Projectenboek FEM - office

Projectenboek FEM - office Wat is FEM-office? FEM-office zorgt ervoor dat studenten van de Hanzehogeschool Groningen en organisaties in de regio Groningen met elkaar in contact komen. Studenten kunnen zo aan de slag met interessante, real-life cases. Vanuit de Kenniswerkplaats in Noordhorn kunnen opdrachten uit het Westerkwartier, Noord-Nederland en Europa behandeld worden.

Contact: Mail naar femoffice@gmail.com

FEM – office Projectenboek

Mei 2015

1

Voorwoord Het is zinvol om je binnen en tijdens je studie te onderscheiden en je talenten te ontwikkelen. Vanuit deze gedachte stimuleert het Instituut voor Financieel Economisch Management (FEM) haar studenten om te participeren in het extracurriculair driejarig honourstalentprogramma (HTP). In samenspraak met onze honoursstudenten geven we het programma vorm, waarbij we streven naar een optimale verbinding met het werkveld: spannend en intrigerend binnen een maatschappelijke en innovatieve omgeving. Met andere woorden maak het programma aantrekkelijker. Werk meer met bedrijfsleven samen in binnen- en buitenland, streef naar echte authentieke projecten in een 'real life' werkomgeving, laat de studenten mee componeren in de ontwikkeling van de projecten. Uiteindelijk zijn onze honoursstudenten enthousiast aan het werk gegaan met deze opgave met steun vanuit het lectoraat Duurzaam Financieel Management, de Gebiedscoöperatie Westerkwartier en studenten van Terra (MBO) en de RU-Groningen (FEB). De onderzoeksopdracht hebben de studenten direct FEM-breed opgezet: honours, maar ook stages, individuele projecten, afstudeeropdrachten, etc. Het resultaat ligt voor u. Een indrukwekkende portefeuille van ruim 150 projecten in de regio tot zelfs in het buitenland. Het studentenproject is inmiddels ontwikkeld tot een heus studentenbedrijf wat van de bemiddeling haar core business wil maken. Vanaf deze plek wil ik de studenten complimenteren met hun werk en hen erg veel succes en ondernemendheid wensen in de verdere uitbouw van dit veelbelovende initiatief.

Gerda Elema, coördinator honourstalentroutes FEM, 1 juni 2015.

2

Inhoud 1. Introductie ....................................................................... 4 2. Gebiedscoöperatie Westerkwartier.............................. 5 3. FEM-office ........................................................................ 6 4. Kenniswerkplaats ............................................................ 6 5. Introductie Projectenboek FEM-office .......................... 7 Hoe werkt het proces? ...........................................................8 Voor docenten ........................................................................9 Internationaal ..........................................................................9

6. Projecten ....................................................................... 10 Thema: Korte voedselketens ........................................... 10 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Voedselaanbod rondom de stad ...............................11 Voedselvraag in de stad .............................................12 Bestaande voedselketens ...........................................13 Ontwikkelmogelijkheden voor huidige leveranciers14 Logistiek rondom voedselketens ................................15 Centrale inkoop ...........................................................16 Verdienmodel korte ketens ........................................17 Coöperaties in korte voedselketens ..........................18

Thema: Groene Economie ............................................... 19 9. 10. 11. 12. 13.

Duurzame melkveehouderij in het Westerkwartier ...20 Sensortechnologie .......................................................21 Verwaarding groen afval ............................................22 Beheertaken burgers ...................................................23 Toepassing van houtsnippers ......................................24

Thema: Jonge economie ................................................. 25 14. 15.

Jongerenagenda .........................................................25 Start-ups ........................................................................26

Thema: Zorg ....................................................................... 27 16. 17. 18. 19. 20.

Vraag naar zorg ...........................................................28 Huidig aanbod zorg .....................................................29 Participatie burgers in zorg .........................................30 Domotica ......................................................................31 Coöperaties in de zorg ................................................32

Thema: Coöperaties ......................................................... 34 21. 22.

Gebiedscoöperatie Westerkwartier ...........................35 Stadscoöperatie (H)eerlijk Groningen .......................36 3

23. Wijkcoöperatie Helpman ............................................37 Niet gevonden wat je zocht?...............................................38

7. Organisatie .................................................................... 39 Contactenlijst ........................................................................39 Takenpakket .........................................................................41

1. Introductie Voor u ligt het projectenboek van het FEM-office, het bemiddelingsbureau dat studenten de mogelijkheid biedt om praktijkervaring op te doen op het gebied van financiële, economische en bedrijfskundige vraagstukken uit de regio. In dit projectenboek wordt onder andere beschreven hoe het proces van vraagstuk naar studentenproject verloopt, welke partijen daarbij betrokken zijn, welke vragen kunnen worden onderzocht en hoe studenten van alle jaarlagen binnen de opleiding Financieel Economisch Management (FEM) en het Honours programma daarin passen. Om alvast een van bovenstaande vragen te kunnen beantwoorden, kijken we eerst naar het proces en de bijbehorende partijen. De verdere indeling van dit projectenboek vloeit daar namelijk weer uit voort. In onderstaande afbeelding staat het proces weergegeven.

•Opdrachtgevers •Vraagstukken uit de regio

Gebiedscoöperatie Westerkwartier

FEM - office

•Bemiddeling •Werving van studenten

•Uitvoering •Begeleiding

Kenniswerkplaats

FEM-office is samen met de Kenniswerkplaats onderdeel van Gebiedscoöperatie Westerkwartier. Binnen de Gebiedscoöperatie komen veel vraagstukken naar boven, bijvoorbeeld door ondernemers in de regio die willen weten hoe ze hun bedrijf winstgevender kunnen maken. Een overzicht van deze vraagstukken staan weergegeven in 4

dit projectenboek (hoofdstuk 6). FEM-office is er voor de studenten, om hen de nodige praktijkervaring te geven. Zij bemiddelt tussen verschillende partijen en werft de studenten. Als studenten aangeven geïnteresseerd te zijn in een bepaald vraagstuk, dan zal FEM-office hen in contact brengen met de Gebiedscoöperatie Westerkwartier. Na een bijeenkomst met de Gebiedscoöperatie, de studenten, docenten en opdrachtgevers zal er een plan van uitvoering worden geschreven. Het project kan worden uitgevoerd bij de Kenniswerkplaats, waar met de nodige expertise en begeleiding het project wordt ondersteund. Dit projectenboek is als volgt ingedeeld: het begint met een uitleg over deze drie partijen (Gebiedscoöperatie, FEM-office en de Kenniswerkplaats). Daarna komen de projecten aan bod, waarbij per project staat uitgelegd wat de belangrijkste dingen zijn om te weten (hoofdvraag, partners, type project etcetera). Aan het einde kunt u de contactgegevens vinden van de mensen achter FEM-office en haar partners.

2. Gebiedscoöperatie Westerkwarti er Levert opdrachten, vraagstukken en netwerk in de regio. De Gebiedscoöperatie Westerkwartier is een maatschappelijk bedrijf dat zich richt op een collectieve aanpak van de gebiedsontwikkeling en het natuur- en landschapsbeheer in het Westerkwartier. Zij zet zich in om de streek mooier en welvarender te maken. ‘Groen’ en ‘economie’ zijn de centrale begrippen in de doelstelling. Het Westerkwartier bezit een uniek landschap met waardevolle natuur. De mensen die er wonen en werken hebben van oudsher een sterke band met de streek. Door economische activiteiten te ontplooien die passen in het landschap, sterker nog: die het landschap benutten en verbeteren, wil de coöperatie een omgeving scheppen waarin het goed leven is en waarin voldoende bedrijvigheid heerst om de samenleving vitaal te houden. Wat betreft de inhoudelijke activiteiten onderscheidt de Gebiedscoöperatie Westerkwartier vier thema’s, zoals in onderstaand schema te zien is. De werkorganisatie bestaat uit: Projectontwikkelbureau Ontwikkelen van innovatieve projecten en aanboren van financieringsbronnen. De projecten doorsnijden doorgaans meerdere thema’s. Kenniswerkplaats Organiseren van kennisuitwisseling en kennisontwikkeling door het organiseren van studiebijeenkomsten en het verbinden van studenten van vo, mbo, hbo en wo aan vragen en projecten in de regio. De

5

Kenniswerkplaats verbindt de 5 O’s: Ondernemers, Overheid, maatschappelijke Organisaties (burgers) en Onderwijs & Onderzoek. Werkschuur Uitvoeren van projecten. Back Office Algemene ondersteuning van de Gebiedscoöperatie en haar activiteiten. In het bestuur van de Gebiedscoöperatie Westerkwartier zijn de Agrarische Natuurverenigingen (ANV’s), Staatsbosbeheer, Landschapsbeheer Groningen, Terra en De Zijlen vertegenwoordigd. De provincie Groningen en de gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn ondersteunen dit initiatief. Ook waterschap Noorderzijlvest is betrokken bij de activiteiten van de gebiedscoöperatie. De Gebiedscoöperatie Westerkwartier levert desgevraagd ook diensten aan andere regio’s en stimuleert samenwerking met andere regio’s waar dit meerwaarde kan opleveren.

3. FEM-office Bemiddelt tussen verschillende partijen en werft studenten De FEM-office is opgericht door een groep Honoursstudenten van de opleiding Financieel Economisch Management aan de Hanzehogeschool Groningen. De gebiedscoöperatie Westerkwartier heeft een aantal vraagstukken, die ideaal zijn voor studenten. De FEM-office bemiddelt tussen studenten en de gebiedscoöperatie Westerkwartier. Hiermee is het FEM-office een blijvende partij bij de Hanzehogeschool Groningen, waar enthousiaste en gemotiveerde studenten aan de slag kunnen met vraagstukken uit de regio.

Werkteam Noordhorn. Zie hoofdstuk 7 voor een lijst van contactpersonen.

4. Kenniswerkplaats Begeleidt project met kennis en projectmanagement De Kenniswerkplaats ondersteunt de regionale ontwikkeling en innovatie in de regio door kennisuitwisseling en kennisontwikkeling. Zij or6

ganiseert studiebijeenkomsten en verbindt studenten van vo, mbo, hbo en wo, docenten, ondernemers en experts met vraagstukken vanuit het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Doel is samen aan oplossingen te werken en Studenten kunnen projecten uitvoeren daarvan te leren. in allerlei vormen en op allerlei locaties Startpunt bij de activiteiten van de Kendoor heel Europa niswerkplaats zijn altijd in de praktijk levende strategische, innovatieve en thema-overstijgende vragen in het gebied. Door te werken met een kennisagenda voor meerdere jaren wordt continuïteit gewaarborgd en ontstaat een goede wisselwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. De Kenniswerkplaats werkt vraaggericht. De opdrachtgever formuleert de vraag. De coördinator van de Kenniswerkplaats biedt hierbij ondersteuning. Studenten krijgen zo echte opdrachten uit de praktijk, vragen waar ondernemers of maatschappelijke organisaties een antwoord op willen. Studenten kunnen projecten uitvoeren in de vorm van stages, afstudeerprojecten, projectmodules, verdiepende minor, studieopdrachten in het vakonderwijs, enz. Het motto van de Kenniswerkplaats is: Samen werken = Samen leren voor Collectief & Duurzaam Ondernemerschap. De Kenniswerkplaats draagt op die manier met kennis bij aan de ontwikkeling van een vitale en groene regio. Voor meer informatie: http://Gebiedscoöperatie.info/inleiding-k enniswerkplaats/.

5. Introductie Projectenboek FEM-office In de volgende paar bladzijden staan voorbeelden van projecten die onder het FEM-office vallen. Per project is uitgewerkt wat de achtergrondsituatie is, welke vraagstukken er zijn, en hoe de uitwerking van die vraagstukken ingedeeld kan worden. De projecten zijn ingedeeld in programma’s of thema’s. Elk project heeft subvragen: deze subvragen kunnen worden beantwoord in een schoolproject, een stage, een afstudeeropdracht of iets anders. Onder de uitleg van elk project staat een tabel met vraagstukken. Deze vraagstukken kunnen uitgewerkt worden in de vorm van een project in een vak, een stage, een afstudeeropdracht, of een honours-opdracht. Onderstaande legenda legt uit wat de gebruikte afkortingen zijn

Term

Betekenis 7

Niveau

Moeilijkheidsgraad van vraagstuk, ingedeeld op jaar waarin studenten zitten die dat niveau goed aankunnen. (1,2,3 of 4)

1

Qua moeilijkheidsgraad geschikt voor eerstejaars studenten

2

Qua moeilijkheidsgraad geschikt voor tweedejaars studenten

3

Qua moeilijkheidsgraad geschikt voor derdejaars studenten

4

Qua moeilijkheidsgraad geschikt voor vierdejaars studenten

Stage

Qua moeilijkheidsgraad, inhoud en complexiteit geschikt voor stage

Hon.

Qua opzet en moeilijkheidsgraad geschikt als honoursopdracht

Case

Qua inhoud geschikt om in verschillende cases te behandelen binnen een vak. Bijvoorbeeld een vraagstuk waarin elk groepje een ander bedrijf kan analyseren.

Afst.

Qua inhoud en complexiteit geschikt om er een afstudeeropdracht van te maken.

Hoe werkt het proces? Het centrale idee achter dit projectenboek is om helder te maken wat voor vraagstukken beantwoord zouden kunnen worden binnen het FEM-office. Als je een onderwerp of een specifieke vraagstelling ziet die je aanspreekt, dan kun je contact opnemen met (iemand uit) het management van FEM-office. Zij zullen vervolgens contact opnemen met de kenniswerkplaats, waarna er een meeting zal worden georganiseerd tussen opdrachtgevers en de toekomstige projectuitvoerders. Met de informatie uit deze meeting zal er een onderzoeksopzet gecreëerd worden, op basis van de interesses van zowel de opdrachtgever als de projectuitvoerders. Natuurlijk moet dit onderzoek binnen het curriculum van je studie passen, zodat je het kan gebruiken voor bijvoorbeeld een Honours project of een stage. Met deze onderzoeksopzet ga je als projectuitvoerder aan de slag, onder begeleiding van inhoudelijke experts bij de Kenniswerkplaats en de Hanze hogeschool. Ondertussen blijft het FEM-office betrokken bij de proces, en zal het continu de voortgang bijhouden en doorgeven aan betrokken partijen. Het proces is hieronder schematisch weergegeven, zo kun je goed zien welke partijen op welk moment in het onderzoek betrokken zijn.

8

Kenniswerkplaats

Student ziet interessant project

Student neemt contact op met FEM-office

FEM-office neemt contact op met de Kenniswerkplaats

Meeting met student, FEMoffice, Kenniswerkplaats en opdrachtgever

Creëren onderzoeksopzet met goedkeuring Hanze

Uitvoering met hulp van de Kenniswerkplaats en Hanze

Afronden onderzoek

Presenteren onderzoek aan opdrachtgever en FEM-office

Voor docenten In bovenstaand schema is uitgegaan van de student, maar het is evengoed mogelijk om als docent aan te kloppen bij FEM-office. U kunt simpelweg het woord ‘student’ uit bovenstaand schema vervangen door ‘docent’: het proces werkt namelijk hetzelfde. Het enige verschil is natuurlijk dat de U kunt simpelweg het Hanze al een stuk eerder direct woord ‘student’ verbetrokken is bij de vorming van vangen door ‘docent’: het project.

het proces werkt het-

Wij kunnen u in contact brengen zelfde. met bedrijven uit de regio, om studenten bijvoorbeeld real-life cases op te lossen in klassikaal verband. Zeer veel vraagstukken lenen zich voor dit soort opdrachten. In onderstaande projecten staat daarom ook Barbara: “Het is ontzettend leuk en altijd een optie ‘Case?’ leerzaam om een onderzoek bij FEM, wat aangeeft of een office te doen. Je leert dingen die je vraagstuk behandeld zou kunnen worden als niet leert in je studie!” individuele- of groepsopdracht binnen een vak.

Internationaal Bij veel projecten is het mogelijk om een internationale stap te maken. Zo kun je een onderzoek starten naar een korte voedselketen in Zweden, een studiereis organiseren naar Mondragon, een jongerenagenda bouwen in Duitsland. Vraag naar de mogelijkheden bij het FEMoffice om jouw project internationaal te maken!

9

6. Projecten In onderstaande pagina’s staat per thema gerangschikt wat voor projecten het FEM-office zoal doet. Per project staat kort uitgelegd waar het over gaat en wat voor vraagstukken binnen dit thema beantwoord kunnen worden. Voor meer informatie over de vraagstukken, het doen van een project bij FEM-office of hoe je jouw project bijvoorbeeld internationaal kan maken kun je altijd contact opnemen met het FEM-office op femoffice@gmail.com.

Thema: Korte voedselketens Hoe zorg je ervoor dat eten uit de regio ook terecht komt bij consumenten in de regio? Anders omgaan met eten Steeds meer mensen willen anders omgaan met eten. Ons eten moet een toegevoegde waarde hebben, voor de regio als geheel, voor de producent en de consument. Deze laatste gaat steeds meer vragen naar voedsel uit de regio, van goede kwaliteit, duurzaam geproduceerd en vervoerd, zonder verspilling van eten en met hergebruik van resten en afval. Aan de andere kant heb je de producenten, vaak kleinere boerenbedrijven, die in de huidige situatie alleen dan een kans hebben om te overleven als zij de concurrentie met andere spelers op de wereldmarkt aangaan een winnen. Veel kleinere ondernemingen redden dat niet. Ze worden door de banken afgeschreven als ‘te klein’ en moeten hun bedrijf sluiten. De korte keten Dan kan de korte keten uitkomst bieden. Wat is de korte keten? Het betekent in principe dat je eten daar consumeert waar het geproduceerd wordt. Met die korte keten is al heel wat geëxperimenteerd, maar altijd op lokale schaal. Streekmarkten, verkoop van streekproducten op de boerderij, pluktuinen, websites voor de bemiddeling tussen vraag en aanbod, allerlei groentepakketten van lokale boeren – al deze initiatieven zijn erg leuk, maar ze bieden producenten niet de schaal en bedrijfszekerheid waarop zij hun zaak draaiende kunnen houden. En andersom: alleen lokaal voedsel geeft ook aan grotere afnemers in de stad niet voldoende zekerheid dat zij al hun producten en de benodigde hoeveelheden ontvangen. Die lokale initiatieven draaien vaak ook op vrijwilligers. Als die na verloop van tijd afhaken houdt het initiatief op. Nieuwe aanpak Er zijn dus twee innovaties nodig: Opschalen van lokaal naar regionaal -- Kijk je naar de regio, dan vind je een rijk palet aan gezonde en verse producten, nieuw en duurzaam ondernemerschap en een grote massa aan consumenten, dus grote volumes.

10

Verbinden: In coöperatief verband gaan werken, zowel tussen de producenten onderling, als tussen producenten en consumenten. Waarom? Alleen als de een van de ander weet wat die doet kun je samen een keten bouwen. Smart specialisation De grote vraag is nu hoe je dit organiseert. Hoe ziet een regionaal coöperatief voedselnetwerk er uit? Hoe houd je het draaiende? En hoe valt er iets aan te verdienen? Hoe kun je je als ondernemers slim en in coöperatief verband op de regionale markt te positioneren? Welke oude ambachten kun je nieuw leven inblazen om te voldoen aan de vraag van de moderne consument? Kun je overblijvend eten en afval beter benutten dan we nu doen? Dit alles bij elkaar noem je ‘smart specialistaion strategy’. Het draagt bij aan het behoud van bestaande bedrijven en aan het creëren van nieuwe werkgelegenheid.

Samenvatting Projectnaam

1. Voedselaanbod rondom de stad

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Wat is het huidige voedselaanbod rondom de stad Groningen?

Kernwoorden

Korte ketens, voedselaanbod, producenten

Samenvatting

In dit project ga je onderzoeken wat producenten rondom de stad Groningen allemaal produceren. Je brengt in kaart waar ze zitten, wat ze produceren en waar ze dat verkopen. Zo kun je inzichtelijk maken waar voedsel vandaan komt en waar het heen gaat (en waarom het niet naar de stad gaat).

Locatie

Bijv: Groningen (stad en provincie), Rotterdam, Bremen, Göteborg.

Inzet studenten Vraagstuk

Niveau

1.

Hoeveel voedselbedrijven zijn er in regio x?

1

2.

Wat produceren deze voedselbedrijven?

1

3.

Breng in kaart waar de voedselbedrijven zitten en categoriseer ze per soort productie.

2

4.

Breng in kaart hoeveel voedsel (per categorie) er in regio x wordt geproduceerd.

2

Stage?

Case?

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

11

5.

Breng in kaart waar het voedsel dat in de regio geproduceerd wordt terecht komt.

2

6.

Waar gaat het voedsel van bedrijf x heen?

2

ja

ja

ja

ja

Meer weten? Neem contact op met het FEM-office via femoffice@gmail.com.


2. Voedselvraag in de stad

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Hoe ziet de vraag naar voedsel in de stad eruit? Komt die overeen met het voedselaanbod in de regio rondom de stad?

Kernwoorden

Consumenten, vraag, voedsel, korte ketens

Samenvatting

In Groningen wonen ongeveer 200.000 inwoners, hiervan is het overgrote deel consument en geen producent. Dat betekent dat een stad ontzettend veel voedsel koopt. Maar wat wordt er in zo’n stad nou geconsumeerd? En waar komt dat allemaal vandaan? Van ver of juist van dichtbij in de regio? In dit project geef je antwoord op dat soort vragen. En hoe is dit geregeld in andere landen?

Locatie

Groningen (stad), steden in Europa


Niveau

Stage?

Case?

7.

Waar haalt de regionale voedselwinkel zijn eten vandaan?

1

ja

8.

Wat vinden mensen van regionaal voedsel? (enquête)

2

ja

9.

Breng in kaart hoeveel voedsel geconsumeerd wordt in Groningen.

2

10. Breng in kaart wat de totale vraag naar voedsel in gemeente x/stad x/dorp x is.

2

11. Is de vraag heel anders dan het gebied rondom gemeente x/stad x/dorp x? Welke producten missen er in het aanbod?

3

ja

ja

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

12

12. Hoe kunnen we die missende producten in de stad krijgen door zoveel mogelijk gebruik te maken van korte ketens?

3/4

ja

ja



3. Bestaande voedselketens

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Welke voedselketens zijn er nu in de regio rondom de stad? Hoe zien die voedselketens eruit?

Kernwoorden

Voedselketen, producenten, consumenten

Samenvatting

In dit project ligt de nadruk op korte voedselketens die er op dit moment al zijn. Je gaat de ketens bij langs en kijkt welke partijen erbij zijn betrokken, wat ze doen en hoeveel het is. Daarnaast onderzoek je of de voedselketens optimaal worden gebruikt en wat er misschien beter kan.

Locatie

Westerkwartier, Noord-Nederland, Europa


Niveau

Stage?

Case?

13. Hoe ziet de korte keten van product x (bijv. vlees, aardappelen) eruit? Welke partijen zijn daarbij betrokken?

2

ja

ja

14. Theorie: wat is een optimale voedselketen?

3

ja

ja

ja

15. Analyseer een korte voedselketen en geef advies aan de partijen hoe het beter kan.

3

ja

ja

ja

16. Theorie: wat is een korte voedselketen? Geef dat schematisch weer.

1/2

Hon.?

Afst.?

ja

ja


13


4. Ontwikkelmogelijkheden voor huidige leveranciers

Type project

Perceptieonderzoek

Centrale vraag

Welke ontwikkelmogelijkheden zien de huidige leveranciers, boeren, maar ook consumenten in voedselketens? Zouden we dit willen realiseren?

Kernwoorden

Korte ketens, innovatie, producenten, consumenten, verandermanagement

Samenvatting

In dit project draait het om de mening van de leveranciers en consumenten zelf: wat zien zij voor ontwikkelmogelijkheden? Is er in het huidige ondernemersklimaat eigenlijk wel ruimte voor korte ketens? Je gaat kijken naar de veranderingen die leveranciers moeten doormaken en hoe ze daar tegenover staan.

Locatie

Westerkwartier


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

31. Hoe staan leveranciers (boeren) tegenover korte voedselketens?

2

ja

ja

32. Hoe staan consumenten tegenover korte voedselketens?

2/3

ja

ja

33. Beschrijf hoe voor bedrijf x zijn korte voedselketen eruit zal gaan zien. Welke partners heeft hij daarvoor nodig?

2

34. Wat zijn de veranderingen die bedrijf x moet doormaken om in een korte voedselketen te komen?

3

ja

ja

ja

2/3

ja

ja

ja

35. Wat zijn de kosten van het opstarten van een korte voedselketen?

Afst.?

ja

ja


14


5. Logistiek rondom voedselketens

Type project

Logistiek management

Centrale vraag

Hoe maak je de logistiek rondom korte voedselketens zo optimaal mogelijk?

Kernwoorden

Logistiek, korte voedselketens,

Samenvatting

Je zou een krop sla met je auto van de boerderij naar de Albert Heijn kunnen rijden, maar dat kan ook anders. Wat zijn nou de beste manieren om zoveel mogelijk voedsel uit de regio zo efficiënt mogelijk naar de stad te krijgen?

Locatie

Westerkwartier, Noord-Nederland, Europese regio’s zoals Westerkwartier


Niveau

Stage?

Case?

36. Hoe lang duurt het voordat product x (sla, eieren, vlees) in de schappen van een winkel ligt?

2

ja

ja

37. Wie zijn betrokken bij het vervoer van de producten?

2

38. Wat kost het om product x van boerderij naar winkel te krijgen?

2

39. Wie is verantwoordelijk voor de transportkosten?

2

40. Is het voor boerderij x qua transportkosten goedkoper om te exporteren of om in korte voedselketens te stappen?

3

41. Wat zal gebiedsbreed moeten worden aangepakt als het gaat om de logistiek?

3

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

ja


15


6. Centrale inkoop

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Wat is centrale inkoop? Waar is dat te vinden in de regio rondom Groningen?

Kernwoorden

Centrale inkoop, korte voedselketen

Samenvatting

In de stad Groningen ligt een groot stuk braakliggend terrein: het oude Suikerunieterrein. Hoe zou je een dergelijk terrein kunnen gebruiken voor centrale inkoop? En misschien belangrijker: is centrale inkoop een goede manier om korte ketens te bewerkstelligen? En zou je dit soort plekken ook in andere steden in Europa kunnen vinden?

Locatie

Voornamelijk Groningen, op eigen initiatief andere Europese steden


Niveau

Stage?

42. Wat is centrale inkoop?

1

43. Waar in de regio Groningen is centrale inkoop te vinden?

1

44. Kan het suikerunieterrein in Groningen dienen als locatie voor centrale inkoop?

2/3

ja

45. Hoe kunnen coöperaties centrale inkoop tot stand brengen?

3

ja

Case?

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja


16


7. Verdienmodel korte ketens

Type project

Financieel onderzoek

Centrale vraag

Wat is het verdienmodel van korte voedselketens?

Kernwoorden

Kosten-batenanalyse, korte voedselketens

Samenvatting

Hoe klein moet een voedselketen zijn om een verdienmodel te kunnen creëren? En hoe ziet dat verdienmodel er dan uit? In dit project zal je onderzoek doen naar de kosten en baten van korte voedselketens. Je moet onderzoeken welke partijen welk deel van de kosten en opbrengsten moeten dragen

Locatie


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

ja

ja

ja

ja

ja

46. Wat zijn de totale kosten van een korte voedselketen?

2

47. Wat zijn de totale baten van een korte voedselketen?

2

48. Wat zijn de kosten van een korte voedselketen voor een individuele partij? En hoe verhoudt dat zich tot kosten van een langere voedselketen?

2

49. Wat zijn de opbrengsten van een korte voedselketen voor een individuele partij?

2

50. Hoe kort moet een voedselketen zijn om een verdienmodel te kunnen creëren?

3

ja

ja

ja

51. Welke innovaties zijn aanwezig/nodig in een korte voedselketen?

2

ja

ja

ja

Afst.?

ja


17


8. Coöperaties in korte voedselketens

Type project

Coöperatie-analyse

Centrale vraag

Hoe kunnen korte voedselketens tot stand komen met gebruik van coöperaties?

Kernwoorden

Coöperatie, korte voedselketens, gebiedsbrede aanpak

Samenvatting

Voor korte voedseltekens is veel integrale samenwerking nodig, tussen partijen die vaak heel verschillend zijn (boeren en supermarkten), maar soms ook tussen soortgelijke partijen (boeren en boeren). Kun je deze partijen samenvoegen in een coöperatie om zo korte voedselketens tot stand te brengen? Welke schakels zijn daarvoor nodig? En wat wordt de rol van zo’n coöperatie?

Locatie

Groningen, Westerkwartier, Noord-Nederland, Europa


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

52. Welke coalities zijn het meest kansrijk? Welke partijen moeten minstens vertegenwoordigd zijn in een coöperatie?

1/2

53. Hoe moet een coöperatie korte voedselketens tot stand brengen?

2

ja

ja

54. Welke financiering heeft een coöperatie nodig om zelf tot stand te kunnen komen?

2/3

ja

ja

Afst.?

ja


18

Thema: Groene Economie De regionale economie vergroenen – hoe krijgen we dat voor elkaar? Dit thema gaat in op groen ondernemerschap in de regio. We spreken dan over landbouw, circle economy, watermanagement en het beheer van landschap en natuur. Climate change Waarom is dit een belangrijk onderwerp? Noord-Nederland is een regio met veel landelijk gebied rondom de steden. Het boerenbedrijf is een belangrijke inkomstenbron. Maar hier zijn ingrijpende veranderringen te verwachten, vooral door klimaatveranderingen: • De zeespiegel stijgt en we krijgen te maken met extreme regenbuien en langdurige natte periodes. Het gevaar op overstromin-gen neemt toe. • Tegelijkertijd zullen vanwege hogere tempraturen juist ook vaker extreem droge periodes optreden. Dit kan de drinkwatervoorzie-ning in gevaar brengen. • Een probleem bij extreme droogte is verzilting. Rivieren voeren dan onvoldoende zoet water naar de zee. Hierdoor kan bijvoorbeeld het zoute zeewater het land in stromen en zich mengen met zoet rivierwater, grondwater en slootwater. Dit leidt tot een tekort aan drinkwater en zorgt voor problemen in de landbouw. • Al deze veranderingen hebben ook invloed op de biodiversiteit. Sommige planten- en diersoorten verdwijnen omdat ze niet tegen een hogere temperatuur kunnen en andere soorten komen er juist bij. Slim gaan boeren We kunnen de klimaatveranderingen niet meer ongedaan maken. Maar we kunnen proberen er zo goed mogelijk mee te leven. Dit noem je klimaatadaptatie. Daarvoor moeten we op zoek naar nieuw watermanagement, nieuwe processen en teelten in de landbouw, en ook een andere omgang met natuur en landschap. Nieuwe technologieën zoals sensortechnologie kunnen daarbij helpen. Maar er komt meer bij kijken. We moeten bijvoorbeeld water kunnen opslaan als voorraad voor droge perioden. En we moeten grotere hoeveelheden water uit heftige buien kunnen bergen. Daar moeten we ons landschap op aanpassen, maar ook de landbouw. Dat vraagt om slimme innovaties voor het boerenbedrijf in natte gebieden. Dit thema gaat erop in hoe je de regionale economie kunt vergroenen en verduurzamen en hoe je deze innovaties rendabel kunt maken.

19


9. Duurzame melkveehouderij in het Westerkwartier

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Hoe kan duurzame melkveehouderij in het Westerkwartier meer gestalte krijgen?

Kernwoorden

Duurzaamheid, melkveehouderij, productverwaarding, samenwerking

Samenvatting

Duurzame melkveehouderij kan op middelgrote bedrijven in het Westerkwartier beter worden uitgewerkt. Er moet rekening gehouden worden met de drie P’s: profit, planet, people. In dit onderzoek zal jij moeten onderzoeken hoe bedrijven beter duurzaam kunnen ondernemen (d.m.v. de drie P’s) en wat je als individuele boer kan doen en wat gebiedsbreed moet worden aangepakt.

Locatie

Westerkwartier, Groningen


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

55. Is boerderij ja een financieel gezond bedrijf?

1

56. Voldoet boerderij ja aan milieu- en klimaateisen?

2

57. Is de productiewijze van boerderij ja gezond voor de werkers?

2

58. Is de productiewijze van boerderij ja geaccepteerd door de samenleving? Denk aan dierenwelzijn, milieuvervuiling.

2

59. Hoe duurzaam is boerderij ja? (gebruik scorekaart)

2

60. Wanneer is een bedrijf duurzaam? Wat zijn meetbare factoren van duurzaamheid?

2

ja

61. Welke stappen moet boerderij ja ondernemen om duurzamer te worden?

2

ja

62. Wat moet de Gebiedscoöperatie Westerkwartier doen om de melkveehouderij in het Westerkwartier duurzamer te maken?

2/3

Afst.?

ja

ja

ja

ja

ja

ja

20


10.

Sensortechnologie

Type project

Haalbaarheidsonderzoek

Centrale vraag

Wat kan je allemaal met sensortechnologie en hoe zou het Westerkwartier daarmee om moeten gaan?

Kernwoorden

Sensortechnologie, innovatie, beheer

Samenvatting

In dit onderzoek ga je op zoek naar manieren om sensortechnologie te gebruiken in het Westerkwartier. Je gaat kijken wat mogelijk is en blijft daarbij altijd in het oog houden hoe dat kan worden ingevoerd. Wie zijn betrokken bij de invoering van sensortechnologie? Wat zijn de kosten? Wat zijn de opbrengsten? Jouw bijdrage in dit onderzoek kan het Westerkwartier verder helpen te innoveren in de agrarische sector.

Locatie

Westerkwartier


Niveau

Stage?

63. Hoe kan je sensortechnologie gebruiken in i) landschapsbeheer, ii) weidevogelbeheer, iii) melkveehouderij, iv) natuurbeheer, v) waterbeheer?

3

ja

ja

64. Wat zijn de kosten voor het invoeren van sensortechnologie voor doel i) tot v)?

2/3

ja

ja

65. Hoe staan boeren tegenover sensortechnologie?

2

ja

ja

66. Hoe kan de Gebiedscoöperatie Westerkwartier het gebruik van sensortechnologie stimuleren?

3

ja

ja

67. Wat is sensortechnologie precies? Hoe leg je dat het beste uit aan verschillende partijen?

2

68. Hoe kun je het beste sensortechnologie invoeren in de regio? Welke partners heb je nodig? Welke stappen moet je ondernemen? Wie moet wat doen?

3

ja

69. Hoe krijg je zoveel mogelijk boeren mee in sensortechnologie?

3

ja

ja

ja

2/3

ja

ja

ja

70. Wat zijn de opbrengsten van sensortechnologie?

Case?

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

21


11.

Verwaarding groen afval

Type project


Centrale vraag

Hoe creëer je waarde uit groen afval?

Kernwoorden

Groen afval, compostering, vergisting, grondstoffen

Samenvatting

Uit groen afval kun je veel halen: je kan er mest van maken door het te composteren, je kan er energie uit halen door middel van vergisting, je kan het omzetten naar voedsel voor vee, en je zou er zelfs grondstoffen uit kunnen halen die fossiele brandstof zouden kunnen vervangen. In dit project ga je onderzoeken wat de mogelijkheden zijn, wat de stappen daarvoor zijn en wat de kosten en opbrengsten daarvan zijn.

Locatie


Niveau

Stage?

Case?

71. Bouw een verdienmodel om van groen afval compost/mest te maken.

2/3

ja

ja

ja

72. Bouw een verdienmodel om groen afval te vergisten en er dus energie op te wekken.

2/3

ja

ja

ja

73. Bouw een verdienmodel om van groen afval voer voor boerderijdieren te maken.

2/3

ja

ja

ja

74. Wat zijn meer mogelijkheden met groen afval? Grondstofproductie. Ter vervanging van eindige natuurlijke grondstoffen.

2

75. Hoeveel groen afval is er beschikbaar in de regio?

2

76. Breng in kaart wat er nu gebeurt met groen afval.

2

77. Op Schiermonnikoog zijn ze nu bezig met vergisting. Onderzoek hoe dat gaat en wat er beter kan.

2

ja

ja

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

ja

ja


22


12.

Beheertaken burgers

Type project

Perceptieonderzoek

Centrale vraag

Welke beheertaken kunnen burgers of studenten uitvoeren? Welke waarde vertegenwoordigt dat?

Kernwoorden

Landschaps- en natuurbeheer, burgerparticipatie

Samenvatting

In het gebied rondom Groningen is veel landschap en natuur te vinden. Deze gebieden worden vaak beheerd door instanties als Staatsbosbeheer en de waterschappen. Er is echter steeds meer vraag naar input van de burgers en boeren: zij zijn immers vaak de gebruikers van dit gebied. Hoe kun je hen meer betrekken bij beheerstaken? In dit project doe je onderzoek naar de mogelijkheden hiervoor en kijk je hoe burgers hier tegenover staan.

Locatie


Niveau

Stage?

Case?

78. Hoe ziet het landschapsbeheer in de regio Westerkwartier (of andere regio) eruit? Welke partijen zijn daarbij betrokken?

1

ja

ja

79. Welke taken kunnen worden overgenomen door burgers uit de regio?

2/3

ja

ja

80. Hoe betrek je burgers meer bij het opstellen van landschapsbeheer?

2

ja

Hon.?

Afst.?

ja

ja

ja

ja

81. Organiseer een avond waarop burgers praten over wat zij willen doen met het landschap in hun regio (bijv. Marumerlage).

1/2

82. Onderzoek wat burgers vinden van een gebied in hun regio. (Enquête)

1/2

ja

83. Hoe betrek je boeren meer bij landschaps- en natuurbeheer?

2/3

ja

ja

ja

84. Hoe zorg je ervoor dat een boer, gegeven de natuurdoelen van het landschap, winst kan halen uit landbouw in een natuurgebied?

2/3

ja

ja

ja

Meer weten? Neem contact op met het FEM-office via femoffice@gmail.com. 23


13.

Toepassing van houtsnippers

Type project

Mogelijkhedenonderzoek

Centrale vraag

Welke kwaliteit van houtsnippers is geschikt voor welke toepassing? Hoeveel winst valt hieruit te halen?

Kernwoorden

Houtsnippers, verdienmodel

Samenvatting

In de regio groeien veel bomen die af en toe gekapt moeten worden. Gekapte bomen worden vaak versnipperd en gebruikt als warmtemethode. Maar er zijn meer mogelijkheden te verzinnen met dit overtollige hout. Zo zou je er planken van kunnen maken voor de bouw, zaagsel voor in paardenboxen en nog veel meer. In dit project wordt in kaart gebracht wat er allemaal mogelijk is en wat de kosten en baten daarvan zijn.

Locatie

Westerkwartier


Niveau

Stage?

Case?

85. Aan wie zullen houtsnippers verkocht moeten worden?

1/2

ja

86. Wat levert 1 boom op aan opbrengsten als je er alleen maar houtsnippers van maakt?

1

ja

87. Wat levert 1 boom op aan opbrengsten als je een deel grof versnippert, een deel zaagsel maakt en een deel planken?

1

ja

88. Wat zijn de kosten om 1 boom in zijn geheel te versnipperen? En 1 hectare bos?

1

ja

89. Wat zijn de kosten om 1 boom in delen te verwerken? En 1 hectare bos?

1

ja

90. Wat kun je allemaal met een boom/overtollig hout doen?

1

ja

Hon.?

Afst.?

ja


24

Thema: Jonge economie Hoe kunnen jongeren een grotere rol spelen in de (regionale) economie? Hoe kunnen start-ups opgezet worden? Tegenwoordig kan het voor jongeren erg moeilijk zijn om een baan te vinden in de regio van hun voorkeur. Bedrijven zoeken vaak mensen die veel ervaring kunnen bieden, en jongeren worden daarbij vaak overgeslagen. Daarbij zijn termen zoals vergrijzing en ontgroening niet ongewoon voor een regio als het Westerkwartier en vele andere soortgelijke regio’s in Europa. De centrale vraagstelling bij dit thema is daarom: hoe betrek je jongeren in de regionale economie? Een belangrijke insteek is om jongeren start-ups te laten opzetten, waardoor ze zelf waardevolle ervaring op kunnen doen, een zakcentje kunnen verdienen en daar later zelfs een baan uit kunnen krijgen. Projecten binnen dit thema gaan over deze start-ups: hoe je ze op kan zetten, hoe je jongeren daarbij kan helpen en wat daar allemaal voor nodig is. Je zal bij deze projecten nauw samenwerken met Ne(x)twork, een organisatie die start-ups van jongeren stimuleert en partner is van het FEM-office. Hun doelstelling is om jongeren aan het werk te krijgen in de regio en het jongerenbeleid beter te laten aansluiten op de jongeren in de regio.


14.

Jongerenagenda

Type project

Perceptieonderzoek

Centrale vraag

Wat vinden jongeren van hun (kansen in de) regio? Wat hebben zij nodig om hier later een baan te kunnen vinden?

Kernwoorden

Jongeren, agenda, werkloosheid, regionale economie

Samenvatting

In dit project ga je aan de slag met het maken van een jongerenagenda: wat willen jongeren in hun regio? Wat verwachten ze van hun opleiding? Hoe zien ze hun baankansen? Door in kaart te brengen wat jongeren willen en nodig hebben in hun regio kan daar beter op worden ingespeeld, door bijvoorbeeld de overheid of bedrijven. Je zult voornamelijk door middel van enquêtes antwoord moeten geven op dit soort vragen.

Locatie

Alle regio’s in Europa met soortgelijke problemen

Inzet studenten 25

Vraagstuk

Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

91. Verwachten jongeren een baan te kunnen vinden in de regio?

2

ja

ja

92. Wat moet er geleerd worden in een opleiding om goed voorbereid te zijn op de toekomst?

2

ja

ja

93. Willen jongeren een baan krijgen in de regio?

2/3

ja

94. Breng in kaart hoeveel werkloosheid er onder jongeren in regio x is

2

ja

ja

95. Bij wat voor bedrijven in de regio willen jongeren werken?

2

ja

ja

96. Schrijf een adviesrapport aan een overheid, waarin je aangeeft wat het beste jongerenbeleid is, waardoor jongeren in de regio blijven.

2

ja

ja

ja

Afst.?

ja

ja



15.

Start-ups

Type project


Centrale vraag

Zet zelf een start-up op.

Kernwoorden

Jongeren, agenda, werkloosheid, regionale economie

Samenvatting

In dit project ga je zelf heel praktisch aan de slag, door zelf een start-up op te zetten. Loop jij al een tijd rond met een idee en wil je daar werkelijkheid van maken? Zoek in dit project uit wat je kosten zijn, welke partijen je nodig hebt, wie je klanten en leveranciers zijn en natuurlijk hoeveel winst je kan maken.

Locatie

Waar jij wil!


26

Thema: Zorg Hoe kun je samen gezond, vitaal en ondernemend worden & blijven? Nieuwe taken Mensen moeten zoveel mogelijk zelfstandig kunnen meedoen in de samenleving. Daarbij staat de eigen verantwoordelijkheid van burgers en hun sociaal netwerk voorop. Maar als het nodig is moeten ze ook door de overheid ondersteund worden. Daarvoor is maatwerk nodig, liefst op lokaal niveau. Daarom zijn begin 2015 zorg- en ondersteuningstaken van het rijk overgeheveld naar de gemeenten. Dat betekent dat de gemeenten nu verantwoordelijk zijn voor de jeugdzorg, de ouderenzorg en de zorg voor mensen met een handicap. En ook de ‘participatiewet’ heeft hiermee te maken: dat zoveel mogelijk mensen, met of zonder een beperking, werk kunnen vinden. Healthy Ageing De Gebiedscoöperatie Westerkwartier wil een integrale, verbindende aanpak uitwerken voor gezond leven. We spreken dan over de steden Groningen, Emmen en Meppel , elk met de omliggende landelijke regio’s. Healthy Ageing is een speerpunt in Noord Nederland. Kennisinstellingen, bedrijven en overheden onderzoeken hoe je vanaf je geboorte zo gezond en vitaal mogelijk kunt gaan leven. De Gebiedscoöperatie richt zich daarbij vooral op de verbinding van thema’s, die allemaal samen bijdragen aan gezond leven in stad en regio. Einddoel Binnen dit thema willen we nieuwe vormen van coöperatief (zorg-) ondernemerschap ontwikkelen. De focus ligt daarbij op een gezonde levensstijl, duurzaam voedsel, een gezonde en groene leefomgeving en werk voor iedereen die dat kan en wil. Een paar voorbeelden: • Gezondere bewoners: zware zorgvragen voorkomen door zorg dichtbij te organiseren • Grotere participatie inwoners (medeverantwoordelijkheid) • Grotere deelname van inwoners met afstand tot arbeidsmarkt • Vitalere leefomgeving • Versterkte economische structuur in dorpen/wijken • Meer voedsel uit de regio (een cross-over met het thema ‘Korte Keten’) • Veranderde rol politiek en ambtelijk apparaat (regisseursrol)

27


16.

Vraag naar zorg

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Welke vormen van zorg/ondersteuning wordt er nu in gemeenten gevraagd door inwoners?

Kernwoorden

Zorg, burgers, gemeentes, participatiewet

Samenvatting

Door de verandering in wetgeving gaat de zorg er de komende jaren heel anders uitzien. Zorginstellingen passen hun beleid aan, gemeentes ook, maar wat verwachten de burgers? In dit onderzoek ga je kijken naar de vraagkant van de zorg: wat willen inwoners, hoe willen zij dat de zorg georganiseerd wordt? Je gaat dus in gesprek met de inwoners en brengt in kaart wat zij verlangen.

Locatie

Regio’s in Europa met soortgelijke problemen


Niveau

Stage?

97. Wat verwachten inwoners van wijkteams in de zorg?

2

ja

ja

98. Hoe zijn de wijkteams nu ingericht? Wat vinden inwoners hiervan?

2

ja

ja

99. Wat hebben (oudere) inwoners nodig om nog zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen?

2/3

ja

100. Welke partijen zijn betrokken bij de zorg aan huis van i) ouderen ii) gehandicapten/mindervaliden iii) probleemgezinnen?

2

ja

ja

101. Wat zijn de meningen van gebruikers over zorg aan huis? Wat zou beter kunnen?

2

ja

ja

102. Hoe wordt de zorg van de huisartsenpraktijk, tandartsenpraktijk en de apotheek ervaren?

2

ja

ja

103. Organiseer een brainstormsessie met inwoners over hoe de zorg in een bepaald gebied verbeterd kan worden.

Case?

ja

Hon.?

Afst.?

ja

ja

1/2


28


17.

Huidig aanbod zorg

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Welke vormen van zorg/ondersteuning wordt er nu geboden en door welke partij/instantie/overheid?

Kernwoorden Samenvatting Locatie


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

104. Breng in kaart welke vormen van zorg worden aangeboden in gemeente x/regio x/ provincie x.

2

ja

105. Welke zorg wordt geregeld door de overheid?

2

ja

ja

106. Welke zorg wordt geregeld door particulieren?

2

ja

ja

Afst.?

ja


29


18.

Participatie burgers in zorg

Type project

Haalbaarheidsonderzoek

Centrale vraag

In hoeverre kunnen inwoners zelf zorg leveren in hun gemeente?

Kernwoorden

Participatiewet, capaciteiten, zorg

Samenvatting

In dit project wordt onderzocht wat de capaciteiten zijn van inwoners in de regio en welke (vormen van) zorg zij zelf kunnen leveren. Zou je burgers zelf nieuwe competenties kunnen aanleren? Zo ja, hoe?

Locatie


Niveau

Stage?

Case?

2/3

ja

ja

ja

108. Welke competenties zouden moeten worden geleerd aan burgers (denk aan EHBO-cursussen)?

2

ja

ja

ja

109. Wie moet de burgers competenties aanleren? Hoe moet dat proces eruit zien?

2/3

ja

ja

ja

110. Stel een verdienmodel op van burgerparticipatie in de zorg.

2/3

ja

ja

ja

107. Welke zorg zou kunnen worden overgenomen door burgers?

Hon.?

Afst.?

ja

ja


30


19.

Domotica

Type project

Marktonderzoek

Centrale vraag

Welke Domotica-mogelijkheden kunnen worden toegepast in ondersteuning/zelfstandig leven/meedoen?

Kernwoorden

Domotica, sensor-technologie, zelfstandig leven

Samenvatting

Domotica gaat over de integratie van technologie en diensten, ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven. Je kunt deze technologie gebruiken in de zorg, bijvoorbeeld door een alarmsysteem, weksysteem of andere systemen. Welke mogelijkheden zijn er op het gebied van Domotica om ze zorg beter te maken? Hoe kunnen zorginstellingen op deze nieuwe technologie inspelen en is dat betaalbaar of niet?

Locatie

Regio’s in Europa met soortgelijke problemen


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?

111. Wat zijn de verschillende toepassingen van domotica binnen de zorg?

2

ja

ja

ja

112. Hoe kun je domotica gebruiken om het leven van ouderen te verbeteren?

3

ja

ja

ja

113. Hoe kan je domotica gebruiken om ouderen langer zelfstandig thuis te laten wonen?

2

ja

ja

ja

114. Wat zou de gemeente moeten doen om domotica beter beschikbaar te laten worden voor burgers?

2

ja

ja

ja

115. Welke samenwerking zou jij voorstellen (publiek-privaat) om domotica te kunnen betalen?

2/3

ja

ja

ja

Afst.?

ja


31


20.

Coöperaties in de zorg

Type project

Coöperatie-analyse

Centrale vraag

Hoe kan zorg in de regio verbeterd worden met gebruik van zorgcoöperaties?

Kernwoorden

Coöperatie, zorg, regionaal, lokaal

Samenvatting

In de zorg is er veel efficiëntiewinst te behalen, voornamelijk door meer samen te werken met lokale/regionale partners. In dit project onderzoek je welke coöperaties in de zorg opgezet zouden kunnen worden, wat daar voor nodig is en hoeveel winst daaruit de behalen valt.

Locatie

Westerkwartier, Overijssel, Duitsland


Niveau

Stage?

2

ja

117. Welke verkoopcombinaties moeten daarvoor worden opgezet?

2/3

ja

ja

ja

118. Welke logistieke systemen kunnen daarvoor gebruikt worden? Kunnen al bestaande logistieke system (her)gebruikt worden?

2/3

ja

ja

ja

119. Hoe zorg je ervoor dat cliënten in zorginstellingen een prettigere sfeer hebben, bijvoorbeeld door traditionele streekgerechten?

2/3

ja

ja

ja

120. Hoe zorg je ervoor dat een kleinschalige coöperatie kan worden schaal vergroot over een hele gemeente/regio/provincie?

2/3

ja

ja

121. Verdienmodel: wat is de minimale schaal waarop een zorgcoöperatie moet opereren zodat het breakeven draait en toch goede zorg levert?

2/3

ja

ja

122. Welke partijen zouden betrokken moeten zijn bij een zorgcoöperatie?

2

116. Hoe kan een coöperatie zorginstellingen helpen om lokaal in te kopen, tegen een scherpe prijs, zodat dagelijks vers op locatie gekookt kan worden?

Case?

Hon.?

Afst.?

ja

ja

32

123. Breng in kaart met welke partners zorginstelling x zou kunnen samenwerken om een zorgcoöperatie te starten.

2

124. Welke samenwerkingsinitiatieven lopen er al in regio/buurt x?

2

125. Welke rol speelt de overheid bij het opstarten van zorgcoöperaties?

ja

ja

ja

ja

ja


33

Thema: Coöperaties De coöperatie nieuwe stijl – wat is dat en hoe kun je het managen? Coöperaties zijn nooit weggeweest, maar staan de laatste tijd weer versterkt in de belangstelling. Het idee van de coöperatie is afkomstig uit de UK, waar al in 1760 coöperatieve meelfabrieken geopend werden. Ook Nederland heeft een rijke coöperatieve geschiedenis, bijvoorbeeld zuivelcoöperaties als FrieslandCampina, financiële dienstverleners zoals de Rabobank (die heet officieel ‘Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank’) of grote akkerbouworganisaties als Avebe. Sinds een aantal jaren ontstaan er ook veel coöperaties vanuit burgerinitiatieven, bijvoorbeeld energie- en zorgcoöperaties. Allemaal zijn ze een vorm van zelforganisatie van producenten of verbruikers, die met z’n allen schaalvoordelen tot stand kunnen brengen en op die manier hun economische positie versterken. De nieuwe coöperatie Alle voorbeelden die hierboven genoemd zijn betreffen coöperaties die rond één doel of binnen één branche georganiseerd zijn. We zien echter ook een nieuw soort coöperatie ontstaan. De Gebiedscoöperatie Westerkwartier is hier een voorbeeld van. Wat is in de Gebiedscoöperatie anders dan in gewone coöperaties? De Gebiedscoöperatie is in het leven geroepen om structurele samenwerking tussen ondernemers, natuurbeheerders, kennisinstellingen, burgers en overheden te realiseren. Het gaat de leden om een collectieve aanpak van de gebiedsontwikkeling en het natuur-en landschapsbeheer. Anders dan bij traditionele coöperaties komen de leden dus niet uit één branche en gaat het ook niet om één doel. Ze richten zich op economie, landbouw, waterbeheer, landschap&natuur, wonen welzijn en zorg. Die onderwerpen worden integraal aangepakt en de aspecten van groene economie, duurzaamheid en innovatie komen duidelijk naar voren. Nieuwe kansen Juist vanwege deze nieuwe insteek is er nog geen duidelijk overzicht of inzicht. Wie zijn de potentiële leden, wat is het gemeenschappelijk bezit, en welke mogelijkheden zijn er om de voordelen van een cooperatie efficiënt en effectief te benutten. Daarvoor heb je een overkoepelend systeem nodig; een structuur waardoor je beter gebruik kunt maken van de kwaliteiten die de leden individueel en als groep te bieden hebben. Dit thema gaat in op de vraag hoe zo’n systeem eruit ziet en hoe je op die basis op de korte en langere termijn een kwaliteitsslag kunt maken die ten goede komt aan de leden en aan het gebied. Belangrijk zijn ook financiële vragen. Hoe zet je de projecten binnen de coöperatie om in verdienmodellen, zodat de coöperatie zijn eigen broek kan ophouden. 34

Samenvatting Coöperatie Doelstelling

21.

Gebiedscoöperatie Westerkwartier

Het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen door samenwerking in het Westerkwartier.

Kernwoorden

Samenvatting

De Gebiedscoöperatie heeft zich als doel gesteld de regio Westerkwartier te verbeteren, door middel van integrale coalities. Zij werken op het terrein van Healthy Region & Food, Energy & Biobased, Landschap & Landbouw, en Techniek & Innovatie. Binnen deze thema’s ontwikkelen zij verdienmodellen in samenwerking met partners uit de regio.

Partners

Staatsbosbeheer, Terra Groningen (MBO), Vereniging voor Agrarisch Natuurbeheer, Landschapsbeheer Groningen, Zorginstelling de Zijlen

Locatie

Westerkwartier


Hoe ziet een (duurzaam) verdienmodel voor de Gebiedscoöperatie Westerkwartier eruit? Welke partijen zijn betrokken bij de Gebiedscoöperatie?

Niveau

Stage?

Case?

2/3

ja

ja

Hon.?

ja

Afst.?

ja

1

Op welke manier organiseren deze partijen zich?

1/2

ja

Kun je in kaart brengen wat de verschillende belangen van de betrokken partijen zijn?

1/2

ja

Breng in kaart wat voor een lid van de coöperatie (achterban partner) de mogelijkheden zijn met betrekking tot de Gebiedscoöperatie (bijv. wat heeft een boer aan de coöperatie, en wat zou hij de coöperatie kunnen bieden?).

1/2

ja

Hoe kunnen informatie-en communicatiestromen binnen de Gebiedscoöperatie Westerkwartier in kaart worden gebracht (ook op de langere termijn)?

2

ja

ja

35

Kun je een andere coöperatie vergelijken met de Gebiedscoöperatie Westerkwartier, waarbij je inspeelt op factoren die leiden tot succes en/of mislukking.

2

Maak een overzicht van vergelijkbare coöperaties in binnen- en buitenland en speel daarbij in op de factoren die leiden tot succes en/of mislukking.

2

Organiseer een studentenreis(/uitwisseling) naar de Mondragon-groep en vergelijk deze met de Gebiedscoöperatie Westerkwartier.

2/3

ja

Organiseer een studentenreis(/uitwisseling) naar een coöperatie (in het buitenland) en vergelijk deze met de Gebiedscoöperatie Westerkwartier.

2/3

ja

ja

ja

ja

ja

ja


Samenvatting Coöperatie

22.

Stadscoöperatie (H)eerlijk Groningen

Doelstelling Kernwoorden Samenvatting Partners Locatie

Groningen (stad)


Niveau

Welke partijen zijn er betrokken bij de Stadscoöperatie (h)eerlijk Groningen?

1/2


1/2

Welke projecten worden er in en rondom de stad uitgevoerd en door wie?

1/2

Stage?

Case?

Hon.?

Afst.?

36

Op welke manier kan de Stadscoöperatie (H)eerlijk Groningen een rol spelen in de bestaande projecten/activiteiten van de stad ? Hoe stem je dit af met partijen die dit nu doen?

2

Kun je in kaart brengen welke ondernemers er in de stad actief zijn?

1/2

Hoe kun je de ondernemers in de stad betrekken bij de stadscoöperatie?

2

ja

ja

ja

Hoe kun je omwonenden betrekken bij de stadscoöperatie?

2

ja

ja

ja

Maak een overzicht van de informatie die relevant zou zijn voor de website betreft de stadscoöperatie (H)eerlijk Groningen, en bedenk welke informatie belangrijk is voor verschillende doelgroepen.

2

ja

ja

Maak een (duurzaam) verdienmodel voor de Stadscoöperatie (H)eerlijk Groningen.

2/3

ja

ja

ja

ja

Meer weten? Neem contact op met het FEM-office via femoffice@gmail.com. Samenvatting Coöperatie

23.

Wijkcoöperatie Helpman

Doelstelling Kernwoorden Samenvatting Partners Locatie


Niveau

Stage?

Case?

Hon.?


2

ja

Welke projecten worden er in de wijk uitgevoerd en door wie?

2

ja

Op welke manier kan de Wijkcoöperatie een rol spelen in de bestaande projecten van de

2

ja

ja

Afst.?

ja

37

wijk?

Kun je in kaart brengen welke ondernemers er in de wijk actief zijn?

1

Hoe kun je de ondernemers in de wijk betrekken bij de wijkcoöperatie?

2

ja

ja

ja

Hoe kun je omwonenden betrekken bij de wijkcoöperatie?

2

ja

ja

ja

Hoe kun je lege panden in de wijk vullen?

2/3

ja

ja

ja

ja

ja

Maak een overzicht van de informatie die relevant zou zijn voor de website betreft de Wijkcoöperatie Helpman, en bedenk welke informatie belangrijk is voor verschillende doelgroepen.

2

Maak een (duurzaam) verdienmodel voor de Wijkcoöperatie Helpman

2/3

ja

ja

ja

Wat voor rol zou de Wijkcoöperatie kunnen hebben in het (groene) beheer van de wijk? Hoe stem je dit af met de partijen die dit nu doen?

2

ja

ja

ja

ja

ja

Niet gevonden wat je zocht? Staat er tussen de gegeven projecten of vraagstukken niet de vraagstelling waar jij naar op zoek bent? Neem dan contact op met iemand van het FEM-office. We zijn altijd op zoek naar nieuwe vraagstukken en willen je daarmee graag helpen! Bovenstaande vraagstukken en projecten zijn voorbeelden van vraagstukken waarmee je aan de slag zou kunnen. Wil je nou iets compleet anders, waar je binnen de studie bij de FEM wel iets mee kan? Je kunt altijd met het FEM-office om tafel gaan om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen!

38

7. Organisatie Contactenlijst Anna Froukje Oosterhuis Directeur/CEO Tel: 0644134770 @: a.f.oosterhuis@gmail.com Mark Hogenberk Management FEM-office Tel: 0615372714 @: m.hogenberk@st.hanze.nl Mark Mobach Management FEM-office Tel: @: m.a.mobach@st.hanze.nl Leontine Telkamp Management FEM-office Tel: 0655950769 @: l.a.telkamp@st.hanze.nl René Tamminga Management FEM-office Tel: 0634546941 @: r.tamminga@st.hanze.nl Wobbe Reindersma Kenniswerkplaatsmanager Tel: @: wobbereindersma@hotmail.com Willem Foorthuis Lector Tel: 0610885963 @: w.foorthuis@terra.nl Frans Traa Projectonwikkelaar Kenniswerkplaats Tel: 0653428053 @: f.traa@Gebiedscoöperatiewesterkwartier.nl Barbara de Winter Projectuitvoerder Tel: 0615496635 @: b.k.m.de.winter@st.hanze.nl

39

Judith Komrij Projectuitvoerder Tel: 0681237090 @: j.komrij@st.hanze.nl Els van Minnen Projectuitvoerder Tel: 0611412411 @: e.c.j.van.minnen@st.hanze.nl Margreet Boersma Lector FEM Tel: 0613029680 @: m.boersma@pl.hanze.nl Linda Mulder Teamleider Tel: @: Jacqueline Gomashie Dean FEM Tel: @: Hans Bergsma Directeur Gebiedscoöperatie Tel: 0620134622 @: h.bergsma@gebiedscooperatiewesterkwartier.nl Jannes Houkes Docent FEM Tel: 0622478780 @: j.houkes@pl.hanze.nl Gerda Elema Coördinator Honoursprogramma FEM Tel: 0613205440 @: s.elema@pl.hanze.nl Femke Cnossen CEO Ne(x)twork Tel: 0655578193 @: f.d.cnossen@gmail.com

N.B. Groen omrande foto’s zijn personen intern in de organisatie van het FEMoffice, oranje kaders geven externe partners aan.

40

Gebiedscoöperatie Westerkwartier Willem Foorthuis Directeur Anna Froukje Oosterhuis Kenniswerkplaats Noordhorn Wobbe Reindersma

Management FEMoffice Leontine Telkamp Marc Mobach René Tamminga Mark Hogenberk

Voorbeeldproject: Verdienmodel natuurvlees Barbara de Winter Judith Komrij Els van Minnen

Project 2 Studentuitvoerder(s)

Frans Traa

Takenpakket Directeur/CEO:     

Aansturen management FEM-office Aanscherpen beleid, doelen, strategie Netwerken bouwen en onderhouden Initiëren van vervolgprojecten Vinden van financieringsmogelijkheden Management FEM-office

    

Dagelijks leidinggeven aan FEM-office Studenten werven Contact houden met studentuitvoerders, opdrachtgevers, docenten en directie Hanzehogeschool Financieel beleid voeren Rapporteren aan Directeur Kenniswerkplaatsmanager

 

Inhoudelijke expertise bij projecten leveren Ontwikkelen en leiden van projecten Procesbegeleiders

   

Ondersteuning start-up FEM-office Bouwen en onderhouden van netwerken Contactpersoon Gebiedscoöperatie Westerkwartier In het oog houden van subsidiemogelijkheden Projectuitvoerders

 

Onderzoek doen naar korte voedselketens binnen natuurlijk vlees Ervaringen delen met medestudenten

Disclaimer Dit projectenboek is mede tot stand gekomen door Ne(x)twork, een organisatie die jongeren helpt hun start-ups te verwezenlijken. Voor meer informatie over het zelf opzetten van start-ups en Ne(x)twork kun je contact opnemen met Femke Cnossen (f.d.cnossen@gmail.com). 41

FEM-OFFICE FEM-office is een organisatie waarbij studenten real-life cases kunnen oplossen bij bedrijven en organisaties. Vanuit de Kenniswerkplaats Noordhorn kan er gebruik worden gemaakt van een netwerk in het Westerkwartier, Noord-Nederland en Europa. In dit projectenboek staat uitgelegd wat voor projecten FEM-office doet en kan doen, wie daarbij betrokken zijn en hoe jij als student of docent kan profiteren van het FEM-office. Meer weten? Neem contact op met het FEM-office via femoffice@gmail.com!

Kenniswerkplaats

Student ziet interessant project

Student neemt contact op met FEM-office

FEM-office neemt contact op met de Kenniswerkplaats

Meeting met student, FEMoffice, Kenniswerkplaats en opdrachtgever

Creëren onderzoeksopzet met goedkeuring Hanze

Uitvoering met hulp van de Kenniswerkplaats en Hanze

Presenteren onderzoek aan opdrachtgever en FEM-office

Dit projectenboek is mede mogelijk gemaakt door

42

Afronden onderzoek

Projectenboek FEM - office

Recommend Documents