RAADSINFORMATIEBRIEF

Gemeente Amersfoort

RAADSINFORMATIEBRIEF 2012-27 Van Aan Portefeuillehouder

: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad Wethouder S. van 't Erve

Reg.nr. Datum Programma

: 4027804 : 6 maart 2012 3. Stedelijk beheer en Milieu

TITEL Milieu-uitvoeringsplan, Klimaatactieplan en Biodiversiteitsplan.

KENNISNEMEN VAN Het Milieu-uitvoeringsplan en de geactualiseerde uitvoeringsplannen op het gebied van biodiversiteit en klimaat voor de periode 2012-2013.

AANLEIDING In de raadsvergadering van 6 december 2011 is besloten om de geldigheidsduur van het Milieubeleidsplan 2008-2011 met 2 jaar te verlengen (reg.nr. 3800518). Overwegingen hiervoor waren dat inhoudelijke actualisering nu niet noodzakelijk is en dat we dit vanuit de wet Milieubeheer ook niet verplicht zijn. Daarin is de raad toen ook toegezegd om u in het 1e kwartaal 2012 een nieuw Milieu-uitvoeringsplan voor te leggen, gezamenlijk met een geactualiseerd Klimaatactieplan en Biodiversiteitsactieplan. Genoemde stukken vindt u in de bijlagen. Onderstaande figuur geeft schematisch de relatie weer tussen de verschillende thema’s en documenten. Het Milieu-uitvoeringsplan geeft het overzicht van alle projecten vanuit de verschillende thema’s. De plannen geven de visie en strategie weer voor de verdere uitvoering van vastgesteld beleid.

Er is ook een duidelijke relatie met het Programma Duurzame Ontwikkeling. Diverse projecten uit het Milieu-uitvoeringsplan komen terug in het Programmaplan Duurzame Ontwikkeling 2012. Daarnaast is ook het Klimaatactieplan integraal opgenomen in het Programma Duurzame Ontwikkeling. Inlichtingen bij:

K.M. Alberts-van der Woude, SOB/MIL, (033) 469 47 49

Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 4018540 pagina 2

U heeft gevraagd om informatie en een gesprek over het Milieubeleidsplan en het Programma Duurzame Ontwikkeling. Dit zal plaatsvinden op een tussenliggende dinsdag in het 1e kwartaal 2012. Daarbij zullen wij zowel achterom kijken naar de uitvoering van afgelopen vier jaar milieubeleid(splan) en een toelichting geven op de opgestelde - en u eerder toegestuurde Milieubalans. We willen tijdens het gesprek vooral ook met u vooruit kijken naar de komende periode. De bijeenkomst wordt samen met de programmamanager Duurzame Ontwikkeling voorbereid. In de loop van 2013 zullen de kaders voor een nieuw overkoepelend strategisch plan in overleg met de raad worden opgesteld.

KERNBOODSCHAP In het Milieu-uitvoeringsplan (MUP) zijn vanuit de speerpunten uit het Milieubeleidsplan de projecten en activiteiten benoemd die, aanvullend op de reguliere milieutaken, vanuit de afdeling Milieu worden opgepakt en uitgevoerd. De focus ligt daarbij op 2012 met soms een doorloop naar 2013. De speerpunten zijn: 1. Klimaat en Energie, 2. Natuur en Biodiversiteit 3. Gezond &Veilig. Waarom een MUP en geen nieuw milieubeleidsplan? Voor de diverse plannen geldt dat de ambities hetzelfde zijn gebleven en dat vooral de wereld om ons heen is veranderd sinds 2008. Naast de afname in biodiversiteit en de voortgaande klimaatverandering kampen we met een economische recessie en hebben we te maken met beperktere budgetten. Daarnaast willen we meer inspelen op - en gebruik maken van - de kracht van de stad: we hebben veel mondige en ter zake kundige Amersfoorters. Niet voor niets is het programma Duurzame Ontwikkeling ook gericht op het benutten van de Kracht van de Stad. De focus ligt op het stimuleren, activeren en verbinden van verschillende partijen in de stad. Goede voorbeelden hiervan zijn 033Energie waarbij het bedrijfsleven, bewoners en de gemeente gezamenlijk optrekken om woningen in Amersfoort energiezuiniger te maken. Een ander voorbeeld is het NME-arrangement waarin meer dan 54 partijen hun krachten bundelen om samen, met behulp van NME, Amersfoort duurzamer te maken. Terug naar het Amersfoortse milieubeleid betekent dit dat we geen noodzaak zien voor het kiezen van een andere inhoud maar wel voor andere strategieën. En met het programma Samen Duurzaam dat gestart is na vaststelling van het Milieubeleidsplan, is al veel ervaring opgedaan met een meer doelgroepgerichte aanpak. Een verdere verbreding heeft vervolgens plaatsgevonden met de vormgeving van het programma Duurzame Ontwikkeling. Toelichting op de speerpunten Hieronder vindt u per speerpunt de kernboodschap. Bij het Milieu-uitvoeringsprogramma is een toelichting opgenomen per project c.q. activiteit. Voor twee speerpunten uit het Amersfoorts milieubeleid is het geactualiseerde uitvoeringsplan bijgevoegd: het Klimaatactieplan en het Biodiversiteitsactieplan. Klimaat en Energie In het Milieubeleidsplan hebben wij de ambitie vastgesteld om een CO2-neutrale gemeente te worden in 2030. Een studie uit 2011 (“CO2-spoorboekje”) laat zien dat deze doelstelling naar verwachting niet gehaald kan worden doordat de ontwikkeling en integratie van duurzame energie in de maatschappij langer tijd nodig heeft.

Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 4018540 pagina 3

Om zo effectief mogelijk invulling te geven aan de CO2-reductie zijn in het Klimaatactieplan (KAP) vier speerpunten benoemd: • Eigen organisatie • Bestaande woningen (huur en koop) • Bedrijven • Duurzame energie Activiteiten voor de eigen organisatie bestaan onder andere uit de voorbereiding van energiezuinige renovatie van het eigen stadhuis en de inventarisatie van mogelijkheden voor de besparing in de overige gemeentelijke panden. De ontwikkeling van Energy Service Companies waarmee de markt investeert in energiebesparende maatregelen in (maatschappelijk) vastgoed lijkt een kansrijke optie die verder onderzocht zal worden. Energiebesparing bij bestaande woningen wordt de komende periode verder uitgevoerd door het consortium 033Energie, een samenwerkingsverband van bedrijfsleven, bewoners en gemeente. Werden afgelopen twee jaar 750 woningen aangepakt, de komende drie jaar zullen dat er minimaal 2000 zijn. Dit gaat gepaard met een totale investering van circa 15 miljoen euro door woningeigenaren. Het consortium heeft een subsidie van €500.000 van het Rijk ontvangen. Hetzelfde consortium gaat in het kader van Alle lichten op groen 20 woningen energieneutraal renoveren. Hiervoor is een subsidie van €250.000 van het Rijk ontvangen. Bij bedrijven wordt onder andere ingezet op informatieverstrekking, extra handhaving en het stimuleren van duurzame energieopwekking. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar instrumenten om “groene” bedrijvigheid te stimuleren. Energy Service Companies zullen ook hier onder de aandacht worden gebracht. Op het gebied van duurzame energie ligt de focus de komende jaren voornamelijk op duurzame warmte. In een visie op duurzame warmte worden de mogelijkheden voor warmtenetten in beeld gebracht al dan niet in combinatie met geothermie en WKO. Daarnaast richten we ons op het ondersteunen van collectieve initiatieven voor zonnestroom, het faciliteren van windenergie, energie uit biomassa, gebruik van restwarmte en smart grids. Met de geplande activiteiten wordt de uitstoot van CO2 in Amersfoort naar verwachting met 20 kton per jaar teruggebracht. Dit reductietempo is niet voldoende om de doelstelling in 2030 te halen. We blijven de ambitie CO2-neutraal in 2030 wel vasthouden. Technologische ontwikkelingen, prijsdalingen en maatschappelijke tendensen kunnen op termijn wellicht een versnelling in de CO2reductie teweegbrengen. Om hier optimaal op in te kunnen spelen sluit het Klimaatactieplan direct aan op het programma Duurzame Ontwikkeling. Natuur en Biodiversiteit De ambitie uit het Milieubeleidsplan voor het behouden en laten toenemen van de voor Amersfoort kenmerkende soorten flora en fauna blijft overeind staan. Recente publicaties onderstrepen de noodzaak om daar extra actie op te ondernemen. Belangrijk middel voor het behoud van deze biodiversiteit is het vergroten, verbinden en verbeteren van groengebieden. Een robuuste samenhangende groenstructuur ingericht voor de soorten die er gebruik van moeten maken. De strategie om dat te bereiken is een combinatie van zelf het goede voorbeeld geven en het benutten van de kracht van de stad. Voor het vergroten van die groenstructuur zijn binnen Amersfoort de projecten in het kader van Amersfoort Groene stad een belangrijk middel. Voor het goed in beeld brengen van wat nu die samenhangende groenstructuur voor Amersfoort is, wordt in 2012 gestart met deze hoofd-groen-structuur letterlijk “op de kaart”te zetten. Tijdelijk vergroten van de groenstructuur wordt verder in praktijk gebracht door tijdelijke natuur op braakliggende terreinen vorm te geven. Waar het gaat om het verbinden van groene plekken in de stad wordt in 2012 en 2013 de focus gelegd op de kwaliteit van de bloemrijke bermen die voor veel soorten de enige manier is om zich in en door de stad te verplaatsen. Bij verbeteren van de biodiversiteit gaat het om diverse projecten. Een plan van aanpak voor het bestrijden van invasieve exoten moet ervoor gaan zorgen dat deze planten niet langer groeien ten koste van de typisch Amersfoortse soorten. Er wordt een bewustwordingscampagne gehouden om bij

Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 4018540 pagina 4

isolatie van bestaande gebouwen het leefgebied van vleermuizen en vogels te behouden. Voor het benutten van de kracht van de stad wordt het toepassen van Ecosysteemdiensten verder onderzocht. Hierbij worden financiële waarden toegekend aan de diensten die de natuur ons levert. Het “jaar van de bij” wordt benut om onze boodschap van natuur en biodiversiteit bij een breed publiek onder de aandacht te brengen. In 2012 wordt voor het tweede en laatste jaar uitvoering gegeven aan het Natuur- en Milieu Educatiearrangement, dat we met meer dan 50 partijen uitvoeren. We streven ernaar de samenwerking ook na het programma verder voort te zetten. Voor de uitvoering van het tweejarige arrangement is €249.000 aan externe subsidie binnen gehaald. Andere partijen in de stad zetten hier een bedrag van €200.000 tegenover. Daarnaast geven we actief invulling aan GroenGelinkt, een initiatief waarmee het NME-aanbod digitaal wordt ontsloten en verschillende partijen in de stad met elkaar worden verbonden. Gezond & Veilig: bodem, geluid, externe veiligheid, afval Onder dit speerpunt vallen meerdere milieuthema’s: bodem, lucht, afval, geluid, externe veiligheid en water. In het MUP overzicht zijn specifieke projecten opgenomen en kort beschreven. Hieronder wordt een aantal van deze projecten benoemd. De nieuwe Bodembeleidsnota zal binnenkort aan u worden voorgelegd. Hierin worden de keuzes voor het bodembeleid, de visie en ambities weergegeven. Het beschrijft de transitie naar bodemontwikkelingsbeleid, de visie op de ondergrond en het grondwaterbeheer. Tevens vindt de implementatie plaats van het nieuwe Bodeminformatiesysteem. Later in het jaar zal de Geluidsnota worden geactualiseerd waarbij ook wordt ingegaan op nieuwe wetgeving die per 1 april van kracht wordt: SWUNG (Samen Werken in de Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid)). Voor 30 juni 2012 moeten de geluidsbelastingskaarten zijn vastgesteld. Daarna hebben we 1 jaar de tijd voor het vaststellen van het bijbehorende actieplan met daarin plandrempels en maatregelen. Dit jaar wordt verder verkend of het nodig of wenselijk is om extern veiligheidsbeleid op te stellen. Aanleiding vormt de herziening van bestemmingsplan Vathorst (bedrijventerrein). Een eerste stap hierin is het opstellen van risicokaarten. In 2011 is het Afvalactieplan opgesteld en in raadsinformatiebrief 2011-62 aan u voorgelegd. Hierin worden twee lijnen benoemd: - Optimalisatie afvalscheiding door huishoudens. - Verbindende en katalyserende rol van de gemeente om Cradle-to-Cradle te stimuleren. De resultaten uit de succesvolle proef in Nieuwland met actieve inzameling van kunststofafval worden gebruikt bij de verdere optimalisatie van de afvalinzameling. Tevens wordt de mogelijkheid van gedifferentieerde afvaltarieven verder onderzocht. In het Afvalactieplan zijn o.a. acties opgenomen om in 2015 60% hergebruik te realiseren. In 2012 wordt een beleidsvisie voor Cradle-to-Cradle opgesteld waarin uitwerking wordt gegeven aan concrete kansen.

FINANCIËN De benodigde financiële middelen die voor de uitvoering in 2012 – 2013 nodig zijn, komen overeen met de beschikbare middelen zoals die zijn opgenomen in de begroting voor het programma Milieu. Het uitvoeringsbudget voor het KAP bedraagt €204.000 voor 2012 en €137.000 voor 2013. In het programma Milieu is voor beide jaren €50.000 gereserveerd voor het KAP. De overige bedragen komen ten laste van het Programma Duurzame Ontwikkeling (voor 2012 is dit verwerkt in het

Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 4018540 pagina 5

Programmaplan Duurzame Ontwikkeling 2012). Voor het BAP is voor zowel 2012 als 2013 €27.000 gereserveerd binnen het programma Milieu.

BETROKKEN PARTIJEN / COMMUNICATIE Bij de opstelling van het MUP, KAP en BAP heeft afstemming plaatsgevonden met diverse afdelingen en er is een duidelijke relatie met het Programma Duurzame Ontwikkeling. Verschillende projecten uit het MUP en het gehele KAP maakt deel uit van het Programma Duurzame Ontwikkeling. Voor de uitvoering van het Milieu-uitvoeringsplan zijn daarnaast ook veel andere partijen betrokken, zowel binnen maar juist ook buiten de gemeentelijke organisatie. Na vaststelling zullen de uitvoeringsplannen bekend worden gemaakt door middel van een persbericht en stadsbericht. Daarnaast zal alle informatie te vinden zijn op de gemeentelijke website.

Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,

de burgemeester,

H.K.W. Bekkers

L.M.M. Bolsius