Projectvoorstel Coschappen in het curriculum van de ErasmusArts Projectcode. Versie. Definitief. Datum 6 januari 2014

Projectcode

Versie

Definitief

Datum

6 januari 2014

Opstellers

Penvoerder en voorzitter werkgroep Coschappen

Opdrachtgever

Master coördinator

Projectvoorstel Coschappen in het curriculum van de ErasmusArts 2020

© 2014 Erasmus MC Desiderius School

1/33

Datum 6 januari 2014 Titel Coschappen in het curriculum van de ErasmusArts 2020

Opdracht De visie ErasmusArts 2020 ten aanzien van de coschappen vertalen in een beleid voor de Master Geneeskunde dat aansluit bij de aanbevelingen van de visitatiecommissie, het raamplan 2009 en recente landelijke ontwikkelingen.

Aanleiding Het visiedocument ‘Dokter zijn in 2020’ (1) beschrijft de missie en visie van het Erasmus MC voor de bachelor- en masteropleiding geneeskunde voor de komende jaren en de contouren van de ErasmusArts van 2020. Tijdens de docentdagen, georganiseerd in het najaar van 2012, hebben docenten samen met studenten en andere betrokkenen bij de vormgeving van de basisopleiding, nagedacht over het concretiseren van deze visie in een curriculum voor de ErasmusArts 2020. Er zijn zeven onderwerpen naar voren gekomen, waaraan veel waarde wordt gehecht bij de invulling van de opleiding in de toekomst. Dit zijn een leerlijn professionele ontwikkeling, multidisciplinariteit, didactiek in het curriculum, branding, coschappen, kwaliteit van toetsing en academische vorming. In dit projectvoorstel wordt de invulling van het onderwerp coschappen nader uitgewerkt.

Recentelijk is het Raamplan 2009 (2), als opvolger van Raamplan 2001, van kracht geworden als landelijke richtlijn voor de opleiding tot arts. In het Raamplan 2009 worden de eindtermen geformuleerd als zeven competentiedomeinen (zoals in de vervolgopleidingen), of rollen (in analogie met CanMEDS), en tevens als een lijst van vraagstukken rondom gezondheid en ziekte. Om aan de eisen van het Raamplan te voldoen dient de Master geneeskunde zo ingericht te zijn dat studenten zich de 7 competenties eigen kunnen maken en de genoemde vraagstukken kunnen leren hanteren. Het nieuwe Raamplan biedt ook nieuwe kansen: niet zozeer de klinische disciplines met de daaronder vallende ziektebeelden staan centraal, maar de klacht van de patiënt die de student moet leren hanteren. Dit biedt mogelijkheden om anders om te gaan met de huidige opbouw van de coschappen. Bijvoorbeeld, omgaan met het probleem benauwdheid kan de student leren op de werkplaats van een huisarts, verpleeghuis, interne geneeskunde, cardiologie, longgeneeskunde etc. In de visie ‘Dokter zijn in 2020’ wordt het belang van de verdere invoering van competentiegericht onderwijs conform het Raamplan Artsopleiding 2009 in de Masterfase erkend.

Ook de visitatiecommissie 2012 (3) heeft enkele (algemene) aanbevelingen gedaan voor het onderwijs in de coschappen, waaronder een longitudinale beoordeling van de te bereiken competenties en meer aandacht voor feedback, reflectie en mentoring en het heroverwegen van de indeling van de coschappen. De commissie raadt ook aan te onderzoeken welke


Pagina 2/33


verhouding tussen academische en perifere coschappen optimaal bijdraagt aan het leerproces.

Tot slot is er momenteel overleg gaande tussen basisopleidingen en vervolgopleidingen om het opleidingscontinuüm efficiënter vorm te geven, bijvoorbeeld door het laatste jaar van de basisopleiding om te vormen tot schakeljaar naar de vervolgopleidingen. De NFU is voornemens reeds per januari 2014 enkele pilots van start te laten gaan, mogelijk ook bij het Erasmus MC.

Bovenstaande ontwikkelingen hebben geleid tot de behoefte om inzichtelijk te krijgen of met de huidige opzet van de Mastercoschappen het gewenste resultaat kan worden bereikt of dat kleine of grotere aanpassingen aan het huidige systeem nodig zijn.

Huidige situatie en mogelijke scenario’s In september 2011 is de masteropleiding Geneeskunde in Rotterdam van start gegaan. In de Mastercoschappen vindt de beoordeling plaats volgens de ‘Geef me de vijf’ systematiek. Dit houdt in dat de eindbeoordeling voor het coschap wordt gebaseerd op vijf deeltoetsen: MasterKennistoets, Observatie patiëntcontact (2x), Algemeen functioneren en Inzet reflectie en feedback. Studenten krijgen een eindbeoordeling voor zes rollen (medisch deskundige, communicator, samenwerker, organisator, academicus en beroepsbeoefenaar) en een eindcijfer.

Op dit moment (mei 2013) is de ‘geef me de vijf’ systematiek geïmplementeerd bij de eerste zes coschappen.

Tijdens een eerste bijeenkomst van de werkgroep coschappen is een inventarisatie gemaakt van sterke punten en verbeterpunten van de huidige opzet van de (Master)coschappen (zie bijlage 1). Aan de hand van voorbeelden van scenario’s voor de coschappen uit binnen- en buitenland (zie bijlage 2) is er in groepjes nagedacht over het ‘ideale’ scenario voor de Masteropleiding geneeskunde van het Erasmus MC (zie bijlage 1). In een tweede bijeenkomst van de werkgroep zijn deze ideeën verder uitgewerkt (zie bijlage 3). Deze ideeën zijn door de voorzitter en penvoerder geïntegreerd tot één voorstel (zie volgende paragraaf), dat besproken is met de werkgroep tijdens een derde bijeenkomst. Het streven is om begin 2014 het raamwerk voor de coschappen ‘nieuwe stijl’ vast te stellen en om dit hierna verder uit te werken in doelstellingen en ontwerpeisen. Gedurende het hele traject zal het ideale scenario worden afgezet tegen aanpassing en uitbouw van de huidige opzet van de coschappen.


Pagina 3/33


Voorstel coschappen ‘nieuwe stijl’: Lange coschappen Bij het opstellen van het voorstel coschappen ‘nieuwe stijl’ zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Kort het vak leren: tijdens korte technische coschappen leren studenten de omslag te maken van het leren over ziektebeelden naar het uitwerken van de dd van een klacht en wat daar voor nodig is. Studenten leren de discipline gebonden klinische vaardigheden met een focus op de technische aspecten van het vak door het oefenen op elkaar en op patiënten. Ze ontvangen intensieve begeleiding met directe terugkoppeling op het handelen, bij voorkeur in een academische setting, waarbij theorie en praktijk geïntegreerd worden aangeboden. De voorkeur ligt bij de academische setting vanwege inhoudelijke (expertise basic sciences) en praktische (ingericht op onderwijs in diverse vormen) argumenten. - Langer op 1 plek, zodat groei beoordeeld kan worden (met name vakoverstijgende competenties): het langer op 1 plek zijn biedt de mogelijkheid voor coassistenten om een betere (vertrouwens)band op te bouwen met hun opleider en daardoor kans op meer verantwoordelijkheid en waardering. Dit biedt de coassistent veel meer kans om te groeien als dokter. Begeleiders hebben meer tijd per coassistent, waardoor de kwaliteit van de begeleiding en beoordeling verbeterd kan worden. Bij de beoordeling ligt de focus op de groei van de vakoverstijgende competenties, zowel binnen het coschap als over de coschappen heen met duidelijke individuele leerdoelen en bijsturen via feedback en portfolio systeem. Tot slot is er ook mogelijkheid voor de verbetering van longitudinaal patiëntcontact. - Omgaan met thematiek als ethische vraagstukken en patiëntveiligheid in de vorm van lijnonderwijs: binnen het lijnonderwijs is ruimte voor het multidisciplinair oplossen van vraagstukken door thematisch gebonden bijeenkomsten over een klacht vanuit verschillende disciplines belicht. Er is ook ruimte voor interactie tussen de jongere co’s en de oudere co’s zodat ze van elkaar leren en de groei zicht- of tastbaar wordt . Oudere co’s hebben hierbij andere rol en hebben een voorbeeldfunctie voor jongere co’s. Binnen het lijnonderwijs kan ook veel aandacht besteed worden aan reflectie op eigen functioneren en begeleiding daarbij.

In het voorstel ‘Lange coschappen’ bestaat het Mastercurriculum uit drie delen:

1.Integratie Ma1B en korte technische coschappen Tijdens het eerste jaar wordt het huidige onderwijs uit Ma1B geïntegreerd met korte technische coschappen. De korte technische coschappen zijn gericht op discipline inhoudelijke kennisoverdracht en worden gekenmerkt door intensieve begeleiding, bedside teaching, kleine groepen studenten en ophalen basiskennis en vaardigheden geïntegreerd met aanleren toepassen vaardigheden in praktijk. Er wordt een verkorte variant aangeboden van alle huidige coschappen.


Pagina 4/33


2.Lange coschappen Tijdens het tweede jaar lopen coassistenten in totaal 5 coschappen van 8/9 weken, waarbij het draait om het aanleren van discipline overstijgende competenties en het bevorderen en monitoren van de groei van de student. De vijf coschappen worden gekozen uit een groter aanbod, er dient nog nagedacht worden over de groepering van de coschappen (waar kan uitgekozen worden?) en of er ook verplichte onderdelen zouden moeten zijn. Deze coschappen worden in principe gelopen in de affiliaties.

3.Schakeljaar Het laatste jaar wordt gevuld met het keuzeonderzoek, keuzecoschappen en oudste coschap, naar keuze van de student bij 1 discipline of bij meerdere disciplines.

In alle drie de delen is een belangrijk rol weggelegd voor het lijnonderwijs voor het aanleren van de vakoverstijgende competenties. Dit lijnonderwijs wordt thematisch ingericht en hierin is ook aandacht voor de competentie maatschappelijk handelen. Het lijnonderwijs neemt af in frequentie van 1 keer per week, via 1 keer per 2 weken naar 1 x per 4 weken.


Pagina 5/33


Schematisch ziet dit er als volgt uit: Theorie en praktijk (MA1B geïntegreerd met korte ICK-achtige coschappen) Lijnonderwijs 1 dag per week

Snijdend 2x7 weken

Beschouwend 2x7 weken

Ondersteunend 2x7 weken

Lijnonderwijs 1 dag per 2 weken

Keuze coschappen 6 weken

Oudste coschap 12 weken

Master onderzoek 20 weken

Lijnonderwijs 1 dag per maand NB: Om nog verder tegemoet te komen aan de aanbeveling “just-in-time aanbieden van kennis en vaardigheden” wordt eveneens de haalbaarheid onderzocht van het geïntegreerd aanbieden van jaar 1 en 2.

Voorzitter project Fop van Kooten, Neurologie, disciplinecoördinator/coördinator Master Geneeskunde

Penvoerder project Karen Stegers-Jager, onderwijskundig adviseur/onderzoeker Erasmus MC Desiderius School

Stuurgroep Opmerking [FvK1]: EJ/ Walter: is dit de juiste term?

Themadirecteurenoverleg

Werkgroep Ed van Beeck, Maatschappelijke Gezondheidszorg, disciplinecoördinator Walter van den Broek, opleidingsdirecteur geneeskunde Gert Dohle, Urologie Annick Devos, Radiologie, disciplinecoördinator Liesbeth Dirksen, onderwijskundig adviseur Erasmus MC Desiderius School Esther de Graaf, Medische Psychologie, medecoördinator SCOPE Nicole Hunfeld (tot 1/8 vervangen door Monique Bijl), Farmacie Jeroen de Jonge, Heelkunde, disciplinecoördinator Karlijn de Joode/ Arnout Cramer, MFVR Marianne ten Kate- Booij, Verloskunde & Gynaecologie, opleider Stephanie Klein Nagelvoort –Schuit, Interne geneeskunde, plaatsvervangend disciplinecoördinator Marie Christine Koelewijn-Visser, Zorgacademie, Coördinerend opleider


Pagina 6/33


Eric Koenes, plaatsvervangend sector manager Desiderius School, coördinator OOR ZWN Peter de Laat, Kindergeneeskunde, disciplinecoördinator en themacoördinator Ma 1.B Esther Pluijms, Psychiatrie, disciplinecoördinator Rianne Sell, Zorgacademie, stafadviseur initieel onderwijs Rosemarijn Steensma, Heelkunde, stafmedewerker onderwijs en opleiding

Klankbordgroep Overleg disciplinecoördinatoren Kerngroep Klinische Fase

Diverse overlegorganen Masterteam (afstemming met DCO) Co-raad Examencommisse

Aanpak en tijdspad April-mei 2013

Schrijven projectvoorstel

Juni 2013

Instellen van de voorgestelde werkgroep met bovengenoemde opdracht middels een officieel schrijven Verder uitwerken mogelijke scenario’s Bijeenkomst werkgroep

Juli – december

Verder uitwerken ideaal scenario en formuleren informatievragen Bijeenkomst werkgroep

Januari 2014

Vaststellen raamwerk uit te werken scenario

Februari – April 2014

Beantwoorden informatievragen aan de hand van literatuur en door interviews met deskundigen binnen diverse opleidingen in binnen- en eventueel buitenland

Februari – December 2014

Uitwerken plan van aanpak (zie ook bijlage 4) 8 werkgroepbijeenkomsten van 2 uur (evt subgroepen maken) 1 Doelen en ontwerpeisen vaststellen Goedkeuring doelen en ontwerpeisen door stuurgroep 2 Inhoudelijke inrichting coschappen 3 Longitudinaal programma / mentorsysteem 4 Toetsing en begeleiding 5 Afstemming overige curriculumonderdelen 6 Schakeljaar


Pagina 7/33


7 Financiën, communicatie, docentprofessionalisering 8 Afsluitende bijeenkomst Parallel daaraan overleg over logistiek en planning met DCO en regelmatige afstemming met stuurgroep November – December 2014

Schrijven beleidsplan & bespreken in werkgroep/stuurgroep/ overige overlegorganen

Januari – Augustus 2015

Voorbereiden implementatie coschappen nieuwe stijl 8 (sub)werkgroepbijeenkomsten

September 2015

Start coschappen nieuwe stijl

Begroting In de begroting (zie bijlage 5) zijn per jaar de volgende posten opgenomen:

2014 - 0.15fte voor de voorzitter van de werkgroep - 0.5 fte voor de penvoerder/onderwijskundige - 8 bijeenkomsten van 2 uur met 2 uur voorbereiding voor de werkgroepleden

2015 - 0.15fte voor de voorzitter van de werkgroep - 0.5 fte voor de penvoerder/onderwijskundige - 1.0 fte voor een projectmedewerker/roosteraar - 1.0 fte voor een medisch specialist (tijd voor implementatie, te verdelen over verschillende disciplines) - 8 bijeenkomsten van 2 uur met 2 uur voorbereiding voor de werkgroepleden - Kosten voor video-opname en video editing: in het nieuwe voorstel zou de stof van MA1B meerdere keren aangeboden dienen te worden; om de kosten voor onderwijsuitvoering te reduceren wordt gekeken in hoeverre (delen van) de colleges van MA1B digitaal aangeboden kunnen worden.

2016 - 0.5 fte voor een onderwijskundige - 1.0 fte voor een projectmedewerker/roosteraar - 1.0 fte voor een medisch specialist (tijd voor implementatie, te verdelen over verschillende disciplines) - Kosten voor video-opname en video editing: in het nieuwe voorstel zou de stof van MA1B meerdere keren aangeboden dienen te worden; om de kosten voor onderwijsuitvoering te


Pagina 8/33


reduceren wordt gekeken in hoeverre (delen van) de colleges van MA1B digitaal aangeboden kunnen worden.

2017 - 0.5 fte voor een onderwijskundige - 1.0 fte voor een medisch specialist (tijd voor implementatie, te verdelen over verschillende disciplines) - Kosten voor video-opname en video editing: in het nieuwe voorstel zou de stof van MA1B meerdere keren aangeboden dienen te worden; om de kosten voor onderwijsuitvoering te reduceren wordt gekeken in hoeverre (delen van) de colleges van MA1B digitaal aangeboden kunnen worden.

2018 - 0.5 fte voor een onderwijskundige

Referenties 1. ‘Dokter zijn’ in 2020, de visie van het Erasmus MC op Geneeskunde Onderwijs. Rotterdam: Erasmus MC 2011.

2. Herwaarden C van, van der Laan R, Leunissen R. Raamplan Artsopleiding 2009. Nijmegen:NFU 2009. 3. Geneeskunde Onderwijs in Nederland in 2012. State of the Art Rapport en Benchmark, Rapport van de visitatiecommissie Geneeskunde, 2011/2012. Utrecht: Qanu 2012.

Bijlagen 1 Resultaten eerste bijeenkomst werkgroep coschappen 2 Overzicht scenario’s coschappen uit de literatuur 3 Resultaten tweede bijeenkomst werkgroep coschappen 4 Onderdelen beleidsplan 5 Begroting


Pagina 9/33


Bijlage 1- Resultaten eerste bijeenkomst Sterke punten huidige opzet coschappen breed pakket / volgorde coschappen (vertrouwd/traditioneel) ICK week (just-in-time learning) Geef me de vijf systematiek met Masterkennistoets apart Beoordeling adhv competenties Meerdere beoordelaars/begeleiders Formatieve & summatieve beoordeling Skillstraining Lijnonderwijs (ruimte voor schakeljaar)

Verbeterpunten huidige opzet coschappen Longitudinale beoordeling competenties te weinig aan bod o Steeds korte momentopname o Groei coassistent niet zichtbaar Geen mentoring/coaching Korte coschappen:

-

o Beperkte band met opleiders o Beperkte opleidingsbereidheid afdelingen Te veel gericht op vakspecifieke competenties Veel meekijken/ student te passief

-

o Verwachtingen van coassistenten sluiten niet aan bij realiteit o Weinig verantwoordelijkheid voor coassistenten Lijnonderwijs komt nog onvoldoende uit de verf Coassistenten zien geen of te weinig follow-up van de patiënten die ze hebben gezien Er zijn soms teveel coassistenten per afdeling

Eerste ideeën scenario’s

1.Thematische coschappen (integratie disciplines) Zorgvraagstukken raamplan als uitgangspunt, indeling obv urgentie Meerdere beoordelaars verschillende disciplines per coassistent per coschap Integratie met eerstelijns + sociale geneeskunde Vaste begeleider vanuit eerstelijns of sociale geneeskunde Onderwijs integreren; afhankelijk van zorgvraagstukken (dus Ma1B in stukken hakken, zoals sandwich model Nijmegen) Laatste jaar schakeljaar (KOZ/KOW/Oudste)  profiel 2.Just in time Integratie Ma1B en ICK in preblok per coschap o herhaling (MSN) o verdieping


Pagina 10/33


-

o toetsing (pretoets) o vaardigheden longitudinale coaching/mentor voor vakoverstijgende competenties aantal vakgebieden?  thema’s/problemen “schakeljaar” (monodisciplinair) of profiel

3.Lange coschappen -

Intensieve ICK weken voor alle vakken  15-20 weken + klinische fase per vakgebied 1-3 weken

-

 voor vakspecifieke kennis Dan 2 a 3 lange coschappen tbv vakoverstijgende competenties

-

o Snijdend o Beschouwend o Naar keuze Daarin longitudinaal onderwijs op terugkomdagen (wekelijks)

-

o Farmacie o Psychologie o Intervisie o Casus bespreken Schakeljaar


Pagina 11/33


Bijlage 2 - Overzicht scenario’s coschappen 1 Erasmus MC –huidig model Alternatieven voor indeling 2 Vier grote coschappen 3 Eerst academisch, dan perifeer 4 Voorkeurstrajecten icm schakeljaar Voorbeelden anderen: 5 Maastricht: Masteropleiding Geneeskunde nieuwe stijl 6 Groningen: Curriculum G2010 7 Diergeneeskunde: Master curriculum 8 Harvard Medical School – Cambrigde Integrated Clerkship 9 University of California, San Fancisco: Parnassus Integrated Student Clinical Experiences (PISCES) programme


Pagina 12/33


1 Erasmus MC – huidig model Inrichting

Klassieke disciplines op historische gronden Veel transities

Vakken

Radiologie, Interne geneeskunde, Heelkunde, Kindergeneeskunde, Psychiatrie, Neurologie, Verloskunde en Gynaecologie, Dermatologie, KNO, Oogheelkunde, Huisartsgeneeskunde, Sociale geneeskunde, Revalidatie

Toetsing

Beheersingsgericht, afsluitend. Longitudinaal vooral voor opsporen onvoldoende functioneren, niet voor competentiegroei.

Toetsvormen

-

Geef me de vijf (Masterkennistoets, Observatie Patiënt-contact (2x), Algemeen functioneren, Inzet reflectie en feedback) Longitudinale beoordeling competenties

Mentoring

Geen mentoring (wel intervisie tijdens SCOPE).

Tijdsindeling

ICK week, coschap, korte terugblik volgende ICK week

Evidence

Nog niet beschikbaar


Pagina 13/33


Alternatieven voor indeling 2 Vier grote coschappen Inrichting

4 grote coschappen van een half jaar (of evt eerste 3 korter en 4e langer)

Vakken

Beschouwend/ snijdend/ ondersteunend/ keuze + oudste

3 Eerst academisch, dan perifeer Inrichting

-

1 jaar korte coschappen in academie (om de inhoud te leren) 1 jaar 2 lange coschappen in periferie (zodat competentiegroei/groei in verantwoordelijkheid mogelijk is)

Vakken

Huidige indeling

4 Voorkeurstrajecten (icm schakeljaar) Inrichting

Studenten maken al vroeg keuze voor discipline

Vakken

Keuze uit (bijv): Beschouwend/Snijdend/Ondersteunend/ Eerstelijns en Sociale geneeskunde


Pagina 14/33


Voorbeelden van anderen (nationaal & internationaal) 5 Maastricht: Masteropleiding Geneeskunde nieuwe stijl Inrichting

Klinisch domein gebonden en op probleemlijst. Graduele transities

Vakken

-

-

Beschouwend Snijdend Moeder&Kind Neurowetenschappen Eerstelijn en Sociale geneeskunde (zie schema)

Toetsing

Ontwikkelingsgericht, longitudinaal

Toetsvormen

-

-

-

Competenties worden longitudinaal beoordeeld. De student neemt leerdoelen steeds mee naar volgende stage. Reflectie “on action”, dwz terugkijken op praktijk en nieuwe leerdoelen formuleren voor nieuwe werkplek is uitgangspunt Ieder coschap is bouwsteen voor diverse competenties De competentie medisch deskundige wordt per coschap afgerond volgens de in het toetsprogramma geformuleerde eindtermen Overige competenties worden o.b.v. de in het coschap gebruikte instrumenten (patiënt-contacten, opdrachten zoals CAT en andere assignments, KKB, 360 graden beoordeling) formatief beoordeeld. Formatief oordeel en instrumenten die daar aan ten grondslag liggen vormen onderdeel van begeleidingsportfolio. Eindbeoordeling o.b.v. portfolio door commissie

Mentoring

Student bespreekt voorafgaand aan eerste coschap/ onderwijsonderdeel van de masterfase en na ieder coschap de competentieontwikkeling en leerdoelen voor het coschap met de mentor, bij voorkeur en indien noodzakelijk in een persoonlijk gesprek. Student wordt al voor de master gekoppeld aan een mentor die de student gedurende de gehele master begeleidt. NB vertegenwoordigers van participerende centra zijn enthousiast over rol van mentor, maar extra scholing voor rol als mentor is wenselijk.

Tijdsindeling

Introductie, stage, terugkommomenten

Evidence



Pagina 15/33


Schema coschappen nieuwe stijl Maastricht


Pagina 16/33


6 Groningen: Curriculum G2010 Inrichting

Klinisch domein gebonden. Graduele transities

Vakken

Zie schema

Toetsing

Beheersingsgericht, afsluitend. Streven is meer longitudinaal dmv portfolio.

Toetsvormen

Kennistoetsen (voortgangstoets + digitale toetsen per blok in M1 + formatieve kennistoetsen vooraf per coschap) M1: wekelijkse werkplekbeoordelingen (3 x feedback, 2 x praktijkbeoordeling(MINICEX)) + logboekbeoordeling (onderwijsleergesprek adhv patientcasus en verrichtingen) M2: Iedere 2 weken praktijkbeoordeling & logboekbeoordeling Daarnaast in M1 en M2: portfolio (halverwege formatief, aan eind summatief beoordeeld) M3: praktijkbeoordeling, logboekbeoordeling en 360 graden beoordeling (open beoordeling door andere disciplines/ patiënt)

Mentoring

Streven is om bij alle coschappen mentoren in te schakelen

Tijdsindeling

Junior coschappen: 5 weken Klinisch trainingscentrum, 5 weken stage UMCG of Martiniziekenhuis Senior coschappen: 10 stages buiten Groningen

Evidence

Afwisselen van vaardigheidstraining en coschappen vergemakkelijkt transitie van preklinisch naar klinisch onderwijs. Studenten zijn meer tevreden over ervaren werklast en vergelijkbaar tevreden met het eigen vaardigheidsniveau ivm het voorgaande crc. (Van Hell, 2011)


Pagina 17/33


Schema Masteropleiding G2010 UMCG


Pagina 18/33


7 Diergeneeskunde: Master curriculum

Diergeneeskunde Inrichting

Niet relevant

Vakken

Niet relevant

Toetsing


Toetsvormen

Bloktoetsen: schriftelijke toets, Werkplekbeoordelingen: KPB (Korte Praktijk Beoordeling, door docent/medestudent), MSF (multi source feedback), EBCR (evidence based case report) Per formulier krijgt coassistent schriftelijke feedback en een cijfer. De schriftelijke feedback geeft richting in studievoortgang. Het cijfer wordt gegeven op een vijf-puntsschaal. Hierbij wordt per domein aangegeven in hoeverre de coassistent voldoet aan het eindniveau bij afstuderen. Per score staat beschreven wat een dergelijk oordeel inhoudt. Daarnaast wordt per uitgevoerde taak aangegeven of deze onder, op of boven verwacht niveau is uitgevoerd. Dit verwachte niveau is wat in deze fase van de opleiding verwacht mag worden. Eindbeoordeling: beoordeling portfolio door beoordelingscommissie.

Mentoring/tutoring

Vaste tutor, vaste groep van 6 studenten, 5 keer per jaar intervisiebijeenkomst, iedere student brengt leervraag in De tutor: Begeleidt de student in zijn leerproces dmv het geven van feedback op en valideren van POPs, dmv tutorgesprekken en begeleide intervisie Geeft een kwalitatief oordeel over het competentiedomein persoonlijke ontwikkeling. Dit oordeel wordt opgenomen in het eportfolio.

Tijdsindeling

-

Evidence



Pagina 19/33


8 Harvard Medical School – Cambrigde Integrated Clerkship Inrichting

Longitudinaal, geïntegreerd Herontwerp van het “prinicipal clinical year” Leren van nauw en continue contact met patiënten

Vakken

Interne geneeskunde, neurologie, verloskunde en gynaecologie, kindergeneeskunde en psychiatrie. Heelkunde en radiologie worden ook longitudinaal aangeleerd, gebaseerd op de klinische ervaringen van het cohort patiënten en in een korte intensieve stage (6 weken) onder begeleiding van een chirurg. (zie schema)

Toetsing


Toetsvormen

Beoordeling door longitudinale ‘leermeesters’ per discipline, dmv: Kennistoetsen (NBME Subject Exams in Heelkunde, Kindergeneeskunde, Psychiatrie en Verloskunde en Gynaecologie) Klinische vaardigheidsbeoordelingen (Mini-CEX) Portfoliobeoordelingen Observatie van patiëntcontact (psy & neuro) Patiëntpresentaties Bijdrage aan onderwijsmomenten De docenten van elke student bespreken de voortgang informeel gedurende het gehele jaar en halverwege krijgt elke student uitgebreid formatieve feedback.

Mentoring/tutoring

Gehele jaar door

Tijdsindeling

-

-

Evidence

Studenten volgen hun patiënten bij belangrijke ‘venues of care’ Studenten participeren in wekelijkse, casusgebaseerde werkcolleges, waarbij instructie in de basisvakken geïntegreerd is met training in de veelvoorkomende en belangrijke aspecten van de geneeskunde. Deelname aan een “social science curriculum” dat zich richt op zelfreflectie, communicatievaardigheden, ethiek, demografie en culturele competenties.

In het pilotjaar presteerden deze studenten minstens zo goed als traditionele studenten op kennis en vaardigheidstoetsen (NBME Subject exams en OSCE) en ze scoorden hoger op een uitgebreide klinische vaardigheidstoets aan het eind van het jaar(wat suggereert dat ze de inhoudelijke kennis beter onthielden). Uit vragenlijsten bleken deze studenten vaker patiënten te zien voor de diagnose en na ontslag en vaker feedback en begeleiding (mentoring) van ervaren clinici te krijgen dan de traditionele studenten. Ze waren ook meer tevreden met hun curriculum en voelden zich beter voorbereid op de professionele uitdagingen van patiëntenzorg, zoals het echt zorgzaam zijn, patiënten betrekken bij besluitvorming en het begrijpen van de invloed van de sociale context van hun patiënten. NB kleine groep studenten in klein ziekenhuis met zeer gemotiveerde


Pagina 20/33


docenten! (Ogur et al, 2007)

(Voorbeeld)weekschema Harvard Medical School- Cambridge Integrated Clerkship


Pagina 21/33


9 University of California, San Fancisco: Parnassus Integrated Student Clinical Experiences (PISCES) programme Inrichting

Longitudinaal, geïntegreerd, uitgangspunten: Continuïteit van opleiders, patiënten en peers Curriculum gericht op geleidelijke ontwikkeling met nadruk op interdisciplinair onderwijs Blootstelling aan niet gediagnosticeerde ziekte in acute en chronische zorg

Vakken

Interne geneeskunde, huisartsgeneeskunde, heelkunde, anesthesiologie, kindergeneeskunde, psychiatrie, gynaecologie, neurologie Ook paar sessies oogheelkunde, KNO, urologie en orthopedie. (zie schema)

Toetsing


Toetsvormen

Innovatieve elementen: Elk kwartaal student evaluatiesessies met alle opleiders bij elkaar (RIME sessies) Peer-to-peer beoordeling Controle op voortgang door een toegewezen opleider Formatieve feedback obv KPBs: 3 minuten observatie, 1 keer per maand door elke leermeester, 3 specifieke verbeterpunten verbaal en op papier Summatief: beoordeling per discipline, oa obv uitkomst RIME sessies, daarnaast ook schriftelijke kennistoetsen

Mentoring/tutoring

-

Elke student heeft een mentor, elke maand contact oa over uitkomst RIME sessies

Tijdsindeling

-

Studenten ontwikkelen eigen ‘patiënten panel’, idealiter 50 patiënten die gevolgd worden door het ziekenhuis heen Elke student krijgt een ‘leermeester’ toegewezen voor elke discipline, en spendeert elke week of elke twee weken ongeveer een halve dag met elke leermeester. PISCES school: contact met peers, vaardigheidsonderwijs, casusgebaseerd onderwijs

-

-

Evidence

Studenten zijn meer tevreden met onderwijs door opleiders, met formeel onderwijs, met directe observatie van klinische vaardigheden en feedback. Prestaties van studenten op disciplinespecifieke examens en USMLE step 2 waren vergelijkbaar en de prestaties op Standardized Patient examens waren iets beter dan dat van traditionele peers. Let op: extreem kleine aantallen (8,15) (Poncelet et al, 2010)


Pagina 22/33


(Voorbeeld)weekschema PISCES programme


Pagina 23/33


Voordelen Longitudinaal Geintegreerde Coschappen (LIC) versus traditionele blokken (Strasser & Hirsh, 2011): -

-

betere academische prestaties meer patientgericht grotere blootstelling aan veelvoorkomende ziektes betekenisvollere relaties met patienten en met opleiders opleiders en studenten vinden beoordeling eerlijker, accurater en meer representatief voor functioneren van student dan de beoordeling in standaard coschappen (opleiders zijn meer bereid en in staat om eerlijke, constructieve feedback te geven) ook meerwaarde voor huisartsstage: beter ontwikkelde relatie tussen student en arts, wat leidt tot verbeterde leerprestaties en tot grotere tevredenheid bij opleider.

Referenties Ogur B, Hirsch D, Krupat E, Bor D. 2007. The Harvard Medical School – Cambridge Integrated Clerkship: An innovative model of clinical education. Acad Med 82:397–404. Poncelet A, Bokser S, Calton B, Hauer K,Kirsch H, Jones T, Lai C, Mazotti L, Shore W, Teherani A,Tong L, Wamsley M, Robertson P. 2011. Development of a longitudinal integrated clerkship at an academic medical center. Med Educ Online 16:5939. Strasser R, Hirsh D. 2011. Longitudinal integrated clerkships: transforming medical education worldwide? Med Educ 45:436–437 Van Hell E, Kuks J, Borleffs J, Cohen-Schotanus J. 2011, Alternating skills training and clerkships to ease the transition from preclinical to clinical training. Med Teach 33: e689–696.


Pagina 24/33


Bijlage 3 - Resultaten tweede bijeenkomst werkgroep coschappen

SCENARIO 1: Lange coschappen

DEEL 1 Ma1B-achtig 20 weken basiskennis/competenties overall en basiskennis disciplines; 100 ziektebeelden (eventueel integreren met korte technische coschappen )

4 dagen in de week: Discipline inhoudelijke kennisoverdracht via korte technische coschappen, academisch (ICKachtig onderwijs ± 30 wkn) (indien MA1B geïntegreerd dan totaal 50 weken)

Intensieve begeleiding, bedside teaching, kleine groepen studenten, ophalen basiskennis en vaardigheden geïntegreerd met aanleren toepassen vaardigheden in praktijk

Alle disciplines: (radiologie, interne, heelkunde, kindergnk, psychiatrie, neurologie, verloskunde, derma, kno en oogheelkunde) Is vaste volgorde noodzakelijk?


Pagina 25/33


5e dag: Lijnonderwijs vakoverstijgende competenties, thematisch ingericht, ondersteund door (Huisartsgnk, medische psychologie, sociale geneeskunde, revalidatie,) Ook aandacht voor 7e competentie, namelijk maatschappelijk handelen!!

Inclusief mentoraat OVERALL MAKTOETS aan eind van 50 weken (of in delen er tussendoor). “KEUZEMARKT”: helpen een keuze te maken voor welke disciplines binnen snijdend ondersteunend of beschouwend.

DEEL 2

3x 13 weken Discipline overstijgende competenties en bevorderen en monitoren groei van de student in de lange coschappen, in de affiliaties (OUDste coschap achtig, met groeiende verantwoordelijkheid inclusief diensten): -“snijdend” -“beschouwend” -“ondersteunend” LIJNONDERWIJS 1 dag per twee weken Meerdere co-groepen aanwezig, deels in eigen co-groep ingedeeld, deels “kruisbestuiving tussen co-groepen”; thematisch ingericht (bv benauwdheid) en beginnende en gevorderde co-groepen gemengd. Inclusief mentoraat

DEEL 3 KEUZE ONDERZOEK KEUZE COSCHAP OUDSTE COSCHAP Lijnonderwijs 1 dag per maand, invulling te bepalen.


Pagina 26/33


SCHEMATISCH:

Ma1B-achtig 20 weken

Korte ICK –achtige coschappen 30 weken

Lijnonderwijs 1 dag per week

Snijdend 13 weken

Beschouwend 13 weken

Ondersteunend 13 weken

Lijnonderwijs 1 dag per 2 weken Keuze co-schappen 6 weken



Lijnonderwijs 1 dag per maand


Pagina 27/33


SCENARIO 2: Thematische coschappen

Coschap vanuit zorgvraagstukken op verschillende plekken Bijvoorbeeld: Kortademige patiënt: huisarts, cardioloog, longarts, neuroloog, immunoloog, allergoloog.

DEEL 1 1e 2 jaar bestaat uit 20 thema’s van 4 weken, waarvan 1 dag per week lijnonderwijs.

Binnen elk thema een kernspecialisme en bijspecialismen betrekking hebbend op de problematiek. Thema’s zoveel mogelijk clusteren naar kernspecialismen.

Opbouw 4 weken: (Academisch en in affiliaties) Week 1 Perspectief van Huisarts en theorie Week 2 Stage en theorie en basisvaardigheden van het kernspecialisme Week 3 Stage Week 4 Stage en (voorbereiden) symposium


Pagina 28/33


LIJNONDERWIJS: Wekelijkse terugkomdag in academie bij kernspecialisme (ICK-achtig en SCOPE/MENTORAAT)

SYMPOSIUM Georganiseerd door studenten in 4e week van thema. Slechts deel organiseert, rest neemt deel aan symposia van andere thema’s. Iedere student organiseert 1 x per kwartaal een symposium. (kunnen alles ook halveren) Voorbeeld symposium: VAKOVERSTIJGEND (ORGANISEREN, SAMENWERKEN, PRESENTEREN) Patiënt met benauwdheid: VAKINHOUDELIJK Kernspecialisme: Interne; coassistenten hier organiseren dit symposium. Bijspecialismen: huisartsgnk, radiologie, medische microbiologie, long, neurologie, etc; studenten uit deze groepen dragen met casuïstiek bij aan symposium en brengen bv een neurologische patiënt in met benauwdheidsklachten (ALS). Zo ontstaat kruisbestuiving tussen verschillende disciplines (eventueel ook echt multidisciplinair, dus met verpleegkundigen erbij (zorgacademie)) en tussen meer en minder ervaren coassistenten. Eventueel een groot eindsymposium aan het eind van het tweede jaar.

DEEL 2 PROFIELJAAR Keuze coschap, oudste coschap, keuzeonderzoek, zoals in huidig curriculum.

SCHEMATISCH: Schematisch: Thema Thema

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema


Theorie

Thema

Stage/theorie

Thema

Thema

Stage

Thema

Stage/

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema

Thema


Keuze coschap 6 weken




Pagina 29/33


SCENARIO 3: Just in time learning

DEEL 1 Basis: theorie en praktijk (MA1B-achtig geïntegreerd met ICK) geen echt coschap, maar wel met patiënten (BEDSIDE TEACHING) ± 1 jaar. 20 weken Ma1B en 23 weken ICK-achtig (Aanvulling: gericht op periferie en eerstelijn, voor iedereen hetzelfde programma, thematisch ingericht op zorgvraagstukken als in Ma1B eventueel 1,5 jaar)

DEEL 2 Keuze voor een profiel, nl: BESCHOUWEND, ONDERSTEUNEND OF SNIJDEND (1 jaar) Binnen elk profiel een vaste volgorde en inhoud van de coschappen, nader te definiëren. (aanvulling: zelf programma maken en slechts 0,5 jaar, dit juist meer academisch gericht)

VOORBEELD: Beschouwend: verplicht = Interne, Neurologie, Psychiatrie…… Daarnaast Keuze deel, waarbij studenten vrij kunnen kiezen ook uit de andere profielen (dus


Pagina 30/33


snijdend of ondersteunend) Duur en inhoud niet gedefinieerd.

DEEL 3 Verdere profilering: 1 jaar. Keuze coschap, Oudste coschap en Keuzeonderzoek. AANVULLING: keuze coschap vervalt, en oudste coschap en keuzeonderzoek enige mogelijkheid voor stage in buitenland. Wel mogelijkheid om te switchen binnen Beschouwend, Ondersteunend en Snijdend.

SCHEMATISCH:

Theorie en praktijk (MA1B geïntegreerd met ICK)

Snijdend (verplicht deel, 36 weken)

Snijdend (keuze, 7 weken)

Beschouwend (verplicht deel)

Beschouwend (keuze)

Ondersteunend (verplicht deel)




Pagina 31/33


Bijlage 4 - Onderdelen beleidsplan

1.

2. 3.

Inleiding a. Opdracht b. Kader Nieuwe opzet: aanleiding, doelen en ontwerpeisen Plan van aanpak a. De herziening op hoofdlijnen b. Inhoudelijke inrichting coschappen nieuwe stijl c.Longitudinaal programma, gedegen voorbereiding d. Toetsing en begeleiding van studenten e. Mentorsysteem f. Logistiek en planning coschappen g. Afstemming met gerelateerd opleidingen en curriculumonderdelen h. Keuzecurriculum en/of schakeljaar i. Buitenland j. Docentprofessionalisering k.Onderzoek naar effect verandering opzet coschappen l. Financiën m. Communicatie n. Planning project/ actiepunten Literatuur Bijlagen


Pagina 32/33


Bijlage 5 - Begroting


Pagina 33/33

Projectvoorstel Coschappen in het curriculum van de ErasmusArts Projectcode. Versie. Definitief. Datum 6 januari 2014

Recommend Documents