Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Van: H.P.A. Kerkers Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Deurne Paardenwereld, “Een vierslag voor Deurne” Datum: 30 november 2012

Steller: C. Biemans

Nr.:

RIB-HK-1258

Geachte heer, mevrouw, Graag houd ik u op de hoogte over de voortgang van de toekomstplannen voor NHB Helicon Bijgevoegd het rapport “Een vierslag voor Deurne; verbreding,verdieping, verbinding en vertrouwen” aan. Het plan is inmiddels door de directie van Helicon vrijgegeven voor verspreiding. In het plan wordt op realistische wijze ingegaan op positie, perspectief, kansen en bedreigingen voor NHB als hippische beroepsopleiding. U treft het plan bijgevoegd aan.

H.P.A. Kerkers

EEN VIERSLAG VOOR DEURNE VERBREDING, VERDIEPING, VERBINDING, VERTROUWEN samenvatting

aanleiding

Het aantal studenten liep terug. De verliezen liepen op. De hippische branche was ontevreden. De opleidingen van de NHB lieten te wensen over. Deurne kon maar moeilijk loskomen uit de schaduw van het verleden. Tijd voor een nieuwe aanpak.

vierslag

Een klein groepje experts vanuit onderwijs en bedrijfsleven heeft de problematiek geanalyseerd, opties voor oplossingen gewikt en gewogen en een advies uitgebracht. Er moet een stevige slag gemaakt worden om Deurne weer op de kaart te zetten. Een vierslag, gericht op verbreding, verdieping, verbinding, en herstel van vertrouwen. Intern is er inmiddels een stevig begin gemaakt.

verbreding

De eerste slag is een beweging naar verbreding. Deurne wordt het centrum waar beroepsopleidingen over de volle breedte van het hippisch spectrum worden aangeboden om vakbekwame professionals op te leiden voor de branche. Maar Deurne wordt ook een centrum voor onderzoek en kennis- en innovatieontwikkeling. Om de verbreding een stevig fundament te geven is voor het MBO al een gemeen schappelijk basisjaar ontwikkeld waarin professional horsemanship centraal staat. Daarnaast worden nieuwe eigentijdse opleidingen ontwikkeld om het palet van Deurne te verbreden, zoals Horse & Business, Horse & Leisure, Horse & Care, etc. verdieping Een tweede slag is de noodzakelijke verdieping. Afgestudeerden van Deurne dienen een meerwaarde te hebben. Elke opleiding, zowel MBO als HBO, onderscheidt zich door het hoge niveau van professioneel vakmanschap. Dit vakmanschap blijkt uit hippische vakbekwaamheid, maar ook uit extra competenties op het sociale en communicatieve vlak, uit de ondernemende drive, de internationale oriëntatie en de op innovaties gespitste houding van afgestudeerden. Er wordt samen met de branche een referentiekader ontwikkeld, met voor elke opleiding prestatienormen op niveau. verbinding Om deze ambities te realiseren wil Deurne zich verbinden. Een commitment met de branche dat zich uit in een hechte participatie. Een verbinding die leidt tot een nieuwe bestuurlijke figuur en een nieuwe ondernemende bedrijfsvoering. Om deze nieuwe verbinding kansrijk te maken wordt tussen bestuur en directie beleidsruimte gecreëerd voor een curatorium. Het curatorium bestaat uit gezaghebbende vooraanstaande representanten uit de sector en heeft als opdracht scherper te koersen op de actuele vraag en de toekomstige ontwikkelingen in de branche en om alles in het werk te stellen om Deurne een hippisch centrum van nationale en internationale allure te maken. (mbo-hbo-wo) De verbinding is ook zichtbaar in een nieuwe verbondenheid met het hoger en wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. De uitbouw met HBO wordt voortvarend aangepakt. De HBO -opleiding instructeur is samen met hogeschool STOAS gestroomlijnd. Met Avans wordt nieuw hippisch HBO ontwikkeld. Met hogeschool Van Hall – Larenstein wordt een onderzoeksafdeling opgezet. Met hogeschool HAS Den Bosch worden mogelijkheden verkend. Met Utrecht en Wageningen wordt expertise gedeeld en onderzoek opgezet. vertrouwen Deurne wil opnieuw het vertrouwen winnen van de branche, de kennisinstellingen en de samenleving, om de 3-voudige functie te kunnen vervullen - als dé vakopleiding voor MBO- en HBO-studenten, instructeurs en docenten, - als hét opleidings-, trainings- en expertise -centrum voor hippische ondernemers, - als dè plek “place-to-be”, m.n. inzake educatieve hippische demonstraties / evenementen. Tegelijk wil Deurne samen met de sector, de gemeente en de provincie de kiem leggen voor een vierde functie: “Deurne Paardenwereld”, een campus waar onderwijs en onderzoek gekoppeld worden aan hippische bedrijvigheid, met synergie als doel. gezonde bedrijfsvoering

Deurne wil de lasten van het verleden afwerpen. Dat geldt zowel voor het te smalle focus op alleen paardensport en de daarmee samenhangende cultuur, maar ook voor het inmiddels veel te ruime complex. Alleen al hiervoor is voor de komende jaren een tekort begroot van 4 a 5 ton per jaar. Daarnaast is er een krimpende bereidheid van ouders om de eigen bijdrage (€ 4500,- p. jaar) te leveren. Dat vraagt om inzetten op een gezonde bedrijfsvoering, maar ook om een adequate bekostiging door de overheid.

4-slag NHB Deurne 2012-2016 t.b.v. Gemeente Raad Deurne november 2012

Pagina 1


Pagina 2

EEN VIERSLAG VOOR DEURNE VERBREDING, VERDIEPING, VERBINDING, VERTROUWEN gebaseerd op voorgaande notities van NHB Helicon naar “Hippisch Kennis Instituut” Deurne van 30-5-2012 en van 19-6-2012, Revitalisering NHB Deurne van 31-5-2012.

Het aantal studenten krimpt. De verliezen lopen op. De hippische branche is ontevreden. De opleidingen van de NHB laten te wensen over. Deurne kan zich maar moeilijk losmaken uit de schaduw van het verleden. Het is hoog tijd voor een verfrissende nieuwe aanpak. Deze notitie beschrijft de voor Deurne noodzakelijke vierslag Verbreding, Verdieping, Verbinding, Vertrouwen. Bovendien geeft deze notitie een overzicht van ontwikkelingen die reeds in gang gezet zijn en van opties waarmee Deurne zich (weer) op de kaart kan zetten als hét Nederlands Hippisch Centrum. Een instituut met nationale én internationale allure. verbreding

De eerste slag is een beweging naar verbreding. Behalve het centrum voor de beroepsopleidingen van vakbekwame professionals in de branche, zal Deurne ook een centrum worden voor onderzoek en voor hippische kennis- en innovatieontwikkeling.

verdieping

Een tweede slag is de noodzakelijke verdieping. Afgestudeerden van Deurne zullen straks een duidelijke meerwaarde hebben ten opzichte van studenten die elders een opleiding gevolgd hebben. Deurne biedt als hét Nederlands Hippisch Centrum opleidingen aan over de volle breedte van het hippisch spectrum. Maar elke opleiding op elk niveau onderscheidt zich door de hoge eisen die gesteld worden aan het professionele vakmanschap van de studenten. Dit vakmanschap uit zich in de maatstaven ten aanzien van de vakvaardigheid die Deurne aanlegt. Maar ook in extra eisen ten aanzien van sociale en communicatieve vaardigheden, in de ondernemende drive, in de internationale oriëntatie en in de op innovaties gespitste cultuur.

verbinding

Om deze ambities te kunnen realiseren zal Deurne zich moeten verbinden. Een commitment met de branche dat zich uit in een hechte participatie. Een verbinding die leidt tot een nieuwe bestuurlijke figuur en een nieuwe ondernemende bedrijfsvoering. Een verbinding die bovendien zichtbaar is in een nieuwe intensieve verbondenheid met het hoger en wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Maar ook met hippische bedrijvigheid en toeleidend onderwijs in de nabije regio.

vertrouwen

Uiteindelijk draait alles om herstel van vertrouwen. De vraag is of Deurne het vertrouwen van de branche en de samenleving krijgt. Dat vertrouwen is primair nodig om Deurne zich te laten ontwikkelen tot hét hippisch centrum. Het kloppend hart van de wereld van hippische kennis, kennisontwikkeling en kennisoverdracht. Een centrum dat het vertrouwen krijgt van de diverse doelgroepen om de functie te vervullen als - dé vakopleiding voor MBO- en HBO-studenten, - hét opleidings-, trainings- en expertisecentrum voor hippische ondernemers, - de plek bij uitstek voor demonstraties, beurzen, keuringen en evenementen.

De overheid bepaalt wát er in bekostigde opleidingen ten minste moet gebeuren. Deurne en de hippische branche bepalen samen hoe de opleidingen ingericht worden en welke maatstaven er gehanteerd worden voor het uitreiken van een Deurne-diploma.

perspectief Vanuit verbondenheid van professionele beroepsopleidingen met economische paardenwereld bedrijvigheid en de hippische kolom kan zich rondom Deurne een hippische campus ontwikkelen. Een ‘paardenwereld’ die vanwege de samenwerking met een opleidingsinstituut bijzondere ontwikkelruimte kan bieden aan business, onderzoek en innovatie. Een paardenwereld die met een volle evenementenkalender en exposure van onderzoek en innovaties een trekpleister wordt voor paarden minnend Nederland. 4-slag NHB Deurne 2012-2016 t.b.v. Gemeente Raad Deurne november 2012

Pagina 3

En daarmee een paardenwereld die in alles de zichtbare afspiegeling wordt van het inspirerend en maatgevend referentiekader van vaklieden in opleiding. aanleiding

Eén van de aanleidingen voor deze notitie is het bezoek van staatssecretaris H. Bleker aan NHB Deurne in februari 2012. De staatssecretaris heeft Helicon uitgedaagd om met een plan te komen om Deurne weer op de kaart te zetten als vooraanstaand hippisch instituut. Als dit plan kan rekenen op draagvlak vanuit de hippische branche, is de staatssecretaris ook bereid om deze ‘doorstart’ van Deurne financieel te ondersteunen.

oorzaken

Op dit moment wordt NHB Deurne geconfronteerd met terugloop van het aantal studenten en een gelijktijdig stijgende druk van de kosten van exploitatie van de accommodatie. Met € 5000,- aan studentenbijdrage per schooljaar voor intern verblijf van ruiter en paard (dit bedrag dekt alleen de materiele kosten, geen inzet van personeel) prijst Deurne zichzelf uit de markt. Zeker bij de huidige conjunctuur. Temeer daar de opleidingen van Deurne zelf meegegaan zijn in de inflatie die gelijk opging met de spreiding van hippische beroepsopleidingen over Nederland. Interne versnippering van de opleidingen over een onafzienbare reeks van vakken en vakjes, een onderwijskundig achterhaald BPV-patroon en de koestering van een aantal traditionele stokpaardjes hebben in Deurne de schaduw van het verleden versterkt.

oplossingsrichting

Daarom is Deurne toe aan méér dan een facelift. De communicatie met de branche en met de BPV-bedrijven moet stukken beter. De voorlichting naar studenten en naar afnemers van afgestudeerden ook. Maar allereerst moet de winkel op orde gebracht worden. Deurne moet intern de veeleisende programmatische claims van ‘sport’ terugbrengen naar professionele maar wel reële proporties. Deurne moet daarnaast intern groeiruimte bieden aan andere hippische disciplines, waarin de branche ook om professionele vakmensen vraagt. En voor heel veel bedrijfsmatige activiteiten in de branche geldt dat naast horsemanship ook educatieve, sociale, commerciële en communicatieve vaardigheden relevant zijn. Soms minstens zo relevant is de training van de persoonlijke hippische vaardigheid. Natuurlijk moet iedereen die in Deurne gediplomeerd wordt, ook in richtingen als Horse & Business of Zorg & Paard, als vakman méér dan basale paardenkennis en méér dan elementaire hippische vaardigheden bezitten. Maar dat is iets anders dan dat we iedere student willen trainen op wedstrijdprestaties in twee disciplines.

formule van netwerkschool

Behalve een inhoudelijke update moet Deurne ook als onderwijsbedrijf effectiever en efficiënter gaan opereren. De formule van de netwerkschool van Helicon MBO Velp biedt perspectief op een hogere graad van benutting van de aanwezige outillage en expertise. Het daarbij structureel inzetten op de denk- en werkkracht van studenten en het innovatief vermogen van jongeren biedt ook kansen voor een substantiële bijdrage aan andere activiteiten zoals, - de voorbereiding, organisatie en realisatie van evenementen, - het ontwikkelen en uittesten van innovaties, en de ontwikkeling van bedrijvigheid in onderzoek en dienstverlening. Een dergelijke aanpak vormt het onderwijskundig fundament voor de ontwikkeling van een hippische campus.

De formule van de netwerkschool heeft de volgende kenmerken -

-

een bedrijfsmatige cultuur en een professionele houding werken met serieuze studenten-ondernemingen variatie in arbeidscontracten maatwerk & flexibiliteit, meebewegen met de vraag 1620 leer- en werkuren per jaar 365 dagen per jaar open voor onderwijs of andere doeleinden maximale betrokkenheid van regio en bedrijfsleven een positief exploitatiesaldo

Omgekeerd is het van essentieel belang dat bedrijvigheid die in en rond Deurne aangetrokken wordt, functioneel is in het verlengde van opleidingen en onderzoek. niveau

De verdiepingsslag die het Deurne-diploma weer een onderscheidende meerwaarde moet geven zit in verhoging van het niveau. En dan bedoelen we dat Deurne het accent in het aanbod meer moet richten op de hogere niveaus.


Pagina 4

Het inrichten in de kwalificatiestructuur van een niveau 2 in de instructeursafdeling was een misslag, die in het ontwerp voor de nieuwe kwalificatiestructuur gelukkig ook wordt gecorrigeerd. Alhoewel er wel een kleine maar reële arbeidsmarkt is voor grooms op niveau 2, moet ook daar het opleidingsniveau omhoog. Er is daarnaast ook werk voor hoefsmeden en andere hippische dienstverleners op tenminste niveau 3. En er is en blijft vraag naar manege-instructeurs vanaf niveau 3. meerwaarde

De meerwaarde van Deurne moet daarbij worden, dat elke student ruimschoots voldoet aan de ‘Standaard van Deurne’ voor vakmanschap niveau. En die ‘Standaarden van Deurne’ voor de professionele vakman kunnen en moeten we voor elk niveau samen met de branche ontwikkelen, definiëren, operationaliseren en regelmatig actualiseren.

AVO-risico

Deurne kan zich daarnaast naar de toekomst toe vooral profileren met een sterke set opleidingen op niveau 4. Maar de nieuwe overheidseisen voor Nederlands, Engels en Rekenen / Wiskunde zijn op dit niveau behoorlijk pittig. Vanuit dit perspectief is het wel zinvol om voor het hele aanbod op niveau 4 in ieder geval niveau 3 als nooduitgang open te houden, onder andere om teleurstellingen en lage inspectiecijfers voor onderwijskundig rendement te voorkomen.

HBO-aanbod

Menige hippische student zal het zwaar te halen hebben om bij het examen t.z.t. niet meer dan de éne toegestane vijf te halen voor het AVO-trio Nederlands, Engels, Rekenen / Wiskunde. Met name de laatste vormt een stevig risico. Want de inhoud is complex, de relevantie is laag en bij veel hippische studenten ontbreekt de aanleg en vaak ook de interesse. Overigens is dit niet alleen een probleem voor de MBO-schakel in de opleidingsketen maar zeker ook van de voorafgaande schakels van primair en voortgezet onderwijs.

Daarnaast is het ook voor het niveau van essentieel belang dat we aan Deurne Hbo-opleidingen koppelen. De hippische branche heeft zich de afgelopen decennia ontwikkeld. Een groot aantal zittende ondernemers is in een professionaliserings-slag toe aan een HBO-nascholing. Voor nieuwe medewerkers / opvolgers in een groeiend aantal bedrijven is HBO-niveau inhoudelijk een vereiste. En Deurne heeft de outillage en de equipment om dit te realiseren. Hippisch HBO-aanbod is omgekeerd randvoorwaardelijk om een levensvatbare onderzoekspoot in Deurne op te zetten. Het HBO-perspectief zal ook positief werken op de instroom in MBO-4 van VMBO-T, HAVO-4 en VWO-4. En hippisch HBO trekt uiteraard een groep HAVO-ers en VWO-ers die het instellings-klimaat, het opleidingsniveau en de cultuur in Deurne positief zullen beïnvloeden.

korte termijn

Om de HBO-stream structureel op gang te brengen wordt de reeds lopende samenwerking met STOAS geoptimaliseerd en geïntensiveerd. Er is inmiddels ingezet op bekorting van de 5-jarige studie tot een voor studenten meer aantrekkelijker 4-jarig traject.

Met STOAS wordt de Hbo-opleiding Hippische Educatie & management als HBO Bachelor uitgevoerd. Er wordt verwacht dat de studentenaantallen zullen oplopen door deze bekorting 2008 2009 48

2009 2010 44

2010 2011 62

2011 2012 47

2012 2013 63

2013 2014 60

2014 2015 60

2015 2016 60

Bovendien wordt samen met STOAS onderzocht of er markt is voor intensieve korte (2 daagse) scholingstrajecten voor docenten van AOC’s, leden van brancheorganisaties en medewerkers van manegebedrijven op het snijvlak van overdrachtskunde / didactiek, klantgerichtheid, sociale en communicatieve vaardigheden, vakkennis en hippische innovaties. 4-slag NHB Deurne 2012-2016 t.b.v. Gemeente Raad Deurne november 2012

Pagina 5

Avans

Samen met Avans Hogeschool is recent gestart met de ontwikkeling van kort-HBO in de vorm van een Associate Degree opleiding. Deze AD-opleiding mag sinds kort voor 50% uitgevoerd worden op het MBO, dus Deurne, en voor 50% op de desbetreffende hogeschool, dus Avans. De overheid, die deze graad tussen MBO 4 en de HBObachelor heeft ingevoerd op het verzoek van met name het bedrijfsleven, wil MBO en HBO stimuleren om op deze wijze de doorstroom te bevorderen. Deze figuur kan in Deurne zorgen voor een duidelijke upgrade tot een centrum voor MBO-HBO. Er kan op korte termijn gestart worden met het bedienen van groepen volwassenen uit de branche in een duale variant van deze AD-opleiding. Tegelijkertijd wordt met Avans de ontwikkeling gestart van een voltijd opleiding (een AD én een bachelor) voor jongere studenten vanuit Deurne zelf (uitstroom van o.a. Horse & Business) en voor HAVO/VWO-instroom met aanleg en interesse voor hippisch HBO.

De weg naar de Hippische Hogeschool van Helicon en Avans De aanvraag voor een 2-jarige duale AD-opleiding Equestrian Business door Helicon en AVANS is recentelijk ondersteund door de FNRS. Equestrian Business wordt ontwikkeld en uitgevoerd binnen de bachelor Small Business en Retail Management. De opleiding biedt de mogelijkheid voor ondernemers in de genoemde branche om zich van MBO naar HBO niveau te ontwikkelen. Het succesvol afronden van de AD biedt toegang tot een verkort traject binnen de HBO Bachelor Small Business en Retailmanagement. Uitgangspunten zijn : - de AD focust op het specifieke (ondernemings)karakter van de hippische sector; - de AD leidt ondernemers/ondernemende werknemers op die direct (en al tijdens hun AD opleiding) hun opgedane kennis, inzichten en beroepsvaardigheden kunnen toepassen binnen de onderneming waar zij werkzaam zijn; - de AD leidt ondernemers op die na het succesvol doorlopen van deze opleiding breed inzetbaar zijn op HBO-niveau en die daarna de mogelijkheid hebben om zich verder te bekwamen op het HBO bachelor-niveau. Prognose: Er wordt gestart met een pilotgroep van 15 duale studenten in februari 2013. Bij een instroom van jaarlijks 15, levert dat een populatie van 30 studenten.

Met het oog op het aanbod van een volledige hippische bachelor opleiding wordt na de ontwikkeling van het AD-traject gestart met de ontwikkeling van een 3-jarig commercieel HBO-traject Horse, Business, Innovatie & Ondernemerschap. Hiervoor zijn, gezien het prille stadium van de plannen, geen aantallen begroot. De aantallen / prognose voor het totale HBO-aandeel in Deurne (laatste rij mét STOAS, middelste rij zonder STOAS):

Avans Stoas/NHB Totalen

2008 2009 48 48

2009 2010 44 44

2010 2011 62 62

2011 2012 47 47

2012 2013 15 63 78

2013 2014 30 68 98

2014 2015 30 58 88

2015 2016 30 58 88

HBOHet palet aan HBO-mogelijkheden biedt naast de STOAS-opleiding in het verlengde mogelijkheden van de sport en naast de business-opleiding van AVANS op langere termijn ook Van Hallmogelijkheden in internationaal perspectief via samenwerking met de Internationale Larenstein Hogeschool Van Hall - Larenstein.


Pagina 6

Binnen het bachelor-programma Dier en Veehouderij zijn er twee hippische majors, te weten: Equine Leisure & Sports en Equine Business & Economics. Deze opleidingen worden in het Engels verzorgd en bieden kandidaten mogelijkheden op de internationale markt, maar zijn ook aantrekkelijk voor buitenlandse studenten. In het Van Hall - Larenstein programma is er veel aandacht voor sport-fysiologische en sport psychologische onderwerpen. Bij de business-opleiding zijn de thema's vooral gericht op commercie, handel, business en ondernemen. Engelstalige stroom

Deurne heeft in het verleden al twee keer eerder de aanloop genomen om een Engelstalige MBO-stroom op te zetten. De recente eisen van de ministers van OC&W en ELI ten aanzien van de beheersing van Nederlands in het MBO hebben een streep door de rekening gehaald. Maar voor de HBO-ambities moeten en kunnen deze plannen weer afgestoft worden. Temeer daar de minister naar de toekomst toe de voldoende beheersing van Engels verplicht heeft gesteld voor alle Niveau-4 gediplomeerden.

stimulerende De afgesproken samenwerking met Van Hall - Larenstein begint met het stimuleren initiatieven van de onderzoekspoot in Deurne door: - het opzetten van een kennisloket voor bedrijven en onderzoeksinstellingen, - het bieden van onderzoeks- en afstudeeropdrachten voor bedrijven, - het uitvoeren door MBO-HBO studentencombinaties van toegepast onderzoek. Daarnaast wordt expertise en specifieke knowhow ingebracht in Deurne door - het verzorgen van clinics voor studenten en bedrijfsleven, - het gezamenlijk aanstellen en uitwisselen van specifieke expertise, - het deeltijd lectoraat voor hippische studies en onderzoek. Deurne en Van Hall - Larenstein gaan samen de internationale markt bedienen en zich warm maken om ook nationaal een studentenstroom MBO-HBO op gang te brengen.

Er is een kerngroep geformeerd van 2 docenten Deurne en 2 docenten Van HallLarenstein, die een langjarige agenda voor haalbaarheid en uitrol van onderwijs- en marktactiviteiten maken. Op basis van deze agenda zullen de beide besturen afspraken maken over ontwikkeling, werving en uitvoering.

HAS Den Bosch

Ten aanzien van de samenwerking met de HAS Den Bosch ligt de nadruk in eerste instantie op het inzetten van de outillage en expertise ten dienste van HAS-studenten. Het gaat dan om studenten die binnen de afdeling Veehouderij / Dier een hippische minor willen volgen, een specifieke afstudeeropdracht willen doen of als extra naast hun studie hun hippische kennis en vaardigheden willen ontwikkelen. Het initiatief hiertoe ligt bij de student.

perspectieven Maar ook binnen de dierhouderij liggen er nog mogelijkheden. Zo kan Deurne samen met de HAS Den Bosch de perspectieven van hippisch HBO verkennen in de richting van onder andere dierenwelzijn, duurzame paardenhouderij en fokkerij. Ook intensivering van de samenwerking met de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht kan leiden tot nieuwe differentiaties in en rond de hippische kliniek en innovaties op het gebied van preventieve gezondheidszorg en dierenwelzijn. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van paard en humane zorg leiden, net als op de Universiteit van Gent, mogelijk ook in Nederland tot een studierichting Equine Assisted Therapy (EAT) op HBO-niveau. Hogeschool Friesland heeft al een verkenning laten uitvoeren naar de mogelijkheden voor een studierichting Zorg & Paard. paardenklas

Ook aan de onderkant van de kolom zijn er mogelijkheden voor vroege klantenbinding van hippische belangstellenden en jong talent door de vorming van paardenklassen.


Pagina 7

Atelier Velp, de opleiding voor podiumkunsten waar Helicon mee samenwerkt in MBO Velp, heeft expertise in huis en brede ervaring met het opzetten van diverse varianten van balletklassen voor jong talent. We kunnen gebruik maken van hun knowhow om met toeleidend onderwijs in de regio te komen tot een of meer ‘paardenklassen’ verbredingsbeweging

Door het vrijgeven van de spreiding en situering van opleidingen werd het in de negentiger jaren voor ieder AOC in Nederland mogelijk om samen met een plaatselijke manege hippische mbo-opleidingen aan te gaan bieden. De introductie van kwalificatiestructuren met vrijwel ‘normloze’ eindtermen en later werkprocessen die onvoldoende scherp waren ten aanzien van de niveaueisen, heeft deze spreiding van het aanbod nog vergemakkelijkt. De terugloop van het aantal sportstudenten in Deurne werd in deze concurrentieslag versneld door de relatief hoge kosten van de NHB-opleidingen, gekoppeld aan een half-om-half opleidingsprogramma (half jaar stage, half jaar les) en het star vasthouden aan een aantal andere Deurnese eigenaardigheden.

De terugloop van de instroom in kaart gebracht

SPORT

2008-2009

2009-2010

2010-2011

2011-2012

prognose 2012-2013

BOL BBL Totaal

139 193 332

134 189 323

125 149 274

84 90 174

70 90 160

N.B. de sportopleidingen hebben momenteel reëel weer betere cijfers: 2012-2013 88 108 196

compensatie

De terugloop in de sport werd in Deurne aanvankelijk enigszins opgevangen door te focussen op nieuwe richtingen binnen de sport (Western) en meer succesvol door nieuw aanbod buiten de sport. Maar opleidingen op het gebied van hippische gezondheidszorg (Horse & Health) en recreatie (Horse & Leisure) moesten zich in hun ontstaansperiode veel moeite getroosten om autonome ontwikkelruimte te creëren en om aan het Deurnese regime van ‘sport’ te ontsnappen.

solide basis

Het afgelopen jaar is onder een nieuwe directie een fundamentele inhoudelijke verbredingslag in Deurne doorgevoerd. Alle programma’s zijn naast elkaar gelegd en de in loop der jaren gegroeide wirwar van vakken en vakjes is teruggebracht tot een gemeenschappelijk kernprogramma. Dit kernprogramma vormt nu de solide basis voor het eerste leerjaar van álle opleidingen. En het is geen kleinste gemene veelvoud, maar een grootste gemene deler van de diverse kwalificatiedossiers, zodat hier de beoogde breedte in hippisch vakmanschap aan de onderkant in ieder geval goed verankerd wordt. Bij deze basis zijn tegelijkertijd 4 mappen met eigentijdse leermiddelen en opdrachten ontwikkeld. Er is tegelijk een intensieve samenwerking met De Groene Campus van Helicon in Helmond opgezet voor inzet van outillage en expertise op het gebied van AVO-vakken. En er is een digitale leeromgeving ingericht waardoor dynamiek en actualisatie gewaarborgd zijn. Hiermee is dit jaar in Deurne een krachtige onderstam neergezet waarin zowel de hippische component als de communicatieve & sociale vaardigheden (AVO) en beroeps ondersteunende kennis en vaardigheden stevig zijn geworteld. Hierop kunnen nu en straks meerdere specialismen geënt worden. Tegelijkertijd is ook een begin gemaakt met een vergroting van het aantal contacturen en een betere spreiding van de BPV over een substantieel kortere stageperiode.


Pagina 8

nieuw elan

Het afgelopen jaar zijn ook inhoudelijk nieuwe richtingen ontwikkeld, zoals Horse & Business en Horse & Wildlife Studies. Ook uit andere ontwikkelingen blijkt dat Deurne steeds beter in staat is adequaat in te spelen op nieuwe initiatieven vanuit het bedrijfsleven en nieuwe vragen vanuit de branche en de samenleving: -

Binnen Horse & Health worden nieuwe differentiaties ontwikkeld zoals gebitsverzorging (paardentandarts), fysiotherapie en worden de plussen en minnen van acupunctuur verkend.

-

In de Sport is volop aandacht voor onderzoek naar en inzet van nieuwe methodieken in de trainingsleer en het uittesten en toepassen van nieuwe technologieën, die zowel de prestaties van de ruiter als de welzijn van het paard ten goede komen.

-

Binnen het klassieke Hoefsmeden blijkt ruimte voor het natuurlijk bekappen, en binnen de nog jonge opleiding Horse & Business wordt direct met een maatwerkaanbod ingespeeld op de opleidingsvraag van de Nederlandse Vereniging van Tuig- en Zadelmakers om samen een opleiding ‘zadelmaker’ te ontwikkelen op basis van het meester-gezel principe. Onderzocht wordt in hoeverre er binnen Horse & Leisure mogelijkheden liggen voor Horse & Entertainment (voltige, vrijheidsdressuur, entertainment). Deurne heeft een goede reputatie op het gebied van evenementen.

-

Met de Hartenhoeve in Deil wordt een opleiding voor het Hippisch Zorgbedrijf gestart, waarmee een begin wordt gemaakt met opleidingen in het nieuwe domein van de zogeheten Equine Assisted Therapy (EAT). Hier liggen ook mogelijkheden voor Paard & Gedrag, hippische therapie in de opvoeding ( ADHD), coaching van volwassenen / managementtraining, etc. Deurne heeft in dit domein al eerder zijn sporen verdiend op het gebied van effectieve gedragscorrectie, door inzet van paarden bij de behandeling van jongeren die onder justitioneel toezicht vallen. Een nieuw veld ligt open op het gebied van Horse & Wildlifestudies, waar ecologische en economische doelstellingen gecombineerd blijken te kunnen worden en waar ook mogelijkheden zijn voor een discipline diergedrag in het perspectief van dierenwelzijn.


Pagina 9

Hieronder een overzicht van de actuele opleidingsaantallen en de prognoses voor oude en nieuwe opleidingen

De Hartenhoeve is na een korte campagne gestart met 16 studenten (8 BOL, 8 BBL). De prognose is jaarlijks een groep van 20 á 30 studenten. MBO Horse & Health (incl. Hartenhoeve) 2012-2013 2013-2014 2014-2015 BOL 72 81 67 BBL 43 37 40

2015-2016 61 40

MBO Horse & Business 2012-2013 BOL 37

2014-2015 54

2015-2016 56

MBO Horse & Entertainment (incl. Horse & Leisure) 2012-2013 2013-2014 2014-2015 BOL 40 42 42 BBL 15 30

2015-2016 42 30

MBO Sport 2012-2013 BOL 88 BBL 108

2015-2016 99 110

2013-2014 47

2013-2014 91 89

Totaal DEURNE 2012-2013 2013-2014 BOL 237 261 BBL 151 141 Totaal MBO 388 402 63 (15) 68 (30) HBO Totaal 451 (+15) 470 (+ 30) DEURNE ( ) = studenten Avans Hogeschool zorg & paard

2014-2015 94 110

2014-2015 257 180

2015-2016 258 180

437 58 (30)

438 58 (30)

495 (+ 30)

496 (+ 30)

Er wordt in het verlengde van de opleiding Zorg & Paard van de Hartenhoeve en Deurne verkend of samenwerking met een ROC perspectieven biedt die ook voor Deurne interessant zijn. Er is een internationale trend naar gebruik van paarden in zorg en in therapeutische toepassingen. We kunnen daarbij aansluiten en wij kunnen samen met de Zorg-afdeling van een ROC voor de doelgroepen in de zorg opleidingen ontwikkelen met een hippische inkleuring. We kunnen ook zorgen voor een hippisch complement bij opleidingen als Sport & Bewegingsleider, Pedagogische Medewerker Kinderopvang, Medewerker Maatschappelijke Zorg en Medewerker Gehandicaptenzorg. Focussen op samenwerking met de zorg kan nog tot een scala van nieuwe mogelijkheden leiden. Paarden hebben immers nog niet begrepen maar wel bewezen vermogens, waarmee zij uiteenlopende doelgroepen - van kinderen met opvoedingsproblemen tot ADHD-ers en van fysiek en mentaal gehandicapten tot managers uit het bedrijfsleven - van dienst kunnen zijn.

nieuw leven

Met dit nieuwe elan, de efficiencyverbetering die ontstaat door invoering van een gemeenschappelijk basisjaar en de uitbesteding van de avo-vakken aan de specialisten op dat terrein van de nabijgelegen Groene Campus van Helicon, is de kiem gelegd voor nieuw leven in en rond Deurne.


Pagina 10

satellietopleidingen

Met de start van de opleiding Zorg & Paard met de Hartenhoeve in Deil is de eerste satellietopleiding van Deurne gerealiseerd. Een nieuwe figuur die een vervolg kán krijgen in een serie satellieten. Helicon is eerder in staat gebleken via het innovatieve concept van bedrijfsopleidingen met succes professioneel maatwerk te realiseren waarbij mensen in het eigen bedrijf in plaats van in de school worden opgeleid. De expertise en professionaliteit van Deurne kan zo evengoed dichter bij de klant aangeboden worden in goed geoutilleerde hippische bedrijven in zijn eigen regio.

nieuwe Nieuwe opleidingen op nieuwe terreinen vragen om nieuwe partners. Maar nieuwe verbindingen partners willen behalve participatie ook zeggenschap. En het is gezond voor Deurne om nieuw bloed in huis te halen en zich als het Nationaal Hippisch Centrum te verbinden met de branche, met kennisinstellingen en met andere toonaangevende hippische instituten in binnen- en buitenland. status aparte

Deurne krijgt binnen Helicon net als de Groene Campus, Studio T, de Netwerkschool Velp of de afdeling Bedrijfsopleidingen de mogelijkheid een eigen onderscheidend profiel te ontwikkelen. Om deze ontwikkeling kansrijk te maken en de beoogde sterke verbinding met de branche en kennisinstellingen waar te maken wordt gepleit voor ruimte binnen een Helicon-kader. Ruimte om adequate sturing mogelijk te maken in de vorm van een in te richten curatorium, dat scherper kan koersen op de actuele vraag en de toekomstige ontwikkelingen in de branche.

curatorium

Het beoogd curatorium bestaat uit een college van gezaghebbende vooraanstaande representanten uit de sector. Het curatorium opereert vanuit een vertrouwensbasis in nauw overleg met enerzijds het bevoegd gezag van Helicon Opleidingen en anderzijds het management en de experts van Deurne over de doelen waarop ingezet wordt, de route en termijnen om die te bereiken en de regie op de inzet van menskracht, middelen, outillage en voorzieningen om deze prestaties optimaal te realiseren.

takenpakket curatorium

Een globale schets van het takenpakket van het curatorium: - inbreng van trends, innovaties, kansen en bedreigingen, - vraaggeneratie en vraagarticulatie om de behoefte van de branche scherp te krijgen, - advies over plannen, de haalbaarheid en onderbouwing met prognoses, - advies over regie, allianties en participaties, de koers en de ontwikkelagenda, - advies en ondersteuning bij de uitvoering, - optreden als ambassadeurs voor Deurne in relatieontwikkeling, - optreden als lobbyisten in fondsenwerving, - ondersteuning van directie, management en team in onderwijs en bedrijfsvoering, - stimuleren van versterking van het profiel Deurne als nationaal en internationaal hippisch centrum voor opleiding, onderzoek, expertise, business en evenementen.

sterke directie Deurne moet zich ontwikkelen tot een organisatie die als Hippisch Centrum allereerst open staat voor wat er leeft in en rond de hippische wereld. Deurne moet het vermogen ontwikkelen om snel en met elan in te spelen op nieuw kansen en ontwikkelingen en deze adequaat om te zetten in updates van het aanbod opleidingen en het didactisch concept . Dat vraagt behalve een invloedrijk curatorium ook een sterke directie. Een directie met onderwijskundige bloedlijnen, die thuis is in de branche, het lef heeft om ondernemend op te treden maar die vooral feeling heeft voor de evolutie van Deurne en voeling houdt met de partners en met het team. sterk team

De hierboven geschetste ontwikkeling van Deurne tot nationaal en internationaal hippisch centrum kan immers niet zonder de betrokkenheid van het team. De absolute voorwaarde om kansrijk van start te gaan in dit ontwikkelingstraject is het uitgangspunt dat het team van Deurne in deze missie gelooft, zich eraan wil committeren en er de schouders onder wil zetten. Dat vraagt een intensieve communicatie met het team. Want het team moet actief delen in het bewustwordingsproces dat aan deze notitie ten grondslag ligt om de noodzaak te zien de eigen talenten en krachten te mobiliseren.


Pagina 11

de nieuwe norm

Het meest geschikte aangrijpingspunt voor het team om dit proces in te gaan - en om tegelijk de communicatiekanalen met de branche te dotteren - is het samen met vertegenwoordigers van de branche ontwikkelen van het nieuwe referentiekader met daarbinnen voor elk niveau de nieuwe norm. De nieuwe normen bij de ‘Standaard van Deurne’ geven concreet aan welke eisen we stellen aan het hippisch vakmanschap en de professionaliteit. Dat is een referentiekader dat niet in een keer ontwikkeld en vastgesteld kan worden. Het moet immers ook tussen de oren komen. Dus moet het stap voor stap ontwikkeld worden. En in dialoog met de branche. Want dan wordt zo’n set normen het gemeenschappelijk eigendom van beide partijen.

accommodatie Door de krimp van de aantallen sportleerlingen kwam Deurne ongemerkt ruim in het vel te zitten. De aanwezig outillage, die ooit gebouwd was voor veel grotere studentenaantallen, was de afgelopen jaren natuurlijk wel in gebruik, ook bij de nieuwe opleidingen. Maar uiteindelijk gaan de forse exploitatiekosten van deze XXLaccommodatie ‘sport oude stijl’ steeds zwaarder drukken op een steeds kleinere groep studenten. negatieve bedrijfsresultaten

Deze structurele overcapaciteit / onderbenutting leidt in de periode 2012-2015, bij ongewijzigd beleid, tot forse exploitatieverliezen. Uitgaande van de huidige bezetting van  200 BOL-deelnemers hippische sport-/instructie  200 BOL/BBL-overige deelnemers en rekening houdend met de huidige kosten van de aanwezige infrastructuur, nl:  eigendom / onderhoud schoolgebouw, maneges, buitenbanen, stallen, bedrijfshal  (beperkte) gemeentelijke erfpachtcanon t.a.v. 12,5 ha terrein  commercieel huurcontract voor periodes van 5 jaar t.a.v. studentenverblijf wordt Deurne, bij ongewijzigd beleid, geconfronteerd met negatieve bedrijfsresultaten.

Gordiaanse knoop

Er zijn diverse mogelijkheden om deze Gordiaanse knoop te ontwarren, dan wel door te hakken. En er zijn diverse actoren die aan de touwtjes kunnen trekken. Of zoals Alexander de Grote het zwaard kunnen trekken.

prijsfactor omhoog

Allereerst de overheid. De structurele basisbekostiging van NHB Deurne staat niet in verhouding tot de daadwerkelijke opleidingskosten. Deurne is na een periode als praktijkschool voor hippische opleidingen op initiatief van het ministerie van LNV in 1993 gefuseerd met de rechtsvoorganger van Helicon Opleidingen en toen omgevormd tot een volwaardig hippische mbo-school. Het ministerie hanteert sindsdien voor de bekostiging de hoogste prijsfactor die toentertijd bestond in de regelgeving voor het agrarisch onderwijs, zijnde die van levensmiddelentechnologie, factor 1,16. En sinds 1993 leggen de studenten en hun ouders jaarlijks het groeiend tekort bij. De kosten zijn in de afgelopen jaren immers flink toegenomen. En steeds meer studenten en hun ouders zijn steeds minder bereid deze hoge rekening te betalen. Ook de inspectie van het onderwijs zelf en de studentenvakbond staan steeds kritischer ten opzichte van de door de school opgevoerde kosten.

vergelijkbare OC&Wopleidingen

Toch horen paarden en de daarbij noodzakelijke infrastructuur tot de basale leermiddelen die de overheid dient te bekostigen voor een hippische beroepspopleiding op niveau. Qua outillage vergelijkbare OCW-opleidingen zoals Techniek of Maritiem zitten op een prijsfactor 1,7. Inhoudelijke verwante opleidingen, zoals Sport & Bewegen zitten op een prijsfactor 1,5, terwijl daar geen kostbare paarden, huisvesting en infrastructuur voor nodig zijn. Deurne pleit voor een verhoging van de bekostigingsfactor naar uiteindelijk 1,7.

herverdeling Een verhoging van de prijsfactor kost ELI geen extra geld: de bekostiging is een macrobudget verdeelfactor binnen het vastgestelde landelijk macrobudget. En 300 omgerekende BOL-leerlingen in NHB Deurne op een totaal in het groen MBO van 25.000 omgerekende BOL-leerlingen, dat is slechts iets meer dan 1%. Maar voor Deurne is het een financiële correctie, waarmee hoogstaand onderwijs neergezet kan worden binnen een verantwoorde bedrijfsvoering.


Pagina 12

eenmalige injectie

Uiteraard zijn de plannen niet alleen gericht op een verantwoorde bedrijfsvoering maar ook op gerichte acties om Deurne opnieuw op de kaart te zetten als een excellent en vooraanstaand hippisch instituut voor educatie, expertise en exposure. Deurne heeft ook een financiële upgrade nodig om in 2015 te kunnen voldoen aan het in dit plan beschreven ambitieniveau. Het verzoek aan ELI is om gedurende de jaren 2012 t/m 2015 tijdelijk een financiële injectie te geven voor: - versterking onderwijskwaliteit / commercieel management, i.s.m. hoger onderwijs, - het verder uitbouwen van toegepast hippisch onderzoek, - het binnenhalen van experts en ambassadeurs, - ontwikkelkosten van nieuwe opleidingen en formules (satellietscholen).

de nood een deugd

De ruimte die Deurne thans ‘over’ heeft moet nu bij voorkeur benut worden als lanceerplatform voor de samenwerking tussen MBO/HBO en de bedrijven en instellingen die hun partij mee willen blazen in Deurne Paardenwereld. Het is tijd om van de nood een deugd te maken.

nieuwe Het gaat erom nu nieuwe verbindingen aan te leggen met de branche, met verbindingen kennisinstellingen, met ondernemers die bedrijfsmatige activiteiten willen ontplooien die aansluiten bij de huidige ontwikkelingen in het opleidingenassortiment, zoals - een ruitersport zaak / megastore bij Horse & Business, - de uitbouw van NHB-jobs met studentenondernemingen, - een experience-centre annex innovatie-beurs in het kader van Sport-innovaties, - een evenementenbedrijf in het kader van Horse & Business, - een hippische Bed & Breakfast in het kader van Horse & Leisure, - een hippisch gedrags trainingscentrum, - een kalender met clinics & workshops door toonaangevende kopstukken in het kader van de hechtere samenwerking met de branche, - het service loket Science & Education bij MBO-HBO, - een hippische veterinaire kliniek bij Horse & Health, - een manege voor gehandicapten in het kader van Zorg & Paard. groei op Want Deurne Paarden Wereld begint van binnen. Als deze paardenwereld kan functionaliteit groeien op de voedingsbodem van de functionaliteit voor het onderwijs, en het onderwijs kan omgekeerd de bedrijvigheid faciliteren en ondersteunen, dan is de kans groot dat dit het kloppend hart wordt van een vernieuwd en vernieuwend Nederlands Hippisch Centrum Deurne.

september 2012 Haarsteeg, de werkgroep bedrijfsleven,

Boxtel, namens het College van Bestuur van Helicon Opleidingen,

Deurne, namens de directie van NHB Deurne,

drs. Raymond Grether MIM. dhr. Martien van den Heuvel dhr. Abel Slippens

drs. Frans Hoeks drs. Theo Koolen drs. Frank van den Dungen (adviseur)

dhr.Piet Bastiaansen


Pagina 13

Raadsinformatiebrief

Recommend Documents