Raadsinformatiebrief Van:
N. Lemlijn
Aan:
de leden van de Gemeenteraad
Onderwerp:
Datum:
Afronding IDOP programma’s Helenaveen, Vlierden en Liessel
Steller: E. Tselekis-Koolen
15 januari 2014
Nr.: RIB-NL-1402
Graag wil ik u informeren de afronding van de IDOP uitvoeringsprogramma’s Helenaveen, Liessel en Vlierden. In september vorig jaar zijn de nieuwe Multifunctionele accommodatie (MFA ‘t Huis) en de nieuwe blokhut voor de scouting in Vlierden geopend. Daarmee werden de laatste IDOP projecten opgeleverd. Voor Vlierden is vervolgens nog de subsidieverantwoording voor de projecten doorlopen. De door de accountant goedgekeurde verantwoording en het verzoek tot vaststelling zijn verzonden naar de Provincie Noord-Brabant. Nu alle IDOPs zijn uitgevoerd wordt u geïnformeerd over de behaalde resultaten en het financiële verloop. Een korte terugblik In 2005 is de gemeente Deurne gestart met het opstellen van drie integrale dorpontwikkelingsprogramma’s (iDOP’s) voor de dorpskernen Helenaveen, Liessel, Neerkant en Vlierden, samen met de lokale inwoners. Voor Helenaveen, Liessel en Vlierden zijn de uitvoeringsprogramma’s die daaruit voortkwamen opgesteld in de vorm van een oplegger. Deze zijn door het college en Raad vastgesteld (Helenaveen: d.d. 17 maart 2008; Liessel d.d. 20 november 2008; Vlierden d.d. 7 juli 2009) en ingediend bij de provincie Noord-Brabant voor een subsidiebijdrage. De provincie heeft voor deze drie plannen de maximale subsidie verleend. Omdat Neerkant niet haalbaar bleek, is dit uitvoeringsprogramma niet doorgezet en ingediend voor provinciale subsidie. Met het vooruitzicht op de subsidie van de provincie is ieder dorp voortvarend gestart met planvorming en uitvoering van diverse projecten. Resultaten Er zijn veel resultaten geboekt, ondanks de moeilijke economische omstandigheden: - Een nieuwe MFA in Vlierden (’t Huis), die het verenigingsleven en de gymzaal huisvest onder één dak. - Een nieuwe blokhut voor de scouting in Vlierden, inclusief zonnecollectoren die het hele sportpark van duurzame energie kunnen voorzien. - De Peuterspeelzaal heeft een nieuw onderkomen - De ommetjes (wandelpaden) in Vlierden zijn gerealiseerd. - Een nieuwe sporthal in Liessel, die als hart fungeert op het omgedoopte sportpark De Smeltkroes; - Een nieuw plein achter de Kastanje in Liessel. - Vernieuwde hoofdstraat in Liessel. - Heringerichte Oude Peelstraat in Helenaveen. - De historische laanstructuur is hersteld aan de Aardbeiweg in Helenaveen.
-
Een nieuw huiskamerpaviljoen en een zorgcoöperatie in Helenaveen. Een nieuw onderkomen voor de tennisclub in Helenaveen. Een aangepaste infrastructuur en parkmanagement op de willige laagt in Liessel.
De inzet van verenigingen en vrijwilligers was onmisbaar. De gemeente heeft zoveel mogelijk in een faciliterende rol gewerkt, waarmee de projecten ook echt van Helenaveen, Liessel en Vlierden zelf zijn, waarmee het beste uit de lokale gemeenschap naar voren is gehaald. Daarmee is een goede toon gezet, die wordt voortgezet bij het gebruik van de nieuwe voorzieningen: - Onderhoud van de sporthal en de buitenruimten in Liessel en de MFA in Vlierden gebeurt door de gebruikers zelf. - Beheer en exploitatie wordt gedaan de gebruikers. - Er is een zorgcoöperatie opgericht in Helenaveen. Financiën We zijn voor alle iDOPs samen ruim binnen het beschikbare budget voor de iDOP’s gebleven. Dit heeft te maken met kritische beoordeling van projecten, scherpe monitoring, grote aanbestedingsvoordelen en de zelfwerkzaamheid van vrijwilligers. In Helenaveen zijn de meeste projecten conform begroting afgerond. Alleen voor het verplaatsen van de tennisvelden is aanzienlijk minder besteed, de raming bleek hier (veel) ruimer dan nodig. Het uiteindelijke resultaat voor iDOP Helenaveen komt uit op een plus van circa €200.000,-. In totaal komt het project iDOP Liessel uit op een positief resultaat van €590.000,-. Dit is met name te danken aan de projecten rond de nieuwe sportvoorzieningen en de herinrichting van de openbare ruimte in het centrum van dit dorp. Bij het laatstgenoemde project hebben we kritisch beoordeeld welke ingrepen de meeste effecten op de leefbaarheid zouden hebben en hierop in te zetten. Ook aan de sporthal is aanzienlijk minder besteed, ondanks het feit dat de sportverenigingen een meer uitgebreide sportaccommodatie gerealiseerd hebben dan vooraf voorzien was. De bouwheer, stichting BELSA, heeft hier scherp onderhandeld met de aannemer en er is ontzettend veel zelfwerkzaamheid door vrijwilligers in het project gestoken. Het laatste project, rondom de herinrichting van de Willige Laagt, is deels ondergebracht in de GREX. De aanvullende werkzaamheden en bijbehorende kosten zijn daarom daar ondergebracht. Ook bij de bouw van de MFA in het kader van iDOP Vlierden heeft de stichting ‘t Huis strak onderhandeld met de aannemer, waardoor ook hier een grotere accommodatie binnen het budget is gerealiseerd. Daarnaast kon de BTW over de bouwkosten teruggevraagd worden, wat een enorme besparing op heeft geleverd. De andere twee projecten zijn nagenoeg conform begroting afgerond. Ondanks dat de kosten wat lager zijn uitgevallen dan geraamd, heeft iDOP Vlierden een negatief resultaat van €33.323,-. Dit is vooral te verklaren door het feit dat vanwege de lagere kosten, ook de subsidie van de provincie op het project lager is. Hiermee was in de raming geen rekening gehouden. De definitieve subsidievaststelling door de Provincie Noord-Brabant voor iDOP Vlierden vindt naar verwachting eind januari 2014 plaats. Daarna kunnen de financiële resultaten definitief verwerkt worden in de jaarrekening 2013. Afronding iDOP programma’s Met de realisatie van de projecten is invulling gegeven aan de leefbaarheidsdoelen voor de dorpskernen. Daarmee hebben we het iDOP programma afgesloten. Leefbaarheid van onze dorpen blijft op de agenda staan. Het iDOP programma heeft een stevige impuls gegeven aan de oplossing van knellende vraagstukken. Hieronder wordt per iDOP uitgebreider ingegaan op de doelen, projecten en resultaten.
Pagina 2 van 6
iDOP Helenaveen Doelen en projecten In iDOP Helenaveen en de oplegger zijn drie doelen geformuleerd: 1. Realiseren van een sterker centrum als ontmoetingsplek; 2. Verbeteren van het leefklimaat voor een evenwichtige bevolkingsopbouw; 3. Duurzaam behoud van werkgelegenheid. Om dit bereiken zijn in het uitvoeringsprogramma de volgende deelprojecten opgenomen: - Realisatie zorgcoöperatie (incl. projecten ter versterking participatie, zorg en welzijn;) - Maatwerk glastuinbouw (uit iDOP gehaald;) - Herstel historische laanstructuur Aardbeiweg – Douglasweg; - Verplaatsing transportbedrijven: onderzoek en uitvoering; - Herinrichting Oude Peelstraat en aanliggende pleinen; - Verplaatsing tennisvelden. De geplande einddatum van het programma was 31 december 2011. Het project Maatwerk Glastuinbouw is vanwege diens aard en schaal uit het iDOP gehaald. Dit project wordt nu via de regeling Sanering verspreid liggend glas van de Provincie uitgevoerd. Resultaten in Helenaveen Realisatie zorgcoöperatie Op 1 december 2009 is de zorgcoöperatie Helenaveen opgericht. De vorming van de coöperatie heeft ertoe geleid dat het voorzieningenniveau wat betreft zorg en welzijn binnen Helenaveen verbeterd is. Om de activiteiten van de zorgcoöperatie beter tot hun recht te laten komen, is er een huiskamerpaviljoen gebouwd. Hiermee is fysieke ruimte gecreëerd om alle activiteiten van de zorgcoöperatie te faciliteren. Herstel historische laanstructuur Aardbeiweg - Douglasweg De Gemeente heeft intensief samengewerkt met bewoners om de laanstructuren van de Aardbeistraat, Douglasweg en de Hovenierstraat te verbeteren en de toeristisch -recreatieve waarde van het gebied op te waarderen. Met het herstel van en onderhoud aan de begroeiing en het plaatsen van het bord is de herkenbaarheid van de concessiegrens op deze plek vergroot. Bewoners worden voorts gestimuleerd en gefaciliteerd om de overige laanstructuren op andere plekken te herstellen, zodat Helenaveen haar unieke dorpsgezicht behoudt. Verplaatsing transportbedrijven Bij aanvang van het iDOP was er de wens om de transportbedrijven Arts Transport en Van Esseveldt Transport bedrijven te stimuleren om zich elders te vestigen. De mogelijkheden zijn door de gemeente onderzocht, in overleg met deze bedrijven. Uiteindelijk is gebleken dat de wensen en mogelijkheden niet in overeenstemming gebracht konden worden. Herinrichting Oude Peelstraat en aanliggende pleinen De Oude Peelstraat, de hoofdroute door het centrum van Helenaveen is veiliger geworden en veel mooier, door middel van herinrichting en het aanbrengen van nostalgische verlichting en meubilair en het uitbreiden van de parkeervoorzieningen. Het centrum van Helenaveen heeft hierdoor een betere uitstraling gekregen, de bezoekerscapaciteit is verhoogd en de verkeersveiligheid is verbeterd. Verplaatsing tennisvelden Door de verplaatsing van de tennisvelden is er ruimte gemaakt voor zorgwoningen in het dorp. De accommodatie en de tennisbanen zijn vernieuwd en dankzij de all-weather banen kan hier nu het hele jaar door gebruik van gemaakt worden. Bovendien heeft de voetbalvereniging eveneens een nieuw veld gekregen, omdat deze ruimte moest maken
Pagina 3 van 6
voor de tennisbanen. Aanvullend hierop is de gelegenheid aangegrepen om de parkeerplaats te verplaatsen voor een verbeterde verkeersveiligheid bij de sportvelden. iDOP Liessel Gestelde doelen en voorgenomen projecten De hoofddoelen voor de leefbaarheid zijn als volgt geformuleerd in de Oplegger: 1. Een sterker centrum; 2. Bevorderen sociale samenhang en cohesie; 3. Grotere verkeersveiligheid; 4. Verbeteren ruimtelijke kwaliteit. De projecten die in het uitvoeringsprogramma zijn opgenomen, voor het behalen van deze doelen zijn: - Realisatie woonservicezone (uit iDOP gehaald, hiervoor is geen iDOPsubsidie verstrekt door de provincie); - Herinrichting openbare ruimte centrum Liessel (Hoofdstraat, Markt en plein aan de Zandstraat); - Behouden en concentreren sportvoorzieningen; - Uitbreiding bedrijventerrein / instellen parkmanagement. De realisatie van de woonservicezone is uit de subsidieaanvraag gehaald vanwege de omvang van het project, de economische onzekerheden en de afwijkende projectperiode. De einddatum van het programma was 31 december 2012. Resultaten Herinrichting openbare ruimte centrum Liessel In het kader van iDOP Liessel werd de herinrichting van drie plekken in het centrum beoogd, namelijk de Hoofdstraat, het plein aan de Zandstraat en de Markt. De herinrichting van het plein voor de Kastanje (Markt) is later komen te vervallen; gezien de vrij goede staat van het plein. Door de herinrichting van de Hoofdstraat en het Zandstraat-plein is de verkeersveiligheid langs de belangrijkste doorgaande wegen en voorzieningen van Liessel vergroot. Daarnaast heeft het dorp een aantrekkelijkere uitstraling gekregen en is het hart van het dorp beter ingericht voor evenementen. Behouden en concentreren sportvoorzieningen De oude Microhal moest wijken voor de woonservicezone, wat voldoende aanleiding was om de verouderde hal te vervangen. Op die manier ontstond ook de mogelijkheid om binnenen buitensport faciliteiten te concentreren en centraliseren. In 2011 is stichting Beheer en Exploitatie Liesselse Sport Accommodatie (BELSA) opgericht door de betrokken sportverenigingen. Deze stichting heeft het bouwheerschap voor de nieuwe sporthal op zich genomen, waarna zij bij de realisatie niet alleen eigenaar zou worden, maar ook geheel verantwoordelijk voor het beheer en de exploitatie. We zijn ook overeengekomen dat BELSA het beheer en onderhoud voor zowel de hal als de buitenruimte en omliggende publieke ruimte op zich neemt. Dankzij de inzet van een groot aantal vrijwilligers heeft BELSA veel kosten kunnen besparen op de bouw van de hal en omgeving. Ook is er een langzaamverkeersroute aangelegd tussen de woonservicezone en de sporthal, zodat de kinderen van de brede school in deze zone veilig te voet naar de sporthal kunnen voor gymnastiek. Met de bouw van de sporthal is de gelegenheid aangegrepen om de buitensportfaciliteiten te verbeteren, zoals de beregening, verlichting en kleedruimtes. De kantine is bovendien in de sporthal ondergebracht, zodat deze voor zowel de binnen- als buitensport gebruikt kan worden.
Pagina 4 van 6
Begin december 2012 is de sportzaal opgeleverd en samen met de omliggende velden gedoopt tot Sportpark de Smeltkroes. Alle beoogde sportclubs, verenigingen en de school kunnen terecht in de zaal en de buitensportaccommodatie. Uitbreiding bedrijventerrein Willige Laagt / instellen parkmanagement Uitbreiding bedrijventerrein Voor de herinrichting en uitbreiding moesten kavels verlegd en heringedeeld worden, maar de benodigde ondernemers met nieuwe initiatieven zijn vanwege de slechte economische omstandigheden achtergebleven. Om het geheel in beweging te brengen en toch binnen iDOP-verband een impuls te geven aan de leefbaarheid rond het bedrijventerrein, is een infrastructureel knelpunt opgelost door een nieuwe weg aan te leggen op het terrein. Hiermee wordt vrachtverkeer geweerd uit het dorp, wat de leefbaarheid ten goede komt. Parkmanagement Alle ondernemers op het bedrijventerrein Willige Laagt zijn aangesloten bij Parkmanagement. Dit draagt bij aan een goede beeldkwaliteit op het bedrijventerrein, met name wat betreft veiligheid en onderhoud. iDOP Vlierden Gestelde doelen en voorgenomen projecten In de oplegger zijn vier hoofddoelen van het programma geformuleerd: 1. Een sterker dorpshart; 2. Het versterken van de saamhorigheid; 3. Een dorpse economie; 4. Een waardevol buitengebied en als duurzame buffer (naar Deurne.) Waaruit de volgende projecten naar voren kwamen: - De multifunctionele accommodatie (MFA;) - Realisatie peuterspeelzaal; - Verplaatsen van de scouting; - Aanleggen Ommetjes. Drie van deze projecten heeft de gemeente aangedragen voor iDOP subsidie. De Ommetjes zijn door de dorpsraad opgepakt, in samenwerking met Brabants Landschap. Resultaten De multifunctionele accommodatie Samen met de werkgroep MFA Vlierden heeft de gemeente de ideeën en wensbeelden van het dorp vertaald in een haalbaar plan. De gemeente heeft na een haalbaarheidsonderzoek de zaal en grond gekocht van Thijssen, de bestemmingsplanprocedure gestart en een Programma van Eisen opgesteld. Er zijn tegelijkertijd voorbereidingen getroffen voor tijdelijke huisvesting van de verenigingen die gebruik maakten van de oude zaal Thijssen en het JAV gebouw. Vanuit de nadrukkelijke wens van het dorp om zelf een MFA te beheren, is een stichting opgericht voor het beheer en de exploitatie, genaamd ‘Stichting ’t huis’. Deze stichting is in november 2011 bouwheer geworden. De gemeente blijft eigenaar van het gebouw en heeft een investeringssubsidie verstrekt. Het dorp wilde graag een grotere locatie dan volgens de voorzieningentrap van de gemeente gerealiseerd zou worden. Daarom heeft ‘’t Huis’ besloten om op eigen kracht en binnen het budget dit te realiseren en ook in de toekomst zelf de aanvullende kosten voor onderhoud op zich te nemen. Vanwege het vervallen van zaal Thijssen is vooraf afgesproken om de MFA ook commercieel te gebruiken en is samenwerking gezocht met
Pagina 5 van 6
een horecaondernemer; logische partner in deze was VOF Zaal Thijssen. De afspraken rond de exploitatie zijn in juli van dit jaar rondgekomen. Eind maart 2013 is het prachtige gebouw opgeleverd. Het gebouw is zo ingericht, dat het geschikt is voor een breed palet aan activiteiten en dat meerdere activiteiten tegelijkertijd plaats kunnen vinden. Ook is er een centrale bar, waar eenieder elkaar kan ontmoeten. In de MFA zijn zoveel mogelijk duurzame en onderhoudsvriendelijke elementen aangebracht, zoals LED verlichting. Er is met vrijwilligers gewerkt aan de afwerking en inrichting. Door de beschikbare middelen slim in te zetten en veel werk met vrijwilligers te verrichten, is stichting ’t Huis in staat geweest haar wens te vervullen om zonnepanelen te realiseren op het gebouw, waardoor het gebouw nog duurzamer gebruikt kan worden. Realisatie peuterspeelzaal Spring B.V. en Stichting PRODAS (Primair Onderwijs Deurne-Asten-Someren) hebben samen een plan opgesteld om peuterspeelzaal In d’n Dop onder te brengen in basisschool de Wegwijzer in Vlierden. Hierdoor zou vanuit de brede-school gedachte de beoogde concentratie van voorzieningen in/rond de basisschool verwezenlijkt kunnen worden. Bovendien waren slechts enkele aanpassingen nodig om de peuterspeelzaal daar te vestigen en werd op deze manier leegstand in de basisschool tegengegaan. In overleg met de gemeente is de nieuwe locatie van In d’n Dop met ingang van het schooljaar 2011-2012 in gebruik genomen. Verplaatsen van de scouting De werkgroep Herhuisvesting Scouting heeft de opdracht en de ruimte gekregen om een nieuwe locatie te zoeken. Verschillende locaties zijn in beeld gekomen, maar na veelvuldig overleg tussen de werkgroep, de gemeente en andere verenigingen is lang geen geschikte oplossing gevonden. Voorts heeft het bestuur van de scouting de zoektocht zelf overgenomen, in samenwerking met de gemeente. Een plaats op sportpark Hoge-Zijde was het meest kansrijke scenario, omdat hiervoor geen bestemmingswijziging nodig was en de locatie wat betreft ligging en voorzieningen geschikt is. In samenspraak met de sportverenigingen is hier een definitieve locatiekeuze gemaakt, namelijk op een deel van de oefenstrook van de SPV. In het najaar van 2012 is voortvarend aan de slag gegaan met de bouw van de blokhut en de buitenruimte. Door middel van prefab -bouw is in korte tijd een volledig nieuwe blokhut neergezet, ondanks de lange en strenge winter. Eind maart 2013 is het gebouw opgeleverd, waarna de scouting zelf met het binnenwerk aan de slag is gegaan. Dit alles dankzij de inzet van vrijwilligers. Het scoutinggebouw is voorzien van zonnepanelen, waarmee niet alleen de blokhut, maar ook het sportpark als geheel gebruik kan maken van duurzame energie. Hiermee is een stevige basis gelegd om de leefbaarheid in deze dorpskern voor de komende jaren te waarborgen. Conclusie Uit de werkwijze waarbij inwoners voorop liepen blijkt hoeveel lokale kracht, kennis en energie aanwezig is in de Deurnese gemeenschap. Deze kracht belooft een ontwikkelpotentieel voor de toekomst, waarmee ik vertrouwen heb in het behoud van de leefbaarheid van deze drie kernen in de toekomst. Ik wil graag eindigen met mijn grote waardering te betuigen aan al die mensen die zich hier zo enorm voor ingezet hebben. Nicole Lemlijn.
Pagina 6 van 6