Postbus 1 3 4 3 0 AA IBAN:
Bezoekadres £
NL49 BNGH 0 2 8 5 0 0 4 3 8 7
d s p l e i n 1 3 4 3 1 LZ
www.nieuwegein.nl
B I C : BNGHNL2G
20 1 5 - 3 7 8 ^UVEJV
Toekomstvisie
VERZONDEN 2 8 AUG. 2015 Aan de raads- en commissieleden van de gemeente Nieuwegein, 1 september 2015
Beste raadsleden, Op 10 september 2015 praten wij jullie opnieuw bij over de Toekomstvisie 2025 en wel om 19.00 uur in het bedrijfsrestaurant. Wij hopen op jullie aanwezigheid.
Resultaten Dag van de Toekomst Op 27 juni 2015 vond de Dag van de Toekomst plaats. Wij hebben dit ervaren als een zeer geslaagde dag. De aanwezigen hebben ons veel input meegegeven waarmee we het vervolgtraject invulling kunnen geven (zie 'inhoudelijke resultaten Dag van de Toekomst'). De sfeer was erg goed, door aanwezigen werd na afloop gevraagd wanneer zij weer mee konden denken. Ook uit de evaluatie bleek dat mensen de dag als geslaagd hebben ervaren. Dit alles was aanleiding om nog een grote bijeenkomst te organiseren: de Vooravond van de Toekomst. Hier kunnen inwoners reageren op de toekomstscenario's voor hun stad.
Vervolgproces De afgelopen periode hebben we een intensieve dialoog gevoerd met Nieuwegeiners. Nu gaan we de verbindingsfase in. De resultaten van alles wat tot nu toe is opgehaald, bij de straatinterviews, toekomstcafé's en op de Dag van de Toekomst worden momenteel aan de hand van dilemma's door de denktank en de werkgroep uitgewerkt tot scherpe scenario's. Op 1 oktober worden deze gepresenteerd aan de raad in een raadsinformatieavond. Op 8 oktober is er in de commissie ABZ gelegenheid om met elkaar van gedachten te wisselen en op- en aanmerkingen mee te geven om de scenario's aan te scherpen. Er zullen tijdens de commissie geen voorkeuren gedeeld worden: de inwoners en ondernemers van Nieuwegein zijn ook in dit stadium aan zet. Met een campagne worden Nieuwegeiners in gelegenheid gesteld om de scenario's te beoordelen. In de tussentijd proberen we om ook zoveel mogelijk groepen te betrekken die tot nu toe een minder grote rol in het proces hebben gespeeld, zoals jongeren en ondernemers. Op 24 november vindt de Vooravond van de Toekomst plaats. Deze bijeenkomst is richtinggevend voor de uiteindelijke invulling van de toekomstvisie.
Deze gewijzigde invulling van het vervolgproces leidt ertoe dat vaststelling van de toekomstvisie zal plaatsvinden in de raadsvergadering van maart 2015.
Meedoen? Dat kan door mee te helpen bij bijvoorbeeld de Vooravond van de Toekomst of in de campagne om de scenario's onder de aandacht te brengen. Doel is om zoveel mogelijk Nieuwegeiners te betrekken en mee te laten denken over hun toekomst in Nieuwegein. Mocht je het leuk vinden om in deze fase een actieve rol te speler dan horen wij het graag via
[email protected]. In de dialoogfase zijn er al leuke inhoudelijke discussies gevoerd op www.ikbennieuweaein.nl. In de verbindingsfase is het mogelijk om hier te reageren op de scenario's.
Vragen bijpraatsessie 10 september • • •
Hoe kijkje terug op de Dag van de Toekomst (zie bijlagen)? Heb je tips voor de bijeenkomsten op 1 en 8 oktober? Wat wil je verder meegeven voor het vervolgproces?
Met vriendelijke groet,
Frans Backhuijs
2015 - 3 7 8 ^gg*
Toekomstvisie
Inhoudelijke resultaten Dag van de Toekomst Op de Dag van de Toekomst hebben inwoners, ondernemers en raadsleden op diverse manieren met elkaar gesproken over wat zij belangrijk vinden voor Nieuwegein, en hoe zij de toekomst van de stad zien. Dit hebben ze kunnen doen door: 1. Na te denken over wat ze waarderen aan Nieuwegein en wat ze willen behouden en/of versterken; 2. Per thema na te denken over rollen (tussen de gemeente en de samenleving), verwachtingen en ambities; 3. Hun 'wilde ideeën' en ingevingen achter te laten op de 'flap-uit'-posters. Hieronder volgen de resultaten vanuit de eerste twee punten. Algemeen: behouden en versterken In z'n algemeenheid zijn de aanwezigen het behoorlijk eens over de zaken die ze waarderen aan Nieuwegein, of zouden willen versterken. Wel zit er een groot verschil in de mate van concreetheid van de zaken die werden aangedragen. • O P uitstralinasniveau: Nieuwegein is een combinatie van een dorp (qua gevoel, samenhang, rust) en een stad (voorzieningen, uitstraling). De aanwezigen willen dit graag behouden. Wel vragen ze aandacht voor het slechte imago. Eén groep noemt dit: 'mooi van binnen, lelijk van buiten'. Ze pleiten voor een sterkere citymarketing, het zichtbaar maken van de sterke punten en meer ruimte voor creatieve initiatieven en experimenten. Wat we bijvoorbeeld meer zouden kunnen uitdragen is het gunstige vestigingsklimaat en de centrale ligging in de regio en het land. • Op stadsniveau: Zaken die van belang zijn voor de uitstraling van Nieuwegein zijn veelal voorzieningen op stadsniveau. Het Sint Antonius, De Kom en De Tweede Verdieping zijn hierbij genoemd. Maar ook: de mogelijkheden tot recreëren, sport en spel, de mooie oude kernen en het vele water. De absolute topper is echter het Nieuwegeinse groen: dit is bij de eerste opdracht door vrijwel alle groepen aangedragen. Vooral Park Oudegein wordt hoog gewaardeerd en moet behouden blijven, aldus de aanwezigen. Verder hoort ook de infrastructuur nog in dit rijtje thuis: aanwezigen wijzen op het belang van een goede, veilige infrastructuur om de verschillende wijken en voorzieningen met elkaar te verbinden. Met name veilige fietsroutes en fietspaden zijn vaak genoemd. • Op buurt- en straatniveau: De aanwezigen waarderen het gevoel van 'nabijheid', en willen dit in 2025 graag sterker terug zien. Dit geldt voor voorzieningen zoals buurtwinkels, buurtpleinen, gezondheidszorg en buurtzorg, maar ook voor ontmoetingen,,, Ze waarderen de saamhorigheid, maar constateren tegelijkertijd ook dat er veel
individualisme is. Ze zien hierin een rol voor verenigingen, maar nog meer voor een algemeen besef van maatschappelijke betrokkenheid bij Nieuwegeiners. Ook zien 2 kansen voor het samen optrekken van ouderen en jongeren. De fysieke ruimte moet daar toe uitnodigen, bijvoorbeeld door het behoud van "hangplekken". Een andere belangrijke factor is het wonen in de wijk. Een aantal aanwezigen pleitten ervoor dat woningen, woonomgeving en voorzieningen zo worden ingericht dat iedere leeftijdscategorie in principe in alle wijken terecht kan.
De toekomst in thema's Ontmoeting en levendigheid De aanwezigen zijn het er behoorlijk over eens: inwoners en ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor de gezelligheid in hun stad. Een aantal mensen ziet hierbij voor de gemeente een faciliterende rol, vooral in randvoorwaardelijke zin. Over waar die gezelligheid plaats moet vinden zijn de meningen verdeeld: het liefst willen de aanwezigen die levendigheid èn in de buurt, èn in de binnenstad. Voor de sociale cohesie zien ze in het Nieuwegein van 2025 vrijwel unaniem een rol voor verenigingen en vrijwilligers, maar vooral ook voor zichzelf en elkaar. En voor hangplekken: mensen moeten elkaar toch ergens ontmoeten? Laat het aan inwoners zelf over, stellen de aanwezigen, en richt je vooral niet op organisaties en instituties om mensen te Verbinden'. Als inwoners zelf met ideeën komen, dan is het wel fijn als de gemeente kan helpen. De aanwezigen pleitten er sterk voor dat Nieuwegein in 2025 een aantrekkelijke stad is voor jongeren. Hier moet de stad ook op ingericht zijn, stellen inwoners: genoeg vertier, cultuur, kunst, voorzieningen en woningen. En ruimte om te skaten! Maar de aanwezigen wijzen er ook op dat Nieuwegein voor iederéén een leuke stad zou moeten zijn, niet alleen voor jongeren. De droom voor 2025 is dat iedereen in Nieuwegein tevreden en gelukkig is en zich thuis voelt. Niemand zou zich eenzaam of buitengesloten moeten voelen. Iedereen zou zin aan zijn leven moeten kunnen geven. Het is daarom van belang dat er meer aandacht komt voor kwetsbare groepen zoals eenzame ouderen. Jongeren kunnen hierbij mogelijk helpen. Een prettige en groene
woonomgeving
Groen is niet alleen maar groen, stellen de aanwezigen. Groen heeft een functie als verlengstuk van je woonkamer, maar ook als ontmoetingsplek. Groen moet op loopafstand zijn, zeggen veel aanwezigen. De meeste plekken hebben dan ook liever wat meer groen in Nieuwegein, dat misschien wat kleiner of minder 'divers' van aard is, dan een paar grote groene plekken. De meerderheid merkt hierbij overigens op dat ze het grote groen ook niet kwijt willen, en het liefst een coi ie willen: klein grof n iedere dag, groot groen om te recreëren en goede routes daartussenin. Opvallend is dat een aantal aanwezigen ook het onderhoud in hun overwegingen meenemen: misschien zijn grote plekken wel makkelijk te onderhouden voor de gemeente? Over wie al dat groen gaat betalen zijn de meningen sterk verdeeld. De conclusie is echter opvallend vaak hetzelfde: we doen het samen. Inwoners willen graag zelf hun steentje bijdragen, als de gemeente het groot onderhoud voor z'n rekening neemt. Ze zien in dat zelfbeheer ook gelijk een sociale functie.
2015-378 Alle aanwezigen voelen een verantwoordelijkheid als het gaat om de veiligheid in de wijk. Ze zien dat voor een groot deel ook als sociale veiligheid: elkaar kennen en een oogje in het zeil houden. Ook hier zien de aanwezigen duidelijk een samenspel: zorgen voor veiligheid mag nooit onveilig worden. Elkaar aanspreken kan, maar ingrijpen is een rol voor de politie. Over het evenwicht tussen parkeerruimte en leefruimte zijn de meningen dan weer sterk verdeeld Ongeveer een derde maakt graag plaats voor spelende kinderen op straat door wat verder weg te parkeren. Een derde wil de auto toch echt voor de deur parkeren. En nog eens een derde wil allebei, en wijst erop dat de veiligheid van spelende kinderen vooral een kwestie van gedrag is. Binnenstad bereikbaar en onderscheidend 'Ja!' zeggen de aanwezigen volmondig op de suggestie dat Nieuwegeiners in 2025 voor gezelligheid naar de binnenstad gaan. Ze dromen van een mooiere sfeer en verlichting, terrassen, meer groen, lunchtentjes, muziek, bruine kroeg, terugkerende festivals en activiteiten en afwisselende winkels. Niet alleen goedkope winkels, maar ook winkels in het hogere segment. 'Een echt stadshart, zoals in mijn ideale woonplaats', schrijft één van hen. Ook zien sommigen de mogelijkheid om de relatie en mogelijkheden van het nabije water verder te versterken en benutten, bijvoorbeeld door een passantenhaven te maken en een strandje in de zomer, De deelnemers wijzen ook bij dit thema op het belang van citymarketing, en vinden dat Nieuwegeiners zelf hun binnenstad wel wat meer naar buiten uit zouden kunnen dragen. Slechts twee aanwezigen merken op dat meer gezelligheid ook meer overlast met zich mee kan brengen. Een onderscheidende binnenstad betekent niet dat de aanwezigen de buurtwinkelcentra niet meer nodig vinden. Het gaat dan wel met name om de dagelijkse boodschappen: de binnenstad voor het vertier, de buurtcentra voor de praktische levensbehoeften. In beide gevallen, merken een aantal aanwezigen op, is sprake van een ontmoetingsfunctie. De bereikbaarheid van de binnenstad per auto is een punt van discussie. Vrijwel alle aanwezigen zijn er geen voorstander van dat de belastingen omhoog gaan zodat de parkeertarieven naar beneden kunnen. Maar de redenen verschillen: een aantal mensen ziet simpelweg het verband niet en wil dat het parkeren goedkoper wordt zonder hogere belastingen. Ongeveer de helft vindt het echter wel prima dat de parkeertarieven aan de hoge kant zijn: een toestroom van parkeerders brengt ook meer overlast met zich mee en de huidige tarieven moedigen aan om met de fiets of tram te komen. De kleine ondernemers komen er bij de aanwezigen enigszins bekaaid af. Slechts een enkeling is bereid bewust zijn geld aan kleine ondernemers te besteden. De rest winkelt vooral waar het praktisch of goedkoop is. 'Ze zijn er nu ook niet' wordt een aantal keer opgemerkt, 'en in 2025 welllicht helemaal niet meer'. De aanwezigen zouden wel graag zien dat de gemeente de huurprijzen ging reguleren: dat biedt meer ruimte voor nieuwe ondernemers, Divers en betaalbaar
wonen
We bouwen niet meer in het groen, zeggen de meesten aanwezigen. Als dat betekent dat we de plaatsen waar kantoren, scholen of bedrijventerreinen staan anders moeten gaan gebruiken, dan is dat prima. Houd wel oog voor het type woningen dat hier dan wordt neergezet: dat moet wel tegemoet komen aan de vraag en recht doen aan de omgeving,
De aanwezigen willen h ;t Mei : voldoende mooie, bete are en diverse woningen. Eenvoudig hoeft geen 'ee leidsworst' te betekenen, zeggen ze, e duurzaarr en diversiteit voor ogen houdt zou er voor eenieder wat wils moeten zijn. Wel zou er wat meer aandacht voor het hogere segment mogen zijn. We hoeven geen villawijk, maar meer doorstromingsmogelijkheden is op de langere termijn beter voor de diversiteit van de bevolking, stellen de aanwezigen. Zelfs hier komt de gewenste saamhorigheid weer om de hoek kijken: mooie, diverse, kleinschalige mingen vergroten het gevoel van trots en betrokkenheid. Het zou mooi zijn als de Nieuwegeinse ouderen in 2025 onbezorgd zelfstandig kunnen wonen, zeg 2n, d Jer ei bij d ig. Z nop levensloopbestendige woningen, die ater weer voor andere doelgroepen inge t kun rden. Het zelfstadig wonen moet overigens wel financieel haalbaar zijn, en het is een voorwaarde dat de benodigde voorzieningen in de buurt zijn. De crux zit hem voor de meeste aanwezigen in het 'onbezorgde': als het niet verantwoord is moeten er eigenlijk andere mogelijkheden zijn. Kleinschalige voorzieningen in de buurt De gemeente heeft een verantwoordelijkheid als het gaat om de beschikbaarheid, toegankelijkheid en betaalbaarheid van voorzieningen, zeggen de meeste aanwezigen. Je kunt als gemeente er niet zomaar voor kiezen om je alleen nog bezig te houden met mensen die weinig te besteden hebben of sociaal kwetsbaar zijn. Immers: hoe zorg je er dan nog voor dat de verschillende groepen elkaar blijven ontmoeten? En hoe houd je je basis overeind? En hoe zorg je voor goede preventie? Dat wil overigens niet zeggen dat de gemeente alles ook moet betalen en verzorgen: inwoners kunnen en willen zelf ook veel. 'Wij zijn bereid een wezenlijke bijdrage te leveren', zegt één van de groepjes. De gemeente is wel de partij die dat soort dingen mogelij moet maken, moet stimuleren en als vangnet moet dienen. Bepaalde basistaken, zoals thuiszorg, moet je niet aan de samenleving over willen laten, zeggen de meeste aanwezigen. Ook voor het algemene welzijn van hun buurtgenoten voelen de meeste mensen zich medeverantwoordelijk. 'Welzijn is mensenwerk. Wij doen mee'. Maar ook hierbinnen zijn grenzen, met ruimte voor het individu en graag samen met de gemeente. Als het gaat om het samen delen van zaken als een auto, gereedschap en boeken met die buurtgenoten zijn ze wat terughoudender: een basis van vertrouwen en gelijkwaardigheid is dan wel een voorwaarde. En delen kan alleen als er goede onderlinge afspraken gemaakt worden. De voorzieningen zouden zoveel mogelijk op loopafstand moeten zijn, met name met het oog op onze oudere inwoners. Een centrale ontmoetingsplek in de wijk zou ook fijn zijn. Ook hier kan de gemeente ondersteunen, en hoeft ze niet zelf te bedenken wat en waar dat zou moeten zijn. Ruimte voor
ondernemerschap
De ondernemersgroep ziet ook een mooie toekomst voor individuen die samen optrekken. We zijn in 2025 een netwerksamenleving, stellen ze, en we zullen veel vaker tijdelijk met elkaar optrekken als we ergens een kans zien. Dat betekent ook d a t j e vaste uitvalsbasis voor je werkzaamheden eerder je huis dan een kantoor zal zijn. Maar je moet elkaar niet in de weg zitten met eikaars vrijheid: een winkel aan huis brengt misschien teveel overlast met zich mee. Een flexibele houding vanuit de gemeente is wel een voorwaarde.
2015-378 Over wat dat betekent voor het gewenste profiel van Nieuwegein zijn de meningen verdeeld: een aantal aanwezigen omarmt de diversiteit, en een aantal zegt dat een zekere focus of identiteit wel kan helpen om te groeien. 'Diversiteit als profiel?' oppert iemand als win-win-oplossing. Over de rol van ondernemers in de stad zijn de aanwezigen het eens: ze dragen in 2025 bij aan een energiezuinige en milieuvriendelijke stad waarin iedereen meedoet. 'Sowieso', zegt iemand, 'ondernemers maken integraal deel uit van de stad' stelt een ander, 'er is geen andere mogelijkheid', aldus een derde. Eén ondernemer merkt nog op dat de inwoners daar ook een rol in hebben: ondernemers sluiten immers aan bij de wensen van de klant. Dromen voor 2025 zijn onder andere om meer HBO en WO gerelateerde werkgelegenheid te creëren en een ondernemershuis in Nieuwegein te hebben.
*Óf5
3>l
