r^aacte
Cfy
*w* ' W v A ^ My? Agendanr. Voorstelnr Onderwerp
8 2009-078 Programmaverantwoording 2008, herzien programmabegroting 2009, begroting 2010 en meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden.
Aan de Raad, Heerhugowaard, 25 augustus 2009
Beknopt voorstel Instemmen met de programmaverantwoording 2008, de herziene programmabegroting 2009 van de GGD Hollands Noorden. Nog niet instemmen met de begroting 2010, maarde ontwikkelingen (advies financiele commissie en discussie over aanvullende taken) af te wachten; de gevolgen voor 2010 en later daarna in te vullen. Tevens kennis te nemen van de meerjarenraming 2009-2013 van deze instelling. Toelichting Programmaverantwoording 2008 (bijlage 1: ligt ter inzaqe) Algemeen Het jaar 2008 was voor de GGD Hollands Noorden het eerste volledige jaar na de fusie in 2007. Een jaar waarin veel eerste stappen zijn gezet die bijdragen aan het realiseren van het hoofddoel: het beschermen, bewaken en bevorderen van de volkgezondheid in de regio. Een jaar ook waarin er veel van de GGD werd gevraagd. Terwijl de naweeen van de fusie nog voelbaar waren, en de interne organisatie nog onwennig in het leven stond, werd een optimale inzet van de GGD geeist om de vele ontwikkelingen op het gebied van Infectieziektebestrijding, de Jeugdgezondheidszorg (zoals de integratie van de JGZ, het Elektronisch Kinddossier en de Centra voor Jeugd en Gezin), de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg en andere taken het hoofd te kunnen bieden. Veel aandacht ging ook uit naar de projecten binnen het lokaal gezondheidsbeleid (o.a. alcohol en overgewicht) en naar het kwaliteitsbeleid. Ondanks de hectiek, lukte het de GGD in mei 2009 het HKZ certificaat voor Forensische geneeskunde, Infectieziektepreventie- en bestrijding en Medisch Milieukundige Zorg te behalen, alsmede een ISO-certificaat voor inspecties Wet Kinderopvang en inspecties Tattoos en Piercings. Ook werd de GGD in 2008, onder andere door de crisis, geconfronteerd met tegenvallende resultaten van de reizigersvaccinaties, en met het wegvallen van andere aanvullende taken, zoals de advisering in het kader van de Wmo. Hierdoor werd pijnlijk duidelijk dat de beperkte reserves die de GGD tijdens het fusieproces waren toegestaan, volledig ontoereikend waren/zijn om financiele tegenslagen, zoals het verlies van aanvullende taken, op te kunnen vangen. In juni is een financiele commissie ingesteld die advies uit zal brengen over de oplossing voor de financiele problematiek waaronder het vormen van reserves (zie bijlage 4). De discussie over de reserves staat niet los van de discussie over de randvoorwaarden waaronder een publieksrechtelijke organisatie als de GGD markttaken/aanvullende taken kan en mag uitvoeren. Jaarrekening 2008 Het resultaat in de verantwoording 2008 bedraagt € 529.000 negatief terwijl was begroot € 244.000 negatief. Het verschil tussen de begroting en de realisatie bedraagt € 285.000 negatief. Tegenvallende baten op een aantal onderdelen/aanvullende taken, alsmede de financiele gevolgen van een tweetal risico's uit de risicoparagraaf (effect van de functiewaardering, en de gestegen huisvestingslasten, waarvoor geen extra gemeentelijke bijdrage is gevraagd) zijn de voornaamste oorzaken geweest van dit verschil. Een aantal van deze negatieve ontwikkelingen zal doorwerken naar de volgende begrotingen. In de verantwoording is voorgesteld om het negatieve resultaat in zijn geheel ten laste te brengen van de algemene reserve, die daardoor per 31-12-2008 zal uitkomen op € 62.000 negatief.
De financiele positie van de GGD over 2008 is o.i. heel slecht. Hiervoor wordt verwezen naar de volgende gegevens: Weerstandsvermogen Als gevolg van de negatieve algemene reserve heeft de GGD geen financiele buffer meer om de onvoorziene of voorziene tegenvallers op te vangen. Liquiditeit De liquiditeit (current ratio = de totaal vlottende activa /de totaal vlottende passiva) van de GGD is gedaald van 1,20 in 2007 naar 0,60 in 2008. De GGD kan dus niet aan de verplichtingen op korte termijn voldoen, omdat deze ratio over 2008 onder 1 ligt. Solvabiliteit De solvabiliteit (eigen vermogen + voorzieningen/totale vermogen) geeft aan of de GGD kan voldoen aan de langlopende verplichtingen. Dit is het geval als de solvabiliteit boven de 0,5 ligt. De solvabiliteit van de GGD is gedaald van 0,42 in 2007 naar 0,10 in 2008. Het betekent dat de GGD ook niet aan de verplichtingen op lange termijn kan voldoen De directeur van de GGD heeft aan de hand van zijn analyse van de situatie in 2008, ook aangegeven dat de financiele situatie van de GGD niet gezond is en dat dit een risico vormt voor de bedrijfsmatigheid en de legitimiteit van de GGD. Naar aanleiding hiervan heeft het Dagelijks Bestuur van de GGD, zoals onder het onderdeel "Algemeen" van dit voorstel is vermeld, een adviescommissie financien ingesteld met als opdracht aanbevelingen te doen voor de oplossing van de financiele problematiek, waaronder het vormen van reserves/een financiele buffer om de onvoorziene of voorziene tegenvallers op te vangen. Deze commissie rapporteert eind September 2009 aan het Dagelijks Bestuur. De aanbevelingen worden aan het Algemeen Bestuur gepresenteerd in de vergadering van 30 november 2009, samen met het voorstel tot vaststelling van de programmaverantwoording 2008, de herziene begroting 2009 en de programmabegroting 2010. Wij adviseren u in te stemmen met de programmaverantwoording 2008 van de GGD Hollands Noorden; Herziene programmabegroting 2009 (bijlaqe 2: ligt ter inzaqe) De ontwikkelingen die zich in 2008 en de eerste periode van 2009 hebben voorgedaan, hebben aanleiding gegeven om de begroting 2009 geheel te herzien. In de herziene begroting is een gemeentelijke bijdrage opgenomen van € 17,51 per inwoner. De oorspronkelijke begroting is vastgesteld met een gemeentelijke bijdrage van € 16,25 per inwoner. Er is dus sprake van een stijging van € 1,26 (8%) per inwoner en € 851.000 in totaal. De stijging is in een aantal onderdelen te onderscheiden, inclusief de dotatie van € 62.000 van de deelnemende gemeenten aan de algemene reserve om de negatieve stand van deze reserve per 31-31-2008 weg te werken. De financiele consequenties van eerder onderkende risico's en tegenvallende baten door zowel de economische crisis als het wegvallen van dienstverlening zijn de twee belangrijkste onderdelen. Uitgaande van de genoemde stijging per inwoner en het aantal inwoners per 1-1-2008 (50.390) moet de gemeente Heerhugowaard een aanvullende bijdrage van € 63.491 voor 2009 aan de GGD verstrekken. Omdat er geen budget aanwezig is, moet deze aanvullende bijdrage o.i. als een tegenvaller voor 2009 worden beschouwd en verwerkt worden bij het opmaken van de jaarrekening 2009. Voor de dekking van de structurele verwerking van deze tegenvaller vanaf 2010 wordt verwezen naar de onderstaande behandeling van de programmabegroting 2010. Daarnaast moet worden opgemerkt dat de herziene begroting in feite met een negatief resultaat sluit van € 250.000. Dit saldo betreft de voorbereidingskosten voorde integratie van de jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen. Het Algemene Bestuur heeft in maart 2009 ingestemd met het maken van deze kosten waarbij is gesteld dat de negatieve algemene reserve per 31-12-2009, die het gevolg is van deze kosten, met de te behalen efficiencywinst na de integratie goedgemaakt dient te worden. Wij adviseren u: • in te stemmen met de herziene programmabegroting 2009, en daarmee met de aanvullende gemeentelijke bijdrage van € 63.491 voor 2009; • de aanvullende gemeentelijke bijdrage van € 63.491 voor 2009 te accepteren als tegenvaller en te /ate/? verwerken bij het opmaken van de jaarrekening 2009. Programmabegroting 2010 (bijlaqe 3: ligt ter inzaqe) De begroting 2010 is samengesteld op basis van de aangepaste begroting 2009 en de realisatie over 2008. Daarnaast zijn de vastgestelde algemene uitgangspunten gehanteerd, namelijk loonstijging van 0%
en prijsstijging van 0,75%. De gemeentelijke bijdrage die is opgenomen in deze begroting bedraagt€ 17,51 per inwoner. Dit is gelijk aan het niveau in de herziene begroting 2009. Voor het Elektronisch Kind Dossier loopt nog een apart besluitvormingstraject. Deze middelen zijn nu niet opgenomen in de begroting. De GGD heeft voorgesteld dit wel te doen. Wij zijn daar geen voorstander van. We zien liever dat de GGD (en thuiszorginstellingen) de implementatie van het EKD als apart project verantwoordt(en). Met de toepassing van de bovenstaande uitgangspunten is de begroting 2010 sluitend aangeboden. Hierbij dient te worden opgemerkt dat er een post onvoorziene uitgaven/tegenvallers van € 144.000 in de begroting is opgenomen. Dit wordt gedekt door de gemeentelijke bijdrage. Voor de gemeente Heerhugowaard betekent dit een extra bijdrage van € 11.462. De raming voor deze post is voor de eerste keer in de begroting van de GGD opgenomen. Deze uitgaven/tegenvallers zijn onzes inziens pas zichtbaar bij realisatie en worden normaliter alleen verwerkt bij het opmaken van de jaarrekening, en opgevangen door een opgebouwde financiele buffer en/of een algemene reserve. Dit betekent dat deze uitgaven en de dekking daarvan niet van tevoren als structurele bedragen in de begroting mogen worden ingerekend. Deze zaken moeten worden betrokken bij het opstellen van het beleid reserves en voorzieningen. In dit beleid zal worden opgenomen op welke wijze omgegaan dient te worden met de verschillende risico's die de GGD loopt, welke maximale omvang de reserve zou moeten hebben, en hoe de vorming plaats dient te vinden. In de begroting is aangegeven dat de besluitvorming hierover in het Algemeen Bestuur plaatsvindt. Dit zal in ieder geval pas na de officiele datum voor vaststelling van de begroting 2010 in november 2009 kunnen gebeuren. Uitgaande van de genoemde bijdrage € 17,51 per inwoner, en het aantal inwoners van de gemeente Heerhugowaard per 1-1-2009 (volgens CBS: 50.896), moet een bedrag van € 891.189 (incl. BTW) worden ingerekend voor de bijdrage aan de GGD voor 2010. Hierbij wordt opgemerkt dat de GGD-begroting zich baseert op CBS-cijfers (aantal inwoners op 1 januari van het jaar voorafgaande aan het subsidiejaar). Rekening houdend met BTW-compensatie, die naar verwachting ongeveer gelijk aan BTW-compensatie over 2008 (€ 7.000) zal zijn, is er ten opzichte van de raming van € 825.460 voor 2010 nog sprake van een tekort van ongeveer €58.729. Dit tekort bestaat in feite uit de structurele verwerking van de tegenvaller 2009 zijnde € 47.698 en het effect van de groei van € 11.031 voor 2010. Rekening houdend met de slechte financiele positie, die uit de jaarrekening 2008 blijkt, en gelet op het feit dat het -in verhouding- gaat om een beperkte extra bijdrage (1,3% van de totale bijdrage) zou de post onvoorziene uitgaven/tegenvallers van € 144.000 (totaal voor de gehele regio) op basis van de bovenstaande argumenten ons inziens (incidenteef) voor 2010 acceptabel kunnen zijn. Een eventuele structurele bijdrage moet echter worden gebaseerd op het vast te stellen beleid met betrekking tot reserves en voorzieningen, waarvoor binnenkort een apart voorstel aan de raad zal worden voorgelegd. Wij adviseren u daarom: •
nog niet in te stemmen met de begroting 2010, maar de ontwikkelingen (advies financiele commissie en discussie over aanvullende taken) af te wachten; de gevolgen voor 2010 en later daama in te vullen.
Meerjarenraminq 2009-2013 (biilaqe 3: ligt ter inzaqe) De meerjarenraming voor de periode 2009 t/m 2013 is sluitend gemaakt. Hierbij zijn de cijfers voor 2009 gebaseerd op de herziene begroting 2009, en die voor 2010 conform de cijfers zoals die in de begroting zijn opgenomen. Voor de jaren na 2010 is alleen de indexering verwerkt, die in de uitgangspunten is weergegeven. Met dien verstande dat de begroting 2010 als basis is genomen. De gemeentelijke bijdrage stijgt na 2010 met 2,2% per jaar. De gegevens in de meerjarenraming dienen slechts om een indruk te geven van de mogelijke richting waarin de gemeentelijke bijdrage zich zou kunnen ontwikkelen. Besluiten over de hoogte ervan worden pas genomen bij de behandeling van de begroting van de betreffende jaren. De programmaverantwoording 2008, de herziene programmabegroting 2009, de programmabegroting
2010 en de meerjarenraming 2009-2013 geven verder geen aanleiding tot het plaatsen van kritische opmerkingen Wij adviseren u kennis te nemen van de meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden. Burgemeester en wethouders van Heerhugowaard,
commissie Maatschappetifke Orifwikkelinq d.d. 9 September 2009
E E R H U C3 O W
Nr.
/\
A R D
2009-078
de Raad van de gemeente Heerhugowaard; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 24 augustus 2009; gelet op het advies van de commissie Maatschappelijke Ontwikkeling d.d. 9 September 2009;
b e s I u i t: • • • • •
in te stemmen met de programmaverantwoording 2008 van de GGD Hollands Noorden; in te stemmen met de herziene programmabegroting 2009, en daarmee met de aanvullende gemeentelijke bijdrage van € 63.491 voor 2009; de aanvullende gemeentelijke bijdrage van € 63.491 voor 2009 als tegenvaller te accepteren, en deze te betrekken bij het opmaken van de jaarrekening 2009; nog niet in te stemmen met de begroting 2010, maar de ontwikkelingen (advies financiele commissie en discussie over aanvullende taken) af te wachten; de gevolgen voor 2010 en later daarna in te vullen; kennis te nemen van de meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden.
Heerhugowaard, 22 September 2009 De Raad voornoemd, jriffier,
