gemeente Eindhoven
Raadsnummer o3.R365.oox Inboeknummer osNosZo6s Classificatienummer x.ZZ4 Dossiernummer 306.55x 4 februari 2003
Raads Informatiebrief Betreft samenhangende aanpak legionellapreventie. 1 Inleiding De Waterleidingwet stelt zowel eigenaren van waterleidingbedrijven als eigenaren van collectieve leidingwaterinstallaties verantwoordelijk voor de levering van deugdelijk leidingwater. Eigenaren die zich niet houden aan de wetgeving voor wat betreft legionellapreventie lopen de kans geconfronteerd te worden met bestuursrechtelijke of strafrechtelijke sancties. In situaties waar legionellabesmettingen bij personen kunnen worden herleid tot een installatie waar de zorgplicht is verwaarloosd, kan men bovendien ook privaatrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor de schade. De eerste betrokkenheid van de gemeente is er als eigenaar van gebouwen, waarin zich collectieve watervoorzieningen c.q. leidingwaterinstallaties bevinden. Hieronder vallen bijvoorbeeld zwembaden, sporthallen en gymzalen. Het gaat in totaal om circa 250 collectieve leidingwaterinstallaties in zeer uiteenlopende objecten. De tweede betrokkenheid van de gemeente is er als vergunningverlener en toezichthouder van grootschalige evenementen. Uitgaande van de ’Tijdelijke regeling legionellapreventie in leidingwater’, zijn en/of worden sinds 2000 kosten gemaakt voor risicoanalyses, beheersplannen en technische aanpassingen ten behoeve van legionellapreventie. In de meest risicovol geachte objecten, zoals zwembaden (met veel mengkranen en douches, een warm milieu en grote aantallen bezoekers), zijn de meest urgente zaken aangepakt. De ’Tijdelijke regeling legionellapreventie’ is vanaf 15 oktober 2002 formeel niet meer van kracht.
In een ontwerpbesluit (’Ontwerpbesluit tot wijziging van het Waterleidingbesluit in verband met de preventie van legionella in leidingwater’, Staatscourant, d.d. 14 augustus 2002) is nu sprake van enige liberalisering van de regelgeving. Naar verwachting zal dit ontwerpbesluit in de eerste helft van 2003 van kracht worden.
Raadsnummer oa.RS6S.ooz
De systematiek zal aansluiten bij het onderscheid tussen locaties met een "hoog/ middelmatig risiconiveau" en locaties met een "laag risiconiveau" van de Landelijke Coordinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI). Voor de categorie ’laag risiconiveau" is een overgangstermijn van 10 jaar opgenomen.
Er is inmiddels behoefte aan een eenduidige aanpak en een adequate kennisoverdracht die dient te leiden tot een betere kwaliteitsborging van het geheel, zeker nu het ontwerpbesluit verwijst naar een bepaalde, nieuwe risico-indeling.
2 Probleemstelling Uitwerking van: 1 een samenhangende aanpak van de legionellapreventie bestaande uit: een op te stellen toetsingsmechanisrne voor het bepalen van de risico’s en de beperking daarvan; een gefaseerd programma voor vier jaar met een kosteneffectieve aanpak; een totaalbeeld van het gemeentelijke domein dat in aanmerking komt voor
legionellapreventie; 2 een voorstel waarin objecten in rangorde worden gebracht aan de hand van de volgende criteria: risicogroepen en kosteneffectiviteit.
3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes De risico’s van blootstelling aan legionellabacterien worden tot een aanvaardbaar niveau terug gebracht en aantoonbaar op een aanvaardbaar niveau gehouden; dit ten aanzien van collectieve leidingwaterinstallaties binnen het gemeentelijk domein, Daarbij is het gewenst een effectieve mix te vinden van technische aanpassingen en beheersmaatregelen, van zelf doen en uitbesteden, expertise verwerven en uitdragen. 3a Milieutoets De noodzakelijke investeringen en maatregelen zullen per situatie/locatie op hun gevolgen voor het milieu dienen te worden getoetst. Verwacht wordt dat in verband met legionellapreventie het water en energieverbruik zal toenemen.
4 Wijze van aanpak/oplossingsrichting Op basis van voornoemd landelijk ontwerpbesluit hebben wij een toetsingsmechanisme/stappenplan vastgesteld waarmee gefaseerd afwegingen kunnen worden gemaakt met betrekking tot te nemen preventieve maatregelen. De voordelen zijn onder meer: betere en uniforme kwaliteitsborging, transparante beslismomenten en toetsingscriteria voor alle collectieve leidingwaterinstallaties. Op dit moment (februari 2003) bestaan nog onzekerheden omtrent de toe te passen normering en de toe te passen risico-indeling.
Raadsnummer oa.RS6S.oor
Voorts is het gemeentelijk domein in kaart gebracht. In de overzichten is in samenvattende zin te zien wat de stand van zaken is binnen de diverse sectoren van het
gemeentelijk domein. Hierin is onder meer bepaald of er sprake is van een collectieve leidingwaterinstallatie, wie juridisch eigenaar is, of het ontwerpbesluit van toepassing is, of risicoanalyses en beheersplannen zijn gemaakt, of technische aanpassingen zijn verricht of zullen worden verricht, of er van een logboek gebruik wordt gemaakt en wie daarvoor verantwoordelijk is.
De opgestelde risicoanalyses en beheersplannen, en daaruit voortvloeiende (voorgenomen) technische aanpassingen, zijn in de meeste gevallen gebaseerd op voornoemde tijdelijke regeling. Aangezien er in het meest recente ontwerpbesluit sprake is van enige liberalisering van de regelgeving, is het gerechtvaardigd heroverwegingen te maken voor een groot deel van de objecten binnen het gemeentelijk domein waar diverse technische aanpassingen op het uitvoeringsprograrnrna staan, voorafgaand aan de definitieve regelgeving. In het objectenoverzicht is aangegeven bij welke objecten heroverweging aan de orde is.
Wij hebben aan de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst opgedragen een Plan van aanpak voor de bevordering van technische hygienezorg te ontwikkelen. Dit plan dient in het verlengde te liggen van de recent aangescherpte wettelijke taak van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst ten aanzien van de technische hygienezorg (Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid, artikel 2, lid 2, sub e). Tevens is een projectgroep ingesteld die bestaat uit medewerkers van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en de dienst Algemene en Publiekszaken die functioneel wordt aangestuurd door de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst. Voor de looptijd van deze projectgroep wordt drie jaar aangehouden. De projectgroep zal de invoering van legionellapreventie in de reguliere bedrijfsvoering van vakdiensten begeleiden en de betrokkenheid van de gemeente bij grootschalige evenementen onderzoeken. Voorts zal de Gemeentelijke Gezondheidsdienst in het kader van de naleving van de wet en regelgeving een digitaal "legionellabestand" opbouwen waarin per locatie/ situatie de stand van zaken met betrekking tot risicoanalyse, beheersplan en investeringen wordt bijgehouden.
5 Besluit van het college van burgemeester en wethouders Wij hebben op 4 februari 2003 de volgende besluiten genomen: 1 het toetsingsmechanisme/stappenplan voor legionellapreventie, inclusief de daarbij behorende interne verantwoordelijkheidsverdeling is door ons vastgesteld;
Raadanummer oa.RS6S.oor
2 wij zullen de raad via een begrotingswijziging (in raadvergadering april 2003) voorstellen om: a per 1 januari 2003 een bestemmingsreserve legionellapreventie in te stellen waaruit kosten voor niet uitstelbare, eenmalige (bouw)technische aanpassingen aan waterleidingsystemen kunnen worden gedekt in locaties die gemeentelijk eigendom zijn; b de bestemmingsreserve te voeden met een eenmalige storting van 6 2.200.000,ÃćâĆňâĂİ vanuit het positieve rekeningresultaat 2001 conform eerder
raadsbesluit, verhoogd met de rentetoevoegingen; c het maximum van de reserve vast te stellen op een bedrag van 6 2.200.000,ÃćâĆňâĂİ,
verhoogd met de rentetoevoegingen; 3 wij zullen de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst mandateren als beheerder van de bestemmingsreserve; 4 bij het toekennen van middelen uit de bestemmingsreserve legionellapreventie zal prioriteit toegekend worden aan locaties met een hoog of middelmatig risicoprofiel (scenario 4); 5 wij hebben de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst opdragen om: a een beleidstraject in gang te zetten voor de toetsing van gezondheidsaspecten, waaronder legionellapreventie, bij grootschalige evenementen vanuit de betrokkenheid van de gemeente als vergunningverlener en toezichthouder; b een Plan van aanpak te ontwikkelen voor bevordering van technische hygienezorg als wettelijke GGD-taak in het kader van de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid; c een projectgroep in te stellen bestaande uit medewerkers van de Gerneentelijke Gezondheidsdienst, de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en de dienst Algemene en Publiekszaken die functioneel worden aangestuurd door de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, ten behoeve van de implernentatie van gemeentebrede legionellapreventie; 6 wij hebben het voornemen om aan de Gemeentelijke Gezondheidsdienst een eenmalig materieel budget toe te kennen van 6 40.000,ÃćâĆňâĂİ voor het opzetten en
uitvoeren van de technische hygienezorg bij legionellapreventie binnen het gemeentelijk domein en deze kosten dekken uit de legionellapreventie-bestemmingsreserve; 7 we hebben de directeuren van de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en de dienst Algemene en Publiekszaken opdragen om, in overleg met de directeur van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, de voorgenomen technische aanpassingen aan waterleidingsystemen te heroverwegen op basis van de meest recente weten regelgeving en het bij voorstel 1 genoemde toetsingsmechanisme en daartoe een voorstel aan ons voor te leggen; 8 wij stellen de inspecteur van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer op de hoogte van ons besluit door middel van een kopie van deze raadsinformatiebrief.
Raadsnummer oS.Ra6S.oor
6 Ter inzage gelegde stukken 1 Overzicht met gemeentelijke objecten waarop legionellapreventie van toepassing is, d.d. 6 november 2002.
2 Overzicht met gemeentelijke objecten waarop legionellapreventie niet van toepassing is, d.d. 6 november 2002.
3 Indeling van locaties naar mate van risico op legionellose, d.d. juli 2002. 4 Toetsingsschema/stappenplan legionellapreventie (inclusief toelichting), d.d. 30 oktober 2002.
5 Checklist beoordeling leidingwaterinstallaties, d.d. september 2000. 6 Ontwerpbesluit tot wijziging van het Waterleidingbesluit in verband met de preegionella in leidingwater, d.d. 14 augustus 2002. n wethouders van Eindhoven,
secretaris
Legionellapreventie.doc.