1
VALKENBURG AAN DE GEUL
Begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 Een analyse
11 november 2014 D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
2
D66 heeft in de vergadering van de raadscommissie EFTR (29 oktober 2014) aangegeven tevreden te zijn over de technische kwaliteit van de begroting. Nogmaals onze dank daarvoor aan de verantwoordelijke wethouder en de afdeling Financiën. Wij hadden dan ook geen technische vragen, maar hebben de commissie wel een aantal bevindingen en constateringen voorgelegd. Voor de raadsvergadering van 11 november 2014 hebben wij onze bevindingen in deze rapportage vastgelegd en onderbouwd. Wij hopen dat deze rapportage een goede bijdrage levert aan de beraadslagingen over de begroting van de Gemeente Valkenburg aan de Geul. De gebruikte informatie is afkomstig uit de begrotingen 2010 tot en met 2015. Er is geen gebruik gemaakt van aannames of schattingen, maar alleen van gepubliceerde cijfers. Om die reden zijn alle gebruikte cijfers niet afgerond en blijven deze herkenbaar in de gebruikte begrotingen. De bij deze analyse behorende Excel- werkmap is als bijlage meegestuurd. D66 stelt het volgende. 1. Begrotingsdiscipline en volledigheid D66 stelt dat er op dit moment onvoldoende inzicht is in de werkelijke hoogte van de noodzakelijke bezuinigingen. 2. Herkenbare producten D66 stelt dat een aanpassing van onze tarieven een feitelijke lastenverzwaring is voor onze inwoners en ondernemers. Op basis van de huidige kostprijsberekening zijn aanpassingen van onze tarieven niet verdedigbaar. 3. Gemeentelijke organisatie D66 stelt dat geen rendement zichtbaar wordt van de gewenste organisatiewijzigingen in de begroting 2015 en in de meerjarenraming. Dit is niet acceptabel en wij wensen een taakstelling voor de jaren 2015 tot 2018 van: –10 %. 4. Polfercenter D66 stelt, dat ondanks aangekondigde verbeteringen, geen zicht is op een feitelijke verlaging van de kosten. In de jaren 2015 t/m 2018 zijn de kosten per jaar gemiddeld € 1.875.533. Dit kostenniveau, de stijging hiervan en het niet bespreken van deze feiten en ontwikkelingen in de Raad is onacceptabel. Op zeer korte termijn zal een plan moeten worden ontwikkeld. 5. OZB (Onroerendezaakbelasting) D66 stelt dat de gemeente een gebaar kan maken naar de inwoners en ondernemers door in 2015 af te zien van een verhoging (3 % inclusief inflatiecorrectie) van de OZB. De daardoor gemiste opbrengst van € 117.240 is te vinden in een verlaging van de eigen kosten (correct begroten opbrengsten € 172.353 ). 6. Voorziening dubieuze debiteuren
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
3 D66 stelt dat een verlaging van deze voorziening mogelijk is. Wij willen € 100.000 hiervan aanwenden om de detailhandel in het winkelgebied, direct gelegen aan de bouwactiviteiten in het centrum, te ondersteunen.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
4 1. Begrotingsdiscipline en volledigheid Uit een vergelijking van de cijfers blijkt dat onze gemeente de afgelopen jaren ruim heeft begroot en verzuimd heeft structurele opbrengsten te begroten (2014: € 172.353). In de voorliggende begroting gebeurt dit laatste weer. De effecten van de verhoging van de OZB met 3 % is niet in de begroting meegenomen (met de meerjarenraming ’15 t/m ’18 bedraagt het verschil € 273.488). Deze onvolkomenheden beïnvloeden de hoogte van de werkelijke benodigde bezuinigingen. Om tot afgewogen besluiten te komen moeten de cijfers betrouwbaar zijn. -
Een voorbeeld waaruit blijkt dat er ruim is begroot. De kolommen “verschil” geven de afwijking aan tussen de begrote bedragen. De negatieve cijfers geven onderuitputting aan.
-
Een voorbeeld van structurele opbrengsten die niet worden begroot.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
5 D66 stelt dat er op dit moment onvoldoende inzicht is in de werkelijke hoogte van de noodzakelijke bezuinigingen. 2. Herkenbare producten Er is gesteld dat de dienstverlening van de gemeente in principe kostendekkend moet zijn. In de begroting is een taakstelling opgenomen van € 66.400 in 2015 oplopend tot € 116.400 in 2017. D66 concludeert dat de kostprijsberekening van de gemeente onvolledig is en het gehanteerde uurtarief niet uniform is. Omdat geen feitelijke urenregistratie plaatsvindt, is de toewijzing van uren aan een product door schattingen ingegeven (zie toelichting kostenverdeling bijlage Begroting 2015). De huidige kosten van de eigen organisatie hebben een grote invloed op de kostprijs.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
6
D66 stelt dat een aanpassing van onze tarieven een feitelijke lastenverzwaring is voor onze inwoners en ondernemers. Op basis van de huidige kostprijsberekening zijn aanpassingen van onze tarieven niet verdedigbaar.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
7 3. Gemeentelijke organisatie Reservepotjes, veel tijdelijk personeel en ruim of te laag begroten maakt het mogelijk de taakstelling te halen. Bij lezing van de begroting kan men concluderen dat de organisatie in 2015 een besparing realiseert van -5,59 % wat een substantiële stap in de goede richting zou zijn. Echter, rekening houdende met het wegvallen van de begrotingsposten “pensioen voorziening Wethouders”, het “ tijdelijke budget VTH” en de niet begrote structurele opbrengsten, ontstaat een ander beeld. In dat geval is werkelijke verlaging 0,51 %. Ook is tot nu toe al € 174.619 geïnvesteerd in de gewenste aanpassing van de organisatie en in 2014 nog eens € 250.000 zonder zichtbaar resultaat in de begroting. Tevens is in 2014 uit de reserve “exploitatie reserve personeel” € 788.085 ingezet. -
Overzicht kosten ontwikkeling Gemeentelijke Organisatie
-
Ontwikkeling kosten in % ten opzichte van voorgaand jaar
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
8
D66 stelt dat geen rendement zichtbaar wordt van de gewenste organisatiewijzigingen in de begroting 2015 en in de meerjarenraming. Dit is niet acceptabel en wij eisen daarom een taakstelling voor de jaren 2015 tot 2018 van –10 %.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
9 4.
Polfercenter
In tegenstelling tot wat de tekst van de begroting doet voorkomen, wordt geen verlaging van de exploitatiebijdrage gerealiseerd. Van € 606.139 in 2014 gaat deze naar € 746.332 in 2015. Een verlaging in 2017 naar € 679.937 lijkt een keerpunt. Dit komt echter door het wegvallen van het openlucht zwembad en een dip in de onderhoudskosten en niet door ingrepen in de exploitatie. Het overhevelen van de exploitatie van de Gemeente Grot naar het Polfercenter levert ook geen enkel zichtbaar positief effect op in de kostenontwikkeling.
D66 stelt dat, ondanks aangekondigde verbeteringen, geen zicht is op een feitelijke verlaging van de kosten. In de jaren 2015 t/m 2018 zijn de kosten per jaar gemiddeld € 1.875.533. Dit kostenniveau, de stijging hiervan en het niet bespreken in de Raad is onacceptabel. Op zeer korte termijn zal een plan moeten worden ontwikkeld.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
10 5.
OZB (Onroerendezaakbelasting)
In de begroting is rekening gehouden met een inflatiecorrectie van 1,5 %. De aangekondigde verhoging met 3 % (inclusief inflatiecorrectie) is echter niet in de berekeningen meegenomen. Dit geeft een verschil van € 273.488 in de jaren 2015 tot en met 2018. Het verhoogt de berekende noodzakelijke bezuinigingen en vertroebelt de afwegingen en keuzes die gemaakt moeten worden. De meeropbrengst van het verhogen van de OZB met 3 % (inclusief inflatiecorrectie) bedraagt in 2015 € 117.240. Alle partijen hebben verklaard de lasten voor de inwoners en de ondernemers niet te willen laten stijgen, echter de begroting laat iets anders zien. -
-
Index OZB ontwikkeling ( 2010 = 100 )
gebruikers niet-woningen
eigenaren woningen
eigenaren niet-woningen
Kosten inning OZB
Opbrengst OZB
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
11
-
Meeropbrengst OZB
D66 stelt dat de gemeente een gebaar kan maken naar de inwoners en ondernemers door in 2015 af te zien van een verhoging (3 % inclusief inflatiecorrectie) van de OZB. De daardoor gemiste opbrengst van € 117.240 is te vinden in een verlaging van de eigen kosten (correct begroten opbrengsten € 172.353 ).
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers
12 6.
Voorziening dubieuze debiteuren
Een bedrag van € 134.628 is in 2014 ten gunste van de exploitatie aan deze voorziening onttrokken. Ondanks deze onttrekking is de voorziening de afgelopen begrotingsjaren toegenomen met € 198.892.
D66 stelt dat een verlaging van deze voorziening mogelijk is. Wij willen € 100.000 hiervan aanwenden om de detailhandel in het winkelgebied, direct gelegen aan de bouwactiviteiten in het centrum, te ondersteunen.
D66 analyse begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 – E. Ruijgers