POPULAIR JAARVERSLAG
2013
“Het herstel van onze financiële positie blijft absolute topprioriteit.”
2
Twee gezichten Het jaar 2013, maar ook 2014 dat nog grotendeels voor ons ligt, kent twee gezichten. Enerzijds zijn er ontwikkelingen waar we als fonds mijns inziens goed op hebben geanticipeerd en gereageerd. Anderzijds overschaduwt een dreigende korting het positieve gevoel van de stappen die we als fonds hebben gezet. We zitten in een financieel zorgelijke situatie. Pensioenfonds UWV heeft het jaar afgesloten met een dekkingsgraad van 101,5%. Dat heeft tot gevolg gehad dat we de pensioenen per 2014 helaas niet hebben kunnen verhogen. Maar mogelijk zijn de gevolgen nog ingrijpender. Want op 31 augustus 2014 loopt ons korte termijn herstelplan af. Als onze dekkingsgraad dan niet het vereiste niveau van 104,4% heeft bereikt, zullen we zowel de opgebouwde als ingegane pensioenen moeten verlagen. Wat gebeurde er nog meer in 2013? Een belangrijke ontwikkeling is dat het opbouwpercentage met ingang van 2013 variabel is. De premie die de werkgever op grond van de cao betaalt, is gemaximeerd op 20% van de totale loonsom. Het is duidelijk dat we onze deelnemers steeds minder zekerheid kunnen geven over de hoogte van hun pensioen. Dit is de nieuwe werkelijkheid, waar we allemaal mee om moet leren gaan. Voor het bestuur is deze ontwikkeling reden geweest om onze actieve deelnemers als eerste fonds in Nederland de online tool Op Koers aan te bieden. Hiermee krijgen onze deelnemers antwoord op de vraag of ze vandaag de dag op koers zijn met hun pensioenopbouw, gegeven hun verwachte uitgaven na pensionering.
Amsterdam, mei 2014
Peter Ploegsma Voorzitter Pensioenfonds UWV
3
Dekkingsgraad 2013 130% 120% 111,1%
110%
vereiste dekkingsgraad
104,4% minimaal vereiste dekkingsgraad
100% 90% 80% Dec 12
Jan 13 Feb 13
Mrt 13
Apr 13
Mei 13
Jun 13
Jul 13
Aug 13 Sep 13
Okt 13
Nov 13
Dec 13
Wat zegt de dekkingsgraad? De dekkingsgraad is de financiële graadmeter van het fonds. In simpele bewoordingen geeft de dekkingsgraad antwoord op de vraag: Is er genoeg vermogen om alle toegezegde pensioenen (nu en in de toekomst) te kunnen betalen? Bij een dekkingsgraad van 100% kan precies aan alle toekomstige verplichtingen voldaan worden. Een dekkingsgraad van 101,5% betekent dat we voor elke € 1.000 pensioen die we nu of in de toekomst uit moeten keren € 1.015 in kas hebben.
Op weg naar een dekkingsgraad van 104,4% U zou wellicht denken dat een dekkingsgraad van 101,5% dus prima is. De dekkingsgraad is echter een momentopname. Dalen de aandelenkoersen dan daalt ook de dekkingsgraad. En zo zijn er nog veel meer variabelen – waaronder de rente – die de hoogte van de dekkingsgraad sterk beïnvloeden. Om eventuele tegenvallers te kunnen opvangen, is het daarom noodzakelijk dat pensioenfondsen buffers aanhouden. Om die reden eist De Nederlandsche Bank een dekkingsgraad die hoger ligt dan 100%. De vereiste dekkingsgraad is dus bestand tegen een zekere mate van tegenslag. Pensioenfonds UWV heeft een vereiste dekkingsgraad van 111,1%. Daar zijn we echter nog lang niet. Omdat bij Pensioenfonds UWV sprake was van een dekkingstekort, heeft het fonds plannen moeten opstellen voor herstel. In ons herstelplan, dat eind augustus 2014 afloopt, staat dat de dekkingsgraad dan minimaal 104,4% moet zijn. Dit is onze belangrijkste focus. Als we niet het minimaal vereiste niveau van 104,4% bereiken, zijn we verplicht zowel de opgebouwde als ingegane pensioenen te verlagen. Een ander nadelig effect van een te lage dekkingsgraad is dat we onze indexatieambitie niet kunnen waarmaken. De afgelopen jaren is het ons niet gelukt om de pensioenen te indexeren en dit gaat naar verwachting, gezien de ontwikkeling van de dekkingsgraad, ook de komende jaren lastig worden.
5
Eerste negatieve rendement in vijf jaar In 2013 stegen de aandelenkoersen. Dat is positief. Maar de rente steeg ook en dat heeft nadelige effecten voor de beleggingsportefeuille. Een hogere rente leidt namelijk tot lagere waardering van de beleggingen in vastrentende waarden zoals staatsobligaties. Omdat we in een periode van herstel zitten en niet nog verder in de problemen willen komen, beleggen we defensief: veel beleggingen in vastrentende waarden. Hoewel er dus winsten werden geboekt op de aandelenmarkten, verloren we juist op de portefeuille vastrentende waarden. Dit samen zorgden voor een beleggingsresultaat van -1,5%. Het eerste negatieve rendement van de laatste vijf jaren (in de jaren 2009 tot en met 2012 behaalden we rendementen van respectievelijk 10,9%, 10,6%, 11,6% en 10,1%).
Rendementen 2009-2013
10,1%
0% 0%
10,6%
4% 4%
10,9%
8% 8%
11,6%
12% 12%
-1,5%
-4% -4% -8% -8%
-10%
6
2009 2010 2011 2012 2013
Beleggingsportefeuille per 31 december 2013 2,2%
19,8%
0,4%
Vastrentende waarden Vastgoed
6,6%
Aandelen
71%
Grondstoffen Liquide middelen
Het pensioenlandschap blijft in beweging Stijgende pensioenrichtleeftijd Variabel opbouwpercentage in 2013
Lager opbouwpercentage in 2014
Nieuw bestuursmodel Nieuwe wetgeving verplicht pensioenfondsen om te kiezen voor één van de mogelijke vijf bestuursmodellen. Er is in 2013 door Pensioenfonds UWV gekozen voor een paritair bestuur. Dit model houdt in dat de medezeggenschap van de medewerkers, de gepensioneerden en de werkgever direct verankerd is in het bestuur zelf. De Wet versterking bestuur pensioenfondsen stelt daarnaast steeds strengere eisen aan de geschiktheid van bestuurders. Daarom is besloten dat het ook mogelijk moet zijn om externe bestuurders te benoemen. Daarnaast is voor het eerst gewerkt met een Raad van Toezicht waaraan het bestuur verantwoording aflegt.
Een nieuw financieel toetsingskader (FTK) In 2015 komt er onder andere naar verwachting een nieuw financieel toetsingskader (FTK) om het pensioenstelsel bestendiger te maken voor economische schokken. Bij de vormgeving van het strategische beleid onder het nieuwe FTK gaat het om afstemming tussen pensioenambitie, kosten en risicobereidheid. Dit klinkt heel complex, in het kort komt het hierop neer. Het nieuw financieel toetsingskader is nodig om u meer transparantie te bieden over het pensioenstelsel en om meer inzicht te geven in uw individuele pensioensituatie. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat u weet wat u kunt verwachten van het fonds, welke risico’s u loopt en hoe het gesteld is met uw pensioenopbouw. Met al deze zaken wordt rekening gehouden, net als met de (toekomstige) verplichtingen van het fonds, bij het opstellen van het nieuwe FTK.
Opbouwpercentage wordt verder verlaagd Per 1 januari 2015 wordt nieuwe fiscale wetgeving van kracht. De wetgeving beperkt het pensioen dat we elk jaar belastingvrij mogen opbouwen. Cao-partijen zullen in overleg met het pensioenfonds tot overeenstemming komen over de concrete gevolgen van de fiscale beperkingen voor onze pensioenregeling. De nieuwe regeling zal naar verwachting per 1 januari 2015 binnen de kaders van de wet moeten zijn aangepast.
9
Communicatie op maat Bent u Op Koers? Als eerste pensioenfonds in Nederland introduceerden wij Op Koers. Een online tool waarmee u kunt checken of u op schema bent met uw pensioenopbouw. Uw eigen inschatting van de uitgaven na uw pensionering wordt vergeleken met de werkelijke pensioenopbouw. We vinden het belangrijk dat u weet welke eventuele risico’s u loopt en welke acties u kunt ondernemen wanneer u niet op koers bent.
Blijf dankzij het persoonlijke pensioenplein altijd up-to-date Pensioen is een complex onderwerp. Daarom proberen wij u alleen informatie te bieden die relevant is voor uw pensioensituatie. Door het achterlaten van uw emailadres op het persoonlijke pensioenplein van onze website kunnen wij u nog beter op de hoogte houden van alle ontwikkelingen. Bij belangrijke updates en veranderingen krijgt u een e-mailalert met een link naar de website. Op deze manier blijft u altijd up-to-date! Bent u al gepensioneerd? Dan is dit pensioenplein niet op u van toepassing. U kunt zich op de website wel inschrijven voor de nieuwsservice, zodat u ook goed op de hoogte blijft.
Altijd op de hoogte van uw persoonlijke pensioensituatie? Laat uw e-mailadres achter op het pensioenplein op uwvpensioen.nl en ontvang informatie op maat.
10
Moet u extra tijd besteden aan uw pensioen? In het najaar van 2013 hebben wij u uitgedaagd om stil te staan bij uw pensioensituatie. Op deze manier werd u geattendeerd op de mogelijke risico’s die u loopt. We merken dat we steeds minder zekerheid kunnen geven over de hoogte van uw pensioen. Het is daarom nog meer van belang geworden dat u zelf op de hoogte bent van de eventuele risico’s en de acties die u kunt ondernemen om een mogelijk te lage pensioenopbouw te voorkomen.
Mobiele website In 2013 gebruikte 72% van de 12- tot 75-jarigen in Nederland zijn smartphone om op internet te surfen. Om deelnemers zo goed mogelijk van dienst te zijn, heeft Pensioenfonds UWV een speciale mobiele website.
11
Bijna 6.000 UWV’ers hebben in 2013 gebruik gemaakt van Op Koers. Gemiddeld waren de bezoekers 10,5 minuten bezig met het in kaart brengen van hun pensioensituatie.
6 keer het online magazine Pensioen & Jij uitgegeven.
x2
2 keer het magazine Pensioen & U uitgegeven (waarvan 1 x gedrukt).
Onze website werd in 2013 door
41.580 unieke personen bezocht. Samen bekeken zij 244.164 webpagina’s.
Er zijn 12 pensioenspreekuren gehouden voor deelnemers die bijna met pensioen gaan.
2.144 mensen
bezochten in 2013 onze mobiele website.
Kostentransparantie Pensioenfonds UWV vindt heldere verantwoording en communicatie over de uitvoeringskosten van het fonds belangrijk. De uitvoeringskosten worden gesplitst in pensioenuitvoeringskosten, vermogensbeheerkosten en transactiekosten.
Pensioenuitvoeringskosten Hieronder vallen kosten voor de pensioenadministratie, communicatie, het bestuursbureau, de toezichthouder, de actuariële en juridische dienstverlening, het bestuur, de externe accountant en actuaris. Pensioenuitvoeringskosten per actieve deelnemer en gepensioneerden (in euro) Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Pensioenuitvoeringskosten
4.493
4.584
Pensioenuitvoeringskosten per deelnemer
141
145
Vermogensbeheerkosten De vermogensbeheerkosten worden beïnvloed door de beleidskeuzes van het bestuur en de complexiteit van de markten waarin wordt belegd. In 2013 zijn de vermogensbeheerkosten voornamelijk gestegen door een andere invulling van de beleggingsportefeuille. We zijn meer gaan beleggen in alternatieve beleggingen, zoals grondstoffen en vastgoed. Vermogensbeheerkosten als percentage van gemiddeld belegd vermogen
14
Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Totale kosten van vermogensbeheer
18.437
14.377
Gemiddeld belegd vermogen
5.082.271
4.925.517
Kosten van vermogensbeheer in %
0,36%
0,29%
Transactiekosten Transactiekosten ontstaan op het moment dat in beleggingstitels wordt gehandeld. Transactiekosten als percentage van gemiddeld belegd vermogen Bedragen (x e 1.000)
2013
2012
Totale transactiekosten
7.542
6.527
Gemiddeld belegd vermogen
5.082.271
4.925.517
Transactiekosten in %
0,15%
0,13%
Kerncijfers 2013
21.194
10.595
deelnemers
gepensioneerden
1.169
792
mensen traden in 2013 toe tot de regeling
mensen gingen in 2013 met pensioen 15
Uitgegeven door: Stichting Pensioenfonds UWV Postbus 501 9700 AM Groningen (050) 582 79 77 www.uwvpensioen.nl Juli 2014
Downloads Deze uitgave is een verkorte, vereenvoudigde en toelichtende versie van het formele jaarverslag 2013. U kunt het volledige jaarverslag opvragen via het bestuursbureau of downloaden op www.uwvpensioen.nl/downloads.
