PreNNE 07-03-2013
PREVENTIEBELEID ERGONOMIE Roeland Motmans, Eur Erg Preventieadviseur Ergonomie IDEWE
Preventiebeleid ergonomie
Instructie Risico-analyse Ontwerp - Aankoop www.ergonomiesite.be
1
Actoren Management Werknemers Hiërarchische lijn
Instructie
Preventiedienst Werkgroep ergonomie
Risico-analyse
Werknemers
Ontwerp - Aankoop
Preventiedienst Aankoop / Engineering
www.ergonomiesite.be
aanvoer
inpak
afvoer
2
ONTWERP EN AANKOOP
Ontwerprichtlijnen 1.! Werkhoogte 2. Reikafstanden 3. Been- en voetenruimte 4. Tilzones 5. Schuiven beter dan tillen
3
1. Werkhoogte 1094mm
1094mm: gemengd 1057mm: vrouwen 1132mm: mannen
* - 50mm
- 50mm: matige precisie assemblage - 100mm: matige kracht tillen <10kg
* - 00mm
- : tool onder hand + : tool boven hand
* - 50mm
Hoogte materiaal
* + 30mm
+ 30mm
1023 mm
1. Werkhoogte
4
2. Reikwijdtes
60 cm
Incidenteel: < 2x/min
45 cm
Frequent: > 2x/min
30 cm
Continu: > 10x/min
2. Reikwijdtes
> 60 cm
>10x/min < 30cm >10x/min > 30cm
5
2. Reikwijdtes
3. Voetruimte
> 15 cm, zo open mogelijk
6
4. Tilzones (> 3 kg) 175 cm
5 135 cm
10
5 105 cm
15
10 90 cm
10
5 55 cm
5 45cm
60cm
4. Tilzones (> 3 kg)
< 55cm > 5 kg
> 105 cm > 10 kg
7
4. Tilzones (> 3 kg)
5. Vermijd het tillen
8
Ontwerp- en aankoopstandaard
Ontwerp- en aankoopstandaard •! Kantoorruimte: NEN 1824 •! Bureaustoel: NBN-EN 1335, NPR 1813 •! Bureautafel: NBN-EN 527, NEN 2449 •! Beeldscherm: TCO’03 of TCO 5.0 •! Toetsenbord: KB 1993 •! Voetensteun: DIN 4556 •! Documenthouder •! Laptopsteun •! Verlichting: NBN-EN 12464-1 •! Geluid: NBN S1-401 •! Klimaat: ARAB art. 57-58 en 64
9
Ontwerp- en aankoopstandaard
RISICOANALYSE
10
Stappen risicoanalyse •! Taakanalyse •! Risico-inventarisatie •! Risico-evaluatie •! Preventiemaatregelen
Taakanalyse •! Inpakken fruit •! Aanvoer fruit •! Inpak schaaltjes
Vroege shift: •! 6u – 9u •! 9u15 – 12u •! 12u30 – 14u Late shift: •! 14u – 17u45 •! 18u15 – 22u00
Inpakken •! max. 3u45 •! 70 TA/min Tillen •! 1 bak per minuut •! 12 kg per bak •! max. 2u30
11
Risico-inventarisatie •! Inpakken fruit -! Houding -! Repetitiviteit -! Langdurig staan -! Mentaal •! Aanvoer fruit -! Tillen en dragen •! Inpak schaaltjes -! Tillen -! Trekken en duwen -! Houding
Risico-evaluatie Risico
Methode
Houding
RULA
Resultaat
EN 1005-4 Tillen
NIOSH KIM tool
Trekken en duwen
Snook KIM tool
Repetitiviteit
Groen Geel Rood
OCRA KIM tool
Energieverbruik
Hartslag
Beeldschermwerk
Checklist
www.ergonomiesite.be
12
Preventiemaatregelen OPLOSSINGSGERICHT
PARTICIPATIEF
MULTIDISCIPLINAIR
TILLEN
13
NIOSH methode RWL = 23 kg x Hf x Vf x Df x Ff x Af x Cf Horizontale afstand Verticale afstand Verticale verplaatsing Frequentie Asymmetrie Contact met last
NIOSH RWL = 23 x 0,55 x 0,83 x 0,86 x 0,75 x 0,71 x 0,95 = 4,6 kg Horizontaal: 45 cm Verticaal: 15 cm Verplaatsing: 120 cm Frequentie: 1x/min Werkduur: > 2u/dag Rotatie: 90° Contact: gewoon, < 75cm
RWL: 4,6 LI: 2,63
2,63
14
KIM methode
15
HOUDING
RULA methode •! Houding -! Schouder, elleboog, pols -! Nek, rug, benen •! Spierwerk -! Statisch (>1min) of repetitief (4x/min) •! Kracht / gewicht -! 0-2 kg -! 2-10 kg -! > 10 kg
16
RULA Schouders: >45° Elleboog: > 100° Pols: < 15°, zijwaarts Pols: pronatie Herhaling: > 4x/min Gewicht: 0-2 kg Nek: 0 - 10° Romp: > 20° Voeten: stabiel Statisch: > 1min Gewicht: 0-2 kg
5
17
RULA methode •! Evaluatie voor links / rechts •! Risicozones 1-2
Aanvaardbaar risico
3-4
Verder onderzoek
5 -6
Aanpassen op termijn
7
Snel aanpassen
Praktijkvoorbeeld
18
Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld
19
HERHALING
OCRA checklist •! •! •! •! •! •!
Herstel (aantal pauzes) Frequentie (statisch / dynamisch) Kracht (> 3 op Borg schaal) Houding (schouder, elleboog, pols, hand, herhaling) Extra (koude, druk, trillingen, precisie, tempogebonden) Duur (netto aantal minuten)
OCRA checklist score = (Frequentie + Kracht + Herstel + Houding + Extra) x Tijd
20
OCRA checklist Frequentie: heel snelle bewegingen Kracht: volle doos, < 1/3 tijd Herstel: middagpauze Houding: pincetgreep >80% tijd Herhaling: cyclustijd < 8s Bijkomende factoren: tempo opgelegd Werkduur: 180-240 min
Ocra checklist score = (10 + 2 + 6 + 11 + 1) x 0,75 = 22,5
22,5
OCRA checklist
21
Praktijkvoorbeeld
Zonder buffer
Met buffer
STAAN
22
KB Arbeidsplaatsen •! Art. 67 -! Risicoanalyse -! Statische belasting
•! Art. 67 -! Rusttijden of zittende werktijden •! Min. kwartier in 1e deel vd werkdag •! Min. kwartier in 2e deel vd werkdag
-! Ten vroegste na 1,5 uur en ten laatste na 2,5 uur
Praktijkvoorbeeld
23
Praktijkvoorbeeld
TREKKEN & DUWEN
24
Snook methode - Starten of rijden - Afstand duwen/trekken - Frequentie - Hoogte handvat - % mensen
Snook methode
1x/8u
Snook 30 kg
25
Transpaletten
< 60m < 1000 kg
> 60m
> 4 km/dag
+ tillen
Praktijkvoorbeeld
26
ENERGETISCHE BELASTING
Hartslag Karvonen:
HRR
27
Hartslag
Praktijkvoorbeeld
28
INSTRUCTIE
KB Manueel hanteren van lasten 1.! Plaats de voeten rond de last 2.! Hou de last dicht tegen het lichaam 3.! Hou de rug recht 4.! Buig door de benen 5.! Draai met de voeten, niet met de rug 6.! Vermijd het tillen: schuiven is beter 7.! Vraag hulp aan een collega 8.! Gebruik hulpmiddelen 9.! Zoek steunpunten 10.! Pas de werkhoogte aan
!!"#!
29
Praktijkvoorbeeld
WAAROM ERGONOMIE
30
Casus: BMW •! Stijging overbelastingsklachten •! Vergrijzing werkpopulatie - In 2017: gemiddelde leeftijd 47 jaar - In 2020: 45% oudere werknemers (>50 jaar)
•! Pilootlijn “pensioner’s line” - WAI index - Bottom up approach - 70 veranderingen
Casus: BMW Subjectief: mensen bevragen naar oplossingen Objectief: lichaamsmeter
31
Casus: BMW
Casus: BMW Resultaat ergonomie: * productiviteit: 7% ! * ziekteverzuim: van 7 naar 2% "# * preventiebeleid voor jong en oud
32
ERGONOMIE WERKT !
Bedankt...
[email protected] www.ergonomiesite.be
33
