PROVINCIEHUIS ANTWERPEN
MOBER PROVINCIE ANTWERPEN DEFINITIEVE VERSIE 9 JANUARI 2013
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
1
Colofon: Opdrachtgever: Provincie Antwerpen Mevr. Elke Steens Kon. Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Projectcoördinatie: Bopro nv Dhr. Arnold Schautteet Opdrachtnemer: TIMENCO bvba Martelarenplein 3 bus 7 3000 Leuven T - (016) 24 22 70 F - (016) 24 22 79 Projectmanager: Wim De Beckker Status rapport Finaal
Datum 4-02-2013
Definitieve versie
9-01-2013
Ontwerp_1.1
21-12-2012
Ontwerp_1
11-12-2012
Ontwerp_0
21-11-2012
Overleg opdrachtgever
Datum
Startoverleg
16-10-2012
Tussentijds overleg 1
29-11-2012
Tussentijds overleg 2
18-12-2012
Tussentijds overleg 3
19-12-2012
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
2
Inhoud 0
Inleiding ......................................................................................................................................... 5
1
Administratieve gegevens .............................................................................................................. 6
2
1.1
Situering Project Provinciehuis ..................................................................................................... 6
1.2
Situering binnen het Planproces ................................................................................................... 6
Bereikbaarheidsprofiel ................................................................................................................... 7 2.1 Huidig bereikbaarheidsprofiel ...................................................................................................... 7 2.1.1 Algemeen: ............................................................................................................................. 7 2.1.2 Voetgangers .......................................................................................................................... 7 2.1.3 Fietsers ................................................................................................................................. 7 2.1.4 Openbaar vervoer ................................................................................................................. 9 2.1.5 Gemotoriseerd verkeer ...................................................................................................... 10 2.1.6 Park and Ride ...................................................................................................................... 19 2.1.7 Conclusie huidig bereikbaarheidsprofiel ............................................................................ 20 2.2 Toekomstig bereikbaarheidsprofiel ............................................................................................ 21 2.2.1 Ontsluiting .......................................................................................................................... 21 2.2.2 Mogelijke circulatie maatregelen omgeving ...................................................................... 21 2.2.3 Auto Parkeren ..................................................................................................................... 23 2.2.4 Fietsen ................................................................................................................................ 24 2.2.5 Leveringen .......................................................................................................................... 25 2.2.6 Conclusies toekomstig bereikbaarheidsprofiel................................................................... 25
3
Mobiliteitsprofiel ......................................................................................................................... 26 3.1
Aard van het project ................................................................................................................... 26
3.2 Attractie en verplaatsingsproductie ........................................................................................... 26 3.2.1 Woon- werkverplaatsingen ................................................................................................ 26 3.2.2 Bezoekers ........................................................................................................................... 27 3.2.3 Dienstverplaatsingen .......................................................................................................... 27 3.3 Modal split .................................................................................................................................. 28 3.3.1 Woon-Werkverplaatsingen (bedrijfsvervoerplan 2009) ..................................................... 28 3.3.2 Woon – werkverkeer Mobiliteitsenquête FOD 2011.......................................................... 29 3.3.3 Vergelijking Antwerpse bedrijven (FOD 2008) ................................................................... 29 3.3.4 Bezoekers ........................................................................................................................... 30 3.4 Modal shift.................................................................................................................................. 30 3.4.1 Fietspotentieel .................................................................................................................... 31 3.4.2 buspotentieel ...................................................................................................................... 31 3.4.3 Treinpotentieel ................................................................................................................... 32 3.4.4 Potentiële modal split ......................................................................................................... 32 3.5 Behoefte autoparkeren ............................................................................................................... 33 3.5.1 Toelichting bij de berekeningen ......................................................................................... 33 3.5.2 Algemene kencijfers ........................................................................................................... 33 3.5.3 Behoefte op basis van modal split en aanwezigheden 2011 .............................................. 35 3.5.4 Behoefte berekening Bezoekers ......................................................................................... 35 3.5.5 Parkeerbalans autoparkeren .............................................................................................. 36 3.5.6 Conclusie autoparkeren ...................................................................................................... 37 3.6 Behoefte fietsparkeren ............................................................................................................... 37 3.6.1 Algemene behoefte ............................................................................................................ 37
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
3
3.6.2 3.6.3 3.6.4 3.6.5 3.7 4
Behoefte personeel ............................................................................................................ 37 Behoefte fietsparkeren bezoekers ..................................................................................... 38 Parkeerbalans ..................................................................................................................... 38 Conclusie fietsparkeren ...................................................................................................... 38
Vrachtverkeer ............................................................................................................................. 39
Confrontatie bereikbaarheidsprofiel – mobiliteitsprofiel ............................................................. 40 4.1 Routekeuze en toedeling op het wegennet ................................................................................ 40 4.1.1 Routes personeel ................................................................................................................ 40 4.1.2 Routes bezoekers ............................................................................................................... 43 4.1.3 Voorlopige conclusie toebedeling wegennet ..................................................................... 44 4.2
Verkeersveiligheid ....................................................................................................................... 44
4.3 Parkeren ..................................................................................................................................... 44 4.3.1 Auto parkeren: .................................................................................................................... 44 4.3.2 Fiets parkeren: .................................................................................................................... 44 4.4 Sensitiviteitstoets ........................................................................................................................ 45 4.4.1 Parkeren ............................................................................................................................. 45 4.4.2 Toedeling wegennet ........................................................................................................... 45 4.5 5
6
Conclusie confrontatie bereikbaarheidsprofiel – mobiliteitsprofiel ............................................ 45
Flankerende maatregelen ............................................................................................................ 47 5.1
Algemeen .................................................................................................................................... 47
5.2
Maatregelen bedrijfsvervoerplan ............................................................................................... 47
5.3
Verder stimuleren fietsverplaatsingen ....................................................................................... 49
5.4
Bewonersparkeren ...................................................................................................................... 50
Besluit .......................................................................................................................................... 50
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
4
0 INLEIDING De Provincie Antwerpen plant de nieuwbouw van het provinciehuis. Het huidige provinciehuis dateert uit de jaren ’60 en voldoet niet meer aan de normen voor een modern kantoorgebouw. Naast de huidige kantoorfunctie voor zowel administratieve diensten en bestuurlijke activiteiten voorziet het plan ook bijkomende congresfaciliteiten. Tot voor kort werden grote delen van het gebouw ingenomen door diensten en instellingen verbonden met de Vlaamse en federale overheid. Het provinciebestuur was ook maar gedeeltelijk eigenaar van het complex, het beheer lag zelfs helemaal in handen van de Regie der Gebouwen van het ministerie van openbare werken. Deze diensten worden allemaal verhuisd naar andere plekken in de stad. Het provinciebestuur krijgt de beschikking over het hele gebouw en wordt er geleidelijk ook de enige eigenaar van. De vrijgekomen ruimte biedt de mogelijkheid om provinciale diensten en instellingen die zich in de omgeving van het provinciehuis hebben gevestigd, te centraliseren. Binnen de aanvraagprocedure voor een stedenbouwkundige vergunning is het noodzakelijk om een Mobiliteits-Effecten Rapport (MOBER) op te stellen. In dit MOBER worden de mobiliteitskenmerken van de site, de verkeersimpact van de activiteiten onderzocht en mogelijke milderende maatregelen voorgesteld die in het plan of in de vervoersorganisatie van de site kunnen worden meegenomen. Het MOBER wordt opgebouwd volgens de bepalingen van het BVR van 3 juli 2009 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning en bestaat uit een bereikbaarheidsprofiel van de site, een mobiliteitsprofiel van de activiteiten, een confrontatie tussen de kenmerken van beide profielen (impact) en voorstellen van gerichte milderende maatregelen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
5
1 ADMINISTRATIEVE GEGEVENS 1.1
SITUERING PROJECT PROVINCIEHUIS
Het huidige Provinciegebouw is gelegen aan de Koningin Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen, vlakbij het Koning Albertpark. Het gebouw bevindt zich op een terrein van ca. 3ha, met hoofdtoegang aan de Koningin Elisabethlei, aan de tegenoverliggende zijde ook toegankelijk vanaf de Harmoniestraat.
Figuur 1: Situering Project
1.2
SITUERING BINNEN HET PLANPROCES
Bij opmaak van dit MOBER zijn de plannen van het nieuwe Provinciehuis nog niet definitief. De externe projectcoördinatie
[email protected]
wordt
waargenomen
door
dhr.
Arnold
Schautteet:
De leidend ambtenaar van het opdracht gevend Provinciebestuur is mevr. Elke Steens :
[email protected]
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
6
2 BEREIKBAARHEIDSPROFIEL In het bereikbaarheidsprofiel wordt nagegaan op welke (vervoers-) wijze en via welke netwerken de site bereikbaar is. Welke vervoersopties bestaan er en hoe aantrekkelijk zijn ze? Het gaat zowel om externe mobiliteitskenmerken als wegen, openbaar vervoer, fietsroutes, wegen voor voetgangersverkeer buiten het projectgebied als om voorzieningen op het projectniveau zelf zoals parkeerplaatsen, fietsenstallingen, accommodatie en ook de vergoedingen en incentives (ondersteunde stimulerende maatregelen).
2.1
HUIDIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL
2.1.1
ALGEMEEN:
Het provinciegebouw is bereikbaar voor alle modi zowel via de Koningin Elisabethlei (hoofdingang) als via de Harmoniestraat aan westelijke zijde van de site. 2.1.2
VOETGANGERS
Gelegen in midden in een grootstedelijk gebied kan worden verondersteld dat de bereikbaarheid voor voetgangers gegarandeerd wordt door voldoende brede voetpaden. Het voetpad aan de toegang van de Koningin Elisabethlei is echter minimaal en door de inplanting van verticale elementen helemaal niet obstakelvrij. De relatie met het Albertpark is beperkt tot de beveiligde oversteekplaats naar de Prins Albertlei – Koning Albertparkweg. De Koningin Elisabethlei fungeert als een belangrijke barrière tussen het park en het Provinciehuis.
2.1.3
FIETSERS
ROUTES
Het provinciehuis ligt aan een knooppunt van drie radiale snelle fietsverbindingen (zie onderstaande figuur) langsheen de Grote Steenweg, de Jan Van Rijswijcklaan en de Mechelsesteenweg (centrum). INFRASTRUCTUUR
Vanuit de zuid- en zuidwestrand (richting Rivierenhof) en vanuit de oostrand (richting Middelheim): -
Via het ringfietspad: vrijliggend fietspad tot Grote Steenweg
-
Vanaf Grote Steenweg: aanliggend verhoogd fietspad tot aan het Koning Albertpark
Vanaf de noordrand: -
Via Leien: vrijliggend fietspad tot Mechelsesteenweg
-
Aanliggend verhoogd fietspad tot aan het Koning Albertpark
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
7
Figuur 2: detail fietskaart snelle fietsverbindingen (bron: Stad Antwerpen)
De toegang via de Lange Lozanastraat en de Harmoniestraat verloopt voor de fietsers deels via een verhoogd aanliggend deels via een gelijkgronds aanliggend gemarkeerd fietspad tot de Harmoniestraat. Om de toegang aan de Kon. Elisabethlei te beveiligen werden er verkeerslichten geplaatst die fietsers in beide richtingen verplichten te stoppen op het ogenblik dat de ontsluitende voertuigen op de Kon. Elisabethlei een ‘voorstart’ krijgen op het andere verkeer. We stellen echter vast dat fietsers deze stoplichten al dan niet bewust vaak negeren wat tot mogelijke conflicten leidt. INTENSITEITEN
Tijdens manuele tellingen op dinsdag 13 en 20 november stellen we tussen 8 en 9u vast dat er via de hoofdingang 77 fietsers naar het Provinciehuis rijden. Ongeveer 90% hiervan maakt hiervoor gebruik van de oversteekplaats aan de Albert Parkweg en kruist het ontsluitend verkeer ter hoogte van de ingang. STALLINGEN
In de huidige situatie zijn er beveiligde stallingen voorzien voor het personeel in het parkeergebouw: 133 plaatsen + 10 dienstfietsen. Er is ook een overdekte stalling voorzien voor bezoekers aan de ingang van het gebouw; hier zijn 12 plaatsen voorzien. In 2007 zijn tellingen gedaan in het kader van het Bedrijfsvervoerplan. Voor de stalling in de parkeergarage is de bezetting rond 11u gemeten. Voor de stalling buiten zijn de maximumwaarden genomen. Ondertussen zijn er wel 30 plaatsen bijgekomen in de parkeergarage. Hieruit blijkt dat de beschikbare capaciteit regelmatig onvoldoende blijkt, vooral voor de stalling buiten.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
8
Een controletelling in oktober 2012 om 14u toont ook aan dat de bezoekersstallingen ruim onvoldoende zijn. Ongeveer 15 fietsen dienen zich wegens capaciteitstekort buiten de stalling te parkeren en staan bijgevolg hinderlijk geparkeerd voor voetgangers.
Figuur 3: Tellingen fiets parkeren (bron: BVP 2009)
Ter ondersteuning van de fietsverplaatsingen zijn er nog vestiaires, lockers, douches, een fietspomp aanwezig en bestaat er een overeenkomst met fietshandelaar in de buurt voor dringende reparaties en mogelijke vervangfiets. LEENFIETSEN
Wie gebruik wil maken van een leenfiets kan terecht bij de ‘velo’ stations in de Generaal Lemanstraat (160m) , Harmonie (400m) en Lozana (300m). Ook voor gecombineerde verplaatsingen met de trein kunnen bezoekers gebruik maken van de NMBS blue bikes aan het station Antwerpen Centraal. DIENSTFIETSEN
In het Torengebouw zijn 3 klassieke dames- en 3 klassieke herenfietsen beschikbaar voor dienstverplaatsingen. Recent is deze pool van dienstfietsen aangevuld met 2 vouwfietsen en 2 elektrische fietsen.
2.1.4
OPENBAAR VERVOER
TREIN
Station Berchem ligt op wandelafstand van de locatie: +/- 1,6km of 20 min. wandelen. Ook bus lijn 30 biedt met een kwartier frequentie een vlotte verbinding (12 minuten reistijd) naar het provinciehuis (Ook station Antwerpen-Zuid ligt op wandelafstand: +/- 1,7km of 20 min. wandelen. Het station Antwerpen-centraal is bereikbaar met tram (nr. 2, 6 en 15) of bus (nr. 17, 27 en 31). Vanaf Rooseveltplaats (op 700m van Antwerpen-Centraal) zijn nog meer bussen die verbinding geven met de locatie.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
9
Er zijn heel wat rechtstreekse treinverbindingen naar zowel Berchem als Antwerpen-centraal. Antwerpen-Zuid heeft goede verbindingen vanuit richting Gent en Puurs/Boom. Aan het station van Berchem zijn zowel aan de voor- als achterkant fietsenrekken voorzien. De bezettingsgraad van deze fietsenstallingen is zeer hoog. Fietspunt vzw exploiteert bovendien ook een bewaakte fietsenstalling die te bereiken is via een smalle toegang langs de voorzijde van het station. BUS EN TRAM
Het provinciehuis ligt aan een knooppunt van stedelijk openbaar vervoer op het snijpunt van de grote openbaar vervoerassen Jan Van Rijswijcklaan – Belgiëlei – Grote Steenweg – Drie Koningenstraat en de snelbuslijn 191 – 507 via de Generaal Lemanstraat.
Figuur 4: Overzicht bus en tramlijnen (bron De Lijn november 2012)
Busbanen op de Jan Van Rijswijcklaan en de Koning Albert Parkweg prioriteren de buslijnen richting centrum. Centrum uitwaarts gebruiken de bussen ook de trambedding op de Kon. Elisabethlei. 2.1.5
GEMOTORISEERD VERKEER
ROUTES
Het Provinciehuis is vanaf het hoofdwegennet bereikbaar via de E19 Brussel, A12 Brussel-Boom, E19 Breda en E17 Gent. Bezoekers kunnen het Provinciehuis enkel bereiken langs de hoofdingang Elisabethlei. Personeel kan de site ook bereiken via de ingang in de Harmoniestraat. Vanuit het noordelijke deel van het stadscentrum is de site bereikbaar via de Belgiëlei en de Mechelsesteenweg.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
10
Figuur 5: Huidige bereikbaarheid routes Personeel
Figuur 6: Huidige bereikbaarheid routes Publiek
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
11
NETWERK
Het provinciehuis ontsluit in onmiddellijke nabijheid op de belangrijkste hoofdwegen van het land. Tussen 6u30 en 9u doen zich op de ring rond Antwerpen structurele files voor die de bereikbaarheid van de stad bemoeilijken.
Figuur 7: Overzicht structurele files Antwerpen 8u30 (bron: verkeerscentrum.be)
De congestiegevoeligheid van het ontsluitend en verbindend stedelijk wegennet hypothekeert een vlotte autobereikbaarheid. Toekomend verkeer via de Grote Steenweg, Generaal Lemanstraat, Jan Van Rijswijcklaan heeft af te rekenen met capaciteitsproblemen op onder meer de kruispunten met de Koning Albert Parklaan, Grote steenweg en Elisabethlei. Dit heeft als gevolg dat het verkeer richting stad op zoek gaat naar alternatieve sluipwegen via woonstraten wat uiteraard niet gewenst is. De stad heeft in deze optiek recent circulatiemaatregelen genomen in de Peter Benoitstraat om het sluipverkeer te ontmoedigen. Verkeer via de Harmoniestraat en de Van Schoonbekestraat naar de Mechelsesteenweg is nog steeds mogelijk en kan gebruikt worden om de knoop rond het Albertpark te vermijden.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
12
Figuur 8: Situering belangrijkste knelpunten huidige bereikbaarheid
INTENSITEITEN
Een automatische verkeerstelling die gehouden werd van 17 tot 29 september 2009 toont aan dat op een representatieve dinsdag de Kon. Elisabethlei ongeveer 14.500 voertuigen per dag afwikkelt. De Koning Albert Parkweg 12.371, de Generaal Lemanstraat 21.054 en de Jan van Rijswijcklaan 9.710 voertuigen. Onderstaand kruispuntdiagram geeft de bewegingen en intensiteiten weer op dit kruispunt tijdens de ochtendspits (8-9u). Tijdens dit ogenblik heeft de Koning Albert Parkweg het verzadigingspunt bereikt en vormen zich files op de Jan van Rijswijcklaan en de Generaal Lemanstraat. Ook de linksaf beweging vanuit de Kon. Elisabethlei wordt hierdoor bemoeilijkt.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
13
Strodio 4.0; www.trenso.nl; T IMENCO bvba
Intensiteiten:Kon. Elisabethlei/ Kon. Albert Parkweg/ J.Van Rijswijcklaan/ Gen.Lemanstraat
Kon. Elisabetlei
0 0 0
0
942
163 719 60
942
Ochtendspits dinsdag 29 sept. 2009: 08:00-09:00 uur (mvt)
0 0 0
0 1102
Kon.
326
163 0 163
Jan Va
A
laan Park lbert
60
1102
394 648
ijcklaan n Rijsw
792 0 394 72
163 0 648
72 719 0
Gen. Lemanstraat
466
811
791
TIMENCO bvba
1602
PHOSP29sept2009.str
Op het niveau van het Provinciehuis zelf stellen we tijdens een manuele telling vast dat er op dinsdag 13 november 2012 tussen 8 en 9 u 1.087 voertuigen richting Singel rijden waarvan er 91 naar de parking van het Provinciehuis rijden. Vanuit de parking rijden op ditzelfde tijdstip 31 wagens weg. Dit zijn voornamelijk taxi’s en private voertuigen die personen hebben afgezet of de parking terug dienen te verlaten omdat zij geen toestemming hebben om hier te parkeren.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
14
Strodio 4.0; www.trenso.nl; T IMENCO bvba
Intensiteiten Kon. Elisabethlei - Provinciehuis
0 0 0
1087
Kon. Elisabethlei
91 996 1087
Ochtendspits dinsdag 13 nov 2012: 08:00-09:00 uur (mvt)
91
91 0
Provinciehuis
122 0 31
TIMENCO bvba
0 0 0
1027
PHOSP13nov2012.str
1027
31 996
Kon. Elisabetlei
31
In de Harmoniestraat werd eveneens een manuele telling uitgevoerd op dinsdag 20 november 2012. Hierbij stellen we vast dat er tussen 8 en 9u 203 wagens de Harmoniestraat inrijden vanuit de Lange Lozanastraat. Hiervan rijden er 50 wagens de personeelsparking op.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
15
Strodio 4.0; www.trenso.nl; T IMENCO bvba
Intensiteiten kruispunt Harmoniestraat - Provinciehuis
153 153 0
Harmoniestraat
0 0
0
153
Ochtendspits dinsdag-20 november 2012: 08:00-09:00 uur (mvt)
0 0
Provinciehuis (ingang Harmoniestraat)
50 0 50
0 0 0 203 203
0
50
at stra onie m r Ha
153 50
PHOSP20nov2012.str TIMENCO bvba
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
16
PARKEREN
In de huidige situatie is er een bovengrondse parking met 150 plaatsen, waarvan er 79 in gebruik zijn door de provincie. In de ondergrondse parking zijn er 126 plaatsen, waarvan er 60 in gebruik zijn door de provincie (cluster 4).De gemiddelde bezettingsgraden werden in het kader van het bedrijfsvervoerplan gemeten in februari 2009 en bedroegen: maandag 90%, dinsdag 100%, woensdag 91%, donderdag 99% en vrijdag 92%.
Figuur 9: Situering en organisatie huidige parkeersituatie
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
17
Personeel: Het toegangsrecht tot de parking is afhankelijk van een aantal factoren (o.a. niet verenigbaar met OVabonnement); de beslissing hiervoor wordt genomen door het diensthoofd. Departementshoofden met leasewagen hebben geen toegewezen parking. Er zijn slechts enkele gereserveerde parkeerplaatsen (voor financieel beheerder, één voor beide eregouverneurs en voor de medewerkers van deputés). De plaatsen voor medewerkers van de deputés worden gereserveerd tot 9u30; als ze dan niet ingenomen zijn worden ze elektronisch vrijgegeven. Aan de hand van de registratie van de toegangsbadges voor de hele maand november 2012 merken we een globale verhouding voor de ingaande bewegingen van 50% ingaand via de Harmoniestraat en 50% via de Kon. Elisabethlei. Tabel 1: verdeling ingaand verkeer Harmoniestraat - Kon. Elisabethlei
Ingaand verkeer Harmoniestraat K.Elisabethlei totaal
badge registratie 1756 1790 3546
% 50 50 100
manuele telling 50 60 110
% 45 55 100
Opmerkelijk is dat in de huidige situatie slechts 12% van het verkeer dat via de Harmoniestraat is binnengereden er ook weer langs dezelfde weg uit rijdt. Vermoedelijk is dit te verklaren door de relatief vlotte ontsluiting via de Kon. Elisabethlei en de ontradende circulatie maatregelen in de Harmoniestraat en aanliggende straten. Tabel 2: Verdeling in en uitgaand verkeer p arking
Harmoniestraat K. Elisabethlei
in 1756 1790
% 88 35
uit 235 3311
% 12 65
totaal 1991 5101
Bezoekers: Er is een bezoekersparking met 30 plaatsen. Lang parkeren kan enkel op reservatie of indien er plaats vrij is. Kort parkeren kan enkel indien er plaats vrij is. De Provincie raadt het gebruik van de wagen voor de bezoekers consequent af via de o.m. de bereikbaarheidsinformatie op de website. Omgeving: Buiten de site kan geparkeerd worden in bewonerszone 7 en 8 die elkaar rond de as Koningin Elisabethlei – Mechelsesteenweg overlappen. De tarieven worden bepaalt volgens de ‘groene zone’ met dagtarief van €3,5 / 10u.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
18
Figuur 10: Detail Parkeerplan Antwerpen (bron: Stad Antwerpen / GAPA)
ELEKTRISCHE VOERTUIGEN:
Bestuurders van elektrische voertuigen kunnen terecht bij volgende oplaadpunten:
EV start, Lange Lozanastraat 215, 2018 Antwerpen
Elektric Drive, Vijfhoekstraat 24, 2600 Antwerpen
2.1.6
PARK AND RIDE
Voor gecombineerde verplaatsingen met de wagen en het openbaar vervoer (of gedeeld vervoer) zijn er tal van mogelijke P&R parkings.
P&R Linkeroever: verbinding met tram 2 of 15 (18min)
P&R Metropolis: verbinding met tram 6 (24min)
P&R Sportpaleis: verbinding met tram 6 (13min)
P&R Kontich (aan afrit 7 van E19): verbinding met bus 191 (10min)
Vooral P&R Linkeroever en P&R Kontich zijn interessant en kunnen een alternatief vormen voor een deel van het autotraject. P&R Linkeroever levert bovendien tijdswinst op in geval van file. De snelbus vanuit de P&R Kontich rijdt niet op een aparte busbaan maar heeft toch geen last van de file omdat de file vooral in de Craeybeckxtunnel staat op de oprit naar de ring. De snelbus rijdt daar rechtdoor. Deze snelbus levert bijgevolg geen tijdswinst op t.o.v. automobilist maar lost wel het parkeerprobleem op. De P&R Metropolis en P&R Sportpaleis zullen niet zozeer tijdswinst opleveren maar wel een oplossing bieden voor parkeerproblemen voor bezoekers.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
19
Figuur 11: Situering Carpoolparkings (bron: BVP 2009)
2.1.7
CONCLUSIE HUIDIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL
De voetgangersinfrastructuur is in de Elisabethlei eerder minimaal en beperkt van comfort en veiligheid. Conflicten tussen fietsers en voetgangers zijn soms niet uit te sluiten wegens punctueel te beperkte vrije ruimte voor voetgangers. De Elisabethlei is een grote barrière tussen het Albertpark en de site van het Provinciehuis. Ook ter hoogte van de gecombineerde voetgangers – fietsersoversteekplaats doen er zich conflicten voor tussen beide vervoerswijzen als gevolg van capaciteitsgebrek. Ook doen er zich conflicten voor tussen enerzijds wagens die de parking oprijden of verlaten en fietsers in beide richtingen anderzijds. De fietsnetwerken en bijhorende infrastructuur van en naar het Provinciehuis zijn behoorlijk goed uitgebouwd. Zowel op stedelijk niveau als op de lange afstandsroutes zijn er goede verknopingen en conforme infrastructuur. Op de site zelf bieden de stallingsplaatsen voor personeel net onvoldoende capaciteit en zijn er veel te weinig plaatsen voorzien voor bezoekers. Het fietsgebruik wordt door tal van ondersteunende maatregelen gepromoot bij het eigen personeel. Het gebrek aan voldoende comfortabele stallingen voor bezoekers staat in schril contrast met de visie die de Provincie uitdraagt naar duurzame fietsverplaatsingen naar het Provinciehuis. De bereikbaarheid met het openbaar vervoer is zowel voor wat betreft de trein, de tram en bus vanuit alle richtingen gegarandeerd. Voor de verplaatsingen met de wagen is het Provinciehuis goed ontsloten op het netwerk van stedelijke, regionale en (inter) nationale verkeersdragers. Nadeel is de congestiegevoeligheid rond het Albertpark wat de onmiddellijke bereikbaarheid tijdens de spitsmomenten benadeelt. Dit kan echter samen met het beperkt aantal parkeerplaatsen voor bezoekers een extra argument zijn om het huidige autoontradende bereikbaarheidsbeleid verder te zetten.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
20
Voor wie toch met de wagen komt tijdens drukke ogenblikken kan beroep doen op randparkings (Desguinlei) of Park&Ride parkings in de regio rond Antwerpen die een vlotte verbinding garanderen met het stadscentrum.
2.2
TOEKOMSTIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL
Met de realisatie van het nieuwe Provinciehuis kan aangenomen worden dat er in het bereikbaarheidsprofiel slechts weinig ingrijpende verandering zal optreden. Aspecten die afwijken van het bestaande bereikbaarheidsprofiel worden hier onder besproken. 2.2.1
ONTSLUITING
Om zoveel mogelijk de huidige gewenste ontsluitingsstructuur voor wagens te behouden zal de toegang tot het toekomstig Provinciehuis in hoofdzaak nog steeds via de Kon. Elisabethlei verlopen. De toegang via de Harmoniestraat blijft behouden voor personeel en incidentele leveringen / ophalingen met grote vrachtwagens. Enkel het wegrijden van de site voor autoverkeer zal niet meer via de Harmoniestraat kunnen gebeuren maar wordt gebundeld op de Kon. Elisabethlei. Deze toegang bundelt in en uitrijdend verkeer van zowel auto’s als fietsers naar de ondergrondse parking.
Figuur 12: Schema toekomstige ontsluitingsstructuur
2.2.2
MOGELIJKE CIRCULATIE MAATREGELEN OMGEVING
De stad onderzoekt momenteel verschillende complementaire maatregelen om het sluipverkeer naar de binnenstad te verminderen en het openbaar vervoer te prioriteren. Circulatiemaatregelen worden onderzocht in het kader van de wijkcirculatieplannen die momenteel in opmaak zijn. Visie en of goedgekeurde inhoudelijke gegevens worden op dit ogenblik nog niet bestuurlijk gedragen en zijn bijgevolg niet beschikbaar. De algemene visie kan slechts onder voorbehoud worden opgenomen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
21
HERINRICHTING KRUISPUNT GENERAAL LEMANSTRAAT – JAN VAN RIJSWIJCKLAAN
Status: Goedkeuring door het stadscollege van 20 mei 2011 Dit concept geeft de wens weer om de linksaf beweging vanuit de Generaal Lemanstraat naar de Jan van Rijswijcklaan en verder naar de Lange Lozanastraat te sublimeren. Dit past binnen de visie om het sluipverkeer naar het centrum via de Lange Lozanastraat te beperken. Daarnaast zal een van de twee huidige rijstroken in de Generaal Lemanstraat omgevormd worden tot busbaan om de doorstroming van het openbaar vervoer te garanderen. Dit sluit aan op de bestaande busbanen van de Koning Albert Parkweg en de Jan van Rijswijcklaan.
Figuur 13: inrichtingsschets kruispunt Gen. Lemanstraat - Jan van Rijswijcklaan (bron: Stad Antwerpen)
KNIP LANGE LOZANASTRAAT
Status: Visie en conceptvorming op ambtelijk niveau. Nog geen bestuurlijk draagvlak. Om het sluipverkeer dat via de Karel Oomsstraat en de Korte Lozanastraat naar de Lange Lozanastraat stad inwaarts rijd te verhinderen wordt nagedacht over het knippen van de doorgaande verbinding. Mogelijk zou de middenberm worden gesloten zodat verkeer richting Lange Lozanastraat enkel nog mogelijk is komende van de Kon. Elisabethlei en Jan van Rijswijcklaan. Aangenomen kan worden dat door het verminderen van de capaciteit in de Generaal Lemanstraat ten voordele van de busbaan de files hier tijdens de spits langer zullen worden en de reistijd per wagen zal toenemen. Dit werkt het ontradend effect op het individueel autogebruik in de hand. Daarnaast zullen de 1.800 voertuigen per dag of 310 tijdens het ochtendspitsuur niet meer naar de Jan van Rijswijcklaan kunnen rijden maar verplicht mee langs de Koning Albert Parkweg gestuurd worden. Dit zal ook de huidige congestie nog doen toenemen. In het licht van de vorming van het nieuwe stadsbestuur is het op dit ogenblik niet duidelijk of deze visie ook in de toekomst verder onderzocht zal worden.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
22
Figuur 14: Schema mogelijke toekomstige circulatiemaatregelen
HERINRICHTING ALBERTPARK WEGENIS
Status: Visievorming op ambtelijk niveau. Nog geen bestuurlijk draagvlak Bij de diensten van de stad leeft het idee om de verkeersorganisatie rond het Albertpark opnieuw in te richten. De huidige situatie stelt het park centraal binnen een rondgaande circulatie waardoor rond het park een grote barrière ligt. Een mogelijke piste is het bundelen van de weginfrastructuur aan een zijde van het park waardoor het park toegankelijker wordt en ruimtelijk meer verbonden kan worden met het bestaand woonweefsel. Van dit project kon de stad op dit ogenblik geen concrete (goedgekeurde) visie of gegevens overmaken.
2.2.3
AUTO PARKEREN
Het plan voorziet de realisatie van 312 parkeerplaatsen in één ondergrondse parkeergarage. Hiervan zijn er 282 autostaanplaatsen voor personeel en bezoekers, 16 voorbehouden voor personen met een handicap, 8 voor de gedeputeerden en 6 ten behoeve van leveranciers.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
23
2.2.4
FIETSEN
PARKEREN
De fietsenstallingen worden mee voorzien in de ondergrondse parking die toegankelijk is langs een verhoogd aanliggende toegangsweg in de vorm van een ezelstrap met een helling van 8%.
Figuur 15: Toegang en inplanting fietsenstallingen
In totaal worden er 376 parkeerplaatsen voor fietsers voorzien. Voor het personeel zijn er 325 voorzien waarvan er 295 normale plaatsen en 30 voor buitengewoon formaat. Voor bezoekers zijn er in ondergronds 51 voorzien waarvan 45 normale plaatsen en 6 voor buitengewoon formaat. Voor bezoekers worden er bijkomend 20 stallingen voorzien bij de ingang van het Provinciehuis. Het langdurig stallen van fietsen op deze plaats dient te worden vermeden. Daarvoor zijn de stallingen ondergronds voor voorzien. De precieze plaats van deze stallingen is op dit ogenblik nog in onderzoek. Tabel 3: overzicht fietsparkeerplaatsen (toekomstige capaciteit)
personeel bezoekers totaal
normaal 295 65 360
buitenformaat 30 6 36
totaal 325 71 396
Volgens de bouwcode van de Stad dient er 1 fietsparkeerplaats per 75m² bvo voorzien te worden wat neerkomt op minimum 343 fietsenstallingen in totaal. Met 396 fietsparkeerplaatsen in totaal voldoet het plan aan deze verordening. ROUTE
Fietsers worden geacht dezelfde route te volgen als de auto’s naar de ondergrondse parking. Dit pad loopt gescheiden van het autoverkeer en is gericht op het fietsverkeer komende van de noordelijke zijde van de Kon. Elisabethlei. Zoals we reeds onder punt 2.1.3 aantoonden komen de meeste fietsbewegingen van de oversteek van de Prins Albertlei en slechts in 10% van de gevallen vanaf de noordelijke zijde van de Kon. Elisabethlei. Fietsers zullen dus bijna steeds het ontsluitend autoverkeer dienen te kruisen voor de inrit naar de ondergrondse parking.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
24
BEDRIJF LEASE FIETSEN
De Provincieraad van 31 oktober 2012 keurde het principe goed om bedrijfsfietsen aan te bieden aan het personeel. Hiervoor zal gewerkt worden met een leasingformule waarin naast de levering ook het onderhoud van fietsen is opgenomen. Verschillende soorten fietsen zijn voorzien (klassieke fiets, vouwfiets en elektrische fiets), waarbij de financiële tussenkomst het provinciebestuur zich beperkt tot het niveau van de klassieke fiets. Personeelsleden die opteren voor een duurdere soort fiets, betalen de meerkost zelf. DIENSTFIETSEN
De huidige klassieke dienstfietsen worden voorlopig niet vervangen. Aangenomen wordt dat door het ter beschikking stellen van de lease fietsen in de woon – werkverplaatsing deze fietsen aanwezig zijn op de werkplaats en ook gebruikt worden voor dienstverplaatsingen. De behoefte aan klassieke dienstfietsen zal vermoedelijk afnemen. 2.2.5
LEVERINGEN
In het nieuwe bereikbaarheidsprofiel wordt gestreefd om leveringen zoveel mogelijk met kleine voertuigen (bestelwagens) te laten gebeuren met een maximale hoogte van 3,5 meter. Hierdoor kunnen de meeste leveringen ondergronds gebeuren. Uitzonderlijke leveringen of ophalingen (vuilnis) zullen noodzakelijk met grote vrachtwagens blijven gebeuren en dus via de Harmoniestraat. 2.2.6
CONCLUSIES TOEKOMSTIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL
Het toekomstig bereikbaarheidsprofiel genereert op projectniveau geen grote veranderingen. De ontsluiting van de personeelsparking op de Harmoniestraat komt te vervallen om de wijk te beschermen tegen extra verkeersoverlast. Het bundelen van de ontsluitende bewegingen voor zowel fietsers als in en uitgaande autobewegingen op de Kon. Elisabethlei vraagt aandachtspunten naar veiligheid fietsers en afgestemde verkeerslichtenregeling om een vlotte en veilige ontsluiting van de parking op de Kon. Elisabethlei te garanderen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
25
3 MOBILITEITSPROFIEL De gegevens van het mobiliteitsprofiel worden grotendeels verschaft door het bedrijfsvervoerplan dat de Provincie Antwerpen liet opmaken voor haar werknemers op de verschillende diensten en sites. Deze gegevens worden verrijkt met de resultaten van de Federale Mobiliteitsenquête van 2011. Naast de kenmerken van de reguliere bezoekers (personeel, leveringen) trachten we ook de mobiliteitskenmerken van de bezoekers in te schatten. Diverse publieke diensten genereren al dan niet gewoontebezoekers. Daarnaast voorziet het nieuwe Provinciehuis in een congreszaal voor 380 plaatsen en diverse vergaderzalen die voor diverse doeleinden kunnen gebruikt worden.
3.1
AARD VAN HET PROJECT
Het project houdt in dat de Provinciale diensten gecentraliseerd worden in het nieuwe Provinciehuis. Concreet wordt uitgegaan van een maximale personeelsbezetting van 862 personen waarvan er 764 in scope worden gerekend. Het gebouw voorziet in kantoorwerkplekken, kantoor ondersteunende ruimten, interne vergaderruimten, bedrijfsrestaurant, VIP restaurant, congreszone en een aantal technische ruimten.
3.2 3.2.1
ATTRACTIE EN VERPLAATSINGSPRODUCTIE WOON- WERKVERPLAATSINGEN
De belangrijkste verplaatsingen worden gegenereerd door de personen die er tewerkgesteld zijn. Uit de mobiliteitsenquête van 2011 blijkt dat er aan het torengebouw, Coveliers gebouw en Lozana gebouw 1258 werknemers zijn verbonden waarvan er 757 (60%) voltijds en 501 (40%) deeltijds tewerk gesteld zijn. Het aantal werknemers die minstens de helft van hun werkdagen in deze gebouwen aanvangen en beëindigen bedraagt 667. Voor deze mensen geldt een glijdend uurrooster. Van deze 667 werknemers zijn er 593 die hun werktijd beginnen tussen 7u30 en 11u en eindigen tussen 15u en 18u30. Middagpauze kan genomen worden tussen 12u en 14u. Tabel 4: verdeling werktijden personeel
Begin tussen
Einde tussen
Aantal werknemers
7u30 – 11u
15u – 18u30
593
6u30 – 7u
17u – 18u
14
6u15 – 6u45
15u – 15u15
40
6u – 6u30
21u30 – 22u
20
We kunnen uitgaan van een dagelijks gemiddelde waarbij tussen 7u30 en 11u de voltijdse werknemers (60%) + de helft van de deeltijdse werknemers (40%/2) zullen arriveren. Dit komt neer op 543 werknemers. Om bovendien nog rekening te houden met afwezigheden ten gevolge van ziekte of vakantie kunnen we dit aantal nog met 10% verminderen zodat we kunnen aannemen dat 489 werknemers per dag tussen 7u30 en 11u aankomen op hun werkplek.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
26
3.2.2
BEZOEKERS
Het aantal bezoekers per dag is sterk afhankelijk van de aard van de activiteiten en dan voornamelijk congressen. Om een inschatting te kunnen maken van de mobiliteitskenmerken van de bezoekers werd er in het kader van het bedrijfsvervoersplan een bevraging gehouden bij de bezoekers van het Torengebouw en het Coveliers gebouw. Er werd een onderscheid gemaakt tussen bezoekers van een congres en reguliere bezoekers. Over twee congresdagen rond ‘de ronde van Vlaanderen’ (een congres voor directie van basis en secundair onderwijs) waren er gemiddeld 320 inschrijvingen/dag. Gewone bezoekers werden direct aan de balie bevraagd. Het gemiddelde van de twee dagen geeft 62 bezoekers per dag. In het huidige torengebouw werken er 463 personen. De verhouding werknemers – bezoekers kan dus gesteld worden op 13%. In het Coveliers gebouw werken 167 werknemers. Uit de resultaten van de bevraging van de reguliere bezoekers van dit gebouw kunnen we een gemiddelde van 17 bezoekers per dag afleiden. De verhouding tot het aantal werknemers bedraagt hier 10%. Voor de twee sites samen kunnen we bijgevolg uitgaan van een regulier bezoekersaandeel van 12,5% op het totaal aantal tewerkgestelden. WORST CASE:
Het maximaal aantal congresbezoekers kan ingeschat worden aan de hand van de maximale capaciteit van de ruimten voor bezoekers en geeft bij een gelijktijdige maximale capaciteitsbenutting van deze ruimten een verwacht aantal van 500 bezoekers. Tabel 5: maximum aantal bezoekers
Ruimten auditorium vergaderzaal vergaderzaal totaal 3.2.3
Maximaal aantal personen 350 50 100 500
DIENSTVERPLAATSINGEN
Aan de hand van de gegevens uit het bedrijfsvervoerplan beschikken we over het totaal aantal km dienstverplaatsingen per vervoerswijze (zie 3.1.3). In 2008 werden er 379.315,06 km afgelegd met een dienstvoertuig. Met de eigen wagen werden er 361.455 km vergoedde dienstverplaatsingen gereden. Met het openbaar vervoer werden er 1987 dienstverplaatsingen afgelegd. Zowat elke dienst heeft een dienstverplaatsingsbehoefte en kan daarvoor rekenen op een aantal ter beschikking gestelde km en daarmee samenhangend budget voor autoverplaatsingen met een dienstvoertuig. De diensten infrastructuur, welzijn en gezondheid, vrijetijds- en landschapbeleving krijgen het hoogste aantal km (contingent) ter beschikking. De diensten infrastructuur, welzijn en gezondheid, erfgoed verbruiken dan ook de meeste km. De km-contingenten worden jaarlijks herzien op basis van de effectieve cijfers en bestaande contingenten (via bevraging bij de diensthoofden). Het uitgangspunt is dat de som van alle contingenten niet mag stijgen t.o.v. vorige jaren. Naast de dienstvoertuigen worden er ook dienstverplaatsingen vergoed die met eigen wagen zijn gebeurd. De uitgaven voor dienstverplaatsingen met de eigen wagen bedroegen in 2008 €111.797,94.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
27
Het ging in totaal om 194 werknemers. Dit betekent een totaal aantal afgelegde km van 361. 455 (berekend aan bedrag van €0,3093/km) en dus een gemiddelde van 1863 km per werknemer. Voor dienstverplaatsingen met het openbaar vervoer betaalde het provinciebestuur in 2008 €23 078,10 aan de NMBS via ticket-online. Het ging om 1987 dienstverplaatsingen of een gemiddelde van €11,61 per ticket.
3.3 3.3.1
MODAL SPLIT WOON-WERKVERPLAATSINGEN (BEDRIJFSVERVOERPLAN 2009)
Volgens de gegevens van het bedrijfsvervoerplan van 2009 ziet de huidige modal split voor werknemers van de verschillende sites samen er als volgt uit. Zuivere autoverplaatsingen van het personeel in de woon – werkrelatie zijn goed voor 37% van de modal split. Zuivere fietsverplaatsingen maken 17% van de vervoerswijze keuze uit en in 34% van de gevallen wordt gebruik gemaakt van het openbaar vervoer (trein en bus worden hier makkelijkheidshalve samen genomen) De combinatie fiets en openbaar vervoer is goed voor 12% van de verplaatsingskeuzes.
Tabel 6: vervoerswijze keuze personeel 2009
Modal split 2009 torengebouw OV 163 FIETS+OV 47 FIETS 75 AUTO 172 ONBEKEND 2 TOTAAL 459
Lozana 25 15 16 29 0 85
Coveliers 56 25 26 61 0 168
totaal 244 87 117 262 2 712
Modal split totaal werknemers (2009) 0% 34%
37%
OV FIETS+OV FIETS AUTO ONBEKEND
12% 17%
Figuur 16: Modal split personeel bron: bedrijfsvervoerplan 2009
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
28
3.3.2
WOON – WERKVERKEER MOBILITEITSENQUÊTE FOD 2011
In het kader van de federale mobiliteitsenquête van 2011 werd ook de verplaatsingswijze van de 667 werknemers in kaart gebracht. Ondertussen zijn reeds een aantal projecten binnen het kader van het bedrijfsvervoerplan opgestart en uitgevoerd. Het effect hiervan kan ook in de evolutie van de modal split waargenomen worden. Om een vergelijking te kunnen maken met de verschillende modal split 1 gegevens werden sommige categorieën vereenvoudigd en de aantallen verhoudingsgewijs herverdeeld.
Tabel 7: evolutie vervoerswijze keuze 2009-2011
TE VOET FIETS DE LIJN TREIN BROMFIETS/MOTO AUTO
totaal 2009 2 117 197 134 262
0,3 16,4 27,7 18,8 0,0 36,8
totaal 2011 15 175 113 135 4 225
% 2,2 26,2 16,9 20,2 0,6 33,7
evolutie 13 58 -84 1 4 -37
% 2 10 -11 1 1 -3
Hier merken we dat tussen 2009 en 2011 zich een opmerkelijke daling van de Lijn gebruikers met 11% voordoet samen met een daling van 3% bij de autogebruikers. Het fietsgebruik stijgt met 10%.
Modal split werknemers (2011) 2% 26%
34%
TE VOET FIETS DE LIJN TREIN BROMFIETS/MOTO
1% 17%
AUTO
20%
Figuur 17: Modal split personeel Torengebouw, Lozanagebouw en Coveliersgebouw (FOD 2011)
3.3.3
VERGELIJKING ANTWERPSE BEDRIJVEN (FOD 2008)
Als we de meest recente modal split gegevens van de Provincie vergelijken met de modal split voor alle werknemers tewerkgesteld in Antwerpen scoort de Provincie met 34% autogebruik veel lager dan het 2 gemiddelde van 53% voor alle andere Antwerpse bedrijven met meer dan 150 werknemers .
1
Voorbeeld het aantal personen dat soms de trein en soms de fiets neemt werd voor de helft bij de fietsers bijgerekend en voor de helft bij de trein. 2
Bron: FOD diagnostiek woon-werkverkeer 2008
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
29
Modal split met Antwerpen als gemeente van tewerkstelling 2% 2%
WAGEN ALLEEN OF MET FAMILIE CARPOOL
13% 4%
TREIN BUS, TRAM EN METRO
53%
12%
GEM. VERVOER WERKGEVER
9% 5%
Figuur 18: vervoerswijze keuze voor tewerkgestelden in Antwerpen (bron: FOD diagnostiek woon-werkverkeer 2008)
Deze vergelijking dient wel genuanceerd te worden door de opmerking dat bij deze bedrijven ook de grote havenbedrijven zijn opgenomen die gekenmerkt worden door een zeer grote autobereikbaarheid. 3.3.4
BEZOEKERS
Op basis van de bevraging die in het kader van het bedrijfsvervoerplan is gehouden bij de bezoekers kunnen we volgende vervoerswijze keuze vaststellen bij de bezoekers. Deze cijfers zijn van toepassing op de bezoekers van de het Torengebouw en het Coveliersgebouw.
Modal split bezoekers totaal 4%
fiets
4%
16%
te voet
motor
1%
11%
auto
2%
auto P&R
12%
auto afgezet 5%
42%
trein bus
3%
tram bus+tram
3.4
MODAL SHIFT
Aangezien de huidige tewerkstellingsplaats van deze personen in de onmiddellijke nabijheid van het nieuwe Provinciehuis ligt kunnen we aannemen dat hun mobiliteitsprofiel niet gaat wijzigen als gevolg van de nieuwe plaats van tewerkstelling.
afstand Torengebouw – Coveliers gebouw: 500m
afstand Torengebouw – Lozana gebouw: 200m
afstand Lozana gebouw – Coveliers gebouw: 700m
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
30
Het toekomstig mobiliteitsprofiel dient rekening te houden met de modal shift als gevolg van de acties binnen het bedrijfsvervoerplan. Overzicht potentieel fietsverplaatsingen, bus- en treinverplaatsingen.
Huidig aantal fietsers: 117 (=16,4%)
Mogelijke extra fietsers: + 66 (= + 9,3%) (dit is het aantal werknemers dat op minder dan 5km woont en nu de auto gebruikt)
Huidig aantal bus-/tramgebruikers: 160 (= 22,5%)
Mogelijke extra bus-/tramgebruikers: + 31 (= + 4,4%) (dit is het aantal werknemers dat op minder dan 500m van een bus-/tramhalte én op meer dan 5km woont en dat nu de auto gebruikt)
Huidig aantal treingebruikers: 140 (= 19,7%)
Mogelijke extra treingebruikers: + 87 (= + 12,2%) (dit is het aantal werknemers dat op minder dan 3km van een station woont én op meer dan 500m van een bus-/tramhalte én op meer dan 5km en dat nu de auto gebruikt. Hierbij is geen rekening gehouden met de kwaliteit van het treinaanbod in de verschillende stations). 3.4.1
FIETSPOTENTIEEL
Op basis van de beschikbare gegevens is er in het bedrijfsvervoersplan een analyse gemaakt van het verder potentieel voor fiets en openbaar vervoer. Voor het bepalen van het fietspotentieel werd het aantal werknemers genomen die binnen een straal van 5km (vogelvlucht) van het provinciehuis wonen. Dit leidt tot volgende gegevens:
229 werknemers wonen binnen een straal van 5km van de werklocatie; daarvan komen er 66 met de auto naar het werk
360 werknemers wonen binnen een straal van 10km van de werklocatie; daarvan komen er 121 met de auto naar het werk
Momenteel zijn er 117 werknemers die de volledige woon-werkafstand met de fiets doen; hiervan wonen er 69 op minder dan 5km
Er is dus nog een relatief groot fietspotentieel: als de 66 autogebruikers die op minder dan 5km wonen met de fiets zouden komen, is er een stijging van het aantal fietsers van 16,4% naar 25,7%. Het aantal fietsparkeerplaatsen kan voor het huidige mobiliteitsprofiel - rekening houdend met het groeipotentieel - geraamd worden op 183 stallingsplaatsen exclusief dienstfietsen. De huidige 133 stallingsplaatsen blijken uit de bezettingsgraadmetingen nu reeds te weinig en op termijn volstrekt ontoereikend. Dit kan als gevolg hebben dat de auto parkeerbehoefte daalt en de capaciteit van de autoparkeerplaatsen mogelijk verminderd kan worden. De aanname dat 66 autogebruikers zullen overstappen op de fiets is wellicht te sterk. We dienen rekening te houden met het feit dat een aantal personeelsleden hun auto ook voor het werk gebruiken en in zekere zin als ‘captive’ voor het autogebruik moeten beschouwd worden. 3.4.2
BUSPOTENTIEEL
Voor het bepalen van het bus potentieel werd het aantal werknemers genomen die op max. 500m van een bus- of tramhalte wonen die ook een halte heeft in de nabijheid van het provinciehuis. Dit leidt tot volgende gegevens:
219 werknemers wonen op max. 500m van een bus-/tramhalte die verbinding geeft met de werklocatie; daarvan komen er 76 met de auto naar het werk. Van die 76 autogebruikers wonen er 31 op minder dan 5km
Momenteel zijn er 160 werknemers die de volledige woon-werkafstand met bus of tram doen, waarvan er 82 op 500m van een bus-/tramhalte wonen
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
31
22 werknemers gebruiken bus/tram in combinatie met fiets, 12 in combinatie met trein en 2 in combinatie met trein én fiets
Er is dus nog extra bus-/trampotentieel: als de 31 autogebruikers op minder dan 500m van een halte én op meer dan 5km met de bus/tram zouden komen zou dit leiden tot een stijging van het aantal bus/tramgebruikers van 22,5% naar 26,8%. Ook deze mogelijke modal shift van 31 autogebruikers kan verdisconteerd worden op de autoparkeerplaatsen maar met dezelfde omzichtigheid als bij de modal shift bij de fietsers. 3.4.3
TREINPOTENTIEEL
Voor het bepalen van het treinpotentieel hebben werd het aantal werknemers genomen dat op 3km van een treinstation wonen. Dit leidt tot volgende gegevens:
523 werknemers wonen op max. 3km van een treinstation; daarvan komen er 175 met de auto naar het werk. Van die 175 autogebruikers wonen er 87 op meer dan 500m van een bus-/tramhalte én op meer dan 5km
Momenteel zijn er ongeveer 140 werknemers die met de trein naar het werk rijden, waarvan er 107 op max. 3km van een station wonen
55 daarvan doen dat in combinatie met de fiets; 8 in combinatie met de bus/tram en 2 in combinatie met bus/tram én fiets.
Dus als de 87 werknemers die op minder dan 3km van een treinstation wonen (en te ver wonen om het hele traject met bus of fiets te doen) met de trein zouden komen, zou het aantal treingebruikers stijgen van 19,7% naar 31,9%. De haalbaarheid hiervan dient wel bekeken te worden in functie van de bediening van de betrokken stations. 3.4.4
POTENTIËLE MODAL SPLIT
Als we uitgaan van een ‘best case scenario’ waarbij de maatregelen in het kader van het bedrijfsvervoerplan het potentieel van fietsers en openbaar vervoer reizigers maximaal wordt aangesproken kunnen we volgende verhoudingen verwachten in de toekomstige modal split.
Toekomstige modal split werknemers % 0% 11% OV 26%
FIETS+OV
51%
FIETS AUTO
12%
ONBEKEND
Deze cijfers gelden uiteraard als theoretisch maximum haalbaar. De potentieel berekening houdt geen rekening met o.a. noodzakelijke wagenverplaatsingen en onaantrekkelijke openbaar vervoer verbindingen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
32
Op dit ogenblik zijn alle van de 30 acties binnen het actieplan van het bedrijfsvervoersplan reeds opgestart. 10 ervan wachten nog op een principiële goedkeuring van de deputatie, 20 acties zijn nog lopend en 11 zijn ondertussen afgrond. 3
De voorlopige effecten op de modal split wijzen in het voordeel van de verplaatsingen met de fiets (+10%) maar dan voornamelijk ten koste van de verplaatsingen met de Lijn (-11%) en slechts in mindere mate de verplaatsingen met de auto (-3%). Voor de verdere inschatting van de verplaatsingen zal gerekend worden aan de hand van de cijfers uit de recente mobiliteitsenquête van 2011.
3.5
BEHOEFTE AUTOPARKEREN
3.5.1
TOELICHTING BIJ DE BEREKENINGEN
Voor het bepalen van de parkeerbehoefte kan uitgegaan worden van het toepassen van de algemene 4 5 kencijfers op het parkeren die aanbevolen worden door de CROW en in het Vlaamse verkeersbeleid als richtlijn worden overgenomen. In de eerste plaats berekenen we de parkeerbehoefte aan de hand van deze kencijfers, gekoppeld aan het aantal m² bruto vloeroppervlak. Daarnaast kunnen we deze algemene benadering verifiëren door het toepassen van de beschikbare gegevens uit het bedrijfsvervoerplan en de mobiliteitsenquête. De berekening van de behoefte aan de hand van deze laatste gegevens zal meer op maat van het project gebeuren en bijgevolg zal deze behoefteberekening meer de realiteit benaderen. Indien er belangrijke verschillen optreden tussen de via beide wegen verkregen resultaten kan dit aanleiding geven tot verdere verfijning en onderzoek. 3.5.2
ALGEMENE KENCIJFERS
Gezien het feit dat een aantal diensten van de Provincie een baliefunctie hebben wordt in eerste instantie uitgegaan van de kencijfers voor kantoren met een baliefunctie die meer parkeerplaatsen voor bezoekers voorzien. De CROW gaat voor dienstverlenende kantoren met baliefunctie in het centrum van een zeer tot sterk stedelijk gebied uit van minimaal 1,5 en maximaal 2 parkeerplaatsen per 100m² bruto vloeroppervlak (bvo). Hierbij is de behoefte voor bezoekers reeds inbegrepen en bedraagt het aandeel van de bezoekersplaatsen 20%. Het bouwproject voorziet 15.694 m² bvo voor de nuttige ruimtes. Als er gerekend wordt met het minimum van 1,5 parkeerplaatsen per 100 m²bvo zou een parkeerplaatscapaciteit van 235 parkeerplaatsen moeten volstaan. Gerekend met het maximum van 2 parkeerplaatsen per 100m² dienen er 314 parkeerplaatsen ter beschikking gesteld te worden. Tabel 8: behoefteberekening parkeerplaatsen kantoren met baliefunctie
m²bvo kantoren vergaderen intern restaurants en keuken congreszone en inkom
3
10432 775 1070 2357
parkeerplaatsen/100m²bvo Min Max 156,48 208,64 11,625 15,5 16,05 21,4 35,355 47,14
Zie 3.3.2
4
CROW Nationaal (NL) Kennisplatform voor infrastructuur en verkeer, vervoer en open ruimte / ASVV aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom. 5
Vademecum duurzaam parkeerbeleid (VL).
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
33
bibliotheek en postkamer fitness-douches-kleedkamers totaal
792 268 15694
11,88 4,02 235,41
15,84 5,36 313,88
Deze benadering gaat uit van homogene functie van kantoren met baliefunctie en houdt geen rekening met de kencijfers voor congres activiteiten. Het is dus aangewezen een correctie toe te passen met de kencijfers voor parkeerbehoefte bij congresruimten die door de CROW gesteld worden op minimaal 3 en maximaal 5 parkeerplaatsen per 100m² bvo. Rekening houdend met deze correctie becijferen we een gewenste parkeercapaciteit van minimaal 271 parkeerplaatsen (200 voor personeel en 71 voor bezoekers) en maximaal 385 parkeerplaatsen (267 voor personeel en 118 voor bezoekers). Tabel 9: behoefteberekening parkeerplaatsen kantoren met baliefunctie en congres activiteiten
m²bvo kantoren vergaderen intern restaurants en keuken congreszone en inkom bibliotheek en postkamer fitness-douches-kleedkamers totaal
10432 775 1070 2357 792 268 15694
parkeerplaatsen/100m²bvo Min Max 156,48 208,64 11,625 15,5 16,05 21,4 70,71 117,85 11,88 15,84 4,02 5,36 270,765 384,59
De baliefunctie van de kantoren van het Provinciehuis is echter beperkt. De parkeerbehoefte wordt in hoofdzaak gegenereerd door werknemers en bezoekers van activiteiten in de vergader- en congresruimten. Op vraag van de Stad Antwerpen wordt dan ook een behoefteberekening gemaakt met de kencijfers voor kantoren zonder baliefunctie. Hierbij worden de cijfers van minimaal 0,8 en maximaal 1,3 parkeerplaatsen per 100 m² bvo gebruikt. De congresruimte blijft berekend aan minimum 3 en maximum 5 parkeerplaatsen per 100 m² bvo. Tabel 10: behoefteberekening parkeerplaatsen kantoren ZONDER baliefunctie
m²bvo kantoren vergaderen intern restaurants en keuken congreszone en inkom bibliotheek en postkamer fitness-douches-kleedkamers totaal
10432 775 1070 2357 792 268 15694
parkeerplaatsen/100m²bvo Min Max 83,5 135,6 6,2 10,1 8,6 13,9 70,7 117,9 6,3 10,3 2,1 3,5 177 291
Ten behoeve van het VIP restaurant worden geen extra parkeerplaatsen gerekend aangezien aangenomen kan worden dat deze reeds vervat zitten in het aantal parkeerplaatsen voor bezoekers van de vergader- en congres ruimten. Het bedrijfsrestaurant genereert geen bijkomende externe verplaatsingen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
34
3.5.3
BEHOEFTE OP BASIS VAN MODAL SPLIT EN AANWEZIGHEDEN 2011
De theoretische behoefteberekening kan verfijnd worden aan de hand van de beschikbare mobiliteitsgegevens van werknemers en bezoekers. PERSONEEL
Als we de modal split gegevens uit de mobiliteitsenquête van 2011, toepassen op de 764 personeelsleden in scope, kunnen we een parkeerbehoefte ramen van 258 parkeerplaatsen voor het personeel. Als we de modal split gegevens voor 764 personeelsleden koppelen aan de aanwezigheden in functie van voltijdse / deeltijdse tewerkstelling kunnen we aannemen dat er dagelijks een gemiddelde parkeerbehoefte zal bestaan van 206 plaatsen voor personeel. Dit cijfer benadert de minimum norm van de CROW door de uitgesproken duurzame modal split van het provinciepersoneel. DEPUTATIE EN KABINETSMEDEWERKERS
Buiten de scope vallen de 29 kabinetsmedewerkers, de gouverneur en de gedeputeerden. Voor de gouverneur, de secretaris en de zes gedeputeerden kunnen we aannemen dat er 8 parkeerplaatsen gereserveerd worden. Als we de modal split toepassen van het personeel op de kabinetsmedewerkers kunnen we hier een behoefte vaststellen van 10 autoparkeerplaatsen. 3.5.4
BEHOEFTE BEREKENING BEZOEKERS
Voor het personeel kunnen we zeer nauwkeurig de parkeerbehoefte inschatten. Anders is het met de parkeerbehoefte voor de bezoekers. Hiervoor zijn er verschillende manieren of scenario’s om dit in te schalen. BEZOEKERS VOLGENS KENCIJFERS
Met de kencijfers voor congresgebouwen berekenden we reeds een minimum van 71 en een maximum van 118 parkeerplaatsen voor bezoekers of gemiddeld 94 parkeerplaatsen. BEZOEKERS VOLGENS BEDRIJFSVERVOERPLAN
Aan de hand van de onderzoeksgegevens va het Bedrijfsvervoerplan kunnen we aannemen dat het aantal bezoekers gemiddeld 12,5% van het totaal aantal tewerkgestelden bedraagt. Als we dit toepassen op de 764 personeelsleden kunnen we aannemen dat er dagelijks ongeveer 95 bezoekers naar het Provinciehuis zullen komen. Als we hier de modal split van de bezoekers uit het bedrijfsvervoerplan op toepassen kunnen we rekenen op 40 bezoekers per dag die met de wagen komen. BEZOEKERS WORST CASE
Als we uitgaan van een eerder uitzonderlijke maximale aanwezigheidsgraad van 500 bezoekers, (worst case) kunnen we volgens de modal split rekenen op een behoefte van 210 parkeerplaatsen voor bezoekers. CONCLUSIE BEZOEKERS
Het verdient aanbeveling de parkeercapaciteit niet af te stemmen op de uitzonderlijke maximale parkeervraag. Dit zou het autogebruik eerder stimuleren en dus haaks staan op het huidige bereikbaarheidsbeleid van de Provincie dat het autogebruik bij de bezoekers zo veel mogelijk wil ontraden. De parkeerbehoefte van het personeel, berekend met de gedetailleerde actuele mobiliteitsgegevens ligt zeer dicht bij de minimum norm van de kencijfers (met baliefunctie). Rekening houdend met het onaantrekkelijke auto - mobiliteitsprofiel van het Provinciehuis is het niet zo vreemd om ook hier uit te gaan van de 71 parkeerplaatsen voor bezoekers. Met pieken zal die vraag groter zijn en deels
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
35
afgewikkeld worden op het openbaar domein. Als er geen grote congres activiteiten plaats hebben zal de parkeervraag eerder in de richting van de 40 gaan.
3.5.5
PARKEERBALANS AUTOPARKEREN
Het plan voorziet in totaal 312 auto parkeerplaatsen. We maken hier onder indicatief een balans op voor de parkeerplaatsen, rekening houdend met de verschillende scenario’s voor bezoekers attractie. PARKEERBALANS KENCIJFERS
Figuur 19: verdeling capaciteit en parkeerbalans scenario ‘CROW’
In dit scenario kunnen we uitgaan van de gemiddelde parkeervraag van het personeel van 206 parkeerplaatsen, minimum 71 voor bezoekers, 8 voor de deputatie en 10 voor kabinetsmedewerkers. De restcapaciteit bedraagt 17 parkeerplaatsen. Dit scenario kunnen we verwachten bij een normale werking van het provinciehuis met activiteiten in de congres en ontvangstruimte. De balans is nagenoeg in evenwicht en de capaciteit voorzien net voldoende in de behoefte.
PARKEERBALANS BEDRIJFS VERVOER PLAN (BVP)
Figuur 20: verdeling capaciteit en parkeerbalans scenario 'BVP'
De gegevens in het BVP stoelen op gemiddelden van het aantal bezoekers over verschillende dagen in zowel het Torengebouw als het Coveliersgebouw in 2009. Tijdens een van deze dagen ging ook een congres door in het Torengebouw. Deze cijfers houden echter geen rekening met de uitgebreide capaciteit van congres en ontvangstruimten in het nieuwe Provinciehuis. Het aantal bezoekers dat per dag met de wagen naar het Provinciehuis komt bedraagt ongeveer 40. Dit scenario kunnen we verwachten tijdens een gemiddelde dag met weinig grootschalige congres activiteiten. De restcapaciteit bedraagt nog 48 vrije parkeerplaatsen voor bezoekers.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
36
PARKEERBALANS ‘WORST CASE’
Figuur 21: Verdeling capaciteit en parkeerbalans scenario 'Worst Case'
In dit scenario gaan we uit van een maximale bezetting van de congres en ontvangstfaciliteiten van 500 personen. Volgens de gemiddelde bezoekers modal split kunnen we aannemen dat er zich dan een parkeervraag voordoet van 210 parkeerplaatsen. Dit geeft een tekort in de balans van 122 plaatsen. Uiteraard zullen activiteiten als dit ook een weerslag hebben op de vervoerswijzekeuze en zal de behoefte van 122 parkeerplaatsen niet noodzakelijk in de nabije omgeving een weerslag hebben. Dit ‘worst Case’ scenario dient dan ook eerder beschouwd te worden als een theoretische maximum dan als een realistisch doem scenario. 3.5.6
CONCLUSIE AUTOPARKEREN
Aangenomen kan worden dat de 312 voorziene parkeerplaatsen in de regel voldoende capaciteit bieden voor zowel personeel als bezoekers bij het normaal functioneren van het Provinciehuis. Ongeveer 200 (67%) plaatsen zullen ingenomen worden door personeel, een 20 tal (7%) door de deputatie en hun kabinetsmedewerkers. Een 80 tal parkeerplaatsen (26%) zijn ter beschikking van de bezoekers van het Provinciehuis waaronder 16 plaatsen voor personen met een handicap en 6 voor leveranciers.
3.6 3.6.1
BEHOEFTE FIETSPARKEREN ALGEMENE BEHOEFTE
De behoefte kan algemeen worden bepaald a.h.v. de vaststelling van huidige stallingsbehoefte. Daarnaast dient de toekomstige behoefte mee in rekening gebracht te worden en vermeerderd met 10% om zeker voldoende capaciteit te kunnen garanderen naar de toekomst toe. Indien zou blijken dat de capaciteit onvoldoende is, is het in de meeste gevallen niet evident om in een bestaand gebouw bijkomende stallingen te voorzien. We beschikken echter over meer gedetailleerde gegevens om de behoefte voor personeel en bezoekers in te schatten. 3.6.2
BEHOEFTE PERSONEEL
Op basis van de modal split gegevens van het personeel kunnen we 764 werknemers een behoefte ramen van 160 stallingsplaatsen. De 325 voorziene parkeerplaatsen (295 + 30 buitenformaat) bieden meer dan voldoende capaciteit om aan deze vraag te voldoen. Indien we de ‘best case’ potentiële modal shift toepassen na uitvoering van de actieplannen van het 6 bedrijfsvervoerplan kunnen we een aandeel van 25,7% van de fiets in de modal split verwachten.
6
Berekend op de situatie in 2009
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
37
3.6.3
BEHOEFTE FIETSPARKEREN BEZOEKERS
Bij een maximale aanwezigheid van 500 bezoekers kunnen we volgens de modal split uitgaan van 10,5% voor de fiets ofwel 52 fietsparkeerplaatsen. Als we kijken naar de huidige vraag naar fietsparkeerplaatsen voor bezoekers stellen we enkel voor het Torengebouw al een bezetting vast van gemiddeld 25 fietsen.
3.6.4
PARKEERBALANS
De Provincie rekent nog op een groot groeipotentieel van het fietsgebruik door onder meer het ter beschikking stellen van bedrijfsfietsen aan alle werknemers. Ook elektrische fietsen kunnen voordelig worden aangeschaft. Hierdoor vergroot nog de actieradius voor de fietser en kan ook een fietspotentieel worden aangesproken dat verder dan 5 km van het werk woont.
Parkeerbalans fiets 450
396
400 325
350 300 250 200
212 160
150 100
71
52
50 0 behoefte
aanbod
personeel
behoefte
aanbod
bezoekers
behoefte
aanbod
totaal
Figuur 22: Parkeerbalans fiets
3.6.5
CONCLUSIE FIETSPARKEREN
De voorziene stallingsplaatsen zijn ruim voldoende om de huidige en toekomstige vraag op te vangen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
38
3.7
VRACHTVERKEER
Het vrachtverkeer voor de reguliere activiteiten van het Provinciehuis is eerder beperkt. Er zijn 7 leveringen die dagelijks gebeuren. 4 hiervan zijn kleine vrachtwagens (bestelwagens) van B-post die op verschillende tijdstippen van de dag tussen 6 en 15 u het Provinciehuis bedienen. Op wekelijkse basis zijn er leveringen van kantoorbenodigdheden en dranken te verwachten die in principe met kleinere vrachtwagens of bestelwagens ondergronds kunnen aanleveren. Op vrijdag en woensdag blijft de vuilnisophaling gebeuren met een grote vrachtwagen (vuilniswagen) via de Harmoniestraat. PMD wordt om de 2 weken opgehaald via dezelfde weg. In de Harmoniestraat worden de leveringen met grote vrachtwagens beperkt tot de wekelijkse huisvuilophaling en incidentele leveringen die niet met kleinere voertuigen ondergronds kunnen gebeuren. Andere leveringen of ophalingen zijn halfjaarlijks, incidenteel of op afroep en bij gevolg eerder verwaarloosbaar.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
39
4 CONFRONTATIE BEREIKBAARHEIDSPROFIEL – MOBILITEITSPROFIEL 4.1 4.1.1
ROUTEKEUZE EN TOEDELING OP HET WEGENNET ROUTES PERSONEEL
In het bereikbaarheidsprofiel werden reeds de routes in kaart gebracht voor de verschillende modi. Afhankelijk van de mogelijke toekomstige maatregelen (herinrichting van kruispunten met de Jan van Rijswijcklaan en Generaal Lemanstraat) kan de route keuze op deze punten beïnvloed worden. SCENARIO 1
In de huidige situatie stellen we vast dat van het personeel dat met de auto komt 37% (60 wagens) tussen 8 en 9u via de Kon. Elisabethlei komt, 31% (50 wagens) via de Harmoniestraat en de overige 32% of 51 wagens buiten deze periode arriveren (manuele telling ochtendspits 13 en 20 november 2012). De 60 wagens die nu in de ochtendspits langs de Kon. Elisabethlei komen, maken 5,5% uit van het totaal aantal voertuigen dat er op dat ogenblik passeert. In de Harmoniestraat maken de autoverplaatsingen van de personeelsleden 24,6% uit van het totaal tijdens de spits. In dit scenario gaan we uit van het realiseren van het project zoals voorgesteld binnen de huidige verkeerssituatie. Tijdens de ochtendspits kunnen we verwachten dat door de toename van het aantal personeelsleden (huidige Coveliers gebouw) er een stijging zal zijn van het verkeer op de Kon. Elisabethlei met 17 voertuigen en met 14 voertuigen in de Harmoniestraat. In de Elisabethlei zal het aandeel verplaatsingen van het provinciehuis goed zijn voor 6,9% van het totaal aantal voertuigen, in de Harmoniestraat wordt dit 29,5%.
Figuur 23: Toekomstige situatie (1) routes personeel ingaand
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
40
Figuur 24: Toekomstige situatie (1) routes personeel uitgaand
Bij het wegrijden kunnen we aannemen dat alle personeelsleden die gemiddeld per dag tewerkgesteld zijn en met de wagen komen tussen 15 en 18u30 de site verlaten via de Kon. Elisabethlei. De 206 bewegingen vanuit het Provinciehuis zijn tijdens deze periode goed voor 5,7% van het totaal aantal voertuigen op de Kon. Elisabethlei of een stijging van 3,3% ten opzicht van het huidige aandeel. SCENARIO 2
Hoewel deze maatregelen beschouwd moeten worden binnen het kader van de ambtelijke visie wensen we toch de belangrijkste effecten ervan in kaart te brengen op de bereikbaarheid van het toekomstige Provinciehuis. Vooral de routes van een heel deel personeelsleden die nu via de Harmoniestraat de parking binnenrijden zal in de toekomst niet meer mogelijk zijn als gevolg van de circulatiemaatregelen. Voor bezoekers van het Provinciehuis verandert er in principe niets aangezien de ingang van de Harmoniestraat enkel voor personeel toegankelijk is. Door het verhinderen van de inwaartse bewegingen via de Lange Lozanastraat en het opheffen van de linksaf beweging komende uit de Generaal Lemanstraat kunnen we tijdens een gemiddeld ochtendspitsuur volgende effecten verwachten op de verkeersstromen. Koning Albert Parkweg: + 205 voertuigen of + 18,7% Koningin Elisabethlei: + 50 voertuigen of + 4,6% Jan van Rijswijcklaan: + 50 voertuigen of + 13,7% Tijdens de avondspits kunnen we uitgaan van dezelfde situatie als in de toekomstige situatie 1.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
41
Figuur 25:Toekomstige situatie (2) routes personeel ingaand
Figuur 26: Toekomstige situatie (2) routes personeel uitgaand
Als gevolg van deze circulatiemaatregelen zal de ingang via de Harmoniestraat nog nauwelijks gebruikt worden. Ook leveringen van goederen die noodzakelijk via de Harmoniestraat gebeuren vragen een omweg rond het Albertpark.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
42
4.1.2
ROUTES BEZOEKERS
Voor de bezoekers kunnen we uitgaan dat zij aankomen net na de ochtendspits en vertrekken tussen 15 en 17u. Er van uitgaand dat er maximaal 40 parkeerplaatsen beschikbaar kunnen we enkel deze toedelen aan het wegennet. De 40 autoverplaatsingen zijn goed voor 1.8% van het totaal aantal voertuigen op de Kon. Elisabethlei tussen 15 en 17u. De routekeuze zal in de twee potentiële toekomstige situaties nauwelijks verschillen van de huidige situatie.
Figuur 27: Toekomstige situaties (1) en (2) Routes bezoekers ingaand
Figuur 28: Toekomstige situaties (1) en (2) Routes bezoekers uitgaand
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
43
4.1.3
VOORLOPIGE CONCLUSIE TOEBEDELING WEGENNET
SCENARIO 1
De impact van enerzijds de toename van de werknemers op deze plek en anderzijds het verdwijnen van de uitrit via de Harmoniestraat op het ontsluitend wegennet is zeer beperkt. De toename in de Harmoniestraat laat zich slechts in het eerste korte deel van de straat voelen en staat niet in verhouding tot het voordeel van het verdwijnen van de uitgaande bewegingen die doorheen de hele wijk gaan. SCENARIO 2
De mogelijke maatregelen van circulatie om het sluipverkeer te verhinderen in de Lange Lozanastraat zullen ongetwijfeld een impact hebben op de ingaande verkeersstromen en de daarmee gepaard gaande toename van congestie op onder meer de Koning Albert Parkweg. De circulatiemaatregelen hypothekeren ook de goede bereikbaarheid van vrachtverkeer (leveringen goederen). Aangenomen kan worden dat de personeelsingang van de parking in de Harmoniestraat nog slechts zeer weinig zal gebruikt worden. Op dit ogenblik is nog niet duidelijk of de Stad deze piste verder wenst te onderzoeken of uit te werken. De Provincie wenst als bouwheer duidelijk te benadrukken dat dit scenario nadelig is voor de autobereikbaarheid van het Provinciehuis voor het personeel en de leveringen die gebeuren via de Harmoniestraat. De voorkeur gaat uit naar de situatie waarbij de Harmoniestraat bereikbaar is via de Korte Lozanastraat en de beide richtingen van de Jan Van Rijswijcklaan. Het uitrijden van de parking van het Provinciehuis gebeurt in de toekomst niet meer via de Harmoniestraat maar wordt gebundeld op de Kon. Elisabethlei.
4.2
VERKEERSVEILIGHEID
Aangenomen kan worden dat er door de nuances in het mobiliteitsprofiel geen aanzienlijke impact zal zijn op de verkeersveiligheid in het algemeen. Wel kunnen er lokaal incidenten voorkomen als gevolg van ontsluitend autoverkeer op de Kon. Elisabethlei met ontsluitende en passerende fietsers zoals onder punt 2.2.4 reeds aangehaald.
4.3 4.3.1
PARKEREN AUTO PARKEREN:
Aangenomen kan worden dat bij een normale exploitatie van de faciliteiten en kantoren van het Provinciehuis de parkeerbalans in evenwicht blijft. Uitzonderlijke pieken in de parkeervraag kunnen niet opgevangen worden op het eigen terrein maar worden aangepakt volgens de huidige bereikbaarheidspolitiek die de klemtoon let op alternatieve vervoerswijzen. 4.3.2
FIETS PARKEREN:
Voor het personeel worden voldoende fietsstallingsplaatsen voorzien. Voor de bezoekers worden 50 stallingen inde ondergrondse parkeergarage voorzien en 20 aan de inkom van het Provinciehuis. Deze gezamenlijke capaciteit kan als voldoende beschouwd worden.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
44
4.4
SENSITIVITEITSTOETS
In de sensitiviteitstoets wordt nagegaan in hoeverre variatie in de aannamen gevolgen kan hebben op de berekende impact. 4.4.1
PARKEREN
ALGEMEEN
Het parkeren werd reeds op een gedifferentieerde wijze berekend waardoor de sensitiviteit reeds mee werd onderzocht. Hieruit bleek dat de diverse methoden leidden tot gelijkaardige verwachtingen. De meeste variatie zit in het aantal bezoekers dat afhankelijk is van de aard van de activiteiten en dus variabel blijft. Geen van de drie scenario’s voor bezoekersaantallen leidt tot onaanvaardbare capaciteitsproblemen. PARKEERPLAATSEN PERSONEEL.
Bij de aanwezigheidsgraad werd geen rekening gehouden met afwezigheden als gevolg van ziekte en vakantiedagen. Aangenomen kan worden dat de parkeervraag voor personeel eerder lager zal zijn dan berekend. Er werd ook geen rekening gehouden met de visie van de Provincie dat personeelsleden die op minder dan 5 km van het werk wonen geen beroep kunnen doen op een vaste parkeerplaats. Aangenomen kan worden dat ook hierdoor de vraag naar parkeerplaatsen licht zal afnemen. De Provincie zit volop in de uitvoering van het actieplan van het Bedrijfsvervoerplan. Het vooropgestelde doel in de modal split is het aandeel van de fiets op te trekken tot 50%. Nu bedraagt dat 26%. Diverse flankerende maatregelen zullen er in de toekomst nog voor zorgen dat het autogebruik afneemt en het fietsgebruik stijgt. Dit heeft ook nog een gunstig effect op de parkeervraag. Zeker door het gebruik van de elektrische fiets te promoten kan het fietspotentieel uitgebreid worden met de werknemers die tussen de 5 en 10 km van het werk wonen. 4.4.2
TOEDELING WEGENNET
In de berekening van de verkeersstromen bij het mogelijk uitvoeren van circulatiemaatregelen is geen rekening gehouden met de mogelijke impact op de routekeuze en vervoerswijze keuze. Mogelijk kunnen de circulatiemaatregelen ervoor zorgen dat personen op een hoger niveau kiezen voor een andere route naar het provinciehuis. Anderen kunnen dan door de toenemende congestie gemotiveerd worden tot het gebruiken van alternatieve vervoersmiddelen of gebruik maken van hun glijdende werktijden om vroeger of later naar het werk te rijden en daardoor de spits te vermijden. In de toedeling van de verplaatsingen op het wegennet zijn de veranderde verkeersstromen ongenuanceerd toegepast en dienen dan ook als indicatief beschouwd te worden.
4.5
CONCLUSIE CONFRONTATIE MOBILITEITSPROFIEL
BEREIKBAARHEIDSPROFIEL
–
Voor voetgangers worden er geen noemenswaardige problemen verwacht. De beperkte ruimte op de voetpaden op de Kon. Elisabethlei en de barrièrewerking van de brede verkeersas tussen het park en het Provinciehuis verdienen aandacht in een ruimere stedenbouwkundige visie. De fietsinfrastructuur in de directe ontsluitende verkeersstructuur is aanwezig maar in de Kon. Elisabethlei en de Koning Albert Parkweg kan het comfort nog sterk verbeterd worden. Een aandachtspunt is de verweving van het ontsluitende en doorgaande fietsverkeer met het ontsluitende autoverkeer van het Provinciehuis. Noodzakelijk kruisende stromen van fietsers en autobestuurders kunnen voor conflicten zorgen. Deze conflicten bestaan in de huidige situatie ook al. Er worden voldoende fietsparkeerplaatsen voorzien voor personeel en bezoekers. Bezoekers kunnen kiezen voor kort stallen aan de ingang of lang stallen (congres bezoekzers) in de ondergrondse parking.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
45
De impact van het bijkomend ontsluitend verkeer van het Provinciehuis op de Kon Elisabethlei is in verhouding tot de intensiteit van de verkeersstromen zeer beperkt. Door het opheffen van de uitrit van de parking in de Harmoniestraat wordt deze wijk beschermd tegen overlast van ontsluitend verkeer. Toeleveringen gebeuren nog steeds via de Harmoniestraat. Vrachtverkeer rijdt de site in en uit via de Harmoniestraat. Er zijn voldoende autoparkeerplaatsen voorzien voor personeel en bezoekers om te beantwoorden aan de vraag die samengaat met een ‘normale’ werking van het Provinciehuis. Bij maximale aanwezigheid van bezoekers kan de vermoedde vraag voor autoparkeren niet op het eigen terrein worden verwerkt. De 80 – tal parkeerplaatsen voor bezoekers garanderen voldoende capaciteit voor dit soort functie in een centrum stedelijke omgeving. De 80-tal parkeerplaatsen voor bezoekers gaan eerder in de richting van de minimale norm maar volgen daarin het huidige bereikbaarheidsbeleid dat maximaal inzet op openbaar vervoer, fiets en andere vormen van duurzame vervoerswijzen.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
46
5 FLANKERENDE MAATREGELEN Als uit de confrontatie van het bereikbaarheidsprofiel en het mobiliteitsprofiel blijkt dat het aanbod van de infrastructuur de vraag niet voldoende kan opvangen dienen remediërende maatregelen gezocht worden die het negatieve effect kunnen beperken.
5.1
ALGEMEEN
Er worden geen noemenswaardige problemen of knelpunten verwacht die het gevolg zijn van de bouw en exploitatie van het nieuwe Provinciehuis. Wel dient aandacht te gaan naar volgende aspecten:
Comfort en veiligheid van fietsinfrastructuur op het ontsluitende wegennet (Kon. Elisabethlei, Koning Albert Parkweg).
Het gewenste gebruik van de bezoekers fietsenstallingen voor kort/ lang parkeren dient gegarandeerd te worden door goede communicatie en bewegwijzering.
Bij maximale aanwezigheid van personeel en bezoekers (worst case) kunnen de beschikbare parkeerplaatsen voor bezoekers niet aan de verwachte vraag beantwoorden. Het huidige bereikbaarheidsprofiel van het Provinciehuis voor bezoekers wordt gekenmerkt door een zeer beperkte autobereikbaarheid en zet in op het gebruik van het openbaar vervoer en de fiets. Het is van belang dit bereikbaarheidsbeleid verder te zetten bij de exploitatie van het nieuwe Provinciehuis.
5.2
MAATREGELEN BEDRIJFSVERVOERPLAN
De provincie Antwerpen draagt duurzame mobiliteit en milieu hoog in het vaandel en plaatst daarbij het functionele fietsverkeer centraal, zowel bij haar inwoners als bij haar werknemers. Hierbij wordt vooral gemikt op promotie van het fietsverkeer waarbij de Provincie zich wil profileren als fietsprovincie bij uitstek. In het bedrijfsvervoerplan van 2009 werd de visie geconcretiseerd in maatregelen om het woon – werkverkeer te verduurzamen. Minder individuele autoverplaatsingen en een groter aandeel van de fiets en de het openbaar vervoer in de modal split werd voorop gesteld. Potentieel berekeningen gaven aan dat er nog heel wat winst te halen viel bij werknemers die omwille van de korte afstand tussen woon- en werkplaats of de nabijheid van openbaar vervoer. Ondertussen zijn alle 30 projecten opgestart, 10 ervan wachten nog op een principiële goedkeuring van de deputatie, 20 acties zijn nog lopend en 11 zijn ondertussen afgrond.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
47
impact
actie gepland
principebeslissing deputatie
actie bezig
actie afgerond
1
opstellen van een duidelijke richtlijn voor dienstverplaatsingen
KT
hoog
2
promoten van openbaar vervoer
KT
matig
3
kwaliteitsvolle dienstfietsen
KT
laag
4
optrekken fietsvergoeding tot 0,20 EUR voor dienstverplaatsingen met eigen fiets
KT
laag
5
fietsvergoeding bij gebruik dienstfietsen
KT
laag
6
ter beschikking stellen van fietsmateriaal
KT
laag
7
één pool voor dienstwagens en -fietsen
KT
laag
8
opstellen van bereikbaarheidsfiches voor alle provinciale buitendiensten
KT
laag
9
(vouw)fiets in ruil voor parkeerplaats
LT
hoog
10
duidelijke criteria voor toekennen parkeerplaatsen
MLT
hoog
11
optrekken fietsvergoeding tot 0,20€/km i.f.v. wetgeving)
KT
matig
12
voldoende kwaliteitsvolle fietsenstallingen voor het personeel
LT
matig
13
accommodatie voor fietsende personeelsleden (douches, klsten, …)
LT
laag
14
infrastructurele verbeteringen
LT
laag
15
combinatie terugbetaling openbaar vervoer - fietsvergoeding
MLT
matig
16
ter beschikking stellen van pendelfietsen aan station
KT
laag
17
ontwikkelen van een carpoolcampagne
KT
matig
18
gereserveerde parkeerplaatsen voor carpoolers
KT
laag
19
gegarandeerde thuisrit voor carpoolers
KT
laag
20
multimodale bereikbaarheidsfiche
KT
matig
21
individueel reisadvies voor personeelsleden
KT
hoog
22
opmaken van een mobiliteitsbrochure
KT
laag
23
mobiliteitspagina op intranet
KT
laag
24
promotie- en informatiecampagnes duurzame vervoerswijzen
KT
matig
25
werkorganisatie (aanrijkantoren - thuiswerken)
MLT
hoog
26
bereikbaarheidsinformatie beschikbaar
KT
hoog
27
voldoende fietsenstallingen voor bezoekers
LT
matig
28
monitoring en evaluatie gegevens bedrijfsvervoerplan
KT
indirect
29
coördinatie en opvolging actieplan bedrijfsvervoerplan
KT
indirect
30
opmaak pendelfondsdossier
KT
indirect
projectnaam
termijn
nummer bollentabel
Tabel 11: Overzicht lopende maatregelen bedrijfsvervoerplan Provincie
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
48
5.3
VERDER STIMULEREN FIETSVERPLAATSINGEN
De vergelijking tussen de modal split van 2009 en 2011 (zie ook 3.4.4) laat vermoeden dat de maatregelen al een grote verschuiving naar het fietsgebruik hebben veroorzaakt. Het geraamde fietspotentieel van 25% in de modal split wordt nu reeds gehaald. Het individueel autogebruik is echter nog niet erg gedaald. Het actieplan van het bedrijfsvervoerplan is een dynamisch instrument dat ook toelaat maatregelen en doelen bij te stellen. De Provincie mikt hierbij voornamelijk op het verder promoten van het fietsgebruik zowel in de woon – werkrelatie als bij dienstverplaatsingen. De ultieme ambitie van de Provincie is het aandeel van de fiets in de woon – werkverplaatsing tot 50% van de modal split te brengen. Om dit te realiseren werd recent een nieuwe maatregel aan het actieplan toegevoegd. De Provincieraad keurde het bestek goed voor het leasen van bedrijfsfietsen die ter beschikking worden gesteld aan alle personeelsleden. De klassieke fiets wordt volledig vergoed door de Provincie. De meerkost die verbonden is aan de plooifiets en elektrische fiets wordt door de werknemer betaald. Dit geeft de personeelsleden de kans om aan een gunstig tarief een elektrische fiets aan te schaffen. Door het gebruik van de elektrische fiets wordt het fietspotentieel nog verder vergroot. Uit het BVP bleek dat van de 360 werknemers die binnen een straal van 10 km van de werklocatie wonen er 121 met de auto naar het werk komen. Als we indicatief dit potentieel volledig naar de (elektrische) fiets verplaatsen kan het aandeel van de fiets stijgen tot 44%.
Simulatie modal split + autosolisten < 10km
16%
2% TE VOET
1% 44%
FIETS DE LIJN
20%
TREIN BROMFIETS/MOTO AUTO 17%
Het stimuleren van de modal shift van autosolisme naar fietsgebruik wordt door tal van complementaire maatregelen uitgewerkt. Het effect hiervan zal ook merkbaar zijn in het dalen van de vraag naar autoparkeerplaatsen. De tijdelijke verhuis van de provinciale diensten naar het vroegere Mercatorgebouw aan de Singel en de definitieve verhuis naar het nieuwe Provinciehuis zijn uitgelezen gelegenheden om het mobiliteitsgedrag van de werknemers een duw in de rug te geven in de richting van het fietsgebruik. Sensibiliserende acties omtrent fietsgebruik, gekoppeld aan nieuwe infrastructuur en complementaire financiële maatregelen zijn hier zeker op hun plaats.
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
49
5.4
BEWONERSPARKEREN
Zoals eerder reeds aangetoond heeft het project geen noemenswaardige negatieve effecten op de algemene mobiliteit en de bereikbaarheidskenmerken van het ontsluitend wegennet. In tegendeel. Als de Provincie het duurzaam verplaatsingsgedrag van haar werknemers verder blijft stimuleren zal de druk op het verkeerssysteem eerder dalen. De realisatie van het nieuwe Provinciehuis kan zelfs oplossingen bieden aan de verkeersproblemen van het aanliggende wegennet en meer bepaald aan het parkeerprobleem dat bewoners uit de buurt ’s avonds ondervinden. Bij een maximale aanwezigheidsgraad van de bewoners biedt de buurt ’s avonds onvoldoende parkeercapaciteit. De onbenutte capaciteit van de parking van het Provinciehuis kan een 7 oplossing zijn om deels aan dit probleem tegemoet te komen. Er zijn reeds enkele precedenten in de stad die het dubbel gebruik van private parkeerplaatsen in praktijk brengen.
6 BESLUIT De analyse van de mobiliteitskenmerken en bereikbaarheidskenmerken als gevolg van de realisatie van het nieuwe Provinciehuis toont aan dat er geen noemenswaardige negatieve impact verwacht wordt op het interne en externe verkeers- en mobiliteitssysteem. De impact van de werknemersverplaatsingen op de verkeersstromen van en naar het Provinciehuis is eerder verwaarloosbaar en kan zelfs een eerder gunstig effect hebben bij het verder uitwerken van de doorgedreven duurzame mobiliteitsvisie op het verplaatsingsgedrag van het personeel. Er zijn voldoende parkeerplaatsen voorzien om te beantwoorden aan de reguliere parkeervraag van personeelsleden en bezoekers waardoor een aanvaardbare autobereikbaarheid wordt gegarandeerd, doch zonder een aantrekkend effect te veroorzaken op de autoverplaatsingen van bezoekers naar het Provinciehuis. Ook voor fietsen zijn voldoende stallingsplaatsen voorzien om te beantwoorden aan de verwachte vraag op korte en lange termijn. Hiermee wordt ook duidelijk de bestaande visie van de bouwheer op het bereikbaarheidsbeleid verder verankerd.
7
Parking ‘Bell’ gebouw, Parking Delhaize Plantijn Moretuslei
826-Provant-PH-mober-finaal
4-2-2013
50