Projectplan Extramurale Spirituele Zorg in de Palliatieve Fase

Projectplan Extramurale Spirituele Zorg in de Palliatieve Fase

Spirituele zorg, BK,24-11-2008

1

INHOUDSOPGAVE

1

INLEIDING ................................................................................................... 3 1.1 PROJECTDEFINITIE ........................................................................................... 3 1.1.1 Doelstelling .................................................................................................................................. 3 1.1.2 Beoogde resultaten: ..................................................................................................................... 3 1.1.2.1 Algemeen ................................................................................................................................. 3 1.1.2.2 Coördinatie geestelijke verzorging ....................................................................................... 3 1.1.2.3 Deskundigheidsbevordering .................................................................................................. 4 1.1.2.4 Inrichting................................................................................................................................. 4 1.1.3 Gewenste situatie ......................................................................................................................... 4

2

WERKWIJZE EN VOORLOPIGE RESULTATEN WERKGROEP............... 5 2.1 WERKWIJZE WERKGROEP.................................................................................. 5 2.2 VOORLOPIGE RESULTATEN: ............................................................................... 5 2.2.1 Inleiding ....................................................................................................................................... 5 2.2.2 Definitie spirituele zorg ............................................................................................................... 5 2.2.3 Uitbreiding van het consultatieteam met een geestelijk verzorger ............................................. 5 2.2.4 Inventarisatie beschikbare geestelijk verzorgers ........................................................................ 6

3

DE ONTWIKKELFASE ................................................................................ 6 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

4

INLEIDING ......................................................................................................... 6 AANBOD SPIRITUELE ZORG ................................................................................ 6 COÖRDINATIE SPIRITUELE ZORG ........................................................................ 6 FINANCIERING EXTRAMURALE SPIRITUELE ZORG ................................................. 7 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING........................................................................ 7 TIJDSPAD ......................................................................................................... 8

BIJLAGEN ................................................................................................... 9 4.1 4.2

INVENTARISATIEFORMULIER EXTRAMURALE SPIRITUELE ZORG ............................ 9 BEGELEIDENDE BRIEF INVENTARISATIEFORMULIER............................................ 11


2

Projectplan Extramurale Spirituele Zorg in de Palliatieve fase Opsteller(s)

B Koekoek

Opdrachtgever

Palliatief Netwerk Salland

Voorzitter werkgroep Berdine Koekoek Status

Definitief

Datum

24-11-2008

Referentie

Spir/

1

Inleiding

In maart 2007 is het Palliatief Netwerk Salland door landelijke publicaties over extramurale spirituele zorg in de palliatieve fase gestart met inlezen over dit onderwerp, in mei gevolgd door een regionale inventarisatie. Voor deze inventarisatie zijn alle regionale geestelijk verzorgers uitgenodigd voor een brainstormsessie, die resulteerde in herkenning en erkenning dat ook Salland een witte vlek had m.b.t. extramurale spirituele zorg. Het merendeel van de deelnemers sprak ter plekke uit te willen meewerken aan het oplossen van dit tekort. Juni 2007 besloot het netwerk tot het oprichten van een breed samengestelde werkgroep die in november 2007 van start is gegaan. Behalve een aantal afgevaardigden van verschillende geestelijke stromingen namen ook een huisarts, een manager van een woonzorgcentrum en een opleidingsfunctionaris deel aan de werkgroep. Reacties van de klankbordgroep, die was samengesteld uit het Patiëntenplatform Overijssel, het IKNO en beleidsmedewerkers zorg van de provincie Overijssel, zijn verwerkt. De werkgroep is voortvarend te werk gegaan en heeft al een aantal beoogde effecten gerealiseerd tijdens de

1.1 1.1.1

Projectdefinitie Doelstelling • •

1.1.2 1.1.2.1

De behoefte van palliatieve patiënten in Salland aan spirituele begeleiding wordt herkend door de hulpverlener. Geestelijke verzorging is zowel intra- als extramuraal laagdrempelig beschikbaar voor alle palliatieve patiënten, ongeacht hun verblijfplaats

Beoogde resultaten: Algemeen • Er is een definitie van spirituele zorg waarbij er een duidelijke afbakening is met maatschappelijk werk en psychosociale zorg. • De definitie van spirituele zorg in Salland is bekend en wordt gedragen door het netwerk, de bestuurders en de raad van kerken van Deventer. • Behoefte aan spirituele begeleiding wordt herkend door de hulpverlener • Spirituele zorg is beschikbaar voor alle palliatieve patiënten

1.1.2.2 •

Coördinatie geestelijke verzorging

Er is een poule met beschikbare geestelijke verzorgers


3

• Er is een coördinator die doorverwijst naar kerkelijke instellingen of naar de poule geestelijke verzorgers. • Er is een financiële dekking voor spirituele zorg in de palliatieve fase • In grote lijnen is de werkwijze van spiritueel aanbod geformuleerd. Verdere detailuitwerking na starten, op basis van ervaringen en inzichten. • De bereikbaarheid, bemensing van de poule, verwijzing, herkenbaarheid en deskundigheidsbevordering is uitgewerkt. Betrokkenen zijn hierover geïnformeerd en kennen de weg. • Er is een formule voor een optimale bezetting van de poule Geestelijke Verzorging. • De selectiecriteria, functiebeschrijving, kwaliteitscriteria, verplichtingen en beschikbaarheid van zowel de coördinatie als poulemedewerkers zijn bekend. 1.1.2.3

Deskundigheidsbevordering • Geestelijke verzorging wordt toegevoegd aan de tweede schil van het regionale consultatieteam. • Op de website van het netwerk staat wat spirituele zorg inhoudt en hoe men hier een appèl op kan doen • Er is een plan van aanpak hoe en wanneer hulpverleners te informeren/scholen over spirituele zorg

1.1.2.4 •

Inrichting

Er is een plan van aanpak voor de definitieve inrichting en aanschaf van materialen.

1.1.3

Gewenste situatie

Spirituele zorg is een integraal onderdeel van palliatieve zorg, waarbij het aanbod voor iedereen laagdrempelig en toegankelijk is. Het is voor inwoners van Salland en hulpverleners helder waar men terecht kan met existentiële vragen of hoe te verwijzen. Spirituele ondersteuning wordt geboden dáár waar de patiënt het wil.


4

2

Werkwijze en voorlopige resultaten werkgroep

2.1

Werkwijze werkgroep

In 2007 is de werkgroep spirituele zorg van start gegaan. Na grondige voorbereidingen kwam de werkgroep in oktober 2007 voor het eerst bij elkaar. De laatste bijeenkomst plaats in oktober 2008. De werkgroep heeft aanbevelingen geschreven voor de ontwikkelfase en gaandeweg alvast een definitie voor spirituele zorg vastgesteld, ervoor gezorgd dat geestelijke zorg is toegevoegd aan het consultatieteam en heeft alvast de eerste inventarisatie een concreet vervolg gegeven.

2.2

Voorlopige resultaten:

2.2.1 Inleiding De werkgroep constateert dat spirituele zorg breder is dan het geloof en kerk, en dat mensen die niet (meer actief) religieus zijn, wel behoefte hebben om in de afronding van het leven over geloof en spirituele zaken te spreken. Daarnaast wordt erkend dat het zinvol en belangrijk is om religieuze achtergronden bij elkaar te brengen. De werkgroep wil hulpverleners bewust maken dat de behoefte aan spirituele zorg bestaat. In eerste instantie wordt gedacht aan de eerst verantwoordelijke verzorgers; de wijkverpleging en de huisartsen. Deze laatste groep is in de thuissituatie de meest constante factor in de palliatieve fase. Wanneer de huisarts of de verpleegkundige/verzorgende constateert dat de patiënt behoefte heeft aan spirituele zorg dan is het belangrijk dat er iemand ingeschakeld kan worden om deze zorg te verlenen. Daarom besluit de werkgroep tot 2 gelijktijdige trajecten: • het faciliteren van spirituele zorg ( wie is goed en wat heeft die spirituele zorgverlener te bieden) • het scholen van zorgverleners in het herkennen en benoemen van spirituele nood. 2.2.2 Definitie spirituele zorg Er vindt discussie plaats over de benaming geestelijke zorg of spirituele zorg. Beide benamingen roepen verschillende associaties op. Omdat er in de definitie van WHO gesproken wordt over zorg voor het spirituele van de mens, gaan we hierin mee. We besluiten tot een korte definitie en een toelichting hierop. Definitie: Spirituele zorg is de zorg voor het levensbeschouwelijk welbevinden van de mens. Toelichting: Bij spirituele zorg voor ongeneeslijk zieken gaat het om het verlichten en verzachten van de verschillende vormen van lijden, vanuit een levensbeschouwelijke invalshoek, dat kan optreden bij mensen waarvan het leven ten einde loopt en bij hun dichtbije naasten. Typerend voor spirituele zorg is het bieden van een luisterend oor, in een gesprek van hart tot hart, het daarbij alert zijn op levenservaringen en zingevingsvragen en daarover in gesprek gaan.

2.2.3 Uitbreiding van het consultatieteam met een geestelijk verzorger Vanaf september 2004 is het Consultatieteam Palliatieve Zorg actief in de regio Salland, Oost-Veluwe en Zutphen (SOZ). Een consultatieteam dat de professionele hulpverleners vraaggestuurd ondersteunt en adviseert op alle niveaus van de palliatieve zorg. Het consultatieteam bestaat uit een 1e schil waarin naast de coördinator een viertal deskundige medici dienstdoen. e De 2 schil bestaat uit een fysiotherapeut, psycholoog, wijkverpleegkundige, apotheker, geriater en oncologisch verpleegkundige. Om palliatieve adviesvragen nog beter en breder te kunnen beantwoorden door alle invalshoeken mee te e nemen, is in januari 2008 besloten om de 2 schil uit te breiden met een geestelijk verzorger. Hiervoor is Godelieve Pieper benaderd en geïnstalleerd.


5

2.2.4 Inventarisatie beschikbare geestelijk verzorgers Om palliatieve patiënten en hun naasten te kunnen verwijzen met spirituele vragen is er een duidelijk aanbod van geestelijk verzorgers nodig. Om dit te creëren wordt besloten een regionale inventarisatie te houden bij intra- en extramuraal werkende geestelijk verzorgers van verschillende achtergronden. Zie bijlage 2. Het inventarisatieformulier werd vergezeld door een begeleidende brief. Zie bijlage 3 Deze inventarisatie heeft geresulteerd in 14 toezeggingen.

3

De ontwikkelfase

3.1

Inleiding

In de voorbereiding/onderzoeksfase is de werkgroep bestendigd in het oorspronkelijke idee dat er behoefte is aan extramurale spirituele zorg. Om de doelstelling en beoogde resultaten, zoals genoemd in hoofdstuk 1.2. te realiseren willen we een kleine, resultaatgerichte projectorganisatie inrichten , met minder geestelijk verzorgers en een betrokken organisaties uit het veld. Er is door de werkgroep nagedacht over de realisatie van de doelstellingen en het bereiken van de effecten. Hiertoe zijn onderstaand de overwegingen opgeschreven die sturend zijn voor de in te richten projectorganisatie

3.2

Aanbod spirituele zorg

In Salland vinden wij het belangrijk dat er een herkenbare plek is waar deskundigheid van spirituele zorg gecentreerd is zodat hulpverleners, patiënten en mantelzorgers op één plek terecht kunnen met hun spirituele vragen en voor ondersteuning en advies. Een soort front-Office voor spirituele zorg. Front Office In aanvang willen we gaan starten met een telefonische bereikbaarheid van 2 x 4 uur per week. Door het spreiden van de bereikbaarheid over twee verschillende dagdelen per week denken we dat dit voldoende ruimte biedt voor zorgvragers. Omdat het een groeimodel betreft zal het eerste jaar vooral gebruikt worden voor ontwikkeling van procedures en standaarden en PR en scholing naast het aanbieden van extramurale spirituele zorg in de palliatieve fase. Zie 1.4.6. Afhankelijk van het aantal hulpvragen en doorverwijzingen kan dit na geplande evaluaties eventueel aangepast worden. Back Office: Doordat de projectcoördinator gedurende de looptijd lid is van het netwerk en één van de geestelijk verzorgers participeert in het consultatieteam is regionale samenwerking en afstemming geregeld. Daarnaast worden alle aanbieders van mantelzorg/buddyzorg/ouderenzorg/patiëntenplatform enz. betrokken bij aanbod en verwijzing. We willen overlap in aanbod voorkomen en hulpvragen zo reguleren dat ze bij de juiste aanbieder terechtkomen.

3.3

Coördinatie spirituele zorg

De werkgroep vindt een betaalde projectcoördinator een voorwaarde voor het slagen van dit project. Naast het creëren van een herkenbaar aanbod van spirituele zorg moet er blijvend geïnvesteerd worden in het op peil houden van het bestand aan geestelijk verzorgers, deskundigheidsbevordering, registratie, kwaliteitsbewaking en PR. Taken projectcoördinator: • werving en selectie van geestelijk verzorgers • eerste aanspreekpunt • ontwikkelen van een standaard intake • telefonisch spreekuur (2 x per week) • bemiddelen tussen patiënt en hulpverlener (doorverwijzing naar kerkelijke instellingen of naar de poule geestelijke verzorgers) • ontwikkelen van evaluatie items • zorgen voor continuïteit/ vaste vervanging


6

• • • • • • •

evalueren van de geboden begeleiding met zorgvrager en/of naasten ( ontwikkelen van een evaluatieformulier) organiseren en begeleiden van intervisiebijeenkomsten in de vorm van evaluatie van de geboden begeleiding, door het houden van casuïstiekbesprekingen met GVers ( 2 x per jaar) bijhouden website, ontwikkelen en bijhouden folder organiseren scholing voor hulpverleners en hulpbieders. jaarrapportage begin 2010 zoeken naar vervolgfinanciering (hierin ondersteund door het netwerk) projectrapportage begin 2011

Competentie eisen Projectcoördinator: Goed opgeleide professional, kennis van een projectorganisatie, goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden, empatisch vermogen, sociale vaardigheden en gesprekstechnieken, kennis van de sociale kaart en affiniteit met palliatieve/spirituele zorg.

3.4

Financiering extramurale spirituele zorg

Er is landelijk geen financiële regeling voor deze zorg. Intramuraal is geestelijke zorg opgenomen in het zogenaamde full package pakket. Extramuraal is er geen vergoedingsysteem. Wij zijn in gesprek gegaan met zowel het zorgkantoor als de gemeente. Het zorgkantoor heeft toegezegd intern te gaan bespreken ( in 2009) of extramurale spirituele zorg mogelijk als zorgvernieuwing in aanmerking kan komen in de vorm van een levensfasecoach. Dan zou het in zorgverzekeringspakketten opgenomen kunnen worden als extra aanbod. Voor de ontwikkel-en opstartkosten van de eerste twee jaar wordt subsidie aangevraagd bij de provincie Overijssel. De werkgroep heeft een begroting gemaakt voor de kosten hiervan. Voor borging van de vervolgfinanciering staan gesprekken gepland met de gemeente Deventer in oktober en december 2008.

3.5

Deskundigheidsbevordering

Hulpverleners Om hulpvragers kwaliteit en deskundigheid te bieden vinden we het belangrijk dat deelnemende spirituele verzorgers naast hun ervaring en affiniteit met dit onderwerp de masterclass spirituele zorg1 hebben gevolgd. Er zijn landelijk nog geen functie/competentie en scholingeisen benoemd voor de uitvoering van spirituele zorg in de palliatieve fase. Men is bezig met een richtlijnontwikkeling waarin rol en taken beschreven worden. Wij hebben gekozen voor de masterclass spirituele zorg omdat deze scholing wordt geboden door de leerhuizen palliatieve zorg in samenwerking met de Integrale Kanker Centra, en op dit moment afstemming wordt gezocht met de universiteit van Nijmegen om hierin samen verder op te gaan trekken. Naast toerusting van de geestelijk verzorgers is het ook belangrijk om een gezamenlijk vertrekpunt te hebben, elkaar beter te leren kennen om elkaar ook later in de hulpverleningstrajecten te kunnen ondersteunen waar nodig. Individuele verschillen en competenties worden helder tijdens deze driedaagse cursus. Wij starten met een regionale kennismakingsdag waarin ook de praktische zaken worden besproken. Naast deze startbijeenkomst en scholing willen we twee keer per jaar casuïstiekbesprekingen houden waarin casuïstieken uit de praktijk geanonimiseerd besproken worden. Dit om van elkaar te leren en de aangeboden zorg verder te optimaliseren. 1 x per jaar wordt er aansluitend een externe deskundige uitgenodigd voor toerusting. Hulpvragers Er zijn verschillende groepen hulpvragers. Patiënten en mantelzorgers gaan we niet scholen maar gaan door PR activiteiten het aanbod van spirituele zorg onder de aandacht brengen. O.a. door de kunstveiling op de internationale dag van de palliatieve zorg (IDPZ) 2008 waarbij de opbrengst bedoeld is voor spirituele zorg in de thuissituatie. Dit heeft veel publiciteit gegenereerd. 1

Als het zorgkantoor besluit tot financiering van geestelijk verzorgers ( als levensfasecoach) is doorvoor een gecertificeerde opleiding nodig. De masterclass spirituele zorg zou hiervoor in aanmerking kunnen komen.( gesprek 26-06-2008)


7

Hulpverleners hebben een belangrijke rol in de bekendmaking van en verwijzing naar spirituele zorg. Daarnaast kunnen ze zelf hulpvrager zijn. Deze groep( verpleegkundigen en verzorgenden, artsen, en paramedici) willen we scholen door de openbare casuïstiekbesprekingen die 6 a 8 x per jaar verzorgd worden door het consultatieteam en netwerk. Spirituele zorg zal hierbinnen standaard onderwerp van gesprek zijn. Door de herhaling raakt de zorgverlener vertrouwd met spirituele zorg en dit gaan hanteren. Toerusting en scholing kunnen helpen latente, nog verborgen kwaliteiten te ontwikkelen.

3.6

Tijdspad

Januari 2009 Febr. 2009 Maart 2008 Maart 2008 Maart- april 2009 Maart- juni 2009

April/mei 2008 Mei 2009 Juni 2009 Oktober 2009 November 2009 Juni 2010 November 2010

December2010 Januari – maart 2011


Bij toekenning subsidie vervolgtraject in gang zetten (Looptijd subsidie maart 2009- maart 2011) Werving en benoeming projectcoördinator extramurale spirituele zorg Indienstneming projectcoördinator bij een lidorganisatie van het netwerk Instaleren projectorganisatie projectcoördinator is voorzitter. Selectie en installatie geestelijk verzorgers Ontwikkeling intakeformulier, registratie hulpverlening, evaluatie items, Pr materiaal ( folder, info website). Aanschaf mobiele telefoon en laptop Startbijeenkomst geestelijk verzorgers Vervanging voor vakanties regelen door een van de GVers. Masterclass spirituele zorg Start beschikbaarheid en inzetbaarheid van spirituele zorg in de thuissituatie Grote regionale scholing voor alle hulpverleners in de palliatieve zorg. Thema: extramurale spirituele zorg 1e evaluatie en casuïstiekbespreking GVers. Evt. aanpassing werkwijze e 2 evaluatie en casuïstiekbespreking GVers Eindevaluatie en besluitvorming over toekomst van spirituele zorg thuis t.a.v. vormgeving, inzet GVers, samenwerking netwerkpartners en financiering. Eindrapportage project en aanbevelingen voor de toekomst. Voorbereiding van het vervolgtraject/implementatiefase. Uitwerken en opzetten definitieve structuur

8

Eenmalige bijeenkomst werkgroep Twee leden werkgroep Lidorganisatie

Projectcoördinator met lid werkgroep Projectcoördinator

Projectcoördinator met lid werkgroep Leerhuizen palliatieve zorg

Projectcoördinator Lidorganisatie, netwerk, Poule GV, financierder Projectcoördinator en Palliatief Netwerk Salland Projectcoördinator en Palliatief Netwerk Salland

4

Bijlagen

4.1

Inventarisatieformulier Extramurale Spirituele zorg

Algemene gegevens Voorletters Titel

tussenvoegsel

achternaam geslacht

man / vrouw

Functie Organisatie Adres Postcode

plaats

Telefoon

fax

E-mail Website

Specifieke gegevens 1. □ □ □ □ □

Welke opleiding heeft u voltooid op het gebied van spirituele zorg? Universitaire opleiding in de theologie of humanistiek Master geestelijke verzorging e HBO-opleiding theologie 1 graad HBO psychopastorale hulpverlening Overige, nl.: ______________________________________________________________________

□ □ □ □ □ □

Welke levensbeschouwelijke achtergrond heeft u? Christelijk; kerkgenootschap __________________________________________________________ Islamitisch; stroming ________________________________________________________________ Hindoeïstisch ______________________________________________________________________ Humanistisch_______________________________________________________________________ Joods ____________________________________________________________________________ Overige, nl.: _______________________________________________________________________

□ □

Hebt u binding met een levensbeschouwelijk genootschap? Ja, nl.: ___________________________________________________________________________ Nee

□ □

Bent u lid van een beroepsvereniging? Ja, nl.: ___________________________________________________________________________ Nee

□

Hebt u ervaring met palliatieve zorg, verlies- en rouwverwerking? Ja,nl.:__________________________________________________________________________________

2.

3.

4.

5.

_______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ □

Nee


9

6. □ □

Participeert u in multidisciplinair overleg? Ja, nl.: ___________________________________________________________________________ Nee

□ □

Participeert u in een intervisiegroep? Ja, nl.: ___________________________________________________________________________ Nee

□ □ □ □ □ □ □

Welke vreemde talen beheerst u? (meerdere antwoorden mogelijk) Engels Frans Duits Turks Marokkaans Arabisch Overig, nl.: ________________________________________________________________________

□ □

Stelt U het op prijs om nascholing te volgen? Ja Nee, want_________________________________________________________________________

7.

8.

9.

Mogelijkheid 10. □ □ □ □ 11.

12.

Met welke groep voelt u zich het meest verwant.? (meerdere antwoorden mogelijk) Ouderen Volwassenen Kinderen Overige, nl.: _______________________________________________________________________

Wilt U beschikbaar zijn voor mensen die geen beroep kunnen doen op of binding hebben met een levensbeschouwelijk genootschap? □ Ja □ Nee Geef een omschrijving van uw dienstverlening en/of uw visie _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________

Hartelijk dank voor het invullen. Wij verzoeken u het formulier in de bijgevoegde antwoordenvelop terug te sturen naar: Palliatief Netwerk Salland Postbus 5001 7400 GC Deventer of te mailen naar [email protected]


10

4.2

Begeleidende brief inventarisatieformulier

Deventer, 06-05-2008 Betreft inventarisatie geestelijk verzorgers in Salland

Aan de geestelijk verzorgers in de regio Salland,

Vanuit de werkgroep spirituele zorg benaderen wij U met een inventarisatielijst voor geestelijk verzorgers. Wij hopen dat u na het lezen van deze brief de lijst wilt invullen en retourneren. In mei 2007 is Palliatief Netwerk Salland gestart met een oriëntatie onder intramuraal werkende geestelijk verzorgers naar de mogelijkheden van extramurale geestelijke verzorging. Geconstateerd werd dat er voldoende mogelijkheden zijn en enthousiasme is voor geestelijke verzorging bij thuiswonende mensen, maar dat de financiële structuur onduidelijk is en dat er te weinig (structureel) budget is. Naar aanleiding hiervan is in november 2007 een werkgroep spirituele zorg gestart. Het doel van deze werkgroep is tweeledig, te weten: het laagdrempelig beschikbaar stellen van spirituele zorg voor iedere palliatieve patiënt, ook als zij niet meer bij een geloofsgemeenschap aangesloten zijn, en het bevorderen van de herkenning van spirituele behoeften door zorgverleners. Het eerste doel denken wij te bereiken door het organiseren van een groep geestelijke verzorgers die zich voor het verlenen van deze zorg beschikbaar willen stellen. Hiervoor vragen wij uw medewerking. Om de zorg laagdrempelig te houden voor patiënten worden er geen consulten of rekeningen geschreven. Uitgangspunt hierbij is dat het bij de pastorale taak van geestelijk verzorgers hoort om zieke mensen te ondersteunen bij hun existentiële vragen, en dus bij de diaconale taak van de gemeenschappen en instellingen dat zij hiervoor tijd beschikbaar stellen. De werkgroep heeft onderstaande definitie van spirituele zorg vastgesteld: Spirituele zorg is de zorg voor het levensbeschouwelijk welbevinden van de mens. Bij spirituele zorg voor stervenden gaat het om het verlichten en verzachten van de verschillende vormen van lijden, vanuit een levensbeschouwelijke invalshoek, dat kan optreden bij mensen waarvan het leven ten einde loopt en bij hun dichtbije naasten. Typerend voor spirituele zorg is het bieden van een luisterend oor, in een gesprek van hart tot hart, het daarbij alert zijn op levenservaringen en zingevingsvragen en daarover in gesprek gaan. De werkgroep verwacht van de geestelijk verzorgers die zich aanmelden dat zij zich kunnen vinden in deze definitie. Als U zich hierin herkent en wilt meewerken dan vragen wij U bijgevoegde inventarisatielijst in te vullen en voor 15 juni 2008 naar ons te retourneren. U kunt het formulier ook invullen op de website en mailen. Na de sluitingsdatum vervolgen wij het traject met een intakegesprek. We hopen te starten met extramurale geestelijke zorg in het najaar 2008 Vanaf dan maken we graag gebruik van uw diensten. Hopend op uw aanmelding, verblijven wij met vriendelijke groet;

Berdine Koekoek, namens de werkgroep spirituele zorg Salland Voor meer informatie over de werkgroep: www.pnsalland.nl


11

Projectplan Extramurale Spirituele Zorg in de Palliatieve Fase

Recommend Documents