POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 2
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
POM-ERSV Limburg Jaarprogramma 2015
Pagina 3
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 4
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Voorwoord wezige infrastructuur, innovatiestimulering in de logistieke sector en in bedrijfsprocessen en de optimale inzet van logistieke opleidingen en logistieke werkkrachten.
Begin 2015 staat Limburg voor één van de grootste economische uitdagingen sinds de sluiting van de mijnen. Een tanende economische conjunctuur, een toenemende mondialisering van de economie en natuurlijk de sluiting van Ford Genk, jarenlang de grootste werkgever in de provincie, hebben een grote impact op de Limburgse arbeidsmarkt. Toch betekent die uitdaging tegelijkertijd een bevestiging dat de economische transitie, die we een aantal jaren geleden hebben ingezet in Limburg, onverminderd verder gezet dient te worden. De richting van die transitie wordt ook bevestigd in het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK).
Inzake Zorgeconomie zal POM-ERSV Limburg in 2015 verder acties ondernemen om economische waarde van de zorgeconomie te versterken. POM-ERSV Limburg zal verder inzetten op samenwerkingsverbanden tussen de zorg en andere sectoren. Bij deze verschillende vormen van samenwerking staat waarde-creatie centraal. Samen met een verhoogde aandacht voor innovatieve zorg en zorg om talent moet dit leiden tot nieuw en duurzaam ondernemerschap en werkgelegenheid in meerdere economische sectoren.
De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg en het Erkend Regionaal Samenwerkingsverband Limburg, kortweg POM-ERSV Limburg, spelen een belangrijke rol in deze transitie. POM Limburg voert het provinciale economische beleid uit. Meerdere acties uit het SALK vallen onder de, al dan niet gedeelde, bevoegdheid van POM-ERSV Limburg. De realisatie van deze SALK-acties is een topprioriteit voor POM-ERSV Limburg in 2015. Met gerichte projecten en investeringen zal POM-ERSV Limburg verder gaan op de ingeslagen weg van de speerpunteneconomie, die door het provinciale economische beleid werd uitgestippeld. De prioritaire focus van POM-ERSV ligt daarbij op de ondersteuning van Logistiek en Zorgeconomie, twee sectoren die nog een reëel groeipotentieel hebben in onze provincie.
Voorts blijft POM-ERSV Limburg ook volgend jaar werken aan een voldoende kwalitatief aanbod aan bedrijventerreinen in de provincie. Dit gebeurt niet enkel door de mogelijkheden voor nieuwe terreinen te exploreren, maar ook door de herdynamisering van verouderde bedrijvenzones, de activering van onbenutte terreinen en de verhoging van de ecoefficiëntie op de bestaande terreinen. Tenslotte zal POM-ERSV Limburg in 2015 de bestaande werking inzake beleidsontwikkeling, studiewerk, evenredige arbeidsdeelname en diversiteit, ondersteuning van de Limburgse gemeentebesturen,… continueren en waar mogelijk versterken.
De ondersteuning van de speerpuntsector Logistiek concentreert zich op vier belangrijke pijlers: de creatie van logistieke ruimte, een verbetering en verbeterd gebruik van de aan-
Marc Vandeput Voorzitter POM-ERSV Limburg Pagina 5
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 6
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Inhoudsopgave
Voorwoord
5
“Niets is zeker, en zelfs dat niet” (Multatuli)
9
1. POM-ERSV Limburg
13
2. Ruimtelijke Economie
21
2.1. Opvolgen planningsinitiatieven
21
2.2. (Her)ontwikkeling van bedrijventerreinen
22
2.3. Bedrijventerreinmanagement
25
2.4. The Locator – Informatieportaal bedrijventerreinen
28
2.5. Bedrijfsinfrastructuur
28
3. Logistiek
31
3.1. Ruimte & Werk voor Logistiek
31
3.2. Euregiolog³
32
3.3. Smart Logistics Limburg
34
3.4. Logistiek met Pit
35
4. Zorgeconomie
39
4.1. Platformwerking
39
4.2. Promotie zorgberoepen
40
4.3. De vraagzijde van de arbeidsmarkt
40
4.4. Slim en duurzaam tewerkstellen
41
4.5. Onderwijs
42
4.6. Duurzaamheid van organisaties
43
4.7. Innovatie
44
4.8. Internationaal
44
4.9. Zorgproeftuin Careville
45
Pagina 7
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
5. Cleantech
49
5.1. Eco4Profit
49
5.2. Waterstofnetwerk Limburg
49
5.3. Warmtenetten in Limburg
50
5.4. Onderzoek CNG/LNG in Limburg
50
6. Beleidsontwikkeling / Communicatie / China Desk
53
6.1. Beleidsvoorbereiding
53
6.2. RESOC
53
6.3. SERR
54
6.4. Streekpact
54
6.5. Thematisch en streekgebonden overleg
55
6.6. Bovenlokaal ontwikkelingsplan
55
6.7. Limburgradar
56
6.8. Economisch Rapport
56
6.9. Socio-economische analyse van Limburg en haar 5 streken
56
6.10 Studiewerk
56
6.11 Subsidiewijzer
57
6.12 Websites, nieuwsbrieven, social media
57
6.13 China Desk
58
7. Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit (EAD)
63
7.1. Loopbaan- en diversiteitsplannen
63
7.2. Projectwerking in het kader van het loopbaan- en diversiteitsbeleid
63
7.3. Sensibilisering voor het belang van de diversiteitsgedachte
67
7.4. Samenwerking met speerpuntsectoren
68
7.5. Platformwerking in het kader van netwerking en samenwerking
68
7.6. Ondersteuning arbeidsmarktwerking en sociale economie
68
Pagina 8
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
“Niets is zeker, en zelfs dat niet” (Multatuli) In haar beleidsverklaring van 22 september jl. heeft de nieuwe Vlaamse regering op een aantal domeinen gekozen voor een trendbreuk met het verleden. Met name op het vlak van structuren en intermediaire organisaties streeft de nieuwe Vlaamse bewindsploeg naar een verhoging van de efficiëntie en een verlaging van het aantal structuren en organisaties.
De optelsom van Vlaamse besparingen en provinciale inkomstendaling heeft tot gevolg dat de werking van POM en ERSV ten gronde herzien moet worden. Op het ogenblik dat dit Jaarprogramma 2015 wordt samengesteld, bestaat er echter nog heel wat onduidelijkheid over de toekomstvisie die de Vlaamse regering over de diverse POM- en ERSV-thema’s naar voren zal schuiven. Het is in die omstandigheden onmogelijk om een sluitend jaarprogramma voor te stellen, aangezien op talloze vragen nog geen helder antwoord geformuleerd kan worden.
Deze bewuste keuze heeft uiteraard ook gevolgen op de werking van POM en ERSV. Niet in het minst op budgettair vlak. De middelen die rechtstreeks of onrechtstreeks vanuit Vlaanderen naar de intermediaire organisaties vloeiden, worden stelselmatig onder de loep genomen en geëvalueerd op hun efficiëntie en effectiviteit. De bevoegde Vlaamse minister heeft ondertussen aangekondigd dat de financiële steun aan de ERSV’s voor 2015 aanzienlijk teruggebracht zal worden. Een dergelijke daling van de financiering zal onvermijdelijk leiden tot een afbouw van de activiteiten van ERSV, SERR en RESOC.
Onze organisaties zitten in dubio, maar dit geldt ook voor heel wat van de lokale besturen. Zij weten dat er hen nieuwe taken en opdrachten te wachten staan, maar ze voelen zich op dit ogenblik onvoldoende voorbereid om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Een bovenlokale aanpak van deze vragen is dus aangewezen. POM Limburg en ERSV Limburg zullen dus ongetwijfeld hun nut nog kunnen aantonen, maar het is op dit ogenblik niet mogelijk om meer concreet de nieuwe verwachtingen en bijhorende functies te kunnen uittekenen.
Ook de rol van de provincies wordt grondig gewijzigd. Persoonsgebonden materie is niet langer een provinciale bevoegdheid, maar wordt toevertrouwd aan Vlaanderen dan wel aan de lokale overheden.
Dit jaarprogramma is met andere woorden het beste voorstel van actieplan dat de medewerkers van POM Limburg en ERSV Limburg in de huidige omstandigheden en met de huidige kennis van zaken konden ontwikkelen.
Ook de provincies kunnen op minder middelen rekenen. De provinciebesturen zullen dus de nodige spaarzaamheid aan de dag moeten leggen. Als uitvoerend orgaan van het provinciaal beleid ziet ook POM Limburg haar financiële middelen in 2015 dalen.
Eén ding staat vast: de verdere duurzame ontwikkeling van socio-economisch Limburg is en blijft ons leidmotief!
Pagina 9
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 10
1. POM-ERSV Limburg
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 12
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
1. POM-ERSV Limburg POM Limburg en ERSV Limburg werken in 2015 geïntegreerd verder aan de missie en visie die in 2013 door het voltallige team werden ontwikkeld. De missie van POM-ERSV Limburg luidt onveranderd: ‘POM-ERSV Limburg inspireert, ontwikkelt en versterkt de basisvoorwaarden voor duurzame sociaal-economische groei in de provincie Limburg.’ De bouwstenen waarop de activiteiten van POM-ERSV zich toespitsen zijn: • basisinfrastructuur, • werkgelegenheid, • internationalisering, • innovatie, • duurzaamheid. Ook de taken van POM-ERSV blijven onveranderd. Aan voormelde thema’s wordt invulling gegeven door volgende hooftaken op te nemen: • studeren, • overleggen, • vertegenwoordigen, • diensten verlenen, • projecten voeren. Hieronder worden per werkdomein van POMERSV Limburg de belangrijkste aandachtspunten voor 2015 weergegeven. Verderop in dit Jaarprogramma vindt u per domein de meer gedetailleerde actieplannen.
Ruimtelijke Economie POM-ERSV Limburg zal in de eerste plaats verder haar algemene functie van adviesverlening (i.v.m. PRUP’s, MER’s en andere ruimtegebonden planningsprocessen) blijven
invullen. Daarnaast volgt POM-ERSV Limburg de activiteiten en meer bepaald de beleidsplannen van Ruimte Vlaanderen op, en verdedigt hierbij de belangen van de provincie en de gemeenten van onze provincie. POM-ERSV Limburg draagt ook bij tot de uitvoering van de studie Rubelim, waarbij nieuwe zoekzones moeten worden gedefinieerd voor economische activiteit. POM-ERSV Limburg blijft ook verder het ENA dossier opvolgen en bijdragen aan de ontwikkeling van de bedrijventerreinen i.h.k.v. dit project. Ook het herdynamiseren van verouderde bedrijventerreinen of het activeren van onbenutte terreinen blijft een belangrijke activiteit in 2015. Bedrijventerreinmanagement, in de meest brede zin, is ook één van de prioritaire acties van POM-ERSV Limburg. Hierbij wordt nauw samengewerkt met lokale overheden, met ondernemersclubs en met individuele bedrijven die op een bedrijventerrein zijn gevestigd. Wat betreft deze bedrijventerreinen wordt ook verder werk gemaakt van dossiers ter verbetering van de duurzaamheid, met name door milieuvriendelijke energieoplossingen voor te stellen (warmtenetten, CNG, LNG). De ontsluiting met glasvezelkabel blijft verder ook een prioritaire actielijn, uiteraard in nauw overleg met de Provincie Limburg die verantwoordelijk is voor de digitale ontsluiting van de provincie. POM-ERSV Limburg zal ook verder deel blijven uitmaken van een aantal beheerscomités en uitgiftecommissies in de provincie.
Pagina 13
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Verder participeert POM-ERSV Limburg ook in bedrijfsinfrastructuur zoals de nv Wetenschapspark Limburg, de nv Life Sciences Development Campus, de nv Energyville. Ook het beheer van de 4 bedrijvencentra en 6 doorgangsgebouwen van de nv Bedrijvencentra Limburg is een POM-ERSV Limburg prioriteit. Tot slot gaat POM-ERSV Limburg op zijn websites ook een aantal juridische vademecums publiceren, die de lokale overheden moeten helpen bij het beheren van hun activiteiten inzake bedrijventerreinen.
Logistiek Dankzij de nauwe samenwerking tussen kennisinstellingen, ondernemingen en overheid binnen het Logistiek Platform Limburg (LPL) zal er verder werk worden gemaakt van de bestaande projecten, die sterk de nadruk leggen op het creëren van de nodige ruimte en de nodige kennis over en voor de logistieke sector.
betere gebruik van de bestaande infrastructuur richting Antwerpse Haven. Nieuw voor 2015 zijn 3 uiterst belangrijke projecten die in de schoot van het Logistiek Platform Limburg werden ontwikkeld en die concreet zullen worden ingevuld. Het gaat in de eerste plaats om de creatie van een kennisnetwerk over logistiek onder de noemer Smart Logistics Limburg. Verder wordt er via het project ‘Logistiek met Pit’ gewerkt aan de ontwikkeling van een tool die de logistieke functie voor Limburgse bedrijven zodanig efficiënt moet maken dat er een competitief voordeel wordt gecreëerd. En tot slot zullen de partners van het LPL samen het curriculum bepalen van de opleiding ‘Supply chain management’, die door de UHasselt zal worden georganiseerd binnen het programma van de Handelswetenschappen.
Zorgeconomie
De ontwikkeling van bedrijventerreinen specifiek voor logistiek is hiervan een emanatie, maar ook de productieve link tussen arbeidsmarkt en onderwijs wordt verder versterkt.
Het Platform Zorglandschap Limburg is een marktplaats waar ideeën tussen verschillende organisaties worden uitgewisseld, afgetoetst en geëvalueerd op hun waarde voor de provincie.
De samenwerking tussen het Logistiek Platform Limburg en de omliggende regio’s binnen de Euregio blijft eveneens een belangrijke prioritaire actie, omdat logistiek per definitie een grensoverschrijdende activiteit is. Ook hier zal verder werk van worden gemaakt.
Het platform heeft de voorbije jaren verschillende initiatieven genomen op de domeinen arbeidsmarkt, innovatie, beleidsondersteuning en internationalisering. Tijdens de eerste jaren van de werking van het Platform Zorglandschap Limburg, lag de nadruk sterk op de promotie van zorgberoepen. Via diverse initiatieven zoals collectieve instroom, stagementorenopleidingen en innovatieve arbeidsorganisatie
2015 zal ook het jaar zijn van de concretisering van de positieve output van de projecten die werden gevoerd i.v.m. modal shift en het
Pagina 14
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
werden en worden er oplossingen gezocht voor het nijpend tekort aan zorgverstrekkers in diverse functies en domeinen. In het kader van het SALK-uitvoeringsplan en het nieuwe dreigende tekort aan professionele zorgverleners, zal POM-ERSV Limburg deze initiatieven ook volgend jaar onverminderd verderzetten. De laatste jaren heeft het platform ook diverse projecten opgezet in het kader van IWT (Innovatie door Wetenschap en Technologie) en NIB (Nieuw Industrieel Beleid). Heel wat van de succesvolle projecten uit de eerste fase van het Platform Zorglandschap Limburg zijn inmiddels tot maturiteit gekomen en kunnen worden overgedragen aan spelers uit de sector. Door het nieuwe Vlaamse Regeerakkoord waarbij persoonsgebonden materie niet langer bij de provincie blijft, komt de nadruk in de toekomst binnen zorgeconomie nog meer dan voorheen te liggen op de finale doelstellingen die het Platform Zorglandschap Limburg in 2010 reeds had geïdentificeerd, nl. het creëren van duurzame bijkomende werkgelegenheid en economisch toegevoegde waarden. In 2015 zal de nodige aandacht geschonken worden aan samenwerking tussen de zorgsector enerzijds en andere (profit) sectoren anderzijds. Het SALK rapport legde ook duidelijk de nadruk op de noodzaak aan een versnelde invoering van innovatieve zorg. Ook hier zal POM-ERSV Limburg verder toe bijdragen door de onverminderde en onverkorte uitvoering van de goedgekeurde SALK-fiches. Tot slot zal speerpunt Zorgeconomie van POM-ERSV Limburg ook een wezenlijke bijdrage leveren aan de projecten Careville (proeftuinen voor verbeteringen in de ouderenzorg), Techniek in de Zorg en de verdere vertaling van de principes van het
Nieuw Industrieel Beleid naar de wereld van de zorgactiviteiten.
Beleidsontwikkeling POM-ERSV Limburg zet de traditie van voorbereiding, onderbouwing en advisering van beleidsbeslissingen op verschillende niveaus verder. Deze brede waaier aan activiteiten heeft betrekking op verschillende thema’s zoals infrastructuur, ruimtegebruik, zorg, arbeidsmarkt, duurzame energie, internationale samenwerking. POM-ERSV Limburg zal ook in 2015 de socioeconomische ontwikkelingen in Limburg op de voet volgen om zo te beschikken over alle mogelijke input die door bevoegde instanties kan geraadpleegd worden. Hierbij wordt de rol ten overstaan van de gemeenten steeds belangrijker, aangezien het nieuwe Vlaamse Regeerakkoord voorziet dat de gemeenten geconfronteerd zullen worden met een aantal bevoegdheden waarop ze zich nog niet hebben kunnen voorbereiden. De taken inzake beleidsvoorbereiding en beleidsontwikkeling zullen in de komende jaren dus aan belang winnen.
RESOC RESOC heeft in 2014 een nieuw Streekpact samengesteld. In 2015 wordt werk gemaakt van het activeren van de prioritaire actielijnen uit dit Streekpact. Deze prioriteitenlijst werd samengesteld a.d.h.v. een bevraging bij alle betrokken partijen. Alle actoren zullen hierbij kunnen rekenen op de nodige ondersteuning vanwege RESOC. Ook het bekende Burgemeestersoverleg wordt weer nieuw
Pagina 15
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
leven in geblazen, voortbouwend op het goede voorbeeld dat de burgmeesters in het noorden van de provincie leveren. De nieuwe accenten die de Vlaamse regering zal leggen, zullen in overeenstemming worden gebracht met de verwachtingen die de lokale besturen zullen hebben inzake bovenlokaal overleg.
Communicatie Ook in 2015 zal POM-ERSV Limburg verder de bekende publicaties brengen. Zo zijn er op de eerste plaats de Economisch Rapporten. In 2015 zal er ook een nieuwe versie worden samengesteld van de Socio-economische analyse van Limburg en haar vijf regio’s. Verder zal ook de in 2013 gelanceerde Limburgradar trimestrieel worden uitgegeven.
SERR De Sociaal Economische Raad van de Regio, bestaande uit vertegenwoordigers van de werkgevers- en werknemersorganisaties, zal verder overleggen op structurele basis over socio-economische en arbeidsmarktgerelateerde onderwerpen die relevant zijn voor de regio. De SERR zal voorts de adviesrol verderzetten m.b.t. diversiteitsplannen, individuele beroepsopleidingen, PWAinschakelingsacties, praktische werken door beroepsopleiding, buitenschoolse kinderopvang, arbeidsbemiddeling, arbeidsbundeling, trajectbegeleiding en competentieontwikkeling, VDAB actieplannen en programmatie. De werkgroepen die onder de koepel van de SERR actief zijn worden ook verdergezet. Het gaat o.a. over de Ombudsdienst, die advies verleent over transmissiedossiers van de VDAB, en over de Werkgroep Arbeidsmarkt die een breed overlegplatform is met partners uit het hele werkveld arbeidsmarkt. Ook hier moet de Vlaamse regering nog meer duidelijkheid scheppen over het toekomstige beleid ter zake.
De Subsidiewijzer, die in 2014 werd gecreëerd ten behoeve van de lokale besturen, zal ook in 2015 verder gepubliceerd en geüpdatet worden POM-ERSV Limburg zal ook ad hoc de nodige publicaties verzorgen over specifieke thema’s. Bij de reguliere communicatie rekenen we onder andere de nieuwsbrieven. In 2015 zal de nodige aandacht worden geschonken aan een slim gebruik van sociale media. Verder zullen we ook een ingrijpende verbetering doorvoeren van de websites van POM en ERSV Limburg en van de verschillende platformen die onder de koepel van POM en ERSV worden aangestuurd.
China Desk Het SALK uitvoeringsplan benadrukt het belang van het versterken van de acquisitiestrategieën voor de provincie Limburg. Het bestaande samenwerkingsverband Locate in Limburg werd omgevormd tot de vzw Locate in Limburg, aangestuurd vanuit het Ondernemersplatform. De China Desk, die voorheen deel uitmaakte van POM Limburg, werd logischerwijze geïntegreerd in de versterkte werking van de vzw Locate in Limburg. De China Desk zal in
Pagina 16
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
2015 ook fysiek worden verplaatst naar de Corda Campus, in de lokalen van de vzw Locate in Limburg.
Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit De kerntaak van de projectontwikkelaars loopbaan- en diversiteitsbeleid bij POM-ERSV Limburg blijft ook in 2015 het afsluiten van loopbaan- en diversiteitsplannen in bedrijven, organisaties, lokale besturen en onderwijsinstellingen. Daarnaast zal POM-ERSV ook volgend jaar een aantal projecten en acties uitvoeren die gericht zijn op de bevordering van de tewerkstelling van personen uit kansengroepen. Enkele voorbeelden die in 2015 uitgevoerd zullen worden, zijn trainingen voor HRM-verantwoordelijken of zaakvoerders, intense samenwerking met specifieke sectoren, sensibiliseringacties, … In de loop van 2015 zal bepaald worden of er tussen de Vlaamse regering en de ERSV’s een nieuwe convenant rond evenredige arbeidsdeelname en diversiteit wordt afgesloten, dan wel of de werking inzake diversiteit herschikt wordt.
Pagina 17
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 18
2. Ruimtelijke Economie
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 20
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
2. Ruimtelijke Economie De economische structuur van Limburg is in transitie. De traditionele economische sites, voortkomend vanuit de historische economische sterkhouders zoals de mijnen, de zware industrie in Noord-Limburg, de grote sites van de maakindustrie, … moeten aangepast worden aan de gewijzigde economische realiteit van de 21e eeuw. Het belang van de be- en verwerkende nijverheid neemt af in heel West-Europa. De economie van de toekomst wordt een mix van logistieke, diensten- en productiegerichte activiteiten, verzameld op plaatsen met een goede bereikbaarheid en voldoende ruimte, en meer innovatieve hoogtechnologische en creatieve sectoren. Het ruimtegebruik van deze laatste sectoren valt niet meer te vergelijken met dat van de traditionele economie. Hoewel bereikbaarheid ook voor deze sectoren belangrijk is, hechten zij ook belang aan een kwalitatieve omgeving en aan de nabijheid van voorzieningen. Limburg onderscheidt zich van de andere Vlaamse provincies door haar groene karakter en de hoeveelheid aan ruimte die hier nog aanwezig is. Deze veelheid van ruimte is een troef: het maakt dat er in Limburg nog ‘ruimte voor bedrijvigheid’ aanwezig is. De open ruimte mag echter niet vrijblijvend ingenomen worden. Op basis van het herziene Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen heeft de Provincie Limburg de mogelijkheid om 282ha bijkomend bedrijventerrein te ontwikkelen. Het is belangrijk dat deze nieuwe oppervlakte op een doordachte wijze wordt ingepland, rekening houdend met de nieuwe economische tendensen. Samen met het provinciebestuur en de bevoegde provinciale
diensten denkt POM-ERSV Limburg na over de economie van morgen en de ruimtevraag, die hiermee verbonden is. De traditionele uitgangspunten bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen zijn niet meer als vanzelfsprekend te beschouwen; er zal moeten gezocht worden naar nieuwe typologieën, of mengvormen die inspelen op de relatie wonen-werken. Waar vroeger de nadruk lag op het scheiden van functies zullen we nu moeten nadenken over slimme functievermenging. De transitieperiode waarin we ons bevinden, vraagt om nieuwe denkwijzen en een nieuwe aanpak. POM-ERSV Limburg maakt samen met het provinciebestuur, binnen dit wijzigend kader, actief werk van het zoeken naar nieuwe economische kansen voor Limburg. Binnen de dienst Ruimtelijke Economie gebeurt dit in hoofdzaak door te zoeken naar voldoende en kwalitatieve ruimte voor bedrijvigheid en door de voor bedrijvigheid bestemde terreinen aan te passen aan de nieuwe economische kenmerken.
2.1 Opvolgen planningsinitiatieven Bedrijvigheid is slechts één van de ruimtevragers in Limburg. Het verenigen van alle ruimteclaims vraagt visievorming en doordacht planningswerk. Het opvolgen van al deze visieprocessen en planningsinitiatieven behoort tot het takenpakket van de dienst Ruimtelijke Economie van POM-ERSV Limburg. Op dit moment worden verschillende onderzoeken gevoerd die tot doel hebben het bestaande ruimtelijk weefsel in Limburg, Vlaanderen of op nog een groter schaalniveau, te versterken door strategisch gestuurde
Pagina 21
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
ruimtelijke ontwikkeling. Het is essentieel dat deze studies ook gevoed worden vanuit een economische reflex. POM-ERSV Limburg volgt daarom al deze onderzoeken en studies van nabij op. Momenteel is POM-ERSV betrokken bij: - Beleidsplan Ruimte Vlaanderen - De planningstrajecten voortvloeiend uit RUBELIM - ENA - Adviesverlening PRUP’s, gemeenten, notarissen POM-ERSV Limburg stelt vast dat veel lokale besturen met vragen zitten betreffende hun eigen bedrijventerrein: bestaande bedrijven trekken weg, vrijkomende gebouwen worden minder vlot ingenomen, de tewerkstelling loopt terug, … Het begeleiden van deze besturen naar een nieuwe visie op bedrijvigheid in hun gemeente, het aangaan van samenwerkingsverbanden en het uitwerken van een aangepast plan van aanpak voor bedrijventerreinen is ook een belangrijke taak in de komende jaren. Doelstelling 2015
Opvolging en begeleiding van verschillende planningsinitiatieven op Vlaams en provinciaal niveau en verdere participatie aan diverse adviesraden en overlegmomenten. In al deze initiatieven zal POM-ERSV Limburg de economische reflex bewaken en benadrukken.
Op aanvraag zal er advies worden verleend bij de opmaak van provinciale RUP’s inzake ruimtelijk-economische planning, evenals aan gemeenten en notarissen m.b.t. ruimtelijke ontwikkelingen.
Het Plan-MER voor ENA werd in 2014
goedgekeurd. De Vlaamse Regering zal naar verwachting in 2015 een beleidsbeslissing nemen m.b.t. het opstarten van de planningstrajecten voor ENA. POM-ERSV volgt de ontwikkelingen op de voet en ondersteunt de uitvoering van de planningstrajecten waar mogelijk.
Opmaak van een gemeenschappelijke visie voor de bedrijventerreinen van de Noord-Limburgse gemeenten. Deze visie wil de gemeenten helpen om bestaande bedrijvigheid in de regio te verankeren en wil een leidraad vormen voor een plan van aanpak voor de toekomst.
2.2 (Her)ontwikkeling van bedrijventerreinen Op basis van het herziene Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen heeft Limburg de mogelijkheid om 282ha bijkomend bedrijventerrein te ontwikkelen. Het is belangrijk dat deze greenfields op een doordachte wijze worden ingepland, rekening houdend met de nieuwe economische tendensen. Hiervoor is het noodzakelijk dat er voldoende nagedacht wordt over de economie van morgen. De traditionele uitgangspunten bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen zijn niet meer als vanzelfsprekend te beschouwen. Er zal gezocht moeten worden naar nieuwe typologieën of mengvormen die inspelen op de relatie wonen-werken. Terwijl we vroeger functies scheidden, streven we nu naar slimme functievermenging De bestaande bedrijventerreinen moeten zo goed mogelijk aangewend worden. Het is hierbij belangrijk dat er bekeken wordt hoe de bestaande bedrijventerreinen zich kunnen
Pagina 22
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
aanpassen aan de veranderende economie en de toenemende eisen inzake duurzaamheid, beeldkwaliteit en voorzieningen. Het herdynamiseren en revitaliseren van bestaande bedrijventerreinen is derhalve even belangrijk als het ontwikkelen van bijkomende terreinen.
B. Herstructering Brownfield Ravenshout
2.2.1 Ravenshout
De ontwikkeling van deze greenfield is middels de samenwerkingsovereenkomst gekoppeld aan de herstructurering van het aansluitende deelgebied Ravenshout. Deze zone met een oppervlakte van ca. 80 ha zal in 2015 grondig geherstructureerd worden om de potentie van het terrein te optimaliseren.
Het 970 ha grote bedrijventerrein Ravenshout ligt verspreid over de gemeenten Ham, Tessenderlo en Beringen. Het is na Genk-Zuid het tweede grootste bedrijventerrein in Limburg. Het is tevens het oudste geplande en met infrastructuur voorziene bedrijventerrein in Vlaanderen. De eerste vestigingen dateren van het begin van de jaren zestig. A. Ravenshout Door de omvang en ouderdom van het terrein is er momenteel een grote noodzaak om een aantal zaken op het terrein te (her)bekijken en vernieuwingen door te voeren. Enkel op die manier kunnen de continuïteit en toekomst van het terrein verzekerd worden. In 2014 heeft POM Limburg een studie uitgevoerd om het probleem van vrachtwagenparkeren in Ravenshout op te lossen. De bevindingen uit deze studie worden mee opgenomen in het revitaliseringstraject. Doelstelling 2015 De revitaliseringsstudie Ravenshout werd in 2014 opgestart door het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst tussen de drie betrokken gemeentes en het indienen van de subsidieaanvraag voor het voortraject bij het Agentschap Ondernemen. In 2015 zal POM-ERSV Limburg in samenwerking met de drie gemeenten het voortraject uitvoeren.
In 2014 werd de greenfield Genebos ontwikkeld. De ontwikkeling van dit terrein werd gerealiseerd door een samenwerkingsverband bestaande uit POM Limburg, de gemeentebesturen Ham en Tessenderlo en de private partners Landexplo Genebos/Cordeel.
Doelstelling 2015 De herstructurering van het verouderde deelgebied Ravenshout zal in 2015 verder voorbereid en gerealiseerd worden.
2.2.2 Houthalen-Helchteren Zuid / Europark
Centrum-
In opdracht van de provincie Limburg hebben Grontmij Belgium NV en BRO België een gebiedsgericht geïntegreerd onderzoek gedaan naar de ruimtelijke ontwikkelingen in Houthalen-Helchteren. Hierin werden de resultaten van verschillende onderzoeken gebundeld (grootschalige detailhandel, herlokalisatie regionale bedrijven, ontsluiting Europark, ruimte voor bijkomende regionale bedrijvigheid, de toekomstige realisatie van de Noord-Zuidverbinding in Limburg). Tijdens het traject dat afgelegd werd tussen juli en december 2012 is gebleken dat de bestaande bedrijventerreinen Centrum-Zuid en Europark in aanmerking komen voor de invulling van de gewenste ontwikkelingen.
Pagina 23
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
In 2014 heeft POM-ERSV Limburg, samen met de gemeente Houthalen-Helchteren, de technische en financiële haalbaarheid van de inen uitbreidingsmogelijkheden van Centrum-Zuid onderzocht (zone Hoevereinde, 18 ha). Doelstelling 2015 POM-ERSV Limburg zal, samen met de gemeente Houthalen-Helchteren, in 2015 de technische en financiële haalbaarheid van de revitalisering van Europark onderzoeken.
2013 definitief verworpen door de Raad van State. Hierdoor kan er een aanvang genomen worden in de (her)ontwikkeling van deze zones in Alken. Het PRUP betreft ondermeer het herbestemmen van een strook landbouwgebied, tussen de Steenweg en de spoorlijn van Hasselt naar Sint-Truiden, tot zone voor bedrijvigheid. Deze nieuwe strook kan er komen als compensatie voor het omvormen van een gedeelte bedrijventerrein van de brouwerij naar valleigebied. Doelstelling 2015 Samen met LRM wenst POM-ERSV Limburg het ontwikkelingsproject verder te zetten. In 2015 zal dit dossier gereactiveerd worden.
2.2.3 Nieuwe Bunders Maasmechelen De Provincie Limburg, dienst Ruimtelijke Ordening, heeft in 2013 het RUP ‘Afbakening Kleinstedelijk gebied Maasmechelen’ afgerond. Hierin werd voor Maasmechelen 74ha bijkomend nieuw bedrijventerrein voorzien (Nieuwe Bunders), gelegen naast de E314. Voor de ontwikkeling van dit bedrijventerrein werden nog geen concrete stappen genomen. Op vraag van de gemeente Maasmechelen zal POM-ERSV Limburg hierin initiatief nemen. Doelstelling 2015
2.2.5 Ontwikkeling luchtvaartgebonden activiteit Brustem Brustem Bedrijvenpark wordt vandaag beheerd door BIP nv, een vennootschap van LRM en POM Limburg. BIP nv staat in voor de ontwikkeling van de zone voor regionale bedrijven langsheen de noordoostelijke zijde van het bedrijvenpark te Brustem. Tot op heden werd een zuidoostelijke zone van het regionale bedrijventerrein gereserveerd voor luchtvaartgebonden activiteiten. De opmaak van een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan met als doel de uitbreiding van het bedrijventerrein van Brustem is momenteel lopende.
POM-ERSV Limburg zal, op vraag van de lokale overheid, in 2015 meewerken aan het concretiseren van de ontwikkeling van Nieuwe Bunders in Maasmechelen. Het is essentieel dat hiervoor een ‘plan van aanpak’ opgesteld wordt (Businessplan, financiering, timing, ontwikkelingspartners, …).
2.2.4 Alken (Brouwerij en Kolmen) De bezwaren tegen het provinciaal RUP ‘Regionale bedrijventerreinen Brouwerij-Alken en uitbreiding Kolmen’ werden in het najaar
LRM heeft de landingsbaan eind 2011, via onteigening door de POM, als een strategisch actief verworven. De onteigening van een aantal percelen, gelegen tussen de landingsbaan en de zone voor luchtvaartgebonden activiteiten, werd in 2014 opgestart.
Pagina 24
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Parallel aan het ruimtelijk uitvoeringsplan werd er in 2014 onderzocht welke potentie de zone voor luchtvaartgebonden activiteiten heeft voor logistiek en werd er een masterplan voor de ontwikkeling van dit deelgebied opgemaakt. Doelstelling 2015 Op basis van de studie uit 2014 zal BIP nv verdere stappen nemen voor de ontwikkeling van het deelgebied.
inventaris werden de afgelopen jaren de te saneren terreinen opgenomen en ingedeeld naar gradatie van pollutie. Bedoeling van de inventaris is te komen tot een prioritering van de gepollueerde en dus tijdelijk onbruikbare, percelen. De kwaliteit en de bruikbaarheid van de inventaris dient echter nog gecontroleerd te worden. Binnen het project Activeringsteams zal POM-ERSV Limburg betrokken steden en gemeenten contacteren en samen met hen de kwaliteit van de inventaris nagaan. Doelstelling 2015
2.2.6 Herinschakelen onbenutte terreinen Ruimte is een schaars goed geworden. Het is derhalve belangrijk dat de vrije ruimte niet vrijblijvend wordt ingenomen om nieuwe plekken voor bedrijvigheid te ontwikkelen, maar dat de bestaande bedrijventerreinen zo efficiënt mogelijk benut worden. Om dit te realiseren participeert POM-ERSV Limburg in een aantal projecten die tot doel hebben om onbenutte bedrijfsgronden opnieuw in te schakelen in het economisch weefsel. In de loop van 2012 diende POM-ERSV een nieuw projectvoorstel in bij de Vlaamse Regering om, via activeringsteams, de herinschakeling van onbenutte bedrijventerreinen te faciliteren. Een activeringsteam kan bestaan uit medewerkers van een gemeente, het Agentschap Ondernemen en POM-ERSV Limburg. Dit team zal gesprekken en onderhandelingen opstarten met eigenaars van onbenutte gronden om in te schatten of de onbenutte gronden al dan niet ontwikkeld kunnen worden. In de afgelopen twee jaren werden op die manier reeds 100 ha onbenutte bedrijfsgronden geactiveerd. In 2015 wordt binnen dit project de focus gelegd op de inventaris ‘brownfields’. In deze
Het activeren van onbenutte bedrijfsgronden blijft ook in 2015 een prioriteit voor POMERSV Limburg. De scope van het project wordt uitgebreid door medewerking aan de inventaris brownfields en door nieuw onderzoek naar achterliggende oorzaken voor het onbenut blijven van bepaalde percelen. De hoofdoelstelling blijft om met behulp van technische en financiële haalbaarheidsstudies, waardebepalingen en juridisch advies te onderzoeken welke onbenutte gronden alsnog rendabel ontwikkeld kunnen worden.
2.3 Bedrijventerreinmanagement Bedrijventerreinen verenigen verschillende actoren: de bedrijven die er gelegen zijn, de betrokken overheid, de leveranciers en klanten van de betrokken bedrijven, ... Al deze partners hebben eigen noden en wensen. Bedrijventerreinmanagement stelt dat, in plaats van individueel de eigen belangen na te streven, samenwerking extra winsten oplevert voor alle betrokken partijen. Door de samenwerking tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en overheid te stimuleren, wordt er
Pagina 25
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
een belangrijke stap gezet in het verduurzamen van onze bedrijventerreinen. Bedrijventerreinmanagement kan zeer breed bekeken worden: het aanbrengen van een uniforme bewegwijzering, het organiseren van collectieve bewaking, dossiers ter verbetering van de duurzaamheid, met name door milieuvriendelijke energieoplossingen voor te stellen (warmtenetten, CNG, LNG), collectieve voorzieningen, gezamenlijke aankopen, … Door samen te werken kunnen bedrijven in de eerste plaats besparen. De contacten die hieruit ontstaan, kunnen echter ook aanleiding geven tot andere vormen van samenwerking, kennisdeling, enz. Door samen te werken wordt verder de kwaliteit van de bedrijventerreinen op peil gehouden, wordt een gunstig ondernemersklimaat gecreëerd, kan de belasting op de leefomgeving beperkt worden, … Kortom, alle partijen kunnen op diverse domeinen winsten realiseren. Het stimuleren en faciliteren van bedrijventerreinmanagement is een steeds belangrijker wordend onderdeel binnen het takenpakket van POM-ERSV Limburg. Om dit te realiseren werkt POM-ERSV al enkele jaren mee aan het project ‘Bedrijventerreinmanagement’ van de Vlaamse Overheid.
2.3.1 Groepsaankoop groene stroom en aardgas POM Limburg organiseert samen met POM Antwerpen en West-Vlaanderen voor de derde keer een groepsaankoop groene stroom en aardgas voor bedrijven. Deze actie kadert binnen de doelstellingen van ‘Limburg gaat klimaatneutraal’. De bedrijven die deelnemen aan de groepsaankoop krijgen 100% groene
stroom uit eigen streek aan een voordelig tarief. Dit kan er mee voor zorgen dat bedrijven kosten besparen en de economische verankering in de provincie gewaarborgd blijft. Bedrijven besparen gemiddeld 15% op hun energiekosten door deel te nemen aan de groepsaankoop. Doelstelling 2015 Bedrijven kunnen zich tot 9 februari 2015 inschrijven voor de groepsaankoop. De doelstelling voor 2015 is om minimaal het aantal deelnemers van de voorgaande jaren te evenaren maar ook om een minstens even grote besparing te realiseren. In 2014 werd er door 55 bedrijven maar liefst € 650.000 per jaar bespaard door naar een andere leverancier over te stappen.
2.3.2 Eco-efficiënte bedrijventerreinen Door samen te werken kunnen bedrijven en beheerders van bedrijventerreinen winsten realiseren. Wanneer de samenwerking er niet enkel op gericht is om economische winsten te genereren, maar ook ecologische winst via een efficiënter omspringen met grondstoffen, materialen, energie, ruimtegebruik en transportoptimalisatie spreken we over ecoefficiënte bedrijventerreinen. Initiatieven hiertoe kunnen een beroep doen op subsidies van de provincie Limburg. POM-ERSV Limburg wil iedereen die de transitie wil maken naar een eco-efficiënt bedrijventerrein ondersteunen. Zo werden in 2014 verschillende gemeenten begeleid bij het schrijven van een projectaanvraag.
Pagina 26
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
In 2014 werd reeds een eerste inventaris afgerond en werden de POI-bestanden (Point of Interest) als download geplaatst op de website www.pomlimburg.be/gps.
POM-ERSV Limburg wil de principes van ecoefficiënte bedrijventerreinen breder kenbaar maken. De website www.eco2profitlimburg.be is hierin een belangrijk hulpmiddel. Wanneer gemeentebesturen of ondernemersclubs een projectaanvraag voor eco-efficiënte bedrijventerreinen wensen in te dienen, kunnen zij rekenen op ondersteuning POM-ERSV.
Doelstelling 2015 Het in 2014 ontwikkelde systeem zal op regelmatige basis geëvalueerd en geactualiseerd worden. In 2015 zal er verder vooral aandacht worden besteed aan het kenbaar maken van het project: zowel GPS-fabrikanten als eindgebruikers zullen op verschillende manieren benaderd worden.
Door het begeleiden van verschillende aanvragen breidt de dienst zijn kennis uit over nieuwe duurzame business-modellen, organisatorische innovaties, product-dienstcombinaties, institutionele innovaties en systeeminnovaties. Het delen van deze kennis is een belangrijke doelstelling voor 2015.
2.3.4 Uitgiftecommissies/Beheerscomités
2.3.3 GPS voor industrienummering Een groot aantal Limburgse bedrijventerreinen is uitgerust met industrie- en havennummering. In totaal gebruikt ongeveer 30% van de Limburgse bedrijven vandaag de industrienummering. Een belangrijk minpunt is echter dat deze industrienummering vooralsnog niet is opgenomen in de verschillende GPS-systemen. POM-ERSV Limburg reikt hiervoor sinds kort een oplossing aan. Om de zoektocht naar bedrijven met industrienummering nog efficiënter te maken, biedt POM-ERSV Limburg een eenvoudige toepassing aan waardoor de industrienummers automatisch worden opgenomen in diverse GPS-systemen. Gebruikers kunnen gemakkelijk het gewenste nummer opzoeken en hun navigatietoestel volgen tot voor de deur van het bedrijf.
POM-ERSV Limburg verleent aan de Limburgse gemeentebesturen haar kennis met betrekking tot de uitgifte en het beheer van bedrijventerreinen. Concreet is POM-ERSV Limburg actief in volgende overlegplatformen: - POM-ERSV Limburg neemt een adviserende rol op in de beheerscommissie ‘De Kieleberg’ en ‘Spelver II’. - POM-ERSV Limburg participeert samen met LRM in Brustem Industriepark NV. - POM-ERSV Limburg nam in 2014 het voorzitterschap en het secretariaat waar van het beheerscomité Zwartberg dat instaat voor de uitgifte en het beheer van het terrein dat in PPS met een private partner is ontwikkeld. - POM-ERSV Limburg neemt deel aan de stuurgroep voor het geplande bedrijventerrein Waterschei en aan het beheerscomité Wetenschapspark Waterschei en Wetenschapspark Limburg.
Pagina 27
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
te participeren in deze infrastructuur wil POMERSV Limburg nieuwe bedrijvigheid in de provincie de nodige ondersteuning bieden.
Ook in 2015 zal POM-ERSV Limburg deze rollen blijven opnemen. De adviserende rol van de dienst Ruimtelijke economie is immers een belangrijke meerwaarde voor bedrijventerreinontwikkelaars.
Doelstelling 2015
2.4 The Locator - Informatieportaal bedrijventerreinen ‘The Locator’ is een project in het kader van het Programma INTERREG IV-A Euregio MaasRijn. Het betreft een gebruiksvriendelijk, viertalig, multifunctioneel informatiesysteem dat informatie verschaft aan ondernemers die interesse hebben om hun bedrijf te vestigen in de Euregio Maas-Rijn. In 2014 werd de website (www.the-locator.eu) gelanceerd. Op de site is grensoverschrijdende informatie terug te vinden over bedrijventerreinen, zakelijk vastgoed, bedrijven of vestigingsvoorwaarden in Belgisch en Nederlands Limburg, Luik en de regio Aken. Doelstelling 2015 Om de site operationeel te houden, is het nodig om de samenwerking tussen de betrokken partijen te vernieuwen. POM-ERSV Limburg maakt deel uit van de ‘Locator core group’, die de instandhouding, het beheer en de verdere ontwikkeling van ‘The Locator’ tot doel heeft.
2.5 Bedrijfsinfrastructuur POM-ERSV Limburg heeft een participatie in diverse bedrijfsinfrastructuren. Deze bedrijfslocaties zijn hoofdzakelijk bestemd voor startende en kennisintensieve bedrijven. Door Pagina 28
Beheer van de 4 bedrijvencentra en 6 doorgangsgebouwen van de NV Bedrijvencentra Limburg.
Participatie aan de beheersstructuur van de NV Wetenschapspark Limburg.
Participatie aan de beheersstructuur van de NV Life Science Development Campus.
Participatie aan de beheersstructuur van de NV Energyville.
Participatie aan de beheersstructuren van de bedrijventerreinen Brustem Industriepark, Zwartberg en Waterschei (Wetenschapspark).
3. Logistiek
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 30
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
3. Logistiek Het SALK-rapport beschouwt logistiek als een uitermate belangrijke sector voor de economische toekomst van Limburg. Onze provincie beschikt immers over een aantal uitstekende troeven voor logistieke bedrijvigheid. Het Logistiek Platform Limburg (LPL), actief onder de koepel van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Limburg, speelt hierbij een centrale rol. Het LPL brengt logistieke bedrijven, onderwijs en overheid samen. De activiteiten van het Logistiek Platform Limburg zijn gericht op het verhogen van de competitiviteit van de Limburgse logistieke sector en het verhogen van de aantrekkelijkheid van Limburg als vestigingsplaats voor bijkomende logistieke activiteiten. Verdeeld over de pijlers kennis, efficiëntie en innovatie, zijn er diverse projecten lopende. De projecten ‘Ruimte & Werk voor Logistiek’ en ‘Euregiolog³’ lopen in de eerste helft van 2015 af. In 2015 zal LPL/POM-ERSV Limburg vooral uitvoering geven aan de SALK-projecten ‘Smart Logistics Limburg’ en ‘Logistiek met Pit’.
3.1 Ruimte & Werk voor Logistiek Dit LSM-project focust op twee belangrijke aspecten, m.n. het creëren van ruimte voor logistiek (zie 1. Ruimtelijke Economie) en het afstemmen van de provinciale arbeidsmarkt op de specifieke noden van de logistieke sector via onderstaande initiatieven.
3.1.1 Masterplan & Roadmap voor het oprichten en structureren van een pool van flexibele werknemers voor Transport en Logistiek in Limburg De logistieke sector is sterk onderhevig aan piekmomenten omwille van onder andere een seizoensgebonden vraag en occasionele projecten. Om deze pieken op te vangen is er een voortdurende vraag vanuit de sector naar extra en tijdelijke werknemers. Probleem is dat, door de snelle technologische evolutie, de logistieke sector meer en meer gespecialiseerd is (bv. voice picking). De uitzendkrachten die gezocht worden voor een dringende opdracht, moeten dus al over een zekere expertise en kennis beschikken opdat ze onmiddellijk inzetbaar zijn. Door een maximum aan flexibiliteit, over de personeelsbestanden van de individuele bedrijven en uitzendkantoren heen, kan de competitiviteit van logistieke bedrijven en transportgerelateerde bedrijven in Limburg worden verhoogd. Dit kan bijvoorbeeld door het oprichten van een pool van werknemers voor Transport en Logistiek die flexibel en op afroepbasis bij logistieke werkgevers kunnen worden ingezet om piekperiodes op te vangen. Bedrijven kunnen op die manier (opleidings-) kosten besparen en aan productiviteit winnen. POM-ERSV Limburg brengt, in samenwerking met de KULeuven, via een Masterplan en Roadmap de juridische en organisatorische mogelijkheden in kaart om een dergelijke pool op te richten. Na de oplevering van het Masterplan en de Roadmap eind januari 2015, volgt een implementatieproject om deze innovatieve vorm van horizontale samenwerking tussen bedrijven te implementeren.
Pagina 31
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
van het VDAB-opleidingsaanbod en sectorale bemiddeling naar werk.
Het oprichten van een regionale pool van flexibele werknemers voor Transport & Logistiek via horizontale samenwerking tussen bedrijven om zo de competitiviteit van de logistieke sector in Limburg te bevorderen.
Doelstelling 2015 LPL/POM-ERSV Limburg continueert in 2015 het partnerschap met VDAB Limburg.
3.1.4 Onderwijskwalificerend opleidingstraject Transport & Logistiek
3.1.2 Er zit muziek in Logistiek Om jongeren en werkzoekenden te enthousiasmeren voor een logistieke opleiding of beroep, geeft het LPL in de eerste helft van 2015 verder uitvoering aan de acties in het kader van de promotiecampagne ‘Er zit Muziek in Logistiek’. Deze promotiecampagne loopt over de schooljaren 2012 – 2013, 2013 – 2014 en 2014 – 2015. Via de campagne wil het LPL bovendien ook bij het grote publiek benadrukken hoe belangrijk de logistieke sector is voor economisch Limburg en welke internationale carrièremogelijkheden de sector biedt.
POM-ERSV Limburg/LPL was in 2013 betrokken bij de oprichting van het onderwijskwalificerend opleidingstraject Transport & Logistiek. Via dit traject kunnen werkzoekenden met een diploma secundair onderwijs uit het studiegebied Handel op anderhalf jaar tijd het graduaatsdiploma (HBO5) ‘Logistiek, Transport en Mobiliteit’ behalen. Het opleidingstraject wordt uitgevoerd door de Provinciale Handelsschool Hasselt (PHH), het Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs (PCVO) Handel en VDAB. De eerste VDAB-cursisten zullen in juni 2015 afstuderen.
Doelstelling 2015 Doelstelling 2015 Het bevorderen van de instroom in logistieke opleidingen en beroepen en het verbeteren van het imago van de logistieke sector via publiciteit op bussen, affiches in scholen en uitzendkantoren, Facebook, pers, de website www.erzitmuziekinlogistiek.be, enzovoort.
In 2015 zal het LPL dit opleidingstraject verder opvolgen en kenbaar maken bij logistieke werkgevers om de tewerkstellingsmogelijkheden van de cursisten te verhogen.
3.1.3 Samenwerkingsverband LPL/POMERSV Limburg – VDAB Limburg VDAB Limburg en POM-ERSV Limburg geven jaarlijks vorm aan een Provinciaal Sectoraal Ondernemingsplan (PSOP) voor de beroepencluster ‘Transport & Logistiek’. In 2015 wordt het accent gelegd op de bijsturing
3.2 Euregiolog³ Onder impuls van POM-ERSV Limburg werken 10 projectpartners uit de Euregio Maas-Rijn (EMR) in dit Interreg-project op Euregionaal vlak samen. Het project Euregiolog³ ging in 2012 van start en loopt tot einde maart 2015. Het doel is om het concurrentievermogen van
Pagina 32
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
de EMR als logistieke topregio te versterken door het ontwikkelen en het uitrollen van een grensoverschrijdende strategie voor marketing, infrastructuur, arbeidsmarkt en netwerk. Doelstelling 2015 - Marketing
voeren ten aanzien van de bevoegde instanties. Om dit witboek onder de aandacht te brengen, organiseert gate4logistics in februari 2015 een seminarie over infrastructuur in de EMR. Doelstelling 2015 - Arbeidsmarkt
De verdere branding van gate4logistics, het Euregionaal overlegforum inzake logistiek, waar POM-ERSV Limburg deel van uitmaakt. Het bekendmaken en het actualiseren van de informatieve website van gate4logistics met inbegrip van de Logistieke Atlas EMR, een GIS-toepassing die de logistieke infrastructuur incl. capaciteit, lijnverbindingen naar de main ports en contactgegevens weergeeft. De Logistieke Atlas wordt in het eerste kwartaal van 2015 uitgebreid met kaartlagen van bedrijventerreinen geschikt voor logistieke activiteiten.
Organiseren van een Euregionale jobbeurs Transport & Logistiek.
Versterken van het logistiek opleidingsaanbod in de EMR door het detecteren en stimuleren van grensoverschrijdende samenwerkingsmogelijkheden tussen onderwijspartners en logistieke opleidingsverstrekkers in de EMR.
Oprichten van een Euregionaal netwerk van Young Logistics Professionals.
Het inzichtelijk maken van de erkenning van attesten, getuigschriften, certificaten, … voor logistieke functies om grensoverschrijdende tewerkstelling in de logistieke sector in de EMR te bevorderen. Hiermee geeft POM-ERSV Limburg uitvoering aan één van de aanbevelingen uit het Euregionaal arbeidsmarktonderzoek logistiek.
Bezoek en/of deelname aan logistieke beurzen en seminaries.
Doelstelling 2015 - Infrastructuur
De partners van gate4logistics zullen, in het kader van het project Euregiolog³, lobbywerk uitvoeren ten behoeve van een Euregionaal multimodaal ‘Kwaliteitsnet Goederenvoer’ voor transport per weg, spoor en binnenvaart.
Doelstelling 2015 - Netwerk
Aan de hand van een sectorbevraging en een multicriteria-analyse werd middels een witboek een top 10 van infrastructuurknelpunten voor goederenvervoer in de EMR opgesteld. Op basis van dit witboek ‘Infrastructuurknelpunten in de EMR’, zullen de projectpartners het nodige lobbywerk Pagina 33
In 2015 zal een Euregionaal seminarie over infrastructuur in de EMR georganiseerd worden, bestaande uit een inhoudelijk gedeelte en een netwerkmoment. Bedoeling is om de ervarings- en kennisuitwisseling tussen logistieke bedrijven in de EMR te bevorderen en om ‘community formation’ voor logistiek in de EMR te stimuleren.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
3.3 Smart Logistics Limburg De logistieke sector kreeg een prominente plaats in het SALK-plan, dat Limburg op weg moet zetten naar het post-Ford Genk tijdperk. Daarom heeft de Vlaamse regering bijna 1,1 miljoen euro uitgetrokken voor Smart Logistics Limburg, een samenwerkingsproject tussen het Instituut voor Mobiliteit (IMOB) van de UHasselt, de onderzoeksgroep Logistiek van de UHasselt, de expertisecel Log-IC van de PXL en het Logistiek Platform Limburg / POM-ERSV Limburg. Om het concurrentievermogen van de logistieke sector in Limburg te versterken, de potentiële groei van de sector strategisch te ondersteunen en om Limburg uit te bouwen tot een logistieke kennisregio spelen kennis en innovatie een sleutelrol. Het doel van het project Smart Logistics Limburg, dat op 1 oktober 2014 van start ging, bestaat er enerzijds in om de binnen de participerende kennisinstellingen bestaande expertise rond logistiek en transport te bundelen door de uitbouw van een virtueel kennisplatform. Anderzijds zullen deze instellingen een structurele en intensieve wetenschappelijk technologische ondersteuning bieden aan logistieke bedrijven. Beide pijlers moeten een essentiële bijdrage leveren aan de regionale innovatie en kennisuitwisseling.
actief in de sector: bedrijven en start-ups, overheidsactoren, kennis- en onderzoeksinstellingen, opleidingsverstrekkers, afstuderende studenten, ondernemers,… . In het kader van Smart Logistics Limburg werd in het najaar van 2014 een lerend netwerk logistiek opgericht. Via dit netwerk van overheids- en semi-overheidsorganisaties willen de betrokken partners het bestaande aanbod aan bedrijfsopleidingen op een overzichtelijke manier promoten bij de logistieke bedrijven in Limburg. Doelstelling 2015
Het project Smart Logistics Limburg is gebaseerd op het ‘Full Regional Innovation System (FRIS)’. Een FRIS is een weblike samenwerkingsverband, gericht op een bepaalde sector van de industrie, in dit geval logistiek. Een ecosysteem is de cruciale bouwsteen voor een FRIS. Via het ecosysteem, dat wordt uitgebouwd uit de bestaande platformwerking van het LPL, wordt een ontmoetings-, inspiratie- en vooral een interactieplatform geboden aan alle actoren Pagina 34
In 2015 zal LPL/POM-ERSV Limburg inzetten op business development en het uitbouwen van een ecosysteem vanuit de bestaande platformwerking van het LPL.
LPL/POM-ERSV Limburg continueert de trekkersrol van het lerend netwerk logistiek en zal het bestaande aanbod aan bedrijfsopleidingen in Limburg via diverse communicatiekanalen promoten.
In het SALK-uitvoeringsplan wordt de oprichting van de specialisatie Supply Chain Management binnen de nieuwe Masteropleiding Handelswetenschappen van de faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen van de UHasselt aanbevolen. LPL/POM-ERSV Limburg zal vanuit de platformfunctie mee het curriculum voor de specialisatie Supply Chain Management ontwikkelen.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
3.4 Logistiek met Pit Met het SALK-project ‘Logistiek met PIT’, voluit de ‘Proces Innovatie Tool’, wil LPL/POMERSV Limburg i.s.m. Voka KvK Limburg logistieke bedrijven helpen om hun productiviteit en competitiviteit te verhogen. In eerste instantie zal een kennisgroep bestaande uit een aantal grote spelers uit de logistieke wereld definiëren wat de belangrijkste parameters zijn om bedrijfsprestaties te meten en groei te bewerkstelligen. Vervolgens wordt dit toegepast bij 20 logistieke bedrijven. Deze bedrijven worden diepgaand geanalyseerd en worden begeleid doorheen een individueel optimalisatietraject. Doelstelling 2015 Het realiseren van een optimalisatietraject bij 20 logistieke bedrijven.
Pagina 35
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 36
4. Zorgeconomie
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 38
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
4. Zorgeconomie In 2010 richtte POM-ERSV Limburg het Platform Zorglandschap Limburg (PZL) op om samen met diverse partners te werken aan initiatieven in de brede zorgsector. Het Platform Zorglandschap Limburg fungeert als een marktplaats waar ideeën tussen verschillende organisaties ontstaan en afgetoetst worden. De onderwijs- en kennisinstellingen, de zorgorganisaties, de bedrijven en de overheid nemen binnen dit forum samen acties en proberen nieuwe initiatieven zo veel mogelijk onderling af te stemmen. De focus ligt op resultaatsdomeinen in Limburg, maar met maximale inbedding bij Vlaamse, federale en Europese initiatieven. Het platform heeft de voorbije jaren verschillende initiatieven genomen om de sector te versterken op zes domeinen: arbeidsmarkt, innovatie, levenslang leren, ruimtelijke spreiding, beleidsondersteuning en internationalisering. De finale doelstelling bij al deze initiatieven is de creatie van duurzame werkgelegenheid en economische en maatschappelijke toegevoegde waarde.
de zorgsector en diverse profitsectoren. Deze ‘cross-overs’ dienen gecontinueerd en waar mogelijk versterkt te worden in Limburg. In functie van de behoeften zal POM-ERSV Limburg samen met de stakeholders in 2015 ondersteuning bieden bij de opmaak van een actieplan voor de komende jaren.
4.1 Platformwerking Via een sterke platformwerking biedt POMERSV Limburg ondersteuning aan de organisaties actief in de Limburgse zorgeconomie. In 2015 zal er onverminderd voortgebouwd worden op de sterke platformfunctie van POM-ERSV Limburg. De resultaten van de projecten zullen gedeeld worden met de leden van de platformwerking zodat pilootprojecten bijsturing en navolging krijgen in andere zorgorganisaties. Doelstelling 2015
Volgende beleidsmatige richtlijnen zijn daarbij van groot belang: Horizon 2020 (Europa), Vlaanderen in Actie, Flanders’ Care, Nieuw Industrieel Beleid, Vlaamse beleidsnota’s Economie, Werk, Welzijn, Onderwijs en Innovatie, Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK). Hierin worden vier specifieke domeinen omschreven: vraaggestuurde acties, labofunctie voor tewerkstelling in de zorg, satellietopleidingen en efficiënte en kwalitatieve stages en beheer. O.a. via de oproepen in het kader van het Nieuw Industrieel Beleid Zorgeconomie werden de afgelopen twee jaren een aantal interessante samenwerkingen opgezet tussen Pagina 39
Platformwerking versterken door bredere bekendmaking van de werking.
Verbanden leggen met andere platformen buiten de provincie.
Onderzoeken van mogelijke cross-overs tussen zorg en andere sectoren.
Relevant beleids- en cijfermateriaal aanbieden.
Projectoproepen blijven bespreken met de partners in het platform.
Goede voorbeelden kenbaar maken en projectresultaten breed delen (zorgacademie).
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
en acties hierop af te stemmen. Hiervoor is er nood aan een tool om de behoeftes van de sector zo efficiënt en actueel mogelijk te monitoren.
Nastreven van het Flanders’ Care label voor projecten van POM-ERSV Limburg zodat deze ook buiten Limburg gevaloriseerd kunnen worden.
Doelstelling 2015
4.2 Promotie zorgberoepen Onder het motto ‘Werkgoesting in de Zorg’ werd in maart 2010 een actieplan met 165 prioriteiten op gebied van arbeidsmarkt en onderwijs bepaald. Ondanks de vele initiatieven en de stijging van o.a. het aantal studenten verpleegkunde de afgelopen jaren, blijft dit een prioriteit in de werking. In de komende jaren zal een blijvende nood bestaan aan goed opgeleide medewerkers. In de promotie rond zorgberoepen wordt bijzondere aandacht geschonken aan beroepen die leiden tot duurzame tewerkstelling en aan een maximale integratie van allochtonen, zij-instromers, laaggeschoolde jongeren, … Gezien de nood aan leidinggevenden en technici in de sector wordt ook ingezet op ASO en TSO, bv. in het project ‘Techniek in de Zorg’.
De methodiek van collectieve instroom die POM-ERSV Limburg de afgelopen jaren ontwikkelde voor de zorgsector, zal in 2015 overgedragen worden naar de reguliere werking van partners in het werkveld (bv. VDAB, Verso, …). Knelpunten in de reguliere werking zullen uitgelicht worden en door POMERSV Limburg i.s.m. de partners geïnitieerd worden (bv. leidinggevenden in de zorg, technici, campusdirecties, geriatrie in woonzorgcentra en ziekenhuizen, …).
Uitwerken van 5 nieuwe, maatgerichte acties, waaronder: o Techniek en technologie in de zorgsector. o Bijzondere Beroepsbekwaamheden in functie van knelpunten uit het zorgprogramma.
Doelstelling 2015
Het behalen van de vooropgestelde indicatoren m.b.t. de promotie van zorgberoepen uit het actieplan ‘Werk maken van werk in de zorgsector’.
o Knelpunt leidinggevende functies in zorgorganisaties. o Aanpak mismatch masters en bachelors in de tewerkstelling in de zorg.
De Limburgse voortrekkersrol in Vlaanderen bestendigen en verder verdiepen en verbreden.
Bestendigen van lopende acties met de structurele partners in Limburg.
De werking rond zorgambassadeurs actualiseren en op maat van de behoeften uitwerken.
Bestaande partnerschappen versterken en nieuwe samenwerkingsverbanden
4.3 De vraagzijde van de arbeidsmarkt Het is uitermate belangrijk om de huidige en toekomstige vacatures continu te monitoren Pagina 40
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Om hieraan deel te nemen is het essentieel dat de basisprincipes van innovatieve arbeidsorganisatie bekend zijn. POM-ERSV biedt daarom organisatie-overstijgende opleidingen aan, zoals een basisopleiding, een opleiding voor leidinggeven, een train-detrainer principe waardoor de principes van innovatieve arbeidsorganisatie duurzaam geïmplementeerd kunnen worden in de organisatie.
smeden binnen en buiten de provincie.
Werknemers zo efficiënt mogelijk inzetten in de zorgsector, rekening houdend met de eigen wensen van de werknemer.
Onderzoeken hoe werkgevers in de zorg de arbeidsmarktreserve optimaal kunnen bereiken.
Op maat van verschillende doelgroepen de vormingstrajecten en de juiste match van vraag en aanbod op elkaar afstemmen.
De praktijkgerichte projecten worden begeleid door een beleidsstuurgroep met experten uit de academische wereld. Co-Sourcen
4.4 Slim en duurzaam tewerkstellen POM-ERSV Limburg zal in 2015 verder inzetten op de realisatie van nieuwe arbeidsformules, organisatieontwikkeling en samenwerkingsvormen om duurzaamheid in het ondernemerschap bij profit en social profit te bewerkstelligen. Het doel is om de resultaten van de Flanders’ Care zoekconferentie ‘Slimmer zorgen voor morgen’ in Limburg mee vorm te geven. Innovatieve arbeidsorganisatie POM-ERSV Limburg zet in 2015 in op de uitbouw van een ‘centre of excellence’ voor innovatieve arbeidsorganisatie. In 13 bijkomende zorginstellingen zal een blauwdruk worden opgemaakt van nieuwe arbeids- en organisatiemodellen. POM-ERSV Limburg neemt samen met 8 woonzorgcentra deel aan het IWT-project ZIRKO van Flanders Synergy en via erkende Flanders Synergie consultants zullen 5 blauwdrukken voor o.a. zorgnetwerken worden opgemaakt.
De resultaten van het juridisch en organisatorisch onderzoek uit het project Duobanen zullen, via partners in het werkveld en in samenwerking met POM-ERSV, verder toepasbaar gemaakt worden. Dit zal ingebed worden binnen de nieuwe regelgeving van werkgeversgroeperingen. Via het project met werknaam Care-O-Lim, een samenwerkingsmodel voor alle woonzorgcentra in Limburg, is de behoefte naar delen van functies en kennis duidelijk naar voren gekomen. POM-ERSV Limburg zal de verzamelde kennis en methodieken aanwenden om hierin ondersteuning te bieden. IWT project Jobtime Aanvullend op het project Duobanen zal de planning en organisatorische werking over organisaties heen verder ontwikkeld worden in een proeftuin van Careville. Doelstelling 2015
Pagina 41
Uitvoering geven aan de nota Innovatieve arbeidsorganisatie. Verspreiden van de kennis omtrent
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
POM-ERSV Limburg wil werkgevers ondersteunen in het bieden van een maximale omkadering van kwalitatieve stages door het uitwerken van een goede planning van intake, opvolging, planning van de leermomenten voor te bereiken competenties, evaluaties, …
duobanen. Opvolgen en ondersteunen van Care-OLim voor het co-sourcen van personeel. Uitvoering geven aan het IWT-project Jobtime. Streven naar het verkrijgen van het Flanders’ Care label voor al deze projecten.
Beeldvorming ouderenzorg
4.5 Onderwijs Samenwerking tussen onderwijs en werkveld in de zorgsector Uit de resultaten van de zoekconferentie ‘Slimmer zorgen voor morgen’ en de resultaten van de praktijkcases van Duobanen, bleek de nood aan een regelgevend kader voor gedeelde aanstellingen tussen onderwijs en werkveld. In juli 2014 ging het project Duobanen II van start. In 2015 zullen de resultaten ervan worden toegepast op de praktijkcase ziekenhuis – HBO5 verpleegkunde, met name tussen ZOL Genk en HBO Verpleegkunde Genk. Innovatieve stages POM-ERSV Limburg geeft vorm aan de SALKfiche ‘Slim en efficiënt gebruik van stages’. Als voorbeeld fungeren de interdisciplinaire leerwerkplaatsen (Sevagram-model) en leerzorgcentra en dit over alle types van opleidingen.
Vanuit het LPWO (Limburgs Platform Woonzorgcentra en Onderwijs), dat actief is onder de koepel van POM-ERSV Limburg, zal in 2015 verder ingezet worden op een verbetering van het imago van ouderenzorg. Eén van de doelstellingen die POM-ERSV Limburg voor ogen heeft, is meer studenten laten kiezen voor een studierichting die betrekking heeft op ouderenzorg. Eerder verworven competenties en kwalificaties POM-ERSV Limburg wil in 2015 het project rond EVC/EVK, dat in 2014 vorm kreeg, verder uitwerken. Door eerder verworven competenties en kwalificaties te erkennen zal een snellere zij-instroom en doorstroom in de zorg gerealiseerd kunnen worden. Een ontwikkeld EVC-Assessment zal getest worden binnen bedrijven die werknemers willen laten afvloeien naar de zorgsector. Doelstelling 2015
Efficiënte stageplanning In 2015 zal POM-ERSV nagaan hoe bestaande stagemanagementtools performant kunnen gemaakt worden voor zowel de zorgorganisaties als het onderwijs, met aandacht voor goede planning in tijd en ruimte. Pagina 42
De inventarisatie van de bestaande stageplaatsen verbreden en verdiepen om te komen tot een analyse die de basis kan vormen voor een digitale tool. De geldende stage-regelgeving optimaal toepassen en komen tot modellen van stage. Kwaliteitsverbeterende acties bestendigen en bijsturen i.f.v. de wijzigende contexten.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
Nieuwe vormen van stages en leren (vormen van werkplekleren) verkennen en implementeren in verschillende settings. Stagementoropleidingen continueren.
Innovatieve zorgopleidingen en satellietopleidingen Vanuit POM-ERSV Limburg worden, samen met partners uit het onderwijs, zorgorganisaties en bedrijfswereld, diverse acties ondernomen om de toekomstige behoefte aan zorg op een proactieve manier in te vullen. Satellietopleidingen HBO 5 In het schooljaar 2013-2014 ging, met ondersteuning van POM-ERSV Limburg, een satellietopleiding HBO 5 verpleegkunde VTI van start in Neerpelt. Het doel is de opleiding HBO Verpleegkunde dichter bij zij-instromers, wonend in Noord-Limburg, te brengen. De satellietopleiding is een proefproject en een initiatief van VTI Hasselt, in samenwerking met de secundaire school WICO Neerpelt. Gedurende de eerste drie jaren wordt deze satellietopleiding minstens jaarlijks geëvalueerd met verschillende organisaties waaronder de andere Limburgse HBO scholen en VDAB. Deze evaluatie wordt in 2015 verdergezet.
Op maat definiëren en realiseren van deze opleidingen, met extra aandacht voor het zalmmodel. Evalueren van de opleiding BBT geriatrie in het Sint-Trudoziekenhuis en inventariseren van gelijkaardige behoeften.
4.6 Duurzaamheid van organisaties Het stimuleren van samenwerking is een belangrijke opdracht van het Platform Zorglandschap Limburg. Er is steeds meer nood aan samenwerking tussen zorgorganisaties en actoren buiten de zorg (bv. beleid, onderwijs, andere economische sectoren, …). Met het Platform Zorglandschap Limburg faciliteert POM-ERSV Limburg deze samenwerkingsmodellen ter versterking van de Limburgse zorgeconomie. Doelstelling 2015
Innovatieve zorgopleidingen De Inhouse-opleiding BBT Geriatrie van de PXL in het Sint-Trudoziekenhuis zal in 2015 worden geëvalueerd inzake aanpak, invulling van behoeften en resultaten. Mits een positieve beoordeling zal bekeken worden hoe opleidingen voor geriatrie en gelijkaardige knelpunten organisatie-overstijgend kunnen georganiseerd worden. Pagina 43
Ondersteuning van de acties van het samenwerkingsverband Hospilim, die een link hebben met de werking van het Platform Zorglandschap Limburg en/of POM-ERSV Limburg. Uitwerking van de studieopdracht voor een samenwerkingsverband binnen de Limburgse woonzorgcentra Care-O-Lim. In het kader van het Nieuw Industrieel Beleid nagaan hoe er met organisaties en projecten kan ingespeeld worden op het gevraagde samenwerkingsverband tussen beleid, zorgvrager, zorgorganisatie, kennisinstelling en industriële partner.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
4.7 Innovatie
aan financiële en economische analyses.
Het SALK-rapport legt de nadruk op het versnellen van innovatieve zorg. Hiermee wordt zowel technologische innovatie bedoeld, als innovatieve arbeidsorganisatie. POM-ERSV Limburg informeert de zorgorganisaties over nieuwe subsidiemogelijkheden omtrent innovatie en faciliteert samenwerking om subsidieaanvragen voor innovatie in te dienen. Daarnaast heeft POM-ERSV in 2013 binnen Flanders Care meegewerkt aan de Vlaamse zoekconferentie Z³. Hieruit is een actieplan gekomen dat de komende jaren door Flanders Care zal uitgerold worden op diverse domeinen (beleid, werkveld, onderwijs). POMERSV zal de Limburgse zorg- en welzijnsorganisaties de nodige ondersteuning bieden om positieve acties voor de regio te realiseren. Voorts zal POM-ERSV in 2015 rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken worden in goedgekeurde innovatieprojecten door lid te zijn van Limburgse partnerschappen zoals het IWT-project Cortexs, sociale innovatie Dementielab, …
4.8 Internationaal POM-ERSV wenst de internationale samenwerking rond zorgeconomie verder te zetten om op die manier nieuwe kennis te vergaren en te verspreiden in de Euregio. Zo zal POM-ERSV het mandaat in de strategische beleidsgroep gezondheid van de Euregio Maas-Rijn benutten om maximaal de Belgisch Limburgse zorgorganisaties te betrekken in het EMR-beleid en –projecten. De samenwerking met o.a. het Zorginnovatieforum van Groningen zal in 2015 bestendigd worden voor gemeenschappelijke thema’s als revalidatie en telemonitoring. Voorts wordt nagegaan welke samenwerking mogelijk is op het gebied van techniek in de zorg. POM-ERSV Limburg neemt ook deel aan de fora die de nieuwe Europese programma’s vorm geven. Doelstelling 2015
Doelstelling 2015
Projectideeën maximaal afstemmen op voorschriften IWT voor projectsubsidies. Nieuwe subsidieoproepen zoals sociale innovatie en de innovatiefabriek screenen in functie van potentiële projecten. Realisatie van de outcome van de Vlaamse tweedaagse zoekconferentie Z³ in Limburg. Begeleiden van NIB-projecten die berusten bij een nieuwe vorm van zorgorganisatie. Actieve medewerking aan project Skilpod als partner door mee te werken
Pagina 44
Met de outcome uit het EMR project ‘Future Proof for Cure and Care’ zal POM-ERSV verkennende gesprekken voeren om vervolgprojecten op te zetten. Participatie, via Careville, aan het ENoLL netwerk. Organisatie van partnermatchings voor de komende nieuwe Europese projectoproepen via dezelfde methode als bij NIB zorgeconomie.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
4.9 Zorgproeftuin Careville Samen met de steden Genk en Hasselt en met LifeTechLimburg maakt POM-ERSV deel uit van het partnerschap ‘Careville Limburg – Moving Care’, de zorginnovatieproeftuin voor ouderenzorg met focus op ‘zorgmobiliteit’. Het IWT-project Careville zal tot februari 2017 initiatieven die ouderenzorg kwalitatief moeten ondersteunen, economisch en maatschappelijk toetsen. Met het Platform Zorglandschap Limburg, faciliteert POM-ERSV samenwerking tussen zorgactoren, bedrijven en overheden waardoor de zorgeconomie in de regio versterkt kan worden. Doelstelling 2015
Succesvolle begeleiding van de vier huidige projecten. Verdere inclusie van de proeftuinpopulatie en implementatie van de proeftuininfrastructuur. Ontwikkelen van een business model voor CareVille. Binnen deze proeftuin het project ‘Jobtime’ als lead partner uitvoeren.
Pagina 45
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 46
5. Cleantech
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 48
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
5. Cleantech Energie-onderzoek en energie-innovatie zijn van cruciaal belang voor de competitieve toekomst van de Limburgse, Vlaamse, Belgische en Europese industrie. Het energiebeleid wordt almaar meer afgestemd op groene energiebronnen, de ontwikkeling van nieuwe netwerkconcepten, het intelligent beheer van energienetwerken, de efficiënte productie en distributie van energie, de ontwikkeling van nieuwe innovatieve diensten op energievlak,… Deze evolutie biedt nieuwe kansen voor innovatief ondernemerschap, dat de economische groei kan stimuleren. Samen met diverse andere actoren wil POMERSV het nodige kader scheppen om cleantech-bedrijvigheid alle groeikansen te bieden in Limburg. In navolging van het provinciale beleidsplan 2013-2018 focust POM-ERSV daarbij vooral op samenwerking tussen bedrijven en op duurzame bedrijventerreinen.
5.1 Eco4Profit Sinds 2011 werkt POM-ERSV Limburg mee in het Interreg-project ‘ECO2PROFIT’. Via dit project levert POM-ERSV samen met de projectpartners een bijdrage aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen op bedrijventerreinen in de Grensregio Vlaanderen – Nederland. Bedrijven werden gestimuleerd om CO2-reducerende maatregelen te nemen door de mogelijkheden van samenwerken tussen bedrijven te benutten, door invulling te geven aan het begrip CO2neutraliteit en door de lokale productie van groene stroom op bedrijventerreinen te stimuleren. Het project werd afgesloten in september 2013 en kon zeer positieve resulta-
ten voorleggen. Zo werd er in Limburg in het kader van dit project 1MW aan zonnepanelen geplaatst en werd een besparing van € 500.000 gerealiseerd op de energiefactuur voor bedrijven. Doelstelling 2015 POM-ERSV Limburg zal onder de naam Eco4Profit, samen met de projectpartners, een vervolgproject indienen in het Interreg V programma. De focus zal hierbij liggen op bedrijventerreinen van de toekomst waarbij vooral de nadruk wordt gelegd op CO2reductie, eco-efficiëntie, samenwerking en duurzaamheid.
5.2 Waterstofnetwerk Limburg De Limburgse chemische sector kampt sinds enige tijd met een overschot aan waterstof als reststroom uit haar productieproces. Om deze lokaal geproduceerde waterstof niet verloren te laten gaan, is het nuttig om deze weer lokaal in te zetten. Waterstof wordt gezien als enerzijds een industrieel product met interessante chemische eigenschappen, maar anderzijds ook als een veelbelovende secundaire energiedrager. De toepassingen die waterstof biedt zijn zeer uitgebreid, gaande van grondstof voor de verschillende industrieën, tot brandstof voor motoren. Doelstelling 2015 POM-ERSV Limburg zal de actie mbt waterstof, zoals beschreven in het SALKuitvoeringsplan, mee opnemen. Dit betekent dat er een pilootproject wordt uitgewerkt rond een waterstofnetwerk op een bepaald bedrijventerrein. Deze actie zal uitgevoerd
Pagina 49
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
5.4 Onderzoek CNG/LNG in Limburg
worden samen met de relevante partners (Blue Planet Hydrogen, Group Machiels, potentiële afnemers, …).
5.3 Warmtenetten in Limburg POM-ERSV Limburg zet in op de ontwikkeling van warmtenetten op bedrijventerreinen in Limburg. Vanuit het Europese project Eco2Profit werden 2 bedrijventerreinen geselecteerd waarop een warmtenet ontwikkeld kan worden: Ravenshout (Beringen, Ham, Tessenderlo) en Genk-Zuid. In 2012 en 2013 is door POM-ERSV Limburg onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van de valorisatie van restwarmte op en rond deze bedrijventerreinen. Hiermee is een eerste belangrijke stap gezet naar het verduurzamen van bestaande en nieuwe bedrijventerreinen, alsook de onmiddellijke omgeving errond. De resultaten geven weer dat er een aanzienlijke hoeveelheid aan warmte beschikbaar is op beide terreinen. Doelstelling 2015 De focus voor 2015 is het concretiseren van nieuwe opportuniteiten rond het thema warmte. Zo zal er begeleiding geboden worden bij de ontwikkeling van het warmtenet in Lanaken, waar een haalbaarheidsstudie werd uitgevoerd met steun van de provincie. Het omzetten van de haalbaarheid naar een concrete case zal opgenomen worden door POM ERSV Limburg in samenwerking met de initiatiefnemers.
De weg naar het gebruik van duurzame brandstoffen voor transportdoeleinden is nog lang. Er bestaan verschillende proefprojecten met elektrische voertuigen en de technologie om elektrisch te rijden, verbetert voortdurend. Een alternatief voor rijden op elektriciteit is waterstof. Waterstof is een flexibele en milieuvriendelijke energiedrager, maar voorlopig staat de technologie nog niet helemaal op punt en zijn ook tankmogelijkheden zeer beperkt. Om op korte termijn meer duurzaam te kunnen rijden, is rijden op aardgas een interessant alternatief. CNG (= Compressed Natural Gas) en LNG (= Liquid Natural Gas) verminderen significant de uitstoot van CO2 en fijn stof, en is dus een oplossing voor de acute milieuproblemen. Aardgas kan gezien worden als een transitiebrandstof, tot elektrisch rijden of het rijden op waterstof op punt staat. Het obstakel in het echt doorbreken van rijden met CNG of LNG is het gebrek aan tankfaciliteiten. In Limburg zijn slechts enkele tankstations uitgerust voor CNG. Onze provincie hinkt hier achterop want in de andere Vlaamse provincies bestaan er meer van deze faciliteiten. In onze buurlanden zijn ze zelfs bijna algemeen te noemen. Doelstelling 2015 POM-ERSV Limburg wenst het gebruik van CNG en LNG te stimuleren. Hiertoe wordt, onder meer voor de uitbreiding van het bedrijventerrein Tongeren-Oost, onderzocht of en hoe er een LNG-tankinstallatie kan geïntegreerd worden op het bedrijventerrein.
Pagina 50
6. Beleidsontwikkeling / Communicatie / China Desk
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 52
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
6. Beleidsontwikkeling / Communicatie / China Desk De werking van de dienst Beleidsontwikkeling bij POM-ERSV Limburg concentreert zich enerzijds op de verwerking en verspreiding van een groot aantal relevante socioeconomische indicatoren ter voorbereiding of onderbouwing van beleidsbeslissingen. Anderzijds organiseert de dienst diverse overleg- en adviesorganen om plaatselijke socio-economische knelpunten in kaart te brengen en hieromtrent beleidsmatige acties te ontwikkelen of informatieoverdracht te bevorderen. Het afgelopen jaar 2014 werd dit vertaald in een lange-termijnvisie voor de socio-economische ontwikkeling van de regio, het Streekpact 2014-2019. POM-ERSV Limburg wenst een optimale betrokkenheid van de lokale besturen in de provinciale (en waar mogelijk ook in de Vlaamse en federale) economische beleidsvorming. Door op streekniveau diverse overlegplatformen te organiseren (bv. burgemeestersoverleg) rond socio-economische thema’s kunnen lokale noden aangepakt worden op provinciaal en Vlaams niveau. Omgekeerd kan POM-ERSV Limburg in samenspraak met de gemeentebesturen beslissingen van hogere overheden via het streekoverleg vertalen naar lokale acties. Ter ondersteuning van de streekwerking en van de lokale besturen en andere socioeconomische actoren in de provincie, levert POM-ERSV Limburg analyses van socioeconomische indicatoren aan. Dit gebeurt zowel op vraag als via de reguliere communicatiemiddelen van POM-ERSV Limburg (bv. website, streekfoto’s, Economisch Rapport,…). Via dezelfde kanalen verspreidt POM-ERSV Limburg ook algemene en sectorspecifieke economische info.
6.1 Beleidsvoorbereiding Door de combinatie van studiewerk enerzijds en de organisatie van overleg anderzijds (bv. beheerraden POM-ERSV, RESOC, SERR, Logistiek Platform Limburg, Platform Zorglandschap Limburg,…), is POM-ERSV Limburg goed geplaatst voor de voorbereiding, onderbouwing of advisering van beleidsbeslissingen op verschillende niveaus. Door de brede waaier aan activiteiten van POM-ERSV Limburg situeert deze beleidsvoorbereiding zich in diverse thema’s, zoals infrastructuur, ruimtegebruik, zorg en welzijn, arbeidsmarkt, duurzame energie, internationale samenwerking,… Bovendien heeft POM-ERSV Limburg een strategisch ontwikkelingsplan uitgewerkt voor Noord-Oost-Limburg, waarin gefocust wordt op 5 beleidsdomeinen (wonen, werken, leren, ontspannen en mobiliteit). Dit project speelt in op de groeiende nood aan beleidsvoorbereidende ondersteuning van lokale besturen, die perfect past binnen de taakstelling van POM-ERSV Limburg. Doelstelling 2015 POM-ERSV Limburg zal de nieuwe socioeconomische ontwikkelingen in Limburg op de voet blijven volgen ter voorbereiding of advisering van beleidsbeslissingen bij de bevoegde instanties (bijvoorbeeld verdere opvolging van de Noord-Zuidverbinding (N74) en het Territoriaal Ontwikkelingsprogramma Centraal Limburg van Ruimte Vlaanderen).
6.2 RESOC Het Regionaal Economisch en Sociaal Overlegcomité Limburg is samengesteld uit vertegenwoordigers van het provinciebestuur,
Pagina 53
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
de Limburgse gemeentebesturen en de Limburgse sociale partners die ook in SERR Limburg zitten. Naast overleg aangaande socio-economische thema’s, heeft het RESOC ook een adviserende rol, bv. inzake invoegbedrijven, sociale werkplaatsen en lokale diensteneconomie. Afhankelijk van de nieuwe richtlijnen die de Vlaamse regering zal uitschrijven, zal de werking inzake RESOC mogelijk grondig gewijzigd worden. Op het ogenblik dat deze publicatie wordt opgemaakt, is hierover nog geen duidelijk standpunt beschikbaar. Doelstelling 2015 In 2015 zal het RESOC minimaal 3 keer samenkomen. Mogelijke thema’s voor de vergaderingen van dit overlegorgaan zijn het Streekpact (implementatie met focus op 22 prioritaire acties), het SALK en haar opportuniteiten en andere thema’s die uit het burgemeestersoverleg in de Limburgse streken naar boven zullen komen.
acties, praktische werken door beroepsopleiding, buitenschoolse kinderopvang, mandaten kosteloze arbeidsbemiddeling, trajectbegeleiding en competentie-ontwikkeling, ESF-dossiers, de VDABondernemingsplannen en programmatie. Onder de koepel van de SERR zijn verschillende werkgroepen actief. Zo komt voorafgaand aan de SERR-vergaderingen telkens de Ombudsdienst samen om advies te verlenen over transmissiedossiers (A8) van VDAB. Ook de werkgroep Arbeidsmarkt is actief onder de SERR. Deze werkgroep is een overlegplatform met partners uit het brede werkveld actief rond arbeidsmarkt. Doel van het overleg is informatie-uitwisseling over actuele arbeidsmarktontwikkelingen, denkoefeningen als basis voor nieuwe acties en voorbereiding van adviesdossiers voor SERR. Afhankelijk van de nieuwe richtlijnen die de Vlaamse regering zal uitschrijven, zal ook de werking inzake SERR mogelijk grondig gewijzigd worden. Ook hierover is nog geen duidelijk standpunt beschikbaar bij de opmaak van deze publicatie.
6.3 SERR De Sociaal-Economische Raad van de Regio is het overleg tussen vertegenwoordigers van de werkgeversorganisaties VOKA KvK Limburg, Unizo Limburg en Boerenbond Limburg en van de werknemersorganisaties ACV, ACLVB en ABVV. De SERR komt maandelijks samen en overlegt over socio-economische en arbeidsmarktgerelateerde onderwerpen die relevant zijn voor Limburg. Hierdoor biedt de SERR draagvlak voor mogelijke acties en projecten die mogelijk vanuit de SERR zelf geïnitieerd worden.
Doelstelling 2015
Daarnaast vervult de SERR ook een adviesrol m.b.t. diversiteitsplannen, individuele beroepsopleidingen (IBO’s), PWA-inschakelings-
Het Streekpact is het document dat de langetermijnvisie vastlegt voor de sociaaleconomische ontwikkeling van Limburg en
Organisatie en inhoudelijke stoffering van het maandelijks overleg van SERR Limburg (uitgezonderd de zomermaanden) en van de Ombudsdienst. Organisatie en verslaggeving van een vijftal bijeenkomsten van de Werkgroep Arbeidsmarkt.
6.4 Streekpact
Pagina 54
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
daarbij een aantal strategische ambities koppelt aan concrete doelstellingen en acties. In 2014 is, in samenspraak met de sociale partners, de gemeentebesturen en Limburgse socio-economische actoren, een nieuw Streekpact, met een looptijd van 2014 tot 2019, opgemaakt en ter goedkeuring voorgelegd aan RESOC Limburg, de Algemene Vergadering van ERSV Limburg, de Limburgse gemeentebesturen, het provinciebestuur en de besturen van de Limburgse sociale partners. Vervolgens werd een prioriteitenlijst van uit te voeren acties opgemaakt en bekrachtigd. In samenspraak met de partners werd ook een plan van aanpak voor de begeleiding van deze acties opgemaakt. Doelstelling 2015 2015 betekent het startschot voor de implementatie van het Streekpact. In de eerste plaats zullen de acties uit de prioriteitenlijst volgens het vooropgestelde plan van aanpak ondersteund worden.
In 2014 werden de voorbereidingen getroffen (evaluatie oude werking, opmaak nieuwe formule) om voor dit overleg een nieuwe en geslaagde doorstart te creëren. Het overleg zal, afhankelijk van de opportuniteiten, ofwel streekgebonden ofwel op basis van een thema georganiseerd worden. Doelstelling 2015 Het nieuwe overleg vindt zijn vertrekpunt in de noden en wensen van lokale besturen. De ontwikkelde methodiek voor het strategisch ontwikkelingsplan dat in opmaak is voor drie Limburgse gemeenten kan hiertoe inspiratie bieden. In 2015 zal per streek/thema op regelmatige basis een overleg georganiseerd worden.
6.6 Bovenlokaal ontwikkelingsplan
6.5 Thematisch en streekgebonden overleg Om de betrokkenheid van de lokale besturen in de regionale en provinciale socioeconomische beleidsvorming te verhogen, werkt POM-ERSV Limburg met streektafels in de vijf Limburgse streken (Noord, Midden, Zuid, West en Maasland). Op die manier kunnen lokale socio-economische thema’s en behoeftes op een hoger beleidsniveau (provinciaal of Vlaams) getild worden. Anderzijds kunnen beslissingen of voorstellen van hogere overheden afgetoetst worden bij de lokale besturen, en waar mogelijk vertaald worden naar concrete bovenlokale acties.
POM-ERSV Limburg ondersteunde in 2014 drie Limburgse gemeenten in de uitwerking van een bovenlokaal socio-economisch ontwikkelingsplan voor hun regio. Gebaseerd op relevant cijfermateriaal en interviews met betrokkenen, werd een SWOT-analyse opgemaakt en werden actievoorstellen geformuleerd en geïnitieerd. Hieruit ontstond het idee om een methodiek te ontwikkelen voor de opmaak van bovenlokale ontwikkelingsplannen, die ook in andere Limburgse gemeenten toegepast kan worden. In 2015 zal POM-ERSV Limburg deze methodiek verder verfijnen. Een belangrijk element is het uitwerken van een kader om adviesvragen van lokale besturen af te toetsen, zodat eventuele vragen snel en adequaat beantwoord kunnen worden.
Pagina 55
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
economische relevantie voor Limburg.
Verdere verfijning en toepassing van de methodiek voor de opmaak van bovenlokale ontwikkelingsplannen, inclusief voorbereidend studiewerk.
6.9 Socio-economische analyse van Limburg en haar 5 streken
6.7 Limburgradar In de Limburgradar van POM-ERSV Limburg wordt de evolutie weergegeven van 13 indicatoren die de socio-economische toestand van de provincie op de voet volgen. De Limburgradar geeft in één beeld duidelijk aan welke indicator beter of slechter scoort dan in dezelfde periode van het jaar voordien. De opgenomen indicatoren bevatten zowel de bedrijvigheid, de toestand op de arbeidsmarkt als het consumentenvertrouwen in Limburg. Doelstelling 2015 Digitale verspreiding van de Limburgradar op kwartaalbasis (in de maanden januari, april, juli en oktober).
Al geruime tijd publiceert POM-ERSV Limburg de ‘Socio-economische analyse van Limburg en haar 5 streken’. Deze publicatie wordt tweejaarlijks geactualiseerd. In dit document worden, waar mogelijk tot op streekniveau, een groot aantal socio-economische indicatoren geanalyseerd, de evolutie wordt in kaart gebracht en de Limburgse cijfers worden vergeleken met de gemiddelden op Vlaams en Belgisch niveau. Doelstelling 2015 Opmaak van de ‘Socio-economische analyse van Limburg en haar 5 streken’ en ruime verspreiding ervan via een gedrukte publicatie naar diverse socio-economische actoren binnen en buiten de provincie.
6.10 Studiewerk 6.8 Economisch Rapport Het Economisch Rapport van POM-ERSV Limburg is een gedrukte publicatie waarin actuele socio-economische onderwerpen uitvoerig geanalyseerd en toegelicht worden. Waar mogelijk worden de artikels onderbouwd met relevante cijfergegevens. Het Economisch Rapport zal voortaan vooral een thematische invulling krijgen. Doelstelling 2015 Publicatie van vier Economische Rapporten die een hoofdzakelijk thematische invulling zullen krijgen. De geselecteerde thema’s zijn afhankelijk van de actualiteit en de socio-
Naast het studiewerk dat aan bod komt in bovenvermelde publicaties, verzamelt en analyseert POM-ERSV Limburg permanent een uitgebreid aantal socio-economische cijfergegevens. Deze gegevens worden zo gedetailleerd en actueel mogelijk in gebruiksvriendelijke tabellen weergegeven op de website www.ersvlimburg.be. Daarnaast biedt POM-ERSV Limburg ook data aan op specifieke vraag van socio-economische actoren en beleidsverantwoordelijken (Europees, federaal, Vlaams, provinciaal en lokaal). Ook ter ondersteuning van de werking van andere diensten of projecten binnen POM-ERSV worden diverse statistieken en rapporten aangereikt.
Pagina 56
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Doelstelling 2015
provincie. Publicaties zoals de Limburgradar, de Socio-Economische analyse van Limburg, de Streekfoto’s, het Economisch Rapport, persberichten, bijdrages in provinciale communicatiedragers, … zijn daar goede voorbeelden van. Ook de diverse websites die onder beheer van POM-ERSV vallen, de digitale nieuwsbrief van POM-ERSV en de Facebook-pagina’s van het Logistiek Platform Limburg en het Platform Zorglandschap Limburg hebben als doel om zo actueel en accuraat mogelijk te informeren over de werking van POM-ERSV of over socioeconomisch nieuws uit de provincie.
Permanente actualisering van de statistieken die weergegeven worden op de website www.ersvlimburg.be. Beantwoorden van specifieke vragen naar cijfergegevens, zowel intern als extern.
6.11 Subsidiewijzer Sinds begin 2014 publiceert POM-ERSV Limburg, naar analogie met de subsidiedatabank voor bedrijven van het Agentschap Ondernemen, op de website www.ersvlimburg.be een online subsidiewijzer voor Limburgse gemeentebesturen. Vertrekkend vanuit verschillende beleidsdomeinen (bv. welzijn, mobiliteit, economie,…) biedt deze digitale subsidiewijzer een overzicht van de geldende subsidiereglementen op Europees, federaal, Vlaams en provinciaal niveau. Op die manier wil POMERSV Limburg sterk bijdragen aan de optimale benutting van subsidies in Limburg.
Doelstelling 2015
Doelstelling 2015
Verdere bekendmaking en permanente actualisering van een digitale subsidiewijzer voor lokale besturen in Limburg. Verzorgen van een maandelijkse digitale mailing naar geabonneerden met overzicht van recente wijzigingen in de subsidiewijzer.
6.12 Websites, nieuwsbrieven, social media
Met een uitgebreid communicatie-aanbod wil POM-ERSV Limburg informatie verstrekken over socio-economische ontwikkelingen in de
Pagina 57
Permanente actualisering van de websites: www.ersvlimburg.be www.pomlimburg.be www.logistiekinlimburg.be www.erzitmuziekinlogistiek.be www.platformzorglandschaplimburg.be www.bedrijventerreinenlimburg.be www.eco2profit-limburg.be Van zodra er meer duidelijkheid is omtrent de toekomstige werking van POM en ERSV, zal dit moment aangegrepen worden om de websites grondig te hervormen of te vernieuwen, inclusief het bijhorende CMS-systeem. Ondersteuning van de website voor gate4logistics, het Euregionaal overlegplatform rond logistiek. Opmaak en verspreiding van minimaal 6 digitale nieuwsbrieven van POM-ERSV. Onderhoud Facebook-pagina’s Logistiek Platform Limburg en Platform Zorglandschap Limburg Via de inzet van welbepaalde social media de communicatie van POM-ERSV gericht versterken.
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
6.13 China Desk De China Desk van POM-ERSV Limburg is het centrale aanspreekpunt voor Limburgse bedrijven die hun activiteiten willen uitbreiden naar China, zowel voor een vestiging in China als voor handel met Chinese bedrijven. Daarnaast promoot de China Desk Limburg in China als ideale investeringslocatie voor Chinese bedrijven die een locatie of handelspartner zoeken in Europa.
Desk van POM-ERSV Limburg wordt daarom volledig geïntegreerd in de bestaande structuur van ‘Locate in Limburg’, weliswaar nog steeds op basis van detachering. Doelstelling 2014
Het SALK-rapport en eerdere analyses van POM-ERSV Limburg geven aan dat de verre export (buiten Europa) van Limburgse bedrijven achterop hinkt ten opzichte van het Vlaamse gemiddelde. De Limburgse bedrijven sensibiliseren en mobiliseren tot export naar China blijft daarom ook in 2015 één van de belangrijkste actiepunten van de China Desk. Aangezien thema’s als duurzaamheid (cleantech, hernieuwbare energie,…) en ouderenzorg (infrastructuur, verzorging, medicijnen,…) de afgelopen jaren sterk aan belang winnen in China, zal de China Desk in haar werking hieraan extra aandacht schenken. Zowel Chinese overheidsinstanties als private spelers zoeken immers samenwerking rond deze thema’s. Gezien Limburg over heel wat expertise beschikt in deze domeinen, zijn Limburgse bedrijven en organisaties uitermate goed geplaatst om deze samenwerking vorm te geven. De China Desk kan daarbij fungeren als ideale tussenpersoon. Het SALK-uitvoeringsplan benadrukt verder het belang van het versterken van de acquisitie-strategieën voor de provincie Limburg. Rekening houdend met de concrete resultaten die in de afgelopen maanden werden gerealiseerd, vraagt de vzw ‘Locate in Limburg’ de verderzetting van de huidige samenwerking met de China Desk. De China Pagina 58
Informatieverstrekking over China (economie, cultuur, handelsprincipes, praktische hulp,…) naar Limburgse bedrijven en organisaties en deze aanzetten tot export naar China. Ondersteuning van de acquisitiewerkgroep ‘Locate in Limburg’ voor de promotie van Limburg als ideale investeringslocatie voor Chinese bedrijven en voor de communicatie met potentiële Chinese investeerders. Promotie en ondersteuning van samenwerking tussen Chinese en Limburgse organisaties, bv. tussen het CCPIT Jiangsu en VOKA KvK Limburg. Organisatie, ondersteuning en/of deelname aan Limburgse delegaties die een bezoek brengen aan China. Verdere samenwerking met Chinese media om Limburg te promoten. Specifiek rond de thema’s duurzaamheid en ouderenzorg contacten leggen en de communicatie verzorgen tussen Chinese overheidsorganisaties of privébedrijven en Limburgse bedrijven, onderwijsinstellingen, kenniscentra, organisaties,… met het oog op kennisuitwisseling en projectontwikkeling. Chinese bedrijven die reeds handel voeren met Limburgse bedrijven extra ondersteuning bieden zodat ze andere Chinese bedrijven als goede voorbeeld kunnen inspireren. Verdere uitbouw van contacten met relevante organisaties om de one-stopshop dienstverlening naar Chinese
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
bedrijven te versterken (bv. inzake recht, accountancy, HR, marketing, verkoop, logistiek,…). Blijvende ondersteuning en versterking van de samenwerkingsrelatie tussen de provincie Limburg en de provincie Jiangsu (en eventueel andere regio’s) omdat een goede overheidsrelatie ook de samenwerking tussen bedrijven en organisaties faciliteert.
Pagina 59
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 60
7. Evenredige Arbeidsdeelname en Diversiteit
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
Pagina 62
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
7. Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit (EAD) Het actieprogramma van EAD is gekoppeld aan de opmaak van een convenant tussen Vlaanderen, SERR en het ERSV. Aanvang 2013 werd het convenant afgesloten voor de periode 2013 – 2015. Hieronder worden de acties weergegeven voor het werkjaar 2015.
gelden. Er moet m.a.w. worden bepaald of de besparingen worden gerealiseerd door middel van een verlaging van de toegekende subsidies per bedrijf, dan wel via een daling van het aantal gesubsidieerde bedrijven. Doelstelling 2015
Het diversiteitsbeleid van de nieuwe Vlaamse Regering zal in 2015 grondig geëvalueerd worden. In de loop van 2015 moet er immers worden bepaald of er tussen de Vlaamse regering en de ERSV’s een nieuwe convenant wordt afgesloten, dan wel de werking inzake diversiteit herschikt wordt.
Naast het uitvoeren van acties uit het convenant stellen de projectontwikkelaars hun kennis ter beschikking en wensen zij ondersteuning te bieden aan de uitvoering van het SALK-actieplan.
7.1 Loopbaan- en diversiteitsplannen De kerntaak van de projectontwikkelaars loopbaan- en diversiteitsbeleid bij POM-ERSV Limburg is het afsluiten van loopbaan- en diversiteitsplannen (in al haar vormen) in bedrijven, organisaties, lokale besturen en onderwijsinstellingen. Dit veronderstelt dat de projectontwikkelaars op een professionele manier werkgevers sensibiliseren voor een diversiteitsgericht personeelsbeleid en hen begeleiden bij de opmaak en uitvoering van de plannen. Rekening houdend met de aangekondigde besparing van 10% op de middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt van de regio’s, is het op dit ogenblik niet duidelijk of de geldende doelstellingen inzake af te sluiten plannen en aan te spreken organisaties blijven
Te behalen aantal loopbaan- en diversiteitsplannen: 18 plannen per FTE projectontwikkelaar. Bij een volledige personeelsbezetting van 6 FTE komt dit neer op 108 nieuwe plannen voor Limburg. Begeleiding en opvolging van de plannen die werden afgesloten in 2013 en 2014 (uitvoeringsperiode plan kan tot 2 jaar lopen).
Al de projecten die hierna volgen, zijn uiteraard afhankelijk van de financiële ruimte waarover de organisatie zal beschikken. Onderstaand overzicht is dus gebaseerd op een ongewijzigde budgettaire invulling. Afhankelijk van de definitieve beslissingen betreffende de toekomstige werking, zullen er tussen al deze projecten keuzes worden gemaakt.
7.2 Projectwerking in het kader van het loopbaan- en diversiteitsbeleid Naast het afsluiten en opvolgen van diversiteitsplannen, voert POM-ERSV Limburg ook een aantal diversiteitsprojecten en –acties uit. Deze projecten hebben vaak een meer experimenteel en innovatief karakter en
Pagina 63
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
spelen veelal in op noden en behoeften die gesignaleerd worden in de diversiteitsplannen.
7.2.1 Project ‘Retail in de lift met kansengroepen’ Vanuit een behoefteonderzoek naar innovatieve methodieken groeide het project ‘Retail in de lift met kansengroepen’. Het project wenst de instroom van kansengroepen in de Retail sector te bevorderen. Voorafgaand aan de opstart werd in 2014 een marktonderzoek uitgevoerd om zicht te krijgen op de noden van de Retail sector om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Aansluitend werd een lerend netwerk in het leven geroepen waarbij aan werkgevers kennis wordt bijgebracht over het optimaal inzetten van de competenties van kansengroepen en de mogelijkheden die hierdoor ontstaan voor de Retail (bv. nieuwe klantengroepen aanboren). Dit lerend netwerk zal in 2015 worden gecontinueerd. Het lerend netwerk moet leiden tot een aantal experimenten waarbij handelaars effectief de voordelen kunnen zien van de inzet van kansengroepen. De ontwikkeling van dit project is uiteraard afhankelijk van de budgettaire ruimte waarover ERSV Limburg zal beschikken.
kansengroepen in de Retail duidelijk zichtbaar worden.
7.2.2 Loopbaan- en diversiteitsbeleid binnen de Limburgse gemeentebesturen De afgelopen jaren hebben reeds heel wat Limburgse gemeentebesturen en OCMW’s een diversiteitsplan afgesloten. Om deze lokale besturen nog meer ondersteuning te bieden bij het voeren van een diversiteitsgericht personeelsbeleid, werd in 2014 een lerend netwerk opgestart op basis van de HRM-scan, ontwikkeld door de VVSG. In het werkjaar 2015 wordt het lerend netwerk geëvalueerd en, indien positief, verder verspreid naar andere lokale besturen in Limburg. Uit het lerend netwerk werden door de deelnemende personeelsverantwoordelijken enkele vormingsbehoeften naar voren geschoven. In het werkjaar 2015 zullen deze behoeften worden omgezet naar een concreet opleidingsaanbod (met openstelling voor alle Limburgse gemeenten). Volgende opleidingsbehoeften werden reeds bepaald: drempelvrij werven en selecteren, leeftijdsbewust personeelsbeleid en talentmanagement. Doelstelling 2015
Doelstelling 2015
Continueren van het lerend netwerk van minimum 10 retailers. Op basis van de ervaren behoeften nieuwe methodieken ontwikkelen en/of bestaande methodieken verfijnen. Opstart van 3 experimenten waarbij de voordelen van het werken met Pagina 64
Het experiment in Noord-Limburg zal onder voorwaarde van een positieve evaluatie worden verbreed naar andere Limburgse lokale besturen. De doelstelling blijft identiek, m.n.: o Gemeentelijke beleidsverantwoordelijken (objectief van 10 nieuwe gemeenten) overtuigen van het nut van een loopbaan- en diversiteitsbeleid zodat een integratie van het
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
7.2.4 Trainingen voor bedrijven met een diversiteitsplan
diversiteitsgedachtegoed een evidentie wordt in de beleidsvoering van het lokaal bestuur. o Mandatarissen en ambtenaren trainen en instrumenten aanreiken om diversiteit te introduceren in het personeelsbeleid en in de dienstverlening.
Voor de begeleiding of nazorg van bedrijven met een loopbaan- en diversiteitsplan organiseert POM-ERSV Limburg meerdere opleidingen voor HRM-verantwoordelijken of zaakvoerders. Volgende opleidingen worden gecontinueerd in het werkjaar 2015: -
7.2.3 Bevorderen arbeidsmarktactoren.
-
samenwerking
Vanuit een brainstorm met de VDABaccountwerking, Jobkanaal en POM-ERSV Limburg werden drie bijkomende concrete acties afgebakend om de samenwerking tussen de verschillende arbeidsmarktactoren in Limburg te optimaliseren. Het betreft:
De opmaak van een ‘Roadmap voor bedrijven’.
De organisatie van een jobbeurs voor Ford-arbeiders (uitgevoerd in 2014)
-
-
De koppeling van het clusterproject (zie 7.2.2) aan de sectorgerichte werking van het Ondernemersplatform (conform SALK).
Het opleidingsaanbod van POM-ERSV Limburg is een flexibel gegeven. Nieuwe opleidingen zijn steeds mogelijk op vraag van de werkgevers of op basis van concreet ervaren noden bij de opmaak en uitvoering van de plannen.
Doelstelling 2015
Uitbreiding van het project naar de sector logistiek en (mogelijk) de Retail sector. Optimaliseren van de samenwerking tussen VDAB accounts en medewerkers Jobkanaal op basis van de drie bovenvermelde concrete acties.
Werven en selecteren op kwaliteit bij een divers aanbod uit de arbeidsmarkt Workshops voor peters en meters en hun leidinggevenden Workshop leeftijdsbewust personeelsbeleid Aan de slag met competenties en talenten Diversiteit op de werkvloer Kansarmoede op de werkvloer, een leidraad voor managers van menselijk vermogen Omgaan met discriminerende uitlatingen in de dienstverlenende sector Appreciative Inquiry (waarderend onderzoek), veranderen met energie Innovatieve arbeidsorganisatie
Doelstelling 2015
Pagina 65
Continuering van het bestaande aanbod aan opleidingen voor bedrijven met een diversiteitsplan. Organisatie van bijkomende opleidingen indien hiertoe behoefte is bij bedrijven met een loopbaan- en diversiteitsplan.
POM-ERSV Limburg
Bereik van 12 opleidingssessie.
Jaarprogramma 2015
bedrijven
7.2.6 Projecten en acties in samenwerking met externen / departement WSE
per
7.2.5 Euregionaal project gendergelijkheid en arbeidsparticipatie In het werkjaar 2014 wensten drie netwerken die actief zijn rond vrouwen en gender, namelijk in Belgisch Limburg (Dienst Gelijke Kansen en LVR), Nederlands Limburg (FAM!) en Aken (Bundesverband der Frau in Business und Management) een beknopt vergelijkend onderzoek op te zetten m.b.t. de arbeidsmarktsituatie van vrouwen in de drie regio’s. Deze actie werd omwille van de hertekening van de opdrachten van de Duitse partner verschoven naar dit werkjaar. Intussen haakte de Duitse partner in het project af. In 2015 zal dan ook gezocht worden naar een nieuwe derde Europese partner.
Onderstaande projecten werden of worden ontwikkeld op Vlaams niveau onder impuls van het departement WSE en kennen een uitloper in Limburg. POM-ERSV Limburg ondersteunt de uitvoering van deze projecten en acties.
Het thema dat expliciet zal belicht worden blijft hetzelfde met name de impact van de economische crisis op de situatie van vrouwen op de arbeidsmarkt.
-
Project armen: vormingsprogramma voor een betere begeleiding en ondersteuning van de doelgroep ‘armen op de werkvloer’ binnen het personeelsbeleid.
-
Project kennisdeling – kennisproductiviteit: de projectontwikkelaars EAD komen regelmatig samen op Vlaams niveau. Dit leidt tot het uitwisselen van gegevens, tot interactie en vooral tot nieuwe innoverende vormingspakketten afgestemd op de Vlaamse arbeidsmarktbehoeften.
-
DUOday voor personen met een arbeidshandicap: sinds 2011 organiseert GTB Vlaanderen een dag waarbij personen met een arbeidsbeperking gedurende 1 dag de mogelijkheid krijgen om een beroepsverkennende stage te lopen in een bedrijf of organisatie. POMERSV Limburg treedt ook in 2015 op als ondersteunende partner bij de organisatie van deze DUOday.
-
Lerende netwerken: de projectontwikkelaars EAD van POM-ERSV Limburg participeren actief in een aantal lerende netwerken op Vlaams niveau. In deze netwerken worden goede praktijken besproken en wordt informatie uitgewisseld.
Doelstelling 2015
Het betrekken van een nieuwe Europese partner in het project. Herdefiniëring projectdoelstelling in functie van de samenwerking met de nieuwe partner. Onderzoek naar mogelijke subsidiekanalen en opmaak dossier. Bepaling en opstart (o.v. van goedkeuring van het dossier) van minimum 2 concrete acties binnen het afgebakende thema.
Pagina 66
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
7.3.1 Project ‘Hop-on the diversitybus’
Doelstelling 2015
Dit project focust op netwerking en (op een subtiele manier) sensibilisering van werkgevers om mensen uit kansengroepen aan te werven. Het project wil enerzijds goede bedrijfsvoorbeelden tonen van het vermarkten van competenties van kansengroepen en anderzijds een voorbeeld zijn van samenwerking met de EAD-partners langs de vraagzijde.
Project armen: organiseren van vormingen voor leidinggevenden binnen bedrijven die armen tewerkstellen. Project kennisdeling – kennisproductiviteit: continuering van het Vlaamse overleg van projectontwikkelaars EAD en organiseren van twee opleidingssessies in functie van de behoeften van de projectontwikkelaars. DUOday: ondersteunende partner voor de organisatie van de 5de Vlaamse DUOday in Limburg.
De voorbeeldbedrijven worden bezocht per bus. Tijdens de rit wordt verder informatie verstrekt over de werking van de EADpartners.
7.3 Sensibilisering voor het belang van de diversiteitsgedachte
Doelstelling 2015
Via gerichte sensibiliseringsacties wil POMERSV Limburg het bewustzijn verhogen van het belang van de diversiteitsgedachte in het algemeen en bij werkgevers in het bijzonder. Hierbij wordt de aandacht vooral toegespitst op die Limburgse regio’s die verhoudingsgewijs minder plannen kennen. De afbakening van deze acties gebeurt steeds in overleg met partners in de regio zelf. Concrete initiatieven in het werkjaar 2015 werden nog niet bepaald. Doelstelling 2015
Werkgevers via de ‘diversitybus’ en de bedrijfsbezoeken sensibiliseren voor een diversiteitsgericht personeelsbeleid en de aanwerving van mensen uit de kansengroepen. Bereik van minimaal 50 werkgevers die aan het prille begin staan van hun diversiteitsproject.
7.3.2 Ontbijtsessie rond tewerkstellingsmaatregelen voor personen met een arbeidsbeperking Na een geslaagd experiment in 2014 wordt ook dit werkjaar een ontbijtsessie georganiseerd voor werkgevers en HRmedewerkers. Aan de hand van getuigenissen van werkgevers ontvangen de deelnemers informatie over het aanbod en de werking van de Limburgse GOB’s (Gespecialiseerde opleidings-, begeleidings- en bemiddelingsdienst voor personen met een arbeidshandicap) en over de mogelijke tewerk-
Organisatie van minimum twee initiatieven om werkgevers in Limburgse regio’s, met verhoudingsgewijs minder plannen, te stimuleren om meer diversiteitsgericht te werken. Wegwerken van de achterstand inzake het aantal diversiteitsplannen in regio’s met verhoudingsgewijs minder plannen, waardoor deze regio’s op het niveau van de andere Limburgse regio’s komen. Pagina 67
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
stellingsmaatregelen bij de aanwerving van een persoon met een arbeidsbeperking.
Bovendien werken de projectontwikkelaars in de praktijk en staan ze in nauw contact met bedrijven en een netwerk van partners betrokken bij de uitwerking en uitvoering van het Vlaamse Loopbaan- en Diversiteitsbeleid. Dit plaatst de afdeling EAD op het unieke kruispunt tussen beleid en praktijk. Dit behelst zowel de vertaling van de noden op de werkvloer naar het beleid (bottom-up) als de vertaling van beleidsinitiatieven naar het werkveld (top-down).
Doelstelling 2015
Organisatie van een ontbijtsessie voor ondernemingen/organisaties over de tewerkstellingsmaatregelen voor personen met een arbeidsbeperking en voorstelling van de werking van de Limburgse GOB’s aan de hand van getuigenissen van werkgevers. Deelname van minimaal 35 bedrijven.
Doelstelling 2015
7.4 Samenwerking met speerpuntsectoren Vanzelfsprekend wordt de expertise van de projectontwikkelaars EAD ook overgedragen naar de andere diensten binnen POM-ERSV Limburg. Vooral de samenwerking met de speerpunten Logistiek en Zorgeconomie zal nog verder uitgebouwd worden bij de uitwerking van arbeidsmarktgerelateerde projecten en acties die vanuit deze diensten worden opgezet.
Doelstelling 2015
Blijvende en waar mogelijk versterkte ondersteuning bieden bij projecten vanuit andere diensten binnen POM-ERSV die gerelateerd zijn aan de arbeidsmarkt.
7.5 Platformwerking in het kader van netwerking en samenwerking Om de voorgaande doelstellingen goed te kunnen realiseren is een uitgebreid netwerk cruciaal. Het netwerk van de projectontwikkelaars situeert zich op diverse domeinen. Pagina 68
Deelname aan de Werkgroep Arbeidsmarkt, die actief is onder de koepel van SERR Limburg. Deelname aan het Structureel Overleg Diversiteit (SOD) waar de Limburgse EAD-partners elkaar tweemaandelijks ontmoeten om informatie uit te wisselen en samenwerking te bevorderen. Vertegenwoordiging in de Commissie Diversiteit die functioneert als beleidsen adviesvoorbereidende werkgroep van SERR Limburg. Deelname aan diverse externe werkgroepen op Vlaams en provinciaal niveau. De mogelijkheden verkennen om bestaande netwerken uit te breiden en nieuwe netwerken te creëren. Ter beschikking stellen van informatieen documentatiemateriaal over EAD aan externen.
7.6 Ondersteuning arbeidsmarktwerking en sociale economie Het luik arbeidsmarktwerking binnen het SALK biedt de leidraad voor bijkomende inspanningen in de algemene arbeidsmarkt-
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
werking in Limburg. De provincie en de VDAB nemen hierin de regierol op. POM-ERSV neemt dus geen trekkersrol op in deze thema’s. Wel stelt POM-ERSV Limburg haar expertise en ervaring ter beschikking aan de sector, aan lokale besturen, aan partners omtrent sociale economie. Op vraag en op maat wordt heel concreet ondersteuning geboden bij de regierol sociale economie in de zeven intergemeentelijke samenwerkingsverbanden in Limburg. In 2014 stond POMERSV reeds mee in voor het opzetten van deze samenwerkingsverbanden. 2015 staat in het teken van de operationele uitvoering van de actieplannen. De goed uitgebouwde samenwerking met instanties als IN-C, UHasselt, VVSG en de sectororganisaties zijn hierbij een absolute meerwaarde. POM-ERSV Limburg volgt verder de evolutie van de arbeidsmarkt en de resultaten die bereikt worden met de acties. Er zal ook aandacht gaan naar de wijzigingen in de arbeidsmarktwerking op basis van nieuwe Vlaamse beleidsaccenten (bv. 6e Staatshervorming). POM-ERSV staat tevens open voor het initiëren van nieuwe acties die de gewenste resultaten kunnen versterken en zal op vraag van partners projecten ten volle ondersteunen. Doelstelling 2015
Ondersteunen van acties m.b.t. arbeidsmarktwerking in Limburg. Ondersteuning bij de regierol sociale economie in de zeven intergemeentelijke samenwerkingsverbanden in Limburg. Permanente monitoring van de evolutie van de Limburgse arbeidsmarkt.
Pagina 69
POM-ERSV Limburg
Jaarprogramma 2015
POM-ERSV Limburg Kunstlaan 18, 3500 Hasselt Tel. 011 300 100 Fax 011 300 101
[email protected] –
[email protected] www.pomlimburg.be – www.ersvlimburg.be
© POM-ERSV Limburg – December 2014
Pagina 70
