Programmabegroting Verder bouwen op een solide fundament

Programmabegroting 2016-2019 Verder bouwen op een solide fundament

1

Inhoud Meerjarenbegroting 2016 - 2019 ....................................................................................................................................................................................................................... 5 Financiële inleiding ............................................................................................................................................................................................................................................. 7 Leeswijzer ......................................................................................................................................................................................................................................................... 11 PROGRAMMA Programma 0. Inwoner en bestuur .................................................................................................................................................................................................................. 14 Programma 1. Openbare orde en veiligheid ................................................................................................................................................................................................... 18 Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat ............................................................................................................................................................................................... 23 Programma 3. Economische zaken .................................................................................................................................................................................................................. 29 Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode ......................................................................................................................................................................................... 38 Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie..................................................................................................................................................................................................... 44 Programma 6. Sociaal domein ......................................................................................................................................................................................................................... 49 Programma 7. Volksgezondheid....................................................................................................................................................................................................................... 55 Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling .......................................................................................................................................................................................................... 65 Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen ................................................................................................................................................................................................... 70

2

PARAGRAFEN Paragraaf 1. Weerstandsvermogen.................................................................................................................................................................................................................. 75 Paragraaf 2. Financiering.................................................................................................................................................................................................................................. 84 Paragraaf 3. Lokale heffingen........................................................................................................................................................................................................................... 88 Paragraaf 4. Grondbeleid ................................................................................................................................................................................................................................. 96 Paragraaf 5. Kapitaalgoederen ....................................................................................................................................................................................................................... 101 Paragraaf 6. Verbonden partijen .................................................................................................................................................................................................................... 105 Paragraaf 7. Subsidies .................................................................................................................................................................................................................................... 115 Paragraaf 8. Bedrijfsvoering ........................................................................................................................................................................................................................... 118 Paragraaf 9. Projecten .................................................................................................................................................................................................................................... 123 BIJLAGEN Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2016 – 2019 .......................................................................................................................................................................................................... 126 Bijlage 2 Resultaat voor en na bestemming ................................................................................................................................................................................................... 129 Bijlage 3 Investeringsstaat 2016 – 2019 ......................................................................................................................................................................................................... 130 Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen .............................................................................................................................................. 131 Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten ............................................................................................................................................................................................. 134

3

Programma’s

4

Meerjarenbegroting 2016 - 2019 Verder bouwen op een solide fundament Op basis van de door u vervaardigde Kadernota heeft onze organisatie gewerkt aan een meerjarenbegroting voor de periode 2016-2019. Ons proactieve bezuinigingsbeleid leidt er toe dat we u een sluitende begroting kunnen aanbieden, waarin ruimte zit voor nieuwe wensen en die uit gaat van niet of nauwelijks stijgende lasten voor onze inwoners. Voor definitieve beleidskeuzes hebben we, evenals vorig jaar, een separaat voorstel uitgewerkt met wensen en bezuinigingen. Daarin is bij de wensen onder meer extra geld opgenomen voor de openbare ruimte. Op basis van input door inwoners zijn de knelpunten in beeld gebracht. We kunnen vaststellen dat Hollands Kroon inmiddels rust op een solide financieel fundament. Daar bouwen we verder op door alert te blijven op de processen rond de algemene uitkeringen van het Rijk, ons lokale accommodatiebeleid en het sociaal domein. Bij het samenstellen van de begroting heeft de Kadernota een belangrijke rol gespeeld. Richtinggevende uitspraken van de raad over lokaal/regionaal en publiek/privaat hebben geleid tot herformulering van missies. Uw wens om sturingsinstrumenten in handen te krijgen is vertaald naar het in kaart brengen van maatschappelijke effecten van uw doelstellingen. We zijn goed onderweg in dit proces, maar optimaal is het nog niet. Samen moeten we daarin de goede route vinden. Als het gaat om de rijksuitkering hebben we op basis van de Septembercirculaire een stijging genoteerd van € 200.000 in 2016 tot € 700.000 in 2019. We wijzen er op, dat de uitkeringen aan fluctuaties onderhevig zijn. Daarom hebben we in de begroting een behoedzaamheidsreserve opgenomen. Onze lokale belastingopbrengsten stijgen substantieel vanwege een gewijzigde verhouding tussen woningen en niet-woningen en de forse uitbreiding van de bebouwde oppervlakte met onder andere een datacentrum.

5

We staan in 2016 aan het begin van enkele ingrijpende operaties. Voor het sociaal domein zetten we in op samenwerking met één preferente partner. Zo geven we minder uit aan overhead en is er meer geld voor zorg. In 2016 wordt ook een vervolg gegeven aan het accommodatiebeleid. Dat vraagt ingrijpende keuzes, waarvoor besluitvorming nog dit najaar moet plaatsvinden. Tot slot is er de volgende slag die wordt gemaakt in ons dienstverleningsconcept, dat steeds vaker via internet, telefoon of aan uw keukentafel plaats vindt. Dat maakt 2016 tot een uitdagend jaar, dat we starten vanuit een degelijk financieel perspectief.

6

Financiële inleiding In deze inleiding beschrijven we financiële situatie voor de begroting 2016. De kadernota is het financiële vertrekpunt voor de cijfermatige opstelling.

Saldo Kadernota Begrotingsbuffer, conform Kadernota Correcties stelpost bezuinigingen September circulaire Evenwichtiger ozb heffing Nota Activa meerjarig effect Mutaties in reserves SUBTOTAAL

2.016 1.436.878

2.017 931.656

2.018 1.069.400

2.019 1.152.031

-500.000 9.000 234.000

-500.000 -27.000 226.000

-500.000 24.000 643.000

-500.000 17.000 703.000

485.000 744.000 241.000

485.000 49.000 252.000

485.000 -222.000 25.000

485.000 -1.217.000 24.000

2.649.878

1.416.656

1.524.400

664.031

Toelichting op de diverse onderdelen Begrotingsbuffer Bij de kadernota is voorgesteld om een begrotingsbuffer in te stellen. De begrotingsbuffer is bedoeld om schommelingen in de algemene uitkering op te vangen gedurende het lopende begrotingsjaar. Ook incidentele tegenvallers kunnen worden opgevangen. Zo ontstaat er tijdens het lopende jaar geen extra noodzaak tot bezuinigen op de begroting van dat jaar. Er is tijd om structurele zaken meerjarig op te lossen bij de begroting van het volgende jaar. Het restant van de buffer kan aan het einde van het jaar toegevoegd worden aan de algemene reserve, zodat deze op peil komt c.q. gehouden kan worden. Correcties stelposten bezuinigingen Bij het opstellen van de kadernota zijn alle stelposten die betrekking op de bezuinigingen nagelopen. Bij het opstellen van de begroting bleken nog een paar kleine stelposten te ontbreken. Deze worden nu alsnog gecorrigeerd.

7

September circulaire De wijzigingen ten opzichte van de meicirculaire vallen voor Hollands Kroon gunstig uit. Wel wordt er vanuit de VNG gewaarschuwd voor al te veel optimisme, omdat de prognoses voor met name 2018 en 2019 ‘boterzacht’ zijn. Ook het accres van 2016, dat in mei ineens fors hoger bleek te zijn, wordt nog betwijfeld. Op de integratie uitkering van het sociaal domein is slechts een kleine min van toepassing in 2016. Wijziging t.o.v. meicirculaire 2015

2016

2017

2018

2019

Algemene Uitkering

294.582

227.520

643.680

697.727

Integratie uitkering sociaal domein

-60.838

-1.701

-250

5.078

Totaal

233.744

225.819

643.430

702.805

Evenwichtiger ozb heffing In de berekening van de ozb wordt nu expliciet rekening gehouden met de areaal uitbreiding en de veranderende verhouding tussen woningen en niet-woningen binnen Hollands Kroon. Inclusief de 1,2 % inflatie correctie heeft deze nieuwe berekening systematiek het volgende effect: Soort aanslag ozb Gebruik niet woning Eigendom niet-woning Eigendom woning

WOZ-waarde ** € 200.000 € 200.000 € 200.000

Bedrag ozb 2014 € 278,00 € 435,00 € 254,00

Bedrag ozb 2015 € 280,00 € 433,00 € 255,00

Verschil € 2,00 - € 2,00 € 1,00

% 0,72% -0,46% 0,39%

** Op dit moment zijn er nog geen gegevens om het ozbbedrag 2015 met 2016 te vergelijken

Extra korting algemene uitkering Doordat er in Hollands Kroon meer dure WOZ objecten zijn gekomen, krijgen we een extra korting op de algemene uitkering. Deze korting moeten we verdisconteren in de ozb heffing. Deze korting van € 106.000 is reeds verwerkt in de post Septembercirculaire.

8

Nota Activa meerjarig effect In de nota Activa is besloten om de kapitaallasten voor vervanging structureel in de begroting te verwerken, totdat definitief een besluit wordt genomen het actief niet te vervangen. Zo is er altijd ruimte in de begroting voor het vervangen van reguliere activa, wat leidt tot een stabiel begrotingsbeeld. De grote stijging in 2019 heeft te maken met de kapitaallasten van de huisvesting. Deze lasten werden uit een reserve gehaald, en komen vanaf 2019 ten laste van de exploitatie. Mutaties reserves riool en afvalstoffen Dit houdt verband met investeringen voor onderhoud in de jaren 2016 en 2017. Er zijn investeringen naar voren gehaald in het onderhoudsprogramma.

9

Lasten per programma (excl. mutaties reserves) Voor de 10 programma’s uit deze begroting ontstaat volgend beeld, waarbij geen rekening is gehouden met wensen en bezuinigingen. Er is voor ruim € 85 miljoen aan uitgaven geraamd. Hier tegenover staat ruim € 87 miljoen aan inkomsten. Dit resulteert in een positief saldo van € 2,3 miljoen bij ongewijzigd beleid. In een separaat voorstel worden de nieuwe wensen en bezuinigingen in beeld gebracht. Beide documenten samen zorgen voor een structureel sluitende meerjarenbegroting.

1.681.113 7.297.747 10.912.322

5.254.372

3.115.688 8.408.538 302.534 3.976.866

Inwoner en bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken

12.032.603

Onderwijs en voorschoolse periode Natuur, cultuur en recreatie

32.491.885

Sociaal domein en maatschappelijk werk Volksgezondheid Ruimtelijke ontwikkeling

10

Leeswijzer Begrippen •

Inwoners. Hiermee bedoelen wij naast individuele inwoners ook ondernemers en bedrijven.

•

Hij staat voor mannen én vrouwen.

•

Participatie staat voor inwoners-/burger-/overheidsparticipatie in de meest brede zin.

•

Participatiewet. Als we praten over de Participatiewet bedoelen we alle taken, werkzaamheden en acties in het kader van ‘participatie in het sociaal domein’.

De programmabegroting 2016 bestaat uit drie delen: de programma’s, de paragrafen en de bijlagen. Per deel geven we hierna kort aan hoe deze is opgebouwd en gelezen moet worden. Programma’s In de begroting 2016 is opnieuw uitgegaan van de functionele indeling. Dat wil zeggen dat er tien programma’s zijn die ook gebruikt worden in overzichten om gemeenten onderling met elkaar te vergelijken. Elk programma start met een missie, gevolgd door trends & ontwikkelingen en kaderstellende nota’s. Vervolgens zijn de beleidsdoelen weergegeven met de bijbehorende activiteiten. Wanneer extra budget nodig is voor uitvoering van de activiteiten, wordt dat in de derde kolom vermeld. In alle andere gevallen is budget of formatie beschikbaar. Paragrafen Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) schrijft een aantal paragrafen verplicht voor. Een paragraaf heeft betrekking op een specifiek onderwerp dat verweven door de begroting voorkomt. Door het apart te presenteren wordt het inzicht vergroot. Daar waar mogelijk is getracht eenzelfde opzet te hanteren als voor de programma’s. Weergegeven bedragen en mutaties in reserves (tabellen en diagrammen) In de tabellen bij elk programma worden de mutaties in de reserves op een aparte regel weergegeven. Het diagram dat onder de tabel staat geeft de bedragen exclusief mutaties reserves aan. Ook in het diagram in de financiële inleiding zijn de bedragen exclusief mutaties reserves weergegeven. Als we spreken over het totaal van de begroting, bijvoorbeeld zoals in het diagram in de inleiding op pagina 6 en in de paragraaf financiering wordt uitgegaan van het totaal inclusief mutaties 11

reserves. In bijlage 1 vindt u de mutaties reserves op een aparte regel. Het totaal exclusief mutaties reserves (voor bestemming) is € 2.362.487. Het totaal inclusief mutaties reserves (saldo na bestemming) is € 2.653.450. In alle gevallen geldt dat afronding van getallen kan leiden tot kleine verschillen.

12

Programma’s

13

Programma 0. Inwoner en bestuur Onze missie Het bestuur werkt aan een samenleving waarin inwoners, bedrijven en instellingen actief meebeslissen, meewerken, meedenken en meedoen bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Daarnaast werken we continu aan de verbetering van onze (digitale) dienstverlening.

Trends en ontwikkelingen van invloed op Hollands Kroon •

Doorontwikkeling digitale dienstverlening, 24/7 beschikbaar, producten geheel geautomatiseerd afhandelen. Daarnaast maatwerk leveren wanneer digitaal afhandelen niet mogelijk is.

•

Kaderstellende beleidsnota’s

Dienstverlening zonder balie. • • •

Visie op dienstverlening Telefonische dienstverlening Hollands Kroon komt naar u toe

14

Doelstelling 1 Hollands Kroon handelt 95 % van alle gestelde vragen in één klantcontact af. Activiteiten Het inrichten van een klant contact systeem en een goede productencatalogus.

budget € 50.000

Doelstelling 2 We scoren op klanttevredenheid een 7,8. Activiteiten Uitvoeren continu klanttevredenheidsonderzoek. Digitalisering van alle mogelijke producten en diensten (digitaal tenzij…). Verlenen van vergunningen aan de keukentafel (op locatie waar gewenst). Bezorgen van reisdocumenten, rijbewijzen en verwante producten.. Vernieuwen van de website.

budget € 5.000 € 100.000 Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet € 90.000

15

Kengetallen Omschrijving

Aantal 2013

Aantal 2014

Bron

Aantal inwoners

47.500

47.546

GBA peildatum 31-12-2014

Aantal meldingen openbare ruimte

3.231

+/- 5.000

Database gemeente Hollands Kroon

Aantal binnenkomende e-mails via [email protected]

2.060

+/- 3.000


Aantal bezoekers

30.068

27.300


Aantal digitale aanvragen via de website

1167

1296


16

Financiën Programma 0

2016

2017

2018

2019

Lasten

5.254.372

5.333.030

5.315.146

5.325.990

Baten

837.437

837.437

837.437

837.437

-4.416.935

-4.495.593

-4.477.709

-4.488.553

-4.416.935

-4.495.593

-4.477.709

-4.488.553

Saldo voor bestemming Mutaties binnen reserves Saldo na bestemming

80.219.296* 5.254.372*

* exclusief mutaties reserves

Inwoner en bestuur

Overige programma's

17

Programma 1. Openbare orde en veiligheid Onze missie We werken het hele jaar door aan de veiligheid van uw leefomgeving. Zodat Hollands Kroon veilig is, veilig voelt en veilig blijft om in te wonen, werken en recreëren.



Wet op de Veiligheidsregio’s

•

Van repressie naar pro-actie en preventie

•

Strategische visie Hollands Kroon

•

Intensiveren samenwerking met (keten)partners

•

Integraal Veiligheidsbeleid 2014-2018

•

Toenemend gebruik alcohol en drugs onder jongeren

•

Uitvoeringsprogramma Integrale

•

Decentralisatie toezicht- en handhavingstaken

•

Toename gestoorde en/of overlast gevende personen

•

Toename burengeschillen

Veiligheid 2016 •

Integraal handhavingsbeleid 20142018

•

Uitvoeringsprogramma handhaving 2016

18

Doelstelling 1 Borgen van het project Buurtbemiddeling. Activiteiten Coördineren van de inzet. Aanbieden van (bij)scholingen.

budget Ambtelijke inzet € 5.000

Doelstelling 2 Borgen dat de Veiligheidsregio uitvoering geeft aan het verkleinen van risico’s en beperken van leed/schade bij incidenten. Activiteiten Periodiek overleg (bestuurlijk en ambtelijk) op basis van dienstverleningsovereenkomst/gemaakte afspraken. Deelname aan werkgroepen en expertteams.

budget Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet

Doelstelling 3 Een optimale samenwerking met de ketenpartners. Activiteiten Periodiek overleg (bestuurlijk en ambtelijk) op basis van gemaakte afspraken.

budget Ambtelijke inzet 19

Doelstelling 4 Veilige huisvesting van seizoenarbeiders. Activiteiten Periodieke controle op locatie en starten handhavingstraject bij misstanden.

budget Ambtelijke inzet

Doelstelling 5 Zicht krijgen op de veiligheidsbeleving van de inwoners. Activiteiten Verwerken veiligheidsmonitor politie.


20


2012

2013

2014

Bron

Aangiften bij de politie Woninginbraken Diefstal uit garage/box Overige diefstal Diefstal uit motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal van fietsen Aantal meldingen agressie tegen hulpverleners

Database politie 154 45 260 96 18 87 5

134 56 270 93 10 101 3

Database politie

Aantal incidenten m.b.t. jeugd

192

187

Database politie

21


2016

2017

2018

2019

Lasten

3.115.688

3.135.378

3.112.813

3.114.228

Baten

58.150

58.150

58.150

58.150

-3.057.538

-3.077.228

-3.054.663

-3.056.078

-29.457

-29.457

-29.457

-29.457

-3.086.995

-3.106.685

-3.084.120

-3.085.535


82.357.980*

3.115.688*

Openbare orde en veiligheid * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

22

Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat

Onze missie Hollands Kroon gaat het wegen- en waternet duurzaam beheren, herinrichten en waar mogelijk verbeteren. Ook zorgen wij voor voldoende water aan- en afvoer om overlast te voorkomen en een goede kwaliteit van ons oppervlaktewater te garanderen. Het afgesproken kwaliteitsniveau voor de openbare ruimte is leidend en wordt onverkort gehandhaafd. Initiatieven van inwoners ten aanzien van de openbare ruimte zijn mogelijk en kunnen in overleg met de kernbeheerders worden uitgewerkt.


Verdergaande bezuinigingen door de overheden

•

Klimaatverandering

•

Meer aandacht voor bescherming tegen het water

•

Hoge(re) onderhouds- en vervangingskosten kunstwerken als gevolg van leeftijd

Kaderstellende beleidsnota’s •

Deltaprogramma

•

Strategische visie Hollands Kroon

•

Beheerplan Rijkswateren

•

Handboek Openbare Ruimte Hollands Kroon

•

Kwaliteitsplan Openbare Ruimte

•

Beleidsplan bruggen

•

Gemeentelijke beheerplannen

23

Doelstelling 1 Een watersysteem waarbij de aan- en afvoer van water goed is geborgd. Activiteiten Uitvoering geven aan het baggerplan. Schouwen en schonen van sloten.

budget € 300.000 € 245.000

Doelstelling 2 Verhardingen zijn schoon conform Kwaliteitsplan Openbare Ruimte. Activiteiten Vegen en onkruid beheersen.

budget € 219.000

24

Doelstelling 3 Uitvoering geven aan het Beleidsplan bruggen. Activiteiten

budget

Uitvoering van het technisch noodzakelijk onderhoud.

€ 404.445 (daarnaast is een bedrag van € 1.580.164 beschikbaar voor de periode 2015-2017 voor de uitvoering van noodzakelijk aanvullend technisch onderhoud)

Vervangen van zeven bruggen. - 4 gereed in 2016 (Schelpenbolweg, Sluitgatweg, Westermiddenmeerweg en de Oudelanderweg) - 3 gereed in 2017 (Klieverweg, Hippolytushoeverweg en Molenweg)

€ 2.600.000

Doelstelling 4 Het in technisch veilige staat houden van wegen en trottoirs. Activiteiten

budget

Uitvoeren van technisch noodzakelijk onderhoud.

Doelstelling 5 Het verduurzamen van openbare verlichting. Activiteiten Opstellen van een plan beheer en onderhoud openbare verlichting.

budget Ambtelijke inzet 25

Kengetallen Omschrijving Aantal ongevallen op gemeentelijke wegen N.B. Al jaren loopt de registratie van ongevallen sterk terug. Niet alle ongevallen zijn in de registratie opgenomen. Dat komt omdat de politie jarenlang niet heeft geregistreerd. Inmiddels is de registratie door de politie weer opgepakt.

Aantal schadeclaims Toegewezen Afgewezen Doorverwezen Ingetrokken Gesloten: geen reactie/brief Nog in behandeling Totaal Totaal areaal verharding Kosten regulier onderhoud wegen volgens landelijke norm (CROW) Beschikbaar HK

2012 Totaal ongevallen 148 waarvan 2 met dodelijk afloop, 4 ziekenhuis gewonden, 2 licht gewonden (niet opgenomen in ziekenhuis), 140 met uitsluitend materiele schade.

2013 Totaal 136 ongevallen waarvan 1 met dodelijke afloop, 7 ziekenhuis gewonden, 5 licht gewonden (niet opgenomen in ziekenhuis, 123 met uitsluitend materiele schade.

2014 Totaal 127 ongevallen waarvan 16 ziekenhuis gewonden, 4 licht gewonden (niet opgenomen in ziekenhuis, 107 met uitsluitend materiele schade. (NB. De officiële cijfers worden pas in augustus bekend gemaakt)

Bron Viastat.nl

Eigen registratie 10 6 2 0 7 0 25

11 11 2 1 2 2 29 ca. 4.000.000 m2 ca. € 0,75/m2 /jr ca. € 0,50 / m2/jr

6 5 5 4 9 1 31 ca. 4.000.000 m2 ca. € 0,75/m2 /jr ca. € 0,50 / m2/jr

DG dialog DG Dialog / Kwaliteitsplan Begroting 2014 26

Omschrijving Totaal aantal lichtmasten Kosten regulier onderhoud lichtmast volgens landelijke norm Beschikbaar HK Totaal aantal bruggen Gemiddelde vervangingswaarde per stuk Areaal sloten en greppels buitengebied

2012

2013 10.500 stuks ca. € 57,-/ st./jr ca. € 46,-/st./jr

2014 10.600 stuks ca. € 57,-/ st./jr ca. € 46,-/st./jr

180 st. € 270.455

DG Dialog ca. 395 km

Areaal sloten binnen de kom

ca. 55 km

Areaal vijvers binnen de kom

ca. 200.000 m2

Aantal schouwovertredingen

176

Bron DG Dialog Beheerplan OV Begroting 2014

82

Afdeling openbare ruimte Afdeling openbare ruimte Afdeling openbare ruimte Afdeling schouw HHNK

27


2016

2017

2018

2019

Lasten

8.408.538

8.574.709

8.811.302

8.878.881

Baten

379.009

379.009

379.009

379.009

-8.029.529

-8.195.700

-8.432.293

-8.499.872

-2.099.457

-2.144.457

-1.976.077

-2.222.332

-10.340.157 -10.408.370

-10.722.204


-10.128.986

77.065.130*

8.408.538*

Verkeer, vervoer en waterstaat * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

28

Programma 3. Economische zaken Onze missie Hollands Kroon ontwikkelt zich tot een weerbare gemeente, die een bindende factor is binnen de regionale economie van De Kop van Noord-Holland.


Een groeiende economie

•

Het aantal agrarische bedrijven neemt af, maar de omvang van de bedrijven neemt toe

•

Het ondernemersvertrouwen van het Nederlands bedrijfsleven is onveranderd positief

•

De toekomst ligt voor een belangrijk deel bij de circulaire economie. In de circulaire economie worden


2018

producten en materialen hergebruikt en komen afval- en reststromen tot waarde door ze te benutten als nieuwe grondstof. Dat brengt veel kansen voor ondernemers: meer ketensamenwerking, innovatie,

•

Het belang van getijdenenergie en offgrid energiesystemen neemt toe, ook internationaal

Jaarplan Ontwikkelingsbedrijf NoordHolland Noord

minder grondstoffenverbruik en minder afval •

Coalitieakkoord Hollands Kroon 2014-

•

Regionale bedrijventerreinvisie

•

Regionale detailhandelsvisie

•

Programma Waddenpoort Den Oever

•

Uitvoeringsprogramma’s Boards

•

Publieke uitvoeringsagenda ‘De Kop werkt!’

29

Doelstelling 1 Mede invulling geven aan het maximale potentiele groeiscenario in Noord-Holland Noord, wat neerkomt op een stijging van het Bruto Regionaal Product van € 15,8 mld. in 2010 naar € 18,2 mld. in 2020. Activiteiten

budget

Uitwerken en uitvoeren van vier bestuursopdrachten De Kop werkt! (*) • Destinatiemarketing • Arbeidsmarkt en Onderwijs • Havenontwikkeling • Regionale Ambitiekaart (strategische Agenda) Acquisitie van ondernemingen voor vestiging in Hollands Kroon, in afstemming en/of samenwerking met derden.

Ambtelijke inzet

Via het Werkgeversservicepunt KvNH op sectorniveau afspraken maken met bedrijven om langdurig werklozen aan het werk te helpen.

Ambtelijke inzet

Inzet accountmanagement bedrijven en instellingen voor optimaliseren contact tussen gemeente en onderneming.

Ambtelijke inzet

Verdergaand samenwerken met het Ontwikkelingsbedrijf NHN en de Boards gericht op de toename van werkgelegenheid.

Ambtelijke inzet

Meewerken aan uitvoering meerjarenprogramma 2015-2018 Greenport NHN. Aanvraag en uitvoering Europees Stimuleringsprogramma LEADER.

€ 180.000, waarvan € 30.000 bijdrage Hollands Kroon

Ambtelijke inzet € 57.000

30

Doelstelling 2 Het aantal arbeidsplaatsen in Den Oever stijgt vanaf 2010 tot en met 2017 met tenminste 15%. Activiteiten

budget

Waddenpoort Den Over tussen 2015 en 2018 afronden met de bouw van het Waddenbelevingspunt, de verplaatsing van de vuurtoren, het herinrichten van de Zuiderhaven, de verkoop van gronden aan de Havenweg en het behartigen van de belangen van Hollands Kroon en/of Den Oever bij de dijkversterking.

€ 100.000

Rol blijven vervullen in De Nieuwe Afsluitdijk (DNA).

€ 100.000

Doelstelling 3 De vitaliteit van winkelgebieden wordt behouden. Activiteiten In samenwerking met de provincie, de regiogemeenten Kop van Noord-Holland en het bedrijfsleven wordt de regionale detailhandelsvisie geactualiseerd.

budget € 20.000

Doelstelling 4 Het breedbandnetwerk wordt gerealiseerd. Activiteiten Onderzoeken of en hoe de gemeente het particulier initiatief kan ondersteunen.


31

Doelstelling 5 Het aantal toeristische overnachtingen neemt toe; stijging opbrengst toeristenbelasting met 5%. Activiteiten Inzicht krijgen in het feitelijk aantal overnachtingen in Hollands Kroon Hollands Kroon draagt bij aan de kosten voor destinatiemarketing voor de regio Noord-Holland boven Amsterdam. Samen met de werkgroep Toerisme en Recreatie van de OFHK wordt een gratis te downloaden app ontwikkeld om de inkomende toerist van alle relevante informatie te voorzien.

budget Ambtelijke inzet € 40.000 € 20.000

Aanleg van uniforme toeristische bewegwijzering.

€ 30.000

Ondersteuning Lentetuin Breezand, Bloemendagen Anna Paulowna, Flora & Visserijdagen Den Oever, Nazomeren, Floralia Nieuwe Niedorp, Bloemencorso Winkel.

€ 8.200

Aanleg wandelroutenetwerk, in aansluiting op dat van Den Helder en Schagen.

€ 20.750

Herijken van het systeem van toeristenbelasting.

Ambtelijke inzet

Plaatsing toeristische opstapplaatsen in samenwerking met provincie.

€ 15.000

* In de subregio Kop van Noord-Holland werken de gemeenten Schagen, Hollands Kroon, Texel, Den Helder en de provincie Noord-Holland aan de regionale ruimtelijke economische samenwerking: ‘de Kop Werkt!’, ter versterking van de economie en de ruimtelijke kwaliteit in de regio. In de stuurgroep De Kop Werkt! is de regionale bestuurlijke visie op de samenhang in ruimtelijke vraagstukken (ontsluiting, infrastructuur) geagendeerd, naast vraagstukken over arbeidsmarkt en onderwijs. En last but not least de behoefte om te laten zien dat de Kop van Noord-Holland een aantrekkelijke recreatie-, woon- en vestigingsklimaat met passende voorzieningen heeft. Er zijn regionale effecten op het gebied van werkgelegenheid, die op zich weer effect hebben op onder andere de woningmarkt, (recreatie-)voorzieningen en het gezicht van de Kop naar buiten. Als de werkgelegenheid toeneemt, is er geen automatisme dat mensen ook daadwerkelijk in de Kop gaan wonen. Wat brengt mensen ertoe om te komen wonen? Deze en aanverwante vragen zijn onderdeel van het proces van de synergie tussen vier voor onze regio overstijgende thema’s die zijn vertaald naar 32

vier bestuursopdrachten: haven(s)ontwikkeling, arbeidsmarkt & onderwijs, destinatiemarketing en regionale ambitiekaart. Het doel is om op basis van de thema’s in deze bestuursopdrachten gezamenlijk een regionale investeringsagenda op te stellen. De regio wil in deze opzet investeren, omdat het duidelijk maakt hoe concrete projecten passen in een groter geheel aan de ene kant en aan de andere kant hoe belangen en doelen concreet hun beslag krijgen.

33

Kengetallen Tabel 1: Vestigingen en banen per sector 2013 Vestigingen

Banen

Sectoren (SBI 2008) aantal A - Landbouw, bosbouw en visserij

percentage

aantal

percentage

963

20,1 %

3.140

20,0 %

x

x%

x

x%

249

5,2 %

1.175

7,5 %

D - Energiesector

15

0,3 %

42

0,3 %

E - Watermanagement

14

0,3 %

160

1,0 %

F - Bouwnijverheid

697

14,5 %

1.414

9,0 %

G - Groot- en detailhandel

792

16,5 %

2.785

17,8 %

H - Vervoer en opslag

124

2,6 %

727

4,6 %

I – Horeca

135

2,8 %

508

3,2 %

J - Informatie en communicatie

133

2,8 %

207

1,3 %

K - Financiële instellingen

78

1,6 %

333

2,1 %

L - Onroerend goed

66

1,4 %

174

1,1 %

M - Onderzoek en Advies

526

11,0 %

1.086

6,9 %

N - Overige zakelijke dienstverlening

188

3,9 %

858

5,5 %

5

0,1 %

367

2,3 %

P - Onderwijs

126

2,6 %

779

5,0 %

Q - Gezondheids- en welzijnszorg

245

5,1 %

1.167

7,4 %

R - Cultuur, sport en recreatie

171

3,6 %

357

2,3 %

S - Overige dienstverlening

265

5,5 %

391

2,5 %

- Winning van delfstoffen C - Industrie

O - Openbaar bestuur

Totaal

4.793

15.670

x = onder drempelwaarde

34

Tabel 2: Aantal vestigingen totaal 2004-2013 per postcode gemeente Hollands Kroon 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1731 Winkel

242

252

258

271

295

340

345

364

378

384

47

56

54

57

63

87

81

87

84

80

225

243

252

274

283

329

330

348

353

355

37

32

32

38

42

56

56

57

59

54

107

114

114

132

149

183

180

198

199

196

33

36

40

43

42

46

47

57

59

57

1761 Anna Paulowna

372

387

421

431

437

525

538

569

573

562

1764 Breezand

191

204

206

216

224

349

363

387

387

380

1766 Wieringerwaard

122

125

130

136

149

200

208

227

230

231

1767 Kolhorn

73

83

84

85

84

90

96

93

89

86

1768 Barsingerhorn

88

91

92

75

78

91

96

105

108

107

1769 Haringhuizen

x

x

x

15

17

24

23

23

23

23

396

408

411

413

428

552

561

606

622

621

1773 Kreileroord

38

43

40

38

48

41

39

46

45

44

1774 Slootdorp

116

132

136

150

163

258

264

282

283

280

1775 Middenmeer

261

275

298

308

318

423

443

459

470

465

1777 Hyppolytushoef

332

374

376

401

419

466

468

493

497

481

1778 Westerland

70

73

73

76

78

94

99

99

98

93

1779 Den Oever

235

244

241

250

271

287

298

296

307

294

1732 Lutjewinkel 1733 Nieuwe-Niedorp 1734 Oude-Niedorp 1735 t Veld 1736 Zijdewind

1771 Wieringerwerf

Totaal

2.985 3.172 3.258 3.409 3.588 4.441 4.535 4.796 4.864 4.793

35

Omschrijving Opgesteld vermogen windmolens in HK

2012 167 turbines 169 MW

2013 167 turbines 169 MW

Bron Hollands Kroon

36


2016

2017

2018

2019

Lasten

302.534

305.304

306.155

306.455

Baten

347.059

347.059

347.059

347.059

Saldo voor bestemming

44.525

41.755

40.904

40.604

Mutaties binnen reserves

-15.000

-15.000

-15.000

-15.000

Saldo na bestemming

29.525

26.755

25.904

25.604

85.171.134* 302.534*


Economische zaken

Overige programma's

37

Programma 4. Onderwijs en voorschoolse periode

Onze missie Als ketenpartner zetten we ons in voor een veelzijdig onderwijsprogramma, waardoor de ontwikkelingskansen en talenten van jonge kinderen worden bevorderd. We huisvesten scholen in goede, modern ingerichte gebouwen.

Trends en ontwikkelingen van invloed op Hollands Kroon Kaderstellende beleidsnota’s •

Het aantal leerlingen daalt. De daling is in het basisonderwijs al goed zichtbaar: in 2009 waren er 5.000 leerlingen; in 2016 zijn dat er 4.200 en de prognose geeft aan dat het aantal leerlingen in 2030 zakt

•

onderwijs Hollands Kroon 2015

naar 3.800. •

Minder leerlingen betekent dat het voortbestaan van kleine scholen onder druk staat en

•

schoolgebouwen. •

Coalitieakkoord 2014-2018 ‘Verder Bouwen aan Hollands Kroon’

schoolbesturen nadenken over fusies en samenwerkingsvormen. Voor onderwijshuisvesting betekent het aan de ene kant nieuwbouw en uitbreiding van scholen en aan de andere kant leegstand van

Verordening voorzieningen huisvesting

•

Visiedocument Voor- en Vroegschoolse Educatie

Het rijk is bezig met het herzien van de bekostigingsstructuur van voor- en vroegschoolse educatie. Dit leidt naar verwachting tot een klein voordeel in de specifieke uitkering onderwijsachterstandsbeleid van Hollands Kroon.

38

Doelstelling 1 Goede onderwijshuisvesting voor alle leerlingen in Hollands Kroon. Activiteiten Het Onderwijshuisvestingsprogramma 2013-2015 afronden.

budget € 10 miljoen (totaal budget voor periode 2013-2015)

Het Onderwijshuisvestingsprogramma 2016-2021 uitwerken.

Ambtelijke inzet

De ‘Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Hollands Kroon 2015’ uitvoeren.

€ 220.000

Doelstelling 2 Het bieden van voorschoolse educatie aan alle kinderen met achterstanden in de (taal)ontwikkeling. Activiteiten

budget

Financiering van kindplaatsen voorschoolse educatie in de voorschoolse voorzieningen.

€ 287.000

Financiering van toeleiding en indicering van doelgroepkinderen door het consultatiebureau.

€ 7.500

Maken van afspraken over de kwaliteit en de resultaten van voor- en vroegschoolse educatie, de samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs.

Ambtelijke inzet

39

Doelstelling 3 Stimulering van ontwikkelingskansen van alle leerlingen in Hollands Kroon. Activiteiten Laten uitwerken visiedocumenten Integraal Kind Centrum (IKC) Samen met schoolbesturen en kinderopvangorganisaties komen tot een aanpak op de gebieden van asielzoekers/schakelklassen, voortijdig schoolverlaters, leerplicht, verbinding arbeidsmarkt, cultuureducatie in de vorm van een lokale educatieve agenda. Overleg met Samenwerkingsverband Primair Onderwijs en Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs over Passend Onderwijs.

budget € 35.000

€ 50.000

Ambtelijke inzet

40

Kengetallen Omschrijving 2012 2013 Regierol gemeente Schoolbesturen basisonderwijs 4 4 Schoolbestuur voortgezet onderwijs 1 1 Aantal instellingen kinderopvang, 8 10 peuterspeelzalen en BSO Onderwijshuisvesting Aantal schoolgebouwen basisonderwijs 29 25 Aantal schoolgebouwen voortgezet onderwijs 2 1 Aantal brede scholen, MFA/MFC, campus of 11 17 onder één dak Aantal gemeentelijke gymnastiekaccommodaties 11 10 Aantal niet-gemeentelijke 9 8 gymnastiekaccommodaties Schoolgebouwen met erfpacht 2 2 Onderwijsinhoud– Lokale Educatieve Agenda / Besturen Overleg Jeugd-Onderwijs-Zorg Aantal scholen basisonderwijs 33 30 Aantal leerlingen basisonderwijs 4.866 4.470 Aantal scholen voortgezet onderwijs 1 1 Aantal leerlingen voortgezet onderwijs 1.000 1.074 Leerlingenvervoer Totaal aantal leerlingen dat gebruik maakt van de Schooljaar 2012-2013: Peildatum 15-05-2014: regeling leerlingenvervoer 288 261 Peildatum 03-06-2015: 258 - 238 2014: 210 • Aangepast vervoer (gecombineerd 2015: 188 taxivervoer)

2015

Bron Hollands Kroon

4 1

Hollands Kroon 19 1 16 9 7 1 Hollands Kroon 23 4.346 1 1.136 Hollands Kroon

Hollands Kroon

41

Omschrijving

2012

•

Eigen vervoer

-

39

•

Openbaar vervoer

-

11

Verminderen schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten Percentage voortijdig schoolverlaters, leerlingen die het voortgezet of middelbaar beroepsonderwijs verlaten zonder HAVO-, VWO- of MBOniveau 2 diploma Een dekkend en volwaardig aanbod VVE

Voortijdig schoolverlaten=3% Verminderen schoolverzuim=2,7%

2013 2014: 35 2015: 54 2014: 16 2015: 16 Voortijdig schoolverlaten=2,6% Verminderen schoolverzuim=2,5%

•

Aantal doelgroepkinderen voor wie een VVEaanbod beschikbaar is

70

62

• •

Aantal kinderdagverblijven Aantal peuterspeelzalen

10 15

12 15

2015

Bron

Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) Kop van Noord-Holland

VVE-rapportage 2012 en gewichtenregeling primair onderwijs (DUO)

42


2016

2017

2018

2019

Lasten

3.976.866

4.265.609

4.266.532

4.299.650

Baten

303.366

303.366

303.366

303.366

-3.673.500

-3.962.243

-3.963.166

-3.996.284

1.088.379

1.008.900

974.463

947.028

-2.585.121

-2.953.343

-2.988.703

-3.049.256


81.496.802* 3.976.866*

Onderwijs en voorschoolse periode * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

43

Programma 5. Natuur, cultuur en recreatie Onze missie We vinden het belangrijk dat inwoners zelf hun verantwoordelijkheid nemen om het sociale, sportieve en culturele leven in stand te houden en daarin actief te zijn. Het voorkomen van culturele verschraling en bewegingsarmoede zijn hierbij aandachtspunten. Daarnaast stimuleren wij het behoud van een groene en duurzame leefomgeving, waarbij het afgesproken kwaliteitsniveau wordt gehandhaafd.


Minder voorzieningen in de kleine kernen

•

Anticiperen op regionale demografische ontwikkelingen

•

Er kan steeds minder een beroep gedaan worden op vrijwilligers bij sociale, sportieve en culturele activiteiten

•

Kadernota Accommodatiebeleid

•

Kwaliteitsplan Openbare Ruimte

•

Ontwikkelingsvisie partners in beheer

44

Doelstelling 1 Een score van minimaal 7,0 in het belevingsonderzoek openbare ruimte van 2016. Activiteiten

budget

Het onderhouden van de groene leefomgeving (openbaar groen, speeltuinen, recreatieterreinen etc.) binnen de kaders van het kwaliteitsplan openbare ruimte.

€ 1.250.000

In april 2016 het derde belevingsonderzoek openbare ruimte houden onder (een deel van) onze inwoners.

€ 6.000

Oplossen knelpunten openbare ruimte.

€ 175.000

Doelstelling 2 Het stimuleren van zelfbeheer in de openbare ruimte door inwoners. Activiteiten Ontplooien activiteiten in de openbare ruimte in samenspraak met bewoners.

budget € 125.000

Doelstelling 3 Behoud van het huidige culturele aanbod. Activiteiten Verstrekken van subsidies.

budget Binnen subsidieplafond 45

Doelstelling 4 Het verzelfstandigen, overdragen, verkopen en slopen van accommodaties als uitvoering van de Kadernota Accommodatiebeleid en eigendom, beheer en onderhoud van accommodaties onder eigen verantwoordelijk van inwoners en gebruikers brengen. Activiteiten

budget

Uitvoering Uitwerkingsvoorstellen Accommodatiebeleid conform besluitvorming gemeenteraad 5 november 2015

Afhankelijk van besluitvorming

46


2012

2013

2014

Bron

Opp. openbaar groen per woning (binnen de kom)

ca. 100 m2

ca. 100 m2

ca. 100 m2

DG dialog

Rapportcijfer eigen woonsituatie

7,1

-

6,9

Percentage bewoners dat vindt dat hun leefomgeving achteruit is gegaan Percentage bewoners dat vindt dat er onvoldoende aandacht is voor problemen in hun buurt Areaal openbaar groen binnen de kom

46%

-

58%

65%

-

69%

ca. 2.400.000 m2

ca. 2.400.000 m2

kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 kwaliteitsonderzoek openbare ruimte 2012/2014 Afdeling openbare ruimte Hollands Kroon

Areaal openbaar groen buitengebied

ca. 3.800.000 m2

ca. 3.800.000 m2

Afdeling openbare ruimte Hollands Kroon

Areaal openbaar groen / woning binnen de kom

ca. 130 m2

ca. 130 m2


Aantal openbare speelplekken

ca. 160 st.

ca. 160 st.


Leden bibliotheken (tot 18 jaar gratis lidmaatschap) Aantal uitleningen

10403

9864

Kopgroep Bibliotheken

416.738

324.829


Aantal bezoekers bibliotheek

189.422

172.357


Gebruikers bibliobus

745

614


Overgedragen accommodaties Gesloopte accommodaties Verkocht vastgoed

0

0

2

0

1

5

Hollands Kroon Hollands Kroon Hollands Kroon

47


2016

2017

2018

2019

Lasten

12.032.603

12.200.587

12.280.499

12.304.495

Baten

906.767

906.767

906.767

906.767

-11.125.836

-11.293.820

-11.373.732

-11.397.728

21.000

21.000

21.000

21.000

-11.104.836

-11.272.820

-11.352.732

-11.376.728


73.441.065*

12.032.603*

Natuur, cultuur en recreatie * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

48

Programma 6. Sociaal domein Onze missie We werken aan een zelfredzame samenleving, waarin individuen, groepen en organisaties hun weg weten te vinden en waar nodig te activeren, stimuleren en ondersteunen. De gemeente biedt voorzieningen en ondersteuning om het zelf organiserend vermogen van de lokale gemeenschap te versterken, zodat deze vitaal en veerkrachtig blijft en de sociale cohesie bevorderd wordt. Daarnaast faciliteren we een vangnet voor mensen die zich niet of onvoldoende kunnen redden.

Trends en ontwikkelingen van invloed op Hollands Kroon


‘Voor elkaar/met elkaar’, Strategische visie op

•

Doe het zelf: meer burger, minder overheid

•

Transformatie in de ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen, gezinnen en ouderen

•

De-medicaliseren, ontzorgen en normaliseren

•

Voorkomen: van curatief naar preventief

•

Groen en grijs: minder jongeren en meer senioren

•

Kleinere huishoudens en: meer alleenstaanden en nieuwe woonvormen

•

Langer thuis: zorg dichtbij en integraal

•

Regionale sociale agenda 2013 t/m 2016

•

Tweedeling in leefstijlen: toename verschil in leefstijl en gezondheid

•

Kadernota Subsidiebeleid

•

Minder rijk: afname inkomen en vermogen

•

Kadernota Accommodatiebeleid

•

Connectiviteit: meer verbonden en meer transparantie

•

Schulddienstverlening

•

Regionale netwerken: meer samenwerken in regio’s waar het kan, lokaal waar het moet

•

Partnerschap in zorg

de drie transities en transformatie binnen het Sociaal Domein. •

´Met Kop en schouders’, uitwerking van strategische visie op de drie transities en transformatie

49

Doelstelling 1 De inzet op preventie is toegenomen. Activiteiten Inzet van informele zorg. Getransformeerde zorginkoop (aanbesteding partnerschap in zorg).

Organiseren voorlichting en vroegsignalering.

budget Binnen bestaand budget. Bedragen koppelen aan deze activiteit is lastig omdat de activiteiten raken aan meerdere doelstellingen en programma’s Binnen bestaand budget, nieuwe verdeling: Zorginkoop oude stijl : 1e half jaar: 4.761.557 Zorginkoop nieuwe stijl 2e half jaar: 4.524.000 NB: vanwege de budgetfinanciering wordt dit bedrag ook ingezet voor doelstelling 2, 3, en 4 en worden er vanuit dit budget interventies en vormen van hulp bekostigd Binnen bestaand budget. Bedragen koppelen aan deze activiteit is lastig omdat de activiteiten raken aan meerdere doelstellingen en programma’s

Doelstelling 2 De zorgkosten nemen af. Activiteiten Getransformeerde zorginkoop (aanbesteding partnerschap in zorg.)

budget Zie ook zorginkoop doelstelling 1

50

Geen hulp bij het huishouden meer als maatwerkvoorziening.

Afname van benodigd budget € 800.000, wat is verwerkt in het bedrag van de getransformeerde zorginkoop, opgenomen bij doelstelling 1. Met deze afname van het budget is rekening gehouden met de meerkosten bijzondere bijstand en een substantiële toename van het beroep op de HH2.

Doelstelling 3 Het bieden van een (tijdelijk) vangnet voor kwetsbare inwoners. Activiteiten Getransformeerde zorginkoop (aanbesteding partnerschap in zorg). Aanbieden van interventies.

budget Zie ook zorginkoop doelstelling 1 Binnen bestaand budget. Bedragen koppelen aan deze activiteit is lastig omdat de activiteiten raken aan meerdere doelstellingen en programma’s

Doelstelling 4 Vergroten van het zelf-organiserend vermogen van de inwoners Activiteiten

budget

51

Aanbieden van interventie

Inkomensvoorzieningen

€ 7.418.612

WSW inclusief nieuw beschut

€ 3.650.000

Re-integratie-instrumenten

€ 611.614

Minimabeleid

€ 1.905.310

Kosten uitvoeringsorganisatie COWWI

€ 2.795.000

Schuldhulpverlening

€ 370.000

NB: vanwege de budgetfinanciering zie ook doelstelling 1, getransformeerde zorginkoop. Ondersteunen bestaande en nieuwe initiatieven van instellingen en inwoners om een breed scala aan activiteiten te organiseren, jeugd- en Wmo-taken uit te voeren en accommodaties in stand te houden die bijdragen aan de leefbaarheid in en identiteit van Hollands Kroon, passend bij de thema’s gezondheid, jeugd, kunst en cultuur, maatschappelijke voorzieningen en zorg, ouderen en sport, recreatie en toerisme uit de Kadernota Subsidiebeleid.

€ 2.707.363 (Subsidieplafond) NB: vanwege de budget financiering wordt dit bedrag ook ingezet voor doelstelling 1,2 en 3 en subsidiering van activiteiten die onder een ander programma vallen.

52


2012

2014

2013

Bron

Aantal cliënten hulp bij het huishouden

1023

1034

1040

ISD, december 2014

Rolstoelen Vervoersvoorzieningen Woonvoorzieningen Detacheren en begeleid werken (gedeeltelijke) Uitstroom naar werk Gebruik Kindpakket (wordt gemeten vanaf 1-1-2-15) Uitgaven bijzondere bijstand bewindvoerderschap

549 484 195 20% 125 € 150.223,-

521 426 163 30% 160 € 185.586

508 443 182 35% 181 € 235.727 2015 t/m mei € 124.237

ISD, december 2014 ISD, december 2014 ISD, december 2014 ISD, december 2014 ISD, december 2014 COWWI COWWI

Kinderen in tel, gemiddelde 2007-2012 Kindersterfte per 100.000 kinderen van 1-14 jaar Zuigelingensterfte per 1000 levendgeborenen Kinderen voor rechter (% kinderen 12-21 jaar) Werkloze jongeren (% kinderen 16-22 jaar) Kinderen met indicatie jeugdzorg (% kinderen 0-17 jaar) Kind in achterstandswijk (% kinderen 0-17 jaar) Kinderen in uitkeringsgezin (% kinderen 0-17 jaar) Melding kindermishandeling (% kinderen 0-17 jaar) Achterstandsleerlingen (% kinderen 4-12 jaar) Vroegtijdige schoolverlaters (% kinderen 12-22 jaar)

Noord-Holland

Den Helder

Hollands Kroon

Schagen

Texel

12,5 3,5 3,4 1,0 1,3 15,7 6,3 0,6 14,5 3,8

14,9 3,9 4,3 1,9 2,6 25,5 8,3 1,7 19,1 4,2

16,9 3,8 2,0 0,9 1,1 1,4 2,1 0,7 10,2 2,5

17,7 3,2 2,2 0,9 1,0 0,2 2,2 0,6 7,8 2,6

13,9 1,5 2,7 1,1 0,9 0,0 2,0 0,3 6,1 2,2

53


2016

2017

2018

2019

Lasten

32.491.885

31.962.294

31.778.335

31.683.539

Baten

5.643.636

5.643.636

5.643.636

5.643.636

-26.848.249

-26.318.658

-26.134.699

-26.039.903

0

0

0

0

-26.848.249

-26.318.658

-26.134.699

-26.039.903


52.981.783*

32.491.885*

Sociaal domein en maatschappelijk werk * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

54

Programma 7. Volksgezondheid Onze missie We zetten ons in voor gezonde inwoners en een zo gezond mogelijke leefomgeving.


We nemen onze verantwoordelijkheid op het gebied van lokale volksgezondheid en de bescherming van het milieu serieus.

• • • • •


Samenwerking in de afvalwaterketen (moet leiden tot onder andere Regionaal afvalwaterbeleid)

•

Klimaatadaptatie; omgaan met klimaatveranderingen in het stedelijk gebied

•

Op gebied van afvalinzameling is de toekomst gericht op een circulaire economie; zoveel mogelijk

•

grondstoffen uit het afval terugwinnen, hergebruiken of recyclen. •

Toename van alcohol- en drugsgebruik en depressiviteit

•

Toename van obesitas en bewegingsarmoede

• •

•

Meerjarenbeleidsplan GGD 2015 - 2018 Beleidsnotitie in control of alcohol, in control of drugs 2016 – 2018 Van Afval naar Grondstof Strategische visie sociaal domein ‘Voor elkaar/met elkaar’, Strategische visie op de drie transities en transformatie binnen het sociaal domein Kop van Noord-Holland. ‘Met Kop en schouders’, uitwerking van strategische visie op de drie transities en de transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland. Kadernota gezondheidsbeleid Hollands Kroon 2013-2016 ‘Met Kop en schouders’, uitwerking van strategische visie op de drie transities en de transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland. ‘Voor elkaar/met elkaar’, Strategische visie op de drie transities en transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord-Holland.

55

Doelstelling 1 Overgewicht/obesitas – In beweging: Het percentage kinderen van 5-16 jaar met obesitas is gedaald van 3,8% naar 2,5% en inwoners van 19 jaar en ouder met obesitas van 12% naar 11%. Het percentage inwoners van 19 jaar en ouder met overgewicht is gedaald van 48% naar 46% en het percentage kinderen van 4 – 16 met overgewicht is gedaald van 18% naar tenminste het in 2018 geldende landelijke gemiddelde (dit is nu 16%). Het percentage inwoners van 19 jaar en ouder dat voldoende groente en fruit gebruikt per dag is gestegen van 25% naar 30% en bij de jeugd tot 19 jaar van 30% naar 35%. Activiteiten Regievoering op de uitvoeringsprogramma’s voor (preventie van) overgewicht en voeding door de GGD op het gebied van jeugdgezondheidszorg, waaronder monitoring en signalering, en doorverwijzing naar diëtist(e).

budget € 1.559.942 (bijdrage gemeenschappelijke regeling GGD)

Het ondersteunen van de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs bij het organiseren van een lesprogramma met aandacht voor voeding, bewegen en overgewicht. Het lokaal inzetten van landelijke informatiematerialen over gezonde voeding en beweging om inwoners te informeren en voor te lichten. Het stimuleren van het bieden van gezonde voeding bij activiteiten van maatschappelijke instellingen en in de kantines van sportverenigingen en scholen. Inzet van het programma ‘Jeugd Op Gezond Gewicht (JOGG)’.

€ 35.000

Regievoering op de uitvoeringsprogramma’s voor beweging en preventie van

Binnen het beschikbaar gestelde subsidiebedrag vanuit het vastgestelde

overgewicht door organisaties als Sportservice en Wonen Plus Welzijn.

subsidieplafond 2016

56

Doelstelling 2 Het gebruik van alcohol en drugs neemt af met 2%. Activiteiten

budget

Uitvoering van het preventieprogramma In control of alcohol/drugs NHN 20162018.

€ 24.000

Uitvoeren handhavingsplan Drank- en Horecawet NHN 2014-2016.

Ambtelijke inzet

Doelstelling 3 Het percentage inwoners met klachten van depressie/angststoornissen is gedaald van 34% naar 33%. Activiteiten Regievoering op de uitvoeringsprogramma’s van de GGZ voor preventie van depressie, voorlichting en opvang van mantelzorgers, ondersteuningsaanbod voor kinderen van ouders, waarbij een psychische stoornis is vastgesteld.

budget Binnen het beschikbaar gestelde subsidiebedrag vanuit het vastgestelde subsidieplafond 2016

Stimulering van wijk- en buurtactiviteiten, vrijwilligerswerk en inzet algemeen maatschappelijk werk om vereenzaming tegen te gaan. Voorlichting en scholing en inzet ervaringsdeskundigen.

57

Doelstelling 4 Het zorgen voor kwalitatief schoon oppervlaktewater en een doelmatig werkend rioleringssysteem. Activiteiten Uitvoering Gemeentelijke rioolplan (GRP), waaronder vervanging riolering Wieringerwerf Centrum. Opstellen een nieuw basisrioleringsplan Wieringen. Uitvoeren afspraken Bestuursakkoord Water.

budget € 3.300.000 € 10.000 Ambtelijke inzet

Doelstelling 5 Het verhogen van het hergebruikpercentage van materialen uit huishoudelijk afval naar 75% in 2020. Activiteiten Het uitzetten van minicontainer voor de inzameling van plastic verpakkingsmateriaal en drankenkartons. Onderzoek naar uitvoering en effecten kledinginzameling

budget € 4.351.000 Ambtelijke inzet

58

Doelstelling 6 Voorkomen en verminderen van milieudelicten. Activiteiten

budget

Verstrekken vergunningen WABO en APV, opstellen bestemmingsplannen en afhandelen van meldingen.

Ambtelijke inzet

Uitvoering Toezicht- en Handhavingsplan milieu door de RUD NHN en Veiligheidsregio NHN.

€ 1.581.894 (bijdrage gemeenschappelijke regeling RUD)

59


Aantal 2011/2012

Rioleringssyteem • Vrij verval riolering • Drainage • Hoofdgemalen • Drukgemalen • Persleiding • Randvoorzieningen

Omschrijving Hollands Kroon Huishoudelijk afvalinzameling Kilogram per inwoner Afval Fijn huishoudelijk restafval GFT afval Papier Glas Textiel KFF (plastic)

316 km 31 km 73 stuks 369 stuks 61 km 8 stuks

325 km 31 km 73 stuks 369 stuks 103 km 8 stuks

47.729 inwoners

2011 kg/inw 245,7 137,8 geen data geen data 2,7 6,2

2012 kg/inw 240,7 142,1 72,4 16,3 2,2 6,9

Aantal 2012/2013

2013 kg/inw 229,3 128,7 68,4 18,3 4,6 6,9

2014 kg/inw 228.5 133.5 66.0 18.1 3.1 7.5

Aantal 2013/2015

Rioleringsbeheersysteem (DG dialog) / *SAM

325 km 31 km 67 st* 411 st* 103 km 8 st

Streefnorm Landelijke richtlijn

Sorteeranalyse 2014

2014 kg/inw nvt 140 95 23 5 nvt

in 228.5 kg restafval kg/inw Nvt 83 20 8 10 14

Bron

Bron

in 1547 ltr restafval liter/inw 280 liter 210 liter 166 liter 25 liter 38 liter 640 liter en 140 liter drankenkartons

60

Omschrijving Overgewicht

Aantal 2011/2012 -

Obesitas

Lid van sportvereniging

-

Overmatig alcoholgebruik 12-19 jarigen (vijf of meer glazen alcoholhoudende drank) Drinkt weleens alcohol

41% (Noord-Holland Noord 37%) -

Zware drinker

-

Aantal AED’s

70

Aantal 2012/2013

Bron

19-65 jr (13.800) 48% (regio 45%, landelijk 46%) > 65 jr (4.700) 61% (regio 55%, landelijk 59%) 19-65 jr (3500) 12% (regio 11%, landelijk 12%) > 65 jr (1200) 15% (regio 13%, landelijk 16%) 19-65 jr (8200) 29% (regio 36%, landelijk -%) > 65 jr (1700) 22% (regio 24%, landelijk -%) Nog niet bekend

Gezondheidsmonitor 2012

19-65 jr (26.500) 92% (regio 88%, landelijk 84%) > 65 jr (6.300) 81% (regio 83%, landelijk 77%) 19-65 jr (4.200) 15% (regio 14%, landelijk 12%) > 65 jr (300) 3,9% (regio 7,2%, landelijk 5,8%) 63




Gezondheidsprofiel 2011


Database Hollands Kroon

61

Hollands Kroon 2009 Gezondheid en Welzijn Ervaren gezondheid niet zo best of slecht Psychisch ongezond Risico op sociaal-emotionele problemen Afgelopen jaar weleens over zelfdoding gedacht Afgelopen jaar poging tot zelfdoding ondernomen Ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt: - Regelmatige ruzies ouders - Echtscheiding - Geldproblemen ouders - Werkloosheid van ouders Voeding en Bewegen Ontbijt >4 dagen per week Groente eten >4 dagen per week Fruit eten > 4 dagen per week Gemiddeld > 1 uur per dag bewegen Lid van een sportvereniging Veel computeren/tv kijken (>2 uur per dag)

3,0 16,9 13,6 18,3 2,5 -

2013 3,4 19,5 14,6 20,9 4,4

Noord-Holland Noord 2009 2013 2,7 17,5 13,2 18,8 2,8 -

27,4 16,6 14,8 13,6 85,1 30,1 35,7

85,3 28,3 31,2

3,1 20,6 13,9 19,8 3,4 29,7 22,2 16,7 17,2

84,1 31,9 36,1

85,5 32,4 34,2 67,8 72,9 52,8

Bron: Jeugdmonitor Emovo 2013/2014 gemeente Hollands Kroon – GGD Noord-Holland (Jongeren 2e en 4e klas Voortgezet Onderwijs)

62

Genotmiddelengebruik Weleens gerookt Regelmatig roken (minstens 1x per week) Ooit alcohol gedronken Afgelopen maand alcohol gedronken Binge drinken (afgelopen maand > 5 drankjes bij gelegenheid) Afgelopen maand dronken of aangeschoten geweest Ouders positief over alcoholgebruik* Ooit softdrugs gebruikt Softdrugs gebruikt afgelopen maand Ooit harddrugs gebruikt Harddrugs gebruikt afgelopen maand

Hollands Kroon 2009

2013

Noord-Holland Noord 2009 2013

44,0 16,5 69,4 55,4 40,9 23,8 63,9 18,8 7,3 4,9 1,9

32,4 10,3 54,5 41,2 29,1 19,1 61,2 10,9 5,6 2,5 1,1

41,0 14,0 61,9 49,8 36,6 24,7 54,0 17,8 7,9 3,2 1,7

30,9 8,8 50,3 38,6 26,6 20,0 58,1 11,3 5,6 2,8 1,2

Bron: Jeugdmonitor Emovo 2013/2014 gemeente Hollands Kroon – GGD Noord-Holland (Jongeren 2e en 4e klas Voortgezet Onderwijs)

63


2016

2017

2018

2019

Lasten

10.912.322

11.052.464

11.316.355

11.405.394

Baten

10.002.904

10.150.685

10.233.625

10.233.566


-909.418

-901.779

-1.082.730

-1.171.828


164.231

84.074

0

0

-745.187

-817.705

-1.082.730

-1.171.828

Saldo na bestemming

74.561.346*

10.912.322*


Volksgezondheid

Overige programma's

64

Programma 8. Ruimtelijke ontwikkeling Onze missie We vinden een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving, met een goede ruimtelijke kwaliteit, belangrijk. Zodat iedereen in Hollands Kroon met plezier woont, werkt en recreëert.


Veranderende rol en bevoegdheden van de lokale overheden als gevolg van wetgeving

•

Veranderende gezinssamenstelling, naast ontgroening en vergrijzing, afname beroepsbevolking

•

Structurele toename van de vraag naar huisvesting voor arbeidsmigranten

•

Minder inkomsten ten gevolge van achterblijvende bijdragen vanuit Rijk en de markt

•

Teruglopende legesinkomsten

•

Verduurzaming, waarbij steeds meer aandacht bestaat voor het voorkomen van blijvende ingrepen in natuur en het werken met omkeerbaar gebruik van gronden en gebouwen

•

Tijd en plaats onafhankelijk werken, met (grote) gevolgen voor de inrichting van woonwijken en bedrijventerreinen

•

Aanpassing van wetgeving op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en omgevingskwaliteit

•

Individualisering en gemeenschapszin, verandering in hiërarchie / informalisering

•

Informatisering en digitalisering

•

Het nieuwe winkelen

•

Grondbeleid Hollands Kroon

•

Lokale en Regionale Woonvisie

•

Bestemmingsplannen

•

Gemeentelijke delegatiebesluiten Wro

•

Publieke uitvoeringsagenda ‘De Kop werkt!’

•

Ruimtelijk beleid zoals Welstandsnota en Kruimelbeleid

65

Doelstelling 1 Afhandeling verzoeken voor ruimtelijke initiatieven, binnen de gestelde (wettelijke) termijnen. Activiteiten Doorlopen procedure/afhandelen ruimtelijke initiatieven. Afhandelen gevolgen ruimtelijke initiatieven (onder andere beroep en planschade).

budget Ambtelijke inzet € 20.000

Doelstelling 2 Hollands Kroon heeft eenduidig, actueel en samenhangend beleid voor de fysieke leefomgeving om flexibeler en sneller in te kunnen spelen op verzoeken voor ruimtelijke initiatieven. Activiteiten Opstellen omgevingsvisie. Opstellen ruimtelijke plannen (onder andere een integraal omgevingsplan Buitengebied).

budget € 300.000 projectbudget € 80.000

66

Doelstelling 3 In Hollands Kroon zijn geen onveilige en/of onacceptabele (illegale) situaties. Activiteiten Uitvoering geven aan het uitvoeringsprogramma Integrale Handhaving 2016. Afhandelen legaliseringsverzoeken.

budget € 7.000 Ambtelijke inzet

Doelstelling 4 Hollands Kroon heeft een actuele, kwantitatieve en kwalitatieve planvoorraad woningbouw. Activiteiten Plan van aanpak maken om afscheid te nemen van bestaande plannen die niet uitgevoerd (moeten) worden.

budget €0

Doelstelling 5 Hollands Kroon heeft actuele kennis van en praktijk ervaring met de nieuwe Omgevingswet. Activiteiten Opstellen omgevingsplan (in pilot omgeving)

budget €0

67


2012

2013

2014

2015

Bron

Aantal bestemmingsplannen

77

30

28

65

Hollands Kroon

Aantal bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar Aantal verleende omgevingsvergunningen

53

3

2

2

Hollands Kroon

518

674

528

170

Hollands Kroon

(Jan-apr)

68


2016

2017

2018

2019

Lasten

7.297.747

8.184.228

8.249.925

7.581.499

Baten

2.745.776

3.495.625

3.521.300

3.978.166

-4.551.971

-4.688.603

-4.728.625

-3.603.333

3.460

-10.055

-10.055

-1.153.828

-4.548.511

-4.698.658

-4.738.680

-4.757.161


78.175.921*

7.297.747*

Ruimtelijke ontwikkeling * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

69

Programma 9. Financiële dekkingsmiddelen Onze missie We werken aan een gezonde financiële positie en een structureel sluitende meerjarenbegroting. Met een goede verhouding tussen ons dienstverleningsniveau en de hoogte van onze gemeentelijke belastingen.


Gestage groei van de economie

•

Herstel woningmarkt

•

Fluctuaties algemene uitkering als gevolg van systematiek ’Samen de trap op, samen de trap af’

•

Herijking maatstaven gemeentefonds en Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)


Verordening Financieel beleid

•

Belastingverordeningen

70

Doelstelling 1 De leges en heffingen zijn kostendekkend. Activiteiten Doorrekening van toereikendheid reserves. Uitvoeren onderzoek kostendekkendheid (zoals begraafplaatsen en afvalstoffenheffing).


Doelstelling 2 De planning & control cyclus is innovatief ingericht. Activiteiten Dialoogsessies in gemeenteraad over maatschappelijke effecten en doelstellingen voor begroting 2017. Opleiden ambtelijke organisatie. Onderzoek opzet kostenverdeelstaat. Onderzoek aanbesteding financieel/planning & control pakket.

budget Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet

71

Doelstelling 3 We bezuinigen proactief. Activiteiten Opleiden budgetbeheerders. Voorafgaand aan de begroting een jaarlijkse herallocatiedialoog in de raad. Vaststelling gewenste omvang algemene reserve.

budget Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet Ambtelijke inzet

Doelstelling 4 We voldoen aan de nieuwe kaders BBV (Besluit Begroting & Verantwoording). Activiteiten Screenen en aanpassen huidige financiële beleidsdocumenten. Opstellen nota garantstellingen.


72


2016

2017

2018

2019

Lasten

1.681.113

1.288.796

981.437

826.579

Baten

66.612.051

66.021.218

66.304.490

66.514.367


64.930.938

64.732.422

65.323.053

65.687.788

1.157.807

659.787

442.821

-357.347

66.088.745

65.392.209

65.765.874

65.330.441

83.792.555*

1.681.113*

Financiële dekkingsmiddelen * exclusief mutaties reserves

Overige programma's

73

Paragrafen

74

Paragraaf 1. Weerstandsvermogen Inleiding Onder weerstandsvermogen wordt verstaan het vermogen van de gemeente om niet-structurele risico's te kunnen opvangen, zonder dat dit ten koste gaat van de continuïteit in het afgesproken gemeentelijke takenpakket. Door dit weerstandsvermogen hoeft bij een incidentele financiële tegenvaller niet direct tot een bezuiniging overgegaan te worden om de begroting weer sluitend te krijgen. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bestaat het weerstandsvermogen uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit, dat wil zeggen de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Ratio weerstandsvermogen Het is mogelijk om de risico’s af te zetten tegen de buffers van gemeente Hollands Kroon. Door de weerstandscapaciteit af te zetten tegen het verwachte financiële gevolg van alle risico’s samen, worden conclusies getrokken over het weerstandsvermogen van de gemeente. Het weerstandsvermogen wordt door middel van een berekening omgezet in een ratio weerstandsvermogen. Een ratio weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4 is op dit moment acceptabel en valt onder de kwalificatie ‘voldoende’.

Ratio weerstandsvermogen =

Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit

75

De ratio kan worden gemeten in onderstaande tabel: Waarderingscijfer A

Ratio weerstandsvermogen 2,0 < x

Betekenis Uitstekend

B

1,4 < x < 2,0

Ruim voldoende

C

1,0 < x < 1,4

Voldoende

D

0,8 < x < 1,0

Matig

E

0,6 < x < 0,8

Onvoldoende

F

x < 0,6

Ruim onvoldoende

Wij hebben waarderingscijfer C vastgesteld als uitgangspunt. Beoordeling ratio De beschikbare weerstandscapaciteit is € 10.404.580 en de benodigde weerstandscapaciteit is € 5.500.324 (zie ook de volgende pagina). Dit laatste bedrag is berekend in een risicomodel, waarin alle risico’s zijn gekwantificeerd. Deze kwantificering heeft plaatsgevonden volgens het vastgestelde beleid. Bij het invullen van deze gegevens komt de begrote ratio per 01-01-2016 op 1,89. De ratio voor gemeente Hollands Kroon is hiermee waarderingscijfer ‘B, Ruim voldoende’. In de begroting 2015 was de ratio 1,56. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de verbetering van de algemene reserve als gevolg van de laatste tranche van de NUON aandelen.

76

Overzicht van de tien meest risicovolle onderwerpen / projecten voor 2016 Omschrijving 1 Sociaal domein, decentralisaties.

2 Uitvoering taakstelling accommodatie Beleid

3 Brede school Den Oever

4 Bedrijventerrein Robbenplaat

5 Nieuwbouw De Elshof (300 woningen)

6 Brede school Hippolytushoef 7 Verbouwing gemeentehuis 8 De Hoop 5 en 6

9 Inkoop

10 Claims

Toelichting Het betreft de decentralisaties WMO / AWBZ, Jeugdzorg en de participatiewet. Bij de invoering van de decentralisaties zijn er kortingen toegepast op de meegekomen budgeten. Het is de vraag of deze kortingen / besparingen kunnen worden waargemaakt door de gemeenten. Het betreft een omvangrijk project met meerdere maatschappelijke partijen. Daaraan is een bezuiniging van €630.000 gekoppeld vanaf 2015 en vanaf 2016 een extra taakstelling van € 72.000 i.v.m. harmonisatie buitensport. Tot en met 2015 is een besparing behaald van € 250.000. Wanneer er geen overeenstemming tussen de partijen gevonden kan worden, of sluiting van accommodaties niet kan worden gerealiseerd, is het risico aanwezig dat de bezuiniging niet gehaald wordt. Uit onderzoek kan blijken dat onderdelen van het accommodatiebeleid financieel meer kosten dan aan besparing opleveren, waardoor op onderdelen heroverweging noodzakelijk kan zijn. Het betreft de ontwikkeling van één huisvesting voor twee scholen, gymlokatie en kinderopvang in Den Oever. Bij de financiering brede school Den Oever is rekening gehouden met een opbrengst van de drie huidige locaties die zullen worden verlaten. Hierbij is rekening gehouden met een netto opbrengst van €425.000. Het risico is aanwezig dat de opbrengst niet volledig wordt gehaald. De basis van het project is het Masterplan Robbenplaat. De projectdoelstelling is om alle werkzaamheden voor bouwen woonrijp af te ronden en alle grond te verkopen op Robbenplaat West. Robbenplaat Zuid maakt deel uit van het totaal maar is een private ontwikkeling waar de gemeente geen invloed op heeft. Het risico is aanwezig dat de uitgifte van de gronden vertraagd als gevolg van de huidige laag conjunctuur. Het betreft de ontwikkeling van woningbouw in Anna Paulowna. In de planning ligt om circa 280 woningen te realiseren in het "binnengebied". De wijziging van het bestemmingsplan is vastgesteld. Eind 2014 is gestart met het bouwrijp maken van de gronden. Het risico is aanwezig dat de grondexploitaite verder moet worden afgewaardeerd bij aanhoudende laag conjunctuur. Dit risico wordt ingeschat op "mogelijk". Op 31 oktober 2013 stelde de raad het bouwbudget beschikbaar. Het project wordt momenteel voorbereid (locatie keuze). Het risico bedrag houdt verband met de eventuele extra kosten van de locatie keuze. Verbouwing van het MFA en KD. Het risico is aanwezig dat de huuropbrengsten niet gehaald worden. Deze kunnen worden beheerst door het tijdig afsluiten van huurovereenkomsten. De bouw van 200 woningen in Wieringerwaard. De voormalig gemeente Anna Paulowna heeft de aankoop van de gronden voorgefinancierd. Het risico is klein, maar aanwezig, dat beide contractpartners niet aan de terugbetaal verplichting kunnen voldoen per 1-1-2016. Om dit te beheersen is een concerngarantie afgesloten met de contractpartners. Beide zijn verantwoordelijk voor de inlossing van de gehele schuld. De gemeente is gehouden aan het eigen inkoopbeleid, Nationale en Europese aanbestedingsregelgeving. Het risico is aanwezig dat een bepaalde aanbesteding niet volgens de juiste procedure wordt gevoerd wat mogelijk kan leiden tot claims. De toename van claims tegen de gemeente (o.a. planschade) Totaal top 10 risico's openbaar Totaal top 10 risico's vertrouwelijk Overige kleinere risico's (71) Totaal beslag op weerstandsvermogen

Beslag op weerstandsvermogen

€

577.549

€

157.950

€

180.000

xxx

xxx €

315.000

€

112.500

€

xxx 11.250

€ € € € €

49.500 1.403.749 1.766.250 2.330.325 5.500.324

77

Trends & ontwikkelingen Decentralisaties De omvangrijke decentralisaties, die zijn overgeheveld naar de gemeenten hebben grote invloed op de financiële positie. De risico’s nemen toe aan zowel de lastenkant als de batenkant. De gedecentraliseerde taken dragen dikwijls een open-einde karakter. Grondexploitaties Door de stagnerende vastgoedmarkt hebben gemeenten substantiële afwaarderingen op de voorraden grond moeten toepassen. In de paragraaf grondbeleid worden de (risico’s van) grondexploitaties nader toegelicht. Accommodatiebeleid Het accommodatiebeleid bevat een structurele bezuinigingsmaatregel. Om deze te realiseren worden incidentele middelen ingezet die een drukkend effect hebben op het beschikbare weerstandscapaciteit. De ratio weerstandsvermogen daalt hierdoor. Herstellende economie De economie is zich aan het herstellen. Mogelijk leidt dit tot een afname van risico’s en een toename van de algemene uitkering over enkele jaren.

78

Beleid Het beleid ten aanzien van het weerstandsvermogen van de gemeente Hollands Kroon is vastgelegd in de nota Reserves en voorzieningen en de nota Weerstandsvermogen. Wat willen we bereiken? 1. Inzicht in de financiële gevolgen van de decentralisaties en het accommodatiebeleid. 2. Optimaliseren en inbedden van risicomanagement. 3. Herzien van het risicomanagementbeleid

Wat gaan we er voor doen? 1. Informatiestromen opzetten m.b.t. financiële gevolgen (financiële rapportage ontwikkelen & borgen binnen de planning en control cyclus). 2. Het continu geven van workshops binnen de organisatie en het ontwikkelen van handige formats om risico’s te beheersen. 3. Het huidige beleid is in 2012 vastgesteld. Op basis van opgedane ervaringen wordt In 2016 op accenten nieuwe voorstellen aangedragen. (eventueel vast ondergrens algemene reserve / heroverwegen meetellen van de stille reserves)

Weerstandscapaciteit Hollands Kroon rekent de volgende componenten tot de beschikbare weerstandscapaciteit: •

Algemene reserve

•

Reserve risico grondexploitaties

•

Stille reserves

•

Post onvoorzien

•

Onbenutte belastingcapaciteit

•

Reserve vastgoed

Algemene reserve In Hollands Kroon bedraagt de algemene reserve € 3.961.321. Deze reserve kan worden ingezet voor incidentele onvoorziene, onvermijdelijke en onoverkomelijke uitgaven en om risico’s te kunnen afdekken. 79

Reserve risico grondexploitaties In deze reserve was een bedrag gereserveerd voor een eventueel afwaardering van grondexploitatie ’t Veld Noord. Deze afwaardering heeft plaatsgevonden bij de jaarrekening 2014 en daarmee is de reserve vervallen. Stille reserves Van een stille reserve is sprake wanneer de actuele waarde van een bezitting hoger is dan de boekwaarde die op de balans is opgenomen. Omdat deze hogere waarde niet op de balans opgenomen mag worden, ontstaat een overwaarde die stille reserve wordt genoemd. Uit onderzoek is gebleken dat de stille reserves bij gronden circa € 2 miljoen zijn; voor gebouwen is dit circa € 2,9 miljoen. Vrije ruimte in de belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit is de ruimte die er nog is om de ozb-belastingen te verhogen. Dit is gebaseerd op een berekening, waarbij rekening wordt gehouden met de ozb macronorm, de werkelijke tariefstijging ozb en de wijziging van de woningwaarde. Het betreft een bedrag van € 513.547. Onvoorziene uitgaven In de begroting wordt jaarlijks een bedrag van € 10.000 opgenomen ter dekking van onvoorziene gebeurtenissen. Reserve vastgoed Als gevolg van de vaststelling van het accommodatiebeleid is een reserve vastgoed gevormd. De stand van de reserve is € 975.306.

80

Overzicht van de weerstandscapaciteit van de Gemeente Hollands Kroon De weerstandscapaciteit (€)

in de exploitatie

Algemene reserve Reserve risico grondexploitaties Stille reserves Vrije ruimte belastingcapaciteit Stelpost onvoorziene uitgaven Reserve vastgoed

in het vermogen 3.961.321 4.944.406

513.547 10.000 975.306

Totaal

523.547

9.881.033

Meerjarig verloop algemene reserve Algemene Reserve Stand per 1 januari

2016

2017

3.961.321

3.789.321

2018 3.789.321

2019 3.789.321

Meerjarig verloop reserve herindeling Reserve Herindeling

2016

2017

2018

2019

Stand per 1 januari Toevoeging Onttrekking

8.009.493

7.844.106

6.292.106

5.382.152

1.552.000

909.954

891.264

109.780

Stand per 31 december

6.457.493

5.547.539

4.656.275

4.546.495

81

Kengetallen per 2016 Kengetallen

2014

2015

2016

Netto schuldquote

55%

48%

44%

Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

55%

48%

44%

Solvabiliteitsratio

39%

39%

37%

4%

-3%

1%

12%

10%

10%

110%

107%

Structurele exploitatieruimte Grondexploitatie Belastingcapaciteit

Het ministerie van binnenlandse zaken heeft op 9 juli 2015 besloten om bovenstaande tabel verplicht te laten opnemen in de begroting 2016. Daarmee heeft de raad meer inzicht in de financiële positie van de gemeente. Hieronder een korte toelichting op de kengetallen.

•

Netto schuldquote & de netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken.

•

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin in staat is om aan de financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het totale balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat uit de reserves (zowel de algemene reserve als de bestemmingsreserves) en het resultaat uit het overzicht van baten en lasten.

•

Structurele exploitatieruimte Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt nu onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten.

•

Grondexploitatie Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. Voor de berekening van dit kengetal worden de niet in exploitatie genomen gronden en de bouwgrond in exploitatie bij elkaar opgeteld en gedeeld door de totale baten uit de programmabegroting en uitgedrukt in een percentage. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. De accountant moet ieder jaar beoordelen of de gronden tegen een actuele waarde op de balans zijn opgenomen.

•

Belastingcapaciteit De belastingcapaciteit laat zien hoe de belastingdruk in de gemeenten zich verhoudt ten opzichte van het landelijkgemiddelde. De uitkomst van de berekening van dit kengetal is voor het jaarverslag hetzelfde als bij de begroting. Het kengetal hoeft dus voor het opnemen in het jaarverslag 82

niet opnieuw te worden berekend. Het toch opnieuw opnemen houdt verband met het feit dat de kengetallen gezamenlijk en in samenhang bezien inzicht geven in de financiële positie van een provincie of gemeente.

83

Paragraaf 2. Financiering Inleiding Voor de inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van decentrale overheden zijn kaders gesteld in de wet Financiering Decentrale Overheden (Fido). Onder de treasuryfunctie vallen onder andere het geldstromenbeheer, saldobeheer, liquiditeitsbeheer, financiering, uitzetting van gelden en renterisicobeheer. De gemeente Hollands Kroon heeft eigen kaders vastgesteld op het gebied van treasury in het treasurystatuut en de financieringsparagraaf in begroting en jaarverslag. In het treasurystatuut zijn uitgangspunten en kaders opgenomen ten aanzien van het risicobeheer van uitgezette gelden, het renterisicobeheer, het koersrisicobeheer, het kredietrisicobeheer en het intern liquiditeitsbeheer. Vanaf eind 2013 is door het rijk het schatkistbankieren voor lagere overheden ingevoerd. Dit is als wetswijziging in de wet FIDO opgenomen. Schatkistbankieren houdt in dat gemeenten tijdelijk overtollige middelen verplicht beleggen bij het rijk.

Renterisicobeheer Kasgeldlimiet (kort geld) Ter beperking van renterisico’s op de korte schuld dienen de gemeenten te voldoen aan de kasgeldlimiet. Dit betekent dat de korte schuld voor gemeenten maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag bedragen. De korte schuld bestaat uit het opnemen van gelden met een oorspronkelijke rente-typische looptijd korter dan één jaar en de schuld in rekeningcourant en is bedoeld voor het financieren van lopende uitgaven. De gemeente Hollands Kroon heeft geen kortlopende geldleningen. 84

Kasgeldlimiet (* € 1.000) Totaal jaarbegroting 2016 (lasten) Kasgeldlimiet 8,5%

€ 85.474 € 7.265

Omdat de korte rente lager is dan de lange rente wordt de kasgeldlimiet optimaal benut. Pas als de kasgeldlimiet dreigt te worden overschreden gaan wij een passende langlopende geldlening aan. Renterisiconorm (lang geld) Met behulp van de renterisiconorm wordt bepaald welk renterisico de gemeente loopt op haar vaste schuld (leningen met een looptijd van langer dan één jaar). De renterisiconorm is bepaald op 20% van het begrotingstotaal. Dat wil zeggen dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Hierbij is een minimumbedrag bepaald van € 2,5 miljoen. Het uitgangspunt van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op langlopende schulden. Dit gebeurt door het aanbrengen van spreiding in de looptijden van de leningen. Hiermee wordt voorkomen, dat een groot deel van de leningen tegelijk opnieuw moeten worden afgesloten, met het risico van snel oplopende rentelasten. Renterisiconorm (* € 1.000) Begrotingstotaal 2016 Renterisiconorm 20% Aflossingen en renteherziening 2016

€ 85.474 € 17.095 € 6.991

Kredietrisicobeheer Kredietrisicobeheersing richt zich op de kredietwaardigheid (en dus het risicoprofiel) van door de gemeente aan derden verstrekte leningen en bij derden ondergebrachte beleggingen.

85

Beleggingen (* € 1.000) Overige instellingen (ABN-AMRO garantieproduct)

€ 6.855

Gemeentefinanciering Per 1 januari 2016 heeft de gemeente circa € 49.051.000 aan aangetrokken leningen. Ongeveer € 42.910.000 is voor financiering van gemeentelijke uitgaven en € 6.140.000 betreft de destijds doorgeleende leningen aan woningbouwverenigingen. De liquiditeitsprognose wordt regelmatig herzien door informatie uit de organisatie. Dat stelt ons continu in staat om de financieringsbehoefte van de gemeente te bepalen. Debiteuren- en crediteurenbeheer Het debiteurenbeheer van de gemeente behoort tot de normale bedrijfsactiviteiten. Gezien de ervaringen met het debiteurenbeheer is het kredietrisico als laag te kwalificeren. Wel is het merkbaar dat er meer, vooral door belastingdebiteuren, beroep wordt gedaan op schuldsanering als gevolg van de economische crisis. Het crediteurenbeheer is zodanig ingericht dat wij altijd in staat zijn om tijdig aan onze kortlopende verplichtingen te voldoen. Schatkistbankieren Schatkistbankieren houdt in dat tegoeden worden aangehouden bij de rijksoverheid. Dat betekent dat de staat minder geld hoeft te lenen op de financiële markten. Gevolg is dat de staatsschuld daalt. Het principe is dat publiek geld de schatkist niet eerder verlaat dan noodzakelijk is voor de uitvoering van de publieke taak. Volgens het Ministerie van Financiën is dit bevorderlijk voor de doelmatigheid van de bestedingen. Met ingang van 1 januari 2014 zijn decentrale overheden verplicht alle overtollige middelen, boven een drempelbedrag, die ze niet direct nodig hebben voor hun publieke taak in de schatkist aan te houden. Voor de gemeente Hollands Kroon is het drempelbedrag berekend op € 641.000,-.

86

Wet Hof Op grond van het uitgangspunt dat het rijk en de medeoverheden (provincies, gemeenten en waterschappen) gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het beheersen van de Europese normen ten aanzien van de overheidsfinanciën, is de Wet Houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) in het leven geroepen. De Wet Hof moet er voor zorgen dat het Nederlandse begrotingstekort (EMU-saldo) beperkt wordt tot 3%. De gemeente Hollands Kroon blijft vanaf 2015 binnen de gestelde norm. De gemeenten hanteren voor begroting en jaarrekening het baten & lasten stelsel. Binnen dat stelsel is de doelstelling dat de begroting meerjarig sluitend is. Het EMU-saldo is gebaseerd op het door het rijk gehanteerde kasstelsel. Hieronder is de gemeentelijke begroting en meerjarenraming vertaald naar een begroting op kasbasis.

EMU-saldo Het EMU-saldo (begrotingssaldo) is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de overheid (Rijksoverheid, sociale fondsen en de decentrale overheden) van een bepaald land in een bepaald jaar. Er kan een tekort of een overschot op de begroting zijn. Decentrale overheden moeten het EMU-saldo berekenen, zodat op macro niveau het EMU-saldo voor Nederland kan worden bepaald. Het EMU-saldo van de gemeente Hollands Kroon voor de begroting 2016 is in het volgende overzicht berekend. EMU-saldo (* € 1.000 1 +2 +3 -4 +5 +6 -7 +8 -9 -10 -11

Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking Afschrijvingen t.l.v. exploitatie Bruto dotaties aan voorzieningen t.l.v. exploitatie Investeringen in (im)materiele vaste activa baten uit bijdragen van andere overheden Desinvesteringen in (im)materiele vaste activa aankoop gronden (die niet in de exploitatie staan) baten bouwgrondexploitatie (niet verantwoord in expl.) lasten op balanspost voorzieningen lasten i.v.m. transactie derden (niet verantwoord in expl.) verkoop effecten berekend EMU-saldo

2016

2017

2018

2019

2.362 4.794 251 6.479

1.841 5.518 285 5.924

2.116 5.984 461 3.983

3.475 6.291 467 2.048

451

330

274

223

477

1.390

4.304

7.962 87

Paragraaf 3. Lokale heffingen

Elke gemeente in Nederland heeft de mogelijkheid om zelfstandig belastingen en heffingen op te leggen. Dat kan zijn voor taken die zij doet in het algemeen belang, maar ook voor specifieke werkzaamheden of levering van diensten. Dit totale pakket van de lokale lasten is vastgelegd in door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordeningen. De hoogte van de lokale heffingen wordt deels bepaald door de ambities van de gemeente. Hoe meer ambities er zijn bij het bestuur, des te meer middelen beschikbaar moeten zijn om ze te realiseren. Het verhogen van de inkomsten via lokale heffingen betekent dat de inwoners meer moeten gaan betalen.

Trends & Ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkeling in 2016 op het gebied van de lokale belastingen is de waardeontwikkeling van het onroerend goed. Voor het eerst sinds de financiële crisis is te zien dat de WOZ-waarden in algemene zin niet verder dalen. Naar verwachting blijven de WOZ-waarden van woningen op het zelfde niveau als vorig jaar. Bij de niet-woningen is echter nog wel sprake van een lichte daling.

88

Het aantal verkopen bevindt zich weer in een stijgende lijn. De herwaardering, die in het najaar plaatsvindt op basis van verkoopcijfers rond de waardepeildatum 1 januari 2015, geeft meer duidelijkheid over de effecten op de WOZ-waarden. Globaal worden daarbij de verkopen betrokken die binnen zes maanden voor of na de peildatum hebben plaatsgevonden.

Het gemeentelijke belastingbeleid Het coalitieakkoord bepaalt voor een groot gedeelte de invulling van beleid. Dit beleid is terug te vinden in: •

de diverse belastingverordeningen

•

de doorberekening van kosten en tarieven van derden

•

het gemeentelijke rioleringsplan

•

de programmabegroting

In Hollands Kroon worden de volgende belastingen geheven: •

onroerende zaakbelasting

•

rioolheffing

•

afvalstoffenheffing

•

begraafrechten

•

toeristenbelasting

•

forensenbelasting

•

havengeld

•

leges

•

campergeld

•

staangeld

89

Het uitgangspunt is kostendekkende tarieven in rekening te brengen bij de inwoners, het maatschappelijk middenveld en bedrijven. Verder hebben de coalitiepartijen in het coalitieakkoord 2014-2018 ‘Verder bouwen aan Hollands Kroon’ afgesproken dat de lokale belastingen niet worden verhoogd, behoudens de inflatiecorrectie.

Onroerende zaakbelasting Onder de naam onroerende zaakbelastingen worden over binnen de gemeente gelegen onroerende zaken twee directe belastingen geheven: 1. een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak, een niet-woning, al dan niet op grond van eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt; 2. een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft op grond van eigendom, bezit of beperkt recht. Er bestaat een tariefdifferentiatie voor woningen en niet-woningen. Op basis van de Wet Waardering Onroerende Zaken (wet WOZ) wordt van elke individuele onroerende zaak de waarde vastgesteld. Deze waardegegevens worden gebruikt door de gemeente (onroerende zaakbelasting), het waterschap (watersysteemheffing) en de belastingdienst (inkomstenbelasting en successierecht). Om een onevenredige stijging van de collectieve belastingdruk in Nederland te voorkomen is een macronorm vastgesteld. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Ministerie van Financiën. Uitgangspunten voor de onroerende zaakbelasting zijn: •

Bij de bepaling van de opbrengst is dit jaar ook rekening gehouden met de extra opbrengst vanwege areaal uitbreiding.

•

Ook is bij de bepaling van de opbrengst rekening gehouden met een lagere uitkering uit het gemeentefonds van € 106.000 vanwege de aanwezigheid van een groot object als het datacenter op Agriport.

•

De begrote belastingopbrengst is vervolgens nog met de inflatiecorrectie voor 2016 van 1,2% verhoogd.

90

•

Elk belastingjaar is een herwaarderingsjaar. Dit betekent dat de WOZ-waarden gebaseerd worden op een nieuwe waardepeildatum. Voor 2016 is dat 1 januari 2015. De gemiddelde waardeontwikkeling leidt tot een tariefaanpassing zodat de herwaardering geen lastenontwikkeling tot gevolg heeft. Daarnaast moet bij het berekenen van het tarief rekening gehouden worden met de te behalen hogere opbrengst. De werkelijke waardestijging per individueel object kan echter afwijken van de gemiddelde waardeontwikkeling, met als gevolg een andere ontwikkeling van de lasten.

•

Bij de berekening van het tarief wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het areaal (uitbreiding van het aantal objecten).

Opbrengst 2016 (* € 1.000) Baten gebruikers

€ 1.484.699

Baten eigenaren

€ 7.300.502

In het begrotingsjaar 2015 leidt dat tot de volgende tarieven. De tabel wordt nog aangevuld en schetst de voorlopige stand van zaken. Definitieve tarieven worden in raad december vastgesteld. Eigenaar

Gebruiker

Woning

0,1278 %

Woning

Niet-woning

0,1749%

Niet-woning

Niet van toepassing 0,1416%

Deze tarieven zijn onder voorbehoud omdat de definitieve WOZ-waarden nog niet bekend zijn. De tarieven zijn berekend op basis van de meest recente cijfers over de waardeontwikkeling, namelijk 0% voor woningen en -1% voor de niet woningen. In november worden de definitieve tarieven in de verordening onroerende zaakbelasting aan de raad ter vaststelling aangeboden.

91

In de tabellen hieronder zijn de gevolgen van de aanslagen 2015 en 2016 weergegeven.

ozb Woning eigenaar

WOZ- waarde 2015 € 200.000 € 300.000 € 500.000

WOZ-waarde 2016 € 200.000 € 300.000 € 500.000

Aanslag ozb 2015 € 254 € 381 € 636

Aanslag ozb2016 € 255 € 383 € 639

ozb niet-woning eigenaar

WOZ- waarde 2015 € 200.000 € 400.000 € 600.000

WOZ-waarde 2016 € 198.000 € 396.000 € 594.000

Aanslag ozb2015 € 348 € 697 € 1.045

Aanslag ozb 2016 € 346 € 692 € 1.038

Rioolheffing Rioolheffing wordt geheven om de kosten te dekken die verband houden met de aanwezigheid en het gebruik van de gemeentelijke riolering. De rioolheffing is een bestemmingsheffing en is specifiek bestemd voor het beheer, onderhoud, vervanging en verbetering van de bestaande riolering. Gemeenten zijn verplicht op basis van de Wet milieubeheer periodiek een Gemeentelijk Riolering Plan (GRP) op te stellen. Hierin legt de gemeente haar beleid (keuzes, maatregelen, financiering) vast voor een periode van 4 of 5 jaar. De in het GRP opgenomen kostendekkingsberekening verschaft inzicht in de kosten die verband houden met het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken. Voor de jaarlijkse financiële consequenties wordt rioolheffing geheven. Opbrengst 2016 Belastingen op producenten Belasting op inkomen van gezinnen

Kostendekkend Kostendekkend

92

Afvalstoffenheffing De gemeente is verplicht om huishoudelijke afvalstoffen (afkomstig van particulieren) in te zamelen. De gemeente mag de afvalstoffenheffing binnen de gemeentegrens heffen, ook als er geen afval wordt aangeboden. De afvalstoffenheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een object waar huishoudelijk afval ontstaat. Voor afvoeren en verwerken van bedrijfsafval heeft de gemeente geen verplichtingen. Voor de afvalstoffenheffing geldt dat geen winst mag worden gemaakt door de gemeente. De begrote opbrengst van de heffing mag niet hoger zijn dan de begrote kosten, die voor de desbetreffende voorziening worden gemaakt. Het uitgangspunt in Hollands Kroon is een 100% kostendekkende opbrengst. De gemeente Hollands Kroon neemt diensten af van HVC voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval. Hiervoor is een dienstverleningsovereenkomst gesloten met HVC. Bij de tariefstelling is een onderscheid in een tarief voor een eenpersoonshuishouden, een tarief voor een tweepersoonshuishouden en een tarief voor meerpersoonshuishoudens. Daarnaast is een tarief opgenomen voor het beschikken over een extra afvalcontainer. Opbrengst 2016 Afvalstoffenheffing

Kostendekkend

Lokale lastendruk Om de vergelijking van woonlasten tussen gemeenten op het gebied van belastingen te kunnen maken, wordt vaak de term lokale lastendruk gebruikt. De gemiddelde woonlasten bestaan voor een woning uit de ozb met een gemiddelde WOZ-waarde plus de riool- en afvalstoffenheffing. In Hollands Kroon komen de gemiddelde woonlasten voor 2015 op € 772. Het landelijk gemiddelde van alle gemeenten bedroeg in 2015 € 716. Hollands Kroon komt in 2015 op de 272e plek (van de 393 gemeenten) Positie één is hierbij de goedkoopste gemeente. Meerpersoonshuishouden Gemiddelde woningwaarde ozb tarief ozb heffing Afvalstoffenheffing

Hollands Kroon 2015 € 200.000 0,1273% 254 310 93

Rioolheffing TOTAAL

208 772

Vergelijking lastendruk regio 2015

Gemeente

Lasten mph (Coelo 2015)

Lasten eph (Coelo 2015)

rangnummer mph (Coelo 2015)

ozb tarief woningen (Coelo 2015)

ozb tarief nietwoningen (Coelo 2015)

gemiddelde WOZ waarde woningen (CBS 2014)

97 43 139 272 251 238

0,1292 0,0457 0,1420 0,1273 0,1126 0.0936

0,3067 0,1323 0,5872 0,3133 0,3582 0,2587

222.000 258.000 147.000 206.000 257.000 219.000

294

0.1062

0,2500

233.000

Nederland (gem) Regionaal Schagen Texel Den Helder Hollands Kroon Langedijk Medemblik Opmeer mph = meerpersoons huishouden

666 617 697 772 759 749

627 525 598 659 666 657

782 684 eph = eenpersoonshuishouden

Kwijtschelding Als een belastingplichtige geen of weinig financiële middelen heeft om de gemeentelijke belastingaanslag te voldoen, kan onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding worden verleend. Kwijtschelding is mogelijk voor de afvalstoffen- en de rioolheffing. Deze derving van inkomsten mag de gemeente meenemen als kostenpost voor het berekenen van het tarief van de betreffende heffing. Bij de toetsing wordt gebruik gemaakt van de voorwaarden van de Invorderingswet. 94

Andere heffingen en rechten De gemeente Hollands Kroon maakt verder gebruik van de volgende heffingen en belastingen: begraafrechten, toeristenbelasting, forensenbelasting, haven- en liggeld en leges. Opbrengst 2016 Begraafrechten Toeristenbelasting Forensenbelasting Haven- en liggeld Leges

Kostendekkend 76.000 178.971 Niet kostendekkend Kostendekkend

Verder bestaat er voor de gemeente nog de mogelijkheid om reclamebelasting, precariobelasting, hondenbelasting en baatbelasting op te leggen. De uitvoering van het opleggen van deze belastingen is echter behoorlijk arbeidsintensief en ook niet onomstreden. Daarom is afgezien van het heffen van deze belastingen.

95

Paragraaf 4. Grondbeleid

Met grondbeleid worden instrumenten ingezet om beleid van onder andere ruimtelijke ordening, wonen, economie en arbeid, maatschappelijke ontwikkeling en verkeer en vervoer te realiseren. Grondbeleid heeft een volgend, dienend karakter voor doelstellingen van andere beleidsvelden. De doelstelling van het gemeentelijke grondbeleid is binnen de gestelde doelen van ruimtelijke ordening en andere beleidssectoren de gewenste verandering van het grondgebruik te realiseren met inzet van juridische en financiële instrumenten. De doelen zijn beschreven in de nota Grondbeleid. Regionaal beleid In 2014 is gestart met het opstellen van een Kwalitatief Woningbouw Programma Kop van Noord-Holland (KWK). De gemeenten Hollands Kroon, Den Helder, Schagen en Texel en de provincie Noord-Holland zijn hierbij betrokken. Het doel is een bouwprogramma voor de Kop van Noord-Holland op te stellen. Gemeentelijk beleid In december 2013 heeft de raad de woonvisie van de gemeente Hollands Kroon vastgesteld. In de woonvisie zijn de initiatieven tot 2020 beschreven. Het woningbouwprogramma is met name gericht op de kernen Anna Paulowna, Hippolytushoef, Nieuwe Niedorp/Winkel en Wieringerwerf. In de overige kernen wordt vraagafhankelijk gebouwd.

Trends & ontwikkelingen •

Afnemende woningmarkt

•

Afnemende bedrijvenmarkt

•

Toenemende financieringsmoeilijkheden

96

•

Verzwarend provinciaal beleid, aangescherpte regelgeving vanuit het Besluit Begroten en Verantwoorden provincies en gemeenten en het Kwalitatief Woningbouw Programma Kop van Noord-Holland

•

Terugtredende overheid die vooral gaat ondersteunen in plaats van zelf ontwikkelen

Beleidsdoel Met het grondbeleid geven wij helderheid over de rol en de doelstellingen van de gemeente. Het doel is erop gericht om binnen vier jaar de gemeentelijke grondposities met 50% te hebben verminderd. Dat vindt plaats door verkoop van ontwikkellocaties aan private partijen en door het innemen van een sturende rol. Wat willen we bereiken? De exploitatieresultaten van de gemeentelijke grondexploitaties vanaf 2015 minimaal kostenneutraal te houden/te maken

Wat gaan we er voor doen in 2016 • Alle gemeentelijke grondexploitaties doorlichten en herijken • Opstellen Meerjaren Prognose Grondexploitaties (MPG) • Voor zover van toepassing afwaarderen van voorraden grond • Indien van toepassing het treffen van een voorziening voor verliesgevende exploitaties • Onderhandelen met private partijen over verkoop van ontwikkellocaties • Geen nieuwe gronden verwerven

Wat gaat het kosten? Het grondbeleid kan een grote financiële impact hebben. De eventuele baten, maar vooral ook de financiële risico’s zijn van belang voor de financiële positie van de gemeente. Dat wordt de komende jaren voor Hollands Kroon niet anders.

97

Boekwaarde 1-jan-15

Nog te realiseren opbrengsten incl. rente

Nog te maken kosten incl. rente

Einddatum exploitatie

Resultaat op eindwaarde

Actief grondbeleid Robbenplaat Industrieweg Hoornseweg Den Oever Zuid II

-8.757.218 328.545 -1.372.482 354.505

11.751.549 751.296 2.676.230 1.148.375

5.495.803 68.790 639.573 1.370.157

1-1-2031 1-1-2019 1-1-2022 1-1-2019

-2.501.472 1.011.051 664.175 132.722

-1.455.100 885.400 554.970 123.910

Passief grondbeleid Elshof Zuid

- 1.910.357

Nnb

Nnb

nnb

Nnb

Nnb

Totaal

-11.357.007

16.327.450

7.574.323

-693.524

Netto Contante Waarde per 31-dec-15

109.180

Tussentijdse voorziening of afwaardering 1.656.123 0 0 0

1.656.123

Lopende projecten Ontwikkeling en uitvoering door de gemeente •

Havenweg in Den Oever

•

Robbenplaat in Wieringerwerf

•

Industrieweg en Hoornseweg in Middenmeer

•

Plan Krakeling in Anna Paulowna

•

Plan Parklaan in Hippolytushoef (voorshands nog uitvoering door gemeente)

Ontwikkeling en uitvoering door derden, inbreng gronden door gemeente •

Grondexploitatie De Elshof-Zuid in Anna Paulowna

•

Plan De Sluis in Anna Paulowna 98

•

Plan De Hoop in Wieringerwaard

Ontwikkeling en uitvoering door derden •

Plan Groenhof in Breezand

•

Plan Ansjoviskade in Kolhorn

•

Agriport A-7

•

Herstructurering Middenmeer

•

Plan Trambaan fase 3.3 in Winkel

•

Plan Muntenerf in Anna Paulowna

•

Plan Kruiswijk III in Anna Paulowna

•

Plan Gilles in Haringhuizen

•

Uitbreiding Winkelhart in Nieuwe Niedorp

•

Bouw appartementen Verhoeffpark in Breezand

•

Ontwikkeling Zwarteweg 8 in ’t Veld

Projecten in voorbereiding (uitvoering door private ontwikkelaars) •

Regionaal Haventerrein Kooijpunt in Anna Paulowna;

•

Plan De Saegmolen in Kolhorn

•

Uitbreiding Regthuys in Winkel

•

Plan Hein Schilder in Lutjewinkel

•

Bouw appartementen Wallerweg in Breezand

•

Plan Fijnheer in Lutjewinkel

•

Plan Cremers in Wieringerwerf

Vastgoed (grond en schoolgebouwen) van vrijgekomen schoolgebouwen •

Openbare basisschool in Winkel

•

Rooms-Katholieke basisschool in Nieuwe Niedorp 99

•

Openbare basisschool De Tweewegen in Wieringerwaard

•

Oosterlanderschool in Oosterland

•

Openbare basisschool Om de Oost in Den Oever

•

Protestants-Christelijke basisschool in Den Oever

•

Rijks Scholen Gemeenschap in Wieringerwerf

Er vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden tot herontwikkeling van bovenstaande locaties. Financiële positie In de nota grondbeleid is beschreven dat de raad jaarlijks inzicht krijgt in de financiële positie van de gemeentelijke grondexploitaties. Winstneming Winst nemen op grondexploitaties wordt beheerst door het voorzichtigheidsbeginsel en het realisatiebeginsel. Het voorzichtigheidsbeginsel brengt met zich mee dat het realiseren van winst wordt uitgesteld tot daarover voldoende zekerheid bestaat. In paragraaf 9 van de nota grondbeleid wordt uitvoerig ingegaan op winstneming uit grondexploitaties. Risico’s Aan de gemeentelijke grondexploitaties zijn risico’s verbonden. Door de economische ontwikkelingen bestaat het risico dat de exploitatieresultaten lager uitvallen dan de prognoses. In de grondexploitaties zitten overigens wel enkele procenten onvoorzien afhankelijk van de kostensoorten. Met name looptijdrisico’s (het duurt langer voordat opbrengsten worden gerealiseerd waardoor rentekosten op al gedane uitgaven hoger worden dan ingerekend), calculatierisico’s (de werkelijke kosten en opbrengsten zullen hoger respectievelijk lager zijn dan de ingerekende kosten en opbrengsten) en afzetrisico’s spelen parten in de grondexploitaties. Afhankelijk van de fase waarin een exploitatie zich bevindt, zijn de bovengenoemde risico’s groter of kleiner. De risico’s nemen af naar mate de uitvoering van de projecten vordert.

100

Paragraaf 5. Kapitaalgoederen In de openbare ruimten van Hollands Kroon vinden veel activiteiten plaats zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn kapitaalgoederen nodig zoals wegen, riolering, kunstwerken, bomen, verlichting, water en gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud er van zijn bepalend voor het aanzien van onze gemeente en uiteraard voor de benodigde structurele, jaarlijkse lasten.

Trends & ontwikkelingen -

Klimaatverandering

-

Bescherming tegen het water

-

Hoge vervangingskosten door einde levensduur van diverse elementen in de openbare ruimte (kernen zijn vooral in

jaren 60-70 gegroeid en bruggen in Wieringermeer in de jaren 30 gebouwd) Vastgoedregistratie en beeldkwaliteit Voor het in stand houden van de kwaliteit van de openbare ruimte en het plannen van het benodigde onderhoud maken we gebruik van een vastgoedregistratiepakket. In dit pakket is digitaal vastgelegd wat en in welke hoeveelheden wij moeten beheren. In combinatie met het kwaliteitsplan vormt dat de basis voor het beheer in onze gemeente. Aan de hand van de gewenste kwaliteit geven wij aan welke onderhoudsmaatregelen moeten worden uitgevoerd en welke kosten dat met zich meebrengt. Kunstwerken Na visuele inspecties in 2011 en 2012 is een meerjarenplanning 2012-2022 opgesteld. Op basis hiervan heeft de gemeenteraad In 2013 ca. € 2.000.000 beschikbaar gesteld voor het wegwerken van achterstallig onderhoud en ca. € 7.000.000 voor het vervangen van slechte bruggen. Daarnaast wordt € 800.000 per jaar 101

gereserveerd voor vervangingen in de toekomst. Met de huidige kennis menen wij dat deze bedragen voldoende zijn om de bruggen in de komende jaren op een aanvaardbaar (basis) onderhoudsniveau te brengen. We verwachten dat het achterstallig onderhoud in 2017 is weggewerkt. Riolering In het derde kwartaal van 2015 is een groot deel van Niedorp geïnspecteerd. Dit gebied (ca 30 km) is niet eerder geïnspecteerd. In het eerste kwartaal van 2016 wordt de inspectiebeelden beoordeeld en worden er maatregelen opgesteld. Deze maatregelen worden verwerkt in een nieuw op te stellen meerjarenprogramma ‘vervanging riolering en wegen’. Baggerplan Niet alle sloten, watergangen en vijverpartijen voldoen op dit moment aan de vereiste diepten. Het doel van het baggerplan is om dit te bewerkstelligen. Kwaliteitsplan Openbare Ruimte Er is sprake van achterstallig onderhoud bij bomen en bosplantsoen. Deze achterstand kan de komende jaren worden ingelopen door het reguliere beheer te intensiveren. Voor het vervangen van bomen zijn op dit moment nog geen additionele middelen beschikbaar. Het achterstallig onderhoud bij de sportvelden wordt meegenomen bij de integrale nota van het accommodatiebeleid (behandeling in de raad van 5 november 2015). Accommodatiebeleid en onderhoud gemeentelijke gebouwen Voor de gebouwen die in gemeentelijk eigendom en beheer zijn, zijn in 2013 meerjarenonderhoudsplan (MJOP’s) opgesteld. Deze leveren een bijdrage aan het in 2013 vastgestelde accommodatiebeleid om inzage te verkrijgen over de (toekomstige) kosten voor deze gebouwen en het gewenste onderhoudsniveau. Het betreft de gemeentelijke gebouwen, welzijnsaccommodaties en sportaccommodaties. De kosten voor de MJOP’s zijn niet in de programmabegroting opgenomen maar worden bij het voorstel van het integrale accommodatie beleid vastgesteld en daarna verwerkt in de begroting (behandeling raad 5 november 2015). Voor de resterende accommodaties - havens, monumenten en brandweerkazernes - wordt het MJOP uitgevoerd. De daarbij behorende lasten zijn in de begroting opgenomen.

102

In onderstaande tabel wordt per categorie kapitaalgoed een overzicht verstrekt van de huidige status van het onderhoud en daarbij behorende financiële consequenties. Categorie

Vastgestelde beleidskaders

Vastgesteld kwaliteitsniveau

Beheers- en onderhoudsplannen

Financiële consequenties conform plannen

Kunstwerken

Ja

Basis: veilig, heel, schoon, geen kapitaalsvernietiging

Beleidsplan 2013 t/m 2017 Meerjarenraming 2012 t/m 2022

Vervanging krediet ca €5.000.000 Achterstallig onderhoud ca € 2.000.000 Onderhoud per jaar € 400.000.

Riolering

Ja. Gemeentelijk Riolering Plan 20102015. Het nieuwe GRP wordt opgesteld met Noordkopgemeenten in 2016-2017. Tot vaststelling nieuwe GRP blijft vigerend GRP van toepassing. Er is een kwaliteitsplan openbare ruimte. Onderhoud wordt uitgevoerd op basis van technische noodzaak

Ja, Riool moet voldoen aan 7 doelen die in het GRP staan vermeld.

In GRP is eea uitgewerkt op strategisch niveau. Voor meerjarenplanning is een operationeel Plan tot 2022 door de raad vastgesteld.

Nvt

Uitgangspunten zijn veilige wegen en voorkomen van kapitaalsvernietiging

Meerjarenplanning voor vijf jaar

Gemiddeld € 2.500.000 per jaar

Wegen

Ramingen t.l.v. exploitatie

Jaarlijks € 800.000 dotatie reserve kunstwerken Stand heden €1.600.000.

Gemiddeld € 1.500.000 per jaar via egalisatiereserve en circa € 1.000.000 via herinrichtingen

Is sprake van achterstallig onderhoud ?

Zo ja, zijn er voldoende voorzieningen/reserves voor achterstallig onderhoud?

Ja

Er is budget voor het wegwerken van achterstallig onderhoud

Ja, Bij laatste rioolinspecties is gebleken dat een groot deel van Niedorp niet aan de gewenste kwaliteit voldoet.

Ja.

Geen achterstallig onderhoud

103

Categorie

Vastgestelde beleidskaders

Vastgesteld kwaliteitsniveau

Beheers- en onderhoudsplannen

Financiële consequenties conform plannen

Geen meerjarenplanning. Vervanging wordt per jaar bekeken.

Openbare verlichting

Beleid wordt in 2015 vastgesteld. Nu vervanging op basis van technische noodzaak. Bij vervanging zoveel

Water (Havens,

baggerplan

Legger HHNK

Groen (incl.

Kwaliteitsplan

Kwaliteitsplan openbare

sportfaciliteiten)

openbare ruimte

ruimte

Gemeentelijke

Nee

Meerjaren Onderhoudsplan

10 jaar (2025)

Ramingen t.l.v. exploitatie Budget voor Vervanging € 178.278

€ 300.000

Is sprake van achterstallig onderhoud ?

Zo ja, zijn er voldoende voorzieningen/reserves voor achterstallig onderhoud?

Geen achterstallig onderhoud

ja

ja

Baggeren en Beschoeiingen)

gebouwen

Plan nog niet vastgesteld

Ja

18 jaar

Nee

Budget onderhoud € 837.324

Ja

Ja

104

Paragraaf 6. Verbonden partijen Definitie verbonden partij Een verbonden partij is een rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Met bestuurlijk belang bedoelen we dat de gemeente een zetel heeft in het bestuur van een rechtspersoon of stemrecht heeft. De burgemeester, een wethouder, raadslid of ambtenaar vervult dan namens de gemeente één of meer van de volgende functies bij die rechtspersoon: -

lid van het Algemeen Bestuur

-

lid van het Dagelijks Bestuur

-

voorzitter

-

secretaris

-

penningmeester

De gemeente heeft een financieel belang als de middelen die ze ter beschikking stelt, verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Als een gemeentelijke taak wordt uitgevoerd door een verbonden partij, dan blijft de gemeente uiteindelijk wel verantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s.

Beleidskaders Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de financiële verordening (op basis van artikel 212 Gemeentewet) worden beheersmatige aspecten in paragrafen van de begroting behandeld. Een onderdeel hiervan is de paragraaf Verbonden partijen. De huidige financiële verordening bevat geen bepalingen over de verbonden partijen.

105

Het bestuurlijke en financiële risico van verbonden partijen De risico's, die kleven aan een verbonden partij, zijn onder te verdelen in bestuurlijke en financiële risico's. Het bestuurlijke risico bestaat uit het verder op afstand staan van de gemeente door de overdracht van de taken aan de verbonden partij en de ‘dubbele petten rol’ van de gemeentelijke vertegenwoordiger in het bestuur van een verbonden partij. Door het op afstand staan van de gemeente zijn de informatievoorziening en de beïnvloedingsmogelijkheden voor het gemeentebestuur minder vanzelfsprekend dan bij de eigen gemeentelijke organisatie. De gemeente moet dus meer moeite doen om zijn rol als klant/opdrachtgever waar te maken. Tegelijkertijd is zij als bestuurder/eigenaar wel medeverantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de verbonden partij. Een gemeenschappelijke regeling, waarbij de gemeente alleen in het algemeen bestuur is vertegenwoordigd en niet in het dagelijks bestuur, zet de gemeenschappelijke regeling dus meer op afstand. De directe bestuurlijke invloed vermindert. De maximale participatie in het bestuur van zo'n verbonden partij maakt die afstand kleiner. Die bestuurlijke bemoeienis heeft echter ook een keerzijde, namelijk als de belangen van de verbonden partij niet overeenkomen met de belangen van de gemeente. Het bestuurslid wordt geacht zowel de belangen van de verbonden partij als de belangen van de gemeente die hij vertegenwoordigt te behartigen (de dubbele pet). Dat kan de bestuurder in een moeilijke situatie brengen. Integriteit en transparantie binnen de bestuurlijke rollen en verantwoordelijkheden zijn dan ook van groot belang. De gemeente stelt financiële middelen ter beschikking aan verbonden partijen om de overeengekomen maatschappelijke taken voor de deelnemers uit te voeren. Als die taak niet naar behoren wordt uitgevoerd, dan heeft de gemeente (een deel van) haar middelen ondoelmatig uitgegeven. Als het gaat om gemeenschappelijke regelingen staat de gemeente bovendien samen met de andere deelnemers garant voor eventuele tekorten. Bij vennootschappen draagt de gemeente het risico over het geïnvesteerde kapitaal en het mislopen van eventuele dividendopbrengsten. Een deelneming, die ophoudt te bestaan, resulteert in een eenmalige afboeking van de restant boekwaarde van die deelneming ten laste van de algemene reserve. Omdat de gemeente haar deelnemingen op grond van het BBV moet waarderen tegen verkrijgingsprijs, is de boekwaarde van bijvoorbeeld de aandelen veel lager dan de actuele waarde. Het echte risico zit hem dan ook niet zo zeer in de eenmalige afwaardering van de boekwaarde, maar veel meer in het mislopen van de 106

dividendopbrengsten. Zeker als met deze dividendopbrengsten structureel rekening wordt gehouden in de exploitatie van de begroting. Een structureel lagere of zelfs wegvallende dividendopbrengst leidt dan tot een structureel tekort in de begroting.

Stuur- en beheerinstrumentarium In 2013 heeft de Raad de nota Verbonden Partijen vastgesteld, waarin de kaders over de wijze waarop we als bestuur grip houden op onze verbonden partijen worden aangegeven. Deze uitgangspunten zijn daarmee een noodzakelijk onderdeel van het stuur- en beheerinstrumentarium van de gemeente. In deze nota zijn onder meer aan de orde: •

het besliskader

•

de rolverdeling raad/college

•

beheer en toezicht

•

risicos’en risicomanagement

Financiële bijdrage aan de verbonden partijen Hieronder is een overzicht opgenomen van de belangrijkste financiële bijdragen aan de verschillende verbonden partijen. In totaal verstrekt de gemeente Hollands Kroon bijna 10 miljoen euro aan haar verbonden partijen. Hiervan gaat het overgrote deel naar de Veiligheidsregio, de GGD en de Gesubsidieerde Arbeid c.q. het Werkvoorzieningsschap Noorderkwartier NV. De specifieke doelstellingen en activiteiten worden toegelicht bij de programma’s binnen de begroting.

Naam GR Gesubsidieerde Arbeid GR Veiligheidsregio Noord-Holland Noord GR GGD Hollands Noorden GR Regionaal Historisch Centrum Alkmaar GR RUD NHN Totaal

Bijdrage 2016 3.669.000 3.027.000 1.559.942 166.320 1.655.347 9.950.609

107

Publiekrechtelijke deelnemingen

1.

Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang

Doelstellingen Beleidsvoornemens, veranderingen

2.


Doelstellingen

Beleidsvoornemens,

GR Gesubsidieerd Arbeid gevestigd te Schagen Deelnemers zijn de gemeenten Hollands Kroon, Den Helder en Schagen. HK is in het AB en DB vertegenwoordigd door de wethouder Samenleving Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2016 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van € 3.669.000 vanuit het Sociaal Deelfonds. Deze is gebaseerd op het verwachtte rijksvergoeding Wet Sociale Werkvoorziening Werkzoekenden (WSW) en gemeentelijke bijdrage. Het verwachte begrotingssaldo 2016 bedraagt € 0,-. De omvang van het eigen vermogen is € 0,0 en de gemeenschappelijke regeling heeft een vreemd vermogen van € 1,2 miljoen. De GR is aangewezen als bestuurlijk opdrachtgever c.q. aandeelhouder voor uitvoeringsorganisatie van de WSW, Noorderkwartier N.V. De Gemeenschappelijke Regeling is per 1-1-2015 aangepast en de uitvoering van de voorziening Beschut Werk is opgedragen aan de GrGa. Doelstelling voor 2016 is dat er op 31 december 2016 nog 567,29 Se zijn, een afname van 24,66. Daarin is de nieuwe instroom Beschut Werk verwerkt.

GR Veiligheidsregio Noord-Holland Noord gevestigd te Alkmaar In deze GR nemen 17 gemeenten in Noord-Holland Noord deel. Hollands Kroon is door de burgemeester vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2016 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van afgerond 3.027.000,Het begrotingssaldo 2016 is € 102.000 (begrotingslast incl. bezuinigingsopdracht deel 2016 is € 60,040 miljoen). Het eigen vermogen per 1-1-2016 € 1,427 miljoen, het vreemd vermogen per 1-1-2016 € 53,710 miljoen. Doel van de regeling is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, ten behoeve van de veiligheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. De regeling maakt in de gemeentebegroting onderdeel uit van programma 1 Veiligheid. De bijbehorende subdoelstelling is verminderen van onveiligheid en criminaliteit en kans op rampen en crisis. De ambitie is: samenwerken voor meer maatschappelijke rendement. De doelstellingen beogen een collectieve ambitie en 108

veranderingen

3.


Doelstelling

Beleidsvoornemens, veranderingen

commitment tot stand te brengen. Enkele doelstellingen: - In 2018 is 80% van de burgers en 100% van de bedrijven in NHN op de hoogte van risico’s en handelingsperspectieven. - In 2018 wordt gevaar bij woningbrand en bij ongevallen binnen 15 minuten weggenomen. - In 2018 wordt de samenwerking in NHN door ketenpartners met een 8 gewaardeerd.

GR GGD Hollands Noorden gevestigd te Alkmaar In deze gemeenschappelijke regeling participeren 17 gemeenten in Noord-Holland. Hollands Kroon is in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd door de wethouder Sociaal Domein. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2016 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage per inwoner van afgerond € 17,15 (algemene bijdrage), € 53,60 (bijdrage 0-4-jarigen en adolescentenzorg) en € 1,25 (vangnet- en adviestaak openbare geestelijke gezondheidszorg). Hiermee komt de totale bijdrage op € 1.559.942. Het verwachte begrotingssaldo is € 0,- waarbij een taakstelling van € 167.000 zorgt voor een sluitende begroting. De verwachte omvang 216 van het eigen vermogen is € 450.000 en het vreemd vermogen € 3.616.000 (per 31-12- 2014). Doel van de samenwerking is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, voor de gezondheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en veiligheid van de inwoners van Noord-Holland Noord. De GGD bevordert individueel en collectief gezond gedrag en is samen met andere spelers in de gezondheidszorg een partner in het preventief beleid van de gemeenten. Taken: • ondersteuning van gemeenten bij de realisatie en uitvoering van het lokaal gezondheidsbeleid • uitvoeren van taken die wettelijk aan de GGD zijn opgedragen zoals infectieziektebestrijding, medische milieukunde, technische hygiënezorg, publieksvoorlichting en gezondheidsbevordering; • uitvoeren van overige taken die door een of meer gemeenten aan de GGD zijn opgedragen zoals openbaar geestelijke gezondheidszorg, opvoedingsondersteuning en dergelijke; • uitvoeren van Veilig Thuis; • uitvoering van jeugdgezondheidszorg van 9 maanden tot 19 jaar. GGD Hollands Noorden is sinds 2015 gehuisvest in Alkmaar, samen met de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. Daarmee beogen beide gemeenschappelijke regelingen een betere verbinding te maken tussen de thema’s veiligheid en gezondheid. Daarnaast biedt deze gezamenlijke huisvesting efficiency-voordelen. De beleidsvoornemens zijn gericht op: 109

• • • 4.

Verbonden Partij Bestuurlijk belang Financieel belang Doelstelling


5.

Verbonden Partij Bestuurlijk belang

Financieel belang

Doelstelling

herpositionering (in relatie tot versterking van het stelsel van publieke gezondheid) efficiënter en flexibeler werken moderner, innovatiever en klantgerichter werken. GR Regionaal Historisch Centrum Alkmaar gevestigd te Alkmaar

In deze gemeenschappelijke regeling participeren 9 gemeenten in Noord-Holland. Hollands Kroon is in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd door de burgemeester. Voor Hollands Kroon geldt voor 2016 een bijdrage van € 166.320. Het verwachte begrotingssaldo 2016 bedraagt € 61.344,negatief (voor bestemming). Raming omvang van het eigen vermogen is € 95.968,- en het vreemd vermogen van € 250.000,-. Het RHCA voert voor de aangesloten gemeenten de wettelijke taken uit zoals beschreven in de Archiefwet 1995: toezicht op de nog niet overgebrachte archieven (inspectie), de wettelijke adviestaak, het toezien op en begeleiden van het overdragen van archieven, het behoud en beheer van de in de archiefbewaarplaats bewaarde archieven en het beschikbaar stellen van deze archieven zodat iedereen deze archieven kan raadplegen. Door de inzet van de bestemmingsreserve organisatieontwikkeling en een ombuiging van taken in de formatie kan voor 2016 voorzien worden in de verdere ontwikkeling van de archiefinspectie en de realisatie van het e-depot. Op basis van de uitgevoerde pilot e-depot wordt in 2016 een structurele oplossing voorgesteld, zodat per 2018 een werkende edepotvoorziening aangeboden kan worden aan de deelnemende gemeenten. Het doel is een blauwdruk voor (de implementatie van) een e-depot, inclusief een beschrijving van de stappen die gezet moeten worden door het Regionaal Archief en de aangesloten gemeenten.

GR Regionale Uitvoeringsdienst Noord- Holland Noord gevestigd te Hoorn In deze gemeenschappelijke regeling zijn de milieudiensten Kop van Noord-Holland, West-Friesland en Kennemerland samengevoegd. In de regeling participeren 18 partijen (17 gemeenten en de provincie Noord-Holland). Hollands Kroon is in het Dagelijks Bestuur vertegenwoordigd door de wethouder Openbare Ruimte. Op basis van de door het AB vastgestelde begroting 2016 geldt voor Hollands Kroon een bijdrage van afgerond € 1.655.347 Het verwachte begrotingssaldo 2016 bedraagt € 388.051,- positief (voor bestemming). Raming omvang van het eigen vermogen is € 55.780,- en het vreemd vermogen van € 600.000,Uitvoering te geven aan het milieubeleid en de milieutaken van de deelnemende gemeenten en de provincie. Verder om 110


milieusamenwerking tussen de deelnemende gemeenten, provincie en ketenpartners te bevorderen. Tenslotte uitvoering en coördinatie van regionale projecten. Inzet is het uitvoeren van de taken met dezelfde kwaliteit met minder inzet. In 2016 wordt een plan van aanpak gemaakt voor de evaluatie van het functioneren; uitvoering in 2017. Koppeling van financiering aan output aan de hand van een productenen dienstencatalogus. Afhandeling vergunningverlening binnen de wettelijke termijn. In 2015 is besloten over overdracht van Provinciale Plustaken naar de RUD NHN per 1/1/2016.

Privaatrechtelijke deelnemingen Bank Nederlandse Gemeenten De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen met een maatschappelijke belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de inwoner. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. De gemeente Hollands Kroon heeft een financieel belang bestaande uit een aandelenpakket en bestuurlijk belang via stemrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Hollands Kroon wordt in aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de wethouder Economische Zaken. NV Houdstermaatschappij Gasbedrijf Kop NH De gemeente Hollands Kroon heeft aandelen in het Gasbedrijf Kop van Noord-Holland. Door fusies en overnames van het productie-, levering- en netwerkbedrijf is de functie van het Gasbedrijf Kop Noord-Holland nog slechts beperkt tot houdstermaatschappij in de aandelen Nuon. Nuon is in 2009 gesplitst in een productie- en leveringsbedrijf NUON Energy en een netwerkbedrijf Alliander. In 2009 zijn de aandelen NUON Energy verkocht aan het Zweedse energiebedrijf Vattenfall. De levering van de aandelen en de betaling van de koopsom zijn gefaseerd. In 2009 is 49% van de aandelen verhandeld en in 2011 en 2013 15%. In 2015 is de laatste 21% verkocht. Voor de houdstermaatschappij resteren dan nog slechts de aandelen Alliander. Deze aandelen zijn niet vrij verhandelbaar, omdat wettelijk alleen overheden aandelen Alliander in eigendom mogen hebben. Hollands Kroon wordt in de aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de wethouder Openbare Ruimte.

111

Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord Deze vennootschap heeft als doel het behouden en stimuleren van de groei van het bedrijfsleven in de noordelijke regio van Noord-Holland en het begeleiden van bedrijven bij verplaatsing of uitbreiding en het aantrekken van nieuwe bedrijven in deze regio. De gemeente Hollands Kroon heeft als aandeelhouder zeggenschap via stemrecht op de aandelen en wordt vertegenwoordigd door de wethouder Economische Zaken. NV Huisvuilcentrale Noord-Holland Hollands Kroon is aandeelhouder van de NV Huisvuilcentrale Noord-Holland en staat garant voor de betaling van rente en aflossing van de leningen. De gemeente ontvangt hiervoor jaarlijks een garant-stellingsvergoeding. De Huisvuilcentrale beoogt het voeren van milieuverantwoord afvalbeheer voor aandeelhoudende gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden in Noord-Holland Noord en Flevoland. De gemeente Hollands Kroon wordt in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd door de wethouder Openbare Ruimte.

Dividendopbrengsten Onderstaand een overzicht van de actuele boekwaardes en de dividendopbrengsten van onze privaatrechtelijke deelnemingen over de laatste drie jaar. Verbonden Partij

Houdstermij. GKNH

Bank Ned. Gemeenten

Boekwaarde 01-01-2014 131.596

139.050

Dividend 2011 verantw in 2012



Structureel in exploitatie

328.328 (interim) 3.354.330

375.765

374.861 (interim) 4.698.954

300.593 (2015 e.v.)

89.838

76.573

34.368

89.930

112

Overige verbonden partijen Vereniging van Waddenzeekustgemeenten Op 14 maart 2005 is als opvolger van het Overleg Orgaan Waddeneilanden het samenwerkingsverband De Waddeneilanden geïnstalleerd: het bestuursorgaan voor alle Waddeneilanden. Aan dit samenwerkingsverband ligt een gemeenschappelijke regeling ten grondslag. De Waddenzeegemeenten werken samen in de in de Vereniging van Waddenzeekustgemeenten. Ook hier wordt al jaren op het gebied van ruimtelijke ordening (bestemmingsplannen) samengewerkt. De Federatie van Waddenzeegemeenten vormt het platform waar het samenwerkingsverband De Waddeneilanden en de Vereniging van Waddenzeekustgemeenten elkaar informeren en waar afspraken gemaakt worden over hun gezamenlijke Waddenzeebeleid. De gemeente Hollands kroon is in de Vereniging Waddenzeekustgemeenten vertegenwoordigd zowel vanuit het college als vanuit de raad. Noorderkwartier N.V. Noorderkwartier voert de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) uit. De gemeente Hollands Kroon heeft een financieel belang bestaande uit een aandelenpakket en daarnaast stemrecht. Als deelnemer aan de gemeenschappelijke regeling Gesubsidieerde Arbeid loopt Hollands Kroon risico voor eventuele exploitatietekorten. Hollands Kroon is vertegenwoordigd door de wethouder Sociaal Domein. Coöperatie parkmanagement Wieringermeer (CPW) U.A. Op het Bedrijventerrein Robbenplaat is parkmanagement van toepassing. Parkmanagement is het middel om het beheer en de exploitatie doelmatig, flexibel en efficiënt uit te voeren in een organisatiestructuur waarin bedrijven met elkaar en met de gemeente samenwerken. In het CPW-bestuur zitten twee afgevaardigden van het bedrijfsleven (gevestigd op Robbenplaat) en namens de gemeente de wethouder Economische Zaken. Leden van de CPW zijn eigenaren en huurders van gevestigde bedrijven op Robbenplaat. CPW heeft een overeenkomst afgesloten met Parkmanagement Hoorn, om parkmanagement taken te regelen. De gemeente betaalt de coöperatie jaarlijks een door de gemeente vast te stellen bedrag, dat is gerelateerd aan het beheer en onderhoud voor openbare voorzieningen. Het kwaliteitsniveau van de openbare voorzieningen wordt daarmee een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid.

113

Stichting Regionaal Openbaar Basisonderwijs Surplus Stichting Surplus is verantwoordelijk voor het openbaar primair en voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten Hollands Kroon en Schagen. De stichting bestuurt 32 scholen met ruim 4500 leerlingen en 575 personeelsleden. Surplus is op 1 januari 2004 van start gegaan. Per 1 januari 2009 zijn de openbare Schager scholen voor (speciaal) primair en voortgezet speciaal onderwijs daarbij gekomen. Doel van de stichting is het komen tot bestuurlijke schaalvergroting op het gebied van bestuur, management en ondersteuning en het geven van meerwaarde voor de scholen c.q. het onderwijsveld. Alhoewel er geen sprake is van directe bestuurlijke en financiële participatie is deze stichting wel opgenomen in de lijst van verbonden partijen, omdat de gemeente bij het onverhoopt uiteenvallen of faillissement van de stichting de wettelijk vastgelegde plicht heeft te zorgen voor algemeen toegankelijk onderwijs, wat het risico van financiële verplichtingen in zich heeft. Met andere woorden het openbaar onderwijs is een publieke verantwoordelijkheid en blijft dus altijd op het bordje van de gemeente liggen. Stichting ter verbetering van agrarische structuur (Stivas) de Noordkop Deze stichting is opgericht voor verbetering van de verkavelingsstructuur van het platteland. De stichting heeft als doel het bevorderen van de verbetering van de agrarische structuur (bijvoorbeeld door kavelruil) met gelijktijdig aandacht voor natuur, landschap en milieu, om op die manier een bijdrage te leveren aan een vitaal platteland. Het werkgebied van de stichting omvat het grondgebied van de gemeenten Den Helder, Schagen en Hollands Kroon. De gemeente Hollands Kroon wordt bestuurlijk vertegenwoordigd door de wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling.

114

Paragraaf 7. Subsidies De paragraaf subsidies is niet verplicht. De gemeenteraad heeft in de Financiële verordening opgenomen dat de begroting een paragraaf subsidies moet bevatten met daarin een overzicht van de subsidieplafonds. Deze paragraaf geeft op hoofdlijnen inzicht in het subsidiebeleid, de ontwikkelingen op het gebied van subsidiebeleid en de voornaamste activiteiten in de uitvoering van het subsidiebeleid. Het overzicht van de subsidies geeft detailinformatie over de verstrekte subsidies en geeft een totaalbeeld van de subsidies die in de begroting op verschillende programma’s zijn opgenomen. Op deze wijze ontstaat een dwarsdoorsnede van de begroting wat betreft de subsidies.

Trends & ontwikkelingen De focus in het verstrekken van subsidies wordt verlegd naar de mate waarin activiteiten en instellingen bijdragen aan het versterken van de eigen kracht van een individu of de gemeenschap. Als het gaat om de kwetsbare doelgroepen in onze gemeente blijft het bestuur een actieve rol spelen. Maar voor zaken, die toch met name de invulling van onze vrije tijd betreffen spreken we de inwoners van Hollands Kroon nu meer aan op hun eigen verantwoordelijkheid om zelfstandig het sociale, sportieve en culturele leven in Hollands Kroon in stand te houden en daarin actief te zijn. Behoud en verdere versterking van deze actieve houding is bovendien essentieel voor de sociale binding van alle inwoners van onze gemeente.

Beleidsdoelen 1. De begroting en de jaarstukken bevatten een paragraaf subsidies met daarin een overzicht van de subsidieplafonds. 2. Verstrekking van subsidie aan activiteiten waarbij het maatschappelijk effect van subsidies aantoonbaar moet zijn en dat gericht is op activiteiten die bijdragen aan door de gemeenteraad vooraf gestelde beleidsdoelen. 115

Activiteiten Met het verstrekken van subsidie worden bestaande en nieuwe initiatieven van instellingen en inwoners ondersteund, om zodoende een breed scala aan activiteiten te organiseren, jeugd- en Wmo-taken uit te voeren en accommodaties in stand te houden die bijdragen aan de leefbaarheid in en identiteit van Hollands Kroon, passend bij de thema’s gezondheid, jeugd, kunst en cultuur, maatschappelijke voorzieningen en zorg, ouderen, en sport, recreatie en toerisme uit de Kadernota Subsidiebeleid. Concept subsidieplafond 2016 Thema

Plafond

Gezondheid Jeugd Kunst en Cultuur Maatschappelijke voorzieningen en zorg Ouderen Sport, Recreatie en Toerisme

€ € € € € €

214.654 188.685 644.500 793.125 199.331 578.133

Totaal

€

2.618.428

Budget in begroting 2016 Saldo

€ €

2.862.932 123.201

Taakstelling accommodatiebeleid

€

15.750

Budgettaire ruimte

€

228.755

116

Na behandeling van de begroting 2016 wordt in een separaat raadsvoorstel gevraagd om de plafonds 2016 definitief vast te stellen. Daarbij wordt ook de specificatie van de verdeling gevoegd en een voorstel voor verdeling van de budgettaire ruimte over de thema’s. Er worden, ten opzichte van 2015, over programma's heen budgetten verschoven. Ook dat is een bevoegdheid van de raad en dit wordt in hetzelfde voorstel voorgelegd.

117

Paragraaf 8. Bedrijfsvoering Maatschappelijk ondernemen Hollands Kroon wil een actieve bijdrage leveren aan de maatschappij. Dit doen we op verschillende manieren. •

Starters op de arbeidsmarkt bieden we een kans via een werkervaringsplaats. Het aantal werkervaringsplaatsen groeit met 5% ten opzichte van 2015.

•

Bij onze inkopen passen we in de aanbestedingen zo veel mogelijk de criteria van ‘social return’ toe. Hiermee overbruggen en verkleinen we de afstand tot de arbeidsmarkt voor instromers in kansarme posities. Deze afstand kan ontstaan zijn door lichamelijke of geestelijke beperkingen, gebrek aan scholing, (langdurige) ziekte en taalproblemen.

•

Studenten bieden we de mogelijkheid kennis te maken met de diverse werkvelden, met interessante onderwerpen voor praktijkopdrachten of scripties. Het aantal stageplaatsen groeit met 5% ten opzichte van 2015.

•

In 2015 zijn we samen met het ROC gestart met de nieuwe opleiding Consulent Publieke Dienstverlening; er komen vijf leerlingen gedurende 3 jaar stage lopen. In september 2016 start de opleiding opnieuw en komen er weer nieuwe leerlingen. Doel van deze nieuwe opleiding is om onderwijs en bedrijfsleven dichter bij elkaar te brengen en MBO studenten op te leiden voor de publieke overheid.

•

Wij zetten de inzet voort van trainees op diverse werkvelden en projecten.

•

Het stimuleren en ondersteunen van deelname aan de actie Serious Ambtenaar. Maatschappelijk betrokken medewerkers zetten zich daarbij belangeloos in door het uitvoeren van diverse opdrachten die bijdragen aan het bestrijden van een stille ramp.

•

HK doet: onze eigen actie om een steentje bij te dragen aan de lokale samenleving. Onze medewerkers zetten zich in voor een goed en lokaal doel. Zij staan met hun voeten midden in onze lokale samenleving en weten waar de behoeften liggen.

•

Het continueren van de inzet van mensen met een beperking in de interne facilitaire dienst.

118

Juridische kwaliteitszorg Informele aanpak We streven naar minder regels en meer ruimte voor inwoners en bedrijven in Hollands Kroon. En bezwaren met de focus op de mens in plaats van procedure afhandelen is hierbij het uitgangspunt. Daarom nemen we na ontvangst van een bezwaar direct contact op met de bezwaarmakers en gaan in gesprek. Vanuit de kernwaarde contact krijgen onze medewerkers zo meer inhoudelijke betrokkenheid bij individuele zaken. Het geeft ons hierdoor nog beter de mogelijkheid vooraf beter in te schatten waar vragen of problemen vandaan komen. Het kan zijn dat er meer zit achter het ingediende bezwaarschrift. Een inwoner voelt zich bijvoorbeeld onbegrepen of heeft onvoldoende informatie. Gevoel van rechtvaardigheid en vertrouwen kunnen ook een rol spelen. Het is niet altijd makkelijk voor de bezwaarmaker dit weer te geven in een bezwaarschrift. In een gesprek met een medewerker is hier ruimte voor. Veelal kan een verdere uitleg of doorverwijzing ertoe leiden dat het bezwaarschrift wordt ingetrokken. Ook kan door het gesprek sneller een beslissing worden genomen in het vervolgtraject. Onze ambitie is dat door de informele aanpak het aantal bezwaarschriften dat op deze manier kan worden ingetrokken jaarlijks met 10% stijgt. Regionale samenwerking Voor het afhandelen van bezwaarschriften is een commissie ingesteld. De externe leden van deze commissie geven een onafhankelijk advies aan het gemeentebestuur. Wij streven er naar om het functioneren van de commissie te versterken door het delen van kennis en ervaring in regionaal verband. Ook levert dit kostenefficiëntie op, o.a. door optimalisering van het secretariaat van de commissie. Een ambtelijke projectgroep heeft de opdracht gekregen om dit verder uit te werken, zodat dit doel in 2015 en verder verwezenlijkt kan worden. Dwangsommen Ons streven is om het aantal termijnoverschrijdingen en het verbeuren van dwangsommen jaarlijks met 10% te laten dalen. Dit kan door het strak volgen van de interne procedures. Het actief openbaar maken van gegevens helpt hier aan mee. Dit voorkomt ook dat eventueel kwaadwillende indieners van WOB-verzoeken wegens niet tijdig beslissen een dwangsom innen.

Opleidingen Onze medewerkers ontwikkelen zichzelf continu op competenties, gedrag, houding en kennis. Via onze eigen Hollands Kroon Academie (HKA) bieden wij trainingen, workshops, lezingen en cursussen aan, die hen daarbij helpen. Medewerkers maken zelf een keuze uit het brede aanbod en betalen hun opleiding met de 119

zogenaamde kronen (waarde: € 1,-). Zij hebben jaarlijks 1.000 kronen ter beschikking. Door zich in te zetten voor speciale projecten kunnen zij dit budget verhogen. Het streven is om het aantal afgenomen HKA-producten jaarlijks met 15% te verhogen. Ons nadrukkelijke doel is om ook anderen dan onze eigen medewerkers deel te laten nemen aan trainingen, workshops, lezingen en cursussen in de HKA. Om dit te bereiken wordt onderzocht op welke wijze de HKA inwoners, bedrijven en instellingen in het maatschappelijk veld kan laten deelnemen aan het aanbod. Dit bevordert de onderlinge contacten en biedt mogelijkheden nog efficiënter samen te werken.

Formatie Onze ambitie is om de slimste gemeente te worden. Het slimmer werken vertaalt zich in een optimale formatie. De afgelopen jaren zijn wij teruggegaan in formatie. Echter als gevolg van de decentralisatie sociaal domein is de huidige formatie weer op het niveau van 1 januari 2012. Door onze nieuwe manier van werken streven wij er naar de formatie de komende jaren verder terug te brengen voor het behalen van onze doelen, ten opzichte van gemeenten van vergelijkbare omvang, waarbij 15% in 2016 het streven is. Bovendien willen we de formatie zoveel mogelijk inzetten voor onze primaire taken. Wij streven er dan ook naar om 20% minder formatie in te zetten op overheadfuncties ten opzichte van vergelijkbare gemeenten. We kiezen voor een slanke en platte organisatie en werken de komende jaren hieraan verder met een zeer beperkt aantal leidinggevenden en met zelfsturende teams. Dit vertaalt zich ook in een lagere gemiddelde bruto loonsom per formatieplaats. Ons streven is om 5% lager uit te komen dan vergelijkbare gemeenten. Onze vaste medewerkers zijn goed opgeleid, werken resultaatgericht, zijn kritisch op kwaliteit, weten wat van hen wordt verwacht en handelen daar naar. Kortdurende inhuur en inhuur op basis van projectmatige aanpak biedt grote mate van flexibiliteit en de mogelijkheid om extra menskracht te kunnen inzetten op (tijdelijke) speerpunten en bij piekmomenten, zonder medewerkers te hoeven ontslaan of tot omscholing te ‘dwingen’. Met een basisorganisatie die beantwoordt aan bovengenoemde eisen, kunnen we met ingehuurde menskracht en specifieke kennis snel schakelen. Groot voordeel hiervan is het feit dat de extra kosten van uitkeringen hiermee zoveel mogelijk worden beperkt (een gemeente is zelf risicodrager en betaalt zelf de uitkeringen van werknemers die moeten afvloeien). Een ander voordeel is dat we met deze ontwikkeling inspelen op de arbeidsmarkt in de zeer nabije toekomst. Jonge medewerkers en aankomende generaties willen steeds meer als ‘kleine zelfstandige’ worden ingehuurd voor klussen en projecten.

120

Een aantal van onze medewerkers zal het gewenste niveau echter niet bereiken of zal zelf constateren niet langer in onze organisatie te kunnen en/of willen passen. Vanuit het principe van goed werkgeverschap stellen we alles in het werk om deze medewerkers van werk naar werk te begeleiden; intern dan wel extern. Uiteraard vraagt dat investeringen (in inspanningen en financiële middelen).

Excellente dienstverlening door procesverbetering Door het optimaliseren van de processen verbeteren we de dienstverlening. Zo hebben we het proces ‘aanvragen reisdocumenten’ gewijzigd. Het aangevraagde document hoeft niet meer opgehaald te worden, maar wordt bezorgd op elke gewenste locatie (uitgezonderd de Waddeneilanden). De aanvrager hoeft dan maar één keer naar het gemeentehuis en bespaart reistijd en reiskosten. Deze proceswijziging willen we doorvoeren zonder de inwoner te belasten met extra kosten.

Ziekteverzuim We streven er naar om het ziekteverzuim zo laag mogelijk te houden. Het gaat dan vooral om ziekteverzuim met een puur medische oorzaak. De hervattingsdrempel wordt zoveel mogelijk weggenomen zodat niets een succesvolle re-integratie in de weg staat en langdurig verzuim wordt voorkomen. Maatwerk staat hierbij centraal: wat is voor de medewerker de juiste balans tussen belastbaarheid en belasting. Ons doel is om het gemiddelde ziekteverzuim minimaal 15% onder dat van gemeenten van onze grootteklasse uit te laten komen.

Financieel beleid Door actief te anticiperen op ontwikkelingen en strak financieel beleid te voeren is Hollands Kroon een financieel redelijk gezonde gemeente. Er zit echter weinig vet op het bot. Het financieel beleid ondersteunt onze ontwikkeling naar de slimste gemeente van Nederland. Flexibel en kostenefficiënt werken staan hierbij centraal. De zelfsturende teams gaan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Dit vraagt echter wel een omslag in denken en handelen in combinatie met transparante uitgangspunten en werkwijzen. De vernieuwde kadernota 2016 is de opmaat naar een nieuwe indeling van de begroting, gebaseerd op maatschappelijke effecten. De gemeenteraad en organisatie trekken hierin samen op, zodat er voor 2017 een nieuwe programmabegroting ligt. In 2016 doen we onderzoek naar de kostendekkendheid van leges. Daarnaast toetsen we de huidige beleidsdocumenten aan de nieuwe regels van het Besluit Begroting en Verantwoording en voeren we wijzigingen door waar nodig.

121

ICT/DIV Bij aanvang van de fusie is met de vier oude raden in mei 2011 afgesproken dat voor de grote investeringen in ICT en digitalisering in de jaren 2012 en 2013 met een apart voorstel toestemming zou worden gevraagd voor de geplande onttrekkingen uit de herindelingsreserve. Dat is niet gedaan. De reden hiervoor is dat bij de start in 2012 de focus is gelegd op de externe dienstverlening; onze inwoners moesten zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de fusie. Nu de externe dienstverlening op orde is, verschuift de focus naar de interne dienstverlening. Enerzijds omdat de externe dienstverlening aan onze inwoners alleen op een nog hoger peil te brengen is door middel van ICT investeringen en een forse investering op de digitalisering van alle documenten en werkstromen. Immers, als alle informatie digitaal en 24/7 beschikbaar is voor onze medewerkers, kunnen zij ook 24/7 direct een juist en adequaat antwoord aan onze inwoners geven. Anderzijds hebben we in de afgelopen jaren een forse bezuiniging doorgevoerd op de personeelslasten, en is de formatie flink gereduceerd ten opzichte van het aantal fte in 2011 bij de vier oude gemeenten. Om dezelfde hoeveelheid werk, en daarbij ook nog de extra taken vanuit het Rijk, aan te kunnen is een ICT infrastructuur nodig die dat faciliteert en daar waar het kan taken verlicht of overneemt. Bijkomend voordeel is dat we nu, ruim drie jaar na de fusie, een duidelijke visie hebben waar we als organisatie naartoe willen groeien en daarom ook de ICT eisen goed in beeld hebben. Voor de vervanging van de huidige hardware kiezen we daarom voor een ander concept: Bring Your Own Device. Dit betekent dat medewerkers hun eigen apparaat kiezen waarop zij plaats en tijd onafhankelijk kunnen werken. Elke twee jaar wordt de medewerkers een vergoeding geboden voor vervanging van hun device. De kosten van deze terugkerende vervanging zijn even hoog als het reguliere vervangingstraject van de PC’s. Vanwege de tweejaarlijkse piek in de uitgaven stellen we voor hiervoor een ‘reserve bedrijfsmiddelen ICT’ te vormen. De huidige kapitaallasten moeten immers worden opgespaard voor een tweejaarlijks budget. Het ligt in de lijn om in de (nabije) toekomst ook de kapitaallasten en nog onbenutte budgetten voor overige ICT middelen aan de reserve toe te voegen en hieruit vervolgens de vervanging uit te dekken. Voor de digitaliseringsslag is een programma opgesteld voor de komende periode. Alle elementen die een rol spelen in het digitaliserings-proces zijn vertaald naar acties. De bevindingen van de Archiefinspectie zijn hierin meegenomen.

122

Paragraaf 9. Projecten Met de raad is afgesproken om de komende jaren toe te werken naar een andere verantwoordingssystematiek voor de prioritaire projecten. Dit moet leiden tot een betere inbedding van de prioritaire projecten in de Planning & Control cyclus Met de auditcommissie zijn hier reeds contacten over geweest. Voor de begroting 2016 is dit nog niet gerealiseerd. Zaak is om eerst de centrale basisinformatie voor projecten goed op orde te krijgen. Daarvoor is door het team Projecten in de organisatie in samenwerking me de auditcommissie een model voor een digitaal dashboard ontwikkeld. Daarmee wordt met toepassing van een groeimodel een 24/7 voortgangsrapportage mogelijk over de belangrijkste aspecten (doelstelling, risico’s, financiële stand van zaken en de planning) van de grote projecten van Hollands Kroon. Tot die tijd loopt de voortgangsrapportage richting de raad rechtstreeks vanuit de afzonderlijke prioritaire projecten middels kwartaalrapportages. De nu lopende projecten zijn financieel ingebed in de programmabegroting. Voor zover daar in de begroting van 2016 extra budget voor benodigd is, is dat opgenomen in het begrotingsprogramma waar het project onder valt. Voor de meeste projecten geldt dat het resterende projectbudget eind 2015 voor zover nog nodig wordt overgeheveld naar de begroting van 2016. Dat wordt bij het overhevelingsbesluit begin 2016 verwerkt. Bij het opstellen van de begroting 2016 is nog geen inschatting te geven over de omvang van die overhevelingen. De grote projecten zijn gekoppeld aan de volgende begrotingsprogramma’s: •

Waddenpoort Den Oever / De Nieuwe Afsluitdijk

programma 2

•

Onderhoud en vervanging bruggen

programma 2

•

Omgevingsvisie Hollands Kroon

programma 3/8

•

Scholenbouw

programma 4

•

Uitvoering accommodatiebeleid

programma 5

•

Decentralisaties sociaal domein

programma 6

•

De Kop Werkt!

programma 8

Daarnaast wordt in de paragraaf weerstandsvermogen ingegaan op de projecten met de grootste financiële risico’s. 123

Bijlagen

124

• Bijlage 1. Meerjarenbeeld 2016-2019 • Bijlage 2. Resultaat voor en na bestemming • Bijlage 3. Investeringsstaat 2016-2019 • Bijlage 4. Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen • Bijlage 5. Overzicht incidentele baten en lasten • Bijlage 6. Aangenomen amendementen en moties (na raadsbesluit)

125

Bijlage 1 Meerjarenbeeld 2016 – 2019 Lasten 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

2016 5.254.372 3.115.688 8.408.538 302.534 3.976.866 12.032.603 32.491.885 10.912.322 7.297.747 1.681.113

2017 5.333.030 3.135.378 8.574.709 305.304 4.265.609 12.200.587 31.962.294 11.052.464 8.184.228 1.288.796

2018 5.315.146 3.112.813 8.811.302 306.155 4.266.532 12.280.499 31.778.335 11.316.355 8.249.925 981.437

2019 5.325.990 3.114.228 8.878.881 306.455 4.299.650 12.304.495 31.683.539 11.405.394 7.581.499 826.579

Voor bestemming

85.473.668

86.302.399

86.418.499

85.726.710

Toevoegingen aan reserves

3.579.138

3.633.404

3.474.154

4.860.556

Totaal na bestemming

89.052.806

89.935.803

89.892.653

90.587.266

Inwoner en bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs en voorschoolse periode Natuur, cultuur en recreatie Sociaal domein en maatschappelijk werk Volksgezondheid Ruimtelijke ontwikkeling Financiële dekkingsmiddelen

126

Baten 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

2016 837.437 58.150 379.009 347.059 303.366 906.767 5.643.636 10.002.904 2.745.776 66.612.051

2017 837.437 58.150 379.009 347.059 303.366 906.767 5.643.636 10.150.685 3.495.625 66.021.218

2018 837.437 58.150 379.009 347.059 303.366 906.767 5.643.636 10.233.625 3.521.300 66.304.490

2019 837.437 58.150 379.009 347.059 303.366 906.767 5.643.636 10.233.566 3.978.166 66.514.367

Voor bestemming

87.836.155

88.142.952

88.534.839

89.201.523

Onttrekkingen aan reserves

3.870.101

3.208.196

2.881.849

2.050.620


91.706.256

91.351.148

91.416.688

91.252.143


127

Saldo 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

2016 -4.416.935 -3.057.538 -8.029.529 44.525 -3.673.500 -11.125.836 -26.848.249 -909.418 -4.551.971 64.930.938

2017 -4.495.593 -3.077.228 -8.195.700 41.755 -3.962.243 -11.293.820 -26.318.658 -901.779 -4.688.603 64.732.422

2018 -4.477.709 -3.054.663 -8.432.293 40.904 -3.963.166 -11.373.732 -26.134.699 -1.082.730 -4.728.625 65.323.053

2019 -4.488.553 -3.056.078 -8.499.872 40.604 -3.996.284 -11.397.728 -26.039.903 -1.171.828 -3.603.333 65.687.788

Voor bestemming

2.362.487

1.840.553

2.116.340

3.474.813


290.963

-425.208

-592.305

-2.809.936


2.653.450

1.415.345

1.524.035

664.877


128

Bijlage 2 Resultaat voor en na bestemming Lasten alle programma's Baten alle programma's

2016 85.473.668 87.836.155

2017 86.302.399 88.142.952

2018 86.418.499 88.534.839

2019 85.726.710 89.201.523


2.362.487

1.840.553

2.116.340

3.474.813

Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves

3.579.138 3.870.101

3.633.404 3.208.196

3.474.154 2.881.849

4.860.556 2.050.620

Eindsaldo

2.653.450

1.415.345

1.524.035

664.877

129

Bijlage 3 Investeringsstaat 2016 – 2019 2016

2017

2018

2019

Verkeer, vervoer en waterstaat onderhoud wegen 2016

1.866.800

2.158.970

onderhoud wegen 2017 onderhoud wegen 2018

1.269.960

onderhoud wegen 2019 subtotaal Verkeer, vervoer en waterstaat

638.880 1.866.800 2.158.970 1.269.960

638.880

Volksgezondheid vervanging riolering 2016

3.287.200

vervanging riolering 2017

2.940.160

vervanging riolering 2018

1.687.640

vervanging riolering 2019 subtotaal Volksgezondheid

1.258.720 3.287.200 2.940.160 1.687.640 1.258.720

Kostenplaatsen Mobiele telefonie

200.000

200.000

ICT vervanging

800.000

500.000

500.000

Randapparatuur vervangen

175.000

175.000

175.000

Tractie en materiaal openbare ruimte

150.000

150.000

150.000

150.000

825.000 1.025.000

150.000

subtotaal Kostenplaatsen

1.325.000

Totaal Investeringen

6.479.000 5.924.130 3.982.600 2.047.600 130

Bijlage 4 Beoogde dotaties en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen Hieronder vindt u het meerjarig verloop van de reserves en voorzieningen Stand 31-12-2015 Stand 31-12-2016 Stand 31-12-2017 Stand 31-12-2018 Stand 31-12-2018 Reserves Algemene reserve 3.961.321 3.961.321 3.789.321 3.789.321 3.789.321 Bestemmingsreserves 46.796.075 46.505.112 47.102.320 47.694.626 50.504.562 Totaal reserves Totaal voorzieningen

Reserves

50.757.396 18.453.093

50.466.433 18.252.660

50.891.641 18.208.015

51.483.947 18.395.798

54.293.883 18.639.404

Stand Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 311-1-2016 deringen erdingen 12- 2016 deringen erdingen 12-2017 deringen erdingen 12-2018 deringen erdingen 12-2018

Algemene reserve

3.961.321

-

-

3.961.321

-

172.000

3.789.321

-

-

3.789.321

-

-

3.789.321

Totaal alg reserve

3.961.321

-

-

3.961.321

-

-

3.789.321

-

-

3.789.321

-

-

3.789.321

5.338.977

-

158.815

5.180.162

-

158.815

5.021.347

-

171.315

4.850.032

-

170.940

4.679.092

34.442

-

-

34.442

-

-

34.442

-

-

34.442

-

-

34.442

2.711.112

403.252

-

3.114.364

403.252

-

3.517.616

403.252

-

3.920.868

403.252

-

4.324.120

770.102

-

-

770.102

13.515

783.617

13.515

797.132

13.515

2.376.052

-

21.000

2.355.052

-

21.000

2.334.052

-

2.313.052

-

477.412

-

164.231

313.181

-

84.074

229.107

-

229.107

-

Bestemmingsreseves Afkoopsom havens Realisatie bestemmingsplannen Onderhoud gemeentegebouwen Bovenwijkse voorzieningen Openbare voorzieningen agriport A7 Egalisatie Afvalstoffenheffing

21.000

810.647 21.000

2.292.052 229.107

131

Reserves

Stand Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 31- Vermeer Vermind Stand 311-1-2016 deringen erdingen 12- 2016 deringen erdingen 12-2017 deringen erdingen 12-2018 deringen erdingen 12-2018

Risico bouwgronden

2.596.780

-

3.460

2.593.320

-

3.460

2.589.860

-

3.460

2.586.400

1.143.773

3.460

3.726.713

Herindeling Egalisatie kapitaallasten gem. eigendommen Egalisatie kapitaallasten schoolgebouwen Egalisatie onderhoud wegen

8.009.493

-

1.552.000

6.457.493

-

909.954

5.547.539

-

891.264

4.656.275

-

109.780

4.546.495

950.678

-

114.560

836.118

-

78.193

757.925

-

43.524

714.401

-

16.448

697.953

14.966.578

606.258

1.485.394

14.087.442

597.009

1.405.637

13.278.814

587.759

1.370.922

12.495.651

578.510

1.343.209

11.730.952

2.394.905

1.525.905

-

3.920.810

1.525.905

-

5.446.715

1.425.905

-

6.872.620

1.525.905

-

8.398.525

Onderhoud kunstwerken

1.649.288

800.000

-

2.449.288

800.000

-

3.249.288

700.000

-

3.949.288

800.000

-

4.749.288

Onderhoud havens

1.004.447

67.367

-

1.071.814

67.367

-

1.139.181

67.367

-

1.206.548

67.367

-

1.273.915

427.930

154.000

289.000

292.930

204.000

294.000

202.930

254.000

299.880

157.050

305.878

305.878

157.050

1.459.169

7.356

81.641

1.384.884

7.356

81.063

1.311.177

7.356

80.484

1.238.050

7.356

79.905

1.165.501

371

-

-

371

-

-

371

-

-

371

-

-

371

130

-

-

130

-

-

130

-

-

130

-

-

130

522.903

-

-

522.903

-

-

522.903

-

-

522.903

-

-

522.903

100.000

-

-

100.000

-

-

100.000

-

-

100.000

-

-

100.000

975.306

-

-

975.306

-

-

975.306

-

-

975.306

-

-

975.306

Baggeren sloten Onderhoud schoolgebouwen Begraafplaatsen Maatschappelijke voorzieningen Re-integratie en arbeidkosten gerelateerde verpl. Regionale havengebonden terreinen (RHB) Vastgoed Duurzaam toerisme Totaal bestemmings reserve

30.000

15.000

-

45.000

15.000

-

60.000

15.000

-

75.000

15.000

-

90.000

46.796.075

3.579.138

3.870.101

46.505.112

3.633.404

3.036.195

47.102.320

3.474.154

2.881..849

47.694.626

4.860.556

2.050.620

50.504.562

Totaal reserves

50.757.396

3.579.138

3.870.101

50.466.433

3.633.404

3.208.195

50.891641

3.474.154

2.881.849

51.483.947

4.860.556

2.050.620

54.465.883

132

Stand per 1-12016

Storting

15.292.246

250.564

Bijdrage provincie N241 Afkoopsommen onderhoud graven

365.000

-

Bouwgrondexploitatie Verplichtingen voormalig wethouders Verplichtingen voormalig personeel Beklemde gelden t.b.v. derden

471.084

Voorzieningen Riolering

Totaal Voorzieningen

Uitname

Stand Vermeer Vermind per 31- deringen erdingen 12-2016 15.542.810

285.377

0

365.000

0

53.089

530.894

-

1.240.670 497.940

583.983 -

Stand Vermeer Vermind per 31- deringen erdingen 12-2017 15.828.187

461.600

0

365.000

-

0

53.089

477.805

471.084

0

0

172.312

1.068.358

0

225.596

272.344

Stand Vermeer Vermind per 31- deringen erdingen 12-2018

Stand per 3112-2018

16.289.787

466.912

16.756.699

-

365.000

-

-

365.000

-

53.089

424.716

-

53.089

371.627

471.084

-

-

471.084

-

-

471.084

103.333

965.025

-

62.805

-

62.805

173.600

98.744

-

157.923

902.220 59.179

-

107.412

839.415 166.591

2.170

-

-

2.170

0

0

2.170

-

-

2.170

-

-

2.170

18.453.093

250.564

450.997

18.252.660

285.377

330.022

18.208.015

461.600

273.817

18.395.798

466.912

223.306

18.639.404

133

Bijlage 5 Overzicht incidentele baten en lasten Alleen bedragen groter dan € 50.000 zijn hierin opgenomen. In de begroting 2016 -2019 zijn vooralsnog geen incidentele lasten en baten groter dan € 50.000.

134

Programmabegroting Verder bouwen op een solide fundament

Recommend Documents