RAPPORT VAN BEVINDINGEN
ONDERZOEK BIJ HET OLYMPUS COLLEGE AFDELING VWO
Plaats: Arnhem BRIN-nummer: 05FF-0 Onderzoeksnummer: 76679 Onderzoek uitgevoerd op: 18 november 2009 Conceptrapport verzonden op: 9 december 2009 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 23 februari 2010
Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.
H2839406/2
Documentnr. H2864422 Pagina 2 van 9
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 18 november 2009 een onderzoek uitgevoerd op het Olympus College, afdeling vwo, om na te gaan of er sprake is van tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs. Aanleiding De inspectie heeft voor het Olympus College, afdeling vwo, een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten sinds 2004 onvoldoende waren en dat het Olympus College in 2006 een verbetertraject is gestart. Over de resultaten van dat verbetertraject heeft de school de inspectie in 2008 en 2009 op de hoogte gesteld. Op 9 juli 2009 heeft de inspectie de uitkomsten van de risicoanalyse en het verbetertraject met het bevoegd gezag besproken. Uit dit gesprek en uit de beschikbare informatie konden het bevoegd gezag en de inspectie niet eenduidig vaststellen of de verbeteractiviteiten tot gevolg zullen hebben dat de opbrengsten verbeteren. Besloten is om een onderzoek te doen naar de kwaliteit van het onderwijs. Onderzoeksopzet Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het kernkader. Ook is onderzocht of het Olympus College zich houdt aan een aantal wettelijke voorschriften, zoals WVO artikel 10, WVO artikel 23a en 23b, WVO artikel 24a, 24b en 24c, WVO artikel 25a en WVO artikel 26. De onderzoeksactiviteiten bestonden uit het analyseren van documenten (schoolplan, schoolgids, zorgplan, zelfanalyse en de examenresultaten 2008-2009) het observeren van lessen en het voeren van gesprekken met zorgfunctionarissen, leraren, leerlingen en de directie. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009. Dit document is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
H2839406/2
Documentnr. H2864422 Pagina 3 van 9
2. BEVINDINGEN OLYMPUS COLLEGE, AFDELING VWO 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. 2. 3. 4. 5.
slecht onvoldoende voldoende goed niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. Resultaten 1 1.1 1.2 1.3 1.4
* De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau.
2
3
4
5
Leerstofaanbod 1 2.1 2.2 2.3
2.4 2.5
2
* De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma’s. * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen. De school heeft een aanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving.
H2839406/2
3
4
Documentnr. H2864422 Pagina 4 van 9
Tijd 3.1 3.2
De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt.
3.3
De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd.
1
2
1
2
3
4
3
4
Schoolklimaat 4.1 4.2 4.3 4.4
4.5 4.6 4.7 4.8
De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school. Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school.
* De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen.
De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school. De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van
incidenten in en om de school. * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.
* De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen.
Didactisch handelen 1 5.1
* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
5.2
* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
5.3
* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
2
3
4
Afstemming 1 6.1 6.2 6.3 6.4
De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
2
3
4
De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling
tussen de leerlingen.
Zorg 1 7.1
7.2
* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
H2839406/2
2
3
4
Documentnr. H2864422 Pagina 5 van 9
Begeleiding 1
2
3
8.1
Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
8.2 8.3 8.4
* De school voert de zorg planmatig uit. De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar
noodzakelijke interventies op leerlingniveau haar eigen kerntaak overschrijden.
4
Kwaliteitszorg 1 9.1 9.2
De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
9.3 9.4 9.5
De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
9.6
De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de
9.7 9.8
2
3
4
gerealiseerde onderwijskwaliteit. De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip
van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving.
Wet- en regelgeving 1 N1
2
3
N2
Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de
N3
inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het
N4
samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA
N5
naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5).
H2839406/2
4
Documentnr. H2864422 Pagina 6 van 9
2.2 Beschouwing Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs op het Olympus College, afdeling vwo, is zwak, omdat de opbrengsten onvoldoende zijn. Het rendement van de bovenbouw en de gemiddelde examencijfers zijn te laag, terwijl het gemiddelde cijfer voor het schoolexamen substantieel hoger is dan op het centraal examen. Het Olympus College heeft sinds 2006 een verbetertraject uitgevoerd. De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijsproces op orde is en dat de opbrengsten aan het verbeteren zijn. Toelichting Opbrengsten De opbrengsten van het vwo op het Olympus College zijn al drie jaar onvoldoende. Het rendement in de bovenbouw en de gemiddelde cijfers op het centraal examen zijn te laag en er is een te groot verschil tussen de gemiddelde cijfers voor het schoolexamen en het centraal examen. In de bovenbouw blijven veel leerlingen zitten, stromen veel leerlingen af van het vwo naar de havo en stromen veel leerlingen ongediplomeerd uit. Het gemiddelde cijfer op het centraal examen is 6.0. Bij negen vakken is het cijfer op het schoolexamen minimaal 0.5 punt hoger dan op het centraal examen. Bij zes vakken was het verschil bij de examens 2008 meer dan 1 punt. De school heeft een verbetertraject uitgevoerd dat tot doel heeft de opbrengsten te verbeteren. De inspectie heeft de examenresultaten van het schooljaar 2008-2009 ingezien en vastgesteld dat de opbrengsten aan het verbeteren zijn. De resultaten op het centraal examen zijn gestegen (6.3 gemiddeld), terwijl de gemiddelde cijfers op het schoolexamen licht zijn gedaald naar 6.8 gemiddeld. Verbetertraject van de school De school heeft tot 2006 een beleid gevoerd om zoveel mogelijk leerlingen een kans te geven op een vwo-diploma. Omdat te veel leerlingen moeite hadden met het vwo-niveau leidde dit tot zittenblijven, afstroom naar de havo en lage examencijfers. De school heeft sinds 2006 een ander beleid gevoerd. De school is reëler geworden in het bieden van kansen en heeft betere randvoorwaarden in het onderwijsleerproces gecreëerd. De belangrijkste elementen uit het verbetertraject zijn: afschaffing dakpanklassen havo/vwo in het tweede leerjaar. In de dakpanklassen werd onvoldoende op vwo-niveau lesgegeven en getoetst, waardoor leerlingen met achterstanden in het derde leerjaar terecht kwamen. In het tweede leerjaar wordt nu een onderscheid gemaakt tussen havo- en vwo-klassen met een bijbehorend les- en toetsniveau; aanscherpen bevorderingnormen in de onderbouw. In de onderbouw worden de resultaten bij de vakken Nederlands, Engels en wiskunde als maatgevend genomen voor de bevordering naar hogere leerjaren. Hierbij wordt tevens gebruik gemaakt van de uitkomsten van de CITOVAS toetsen; bestrijden van achterstanden. De school heeft geconstateerd dat leerlingen in de onder- en de bovenbouw achterstanden hebben opgelopen bij diverse vakken. Waar tekorten zijn geconstateerd heeft de school de urentabel uitgebreid en bijspijkerlessen georganiseerd voor individuele leerlingen. In de examenklassen worden specifieke examentrainingen georganiseerd, waaronder teksttrainingen voor Nederlands en de moderne vreemde talen;
H2839406/2
Documentnr. H2864422 Pagina 7 van 9
afdekken exameneisen en kwaliteit toetsen. De school heeft de SLO ingeschakeld om een analyse te maken van de vakken waar de examencijfers laag zijn en er een te groot verschil is tussen schoolexamen en centraal examen. Op grond hiervan zijn de lessen en de toetsen in alle leerjaren aangepast en heeft de school zich ervan vergewist dat voldaan wordt aan de eisen die gesteld worden aan een vwo. Bij de overige vakken hebben de vaksecties deze analyses en verbeteringen zelf doorgevoerd. Het toetsbeleid is aangescherpt en wordt procesmatig gemonitord door de schoolleiding. De school betrekt ervaren leerkrachten van andere scholen bij de beoordeling van de PTA’s en PTA-toetsen; opbrengstengerichtheid. De schoolleiding ziet scherper toe op het functioneren van leerkrachten en vaksecties. Opbrengstgegevens worden gebruikt om te bepalen of het leerstofaanbod aansluit op de (examen)eisen, of de overgang van onder- naar bovenbouw beter verloopt en of de kwaliteiten van de leerlingen goed zijn ingeschat.
Onderwijsleerproces Eén van de redenen voor de lage examenresultaten is dat de leerlingen onvoldoende zijn voorbereid op het talige karakter van de centrale examens. De instroom van leerlingen is de afgelopen jaren veranderd. Er zijn meer taalzwakke leerlingen het vwo ingestroomd. De school heeft incidenteel aandacht besteed aan deze problematiek door bijspijkerlessen te verzorgen, maar heeft het probleem niet structureel voor alle vakken en alle leerlingen ter hand genomen. De school heeft recentelijk door een extern bureau een analyse laten maken van het taalonderwijs en heeft een plan van aanpak opgesteld. De implementatie wordt begeleid door een extern adviseur. Hoewel de leraren op het Olympus College doorgaans aantrekkelijk en gevarieerd lesgeven, ligt de focus op het gemiddelde van de klas. Hierdoor worden snellere leerlingen niet optimaal bediend, terwijl de leerlingen die extra uitleg nodig hebben aangewezen zijn op hulp van de leerkrachten buiten de lessen om. Dit laatste heeft als nadeel dat niet iedere leerling bereikt wordt, maar ook dat het een extra belasting voor de leerkrachten is. Kwaliteitszorg De school heeft in de schoolgids of het schoolplan de visie op burgerschap en integratie niet verwoord en niet aangegeven op welke wijze de school invulling geeft aan deze visie of op welke wijze de school vaststelt dat de beoogde doelen zijn gerealiseerd. Met betrekking tot het afleggen van verantwoording aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit stelt de inspectie vast dat de informatie van de school te summier is. Het percentage leerlingen dat doorstroomt naar een hoger leerjaar of een ander soort onderwijs en het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat ontbreekt in de informatie.
H2839406/2
Documentnr. H2864422 Pagina 8 van 9
3. TOEZICHTARRANGEMENT Belangrijke tekortkomingen in de onderwijskwaliteit De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan het Olympus College, afdeling vwo, een aangepast arrangement toe. Het Olympus College, afdeling vwo, valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in november 2010 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in het vierde kwartaal van 2010 eventueel opnieuw onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Tekortkomingen in de naleving Er was een tekortkoming in de naleving van wettelijke voorschriften. In vwo-4 voldeed de geprogrammeerde onderwijstijd niet aan de wettelijke eisen. Om deze reden heeft de Inspectie van het Onderwijs de volgende afspraken gemaakt met het bevoegd gezag: Het bevoegd gezag dient de geconstateerde tekortkomingen in de naleving van wettelijke voorschriften uiterlijk binnen 3 maanden op te heffen en verantwoordt zich hierover aan de inspectie. Vervolgens voert de inspectie een onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Het bevoegd gezag heeft de geconstateerde tekortkomingen binnen 3 maanden opgeheven en heeft zich hierover verantwoord aan de inspectie. De inspectie voert na afloop van het schooljaar 2009-2010 een onderzoek uit om na te gaan of de onderwijstijd daadwerkelijk is gerealiseerd.
H2839406/2
Documentnr. H2864422 Pagina 9 van 9
