Populair jaarverslag 2013 voor de deelnemers
2 Inhoudsopgave
Blz.
INLEIDING
3
DE ORGANISATIE VAN SPA 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Het bestuur Het verantwoordingsorgaan Intern toezicht Beroepscommissie Compliance Externe ondersteuning en deskundigen
4 4 5 5 6 6
ONTWIKKELINGEN IN 2013
7
OVERZICHT INDEXATIE EN DEKKINGSGRADEN AFGELOPEN JAREN
8
FINANCIEEL VERSLAG 2013 1. 2. 2.1 2.2 3.
Balans 2013 en 2012 Toelichting op de balans
11
Pensioenreserves Algemeen Reservefonds
12 12
Staat van baten en lasten over 2013 en 2012
13
OVERZICHT VERLOOP VAN HET AANTAL DEELNEMERS VAN SPA
14
VERKORT VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN
15
SAMENVATTING VAN HET RAPPORT VAN DE VISITATIECOMMISSIE
17
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
3 Inleiding Het bestuur van Stichting Pensionfonds Albemarle (SPA) geeft elk jaar een populaire versie van het jaarverslag uit. De officiële stukken zijn namelijk erg complex en uitgebreid. Het doel van dit populair jaarverslag is om de deelnemers een duidelijke inzage te geven in gang van zaken binnen het fonds en de financiële situatie van het fonds over het boekjaar 2013. In dit populaire verslag wordt zo goed mogelijk geprobeerd een beeld te schetsen van de situatie. De basis voor dit populaire verslag zijn de officiële stukken van SPA zijnde: • het depotverslag Delta Lloyd; • de jaarverslagen van Delta Lloyd Asset Management en Bank Ten Cate; • de rapportage van Triple A (de waarmerkend Actuaris); • het jaarverslag opgesteld en goedgekeurd door de BDO (de accountant van SPA); • het verslag voor De Nederlandsche Bank (de DNB). Het bestuur van SPA wenst u veel plezier met het lezen van dit verslag!
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
4 De organisatie van SPA Het bestuur Het bestuur van SPA bestaat per 31 december 2013 uit de volgende zeven leden: Namens de onderneming: 1. De heer F.L. Plantenga (secretaris) 2. De heer J. Cornel 3. Mevrouw A. Minnesma Namens de deelnemers, op voordracht van OR: 4. De heer J.L. de Booys (voorzitter) 5. De heer Y.J. Duhoux 6. De heer J. Borm (plaatsvervangend secretaris, extern lid na aanbeveling van de bonden) Namens de gepensioneerden 7. De heer K. van der Wiele (plaatsvervangend voorzitter) De bestuursleden die de deelnemers en pensioengerechtigden vertegenwoordigen hebben een stem van 0,75 waardoor de pariteit werkgever en deelnemers gehandhaafd blijft. SPA heeft alle pensioenverplichtingen herverzekerd middels een garantiecontract bij Delta Levensverzekering NV. Daarmee zijn de opgebouwde pensioenen gegarandeerd. Als er goed wordt belegd met een rendement boven de 4,0% dan heeft SPA recht op overrente. Die overrente kan onder andere worden gebruikt voor de indexatie (toeslagverlening) van de pensioenen. Als de beleggingsresultaten tegenvallen dan is dat voor risico van Delta Lloyd. De pensioenen zijn namelijk gegarandeerd en kunnen niet worden verlaagd. Daarnaast beschikt het pensioenfonds over andere financiële middelen (Algemeen Reservefonds) om zelf, indien de beleggingen bij Delta Lloyd tegenvallen, de opgebouwde en ingegane pensioenen te kunnen verhogen. Bij de opzet van het pensioenfonds is afgesproken dat als leidraad voor de indexatie voor de actieve deelnemers de algemene salarisronde, zoals afgesproken in de CAO, zal worden gehanteerd. Voor de inactieve deelnemers (‘slapers’ en pensioengerechtigden) geldt de prijsinflatie. De prijsinflatie wordt berekend door het Centraal Bureau voor de Statistiek (www.cbs.nl) over de periode september – september van enig jaar. De verhoging van de inactieve deelnemers zal in principe niet hoger zijn dan die van actieve deelnemers. Sinds de oprichting van het pensioenfonds is uw pensioen nog elk jaar verhoogd. Helaas kunnen wij niet garanderen dat dit in de toekomst ook elk jaar het geval is. Per 1 januari 2014 zijn alle opgebouwde pensioenen met 2,5% verhoogd. De reguliere indexatie bedroeg 1,75%. Daarnaast heeft het bestuur besloten om een gedeelte van de indexatieachterstand in te halen, te weten 0,75%. Het verantwoordingsorgaan Het reglement voor het verantwoordingsorgaan (VO) is op 1 juli 2007 in werking getreden. Het verantwoordingsorgaan bestond eind 2013 uit zes leden: twee vertegenwoordigers uit de kring van actieve deelnemers, twee vertegenwoordigers namens de werkgever en twee vertegenwoordigers uit de kring van pensioengerechtigden en/of deelnemers met premievrije aanspraken. De samenstelling en het rooster van aftreden van het VO is als volgt: De heer F.W. van Houtert Namens de onderneming De heer M. Koch Namens de onderneming De heer F.E. van Rooijen Namens de actieve deelnemers De heer P. Vroonland Namens de actieve deelnemers De heer H. Hallie Namens de pensioengerechtigden De heer H. Bonouvríé Namens de pensioengerechtigden
2014 2014 2016 2014 2016 2016
In 2013 heeft de heer H. Hallie formeel de heer A. de Bruin opgevolgd als lid van het VO. Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
5 Daarnaast heeft eind 2012/begin 2013 een verkiezing plaatsgevonden voor een extra zetel in het VO namens de gepensioneerde deelnemers. De heer H. Bonouvrié is door de pensioengerechtigde deelnemers verkozen. In 2014 treden de heren Van Houtert en Vroonland af. Voor de heer Van Houtert zal door de onderneming een nieuwe vertegenwoordiger worden voordragen. Voor de heer Vroonland zal door de deelnemers(vertegenwoordigers) een nieuwe kandidaat worden voorgedragen. Dhr. M. Koch treedt af in 2014 en zal mogelijk door de onderneming worden verkozen voor een tweede termijn. Het verantwoordingsorgaan is bevoegd jaarlijks een algemeen oordeel te geven over: • het jaarverslag van het Fonds • het handelen van het bestuur in algemene zin; • het door het bestuur uitgevoerde beleid in het afgelopen kalenderjaar; • beleidskeuzes die op de toekomst betrekking hebben; • de naleving van de Principes Pension Fund Governance door het bestuur. In 2014 treedt de ‘Wet versterking bestuur pensioenfondsen’ in werking. Door deze wetgeving wijzigt de rol van het VO op een aantal vlakken. De samenwerking tussen het bestuur en het VO zal hierdoor van nog groter belang zijn. In het populair jaarverslag over het jaar 2014 zullen wij nader ingaan op deze nieuwe wetgeving. Op pagina 14 vindt u een verkort verslag van het verantwoordingsorgaan. Intern Toezicht Doel van intern toezicht is het kritisch bezien van het functioneren van fonds door “onafhankelijke” deskundigen. Voor het intern toezicht is gekozen voor een visitatiecommissie die eens in de drie jaar de beleids- en bestuursprocedures en -processen, de checks and balances (de wijze waarop de uitvoering van de regeling wordt bestuurd en aangestuurd en de wijze waarop wordt omgegaan met de risico’s op de langere termijn voor (de dekkingsgraad van) het pensioenfonds) beoordeelt. Een eerste visitatie is verricht in april 2010. Dit betrof de periode 2007 t/m 2009. In het populair jaarverslag van 2010 stond een samenvatting van het rapport van deze commissie. In het eerste kwartaal van 2013 werd een tweede visitatie uitgevoerd over de periode 2010 t/m 2012. Op pagina 16 vindt u een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Beroepscommissie Het reglement beroepscommissie van Stichting Pensioenfonds Albemarle is 1 juli 2007 in werking getreden. Indien een deelnemer of gewezen deelnemer een zaak, de uitvoering van het pensioenreglement betreffende, heeft voorgelegd bij het bestuur van het pensioenfonds, en daarbij op een voor hem of haar onbevredigende wijze, dan wel naar zijn of haar mening onjuiste wijze, is behandeld, kan daarover een beroep worden ingediend bij de beroepscommissie. De klachtencommissie bestaat per 31 december 2013 uit de 3 volgende leden: Namens de onderneming: De heer P.P Langerak Namens de deelnemers, op voordracht van OR: De heer R. Staadegaard Namens beide: De heer G. Elout In 2013 zijn er geen beroepszaken voor deze commissie geweest.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
6 Compliance Met compliance beoogt SPA de integriteit van het bestuur te waarborgen en bij te dragen aan een goede reputatie en betrouwbaarheid. Vanaf mei 2011 is de heer G.E. Meijer benoemd als compliance officer. De compliance officer ziet toe op de naleving van wet- en regelgeving van het bestuur m.b.t. compliance. In 2012 heeft het pensioenfonds in overleg met de heer Meijer besloten om zich bij te laten staan door een externe ervaren partij om meer aandacht te kunnen besteden aan dit onderwerp. Hiervoor heeft het pensioenfonds een dienstverleningsovereenkomst met het Nederlands Compliance Instituut gesloten. In samenwerking met het NCI is in 2013 de gedragscode doorgelicht en is een aantal veranderingen doorgevoerd. Zo is de vorm van het document in lijn gebracht met het gebruikelijke model van het OPF, is er een definitie toegevoegd van ‘verbonden personen’ en is besloten om ook de leden van het verantwoordigingsorgaan tot verbonden personen te rekenen. Het drempelbedrag voor maximaal toegestane giften is verhoogd van 45 naar 50 euro. Ook het compliance programma is in samenwerking met het NCI doorgelicht en waar nodig aangepast. Daarnaast is een start gemaakt met het opstellen van een integriteitsbeleid. In 2013 is besloten om de samenwerking met het NCI niet voort te zetten. Na het doorlichten van gedragscode en complianceprogramma door het NCI wordt ondersteuning door het NCI voor de komende jaren, tot 2016, niet nodig geacht. De heer Meijer heeft in 2013 geen relevante meldingen gehad uit hoofde van de meldingsverplichtingen van bestuursleden. Alle bestuursleden hebben de verklaring gedragscode getekend. Over 2013 zijn geen overtredingen van regels door de Compliance Officer geconstateerd. Externe deskundigen en ondersteuning Het bestuur van SPA wordt bijgestaan door een externe pensioendeskundige, de heer Kiffen van Kiffen IPA BV. Daarnaast heeft SPA BDO Audit & Assurance B.V. als externe accountant aangesteld en Triple-A Risk Finance Certification B.V. als externe actuaris. Voor de juridische gevolgen van de nieuwe wetgeving in 2014 laat SPA zich bijstaan door Bergamin Pensioenrechtadvies B.V. In 2014 zullen alle fondsdocumenten, waaronder de statuten, moeten worden aangepast.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
7 Ontwikkelingen in 2013 Het jaar 2013 ging van start met een positieve stemming op de financiële markten. Waar voorgaande jaren door de lage rente de obligaties goede resultaten boekten waren het in 2013 de aandelen die voor grote winst zorgden. In Europa zorgde het dreigende faillissement van Cyprus voor een schrikeffect op de markt. Dit effect werd vergroot toen bleek dat ook Slovenië in de gevarenzone verkeerde. De politieke situatie in Italië, met een gevallen kabinet en vervroegde verkiezingen begin 2013, legde extra druk op de Europese economie, die al sinds vijf kwartalen aan het krimpen was. Toch zorgden de positieve berichten over het langzame, maar gestage herstel van de Amerikaanse huizenmarkt en de lage energieprijzen (door de snel ontwikkelende schaliegasindustrie) voor een dermate hoge impuls dat de aandelenkoersen stegen. Ondanks een fikse dip in het tweede kwartaal, voornamelijk veroorzaakt door berichten uit Amerika dat de FED hun stimuleringsprogramma eerder zou gaan afbouwen, heeft het pensioenfonds over heel 2013 gezien een goed jaar gehad. De aandelen profiteerden van het herstel van de mondiale economie en van het op de achtergrond raken van de eurocrisis. Daarentegen zorgde dezelfde ontspanning op de financiële markten voor een licht oplopende lange rente, met als gevolg dalende obligatiekoersen. Met name de beleggingsportefeuille bij Bank ten Cate heeft het in 2013 goed gedaan doordat het pensioenfonds daar de vrijheid heeft om voor een groter deel in aandelen te beleggen. Bij de rijksoverheid bleef het onderwerp pensioen in 2013 zeer actueel. Per 1 januari 2013 trad de ‘Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd’ in werking. Deze wet schrijft een geleidelijke stijging van de AOW-gerechtigde leeftijd naar 67 jaar in 2023 en een verhoging van de pensioenleeftijd in de tweede pijler (het werkgeverspensioen) naar 67 jaar per 1 januari 2014 voor. De bepalingen uit deze wetgeving zijn door de onderhandelingspartijen overgenomen in het CAO-akkoord per 1 april 2013. Voor het pensioenfonds stond het jaar 2013 daarom vooral in het teken van voorbereidingen. Niet alleen krijgt het pensioenfonds in 2014 te maken met een aanpassing van de pensioenregeling (als gevolg van de nieuwe CAO-afspraken) maar zij wordt ook geconfronteerd met de steeds strengere wetgeving ten aanzien van deskundigheid en governance (‘goed pensioenbestuur’). En de volgende aanpassingen voor 2015 en het aflopen van het herverzekeringscontract met Delta Lloyd komen snel in zicht. Ondertussen blijft de politiek zich beraden over de toekomst van het Nederlands pensioenstelsel. Diverse voorstellen, zoals het introduceren van een reëel pensioencontract (waarbij de pensioentoezegging minder ‘hard’ is maar waar wel een grotere kans op indexatie bestaat), naast het huidige nominale contract, zijn inmiddels alweer van de baan. Het wetsvoorstel dat nu ter behandeling bij de Eerste Kamer ligt gaat uit van een verregaande versobering van de pensioenopbouw. Niet alleen worden de maximale opbouwpercentages verlaagd (voor middelloonregelingen daalt deze van 2,15% naar 1,875%), ook kunnen deelnemers straks nog slechts fiscaal vriendelijk pensioensparen over maximaal € 100.000 pensioengevend inkomen. Het bestuur volgt de landelijke pensioendiscussie op de voet en houdt intensief contact met de paritaire werkgroep van de onderhandelingspartijen, welke een advies uit zal brengen over de wijzigingen in 2015 en verder.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
8 Overzicht indexatie en dekkingsgraden over de afgelopen jaren SPA is in augustus 2005 opgericht. In het reglement van SPA is vastgelegd dat de indexatie (ook wel toeslagverlening genoemd) voorwaardelijk is. Dat betekent dat het bestuur jaarlijks beslist in hoeverre de pensioenaanspraken worden aangepast. Voor de indexatie is het Algemeen Reservefonds beschikbaar, dat apart staat van hetgeen bij Delta Lloyd is opgebouwd.. Op de pensioenaanspraken van actieve deelnemers wordt jaarlijks een toeslag verleend van maximaal de algemene loonsverhoging in het voorgaande jaar, zoals overeengekomen tussen de bonden en Albemarle in de CAO. Op de pensioenaanspraken na beëindiging van het dienstverband en op de pensioenrechten na pensionering wordt jaarlijks een toeslag verleend van maximaal de ontwikkeling van de consumentenprijsindex van de huishoudens in Nederland. Deze consumentenprijsindex wordt bekeken over de periode september – september, zoals die is gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Voorts is afgesproken om de aanpassing van de ingegane pensioenen en van de rechten van de medewerkers “uit dienst” niet hoger te doen zijn dan de aanpassing van de pensioenaanspraken van degenen die nog in dienst zijn van Albemarle Catalysts Company B.V. Ten slotte kan het bestuur besluiten tot een hogere indexatie dan de bovengenoemde maxima, indien er financiële ruimte is om een eventuele achterstand, opgelopen in voorgaande jaren, in te halen. Ook kan er een lagere indexatie dan de ambitie worden toegekend, wanneer er geen financiële ruimte is om dit prudent (verstandig) te doen. Het bestuur heeft tot 2008 conform het indexatieprotocol volledig geïndexeerd (de ambitie is dat de indexatie gelijk is aan de jaarlijkse loonsomstijging). In 2008 en 2009 is niet volledig geïndexeerd en in 2010 is een naast de volledige indexatie ook deel aan inhaalindexatie uitgekeerd. Het pensioenfonds heeft een aantal sterke beleggingsjaren achter de rug. Op het Algemeen Reservefonds, de buffer waaruit de jaarlijkse indexatie wordt betaald, heeft het pensioenfonds in 2013 een rendement van 9,1% behaald. Dit is iets minder dan de benchmark (9,9%) en dat komt doordat SPA iets minder risico neemt bij zijn beleggingen. Het hoofdfonds bij Delta Lloyd deed het in 2013 minder goed met een jaarresultaat van 3,6% (benchmark 5,42%). Dit komt doordat in het hoofdfonds bij Delta Lloyd voor 75% in obligaties wordt belegd en voor 25% in aandelen (nog minder risico). In 2013 leverden juist de aandelen het beste resultaat op. Het goede beleggingsresultaat, gevoegd bij de jaarlijkse stortingen van werkgever en werknemers ten behoeve van indexatie en het gunstige “technische resultaat” van Delta Lloyd (zie verder) hebben het bestuur doen besluiten om over het jaar 2013 naast de reguliere (volledige) indexatie met 1.75 een inhaalindexatie van 0.75 % toe te passen. Alle pensioenaanspraken zijn per 1 januari 2014 dus met 2.5 % verhoogd.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
9 Indexatie actieve deelnemers
De grafiek van de cumulatieve indexatie vanaf 2005 laat zien dat de indexatie voor de actieven maar weinig achterloopt bij de ambitie en hoger uitkomt dan de inflatie. De reële koopkracht van de pensioenaanspraken is dus goed op peil gebleven en zelfs iets gestegen. Cummulatieve indexatie actieven vanaf 2005 t.o.v. loonstijging (=ambitie) en inflatie 25.00% 20.00%
15.00%
Ambitie Indexatie Inflatie
10.00%
5.00% 0.00% 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
10 Indexatie inactieve deelnemers De grafiek van de cumulatieve indexatie vanaf 2005 laat zien dat de ook de indexatie voor de inactieven maar weinig achterloopt bij de ambitie, maar wel wat lager uitkomt dan de inflatie. Dit komt door de afspraak de inactieven nooit meer indexatie toe te kennen dan de actieven. Het netto resultaat is dat de reële koopkracht van de pensioenen in lichte mate is teruggelopen (1.5% over een periode van 8 jaar).
Jaarlijkse indexatie inactieven vanaf 2005 4.00% 3.00% 2.00% inflatie
1.00%
indexatie
0.00%
indexatie-/-inflatie
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
-1.00% -2.00% -3.00%
Cummulatieve indexatie inactieven vanaf 2005 t.o.v. ambitie en inflatie 20.00% 18.00% 16.00% 14.00% 12.00% Inflatie
10.00%
Indexatie
8.00%
Ambitie
6.00% 4.00% 2.00% 0.00% 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
11 Dekkingsgraad De dekkingsgraad van het pensioenfonds is een graadmeter voor de vermogenspositie van het pensioenfonds. Een dekkingsgraad van 100% betekent dat het pensioenfonds precies genoeg vermogen heeft om de verplichtingen na te komen, boven de 100% beschikt het fonds over buffers. Bij een lager percentage dan 100% is er sprake van onderdekking. Voor de bepaling van het vermogen van een pensioenfonds wordt vanaf 2006 de wettelijk voorgeschreven rentetermijnstructuur (RTS) gehanteerd (dit is een set van rentes met verschillende looptijden). De dekkingsgraad van SPA is per definitie 100% voor het deel van ons vermogen dat bij Delta Lloyd is ondergebracht, overeenkomstig de garantie van Delta Loyd. Het Reservefonds van SPA komt daar bovenop en brengt de dekkingsgraad van SPA ruim boven de 100% (zie de bedragen hieronder).
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
12 Financieel verslag 2013 De financiële verslaggeving bestaat uit een balans en een staat van baten en lasten. De balans is een momentopname waarin de bezittingen en de verplichtingen staan van het pensioenfonds aan het eind van ieder kalenderjaar. In de staat van baten en lasten staat wat er in enig jaar aan geld is ontvangen en is betaald. Het verschil tussen de baten en de lasten (het saldo) resulteert in een winst of een verlies. Balans 2013 en 2012 In duizend euro’s Activa (bezittingen) in duizend euro’s Vaste Activa Beleggingen BtC Herverzekeringscontract DL
31-12-2013
31-12-2012
12.709 167.008
11.584 163.888 179.717
Vlottende activa Rekening-courant Delta Lloyd Levensverzekeringen N.V Overige vorderingen
3.883 148
3.861 122
Liquide middelen Totaal
Passiva (verplichtingen) In duizend euro’s Stichtingsvermogen Bestemmingsreserve indexatie Bestemmingsreserve beheersKostenfonds Bestemmingsreserve calamiteit
Totaal
4.031
3.983
1.687
1.317
185.435
180.772
31-12-2013
31-12-2012
11.150
10.815
-146 240
-153 210
Technische voorzieningen Herverzekerde aanspraken DL Kortlopende schulden Albemarle Catalysts Company BV Overige schulden en overlopende passiva
175.472
11.244
10.872
167.008
163.888
7.103
5.942
80
70 7.183
6.013
185.435
180.772
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
13 Toelichting op de Balans Pensioenreserves De pensioenreserves bij Delta Lloyd bedroegen per 31-12-2013 op basis van marktwaarde €146 miljoen i.p.v. de in de Balans vermelde € 167 miljoen. De €167 miljoen zijn de verplichtingen berekend met een door de DNB voorschreven rentetarief (RTS). De voorschriften van de DNB eisen dat “reserves” van de verzekeringsmaatschappij en de pensioenverplichtingen exact gelijk zijn. De DNB vereist dat SPA minimaal 1% van de verplichtingen als reserve aanhoudt (= €1,67 miljoen). De pensioenreserves bij Delta Lloyd waren als volgt verdeeld: Belegd vermogen GS Marktwaarde Marktwaarde In Euro x 1.000 31-12-2012 31-12-2013 Aandelenfondsen 23.182 28.925 Vastgoedfondsen 4.608 5.948 Vastrentende 100.491 103.668 waardefondsen Swaps 3.746 -383 Liquide middelen 8.341 8.230 Totaal 140.368 146.388 Het beleggingsresultaat bedroeg over 2013 3,6% (benchmark 5,42%)
Percentage 31-12-2013 19,8% 4,1% 70,8% -0,3% 5,6% 100,0%
Volgens de voorschriften van de DNB dient bij een garantiecontract in een balans van een pensioenfonds de waarde van de reserves bij een verzekeringsmaatschappij gelijk te worden gesteld aan de waarde van de pensioenverplichtingen naar marktwaarde. De pensioenverplichtingen bedroegen ultimo 2013 zonder afslag volgens marktwaarde €167 miljoen. De pensioenverplichting, berekend op de grondslagen van het contract, bedroegen ultimo 2013 €121 miljoen. Dit betekent dat er een tekort zou zijn van ruim €46 miljoen als het pensioenfonds alle toegezegde pensioenen op dit moment bij een andere partij in de markt in zou moeten kopen. Dit geeft eens te meer de waarde van ons huidige herverzekerd garantiecontract met Delta Lloyd aan. Algemeen Reservefonds De reserves in het Algemeen Reservefonds bedroegen naar marktwaarde in 1.000 Euro: Belegd vermogen Marktwaarde Marktwaarde In EUR x 1.000 31-12-2012 31-12-2013 Aandelenfondsen 5.631 7.475 Vastgoedfondsen --Obligatiefondsen 5.954 5.234 Liquide middelen 191 101 Deposito 112 94 Totaal 11.888 12.904 Het beleggingsresultaat bedroeg over 2012 9,1% (benchmark 9,9%)
Percentage 31-12-2013 57,9% 0% 40,6% 0,8% 0,7% 100,0%
De middelen in het Algemeen Reservefonds vormen naast de bestemming tot indexatie van de pensioenrechten ook een kostenreserve. Daarom zou een benaming Algemeen Reserve Fonds passender zijn. Uit bovenstaande overzichten blijkt dat het resultaat van de beleggingsfondsen van SPA achter blijven bij de benchmark. Dit komt doordat het bestuur van SPA bewust niet in risicovolle financiële instellingen en risicovolle landen belegt omdat zij het risico te groot acht. De benchmark doet dat wel en juist deze twee beleggingen hebben positief resultaat behaald in 2013. Voorgaande jaren heeft SPA op dit punt een stuk beter gescoord dan de benchmark.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
14 Staat van baten en lasten over 2013 en 2012 in duizend euro’s
Baten Ontvangen premies en koopsommen (Beleggings)opbrengsten
2013
2012
7.996 1.844
8.374 1.495
Totale Baten Lasten Premie jaarlijkse inkoop + indexatie Overige lasten
9.840
8.621 847
Totale Lasten Saldo Baten en Lasten
Bestemming Saldo Baten en Lasten Toevoeging Algemene Reserve Toevoeging Beheerskosten reserve Toevoeging Calamiteiten reserve Totaal
335 7 30 373
9.869
8.389 725 9.468
9.114
372
755
738 -13 30 755
Financiering van de pensioenen De pensioenen worden gefinancierd door: 1. premiebetalingen van de werkgever. 2. de eigenbijdrage van de deelnemers. Zij betalen 6% van de pensioengrondslag (pensioengevend salaris minus de franchise). 3% wordt gebruikt ter financiering van de pensioenen en per 1 april 2012 wordt 3,0% gestort in het Algemeen Reservefonds. Financiering toeslagen (indexatie) De jaarlijkse verhoging van de pensioenaanspraken wordt betaald vanuit het Algemeen Reservefonds. Ook worden vanuit dit fonds de kosten betaald die het pensioenfonds maakt (bijv. de accountantskosten). Voor deze kosten betaalt Albemarle een extra bijdrage zodat dit niet ten koste gaat van de indexatiecapaciteit. Het Algemeen Reservefonds ontvangt jaarlijks een bijdrage van zowel Albemarle als de deelnemers. De bijdrage van Albemarle is voor de komende jaren vastgelegd in een tabel welke te vinden is in het pensioenreglement. Met ingang van 1 april 2012 betalen de werknemers jaarlijks 3% van hun pensioengrondslag aan het Algemeen Reservefonds. Naast de storting door Albemarle en de werknemers ontvangt het Algemeen Reservefonds ook een eventueel gehaald positief overrendement van Delta Lloyd en een deel van het positieve technische resultaat.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
15 Overzicht verloop van het aantal deelnemers van SPA Deelnemers Actieven* Slapers Gepensioneerden waarvan: OP Arbeidsongeschiktheidspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Totaal:
Aantal ultimo 2012 463 119 59
Bij 2013 24 13 12
Af 2013 18 8 2
Aantal ultimo 2013 469 124 69
52 0
10 0
2
60 0
4 3 641
2 0 49
0 0 28
6 3 662
* De TOP-gepensioneerden zijn opgenomen als actieven daar zij conform de overgangsregeling bepaald in de CAO van Albemarle Catalysts Company B.V. nog 2,5 jaar pensioen opbouwen (als zijnde actief). Er is in 2013 ruim 2,79 miljoen euro aan pensioenen uitgekeerd. In 2012 was dit bedrag 2,89 miljoen euro.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
16 Verkort verslag van het verantwoordingsorgaan over 2013 Het verantwoordingsorgaan (VO) van het fonds is op 1 juli 2007 ingesteld. Het VO heeft als taak een oordeel te geven over het handelen van het SPA bestuur door bestudering van jaarverslagen, jaarrekeningen en andere relevante informatie, maar ook over beleidskeuzes voor de toekomst. De personele samenstelling van het VO is in 2013 niet gewijzigd. De samenstelling is als volgt: Dhr. H.J. Bonouvrié Dhr. H. Hallie Dhr. F. W. van Houtert Dhr. M. Koch Dhr. F.E. van Rooijen vz. Dhr. P. Vroonland secr.
Namens de inactieve deelnemers Namens de inactieve deelnemers Namens de onderneming Namens de onderneming Namens de actieve deelnemers Namens de actieve deelnemers
In 2014 treden de heren Van Houtert en Vroonland af. Voor de heer Van Houtert zal door de onderneming een nieuwe vertegenwoordiger worden voordragen. Voor de heer Vroonland zal door de deelnemers(vertegenwoordigers) een nieuwe kandidaat worden voorgedragen. Dhr. M. Koch treedt af in 2014 en zal mogelijk door de onderneming worden verkozen voor een tweede termijn. De belangrijkste constateringen van het VO zijn: 1.
Het bestuur laat zich goed adviseren over de gevolgen van nieuwe wetgeving en treedt actief op om noodzakelijke wijzigingen goed door te voeren. De nieuwe wetgeving veroorzaakte dat het bestuur een bestuursmodel moest kiezen. Het bestuur heeft gekozen voor het zogenaamde “paritair bestuursmodel”. Hoewel formeel niet noodzakelijk, heeft het bestuur heeft de keuze beargumenteerd en voorgelegd aan de leden. Ook is het indexatiebesluit op een heldere wijze voorbereid, intern goed bediscussieerd en schriftelijk duidelijk vastgelegd door het bestuur. Het VO ziet dat het SPA bestuur een zorgvuldige wijze van besturen in praktijk brengt.
2.
De verhouding met Delta Lloyd heeft voortdurend aandacht nodig. Doordat er nogal eens fouten worden gemaakt bij Delta Lloyd moet het bestuur bij voortduring alert blijven. Het bestuur is de fouten niet ontgaan en heeft deze tijdig laten corrigeren.
3.
Het bestuur heeft aandacht besteed aan de toekomst van SPA als zelfstandig pensioenfonds. Uit ons gesprek bleek dat het voor het bestuur geen eenvoudig probleem is omdat er verschillende zaken door elkaar heenlopen met elk hun eigen dynamiek. De sociale partners hebben een werkgroep Pensioenen ingesteld. Het bestuur voedt de werkgroep Pensioenen met kennis en adviseert de werkgroep voor 1 juli 2015 met een helder advies naar de sociale partners te komen. De voortgang is goed volgens het bestuur: er is weinig risico dat eind 2015 onvoorbereide keuzes gemaakt moeten worden door de werkgever, andere sociale partners of SPA. Het VO maakt zich enigszins zorgen of de voortgang en urgentie alle partijen voldoende duidelijk is. Er is een belangrijke overlap tussen de leden van de werkgroep en leden van het SPA bestuur. De leden zijn zich zeer bewust van de gescheiden verantwoordelijkheid, maar begrijpen ook dat werkgroep Pensioenen adviserende leiding van hen verwacht. Het is aan te raden adviezen, scenario’s, stappenplannen etc. goed te documenteren en waar mogelijk door onafhankelijke partijen te laten toetsen.
4.
Het bestuur heeft goede voortgang gemaakt met Compliance in 2013. Het inhuren van het Nederlands Compliance Instituut is een verstandige stap is geweest, die veel kennis heeft opgeleverd. Het bestuur is overtuigd dat de Compliance Officer de komende jaren zelfstandig kan functioneren.
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
17 5.
Het VO ziet dat het bestuur tevreden is met de communicatie naar de deelnemers. De interesse van deelnemers is vaak beperkt tot de eigen situatie en SPA kan zich geen uitgebreide communicatie veroorloven, volgens het bestuur. De jaarvergadering is een centraal moment om uitgebreider te informeren over de stand van SPA. De speciale sessie georganiseerd voor gepensioneerden is nu een vast onderdeel.
De belangrijkste aanbevelingen van het VO zijn: 1.
2.
3. 4.
Het blijft voor het VO belangrijk dat Delta Lloyd een systeem heeft of wil inrichten om het aantal en type klantcontacten, evenals de kwaliteit van dienstverlening aan SPA deelnemers, te registreren en te rapporteren. Voor de werkgroep Pensioenen is het aan te raden dat adviezen, scenario’s, stappenplannen etc. goed worden gedocumenteerd en waar mogelijk door onafhankelijke partijen getoetst, om daarmee de verantwoordelijkheden helder te houden en de voortgang van het proces te bespoedigen. Het is aan te raden om in het bestuursverslag duidelijk aan te geven dat de paragraaf over Compliance is geschreven door de Compliance Officer en niet door het SPA bestuur. Een proces van verbetering en optimalisatie van communicatie met de deelnemers blijft belangrijk. Bijvoorbeeld door te peilen waar de deelnemers behoefte aan hebben of door regelmatig een elektronische nieuwsbrief uit te geven.
Amsterdam, november 2014 Stichting Pensioenfonds Albemarle Het Verantwoordingsorgaan
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.
18 Samenvatting van het verslag van de visitatiecommissie Met de invoering van de Pensioenwet zijn nadere eisen gesteld aan het interne toezicht bij pensioenfondsen. Zo is bepaald dat tenminste één maal in de drie jaar een visitatie bij een pensioenfonds moet plaatsvinden. Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Albemarle heeft hieraan invulling gegeven door na de laatste visitatie in 2010, die eveneens is uitgevoerd door leden van VCHolland, in het eerste kwartaal van 2013 aan VCHolland een nieuwe opdracht te verstrekken voor de uitvoering van een visitatie. De door leden van VCHolland uitgevoerde visitatie draagt het karakter van een volledige visitatie, waarover op 25 april 2013 rapport is uitgebracht. Het interne toezicht heeft betrekking op het kritisch bezien van het functioneren van (het bestuur van) het pensioenfonds door onafhankelijke deskundigen. Het interne toezicht heeft ten minste de volgende taken: 1. het beoordelen van beleids- en bestuursprocedures en –processen en de checks en balances binnen het pensioenfonds; 2. het beoordelen van de wijze waarop het pensioenfonds wordt aangestuurd; 3. het beoordelen van de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de risico’s op de langere termijn. De visitatiecommissie oordeelt zeer positief over de wijze waarop het bestuur de opzet en werking van de processen en procedures bewaakt. Het bestuur komt de collectieve verantwoordelijkheid na en is met grote betrokkenheid werkzaam ten dienste van het pensioenfonds. Het risicobeleid van het pensioenfonds krijgt de vereiste aandacht. De visitatiecommissie heeft nog enig specifieke aanbevelingen gedaan met betrekking tot: • • • • •
toetsing deskundigheid en competenties van het bestuur, diversificatie van de beleggingen van de bestemmingsreserves (hoofdzakelijk de indexatie betreffende) en het opstellen van lange termijn prognoses, eventuele formalisering van de bestuurscommissie inzake beleggingen, vastlegging resultaten van de periodieke risicotoetsing, aandacht in de communicatie voor (ontwikkeling) financiële positie van het pensioenfonds.
De visitatiecommissie Wim de Bruijn Gerrit Euverman John Ruben
Disclaimer: Het Bestuur en het Verantwoordingsorgaan hebben getracht op een zo kort, waarheidsgetrouwe en duidelijk mogelijke manier een samenvatting te geven van het officiële jaarverslag en de overige rapportage. Aan deze samenvatting kunnen geen rechten worden ontleend en voor een volledig beeld verwijzen we naar de jaarstukken, die u kunt opvragen bij het secretariaat van SPA.