Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842
Deel 1: Context beschrijving In dit hoofdstuk geven we inzicht in de context van de vier opleidingen van de School of Education waarbinnen de pilot Studiekeuzegesprekken plaatsvindt. Het gaat hier om alle (niet-beïnvloedbare) contextvariabelen. De context is van invloed geweest op de keuze van ons intakeprogramma, waarin het studiekeuzegesprek centraal staat. De context is mogelijk ook van invloed op het resultaat. Instelling
Windesheim
Soort instelling
HBO
Soort opleiding
Pabo
Lerarenopleiding Engels
Lerarenopleiding Geschiedenis
Theologie en Levensbeschouwing
Voltijd / deeltijd
Voltijd
Voltijd, afstandsleren
Voltijd
Voltijd
Ingangseis
HAVO/VWO/MBO-4 diploma
HAVO/VWO/MBO-4 diploma
HAVO/VWO/MBO4 diploma
HAVO/VWO/MBO4 diploma
Locatie
Zwolle
Zwolle
Zwolle
Zwolle en Utrecht
Aanmeldingen
72 mbo onderwijsassistenten
186
115
15
Algemene kenmerken van de studenten binnen deze opleiding
2008 De mbo populatie vormt een derde van de voltijd pabo populatie. Het grootste deel is vrouw (88%), 11% is man. Het aandeel allochtone studenten is klein.
2008 Overwegend vrouwen (72%), 28% man, autochtoon, vaak in zelfstandig beroep, (1 ouder) gezin, nieuwe uitdaging zoekend, wil verbreden of verdiepen.
2008 Schoolverlaters, Meer mannen (64%), dan vrouwen (35%), autochtoon.
2008 Overwegend vrouwen (73% ), 27% man; geen allochtonen.
vooropleiding
Mbo onderwijs assistent
Mbo / Havo
Havo / Vwo
21+ / Havo / Vwo
Gemiddelde startleeftijd
23 jaar
40 jaar
18 jaar
20 jaar
Datum instroom
September
September
September
September
Gemiddeld Propedeuserendement
Na een jaar: 2005: 44%/2006:41%/ Na twee jaar 2005:66%/2006:62%
Na een jaar: 2005:11%/2006:7% Na twee jaar: 2005:12%/2006:11%
Na een jaar: 2005:30%/2006:33% Na twee jaar: 2005:62%/2006:46%
Voltijd: nieuwe variant, nog geen gegevens. Deeltijd, na een jaar: 19%/19%/ Deeltijd, na twee jaar: 61%/54%/
Gemiddeld percentage uitvallers
Voor Propedeuse: 05:26%/06:38%/07:41% Na Propedeuse:
Voor Propedeuse: 53%/52%/53% Na propedeuse:
Voor Propedeuse: 39%/45%/52% Na propedeuse:
Voor propedeuse: 16%/30%/39% Na propedeuse:
1
Bijzonderheden
05:11%/06:7%/07:2% De studenten die instromen vanuit het MBO hebben moeite met de ‘academische’ integratie. Zij vinden de opleiding te zwaar. Het ontbreekt de Mbo-ers aan de juiste studiehouding en studievaardigheden Daarnaast is hun motivatie vaak laag; veelal extrinsiek. Verder is het beroepsbeeld soms niet helder. Studenten willen uiteindelijk toch geen leraar worden. De propedeuse wordt regelmatig gebruikt om door te stromen naar een WO-master. Daar is niet veel tegen in te brengen, maar deze studenten houden de eerste jaar stageplaatsen bezet, in feite van studenten die wel leraar willen worden. Een enkele keer speelt voor studenten de christelijke identiteit van de PABO een rol en het gegeven dat daardoor op christelijke basisscholen stage moet worden gelopen.
27%/17%/2% De studenten afstandsleren vormen de grootste groep binnen VO. De uitval hier heeft diverse oorzaken: De combinatie tussen werk en thuis/ persoonlijke situatie is intensief; Er is sprake van een onduidelijk en onvolledig beroepsbeeld; Door het leren op afstand, ontbreekt de sociale integratie en dat draagt niet bij aan volhouden; Netwerkvaardigheden zijn niet aanwezig of kunnen niet worden ingezet; ontevredenheid over afstemming materialen op afstandsleren en over de organisatie en informatie van het onderwijs.
17%/18%/Schoolverlaters hebben moeite met de ‘academische’ integratie. Zij vinden de opleiding te zwaar. Het ontbreekt hen vaak aan de juiste studiehouding en studievaardigheden. Hebben moeite met plannen. Daarnaast is hun motivatie soms erg laag. Verder is het beroepsbeeld erg vaag. Studenten willen vaak geen leraar worden. De propedeuse wordt regelmatig gebruikt om door te stromen naar een WO-master. Daar is niet veel tegen in te brengen, maar deze studenten houden de eerste jaar stageplaatsen bezet, in feite van studenten die wel leraar willen worden.
27%/16%/Er is een grote groep (59%) die met 21+ binnen komt. Van de instroom 2005 had na twee jaar 66 % van deze groep de propedeuse behaald, tegenover 53 % van de totale instroom. Na twee jaar was sprake van 25 % uitval van de 21+ groep en 39 % van de totale groep Na één jaar (instroom 2006) had 55 % van de 21+ groep een propedeuse behaald en 46 % van de totale groep Na één jaar (instroom 2006) was sprake van 18 % uitval van de 21+ groep en 31 % van de totale groep Alle uitval was niet op grond van BNS, waardoor de kans groot is dat vooral persoonlijke omstandigheden een rol hebben gespeeld. Er zijn inderdaad relatief veel mensen met een functiebeperking, meestal gaat het om psychische problematiek.
2
Deel 2: Redeneerketen In dit hoofdstuk expliciteren we het probleem dat we willen aanpakken en lichten het ontstaan ervan toe. Vervolgens beschrijven we de gevolgde redenering voor onze interventies en de resultaten ervan. Diagnose Algemene Diagnose
Er zijn te veel uitvallers in het eerste jaar. De uitval wordt, analoog aan landelijke tendens, met name veroorzaakt door een discrepantie tussen de werkelijkheid van opleiding en beroep en het beeld dat aankomend studenten hebben van opleiding en beroep. De keuze voor de studie wordt soms gemaakt na minimale oriëntatie. Ook blijken studenten, ondanks hun formele toelaatbaarheid, achterstanden te hebben op het gebied van taal en rekenen. Tenslotte heeft de uitval te maken met persoonlijke problemen.
Pabo
Studenten willen vooral werken met kinderen in de klas. Er is minder aandacht voor breedte van het beroep. Daarnaast heeft de mbo instroom (onderwijs assistenten) een kennisachterstand.
Engels afstandsleren
Studenten hebben wel vakinhoudelijke interesse, maar minder interesse in het beroep als docent, dus minder interesse voor de didactische kant van opleiding en beroep. Het kan ook andersom zijn dat er meer interesse is voor het beroep van docent en dat het Engels onderschat wordt. Daarnaast heeft de mbo instroom een kennisachterstand.
Geschiedenis
Studenten hebben wel vakinhoudelijke interesse, maar minder interesse in het beroep als docent, dus minder interesse voor de didactische kant van opleiding en beroep. Studenten hebben moeite met niveau en tempo ten opzichte van de Havo, waar ze soms met weinig inspanning het diploma hebben behaald.
Theologie & Studenten hebben vaker persoonlijke Levensbeschouwing problemen en problemen die te maken hebben met een functiebeperking.
3
In het arrangement voor Studiekeuzegesprekken dat we in de pilot gaan gebruiken organiseren we bepaalde activiteiten (Interventies), waarvan we veronderstellen dat ze tot een bepaald resultaat zullen leiden (Outcome) omdat ze bepaalde processen triggeren (Mechanismen). Windesheim heeft zeven interventies ontwikkeld. Hier volgen ze, met bijbehorende mechanismen en beoogde resultaten.
Interventies Interventie Welke activiteiten onderneem je?
Mechanismen Vooronderstellingen over onderliggende mechanismen die ervoor zorgen dat de interventie leiden tot de outcome. Antwoord op de vraag waarom werkt de interventie?
Outcome Beschrijving van de te verwachten outcome (effecten) van de interventie: wat zijn de beoogde resultaten?
Uitnodigingsbrief Kort na aanmelding wordt per post een uitnodigingsbrief verstuurd voor het vrijwillige intakeprogramma
Aanmelders voelen zich gezien, welkom geheten. Vroege binding na gebleken interesse.
Alle aanmelders doen mee met het intakeprogramma.
De brief is uitnodigend en motiverend. Helpt bij bewustwording rond studiekeuze. Toegankelijke en Online informatiepakket met systematische verwerkingsvragen verwerking van de informatie over opleiding en beroep leidt tot een betere oriëntatie. Capaciteiten op Kennistoets belangrijke onderdelen in de opleiding worden getoetst en leveren een zelfbeeld op. Aanmelders voelen Studiekeuzegesprek Over beeld van zich serieus genomen opleiding en beroep, in hun keuzeproces, motivatie en kunnen hun keuze beschikbare kennis ijken aan een deskundige gesprekspartner en ervaren binding voor 4
Partnerschap opleiding en student.
Aanmelders hebben een realistisch beeld van inhoud, zwaarte, nodige tijdsbesteding van de opleiding en een realistisch beeld van het beroep.
Aanmelders hebben duidelijkheid over aanwezige kennis en kennisachterstand (weten waar de sterke en zwakke kanten zitten) op belangrijke onderdelen van de opleiding en weten wat hen te doen staat om succesvol te kunnen zijn. Aanmelders kunnen de verwachtingen van de opleiding en hun eigen wensen met elkaar vergelijken en daarnaast kunnen ze ervaren wat het eerste contact hen doet.
Studieafspraken
Summercourse
Advies
de start. Zorgen voor actieve betrokkenheid en opheffen van achterstanden
Aanmelders hebben duidelijkheid over nodige / wenselijke studieactiviteiten of nodige / wenselijke loopbaanactiviteiten voor een succesvolle start van de opleiding. Studenten starten met een duidelijke afspraak die motiverend en bindend werkt. Afspraken zijn input voor slbtraject. Aanmelders hebben eventuele achterstanden voor het begin de van opleiding weggewerkt, wat leidt tot een gemotiveerde start en minder uitval.
Het kunnen wegwerken van gebleken achterstanden motiveert en zorgt voor succesvolle start Oordeel dat richting Zelfselectie: keuze bevestigen of juist andere geeft: wel/niet starten opleidingskeuze maken. met opleiding van Het advies is input voor het slb-traject. mijn keuze
Deel 3: Operationalisering van het gekozen arrangement studiekeuzegesprekken Bij het opzetten van studiekeuzegesprekken zijn vele opties mogelijk. We hebben daarin onze keuze gemaakt en een eigen arrangement ontworpen. In dit deel beschrijven we dit arrangement op basis van een aantal ontwerpparameters: Studiekeuzegesprekken Met wie?
Wanneer?
Soort student
Een diversiteit aan aanmelders van vier opleidingen binnen SoE: voltijders, deeltijders, afstandsleerders en mbo instroom.
Initiatief voor gesprek
Het initiatief ligt bij de opleiding. De schriftelijke uitnodiging voor het intake gesprek volgt z.s.m. na aanmelding. Voor de poort Rond september instroom Van april tot en met september
Duur?
1 uur per gesprek
5
Los of gekoppeld?
Koppeling aan digitaal verwerkingspakket en kennistoets (vooraf) en summerschool en slb-traject (daarna).
Hoe?
Vorm van gesprek
Individueel intake gesprek met slb-er of docent op basis van gespreksleidraad en scoringsformulier. Het gesprek eindigt met een schriftelijk advies.
Waartoe?
Doel van gesprek
Verkennen van wederzijdse verwachtingen en mogelijkheden voor succesvol studeren en minder kans op uitval door: Vroege binding tussen student en opleiding. Realistisch beeld bij student over opleiding en beroep. Realistisch beeld bij student en opleiding van de capaciteiten van de student. In kaart brengen verwachtingen en mogelijkheden van de student. Wegwerken van achterstanden met het oog op succesvolle start. Studieafspraken en advies zijn input voor slb traject.
Wat?
Inhoud van gesprek
Gericht op het verkennen van verwachtingen en mogelijkheden. Met gebruik van gespreksleidraad en scoringsformulier. Studieafspraken en advies: volgens format.
Formats
Voor gesprekken, scoring, studieafspraken, advies.
Gespreksvoerder
Docenten en SLB-ers
Leeftijd
Gemiddeld 40 jaar
Door wie?
Voorafgegaan Digitaal zelf door? assessment
Online programma met vragen over achtergrond, capaciteiten en verwerkingsvragen bij de informatie over studie en beroep, in tekst en beeld. De antwoorden zijn input voor het gesprek.
Gevolgd door?
Opleiding: het schriftelijk studieadvies, wordt opgeslagen in een studentdossier tbv de start
Studieafspraken en advies
6
van het slb-traject.
In samenhang met?
Summerschool
Alle aanmelders, met uitzondering van Theologie en Levensbeschouwing met advies bijspijkeren kunnen deelnemen aan een summerschool op specifieke onderdelen.
Wat kost dat?
Betaalbaarheid
Zie overzicht volgende pagina.
Eigenaar van het proces
Eindverantwoordelijk: directeur School of Education. Operationeel: 1 HHD-er en 1 coördinator per opleiding. Studiekeuzegegesprekken: gespreksvoerders uit de opleiding
Training
Instructie van gespreksvoerders, voorafgaand aan de intakerondes.
7
Gerealiseerde aantallen studenten per fase van het intakeprogramma Gerealiseer de aantallen intake Go, no go Pabo
Aanmeldinge n per augustus 09
Ingevulde Op gesprek Afmelding Summerschool / Advieze Vragenen studiedag n formulieren negatief In traject retour 72 50 Juni, juli 28 8 2 26 178 48 Juni, juli geen 4 6 64 70 40 Juni 1 0 0 59 15 6 Augustus geen niet aangeboden 0 6 335 144 155 12 8
72
Engels
186
Geschiedeni s TenL voltijd
115
Totaal
388
Kosten Intake Go, no go t/m aug 2009 Pabo
Verstuurde uitnodigingsbrieven
15
Gesprekke n
Uren Intakers
Uren Organisatie
Totaal uren
Kosten Uren (50,- per uur)
Overhead 15 %
Koste Instrum
26 x 10,7 278, 9 64 x 10, 686,7 45 x 10, 482,8 6 x 10,7 64,38 1.51
26
54
128
182
9.100,-
1.365
Engels
64
38
188
226
13.300,-
1.500
Geschiedeni s TenL voltijd
45
52
80
113
5.650,-
847,50
6
5
56
61
3.050,-
457,50
141
149
425
582
31.100,-
4.170
Totaal
* Online assessment Instrument 4.540,-. Afschrijving in drie jaar = 1.513,33 : 141 studenten = 10,73 euro per student in 2009.
8
