van behandeling toegepast bij de geregistreerde cliënten Totaal Geen behandeling 12% 29%
Voornamelijk client centered 9%
Voornamelijk gedragstherapeutisch / cognitief Voornamelijk psychodynamisch Voornamelijk systeemtherapeutisch
5% 6%
Overig 38%
1%
Combinatie van tw ee of meer genoemde behandelmethodieken
Testgebruik In 55,8% van de behandelingen die zijn uitgevoerd wordt gebruik gemaakt van testen of vragenlijsten. Medicatiegebruik Uit de registraties van de LINEP-eerstelijns-psychologen blijkt dat 18,1% van de cliënten medicatie gebruikt.
13
Beëindiging contact In figuur 13 wordt getoond op welke manier de consulten van eerstelijnspsychologen worden beëindigd: door een reguliere afsluiting, door middel van afbreken of door- of terugverwijzen. Vervolgens wordt weergegeven met welke reden een contact werd afgebroken, en naar welke hulpverlener de cliënt werd door- of terugverwezen, indien van toepassing. Figuur 13: Wijze van beëindigen van het contact
Totaal
16% 2e lijns GGZ of AGZ
4%
collega/ELP Huisarts
11% 58%
3e lijns GGZ of AGZ Anders
11%
Doorverwijzing
Wijze beëindigen contact 14%
Afgesloten traject / behandeling 16%
Afgebroken door cliënt Doorverwezen
70%
Reden voor afbreken 21% 28%
Klachtafname Financiële redenen 7% 6%
Ontevredenheid Onvoldoende motivatie Anders Onbekend
21%
14
17%