Bouwbeslag Productontwikkeling Projecten
22132-3
Sanoco bouwbeslag Nieuwhuisweg 3, 5804 AN Venray
22
T + 31 (0)478 519 770 E
[email protected] I www.sanoco.com
Bij bouwbeslag is ervaring hét kenmerk van de expert. Op het ‘schild van verdienste’ van Sanoco bouwbeslag staat ruim 30 jaar vakkennis en vakkundigheid. Ons assortiment telt meer dan 25.000 producten. Iedere gevelbouwer krijgt bij Sanoco een ridderlijke behandeling. Want een goede relatie scharniert op samenwerking, meedenken en bruikbare oplossingen aandragen. Wij zijn ontwikkelaar én producent van producten voor de projectbouw. Sanoco heeft de kortste lijnen tussen vraag en antwoord, de kortste lijnen tussen probleem en oplossing. De kortste lijnen naar gemak!
column
Onlangs besprak ik met een aantal mensen in de Innovatie Community van Slimbouwen het onderwerp innoveren. Alhoewel er velen zijn die in deze moeilijke marktomstandigheden voortdurend op zoek zijn naar vernieuwing en nieuws, zijn er evenveel die denken dat het niet voor hen zelf maar voor anderen is. Al snel kwamen we tot een verhelderend tekeningetje dat ik hieronder ter overweging mee geef:
Nieuwe producten, diensten, processen vanuit innovatie:
Bestaande producten, diensten en processen:
Markt van de toekomst in Succes een veranderende samenleving
Aanbod past niet bij vraag
Bestaande markt, keert niet Aanbod past niet bij vraag terug in toekomst
Aanbod wordt maar matig gevraagd t.g.v. crisis
In dit schema is af te lezen dat innovatieve producten noodzakelijk zijn om verzekerd te zijn van een goede positie in de markt die op ons afkomt. Innoveren is wanneer veranderingen aan de orde van de dag zijn geen hobby of bijkomstigheid, maar een noodzakelijkheid. Natuurlijk kun je het bedenken van innovatieve producten en diensten aan anderen overlaten maar uit het oogpunt van concurrentie is dat ook geen optie. En dan zijn we beland bij de essentie van het ondernemen. Het inschatten van mogelijkheden en benutten van kansen voor bedrijven. Het is geen vanzelfsprekendheid meer dat datgene wat we maken of bedenken automatisch leidt tot tevreden klanten. Immers de moderne klant heeft veel alternatieven en mogelijkheden en is zeer kritisch. Maar toch dient de industrie het lef te hebben om nieuwe producten en diensten te bedenken en in de wereld van de klant te introduceren. Dit heeft risico in zich, maar aan de klant vragen hoe hij of zij de toekomstige gevel ziet, gaat ook niet. Dit zal vanuit onze innovatie en kennis moeten komen. We dienen dus niet alleen een innovatiestrategie te hebben, maar ook een klantstrategie waarin we meerdere klanten gedefinieerd hebben. En dat zijn wellicht niet de bedrijven of organisaties die vandaag in onze bestaande markt onze facturen betalen. Het is wellicht niet meer de wereld van de bouw, maar die van gebruikers, beheerders, eigenaren van gebouwen etc. die meer dan ooit hun stempel zullen drukken op de feitelijke producten en diensten. Zij zullen minder begrip hebben voor de beperkingen en de aard van het bouwen of produceren. Met dit laatste moeten we overigens geen enkele klant confronteren, deze heeft immers meer met het eindproduct en de functies die het eindproduct kan vervullen. Kortom ook onze werkwijze en wijzelf zijn onderwerp van innovatie als we succesvol willen zijn.
Bert Lieverse Directeur VMRG
23
Energie besparen? Maak het luchtdicht!
column
Green Inspirations Ergün Erkoçu (1980, Den Haag) is architect en creatief directeur van CONCEPT0031. Zijn huidige projecten onderzoeken het pluriculturalisme, (inter)nationale stedelijke ontwikkelingen en de consequenties van een veranderende Nederlandse samenleving. Daarbij wordt gewerkt vanuit sociaal-maatschappelije betrokkenheid en wordt ingezet in een duurzame samenleving middels een interdisciplinaire aanpak, wat in de praktijk resulteert in het oplossen van ingewikkelde vraagstukken. Daarnaast vervult Ergün Erkoçu verschillende adviesfuncties in besturen en commissies op het gebied van architectuur, beeldende kunsten, podiumkunsten en kunstonderwijs waarbij wordt ingezet in een duurzame combinatie tussen artistieke ambities en ondernemerschap.
‘Bewust onafgemaakt’
Luchtdicht bouwen met Tremco illbruck Het voordeel van luchtdicht bouwen
Al 20 jaar de vormgever van luchtdicht bouwen
Eenvoudige oplossingen voor renovatie en nieuwbouw
Door ongewenste openingen rond gevelelementen (zoals kozijn en dak) af te dichten behaalt u vele voordelen. Zo worden vochtproblemen door condensatie voorkomen, wordt energieverlies aanzienlijk verminderd en betekent luchtdicht gegarandeerd waterdicht.
Luchtdicht bouwen is duurzaam bouwen. En met Tremco illbruck haalt u de specialist in huis, die ruim 20 jaar geleden al is begonnen als pionier op het gebied van luchtdichting. Gelukkig volgen velen ons nu om gezamenlijk aan de normen voor duurzaamheid te voldoen.
Tremco illbruck biedt hét systeem om in alle renovatie- en nieuwbouwtoepassingen de perfecte luchtdichtheid te verzorgen. Met gedegen persoonlijk advies, training, aanwezigheid op de bouwplaats en garantie maakt Tremco illbruck luchtdicht bouwen eenvoudig.
Scan de QR-code of kijk op www.luchtdichtbouwen.nl
Tremco illbruck B.V. • Postbus 20 • 4240 CA Arkel • Tel: (0183) 56 80 19 Fax: (0183) 56 80 10 •
[email protected] • www.tremco-illbruck.com
Fotografie: RobertJan Verhagen
voor sociale duurzaamheid De huidige pluriculturele maatschappij vraagt om een andere manier van ontwerpen. Het gaat hierbij niet alleen om het fysieke, tastbare gebouw en de ruimte in de stad – de hardware. De informele circuits die het gebouw en de openbare ruimte gebruiken, zijn minstens zo belangrijk – de software. In zowel de hardware als de software bemerk ik een duidelijke discrepantie tussen de formeel geplande stad en de informeel geleefde stad. De sterkste aanwijzing hiervoor is dat in de wijk zelf initiatieven worden ontplooid om in verschillende behoeften te voorzien die vanuit het beleid of de
ontwerpers niet zijn bedacht. Al die functies, activiteiten en ontwikkelingen zijn inzichtelijk te maken en op basis hiervan is het mogelijk tot actuele en relevante ontwerpuitgangspunten te komen. Nederland is op veel vlakken te formeel en het vergt een verandering van mentaliteit om dit te veranderen. De benodigde mentaliteitsverandering betreft voornamelijk het ruimte laten voor diversiteit in invulling, in plaats van de ruimte volledig te definiëren. Hierdoor ontstaat er levendigheid in de wijk. Ruimte laten voor ruimte en de hardware teruggeven aan de bewoners, die de software zelf toevoe-
gen. ‘Bewust onafgemaakt’ is het motto. We moeten interdisciplinair op zoek naar meerdere modellen die duurzaamheid brengen binnen een gebied dat maatschappelijke, sociale, culturele en architectonische problemen kent. Het gewenste pluriculturele karakter krijgt vorm door ruimte te laten aan allerlei informele fenomenen die al zichtbaar zijn. Door dit niet te normaliseren of uit te bannen maar juist te omarmen, ontstaat er ruimte voor innovaties. Een dergelijke benadering biedt mensen van uiteenlopende welvaartsniveaus ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en groei binnen de wijk. ❚
Het dossier over groen en duurzaam bouwen is te volgen op www.vmrg.nl onder themadossiers/Green Inspirations. 25
MEESTERSTUK
MR.BETTINA
HERTSTEIN
#
Onlangs overleed MEES T ERS TUK Mulisch. Volgens
Een dak met een luchtje
MR . BE T T I NA
van ‘De Grote Dri stond onmiddellij opkomende en ge klaar om onze tel met verhalen ove voor H.M.. Zonder ze allemaal reuze geraakt door dien enkeling werd hij als ‘de Homerus’ De inspiratie door echter niet garant eigen scheppend Mulisch adepten. niet geoorloofd – ondenkbaar. Ook een niet onbeken
HER T S T E I N
-
9
#-
-9
#9
#-9
+
"Kom van dat dak af! Ik waarschuw niet meer! Kom van dat dak af! Dit is de laatste keer!" Wie kent dat stevige rocknummer van Peter Koelewijn niet? Zo'n waarschuwing kan op grond van ARBO-regels al op zijn plaats zijn, maar is eens temeer van toepassing als het dak niet stevig genoeg is. Van een goed dak val je af. Door een slecht dak zak je heen. En waar kom je dan in terecht? Er is geen garantie voor een zachte landing.
B
ij de verbouwing van een bedrijfsruimte begon het liedje met een gebruikelijke intro. De opdrachtgever heeft een hoofdaannemer gecontracteerd, die op zijn beurt een onderaannemer heeft gecontracteerd. Gerealiseerd dient te worden een overkapping over een bestaande betonnen composteringsvloer van het compostbedrijf van de opdrachtgever. De overkapping is in zadeldakvorm uitgevoerd met vakwerkspanten rustend op betonnen kolommen. Er is nietverzinkt staal gebruikt voorzien van een schilderwerkcoating (na stralen SA 2,5) met een totaaldikte van 700 micron, bestaande uit 25 micron epoxy lasprimer, 75 micron Fengaard primer en 3 x 200 micron Quard HS. De gevels van de hal boven de borstwering bestaan uit circa 5 meter hoge openingen tot aan de dakconstructie. Deze openingen zijn afgedicht met groene zeildoeken met een open structuur. Lucht en daarmee de mestdampen in de hal worden boven in de dakconstructie mechanisch afgezogen. Enkele jaren na de oplevering blijkt er sprake te
zijn van corrosie aan de staalconstructie. De opdrachtgever doet een beroep op de door de hoofdaannemer op grond van paragraaf 22 lid 3 UAV 1989 afgegeven garantie ter zake het schilderwerk van de staalconstructie voor de duur van 10 jaar vanaf de oplevering. De hoofdaannemer betwist dat hij aansprakelijk is en spreekt vervolgens zijn onderaannemer aan op grond van diens afgegeven tienjarige verzekerde garantie. Ook de onderaannemer meent dat hij niet aansprakelijk is voor de opgetreden corrosie. Overleg tussen partijen heeft niet tot een minnelijke oplossing geleid. Arbiters wordt verzocht de zaken samengevoegd te behandelen. Arbiters zijn van oordeel dat de hoofdaannemer kennelijk te lichtvaardig een tienjarige garantie heeft afgegeven voor de coating op een niet-verzinkte staalconstructie die blootstaat aan compost- en ammoniakdampen. Dit geldt temeer daar de onderaannemer ter zitting heeft verklaard dat hij alle door hem gerealiseerde constructies voor hallen van compostverwerkingsbedrijven louter in verzinkt staal heeft uitgevoerd. Dat de opdrachtgever
Sti
Mr. Bettina Hertstein
www.bouwrechtbedrijf.nl
bewust gekozen zou hebben voor het achterwege laten van het verzinken van de staalconstructie, doet - nu er door de hoofdaannemer garantie is verleend zonder daarover een opmerking op te nemen - aan de aansprakelijkheid uit hoofde van de garantie niets af. De onderaannemer is op gelijke gronden aansprakelijk. De dakconstructie is inmiddels dusdanig aangetast dat deze integraal moet worden vervangen. De opdrachtgever kan echter geen aanspraak maken op een constructie die beter is dan de oorspronkelijk overeengekomen nietverzinkte, gecoate staalconstructie. De meerkosten voor het verzinken dienen voor rekening van de opdrachtgever te komen.Het is verstandig om het eigen gezonde verstand te volgen en een schriftelijk voorbehoud te maken of een opmerking op te (laten) nemen in een contractstuk indien u niet beneveld wilt raken door kwalijke dampen. Zingt u graag een liedje met een 'happy end'? Meezingen is bij de leden van de VMRG een fluitje van een cent!
Recentelijk moest van een arbiter ui geboden in een ge opdrachtgevers en aannemer de hoof Deze opdrachtgev aannemer, op gron van hun architect overeenkomst voo twee-onder-één-ka In de technische o behorend bij deze opgenomen: “Het i uitdrukkelijk niet to van het ontwerp te uitvoer te (laten) br schriftelijke goedkeu opdrachtgevers.” En oplevering van de aannemer een bou bestaande uit twe kapwoningen. De opdrachtgevers bouwplan onmisk het ontwerp van h vertoont en derha zijn ontleend aan mening, unieke on woningen. Daardo nemer onrechtma van het ontwerp v
Mr. Bettina Hertstein www.bouwrechtbedrijf.nl ❚
27
Park 20/20 Full service Cradle to Cradle kantorenpark
28
Park 20/20 is volgens zijn bedenkers het eerste ‘full service Cradle to Cradle kantorenpark’ van Nederland. Het masterplan is van de hand van de vermaarde architect William McDonough en Partners. De primeur is voor BSH Huishoudapparaten en inmiddels is ook het pand van FOX Vakanties gereed.
Park 20/20 is geïnspireerd door de Cradle to Cradle (letterlijk vertaald: van wieg tot wieg) filosofie van William McDonough en Michael Braungart. Het uitgangspunt is dat alle gebruikte materialen zonder kwaliteitsverlies kunnen worden hergebruikt. Dit duurzame concept strijdt tegen verspilling, vervuiling en uitputting. Zo willen de initiatiefnemers op Park 20/20 bijvoorbeeld water besparen door het zuiveren en hergebruik van regen- en rioolwater. Maar denk ook aan biodiversiteit, een centraal en geïntegreerd energiesysteem met onder andere warmte- en koudeopslag, betonkernactivering, groene daken, het gebruik van zon- en windenergie en de integratie van de gebouwen in het landschap.
Inspirerend Ook de beleving van medewerkers krijgt een hele hoge prioriteit. Dit betekent een inspirerende werkomgeving die invulling geeft aan eigentijdse behoeften als flexibel werken, een hoogwaardige openbare ruimte, een uitstekende bereikbaarheid (met de A4 en Schiphol binnen handbereik) en verschillende voorzieningen als restaurants, sportfaciliteiten, een supermarkt en ontmoetingsplekken die het eenvoudiger maken om werk en privé te combineren. Onderzoeken en ervaringsdeskundigen leren bovendien dat tevredenheid een positief effect heeft op productiviteit, creativiteit en effectiviteit van collega’s. Zo geven alle betrokkenen op verschillende niveaus bewust › of onbewust samen invulling aan de
'Zo willen de initiatiefnemers op Park 20/20 bijvoorbeeld water besparen door het zuiveren en hergebruik van regenen rioolwater'
29
veelzeggende slogan van Park 20/20: ‘The work benefits. The world benefits’. Park 20/20 wordt ontwikkeld door de ontwikkelingscombinatie Delta Development Group, VolkerWessels en Reggeborgh.
Bosch Siemens Huishoudapparaten
'Door het intensieve luchtverkeer worden hoge eisen gesteld aan de geluidswering van de gevel'
30
In 2009 is Rollecate door aannemer IBB Kondor, onderdeel van VolkerWessels, gevraagd om mee te denken over de gevelinvulling van Bosch Siemens Huishoudproducten (BSH). “BSH is het eerste kantoor van Park20/20,” vertelt Erik Beekman van Rollecate. “Dit kantoor moest behalve C2C-aspecten bezitten, ook een zeer behaaglijke werkruimte zijn. Voorwaarde was dat het pand zowel binnen als buiten een goede uitstraling zou krijgen, want het fungeert inmiddels niet alleen als kantoor, maar tevens als inspiratiehuis voor de producten van BSH. Gevelsystemen, materiaalgebruik en producenten werden door het architectenbureau William Mc Donough vanuit de Verenigde Staten getoetst op haar C2C-bijdrage en werden pas na goedkeuring hiervan toegepast. Diverse gevelsystemen zijn beoordeeld op C2C, architectuur en bouwfysica, en uiteindelijk is geopteerd voor projectmatig door Rollecate
ontwikkelde elementengevels met hieraan gekoppelde zonweringlamellen en aluminium cassettes. Ook het glas en de panelen zijn getoetst op C2C. Door het intensieve luchtverkeer worden hoge eisen gesteld aan de geluidswering van de gevel en zijn door Panelen Holland speciale panelen samengesteld, geheel passend binnen de C2Cgedachte.”
Breeam Excellent Nadat eenmaal de gevelsystemen gekozen waren, was het zaak om deze systemen goed in het gebouw te verwerken. “Behalve de gevel zijn meerdere innovatieve oplossingen door IBB Kondor in de gebouwconstructie opgenomen,” vervolgt Beekman. “De krachtenafdracht van de gevel, gebouwbewegingen en ankerposities tussen gevel en constructie zijn intensief op elkaar afgestemd, passend binnen de architectonische en bouwfysische uitgangspunten. Al met al geen eenvoudige klus, maar het resultaat mag gezien worden. Als lid van het Dutch Green Building Council zijn wij er uiteraard trots op dat het BSH-gebouw behalve het C2C onlangs haar Breeam Excellent certificaat heeft mogen ontvangen.”
Zonweringslamellen In samenwerking met Rollecate heeft Hunter Douglas de zonweringslamellen aan de gevel geëngineerd en gemonteerd. “De architect heeft gekozen voor een aluminium vleugellamel van het type Aerofoil 300 AF, de C2C-gedachte stond ook hierbij voorop, die uiteindelijk op een vaste positie aan de gevel van Rollecate is gemonteerd,” zegt Erik Elsinga van Hunter Douglas. “In dit project is de keuze gevallen op een vast lamel. De aluminium lamellen zijn op maat geproduceerd op basis van de indeling van de dragers op de achterliggende gevelelementen. De lamellen zijn in dit geval horizontaal aan de gevel bevestigd en ‘lopen’ als het ware om de gevel heen.”
Lichtgewicht dakconstructie De firma Licotec is verantwoordelijk voor de lichtgewicht dakconstructie van het pand van BSH. “We zijn gespecialiseerd in het technisch ontwerpen, produceren en monteren van overkappingen in aluminium, voorzien van een glazen en/of kunststof beplating,” stelt Bertjan Priest van Licotec. “De overkappingen kunnen tevens uitgevoerd worden met geïntegreerde zon-
nepanelen, zoals het geval bij BSH Hoofddorp. In totaal is er ruim 300 m2 aan zonnepanelen verwerkt. In de speciaal gevormde aluminium profielen is extra ruimte gecreëerd ten behoeve van de bekabeling. Door deze dakopbouw met lichtgewicht aluminium profielen kon de onderconstructie lichter worden uitgevoerd. Er was immers minder draagkracht nodig. En doordat we de stalen goten hebben voorzien van dakbedekking onder afschot, fungeert de goot nu als draagconstructie voor de kap.” ›
31
Maximale LTA en ZTA Het toegepaste glas in de gevel diende volgens Erik Brookhuis van Pilkington Benelux aan bepaalde voorwaarden te doen. “Er werd een maximale lichttransmissie (LTA) in combinatie met een optimale energietransmissie (ZTA) van respectievelijk 28 en 38 procent gevraagd. Daarnaast diende de maximale U-waarde 1.0 W/m²K te bedragen en de geluidsreductie 38 dB(A) voor vliegverkeer. Wij hebben vervolgens een aantal voorstellen gedaan die passen bij het duurzame concept en glasmonsters ter beoordeling aan de architect en opdrachtgever voorgelegd. De uitstekende
fotometrische waarden in combinatie met een perfecte kleurbeleving, zowel van buiten als van binnenuit gezien, gaven de doorslag.” Pilkington heeft een vijftal typen beglazing geleverd, zo’n 1.850 m2 aan zonwerende beglazing Pilkington Insulight™ Sun 50/25 en Pilkington Insulight™ Sun 66/33, en 30 minuten brandwerende isolerende beglazing Pilkington Pyrodur®. Verder nog circa 650 m2 aan bijpassende geëmailleerde Pilkington panelen voor de borstweringen en geharde veiligheidsbeglazing.
Als onderdeel van NSG Group behoort Pilkington tot de grootste glasleveranciers ter wereld. Pilkington maakt en verwerkt al glas sinds 1826. “De NSG Group presenteert jaarlijks een ‘Sustainability report’, gebaseerd op de GRIrichtlijnen. Om Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen binnen Pilkington Benelux vorm te geven wordt er - in het verlengde van de GRI richtlijnen - continue gewerkt aan de 7 aspecten van de ISO 26000 richtlijn. Met onze mooie en ‘groene’ glasproducten willen we een bijdrage leveren aan een betere wereld voor morgen,” besluit Brookhuis.
Fox Vakanties Rollecate is inmiddels preferred supplier van Park 20/20. De firma heeft duurzaamheid en MVO hoog in het vaandel staan. Dit komt tot uitdrukking in de missie van het bedrijf en de publicatie van haar jaarlijkse duurzaamheidsrapporten. De bij het pand van BSH opgedane ervaringen konden volgens Erik Beekman van Rollecate ook toegepast worden bij de realisatie van het hoofdkantoor van Fox Vakanties op Park 20/20. “De gebouwen zijn echter zo verschillend van vorm en toegepaste materialen dat ook hier een intensief voorbereidingstraject aan de uitvoering vooraf ging. Nieuw is de toepassing van zeefdruk op het glas, die aan de buitenzijde verschillend gekleurd is, doch aan de binnenzijde overwegend wit.” Het nieuwe kantoorpand van Fox is ongeveer 4.000 m2 bvo groot, inclusief het reistheater. Evenals het pand van BSH is ook het ontwerp van het nieuwe kantoor van Fox Vakanties beloond met een Breeam Excellent (vier sterren) ontwerpcertificaat.
'Nieuw is de toepassing van zeefdruk op het glas, die aan de buitenzijde verschillend gekleurd is, doch aan de binnenzijde overwegend wit'
Zeefdrukken Marcel Cromzigt van AGC Glas Europe zegt namens het bedrijf trots te zijn dat AGC een bijdrage heeft mogen leveren aan de realisatie van het kantoor van Fox Vakanties. “Een uniek project voor ons. De architect, William McDonough en Partners, had een bepaalde kleurrijke uitstraling voor ogen en dat is uiteindelijk ook realiteit geworden. Doordat we als AGC al Cradle to Cradle gecertificeerd zijn, mochten we aan tafel aanschuiven. Het was duidelijk dat er met zeefdrukken gewerkt zou gaan worden, maar het percentage aan bedrukking stond nog niet vast. Daartoe hebben we met de architect diverse bestaande projecten bezocht. Uiteindelijk zijn we tot een bedrukking van 65 procent van het glas gekomen. ›
32
33
Toonaangevend in gevels
De bedrukking in de vorm van verticale strepen is aan de binnen- en buitenzijde identiek. Ze zijn random aangebracht op het glas, dus niet symmetrisch opgebouwd. De verticale strepen zijn aan de buitenzijde gekleurd (rood, oranje, geel), terwijl aan de binnenzijde voor een rustig beeld is gekozen. De bedrukking is hier uitsluitend wit gekleurd.” Volgens Cromzigt is AGC Glass Europe ook al voor een volgend project op Park 20/20 in beeld, vanwege de C2C-certificering.
Duurzame oplossingen
www.rollecate.nl (0522) 467 000
Park 20/20 ambieert comfortabeler, productiever en inspirerend werken. Het vaak kostenbesparende duurzaamheidsaspect geeft Park 20/20 een concurrerende voorsprong. Recyclebare bouwmaterialen die passen binnen de ambities van het C2Cconcept, zon- en windenergie, waterzuivering en energie uit afval en geavanceerde techniek met behulp van warmte- en koudeopslag vormen bij Park 20/20 een stevige basis waarbij continu wordt gezocht naar de meest duurzame oplossingen in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De gebouwen van BSH en Fox Vakanties markeren slechts het begin van Park 20/20. Het totale plan voorziet
straks in zo’n 90.000 m2 kantoorruimte, circa 1.400 parkeerplaatsen en 3.700 m2 facilitaire voorzieningen. ❚
Bouwinfo fox vakanties Opdrachtgever Architect Bouwkundig aannemer Gevelbouwer Systeemleverancier Leverancier glas Start bouw Oplevering
FOX Vakanties William MC Donough & KOW Architecten IBB Kondor Rollecate Rollecate & Schüco AGC maart 2011 mei 2012
Bouwinfo BSH Opdrachtgever Architect Bouwkundig aannemer Gevelbouwer Systeemleverancier Leverancier glas Dakcontructie Zonwering Start bouw Oplevering
Bosch Siemens Huishoudapparaten William McDonough & KOW Architecten IBB Kondor Rollecate Rollecate & Alcoa Pilkington Licotec Hunter Douglas april 2010 november 2011
35
selbaarheid verstoort: zonder dat de aangelegen panelen (naast/boven/ onder) moeten worden verwijderd of verbindingen moeten worden gedegradeerd (gesloopt). Hierbij is getracht om te vernieuwen ten aanzien van het ‘droog verbinden’ (bij gerealiseerde dampdichtheid), met behulp van de uitwisselbare EPDM slabben en de (nagenoeg) afwezigheid van verlijmde verbindingen daarbij. Eén en ander ten behoeve van het benaderen van verdergaande C2C doelstellingen.
Mock-up
De Enovatiegevel De flexibiliteit van gebouwen krijgt een steeds belangrijkere rol in de totale bouw. Een gebouw moet mee kunnen groeien met de gebruikers, of zelfs kunnen krimpen. De flexibiliteit is een maatstaf geworden om de duurzaamheid van een gebouw op te testen. Het creëren van flexibiliteit vormt het uitgangspunt van de Enovatiegevel. Uiteraard wordt ook in sterke mate rekening gehouden met het energieverbruik en comfort. Vanuit de VMRG is, in samenwerking met de TU Delft en zeven leden van de VMRG, dit uitgangspunt opgepakt in het zogenaamde IPC-project (Innovatie Prestatie Contract). De Groot & Visser, Vorsselmans, Kremers Aluminium, Trox, Van Hengstum, Licotec en Façadis maakten een gevel bestaande uit gevelmodules, die demontabel én uitwisselbaar zijn.
36
Flexibel De partijen hebben een gevelmodule in twee varianten (cassettegevel, uitbouw c.q. erker) uitgewerkt voor een concrete casus: het gebouw van de Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG) van de TU Delft. Centraal staat de geïntegreerde en flexibele invulling (demonteerbaarheid én uitwisselbaarheid) van gevelmodules, zonder inbreuk te
maken op de, in de gevel omliggende modules, en met vergaande klimaaten duurzaamheid gerelateerde eisen. Uitbouwen kunnen gerealiseerd worden met breedtes in veelvouden van 1,80 m (verdiepingshoog). Dit kan, dankzij strikte handhaving van stramienmaatvoering binnen de detaillering en een systeem met flexibele glaslatten (aanpasbaar aan de variabele diktes van invulelementen) en uitwis-
Niet alleen zijn de vergaande Uwaarden gerealiseerd, maar is er nadruk op duurzame materialisatie van componenten en met name ook
selbare EPDM slabben. De constructieve uitwerking is bijzonder, aangezien zowel de inbouwmodules van de ‘conventionele’ cassettegevel (vlakke gevel Enovatie) als de uitbouwmodules (de constructieve frames) worden opgehangen aan dezelfde bevestigingsplaten (zgn. universele ankers). De invullingen in de uitbouwconstructie krijgen geen afwijkende maatvoering, zodat een gevelmodule zowel vlak tegen de te renoveren gevel kan worden geïnstalleerd en weggehaald, als kan worden geïnstalleerd in de uitbouw. De uitbouwconstructie, inclusief vergaande isolatie, wordt opgelost in de tussenliggende beschikbare ruimte zonder dat deze de uitwis-
de verbindingen gelegd. Met verbeterde daglichttoetreding, geïntegreerde decentrale opwekking van elektriciteit (PV) gekoppeld aan lokale LED verlichting en/of zomerzonwering en een geïntegreerde decentrale klimatiseringsunit ten behoeve van koelen en verwarmen. Dit alles bij een verbeterde ruimtelijke beleving. Het resultaat van drie jaar samenwerken is een mock-up van de uitwisselbare serre. Deze mock-up is tentoongesteld op de berus Gevel 2012 in Ahoy Rotterdam. Vanaf februari 2012 is de mock-up te bewonderen in het Informatie Centrum Duurzaam Bouwen (ICDuBo – Directiekade 2 – 3089 JA Rotterdam –
[email protected]). ❚
Foto linkerpagina CiTG gevel Tekeningen boven Detaillering Enovatiegevel foto boven CiTG Office erker
37
Tekst: Jos Lichtenberg, TU Delft Beeld: Lida Hasanzadeh (student TU/e)
Reactieve Gevel
Gevels die geld opleveren Gevels beschermen veranderlijke interne processen tegen steeds wisselende buitenomstandigheden. Dat vraagt om dynamische oplossingen zou je zeggen, maar in de praktijk bestaat de maximale productdynamiek uit een te openen raam. “Dat kan beter”, bedacht enkele jaren geleden een groep bedrijven uit de gevelbranche. Vorsselmans (Loenhout), Alkondor (Hengelo) en de Gevelbouwgroep (Drachten) zochten contact met de Technische Universiteit Eindhoven en ontwikkelden een nieuw gevelconcept. De Reactieve Gevel.
Via de TU/e , een vruchtbare samenwerking met Somfy en Trox, met een door de VMRG geïnitieerde IPC subsidie en de betrokkenheid van SKG werd fundamentele kennis gemobiliseerd en het R&D proces gestructureerd. In nauwelijks twee jaar tijd werd de ambitie omgezet in een succesvol werkend product.
Concept De Reactieve Gevel is een concept waarbij via sensortechniek de omstandigheden binnen en buiten
38
worden bewaakt en onderdelen van de gevel worden geactiveerd om daarmee de kwaliteit van het binnenmilieu op peil te houden, de veiligheid te waarborgen en informatie, bijvoorbeeld over energie, te verstrekken. We hebben het bij het activeren onder andere over lichttoetreding, zontoetreding, ventilatieopeningen, verwarming, meldingen. Om in de eigen energie te voorzien, is in de gevel ook een deel van het oppervlak voorzien van PV.
Interne luchtkwaliteit De eerste uitwerking van dit concept is gericht op een gevel voor een school. Daar is de interne luchtkwaliteit als voorwaarde voor een goede leerprestatie actueel (de Frisse School). De docent die ’s ochtends een half uur eerder aanwezig is, kan direct in een aangenaam verwarmd lokaal plaatsnemen om de les voor te bereiden. Het systeem detecteert zijn aanwezigheid of hij kan van huis uit met zijn smart-phone zijn komst aankondigen. Een half uur
later komen de leerlingen binnen. Het systeem reageert op de interne warmtelast. De natuurlijke ventilatie wordt opgevoerd. Een andere dag regent het wellicht en brengen de leerlingen het nodige vocht mee de klas in en moet er mogelijk tijdelijk worden verwarmd en geventileerd. Als het buiten lichter wordt, wordt het daglicht binnengelaten en kan de kunstverlichting steeds verder worden gedimd. Als de zon hinderlijk wordt, gaan automatisch de screens omlaag., etc. Het doel is om de automatisering zo natuurlijk mogelijk zijn werk te laten doen. Als het goed is doet het systeem precies wat een gebruiker anders handmatig zou hebben gedaan. In theorie is overrulen dan niet nodig. Echter ook hier blijft de gebruiker de baas. Als het systeem vindt dat de zonwering omlaag moet, maar de gebruiker toch meer daglicht wil, is de gebruiker de baas. Eventueel met een waarschuwing vanuit het systeem wat de mogelijke consequentie kunnen zijn.
Keurmerk De genoemde bedrijven toonden op Gevel 2012 hun concept voor het eerst aan de markt. Het leverde veel belangstelling op. En ook een keurmerk. De stichting Slimbouwen reikte op de beurs het keurmerk Slimbouwen uit aan dit veelbelovende initiatief. Genoemde bedrijven kunnen nu projecten aan op basis van geïntegreerde domotica en installaties. Niet alleen voor scholen, waarop de pilot was gericht, maar ook voor veel andere functies. De toegevoegde ‘proven technology’ leidt niet eens tot exorbitante kostprijsverhogingen. Wat wel geldt, is dat de functionaliteit heel veel meer oplevert. Wat te denken van de energiebesparing of het feit dat de leerprestatie of arbeidsoutput van de gebruiker een stuk hoger komt te liggen. In een wereld die om kosten lijkt te draaien, is het een verademing om nu eens een product te zien dat geld oplevert. ❚
Foto boven Presentatie mock-up op de beurs Gevel 2012 Foto rechts Ongeveer halverwege het proces maakte Jos Lichtenberg van de TU/e deze schets. Het diende als kapstok voor de verdere ontwikkeling. Uiteindelijk is de uitwerking van het eindproduct heel kort bij dit spoor gebleven Foto's onder De reactieve gevel is een concept. Vele uitwerkingen en varianten zijn denkbaar. Architecten kunnen net als bij elke andere gevel ook met vormgeving spelen, zoals deze varianten duidelijk maken.
39
Beeld: Carel van Hees
Het ontwerpen van intelligente gevels Samen met het NAi organiseerde de VMRG een ronde tafelgesprek tijdens Building Holland met de titel ‘Het ontwerpen van intelligente gevels’. Een dagprogramma dat mede mogelijk werd gemaakt door Alvema Gevels, Schüco Nederland BV, SOLARLUX Nederland BV, Metaglas, Kingspan Benchmark en DORMA Nederland B.V. Onder leiding van JaapJan Berg schoven diverse gasten aan tafel om hun visie te geven over ‘intelligente gevels’.
Ole Bouman, directeur van het NAi geeft de aftrap voor het gesprek. Hij geeft aan dat in de hedendaagse samenleving het ontwerpen van mooie gevels niet genoeg is. De architectuur heeft momenteel te maken met de kwaliteit van de samenleving en moet oplossingen aandragen voor urgente maatschappelijke kwesties. Noties als gezondheid, sociale cohesie en duurzaamheid moeten weer centraal komen te staan binnen de opgave. De vraag verandert en architecten moeten vooruitlopen om zich aan te passen aan deze ontwikkelingen. De gevel was decennialang het expressiemiddel voor architecten, maar de gevel moet vandaag de dag integrale oplossingen bieden om te voldoen aan de gewijzigde vraag. André Mulder, voorzitter van de VMRG, licht toe dat de VMRG om deze reden ‘de levende gevel’ heeft geïntroduceerd. Een visie die aangeeft dat de schil van een gebouw, het geheel tussen ‘binnen’ en ‘buiten’, een actief en waardebrengend geheel moet zijn. Dat vraagt ook om andere disciplines en andere samenwerkingsvormen in de bouw. De VMRG stimuleert deze
40
samenwerking door gevelbouwers en leveranciers samen te brengen binnen de vereniging. Zij stimuleert het ontwikkelen van nieuwe concepten door universiteiten en verschillende disciplines samen te brengen en, zo mogelijk gesteund door subsidies, innovaties tot stand te brengen. Chris de Weijer, architect bij DP6, voegt hieraan toe dat de opgaven om een gevel te ontwerpen tegenwoordig heel anders zijn. Er worden eisen gesteld aan duurzaamheid, energie, binnenklimaat en flexibiliteit en hier volgt een gevel uit, waarin allerlei techniek opgenomen is. Op een vraag uit het publiek of het integreren van installaties in de gevel niet onhandig is bij eventuele latere functieverandering van het gebouw antwoordt hij dat bij het ontwerp al rekening gehouden moet worden met vervanging van installaties. Als deze installaties als unit geconcentreerd zitten in de gevel, is vervanging juist makkelijker. Voor de ontwikkeling van intelligente gevels is het volgens De Weijer wel noodzakelijk dat leveranciers en onderaannemers veel vroeger in het proces betrokken worden.
Tilmann Klein leidt de Façade Research Group aan de TU Delft. Ook hij geeft aan dat er bij het ontwerpen van intelligente gevels in het begin van het proces voldoende kennis aan tafel moet zitten. Niet alleen omdat het ontwerpen van intelligente gevels complex is, maar ook omdat er andere vragen gesteld worden: Wat kost de exploitatie van het gebouw? Hoe duurzaam is het gebouw? Wat gebeurt er na de levenscyclus met het gebouw? Hiervoor is samenwerking nodig, ook om te werken aan nieuwe ontwikkelingen, want de intelligente gevel is er al, maar deze kan nog verder ontwikkeld worden. Maaike Berckmoes werkt bij de afdeling R&D van de Permasteelisa Group aan deze ontwikkeling. De conclusies uit de onderzoeken die zij doet helpen architecten en gevelbouwers bij ontwerpkeuzes. Zo heeft zij recent in opdracht van de VMRG onderzoek gedaan naar de invloed van gevelconstructies op het comfort in een gebouw. Ook is er onderzoek gedaan naar de sturing van de installaties in de gevel. Het in de gevel opnemen van installaties bestaat al, maar door gebouwsimulaties wordt nu continu onderzoek gedaan hoe je verwarming, ventilatie, airconditioning, zonwering zo kunt sturen dat je een optimale situatie krijgt. Duurzaamheidseisen vindt zij in het algemeen prima om innovaties te stimuleren. Toch kunnen deze eisen aan de andere kant ook beperkingen opleveren. Een innovatie komt dan bijvoorbeeld slecht uit een test, omdat een nieuw toegepast materiaal nog niet in een databank is opgenomen of het referentiekader niet klopt. Dit maakt het dan lastig om innovaties op de markt te brengen. Ronald Schleurholts, architect bij cepezed, werkt ook aan innovaties. Hij vindt het belangrijk dat je als architect een kennisvoorsprong hebt en dat je dus als bureau gevraagd en ongevraagd advies kan geven. Door het testen en uitproberen van innovaties
ontstaat er een gereedschapskist aan ontwerpoplossingen waaraan continu vernieuwingen worden toegevoegd. Bij het ontwerpen helpt het architecten dat er duurzaamheidscertificaten zijn om bewuste keuzes te maken. Maar er zijn natuurlijk ook heel duurzame gebouwen die zo’n certificaat niet hebben en wat voorkomen moet worden is dat er een puntenjacht ontstaat om het begeerde certificaat te halen. Paul de Ruiter, architect bij het gelijknamige bureau, is de gedachte uit zijn studietijd dat gebouwen energie zouden moeten produceren in plaats van consumeren zo veel mogelijk in de praktijk gaan brengen. Hij vindt dat hoge duurzaamheidseisen ook innoveren en intelligenter bouwen stimuleert. Zo heeft hij in het eigen kantoorgebouw op diverse fronten duurzame oplossingen gecreëerd en test deze in de praktijk. Heel lang werden duurzaamheidsontwikkelingen vertraagd doordat opdrachtgevers het voordeel er niet van inzagen. Mede door de stijgende energieprijzen is er nu wel aandacht voor wat een gebouw na oplevering kost. Elma Durmisevic is jurylid van het Slimbouwen keurmerk. Zij legt uit dat
we het nu wel hebben over intelligente gevels, maar dat de mate van intelligentie lastig te bepalen is. Het Slimbouwen keurmerk is onlangs gelanceerd om het IQ van bijvoorbeeld gebouwen te kunnen meten. De jury, een commissie van deskundigen, bepaalt of een product, concept, project of dienst scoort op flexibiliteit, reductie van materialen, efficiëntie in het bouwproces en duurzaamheid. Deze vier uitgangspunten van Slimbouwen zijn eigenschappen die bijdragen aan een toekomstbestendige bouw, met hoge kwaliteit en waarde voor de eindgebruiker. De sprekers zijn het erover eens dat er in het bouwproces in een vroeg stadium samenwerking moet zijn tussen verschillende disciplines om intelligente gevels te ontwerpen. Intelligente gevels kunnen in elk gebouw worden toegepast, zowel low tech als high tech. Samenwerking in de keten leidt ook tot nieuwe concepten en innovatieve toepassingen, die onmisbaar zijn voor een verdere ontwikkeling van de intelligente gevel. Keurmerken vormen hierbij een stimulans om de gehele bouwketen scherp te krijgen. Kortom intelligente gevels en de verdere ontwikkeling hiervan vormen de toekomst. ❚
41
Slimbouwen Keurmerken uitgereikt tijdens Building Holland Op dinsdag 17 april jl. heeft Elma Durmisevic, jurylid van de expertcommissie van het Slimbouwen Keurmerk, twee nieuwe Slimbouwen Keurmerken uitgereikt aan de producten ‘Comfortplafond’ van MAT Afbouw en ‘Cable Stud’ van Gyproc Nederland. De keurmerken zijn uitgereikt tijdens Building Holland in de Amsterdam RAI.
Slimbouwen Keurmerk aan product Comfortplan van MAT Afbouw
42
Uitreiking Slimbouwen Keurmerken
Cable Stud
Foto linkerpagina en boven Comfortplafond
Het keurmerk is een bewijs dat is voldaan aan de uitgangspunten van Slimbouwen. Een commissie van deskundigen bepaalt of een product, concept, project of dienst scoort op flexibiliteit, reductie, efficiëntie en duurzaamheid. Deze vier uitgangspunten zijn eigenschappen die bijdragen aan een toekomstbestendige bouw, met hoge kwaliteit en waarde voor de eindgebruiker. Alleen die producten waarvan Slimbouwen gelooft dat ze de kracht hebben om bij te dragen aan het resetten van de bouw, en zo afscheid te nemen van oude tradities, krijgen het keurmerk toegekend.
Cable Stud Cable Stud heeft een blijvend toegankelijke ruimte onder in de wand, waardoor de elektra in de wand altijd bereikbaar blijven. Dit betekent dat het eenvoudig is om achteraf nieuwe aansluitpunten te maken voor elektra en dataverkeer. Dit gebeurt zonder frees- of breekwerk, waardoor de wand niet opnieuw afgewerkt hoeft te worden. De jury licht de uitreiking van het Slimbouwen Keurmerk aan ‘Cable Stud’ toe: “Het product is flexibel te plaatsen en aan te passen gedurende de levensduur van het gebouw,
Uitreiking Slimbouwen Keurmerk aan product Cable Stud van Gyproc
zorgt voor een reductie van bouwmaterialen en het is zeer efficiënt aangezien de leidingen slechts in één arbeidsgang worden geplaatst.”
Comfortplafond Comfortplafond is onzichtbare verwarming en koeling voor woningen, kantoren en zorginstellingen. Doordat alle klimaattechniek in het plafond verwerkt is, ontstaat één esthetisch geheel. In de gipskartonplaten, waaruit het Comfortplafond wordt opgebouwd, is een kunststof leiding opgenomen, die zorgt voor de koude- of warmteafdracht. Ruimtes krijgen op deze manier een aangename en goed verdeelde stralingswarmte en -koeling, alsmede een nette uitstraling. De jury heeft ‘Comfortplafond’ het Slimbouwen Keurmerk uitgereikt op basis van een goede score op de twee Slimbouwenkenmerken reductie en duurzaamheid. Door de introductie van haar keurmerk stimuleert Slimbouwen innovatie van onderaf in de bouwketen. Ze creëert hiermee een impuls voor de industrie. In de toekomst bouwen we niet langer, maar assembleren en installeren we slimme projecten op basis van Slimbouwen producten en concepten. ❚
43
Oostvoorne
Utrecht
Aan Zee
Opdrachtgever: Architect: Gevelbouwer: Systeemleverancier:
In het Noorderlicht Colt international Emma Architecten Aluku Zuidland BV, Zuidland Blyweert Aluminium BV, Eindhoven
Aan Zee Oostvoorne is gebouwd met natuurlijke en duurzame materialen. De benodigde energie wordt opgewekt uit zon en wind en er wordt gekookt op hout (dus is er geen aansluiting voor gas nodig). Op het dak zijn zonnepanelen en zonneboilers geplaatst en naast het restaurant staan windmolens, daarmee wordt de voor het bedrijf de elektriciteit uit zonnewarmte en wind gewonnen. Het bedrijf is voorzien van een lagetemperatuur verwarmings- en koelinstallatie die de nodige energie haalt uit de bodem: in de zomer wordt de warmte afgevoerd naar diepe bodemlagen om in de winter weer te worden gebruikt. Het afvalwater wordt gezuiverd in een helofytenveld en het hemelwater wordt in de duinen gefiltreerd waardoor er geen rioolaansluiting nodig is. De verlichting wordt geleverd door ledlampen die gevoed worden door de wind- en zonne-elektriciteit. Door de gesegmenteerde aluminium vliesgevel kijkt men uit op een fantastisch natuurgebied. In samenwerking met Blyweert heeft Aluku Zuidland voor dit project de gevel geconstrueerd. ❚
Deurne
Bedrijfsgebouw Oskomera Group Sinds begin 2012 opereert de Oskomera Group vanuit een nieuw bedrijfspand op Industrieterrein Binderen Zuid in Deurne. Alle disciplines, die vroeger verspreid zaten over diverse locaties, zijn nu binnen het nieuwe gebouw verenigd. Met dit nieuwe onderkomen zullen de prestaties richting opdrachtgevers nog meer geoptimaliseerd worden. Het ontwerp van het nieuwe pand is dus niet zozeer gebaseerd op esthetische aspecten, maar veel meer vanuit een optimale functionaliteit. Het gebouw bestaat uit 16.000 m2 bedrijfsruimte en ruim 5.000 m2 kantoor en is gesitueerd op een kavel van ca. 34.000 m2. ❚
44
Opdrachtgever: Oskomera Group BV, Deurne Architect: Archicom, Eindhoven Gevelbouwer: Oskomera Group BV, Deurne Systeemleveranciers: Hueck Aluminium Profieltechniek Benelux, Oud Gastel; Reynaers, Helmond Glasleveranciers: Scheuten Glas Nederland, Venlo; GLASSOLUTIONS Nederland, Amersfoort
Opdrachtgever: Architect: Aannemer: Gevelbouwer: Profielleverancier: Oplevering:
Borghese Real Estate Klunder Architecten Pleijsier Bouw Nijkerk BV Aluvo Nieuwleusen Schüco Nederland, Mijdrecht circa september 2013
De toren aan de Oudenoord in Utrecht werd in de jaren zestig ontworpen voor een bankinstelling en heeft sindsdien verschillende functies gehad. Het gebouw maakt plaats voor een geheel nieuw complex. ‘In het Noorderlicht’ wordt een multifunctionele woontoren met de mogelijkheid tot wonen, sporten en uit eten gaan in één gebouw. Aluvo Nieuwleusen BV voorziet het gebouw van aluminium ramen, deuren en vliesgevels. Het gebouw krijgt 17 verdiepingen, biedt ruimte aan 220 appartementen en bereikt een hoogte van 60 meter. De aluminium kozijnen worden uitgevoerd in de AWS 65 serie en de vliesgevels in de FW50 serie. In verband met de geluidsbelasting (drie drukke wegen rondom het gebouw) worden er diverse soorten glas en suskasten toegepast, waardoor er geen bouwlaag hetzelfde kan worden uitgevoerd. In verband met zeer weinig bouwruimte vormt de logistiek een enorme uitdaging. ❚
Middelharnis Rabobank Goeree-Overflakkee
Het nieuwe kantoor voor de Rabobank Goeree-Overflakkee wordt een echte blikvanger van Middelharnis: twee rechthoekige kantoren verbonden met een kegelvormig atrium. De Groot & Visser bedacht een ingenieus zonweringssysteem; de beweegbare houten lamellen geven het pand een prachtige uitstraling. Daarnaast sluit het goed aan bij de duurzaamheidsambitie. Studies wijzen uit dat beweegbare lamellen het energieverbruik aanzienlijk verminderen. ❚
Opdrachtgever: Architect: Leverancier zonwering: Oplevering:
Rabo Eigen Steen KuiperCompagnons Rotterdam De Groot & Visser Projectzonwering, Gorinchem begin 2013
45
Voorkomen is beter dan genezen
Probleemoplosser voor het openen en sluiten van deuren Of het nou gaat om het geruisloos sluiten of juist om het voorkomen dat een deur open kan waaien, Dictator heeft altijd de juiste oplossing voorhanden. Het bedrijf wordt niet voor niets in de markt gezien als dé probleemoplosser.
Regel het met een van de vele DICTATOR oplossingen DICTATOR deuropeningbegrenzers Voor het hydraulisch afremmen en begrenzen van openslaande deuren, treedt alleen in werking als de deur met meer snelheid wordt bewogen dan normaal. Optioneel met 2-zijdige demping leverbaar. Creeër een veiligere situatie waarin mens en materiaal beschermd worden! Ook uitvoeringen leverbaar met mechanische vastzetting op 90o of 120o.
DICTATOR deuropvangers Voorkomen dat deuren met een klap in het kozijn kunnen vallen. Deur wordt zachtjes opgevangen en daarna stevig gesloten gehouden. Probleemloos getest tot 1.000.000 deurbewegingen. Ideale en toegankelijke sluitoplossing i.c.m. een Adjunct kettinginbouwdeursluiter. Wordt vaak aanvullend toegepast bij een deurdranger in situaties waar windbelasting een rol speelt.
DICTATOR WAB vloerveren Al vaak een echte probleemoplosser gebleken! In de zwaarste uitvoering geschikt voor het zelfsluitend maken van extreem zware deuren tot maximaal 600 kg deurgewicht. Ook alleen als draailager leverbaar indien geen sluitfunctie is benodigd.
Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail:
[email protected] of bezoek onze website: www.dictator.nl
E
en mooi voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de WAB-vloerveer die wordt geproduceerd in een Dictator-vestiging in Berlijn. Deze vloerveer is in de zwaarste uitvoering geschikt voor deuren met een gewicht tot maximaal 600 kilogram. Andere marktpartijen gaan niet verder dan hooguit 300 kilogram. De praktijk is echter dat er regelmatig toepassingen worden uitgedacht waarbij dit gewicht ruim overschreden wordt. De WAB-vloerveren zijn bijvoorbeeld ook in groten getale toegepast bij de renovatie van de Hermitage in Amsterdam, het gaat hierbij om deuren van zo’n 500 kilogram, die overdag in een nis staan en ’s avonds met een druk op de knop door de vloerveer worden gesloten.
Deuropeningbegrenzer
In een land als Nederland waar het regelmatig hard kan waaien, is een deuropeningbegrenzer een uitkomst. Dit apparaat dat kan worden gezien als een fraaier alternatief voor een stormketting en treedt
alleen in werking als de deur sneller dan normaal wordt bewogen (door bijvoorbeeld een windvlaag of baldadigheid). De openingshoek van de deur wordt begrensd en hiermee wordt voorkomen dat de deur open wordt geslagen, of erger, dat materiaal beschadigd raakt. Desgewenst ook leverbaar met een mechanische vastzetting op 90 of 120 graden openingshoek. Een veel voorkomend probleem waar wij als Dictator vaak mee worden geconfronteerd is dat er ter plaatse een deurdranger is gemonteerd, die echter te zwaar staat afgesteld omdat deze te allen tijde de deur moet sluiten. Dit komt natuurlijk de toegankelijkheid niet ten goede en is met name voor kinderen en ouderen een echte hindernis. Daarnaast brengt een dergelijke afstelling altijd met zich mee dat de deur met een klap zal dichtvallen. In dit soort gevallen adviseren wij om een Dictator-deuropvanger bij te plaatsen. Deze zorgt ervoor dat de deur vanaf de laatste 15 graden geruisloos wordt opgevangen en dichtgetrokken.
Brandbeveiliging
Ook op het gebied van brandbeveiliging heeft Dictator een en ander te bieden. Zo hebben we een volledig programma aan deurhoudmagneten, ankerplaten, rook- en warmtemelders. Daarnaast is er in samenwerking met RDW Advice een oplossing bedacht ter voorkoming van het kromtrekken en wijken van branddeuren in geval van brand. Dit apparaatje, gedoopt HLS-catch, ingebouwd in de deur of het kozijn, zal bij het bereiken van een omgevingstemperatuur van zo’n 600 graden ervoor zorgen dat er een pen naar buiten komt die in een sluitplaatje loopt en hiermee de deur vergrendelt. De HLS-catch is in samenwerking met deurfabrikanten meerdere malen bij Efectis succesvol getest. Voor het zelfsluitend maken van deuren zijn diverse mogelijkheden, dit kan puur mechanisch worden geregeld met een Adjunct-inbouwkettingsluiter of door toepassing van een RTS-buisdeursluiter met regelbare sluitsnelheid. Beide sluiters worden in het deurblad gemonteerd en zijn daardoor nagenoeg onzichtbaar en sabotageongevoelig. Voor een zestigtal vluchtdeuren langs de Hanzelijn is onlangs door een gerenommeerde partij gekozen voor toepassing van RTS-buisdeursluiters. En mocht er voor een bepaald probleem nog geen Dictator-oplossing bestaan, dan denken wij graag met u mee en willen wij graag samen een oplossing uitdenken en produceren. Dit alles is mogelijk doordat wij in Emmeloord over een ei❚ gen ontwikkelafdeling beschikken.
47
