perspectiefnota 2013

pe rs pe c ti ef n ota

2013

Perspectiefnota 2013    

       

  2   

 

Inhoud    Inhoud 

Inhoud     

INLEIDING ................................................................................................ 5 HET FINANCIËLE PERSPECTIEF .................................................................. 7 VOORSTEL .............................................................................................. 11 1. BESTUURSAGENDA............................................................................ 13 1.1

Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur, Communicatie en   Citymarketing & Externe betrekkingen.................................................................... 14

1.2

Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat & Energie en   Groen & Water......................................................................................................... 17

1.3

Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie, Maatschappelijk vastgoed en P&O ......... 20

1.4

Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio...................................................... 25

1.5

Zorg & Welzijn en Sport ........................................................................................... 29

1.6

Werk & Inkomen, Openbare ruimte en Wijken ....................................................... 33

1.7

Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs ............................................................................. 39

2. FINANCIEEL OVERZICHT ..................................................................... 44 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.1.5 2.1.6 2.1.7 2.1.8 2.1.9

Financieel beeld ....................................................................................................... 44 Ontwikkelingen algemene middelen ....................................................................... 44 Septembercirculaire................................................................................................. 47 Budgetwijzigingen.................................................................................................... 48 Investeringen ........................................................................................................... 48 Geraamde effecten rijksbezuiniging ........................................................................ 49 Bezuinigingsvoorstellen ........................................................................................... 50 Astructurele tekorten............................................................................................... 50 Ontwikkeling Saldireserve........................................................................................ 51 Financieel beeld ....................................................................................................... 52

BIJLAGEN ............................................................................................... 53 I. INVESTERINGEN................................................................................. 55 II. BUDGETWIJZIGINGEN PER PROGRAMMA.......................................... 59 III. BEZUINIGINGEN PER PROGRAMMA................................................... 63 IV. STAND VAN ZAKEN COALITIEAKKOORD ............................................. 67  

   

3 

     

 

  4   

 

Inleiding    Inleiding 

Inleiding  In het coalitieakkoord hebben we gekozen voor een sociale, sterke en duurzame stad. En  voor vernieuwing: Burgers, bedrijven en organisaties in Nijmegen zijn partners, waarmee  we de verantwoordelijkheid willen delen voor de stad en voor het reilen en zeilen van de  stedelijke samenleving.   In het coalitieakkoord zat een pakket aan bezuinigingsmaatregelen, om de toen verwachte  rijksbezuinigingen op te vangen en om nieuw beleid mogelijk te maken, voor de drie  pijlers van het akkoord.  Nu – midden in deze raadsperiode – worden we opnieuw geconfronteerd met  rijksbezuinigingen. De omvang is nog niet bekend, de inhoud evenmin. Zeker is dat er  nieuwe bezuinigingen in aantocht zijn. Misschien is het bedrag iets minder hoog dan in  2010. Daar staat tegenover dat ze sneller zullen komen. En de situatie is – natuurlijk – niet  meer hetzelfde.    De economie sputtert. De woningmarkt lijkt vrijwel stil te vallen. Onze grote stedelijke  projecten – Waalsprong en Waalfront – kraken in hun voegen. Kansen en risico’s gaan hier  hand in hand.  Dat geldt ook voor ons sociale beleid: De Wwb zorgt al voor tekorten, waarvoor we onze  reserves moeten aanspreken. De nieuwe wet Werken naar vermogen vergroot de  gemeentelijke verantwoordelijkheid voor uitkeringen en sociale werkvoorziening. Het Rijk  bezuinigt zo hard op de bijbehorende budgetten, dat het onvermijdelijk is dat we daar de  komende jaren geld op toe leggen.  Met de overgang van de jeugdzorg en van delen van de AWBZ neemt ook onze  verantwoordelijkheid voor de zorg enorm toe. Die uitbreiding van de gemeentelijke taken  voor het welzijn van haar burgers juichen we op zich toe. Als lokale overheid staan we het  dichtst bij die burger, zijn wij het best in staat een verbinding te maken tussen sociale  omgeving en formele zorgverlening.   Het Rijk bezuinigt hard op de bijbehorende budgetten. Dat wordt gebracht als een  efficiencybezuiniging maar het treft vooral de mensen aan de onderkant van de  samenleving. Voor de overgang van delen van de AWBZ en Jeugdzorg is daarnaast de  peildatum van overgang een discussiepunt tussen gemeenten en rijk. De efficiencykorting  dreigt daardoor veel hoger uit te vallen. Het is dan ook onvermijdelijk dat we de komende  jaren veel risico lopen in Werk en Inkomen en Zorg en Welzijn met de kans dat we er geld  op toe moeten leggen.    We gaan aan de slag met deze hervormingen, omdat het de kans biedt op een betere en  beter betaalbare zorg voor onze burgers. En omdat het aansluit bij onze opvattingen in  het coalitieakkoord, over de rol van overheid, organisaties, bedrijven en burgers in de  sociale stad die we willen zijn en willen blijven. Maar we maken ons grote zorgen, dat we  zonder financiële compensatie van de Rijksoverheid nauwelijks in staat zullen zijn  voldoende perspectief te bieden aan de Nijmegenaren die dat het hardste nodig hebben.     De uitkomsten van de nieuwe Stads‐ en Wijkmonitor laten zien dat Nijmegen zich door de  crisis niet uit het veld laat slaan. Ondernemers geven een hoger cijfer voor het  ondernemersklimaat. De bewoners zijn trots op hun stad en op haar voorzieningen. Ze  zien de toekomst met optimisme tegemoet.   Ook de Nijmeegse wijken laten een positief beeld zien. Mensen waarderen hun  woonomgeving. Problemen concentreren zich in een aantal kleine gebieden in de stad, op  buurt‐ en straatniveau.    Zoals gezegd staan we opnieuw voor een dreigende rijksbezuiniging. Net als bij het  coalitieakkoord wachten we niet af. Liever nemen we tijdig maatregelen, zodat we ze  zorgvuldig en gefaseerd kunnen doorvoeren.   In januari hebben we de organisatie gevraagd bezuinigingsmogelijkheden te  inventariseren. Dat heeft een flinke lijst met suggesties opgeleverd. Daaruit heeft ons  College een pakket voorstellen samengesteld.     

5 

Inleiding      Bij onze keuzes hebben we ons laten leiden door de uitgangspunten van het  coalitieakkoord. Dat akkoord streeft een goede balans na tussen sociaal, economisch sterk  en duurzaam. Die balans zoeken we ook in deze Perspectiefnota, in onze  bezuinigingsvoorstellen.   Verandering en samenwerking tussen instellingen en professionals vormen een centraal  thema in het coalitieakkoord. Daar werken we aan in de programma’s. Deze hervormingen  bepalen in deze bestuursperiode een groot deel van onze agenda. Als we dan toch  moeten bezuinigen, dan willen we dat ook gebruiken om deze vernieuwingen en  hervormingen te versterken. Dat doen we in het veld van Zorg & Welzijn, dat doen we bij  Werk & Inkomen en dat doen we bij Cultuur.  Zelfredzaamheid en ‘de gebruiker betaalt’ zijn andere uitgangspunten in het  coalitieakkoord. Ook die lijn trekken we door in onze bezuinigingsvoorstellen. Met een  schuin oog naar wat gangbaar is in andere gemeenten, verhogen we tarieven voor onze  accommodaties. Bij subsidies kijken we scherper of deelnemers niet zelf de kosten kunnen  dragen. Stimuleringssubsidies zetten we voor een beperkte periode in.  Natuurlijk pakken we ook weer bezuinigingen mee door goedkoper te werken en door  meer opbrengsten uit zakelijke contracten. Vergelijkbaar met het coalitieakkoord rekenen  we bij inhoudelijke bezuinigingen met een extra besparing op de eigen organisatie.    Een deel van de bezuinigingen vinden we door op diverse terreinen het  voorzieningenniveau te verlagen. Daar lopen we wel tegen grenzen aan. Hierboven  noemden we al het positieve beeld van Nijmegen uit de nieuwe Stads‐ en Wijkmonitor:  Bewoners en gebruikers voelen zich thuis in de stad. Bedrijven doen het goed. Er is een  infrastructuur om problemen aan te pakken en ontwikkelingen mogelijk te maken.  Daarmee slagen we er met z’n allen in om de stad leefbaar te houden.   Juist in een tijd dat het economisch minder gaat, willen wij die infrastructuur niet stuk  maken. Wel vernieuwen, wel afslanken maar niet afschaffen. Om die infrastructuur  overeind te houden vragen we van burgers en bedrijven ook een bijdrage. De burger  betaalt meer woonlasten, via OZB en Afvalstoffenheffing. De beloofde verlaging van de  OZB voor bedrijven gaat door, maar vertraagd.    Het geld voor ons preventief jeugdbeleid loopt fors terug de komende jaren. We proberen  met de beschikbare middelen voor jeugd en CJG de decentralisatie van de jeugdzorg een  goede basis te geven. We zetten extra geld en extra maatregelen in voor de omvorming  van de Wwb en de sociale werkvoorziening. Ons armoedebeleid blijft in stand en we  houden ruimte beschikbaar om effecten van de bezuinigingen voor de meest kwetsbare  groepen te verzachten.   We creëren structureel extra investeringsruimte, zodat we beter kunnen inspelen op de  grote behoefte aan investeringen. Het onderhoud van de openbare ruimte laten we op  het huidige niveau meegroeien met de ontwikkeling van de stad.   We blijven inzetten op de aantrekkelijkheid van de stad door te investeren in het culturele  klimaat en door het verbeteren van de bereikbaarheid. In 2013 worden stadsbrug de  Oversteek, Plein 1944 en Roosje opgeleverd, werken we door aan dijkteruglegging en  Waalfront en beginnen we met Stratemakerstoren en Donjon. Onze ambities voor een  duurzame en economisch sterke stad blijven onverminderd hoog.   

  6   

 

Het financiële perspectief   

Het financiële perspectief  Het financiële perspectief 

Hiervoor, in de Inleiding, zijn wij ingegaan op de verbinding tussen de voorstellen in deze  Perspectiefnota en het coalitieakkoord. Hierna, in het Hoofdstuk Bestuursagenda, geven  we per programma onze belangrijkste activiteiten voor 2013 weer en beschrijven we onze  voorstellen voor bezuinigingen, voor budgetwijzigingen en voor nieuwe investeringen.  Voordat we dat doen, schetsen we eerst op hoofdlijnen de financiële situatie en de manier  waarop wij daarmee omgaan in deze Perspectiefnota.  Hierboven schreven we al dat we opnieuw de dreiging voelen van rijksbezuinigingen,  waarvan omvang en inhoud nog onbekend zijn. In de aanloop naar deze Perspectiefnota,  eind januari van dit jaar, werd duidelijk dat het tekort op de rijksbegroting de Europese  randvoorwaarden zou overschrijden. Nieuwe bezuinigingen leken onvermijdelijk.   Op grond daarvan besloten we ons voor te bereiden op een nieuwe bezuinigingsoperatie.  We gaven de organisatie opdracht een pakket bezuinigingsvoorstellen samen te stellen tot  een bedrag van € 20 miljoen, waaruit wij een keuze zouden kunnen maken. De uitkomsten  van deze opdracht treft u aan in het vervolg van deze Perspectiefnota. Hier gaan we eerst  verder op de financiële hoofdlijn.    In maart hebben we een nadere analyse gemaakt van de ontwikkeling van de  rijksbegroting, om te bepalen met welk effect van de rijksbezuinigingen we in de  Perspectiefnota rekening zouden houden. In ons financiële beeld voor de nieuwe  Perspectiefnota hebben we dat vertaald in een structurele vermindering van de algemene  middelen van € 9 miljoen voor Nijmegen. Omdat ook het Rijk geen ijzer met handen kan  breken, zijn we er van uitgegaan dat in het eerste jaar, 2013, de helft van dat bedrag  werkelijkheid zou worden.  Met deze aanname hebben we meteen ook de eerste onzekere factor genoemd: Ook nu  we dit schrijven – half april ‐ weten we niet hoe hoog de rijksbezuinigingen uitvallen en  welk effect ze zullen hebben op onze begroting. Het is een redelijke aanname maar alleen  de tijd zal ons leren of deze aanname ook de werkelijkheid benadert.    Vervolgens hebben we in de voorbereiding op deze Perspectiefnota ook de normale  stappen gezet: We hebben geïnventariseerd welke effecten er uit het lopende beleid in de  programma’s zichtbaar worden en welke vragen om – financiële – aanpassingen.   Naast wat kleine plussen en minnen blijken vooral in onze sociale programma’s Werk &  Inkomen en Zorg & Welzijn zulke aanpassingen nodig te zijn: De toename van de Wwb‐ uitkeringen wordt niet voldoende afgedekt door de vergoeding van het Rijk. De  omvorming van de Wsw gaat gepaard met zo’n snelle rijksbezuiniging, dat Breed de  komende jaren niet ontkomt aan een exploitatietekort. En voor de opbouw van het  preventieve jeugdbeleid hebben we toch structureel meer geld nodig dan we vorig jaar  dachten.   Met een aantal maatregelen vangen we om te beginnen de financiële effecten zoveel  mogelijk binnen de programma’s zelf op. In het hoofdstuk Bestuursagenda lichten wij dat  verder toe. Daarnaast zetten we voordelen in, die wij verwachten uit het Gemeentefonds  in 2016 en uit het Participatiebudget.   Daarmee hebben we de tweede onzekere factor in beeld gebracht: we weten niet in  hoeverre die geraamde voordelen nog worden aangetast door het Rijk en indien dat  mocht gebeuren, of dat onderdeel uitmaakt van het totale pakket aan rijksbezuinigingen.     We willen nog een derde onzekere factor noemen: We zetten druk op budgetten, we  voeren taakstellingen door en we passen grondslagen voor de begroting aan. Ook in deze  Perspectiefnota persen we lucht uit de begroting. Zo houden we nu al rekening met  gunstige treasury‐resultaten in de komende jaren. Dat betekent wel dat de mogelijkheden  om in de lopende begroting tegenvallers op te vangen steeds verder verminderen.              

7 

Het financiële perspectief    In deze Perspectiefnota komen we tot het volgende financiële beeld:  bedragen * € 1 miljoen 

   2013  2014  2015  2016  Saldo Stadsbegroting 2012‐2015  0,2  4,1  0,5  0,3            Ontwikkeling algemene middelen   4,8   2,8   2,5   1,2  Septembercirculaire   ‐2,2   ‐0,7   ‐0,6   2,4  Budgetwijzigingen programma's   ‐4,7   ‐3,5   ‐3,3   ‐1,7            Geraamde effecten rijksbezuiniging   ‐4,5   ‐9,0   ‐9,0   ‐9,0  Bezuinigingen College   3,5   5,8   8,0  8,5            materiële indexering 2013  1,7        ruimte boven bovengrens Saldireserve 2015       2,0              Financieel beeld 2013‐2016   ‐1,1   ‐0,5   0,2   1,6    Met de geschetste onzekerheden komen we tot een structureel sluitend beeld. Vanwege  alle onzekerheden hebben we de structurele ruimte in 2016 op dit moment verder niet  willen invullen.     De astructurele tekorten in de eerste drie jaren bezorgden ons extra hoofdbrekens.  Opgeteld ging het om een bedrag van € 5 miljoen. De oorzaken zijn al vaker genoemd:  Bezuinigingen en andere tegenvallers komen snel, onze oplossingen hebben tijd nodig.  Schommelingen in het Gemeentefonds maken dat effect nog wat grilliger.   Oplossingen voor deze astructurele tekorten zijn moeilijk te vinden. We hebben er  uiteindelijk twee, die samen dit probleem een heel stuk kunnen oplossen. De ene is vrij  pijnloos en levert weinig risico. We kunnen in 2015 in de Saldireserve een astructurele  bijdrage aan de begroting reserveren, wat veilig kan, omdat de Saldireserve dan boven de  bovengrens uitkomt.  De andere maatregel is pijnlijker: Door in 2013 eenmalig de indexering op materiële lasten  niet uit te betalen, kunnen we een eenmalig bedrag van € 1,7 miljoen besparen. Dat  beperkt tijdelijk de materiële uitgaven op de programma’s, in de eigen organisatie en in  het gesubsidieerde veld. We denken dat de huidige situatie zo’n maatregel rechtvaardigt.  Het is tegelijkertijd wel het soort maatregel dat we als eerste weer schrappen, als er meer  ruimte beschikbaar komt.  Het perspectief van de Perspectiefnota  De Perspectiefnota bestaat tien jaar als onderdeel van de Nijmeegse cyclus van begroten  en verantwoorden. De nota is ingevoerd om uw Raad in staat te stellen in een vroeg  stadium het debat te voeren over de plannen voor de nieuwe begroting.  We mogen wel concluderen dat dat doel is gehaald: Eind april of begin mei legt ons  College tegenwoordig de plannen op tafel. Dat geeft uw Raad de tijd om zich daarover  vóór de zomervakantie te beraden. Het zwaartepunt van het begrotingsdebat heeft zich  dan ook verplaatst naar de behandeling van de Perspectiefnota.  Dat leidt er toe dat van de Perspectiefnota een zo concreet mogelijk beeld gevraagd wordt  van de voorgenomen wijzigingen in de nieuwe Stadsbegroting. Tegelijkertijd stellen we  vast dat er behoefte is aan ruimte voor het debat, wat zich niet goed verhoudt met een  volledig dichtgespijkerde nota. Dit jaar komen daar nog de onzekerheden bij over de  rijksbezuinigingen, waarover wij hierboven al spreken.  In de voorliggende Perspectiefnota hebben we gezocht naar een goed midden: We doen  concrete voorstellen voor bezuinigingen en budgetwijzigingen die een sluitende begroting  ruim mogelijk maken. Daarbij geven wij uw Raad inzicht in de complete lijst met  bezuinigingssuggesties, waaruit wij een keuze hebben gemaakt.  

  8   

 

Het financiële perspectief    De financiële effecten van de voorstellen in deze Perspectiefnota leiden tot een  structureel sluitend beeld, met een positief saldo in 2016 en met een neutrale som van de  saldi over de vier jaren.  We benadrukken daarbij dat dit weliswaar de uitkomst is van deze Perspectiefnota maar  zeker niet de verwachte uitkomst van de nieuwe Stadsbegroting. Door alle onzekerheden  kan deze uitkomst het best als tussenstand worden gezien.     

   

9 

     

 

  10   

 

Voorstel   

Voorstel  Voorstel 

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel  27 juni 2012 / 57/2012  Onderwerp  Perspectiefnota 2013  Programma / Programmanummer  Bestuur & Middelen / 1042  Portefeuillehouder  B. Jeene  Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.  24 april 2012  Voorstel om te besluiten  Wij stellen u voor om  1 ons College opdracht te geven de beleidsvoornemens uit deze Perspectiefnota te  verwerken in de Stadsbegroting 2013‐2016  2 ons College opdracht te geven de voorgestelde budgetwijzigingen te verwerken in de  Stadsbegroting 2013‐2016  3 de voorgestelde bezuinigingen vast te stellen en ons College opdracht te geven deze  te verwerken in de Stadsbegroting 2013‐2016  ons College opdracht te geven de voorgestelde investeringen te verwerken in het  4 investeringsplan in de Stadsbegroting 2013‐2016  5 het geschetste financiële perspectief als uitgangspunt voor de oplading van de  Stadsbegroting 2013‐2016 vast te stellen  6 de grondslagen voor de Stadsbegroting 2013‐2016 vast te stellen     

   

11 

     

 

  12   

 

Bestuursagenda   

1. Bestuursagenda  Bestuursagenda 

   

   

13 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.1 Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur,  Communicatie en Citymarketing & Externe  betrekkingen   

Dienstverlening & Burgerzaken  De GBA is dé basisregistratie voor personen en de kern van het stelsel van  basisregistraties. De modernisering van de GBA zorgt ervoor dat persoonsgegevens  gemakkelijker in samenhang worden gebracht met andere overheidsgegevens. Het beoogt  een betere kwaliteit, beschikbaarheid en flexibiliteit van de GBA. Invoering zal gefaseerd  tussen 2013 en 2016 plaatsvinden. Alle gemeenten moeten in die periode de ICT en  applicaties van burgerzaken vervangen door landelijk vastgestelde  automatiseringsmodules en eenduidige werkprocessen. De financiële omvang van de  kosten en investeringen van deze vervanging zijn nog niet bekend. Om te kunnen voldoen  aan de verplichting om de invoering voor 2016 gestalte te geven zullen wij in 2013 met  een project rondom deze modernisering van de GBA van start gaan.    De Minister heeft in 2011 besloten dat er een maximumtarief wordt vastgesteld, zoals wij  uw Raad hebben gemeld in de begroting 2012‐2015. De invoering hiervan is uitgesteld. De  verwachting is dat dit maximumtarief in 2013 wordt ingevoerd. Aan deze wijziging zitten  financiële consequenties. De totale omvang van deze consequenties is op dit moment nog  niet bekend. Bezuinigingen  Beperken dienstverlening loketten  Dit voorstel betreft een gemengd pakket, waarbij we de exacte invulling nog bepalen. We  kijken daarbij naar het stoppen van dienstverlening in de geboorteloketten (per 2013), het  opheffen van het Steunpunt Stadswinkel in de Meijhorst en de mogelijkheid om minder  mensen aan de balie in te zetten voor direct klantcontact. Deze maatregelen hebben  directe gevolgen voor de wachttijden in de Stadswinkel, door enerzijds een groter  geconcentreerd klantenaanbod en anderzijds minder beschikbare mensen.     Versoberen dienstverlening specialisten   Dit betekent minder inzet van de specialisten burgerzaken, taken burgerlijke stand en  onderhoud Gemeentelijke Basisregistratie (GBA). Dit houdt onder meer in dat er langere  wachttijden worden gerealiseerd in afhandeling van specialistische taken. Concreet gaat  het dan om één formatieplaats.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Beperken dienstverlening loketten  18  18   100  100  Versoberen dienstverlening specialisten  ‐   ‐    43  43  Totaal bezuinigingen Dienstverlening & Burgerzaken   18  18   143  143  Budgetwijzigingen  De eerdere verhoging van het benodigde bedrag voor verkiezingen is vanaf 2012 per  ongeluk niet doorgevoerd in de begroting. Het jaarlijkse bedrag moet daarom met  € 130 mille worden verhoogd. Omdat in 2013 en 2016 geen verkiezingen staan gepland en  in 2014 en 2015 twee per jaar, schuiven we de bedragen van 2013 en 2016 naar 2014 en  2015. Zo is dat jaren geleden door uw Raad bepaald, bij de sanering van de reserves.    Vanaf 2013 start het rijk met de invoering van de modernisering GBA. Om hier bij deze  verplichte invoering aan te sluiten is in 2013 een bedrag nodig van € 50 mille. De totale  kosten en investeringen voor de invoering van deze nieuwe wijze van werken inclusief een  vervanging van de ICT architectuur zijn nog niet bekend.    14   

 

Bestuursagenda      Budgetwijzigingen  Verkiezingen  Modernisering GBA  Totaal budgetwijzigingen Dienstverlening & Burgerzaken   

2013   ‐147  52   ‐95 

2014  503   ‐   503 

2015  503   ‐    503 

2016  ‐147  ‐  ‐147 

Veiligheid  In 2013 spelen drie belangrijke ontwikkelingen een rol. Ten eerste is het de bedoeling dat  de brandweer per 1 januari 2013 geregionaliseerd is. Dat betekent dat het Nijmeegse  brandweerkorps opgaat in een nieuwe gemeenschappelijke regeling van de  Veiligheidsregio Gelderland Zuid. Uw Raad heeft in het coalitieakkoord al aangegeven  deze ontwikkeling te steunen, mits die geen extra geld gaat kosten.    Daarnaast is de verwachting dat er eind 2012 sprake zal zijn van een nationale politie. De  Nijmeegse politie zal dan onderdeel gaan uitmaken van de politiereglement Oost, waarin  81 gemeenten liggen. De huidige politieregio Gelderland Zuid, waar Nijmegen nu  onderdeel van uitmaakt, zal dan waarschijnlijk een van de vijf toekomstige  politiedistricten worden. En de Nijmeegse politie zal dan worden onderverdeeld in twee  basisteams. De uitdaging zal zijn om in dit nieuwe politiebestel het Integraal  Veiligheidsbeleid en het politiebeleid goed op elkaar aan te laten sluiten.    Verder zal vanaf 2013 de rijksbijdrage aan de veiligheidshuizen worden verdeeld over de  Veiligheidsregio's. De regio Gelderland Zuid krijgt volgens de huidige plannen € 218.000.  Dat is een vergelijkbaar bedrag dat de veiligheidshuizen van Nijmegen/Tweestromenland  en De Waarden nu samen van het rijk krijgen. Zoals het zich laat aanzien hoeft dit geen  ingrijpende consequenties voor de huidige Nijmeegse aanpak vanuit het Veiligheidshuis te  hebben.    De effectieve aanpak van overlastjongeren hebben we belegd in twee pijlers:   1. versterking en verbreding persoonsgerichte aanpak en 2. het verminderen van de  overlast door jongeren. Binnen pijler 1 werken we aan de doorontwikkeling van de Keten  Jeugd in het Veiligheidshuis. Naast de strafrechtelijke aanpak van individuele casuïstiek,  onder regie van het Openbaar Ministerie, richten we ons op een persoons‐ en  systeemgerichte aanpak van overlastgevende jongeren voor wie een zorginterventie nodig  is – het zogeheten Zorgoverleg Risicojongeren (ZOR). In het ZOR geven we vorm aan drang  en dwang en aan een systeemgerichte aanpak.   Binnen pijler 2 is vooral het Jeugdgroepenoverleg (JGO) belangrijk. Zo kunnen we in het  veiligheidshuis met politie, jongerenwerk, (jeugd)reclassering en wijkmanagement de  jeugdgroepen monitoren en daarmee een goede informatiepositie opbouwen. Tevens is  het JGO de plek in het Veiligheidshuis waar we adviseren over de inzet van politie,  toezichthouders, straatcoaches en jongerenwerkers, over het bejegeningprofiel en over  andere hiermee samenhangende interventies.     Om het functioneren van het Veiligheidshuis uit te bouwen, met een goede relatie met de  Centra voor Jeugd en Gezin, werken we aan invoering van een gemeenschappelijk  informatiesysteem. We willen hiermee de diversiteit, versnippering en wildgroei aan  projectstructuren voor jeugdinterventies doorbreken. Ook de Verwijsindex Risicojongeren  (VIR) is een belangrijke digitale vindplaats voor informatie, die de mogelijkheid biedt om  tussen de beide netwerken te schakelen en rollen en verantwoordelijkheden af te  spreken.   

Citymarketing & Externe betrekkingen  In 2013 zal de citymarketing sterker verbonden zijn met het evenementenbeleid.  Daarnaast leggen wij de focus op de grote projecten die dit jaar worden opgeleverd  (Oversteek, Plein 1944 en Roosje), die vol onderweg zijn (dijkteruglegging, Waalfront) of  die een start maken (Donjon, Stratemakerstoren).     

15 

Bestuursagenda      Het jaar 2013 benutten we om, na de beleidsvorming in 2012, samen met de regio te gaan  werken aan de opbouw van het Rijk van Nijmegen en de hervorming van de Stadsregio  Arnhem‐Nijmegen.    In de Euregio zal worden gewerkt aan het opstellen van nieuwe plannen voor de  aanstaande Interreg V periode. In het Landsdeel Oost zal Nijmegen een passende positie  verwerven in het Operationeel Programma Oost voor de nieuwe structuurfondsen‐ periode.    Binnen de G32 en het netwerk van Kennissteden zullen we de mogelijkheden benutten  voor de Nijmeegse lobby in Den Haag en Brussel.   Bezuinigingen  Contributie Stadsregio  Per 1 januari 2013 vervalt de status WGR+ regio voor de Stadsregio Arnhem‐Nijmegen.  Door takenreductie zal in de toekomst in ieder geval volstaan kunnen worden met een  aanmerkelijk kleiner Stadsregio‐apparaat. Dat leidt tot een geringere afdracht van de  deelnemende gemeenten. In het verlengde daarvan verminderen we de bijdrage aan de  Stadsregio vanaf 2014.    Stedenbanden  In overleg met de drie organisaties van de stedenbanden Masaya, Pskov en Gaziantep en  Centrum voor internationale Gelderland (COS) kijken we naar de mogelijkheden van  gezamenlijke huisvesting, ondersteuning, coördinatie en administratie.     Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Contributie Stadsregio  ‐  100   150  200  Stedenbanden  ‐  50   50  50  Totaal bezuinigingen Citymarketing & Externe betrekkingen  ‐  150   200  250       

  16   

 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.2 Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat  & Energie en Groen & Water   

Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong  We werken hard aan de realisering van de stadsbrug De Oversteek. Eind 2013 vindt de  oplevering plaats. De Energieweg is dan aangepast, heeft een nieuw profiel en is in  verbinding met De Oversteek. We zullen daarna goed blijven monitoren wat de effecten  zijn van de tweede stadsbrug op het verkeer en op de milieukwaliteit in Nijmegen‐West.  Indien nodig zullen we aanvullende maatregelen treffen om nadelige milieu‐effecten  zoveel mogelijk te beperken.     In de Waalsprong is de zogenoemde parallelroute in 2013 gereed. Dit geldt eveneens voor  de verplaatsing van het Station Lent en de inrichting van het splitsingspunt.   De uitvoering van de Landschapszone De Waaijer loopt verder door. De zandwinning  vordert en nieuwe plassen worden zichtbaar.    De dijkverlegging komt in 2013/2014 in uitvoering. Alles is erop gericht om dit  megaproject – dat we uitvoeren in opdracht van Rijkswaterstaat ‐ in 2016 af te hebben.  Op dit moment wordt de aanbesteding ingericht.     Net als in 2012 probeert de GEM Waalsprong ook in 2013 zo’n 400 kavels voor woningen  in ontwikkeling te krijgen. Moeilijk maar zeker niet onmogelijk, gezien de blijvende hoge  woningbehoefte in Nijmegen. Na Laauwik is het nu de beurt aan Groot‐Oosterhout voor  de bouw van honderden woningen. Ook in de Vossenpels zal in 2013 volop gebouwd  worden. Bij het project Plant je Vlag zijn individuen en collectieven de  projectontwikkelaars.    

Wonen  In 2013 zal de koers van het programma vooral gericht zijn op de volgende hoofdpunten.  Het uitvoeren en monitoren van de in 2012 gemaakte afspraken met de  woningcorporaties. De woningproductie willen we in zware tijden op gang zien te houden,  waarbij we aansturen op aanbodvariatie en een ongedeelde stad. We monitoren de  effecten van de nieuwe regels voor woonruimteverdeling.     We gaan verder met de realisatie van meer woningen in combinatie met zorg en de  taakstelling voor studentenhuisvesting.  Daarnaast blijven we uitvoering geven aan de bestaande subsidieregelingen:  startersleningen, energiebesparing en verbetering toegankelijkheid.   Bezuinigingen  Beperken beleid  Bij de bezuiniging in 2011 is de formatie méér afgenomen dan de bezuinigingsopgave.  Hierdoor is in de begroting vacatureruimte ontstaan, die niet structureel is ingevuld, maar  die we flexibel benutten voor astructurele beleidsopgaven. We stellen voor deze ruimte  nu in te leveren. Dit betekent wel een afname van de flexibiliteit om astructurele  beleidsopgaven uit te voeren.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Beperken beleid  12  12   12  12  Totaal bezuinigingen Wonen   12  12   12  12           

17 

Bestuursagenda    Klimaat & Energie  De transitie naar het gebruik van duurzame energie krijgt in Nijmegen steeds meer  gestalte. Met de inbreng van uit het stadsbrede proces Power2Nijmegen zorgen we voor  een uitwerking van deze energietransitie. Zo werken we in 2013 verder aan de realisatie  van het warmtenet voor de Waalsprong en het Waalfront. We gaan kansen onderzoeken  om dit net aan te sluiten op een regionaal net en op andere Nijmeegse stadsdelen, zoals  spoorzone.     De realisatie van 5 grote windturbines langs het Nijmeegse deel van de A15 heeft  prioriteit. We hopen de ruimtelijke procedures af te kunnen ronden, inclusief Raad van  State procedures.     In 2013 gaan de 225 streekbussen op groen gas rijden. We verwachten dat de gft‐ vergistingsinstallatie van de ARN dit gas kan gaan leveren. Het project De Groene Hub  ondersteunt de totstandkoming van duurzame mobiliteit.     We gaan door met onze aanpak om de particuliere woningvoorraad te verduurzamen. In  2013 hebben we hiervoor 6,5 ton beschikbaar.     Voor het realiseren van onze ambitie is de samenwerking tussen veel programma’s nodig.  Aan de hand van de duurzaamheidsagenda willen we op gebied van het verduurzamen  van gemeentelijk vastgoed, energiezuinige openbare verlichting, duurzame  gebiedsontwikkeling, mobiliteit en economie deze samenwerking versterken.  Bezuinigingen  Beperken budget premieregeling bestaande woningen  We verlagen met ingang van 2015 het budget voor het energiezuinig maken van woningen  met € 250 mille. Een beperkter beroep op de regeling blijft bestaan. Er is dan nog een  budget € 400 mille jaarlijks beschikbaar voor de regeling.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Beperken budget premieregeling bestaande woningen  ‐   ‐    250  250  Totaal bezuinigingen Klimaat & Energie  ‐   ‐    250  250   

Groen & Water  Zowel voor groen als voor water blijven we nadrukkelijk de verbinding met duurzame  stedelijke ontwikkeling zoeken, mede in het kader van de structuurvisie en de stadsvisie.  Groen en water hebben bij onze grote ruimtelijke opgaven, zoals dijkteruglegging,  stadsbrug, Groene Route, Waalfront en spoorzone, een belangrijke plaats, zeker in  Nijmegen Oud‐West, waar de tevredenheid met groen en de spreiding van het groen  volgens de 300 meternorm tekortschieten.     Voorts vinden we het van belang om vanuit Groen & Water meerjarig te focussen op  specifieke projecten en gebieden in de stad. Dit geldt onder meer het toevoegen van meer  groen in de W‐wijken en de aanpak van het groen in Dukenburg en Lindenholt.   We blijven werken aan het te realiseren parkje op de locatie Zwembad‐Oost. De  omwonenden hebben we reeds in staat gesteld een provisorisch parkje in te richten op de  plek van het gesloopte buitenbad.     We werken in 2013 gestaag verder aan het Natuurcentrum Rivieren op de locatie  Stratemakerstoren. In combinatie met de herbouw van de Donjon werken we de  herinrichting van het Valkhofpark uit en richten we ons op de revitalisatie van het  Waalpark en Hunnerpark. Vanuit het Natuurcentrum is de Stadswaard direct bereikbaar  via een voetgangersbrug over ’t Meertje. Deze brug hopen we in 2013 te realiseren.   In 2012 en 2013 investeren we in De Goffert, vooral op het verbeteren van  onderhoudbaarheid en draagkracht.     18   

 

Bestuursagenda      In 2013 komen we met de tussenevaluatie van het GRP 2010‐2016. Met ons  investeringsprogramma voor rioolvernieuwing sluiten we nog beter aan op bovengrondse  behoeftes aan reconstructie en groot onderhoud.   Bezuinigingen  Groene Allure Binnenstad en Groenprojecten  De komende jaren werken we aan een goed beheer van het groen, het versterken en  vergroten van de burgerbetrokkenheid, het creëren van kansen en vooral het flexibel  reageren op omstandigheden en kansen die zich aandienen. Vanuit deze gedachte vinden  we het verantwoord om het budget voor Groene Allure Binnenstad en Groenprojecten te  beperken.     Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Groene Allure Binnenstad en Groenprojecten   135  135   135  135  Totaal bezuinigingen Groen & Water   135  135   135  135       

   

19 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.3 Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie,  Maatschappelijk vastgoed en P&O   

Ruimte & Cultuurhistorie  In 2013 verwachten we een prachtig nieuw Plein 44 te realiseren, waarin de “verloren  toren”, onderdeel van een dubbele stadsmuur uit de 14e eeuw, voor het publiek zichtbaar  en benaderbaar wordt ingepast in het ontwerp.    In 2013 zullen we circa 40 bouwhistorie monumenten aanwijzen. Dit betreft panden in de  binnenstad met middeleeuwse elementen, zoals kelders, balklagen en kapconstructies,  die van belang zijn voor een tastbare herinnering aan middeleeuws Nijmegen. Het gaat  ook om panden met onderdelen van middeleeuwse stadskastelen, Burchtstraat 53 en  Ganzenheuvel 71, en panden aan de Lage Markt.    In het Huis van de geschiedenis vinden in 2013 ook weer tal van activiteiten plaats. Twee  grote exposities: 2000 jaar roze geschiedenis van Nijmegen en 50 jaar Nijmeegse  popcultuur. Van deze exposities worden ook lesbrieven gemaakt voor de hoogste klassen  basisschool en de onderbouw van de middelbare school.  Er vinden acht laagdrempelige lunchlezingen plaats en de ‘24uur van de Nijmeegse  Geschiedenis’. Verder verzorgen archeologen van bureau Archeologie en Monumenten  wisseltentoonstellingen. Het CPRN organiseert vier Geschiedeniscafé’s met steeds twee  lezingen. En elke drie maanden presenteert de werkgroep “oorlogsdoden Nijmegen” een  nieuw portret van een Nijmeegse oorlogsdode.     Medio 2013 voldoen we aan de wettelijke eis dat alle bestemmingsplannen jonger zijn dan  10 jaar.    Vorig jaar hebben wij bij de Perspectiefnota 2012 voorgesteld om de jaarlijkse subsidie  aan het ACN ten bedrage van € 25.000 te schrappen vanaf 2013. Uw Raad heeft bij de  bespreking van de Perspectiefnota 2012 een motie aangenomen om deze bezuiniging te  terug te draaien. Wij zijn met uw Raad van mening dat het ACN een belangrijke bijdrage  levert aan de discussie over de actuele ontwikkelingen rond architectuur en ruimtelijke  kwaliteit van Nijmegen. Maar tegelijkertijd is het ook een feit dat het budget voor  ruimtelijke kwaliteit in het programma zeer beperkt is en dat ook het ACN bij de  bezuinigingen niet ontzien kan worden. Bij ons voorstel nemen wij ook in overweging dat  de bijdrage van de gemeente Nijmegen inmiddels geen voorwaarde meer is voor het  verstrekken van de subsidie van het landelijke Stimuleringsfonds. Bij het aanvragen van  deze landelijke subsidie wordt juist aangedrongen op de onafhankelijke positie van het  ACN. Wij stellen derhalve uw Raad voor om uit het programma Ruimte en Cultuurhistorie  structureel een subsidie van € 15.000 aan het ACN beschikbaar te stellen en dit te dekken  uit het structurele budget voor beeldkwaliteit.  Bezuinigingen  Toezicht/handhaving beperken tot (zeer) hoog risico  In het kader van de eerste ronde bezuinigingen is gekozen voor inzet op zeer hoog, hoog  en (deel van) gemiddeld risico. In dit scenario is ruimte voor controles van intensieve  horeca, kinderdagverblijven en zorginstellingen waar niet‐zelfredzamen verblijven. Voor  een extra bezuiniging is de vraag aan de orde of we over gaan op inzet op zeer hoog en  hoog risico. In dit scenario worden horecagelegenheden, kinderdagverblijven en  zorginstellingen niet meer structureel bezocht, maar vooral op basis van klachten. De  (maatschappelijke) ondernemers worden zelf verantwoordelijk gehouden voor het  aantoonbaar realiseren van de wettelijke maatregelen om de risico’s te beperken. Van  klanten en diensten wordt verwacht dat zij hier kritisch op zijn en de ondernemer zo nodig  vragen om aan te tonen dat hij de noodzakelijke maatregelen getroffen heeft. De burger    20   

 

Bestuursagenda    kan altijd de gemeente verzoeken handhavend op te treden. Deze bezuiniging zal niet  alleen voor rekening komen van dit programma maar ook voor rekening van de  programma’s Klimaat & Energie en Veiligheid.    Handhaving op gebruik conform bestemmingsplan  Dit maakt onderdeel uit van integrale handhaving bij probleemgebieden, kamerverhuur,  evenementen en de handhavingestafette. Voor handhaving op gebruik in strijd met het  bestemmingsplan is 130 uur opgenomen in het integrale handhavingprogramma 2012.  Met deze bezuiniging leveren we geen bijdrage meer aan gezamenlijke handhavingsacties  op genoemde terreinen.    Beperken specifieke kosten en inhuur RAN  Dit voorstel heeft betrekking op kosten voor niet‐wettelijke taken die door de RAN  worden uitgevoerd, zoals de samenwerking met het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis,  de coördinatie van ’24 uur Nijmeegse Geschiedenis’ of werkzaamheden ten behoeve van  het Huis van de Nijmeegse geschiedenis en het aquireren van archieven van migranten.     Verlaging capaciteit monumenten  Een van de taken van monumentenzorg is het actief aanwijzen van monumenten. Met de  huidige beschikbare capaciteit kunnen we maximaal ongeveer 40 monumenten per jaar  aanwijzen. Uit oogpunt van onze zorg voor de ruimtelijke kwaliteit van de stad vinden we  het niet verstandig volledig te stoppen met het aanwijzen van monumenten. Wel stellen  we een halvering van het beschikbare budget voor, waardoor het tempo van aanwijzing  vertraagd wordt.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Handhaving op gebruik conform bestemmingsplan  11  11   11  11  Beperken specifieke kosten en inhuur RAN  30  30   30  30  Toezicht/handhaving beperken tot (zeer) hoog risico     100   100  100  Verlaging capaciteit monumenten  15  15   15  15  Totaal bezuinigingen Ruimte & Cultuurhistorie   56  156   156  156  Budgetwijzigingen  In het coalitieakkoord was een bezuiniging van € 2 ton op dit programma opgenomen,  door meer kosten toe te rekenen aan de leges voor ontwikkelplannen of  postzegelplannen. Inmiddels zijn we tot de conclusie gekomen dat deze leges maximaal  € 50 mille kunnen worden verhoogd. Het restant van de bezuiniging is dus niet haalbaar,  wat we nu compenseren.    Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  Lagere opbrengst leges ontwikkelplannen  150  150  150  150  Totaal budgetwijzigingen Ruimte & Cultuurhistorie  150   150   150  150   

Grondbeleid  De coalitie wil blijven investeren in groei en kwaliteit van de stad door middel van het  uitvoeren van projecten. Om de stad aantrekkelijk te houden is innovatie en vernieuwing  een must. Genoemd worden een aantal projecten, te weten: Waalsprong, Waalfront,  stadsbrug, Doornroosje, Dijkteruglegging, Plein 1944 en de parkeergarages. Nieuwe  ontwikkelingen worden verder opgepakt, zoals het HOV en het natuur‐ en  cultuurhistorisch centrum.  

  We zijn vooral gericht op uitvoering van de projecten die op dit moment lopen. Nieuwe  ontwikkelingen worden ondersteund, maar er zal een focus zijn op uitvoering van lopende  projecten en daarmee ook stimulering van de economische groei waar mogelijk  

   

21 

Bestuursagenda    Maar, zoals bekend, ook de Nijmeegse economische markt stagneert. De woningmarkt zit  nog steeds op slot, bedrijvigheid in de vorm van kantoren maar ook de detailhandel  stagneren. Financiering door banken is nog steeds moeilijk. Harde bezuinigingen en  discussies over afroming hypotheekrenteaftrek en de financiële crisis in europa maken dit  allemaal niet makkelijker. 

  In dit licht blijft extra aandacht voor de beheersing en financiële sturing van projecten de  komende jaren een belangrijke opdracht. Het economisch perspectief maakt dit  noodzakelijk. We brengen een risiconota 2013 uit met specifieke aandacht voor de sturing  en weging van programma (woningbouw, bedrijventerreinen e.a) in relatie tot de  planexploitaties. Ook 2nd opinions en marktanalyses en marktverkenningen kunnen  hierbij worden ingezet.    Naast de vele projecten en processen die in uitvoering zijn of komen gaan we hieronder in  op een aantal in het oog springende ontwikkelingen voor de stad met het oog op  economie, ruimtelijke ontwikkeling, bereikbaarheid, dynamiek en verdere ontplooiing van  de stad Nijmegen op stedelijk en wijkniveau.     De planontwikkeling voor het Centraal Station is afgerond. De eerste quick wins zullen in  2013/2014 worden uitgevoerd, zoals het verlengen van de esplanade Keizer Karelgarage  richting station en het verplaatsen van bushalten. De poptempel Doornroosje met  studentenwoningen en een grote fietsenstalling wordt eind 2013 opgeleverd. We richten  het Nassaupark opnieuw in en het frietkeetje krijgt zijn nieuwe plek. Ook de woontoren  van Talis aan de Spoorstraat komt in 2013 in aanbouw.     Station Goffert wordt in 2013 in uitvoering genomen, inclusief de herinrichting van de  aangrenzende openbare ruimte met verbindingen naar de huidige infra. Het Heinz  Innovatie Centre wordt op het Compaqterrein opgeleverd en de ontwikkeling van het  Novio Tech Centre krijgt zijn concrete invulling en uitwerking. We ontmantelen gebouwen  en we gaan een deel van het gebied herontwikkelen. Gebouw M (noviotech innovatie  netwerkcentre) wordt in gebruik genomen. Voor fifty Two Degrees werken we verder aan  de uitwerking van de plannen.    Het nieuwe Plein 1944 wordt in 2013 opgeleverd. Belangrijk voor de economische  structuur en de aantrekkelijkheid van de binnenstad. Het Valkhofkwartier met natuur‐ en  cultuurhistorisch centrum, de Donjon en de herinrichting van het valkhofpark kunnen we  vanaf 2013 realiseren wanneer in 2012 hiervoor de definitieve beslissingen worden  genomen.    De vernieuwingsslag voor nieuwbouw in het onderwijs gaat snel. Met de  doordecentralisatie van de onderwijsgelden realiseren we daadwerkelijk nieuwe  schoolgebouwen. In 2013 werken we aan de oplevering van de volgende scholen: Prins  Mauritsschool Zwanenveld, Gelders Hof in Lent, Montessori college Talita Koemi aan de  Hatertseweg, VMBO Lindenholt en de praktijkschool aan de Dennenstraat. 

  In 2013 wordt op basis van een nieuwe Ontwikkelingsstrategie het Waalfront verder in  uitvoering genomen. Er wordt gebouwd aan de Handelskade waar zo’n 500 woningen  worden opgeleverd in 2014/2015. Er is dan een nieuwe planexploitatie die nog in 2012  door uw Raad zal worden vastgesteld.    Een nieuwe dimensie in het ontwikkelen van gebieden als de Waalsprong,  Dijkteruglegging en het Waalfront is het tijdelijk anders bestemmen. Het projectmatig  aanpakken op basis van vaste planningen en het projectmatig bouwen van woningen is  niet meer aan de orde. Meer doen met de bestaande gebouwen en gronden in een  gebiedsontwikkeling voor de tijdelijkheid alvorens het tot een definitieve organische  invulling komt. In 2013 zullen we dit merken in het Waalfront bij de inzet van gebouwen    22   

 

Bestuursagenda    zoals Honig en gaan we in Waalfront ook tijdelijk Skaeve Huse realiseren. Bij de  Waalsprong kunnen bijvoorbeeld kassen, maar ook groen een tijdelijk andere bestemming  krijgen. Dit werken we in 2012 en 2013 allemaal verder uit.    De fysieke herstructurering van de wijken is in volle gang. Hatert nadert zijn afronding. In  2013 komt het circusterrein voor verder invulling in beeld. Met Portaal wordt nu gekeken  hoe dit plangebied in te vullen. Het Willemskwartier loopt volgens planning. De  nieuwbouw van woningen loopt nog steeds door in samenwerking met Portaal, waarbij  het economisch tij als leidraad geldt.  In het Waterkwartier, Nijmegen West wordt volop gebouwd. Vele woningen, ook  zorgwoningen en studentenwoningen, worden toegevoegd. In 2013 en 2014 realiseren we  het nieuwe voorzieningenhart Waterkwartier, inclusief een nieuwe school en een aantal  huurwoningen van Portaal.   Voor Dukenburg zetten we een nieuwe koers in. Recent is een nieuwe planexploitatie  vastgesteld. De ontwikkelingen rond de maisonnettes Malvert komen in een versnelling.  Standvast heeft zijn aangepaste plannen gepresenteerd die in 2013 in uitvoering komen.  Er komen extra zorgwoningen bij en de Prins Mauritsschool in Zwanenveld wordt  gebouwd. We hopen dat ondernemers het winkelcentrum Meijhorst in 2013 een nieuwe  boost kunnen geven. Voor Dukenburg maken we waar mogelijk extra aandacht en energie  vrij. De provincie stelt hiervoor in het stadscontract geld beschikbaar om hier actief mee  aan de slag te kunnen.  Maatschappelijk vastgoed  De nieuwe voorzieningen in de Waalsprong, brandweerpost, sportzaal en Citadelcollege,  worden vanaf 2012 in gebruik genomen. De bouw van het voorzieningenhart  Waterkwartier start in het eerste kwartaal van 2013. We verwachten dat deze gereed  komt medio 2014.    De Stevenstoren vereist dringend bouwkundige aanpassingen. We willen samen met de  Stichting St. Stevenskerk hiervoor een plan opstellen. Momenteel zijn er gesprekken  gaande over een restauratieplan en over de financiering. Voorts onderzoeken we of de  verkoop van panden als dekking kan dienen.    Het in oude luister herstellen van de panden van de Keizer Karel Podia staat hoog op de  bestuurlijke agenda. We stellen hiervoor € 1,5 miljoen ter beschikking te stellen. Naar  verwachting zullen de werkzaamheden in 2013 starten.  Ook maken we een aanvang met de herontwikkeling van de Stratemakerstoren. We  realiseren hiermee een toeristisch aantrekkelijke versterking van het  voorzieningenaanbod op de Waalkade.    De planvorming voor een gecombineerde voorziening voor turnen en judo bij sportpark  De Dennen is in voorbereiding. We gaan de Jan Massinkhal renoveren en we onderzoeken  de verbetermogelijkheden van de Vocasa‐hal.  In 2013 starten we met de noodzakelijke vervanging van kunstgrasvelden.    Er zijn plannen om het wijkcentrum Dukenburg/Meijhorst zodanig aan te passen, dat het  voor een periode van 10 jaar in de huidige vorm kan blijven functioneren. We stellen voor  om hiervoor € 2,5 miljoen beschikbaar te stellen.  De verbouwing van wijkcentrum Hatert ronden we in 2013 af.    In samenspraak met adviesbureau DHV en de afdeling Milieu stellen we een  duurzaamheidsagenda voor 2013 op, waarbij het uitgangspunt is dat de investeringen in  duurzaamheid voor de gemeente rendabel dienen te zijn.    De regelgeving op het gebied van asbest is recentelijk verscherpt. We brengen de  consequenties voor de gemeentelijke gebouwen momenteel in beeld.  In 2013 komen we met een plan van aanpak om de problemen structureel aan te pakken.     

23 

Bestuursagenda    Personeel & Organisatie  De HRM‐agenda 2012 is ons strategisch document en staat grotendeels in het teken van  de in gang gezette organisatieontwikkelproces “Meeander”. Binnen ‘Meeander’ leveren  we o.a. bijdragen aan de thema’s Leiderschapsontwikkeling, nieuw Functiegebouw,  Formatiebeheer, aanpassing Functionerings‐ en Beoordelingssystematiek en uitrol Insights  Discoverymodel door de hele organisatie. We ondersteunen bij de realisatie van een  nieuwe organisatieregeling, aanpassen van de mandaten en een volledige nieuwe  administratieve opbouw (coderingen).     Daar waar de in 2012 ingezette bezuinigingen aandacht vragen voor de personele situatie  geven wij advies en ondersteuning. We maken daarbij gebruik van onze eigen strategische  personeelsplanning. Een nieuw digitaal Werving & Selectie systeem is geïnstalleerd en we  hebben afspraken gemaakt over regionale samenwerking op het gebied van mobiliteit en  scholing/onderwijs en benutten onze mobiliteitsnetwerken. Daarnaast is het nieuwe  externe Mobiliteitscentrum ingericht en is er een wekelijks mobiliteitsoverleg.  Bezuinigingen  Taakstellend 20% op de organisatie  We leggen aan de organisatie een taakstellende bezuiniging op. In het coalitieakkoord  hebben we bepaald dat een verlaging van de programmakosten gepaard gaat met een  vermindering van organisatiekosten met 20% van het betreffende volume. We sluiten aan  bij dit principe. De hoogte van het bedrag is gekoppeld aan de hoogte van de  bezuinigingsvoorstellen die betrekking hebben op de uitgavenkant van de programma’s.  We geven de Directieraad de verantwoordelijkheid om de invulling hiervan uit te werken  en om in lijn met de verlaagde programmabudgetten de organisatie aan te passen aan de  nieuwe opgaven.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  taakstellend 20% op organisatie  400  800  1.200  1.300  Totaal bezuinigingen organisatie  400  800  1.200  1.300     

 

  24   

 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.4 Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio   

Economie & Toerisme  Werkend Nijmegen heeft veel sterke punten, die we nog beter willen benutten en  uitbouwen. We ondersteunen de innovatiekracht die aanwezig is in de stad actief.   De campussen in de stad zijn de belangrijkste kenniscentra die een meer prominente rol  zullen gaan spelen in de economische ontwikkeling van de stad en regio. De  samenwerking en economische verbindingen tussen de campus Heijendaal, de Novio Tech  Campus en het bedrijfsleven zal hechter en intensiever worden.   De economische samenwerking met andere kennisregio’s zoals Eindhoven, Enschede en  Wageningen wordt verder uitgebouwd. Nieuwe allianties zullen bijdragen aan een meer  internationaal profiel en groei van werkgelegenheid binnen onze economische clusters.  In 2013 zal de economische agenda 2020 richtinggevend zijn bij de aanwijzing en  uitvoering van projecten die bijdragen aan de gewenste economische ontwikkeling in  de stad en regio. Hierbij streven wij naar het tot stand komen van projecten die aansluiten  bij het landelijke Topsectorenbeleid en tevens bijdragen aan de versterking van de  stuwende sectoren Health, Semiconductors en Energie en Milieutechnologie. Deze  sectoren zijn de dragers en de katalysatoren van innovatie en nieuwe werkgelegenheid in  onze regio.   Vanuit Economische Zaken ondersteunen en faciliteren we dit proces door ook  nadrukkelijk gebruik te maken van de organisatiekracht die uitgaat van de Economische  Raad Nijmegen. Het ondernemersfonds nieuwe stijl biedt mogelijkheden voor het  financieel ondersteunen van innovatieve projecten binnen deze domeinen en is tevens  gericht op het op orde houden van werklocatiemanagement op onze bedrijventerreinen  en binnenstad.    We acquireren nieuwe bedrijven, waarmee we investeren in de weerbaarheid van onze  economische structuur en perspectief bieden aan werkzoekenden in de stad. Hiervoor  werken we nauw samen met het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en Oost  NV.  In 2012 werken we aan de besluitvorming en realisatie van de 1e fase van Novio Tech  Campus, waaronder de herontwikkeling van gebouw M tot Novio Tech Innovation Center  (NTIC). In 2013 vestigen zich de eerste bedrijven in het NTIC.   Het Heinz Innovation Center op bedrijventerrein Winkelsteeg wordt geopend.  Na oplevering van “de Oversteek” start eind 2013 de herontwikkeling en uitgifte van  werklocatie Mercuriuspark (werktitel).    Naar analogie van het succesvolle ringstratenproject starten we met een Economisch  Offensief Binnenstad Nijmegen 2015. Een ‐ dynamisch ‐ programma met concrete  projecten, gericht op een verdere versterking van het verblijfsklimaat en daarmee de  concurrentiepositie van de binnenstad. Met dit programma pakken we actuele knelpunten  aan en spelen we in op nieuwe ontwikkelingen en trends, als het nieuwe winkelen en  nieuwe winkelformules.     De inspanning die wij verrichten om het korte en lange verblijfstoerisme te stimuleren  begint zijn vruchten af te werpen. Door een toename van de verblijfsaccommodatie (bed  and breakfasts en hotelaccommodatie) verwachten wij dat het aantal  hotelovernachtingen gaat toenemen. Daarmee groeien de bestedingen in de binnenstad  en werken we aan groei en behoud van werkgelegenheid.     Nijmegen is een belangrijke corridor voor de binnenvaart. Een belangrijke havenplaats  voor het nationale en in toenemende mate ook internationaal transport van goederen.  Het belang zal toenemen als gevolg van behoefte aan duurzaam transport en toenemende  congestie van onze wegen.  

   

25 

Bestuursagenda    In 2012 wordt gestart met de voorbereiding van de vervanging van de damwand aan de  Waalkade. In 2013 is de damwand vervangen, is de veiligheid hersteld en is de kade dus  weer volledig inzetbaar voor de beroeps‐ en cruisescheepvaart.   Bezuinigingen  Verhogen tarief toeristenbelasting (10%)  Toerisme is een groeisector voor Nijmegen. We doen het goed in landelijke onderzoeken.  Tegen deze achtergrond en in vergelijking met andere gemeenten hebben wij een relatief  laag belastingtarief voor een overnachting, namelijk € 1,82. Wij stellen een verhoging voor  van 10%.     Verlagen ondernemersfonds  Wij stellen voor het ondernemersfonds te verlagen met € 1 ton.     Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Verhogen tarief toeristenbelasting (10%)  50  50   50  50  Verlagen Ondernemersfonds naar 8 ton   100  100   100  100  Totaal bezuinigingen Economie & Toerisme   150  150   150  150  Budgetwijzigingen  Sinds een aantal jaren blijven de opbrengsten van de kermissen ongeveer € 2 ton achter  bij het geraamde bedrag in de begroting. Er is geen perspectief dat de opbrengst in de  toekomst zal toenemen. Dit levert een structurele tegenvaller op.     De komende jaren zal het aanbod van het aantal hotelkamers uitbreiden in Nijmegen. Dit  levert een hogere opbrengst aan toeristenbelasting op. Deze hogere opbrengst staat los  van het verhogen van het tarief van de toeristenbelasting.    Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  Tekort kermissen  200  200  200  200  Extra opbrengst toeristenbelasting  ‐  ‐130   ‐130  ‐200  Totaal budgetwijzigingen Economie & Toerisme  200  70  70  0  Nieuwe investeringen  Damwand Waalkade (aanvullend)  In het bestaande Investeringsplan 2012‐2015 is € 4 miljoen gereserveerd voor vervanging  van de damwand Waalkade. Het is noodzakelijk om de damwand te vervangen vanuit  veiligheidsoogpunt en om de kade te kunnen blijven inzetten voor economische  watergebonden activiteiten. De kosten voor vervanging van de damwand komen echter  uit op € 11 miljoen. Wij overleggen nog met de Rijksoverheid over een bijdrage aan de  damwand, omdat een goedkopere optie vanwege het waterpeilverhogend effect niet is  toegestaan vanuit het beleid Ruimte voor de Rivier.   We reserveren een aanvullend bedrag van € 7 miljoen in het nieuwe Investeringsplan voor  de nieuwe damwand.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Damwand Waalkade (aanvullend)  7.000        Totaal nieuwe investeringen Economie & Toerisme  7.000         

Bestuur & Middelen  Eerder meldden wij al bij brief dat wij aansluiting hebben gezocht bij de 100.000+  gemeenten voor het ontwikkelen van een stresstest, om beter te kunnen beoordelen of  de begroting bestand is tegen verschillende crisisscenario’s.   Ter voorbereiding op zo’n stresstest hebben wij Deloitte een test laten uitvoeren om meer  inzicht te krijgen in de flexibiliteit van onze begroting. Dat is meer een soort benchmark,    26   

 

Bestuursagenda    waarmee we de begroting op een aantal indicatoren met een groep referentiegemeenten  kunnen vergelijken. Op basis van de test van Deloitte willen we een eigen versie  ontwikkelen van zo’n flexibiliteitstest, die we jaarlijks kunnen gebruiken als onderdeel van  onze cyclus van begroten en verantwoorden.  De uitgevoerde test geeft een redelijk solide beeld van onze begroting in vergelijking met  de referentiegemeenten. Dat onze grondexploitaties relatief omvangrijk zijn en daarmee  risicovol, komt daarin ook tot uiting. De strikte scheiding tussen begroting en  grondexploitaties vormt juist weer een positieve factor. Op de overige onderdelen van de  test is de score neutraal, gunstig of zeer gunstig. Dat betekent niet dat we niet hard  geraakt kunnen worden door Rijksbezuinigingen en andere tegenvallers maar het  betekent wel dat onze begroting mogelijkheden biedt om dergelijke risico’s te weerstaan.  In de aanloop naar het debat over deze Perspectiefnota zullen wij de uitkomsten van deze  test presenteren, zodat uw Raad dat mee kan nemen in uw oordeel over onze financiële  positie.    De methodiek van het meerjarig Investeringsplan lijkt goed te werken. De planning wordt  beter gehaald en de besteding van de kapitaallasten spoort beter met de ramingen. Ook  het feit dat veel kleine investeringsbudgetten uit het plan zijn gehaald, helpt daarbij.  Tegelijkertijd zien we dat de beschikbare investeringsruimte niet toereikend is om de  investeringsbehoefte te dekken. Daarom formuleren we in de financiële paragraaf een  voorstel om een extra investeringsvolume van € 3,5 miljoen per jaar mogelijk te maken.     De Europese regelgeving over de begrotingsdiscipline wordt nationaal vertaald in de Wet  houdbare overheidsfinanciën. Invoering van deze wet is voorzien in 2014. Deze wetgeving  zal de lokale overheden raken. Momenteel brengen we de gevolgen daarvan in beeld.     Nijmegen stelt zich terughoudend op bij het verstrekken van garantstellingen en leningen  aan derden. Er moet sprake zijn van realisatie van maatschappelijke doelen. Als dat het  geval is kunnen onder een aantal strikte voorwaarden faciliteiten worden verstrekt.  Bezuinigingen  Slechts digitale publicatie Burgerjaarverslag  Het alleen nog maar digitaal publiceren van het Burgerjaarverslag levert een besparing op  van € 18.000.    Minder advies van Dirkzwager, meer zelf doen.  Door meer gebruik te maken van de in de organisatie beschikbare juridische capaciteit,  hoeven we niet altijd bijgestaan te worden door advocaatdiensten in rechtszaken.     Verhogen woonlasten woningen € 22,50  Bij woonlasten van een woning gaan we uit van de het totaal van OZB, Afvalstoffenheffing  en Rioolheffing. In het Coelo overzicht Grote gemeenten staan wij voor die lasten op de  22ste plaats, plaats 1 is de duurste gemeente. Van de 35 grote steden zijn dus 21 steden  duurder. Bij verhoging van € 22,50 blijven we in de onderste helft van de ranglijst. Wij  realiseren de meeropbrengsten evenredig via OZB , afvalstoffenheffing en de Groene zak.  De prijs van de Groene Zak komt daarmee op € 0,93.    Beperken verlaging OZB‐NW coalitieakkoord  In het Coalitieakkoord is afgesproken dat we inzetten op een verlaging van de OZB‐ tarieven voor bedrijven. Het streven daarbij is dat wij in 2014 voor ondernemers niet meer  de duurste stad van Nederland zijn. Om dit te kunnen bereiken, hebben wij onze  opbrengsten OZB‐NW in de meerjarenbegroting verlaagd. We handhaven de verlaging op  een zodanig niveau dat we niet meer de duurste stad voor bedrijven zijn. Dat levert in de  begroting vanaf 2014 een ruimte op van € 2 ton.      

   

27 

Bestuursagenda    Bezuinigingen  Slechts digitale publicatie Burgerjaarverslag  Minder advies van Dirkzwager, meer zelf doen.  Verhogen woonlasten woningen € 22,50  Beperken verlaging OZB‐NW coalitieakkoord  Totaal bezuinigingen Bestuur & Middelen   

2013  18   175   1.375  ‐   1.568 

2014  18  175   975  200   1.368 

2015   18   175   975   200   1.368 

2016  18  175   975  200   1.368 

Facilitaire diensten  In januari 2012 hebben we besloten dat er een kwaliteitsimpuls wordt gegeven aan de  huisvesting van het gemeentelijk apparaat, zodat deze toekomstbestendig en duurzaam  wordt. Gekozen is voor het scenario “kwaliteitsimpuls en indikken”, wat neerkomt op het  indikken van het aantal werkplekken, zodat de gemeentelijke organisatie gehuisvest kan  worden in drie van de huidige vijf dienstgebouwen. Er wordt naar gestreefd om Elckerlyc  en de Arsenaalgas te verlaten en deze gebouwen te verhuren. De huuropbrengst die dit  genereert is nodig als cofinanciering voor de herhuisvesting van de organisatie. Er wordt  vanaf nu centraal regie gevoerd op (her)huisvesting. Dit is gepositioneerd bij Facilitaire  zaken.    Momenteel laten we onderzoeken hoe inkoop het beste gepositioneerd kan worden. Een  van de mogelijkheden is een mogelijk regionaal bureau Inkoop. Op verzoek van de  gemeentesecretarissen uit de regio wordt dit onderzocht. Onder inkoop verstaan we  inkoopadvies, contractbeheer en contractmanagement. Indien dit niet doorgaat dan zal  bureau inkoop worden ondergebracht bij de juridische afdeling, die nu in oprichting is.     

  28   

 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.5 Zorg & Welzijn en Sport   

Zorg & Welzijn  Na vaststelling van het Wmo‐beleidsplan zijn we gestart met ons hervormingsprogramma.  De wijkpilots zijn ons voertuig hiervoor. In de pilots ontwikkelen we de kanteling van de  Wmo. We organiseren zorg en welzijn dichtbij mensen in de wijk, bij voorkeur op basis van  collectiviteit, bieden oplossingen op maat, met gebruik van eigen kracht en sociale  netwerken van burgers zelf en steken zo preventief mogelijk in. Na de start in 2012  verbreden we de wijkpilots naar 4 wijken en ontwikkelen we de al gestarte pilots verder  door. Daarin betrekken we de wijk bij zorg en welzijn en ontwikkelen we een aanbod van  zorg‐ en welzijnsactiviteiten, dat aansluit bij wat in de wijk nodig is.     Daarnaast zijn de transitieopgaven belangrijke speerpunten voor 2013 en daarna. In het  programma Zorg & Welzijn komen er twee grote open einderegelingen bij: de functie  Begeleiding uit de AWBZ en de Jeugdzorg. In financiële omvang verviervoudigt daardoor  het deel van het programma met een open eindekarakter, van zo’n € 20 miljoen voor de  bestaande individuele voorzieningen, naar € 70 tot 80 miljoen.     In 2013 start de decentralisatie van de functie Begeleiding uit de AWBZ, tenzij het rijk  alsnog besluit de invoeringsdatum op te schuiven. Mensen die voor het eerst een beroep  doen op begeleiding of een herindicatie nodig hebben, komen onder  verantwoordelijkheid van de gemeente te vallen. In 2014 geldt dat ook voor bestaande  klanten. We gaan de functie Begeleiding vormgeven in de lijn van ons Wmo‐beleidsplan.    De decentralisatie‐opgaven zijn omvangrijke nieuwe taken met een grote impact. Het gaat  om ondersteuning van een grote groep, vaak zeer kwetsbare mensen, geleverd door een  groot aantal partijen met wie wij nu vaak nog geen contractrelatie hebben. De organisatie  moet op tijd ingericht zijn en de middelen komen over met een efficiencykorting.   Het is om al deze redenen zeer noodzakelijk om ons hier goed op voor te bereiden. Het  Rijk stelt daarvoor implementatiebudgetten beschikbaar. Wij bereiden een raadsvoorstel  voor om deze budgetten op het programma Zorg & Welzijn beschikbaar te stellen.    In 2013 vullen we de bezuinigingen verder in, die vorig jaar zijn vastgesteld om de  terugloop van middelen op te vangen. We gaan voort op de ingezette lijn van  ontdubbelen, efficiënt werken en effectiviteit voor instellingsbelang. In 2013 doen we dat  onder andere in de functies opvoedingsondersteuning, sociaaljuridische dienstverlening  en risicojongerenwerk.    Daarnaast blijft beheersbaarheid van de uitgaven voor individuele voorzieningen een  belangrijk aandachtspunt. Ook na de genomen maatregelen om de voorzieningen meer  inkomensafhankelijk te maken, verwachten we stijgende uitgaven, onder andere door de  vergrijzing en extramuralisering van de zorg. In de wetenschap dat we hier met een open  einderegeling te maken hebben met wettelijk vastgelegde rechten op voorzieningen,  moeten we inzetten op kostenbeheersing. Dat kan door financiële prikkels en door  alternatieve en goedkopere oplossingen om dat recht in te vullen, bijvoorbeeld een  verschuiving van individuele naar meer collectieve vormen van compensatie voor  beperkingen. Ook deze worden ontwikkeld in de wijkpilots, bijvoorbeeld in de vorm van   een werkcorporatie.  Bezuinigingen  Herstructureren veld maatschappelijke instellingen  We verwachten een herstructurering in het veld van maatschappelijke instellingen vanuit  de transitie die volgt uit de inhoudelijke Wmo‐koers en de komende decentralisaties.  Bestaande partijen waar wij nog geen contractrelatie mee hebben zullen toetreden tot het  veld. Naast inhoudelijke kwaliteitsverbetering verwachten wij ook dat efficiëntere     

29 

Bestuursagenda    organisatie en bedrijfsvoering van bestaande instellingen in het Zorg & Welzijnsdomein  een gevolg zal zijn. Het is daarmee een kans om overlappende diensten te ontdubbelen.  Met sociale wijkteams als spil gaan we uit van het bundelen van activiteiten op wijkniveau.  We pakken een actievere rol dan tot nu toe in de herstructurering. We hebben er tevens  een nieuwe taakstelling aan gekoppeld.     Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Herstructureren veld maatschappelijke instellingen  ‐  500   750  750  Totaal bezuinigingen Zorg & Welzijn  ‐  500   750  750  Budgetwijzigingen  Om bovengenoemde hervorming van het nieuwe Wmo‐beleid te realiseren hebben we  een ingrijpende veranderingsoperatie in gang gezet. De sociale wijkteams vormen de kern  van de herstructurering van het maatschappelijk veld. Hiermee willen we een einde  maken aan de verkokering en versnippering in het domein. Voor de transitiekosten van de  nieuwe methodiekontwikkeling stellen we astructureel extra middelen beschikbaar in  2013 en 2014.    In de nieuwe Wet op de Jeugdzorg komt een verwijzing te staan dat de CJG’s de poort  vormen voor de toeleiding naar de jeugdzorg, jeugd‐GGz en jeugd‐LVG. Deze taken komen  over naar de gemeenten per 1 januari 2015. Het voeren van solide preventief jeugdbeleid  en het hebben van een sterk CJG is absoluut essentieel om de nieuwe taken ook aan te  kunnen. Het geld voor ons preventief jeugdbeleid loopt fors terug de komende jaren. We  proberen met de beschikbare middelen voor jeugd en CJG de decentralisatie van de  jeugdzorg een goede basis te geven.     Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  Opbouw sociale wijkteams  321   261   ‐   ‐  Preventief jeugdbeleid  1.200  1.200  1.200   1.200  Totaal budgetwijzigingen Zorg & Welzijn  1.521  1.461  1.200   1.200  Investeringen  Voor het realiseren van twee voorzieningen, een in de bestaande stad en een in de  Waalsprong, schieten de beschikbare middelen tekort. Daarom nemen we in het  Investeringsplan € 1,5 ton op voor Skaeve Huse.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Skaeve Huse    150      Totaal nieuwe investeringen Zorg & Welzijn    150        

Sport  2013 wordt het eerste uitvoeringsjaar van de nieuwe sportnota. In samenwerking met het  programma Zorg & Welzijn starten we met de wijkgerichte inzet van Buurtsportcoaches.  We zetten combinatiefunctionarissen in bij sport en onderwijsorganisaties volgens het  uitvoeringskader waarover we uw Raad in april 2012 hebben geïnformeerd. We starten  met de samenwerking tussen de BV Voetbal en de Stichting Wij Staan voor de Wijk. We  werken met Topsport Gelderland aan de ontwikkeling van een loket voor talentvolle  sporters.    Met Sportfondsen Nijmegen sluiten we een nieuwe budgetovereenkomst, samenwerking  met zwemverenigingen voor wat betreft het beheer van de zwembaden is hierbij een  belangrijk element. We nemen het nieuwe zwembad Oost in gebruik.    

  30   

 

Bestuursagenda    We starten met de ontwikkeling en realisatie van Talent Centraal op het sportpark De  Dennen. Hiermee faciliteren we de talenten van judo, turnen en lopen. We werken met de  volleybalclubs Vocasa en Pegasus aan de versterking van het volleybal in de stad.    We voeren de geplande bezuinigingen uit.  Bezuinigingen  Tariefsverhoging kunstgrasvelden  Voor het gebruik van de kunstgrasvelden stellen we voor de komende 10 jaar een  tariefsverhoging van 5% voor, in aanvulling op de jaarlijkse indexering. Daarmee verhogen  we de kostendekkendheid met 1%.    Tariefsverhoging buitensport  Ook voor het gebruik van natuurgrasvelden stellen we voor de komende 10 jaar een  tariefsverhoging voor van 5 % . Daarmee verhogen we de kostendekkendheid over 10 jaar  van 10% van de kosten naar 20% van de kosten van aanleg, onderhoud en vervanging.    Taakstelling subsidies  We belasten het programma met een taakstelling van € 50.000.    Beëindiging bijdrage Alliantie tbv breedtesport  Na beëindiging van de bijdrage aan de Alliantie kunnen verenigingen daarna gebruik  maken van gemeentelijke accommodaties.    Eenmalig 5% tariefsverhoging binnensport  We stellen een algehele tariefsverhoging voor de binnensport voor: een eenmalige  verhoging van 5% bovenop de indexering voor de verhuur aan derden, niet zijnde  onderwijs. Deze tariefsverhoging levert een verhoging van de dekkingsgraad op van  1,25%.     Afschaffen Sportgala  Waardering van vrijwilligers voor hun inzet vinden wij van belang. Het Sportgala in zijn  huidige vorm schaffen we af, we ontwikkelen hiervoor een alternatief.     Sluiting Goffertbad  Met het buitenbassin van bad West en het buitenwater in de plassen die Nijmegen  omringen vinden we dat we voldoende gelegenheid bieden. Daarnaast is het Goffertbad  met zijn openstelling van ca. 3 maanden een relatief dure voorziening .    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Tariefsverhoging kunstgrasvelden  2   5   8  12  Tariefsverhoging buitensport  6  18   31  44  Taakstelling subsidies  25  50   50  50  Beëindiging bijdrage Alliantie tbv breedtesport  16  37   37  37  Eenmalig 5% tariefsverhoging binnensport  24  50   50  50  Afschaffen Sportgala  18  18   18  18  Sluiting Goffertbad  60  120   175  175  Totaal bezuinigingen Sport   150   298   369   386  Investeringen  Kunstgras  De bovenlaag van een aantal kunstgrasvelden is afgeschreven en dient contractueel  vervangen te worden. In 2014 en 2015 maken we daarvoor ruimte in het Investeringsplan.           

31 

Bestuursagenda    Alternatief voor TIP  Omdat het TIP niet doorgaat, ontwikkelen we plannen om op een andere manier te  voorzien in de behoefte aan binnensportaccommodatie. Onder de noemer Talent Centraal  ontwikkelen we plannen voor talentvolle sporters. We reserveren daarvoor € 6 miljoen in  2013 ‐ 2014, waarbij we rekenen op een forse provinciale bijdrage.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Kunstgras    300   960    Alternatief voor TIP  3.000   3.000      Totaal nieuwe investeringen Sport  3.000  3.300  960     

  32   

 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.6 Werk & Inkomen, Openbare ruimte en Wijken   

Werk & Inkomen  Hervormingsagenda  Het Rijk heeft door enkele wetswijzigingen de Sociale Zekerheid hervormd. De wijzigingen  in de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de komende  Wet werken naar Vermogen (Wwnv) vragen van gemeenten creativiteit, innovatie en  daadkracht. Nijmegen anticipeert op deze ontwikkelingen door hervormingen op allerlei  terreinen te realiseren. Beleidsmatig in visie en instrumentaria, door bijvoorbeeld van  permanente gesubsidieerde arbeid naar tijdelijke, flexibele re‐integratietrajecten te gaan,  al dan niet via werkcorporaties. Maar ook de uitvoering hervormen we. We transformeren  de Sw‐organisatie Breed van productiegericht bedrijf naar arbeidsbemiddelingsbedrijf. We  onderzoeken de mogelijkheid van regionalisering van onze uitvoeringsdienst op het  domein Werk en betrekken daarbij de omvorming van Breed, Stichting Uitzicht en  Stichting Wijkwerk. Op alle fronten zijn we bezig om met minder middelen onze ambities  op het terrein van re‐integratie van de onderkant van de arbeidmarkt hoog te houden. De  hervormingsagenda zal een grote rol blijven spelen in 2013.     Komst van de Wet werken naar Vermogen  Onderdeel van de hervormingsagenda is de komst van de Wwnv, met een verwachte  invoeringsdatum van 1 januari 2013. In deze wet worden de regelingen voor mensen met  arbeidsvermogen gebundeld: Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten  (Wajong), Wsw en Wwb.   Dit heeft als gevolg dat wij zoveel mogelijk mensen naar hun vermogen laten werken  binnen een budget waarop fors is bezuinigd.   Eind november 2011 heeft uw Raad de intentie uitgesproken om in de regio Nijmegen en  omgeving op het domein werk samen te gaan werken met de regiogemeenten. We menen  dat door regionale samenwerking een effectievere en efficiëntere aanpak van de  bevordering van de uitstroom mogelijk is.     Veranderingen en rijksbezuinigingen sociale werkvoorziening.   Door de invoering van de Wwnv verandert de huidige Wsw. Het rijk is voornemens de  toegang tot de sociale werkvoorziening te beperken tot diegene die aangewezen zijn op  ‘beschut’ werken. Dit heeft tot gevolg dat uiteindelijk slechts 700 arbeidsplaatsen  beschikbaar zullen blijven met de indicatie ‘beschut werken’, van de huidige 2.200   SW‐ arbeidsplaatsen in de regio Nijmegen.   Daarnaast begrenst het rijk de vergoeding per arbeidsplaats op met een inkomen van  100% van het wettelijk minimumloon voor nieuwe instroom. Voor de regio Nijmegen is  deze rijkskorting circa € 9 miljoen.   Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot de noodzaak van transformatie van de huidige  uitvoeringsorganisatie Breed. Het Nijmeegs besluit hiertoe is genomen per raadsbesluit,  d.d. 4 april jl.    Toenemende druk op voorzieningen   De gevolgen van de economische crisis, met forse rijksbezuinigingen als gevolg, zijn  tastbaar binnen het programma. De effecten zijn zichtbaar bij de verstrekking van  uitkeringen, van inkomensaanvullende uitkeringen en bij het verlenen van hulp bij  schulden.   De beperkte uitstroomkansen uit de bijstand in combinatie met het risico van verhoogde  instroom maakt dat ons bijstandsbestand nog steeds groeit. De aanspraken op  voorzieningen zoals regelingen minimabeleid, schuldhulpverlening, bewindsvoering en  kredietverstrekking zelfstandigen zullen naar verwachting groot blijven. Het feit dat het  hier om open‐einde‐regelingen gaat, maakt dat we als gemeente risico blijven lopen op de  kosten, verbonden aan deze voorzieningen. Overigens, de economische crisis heeft ook 

   

33 

Bestuursagenda    tot gevolg dat de incasso op vorderingen bijstandsdebiteuren risicogevoelig is. Burgers zijn  minder draagkrachtig om terug te betalen op de vordering.  Budgetwijzigingen  Tekort uitkeringen Wwb  In 2011 was de ontwikkeling in Nijmegen met een stijging van 7,7% negatiever dan het  landelijke gemiddelde. Dat betekent dat we in 2012 opnieuw een tekort op de Wwb‐ uitkeringen verwachten. Ook in de jaren 2013‐2016 dreigen die tekorten door te lopen.   Uit een analyse van de ontwikkelingen blijkt dat een belangrijk deel van de tekorten wordt  veroorzaakt door twee lokale ontwikkelingen die niet structureel van aard zijn: de afbouw  van werkervarings‐ en participatiebanen en de instroom van statushouders. Daarom  hebben wij als taakstelling op dit programma geformuleerd om het effect van de lokale  ontwikkelingen in vier jaar af te bouwen. Het tekort op de uitkeringen brengen we zo in  vier jaar terug naar nul.   Een belangrijk deel van deze taakstelling willen wij realiseren door gebruik te maken van  ons re‐integratiebeleid, waarin wij ook eigen middelen inzetten. Daarnaast ondersteunen  wij de taakstelling door extra in te zetten op Social Return on Investment.     Exploitatietekort Breed  De exploitatie van Breed staat eveneens onder zware druk, door de snelle bezuinigingen  op het SW‐budget. Uw Raad is al op de hoogte van de plannen om Breed om te vormen en  om de exploitatietekorten terug te dringen. Duidelijk is dat we, samen met de  regiogemeenten, de komende jaren forse bedragen zullen moeten bijdragen.    Door de komst van de Wwnv worden Participatiebudget (P‐budget) en   SW‐rijkssubsidie samengevoegd en ontschot. Daarnaast voegt het Rijk het re‐ integratiebudget ten behoeve van de Wajong – nu nog een verantwoordelijkheid van het  UWV‐Werkbedrijf – toe aan het P‐budget. Op basis van voorlopige berekeningen is de  hoogte van deze toevoeging voor 2013 en verder duidelijk geworden. De definitieve  beschikking voor het P‐budget ontvangen we in oktober 2012.     De verhoging van het P‐budget kan niet geheel verklaard worden door de overheveling  van het re‐integratiebudget voor Wajong‐ers. Een deel van de verhoging is nog  ongedefinieerd. We reserveren de toevoeging aan het P‐budget voor Wajong‐ers voor de  uitgaven vanaf 2013 voor deze doelgroep. Daarnaast blijft het huidige P‐budget volledig  beschikbaar voor de huidige ambities op het terrein van re‐integratie.  De ongedefinieerde toevoeging aan het P‐budget zetten we in om het exploitatietekort  van Breed gedeeltelijk op te vangen. Voor het overige deel van het exploitatietekort doen  we beroep op de algemene middelen.   Bij de Stadsbegroting 2013‐2016 toetsen we of het definitieve P‐budget afwijkt van de  ramingen en of de kosten verbonden aan de taakuitbreiding van de Wajong opgevangen  kunnen worden binnen het budget. Mocht een correctie noodzakelijk zijn, dan formuleren  we daarvoor aanvullende voorstellen.     Daarnaast willen we de exploitatie van Breed extra ondersteunen door meer diensten af  te nemen bij Breed. We ontwikkelen een plan van aanpak voor een gerichte sturing van de  gemeentelijke inkoop. Met deze maatregelen is vanuit de algemene middelen een  bescheiden bijdrage nodig op dit onderdeel. Als onze aanpak slaagt, ontstaat vanaf 2015  weer financiële ruimte in het programma voor extra re‐integratie of participatie.    Herstructurering SW‐sector  Voor de herstructurering van de SW‐sector kunnen we van het Rijk een bijdrage krijgen uit  het herstructureringsfonds. Voorwaarde is dat wij 25% voor eigen rekening nemen. Het  betreft een bijdrage van gemiddeld € 270 mille per jaar, gedurende 6 jaar. De uitbetaling  van het Rijk heeft een grillig verloop maar wij stellen voor via de Saldireserve de last voor  de begroting af te vlakken tot het genoemde jaarlijkse bedrag.      34   

 

Bestuursagenda    Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  Tekort uitkeringen Wwb  1.702   0   205  0  Exploitatietekort Breed  517   20       Bijdrage herstructureringsfonds SW‐sector  270  270  270  270  Totaal budgetwijzigingen Werk & Inkomen  2.489  290  475  270    Vanwege de bijzondere druk op het programma Werk & Inkomen stellen wij geen  bezuinigingen voor op dit programma. Ook op het armoedebeleid willen wij niet  bezuinigen. We stellen voor de ruimte, van jaarlijks tussen € 3 ton en € 4 ton, die wij nog  op stelpost hebben gereserveerd voor minimabeleid vanuit de septembercirculaire 2011,  op het programma in te zetten om aanvullende maatregelen op het terrein van  armoedebestrijding mogelijk te maken.   

Openbare ruimte  Het programma Openbare ruimte omvat de huisvuilinzameling en het beheer, onderhoud  en toezicht van het gebruik van de stad. Hier draait het om schoon, heel en veilig. In 2013  geven we vervolg aan de uitvoering van de beleidsnota over het integraal beheer van de  openbare ruimte (IBOR) die we opgesteld hebben in 2012. Actief burgerschap,  differentiatie in beheer, integraal werken en duurzaam beheer zijn de pijlers van deze  beleidsnota. We gaan verder aan de slag met wijkbeheerplannen, die we als contract met  de burger ontwikkeld hebben en waarmee we actief burgerschap nog meer willen  stimuleren. We streven naar één integrale uitvoering per wijk, liefst door één  opdrachtgever. We maken onderscheid tussen verschillende onderhoudsniveaus in de  stad, geënt op het door de burgers en gemeente gewenste beeld van de wijk.    Integraal beheer wordt op basis van de positieve ervaringen met de pilot Lindenholt  verder doorgezet. We bekijken stadsdeel Zuid om daar vanaf 2013 met integraal beheer te  starten. De in 2012 door Dar en Breed ingerichte werkcorporatie “De Werkgroep” wordt  uitgebreid. Deze werkcorporatie werkt mee aan het beheer van de openbare ruimte en  geeft daarbij ook kansen voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.    Vorig jaar hebben we voorgesteld per nieuwe woning in de stad € 200 te reserveren voor  de toename van de te onderhouden openbare ruimte, de areaaluitbreiding. Bij die  gelegenheid hebben we toegezegd te onderzoeken of dat bedrag toereikend zou zijn.  Uit een nadere analyse van de cijfers zijn wij tot de slotsom gekomen dat de kosten van  het onderhoud op dit moment per woning zo’n € 400 per jaar bedragen. Door het bedrag  per nieuwe woning op datzelfde bedrag van € 400 per jaar te stellen, bereiken wij dat het  onderhoud van de stad op het huidige peil blijft. De ruimte hiervoor vinden we in de groei  van Gemeentefondsuitkering en OZB‐opbrengsten als gevolg van de groei van het aantal  woningen en inwoners in de stad. Bij deze € 400 per woning komt nog een bedrag van  € 100 per woning voor de afvalinzameling en –verwerking. Dit dekken we uit de  afvalstoffenheffing.  In het financiële beeld houden we rekening met het toepassen van deze genormeerde  groei vanaf 2012. We reserveren de bedragen voor de latere jaren op basis van de  geraamde uitbreiding van woningaantallen en inwoneraantallen. Op basis van de  werkelijke aantallen zetten we het extra budget jaarlijks op het programma. Als onderdeel  van de reguliere cyclus van begroten en verantwoorden zullen we de kosten van beheer  en onderhoud bij areaaluitbreiding periodiek herijken.    Naast deze areaaluitbreiding vindt ook een uitbreiding van te onderhouden gebieden  plaats door de Dijkteruglegging . Met dit project zal van 2014 tot 2018 gefaseerd nieuw  stadsgebied in beheer komen. We zullen afspraken maken over een te vormen fonds voor  het dekken van de extra lasten die dit met zich meebrengt, op basis van het budget dat  hiervoor vanuit Rijkswaterstaat ter beschikking komt.   

   

35 

Bestuursagenda    Op het gebied van afval gaan we uit van het principe van “de vervuiler betaalt”. In 2012  werd het concrete beleid voor afvalinzameling binnen dit kader geactualiseerd. We  streven naar nog meer afvalscheiding, zodat burgers een grotere bijdrage leveren aan het  milieu, doordat grondstoffen uit afval terug gewonnen kunnen worden. Daarnaast is het  resultaat lagere kosten voor afvalverwerking en liefst hogere baten vanuit hergebruik van  afvalstoffen. Voor dit doel wordt de verdeling van glascontainers over de stad verbeterd,  overwegen we een afvalpasje voor de milieustraat in te voeren en wordt het systeem van  milieustraten gemoderniseerd. Daarnaast willen we onderzoeken of ondergrondse  containers voor restafval in de binnenstad haalbaar zijn.     Ten slotte werken we aan een Lichtplan voor de stad waarmee we het aanlichten van  gebouwen in relatie tot de openbare verlichting willen bezien. We beogen een fraaier en  uniformer beeld van de gehele stad in het donker. Hiervan verwachten we dat de  aantrekkelijkheid van het centrum zal toenemen, met indirecte economische voordelen,  een verhoogde veiligheidsbeleving en energiebesparing.  Bezuinigingen  Minder wijkserviceteams (van 12 naar 10)  De wijkserviceteams voeren de herstelmeldingen van de bel‐ en herstellijn uit. Vanaf 2013  gaan we niet meer uit van twee vaste wijkserviceteams per stadsdeel maar we regelen de  inzet meer centraal.      Extra opbrengsten reclamebeleid  Vanaf 2015 worden nieuwe contracten afgesloten met reclameleveranciers. We  verwachten hogere inkomsten te generen uit de reclameopbrengsten.     Inkomsten uit afvalstromen  De inzameling van glas, het gescheiden inzamelen van plastic, de inzameling van oud  papier en een hogere verkoop van de groene zak, zullen in de nabije toekomst een  bijdrage leveren aan het opnieuw gebruiken van grondstoffen. Het hergebruik zal zorgen  voor hogere opbrengsten binnen het product afval.    Efficiënter inzamelen klein chemisch afval  We gaan klein chemisch afval niet meer huis aan huis ophalen, maar we stellen een  brengplicht in naar milieustraat en supermarkten.    Hervormen MARN  Wij willen het takenpakket van de MARN samen met de regio anders organiseren. De  realisatie hiervan is afhankelijk van de snelheid, waarmee keuzes in regionaal verband  worden gemaakt. Het op de juiste manier afwikkelen van bestuurlijke, personele,  organisatorische, juridische en financiële belangen van MARN vergt tijd en vraagt een  gefaseerde opbouw.    Reinigingsniveau Centrum en Benedenstad  Het reinigingsniveau in het Centrum houden we op niveau A. In dit gebied wordt de  openbare ruimte intensief gebruikt door onze eigen bewoners, bezoekers, toeristen en  uitgaanspubliek. Wel zien we mogelijkheden om te bezuinigen op de reiniging in met  name de randgebieden van het centrum, zoals de singels en de Benedenstad. In dit gebied  is het minder schadelijk voor de uitstraling van de stad. We gaan hiervoor in overleg met  Dar.    Minder toezicht APV Openbare Ruimte  Deze bezuiniging houdt in dat we 2 fte’s toezichthouders minder inzetten voor het  toezicht op de APV van de openbare ruimte.          36   

 

Bestuursagenda    Sanering verkeerslichten  Vanuit verkeerskundig oogpunt verwijderen wij overbodige verkeerslichten. Dit levert een  structurele besparing op met betrekking tot energieverbruik en beheer en onderhoud.    Openbare ruimte  2013  2014  2015  2016  Minder wijkserviceteams (van 12 naar 10)   125  250   250  250  Extra opbrengsten reclamebeleid  ‐   ‐    500  500  Inkomsten uit afvalstromen  ‐  400   400  400  Efficiënter inzamelen klein chemisch afval  ‐  65   65  65  Hervormen MARN   150  300   300  300  Reinigingsniveau Centrum en Benedenstad  ‐   ‐    200  200  Minder toezicht APV OR  ‐   ‐    100  100  Sanering verkeerslichten  90  90   90  90  Totaal bezuinigingen Openbare ruimte   365   1.105   1.905   1.905   

Wijken  In de wijkaanpak is versterken van participatie ook in 2013 de belangrijkste prioriteit. We  werken eraan dat meer mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun buurt en voor  elkaar. Verbetering van buurten en wijken beklijft alleen als bewoners dit zelf verder  dragen. Bij al onze inzet en maatregelen stimuleren we daarom het eigen initiatief en  zelfredzaamheid van de bewoners.    We blijven ons richten op het op peil houden en verbeteren van de leefbaarheid en de  veiligheid in de wijken, met name in aandachtsgebieden. In alle Nijmeegse wijken  onderhouden we contacten om te weten wat er speelt. In de aandachtsgebieden is de  inzet intensiever, hier neemt het wijkmanagement de regie op de samenwerking van de  verschillende betrokken organisaties. De aandachtsgebieden zijn Centrum en  Benedenstad, Oud West: Biezen en Wolfskuil, Nieuw West: Neerbosch Oost en Heseveld,  Nijmegen Midden: Willemskwartier, Landbouwbuurt, Muntenbuurt en Kolping, Zuid:  Hatert, Hatertse Hei en Grootstal, Dukenburg: Tolhuis (de kop en het  woonwagencentrum), Zwanenveld, Meijhorst, Aldenhof en Malvert, Lindenholt:  Voorstenkamp, Gildekamp, delen van de Leuvensbroek en van ’t Acker.     In 2013 geven we uitvoering aan de beleidsnota burgerparticipatie in de wijkaanpak die  we medio 2012 aan uw Raad aanbieden. We werken aan meer dynamiek en flexibiliteit in  de bewonersparticipatie. We betrekken meer mensen en nieuwe groepen in de  wijkaanpak. We versterken onze netwerkrelaties. Er is een uitgebreide participatiecultuur  in de wijken, er is veel creativiteit en praktijkervaring bij bewoners en ondernemers in de  wijken. We werken graag met hen samen en gaan actief op zoek naar kansen voor de  wijken en verbinden initiatieven en partijen aan elkaar. Daarmee streven we naar het  vergroten van de zelfredzaamheid in wijken. We doen dit o.a. door gebruik van social  media, themabijeenkomsten voor bewoners en instellingen in de wijken of het bij elkaar  brengen van mensen, bijvoorbeeld zzp’ers. We zijn in gesprek met de bestaande  bewonersorganisaties over hoe we de gewenste ontwikkeling kunnen vormgeven. Dit  thema kwam ook uitgebreid aan bod tijdens de goedbezochte werkconferentie over  burgerparticipatie.  In 2013 werken we verder aan de kansen voor de wijken in het kader van de zgn.  ontwikkelingsagenda’s, die we in 2012 hebben opgesteld. Deze ontwikkelingsagenda’s  voor de wijken kwamen tot stand in afstemming met de strategische agenda voor de stad  en de structuurvisie.   Bezuinigingen  Aanscherpen beleidsregel nultarief  We scherpen deze beleidsregel aan door duidelijk te maken wie er onder welke  voorwaarden voor het nultarief in aanmerking komen.       

37 

Bestuursagenda    Tariefsverhoging wijkaccommodaties zakelijk tarief  De huurtarieven in de wijkaccommodaties kennen een differentiatie: nultarief,  welzijnstarief en zakelijk tarief. In het zakelijk tarief is gelet op de markt ruimte voor een  beperkte en getrapte verhoging.    Tariefsverhoging wijkaccommodaties permanente huur  In dezelfde lijn is een beperkte tariefsverhoging voor permanente huurders, bijvoorbeeld  voor kinderopvang, reëel en voorstelbaar. Dit geldt ook voor de tarieven voor permanente  huurders in voorzieningenharten bij de huidige bezetting.    Verder verminderen budget Flexibele wijkaanpak  We beperken het flexibel wijkbudget dat wordt ingezet om in te kunnen spelen op nieuwe  kansen, samenwerkingsverbanden en bewonersinitiatieven.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Aanscherpen beleidsregel nultarief  25  25   25  25  Tariefsverhoging wijkaccommodaties zakelijk tarief  38  38   75  75  Tariefsverhoging wijkaccommodaties permanente huur  38  38   38  38  Tariefsverhoging permanente huur VZH  55  55   55  55  Verder verminderen budget Flexibele wijkaanpak  50  50   50  50  Totaal bezuinigingen Wijken   206  206   243  243  Investeringen  Wijkcentrum Dukenburg  Wijkcentrum Dukenburg heeft een slechte structuur en voldoet niet meer aan de arbo‐ eisen. We pakken het klimaat in het gebouw aan en verbeteren het dak en de  daglichttoetreding. Daar trekken we € 2,5 miljoen voor uit.    Sport‐ en speelplekken Nijmegen Noord  Met de groei van het aantal kinderen groeit ook de behoefte aan speelplekken in  Nijmegen Noord. Daarvoor stellen we in 2014 € 1,5 ton investeringsruimte beschikbaar.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Wijkcentrum Dukenburg     2.500      Sport‐ en speelplekken Nijmegen Noord    150      Totaal nieuwe investeringen Wijken    2.650         

  38   

 

Bestuursagenda    Bestuursagenda 

1.7 Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs   

Cultuur  In 2011 zijn we begonnen aan de ontwikkeling van een nieuwe Kunst‐ en Cultuurvisie. Op  31 mei 2011 heeft ons College de startnotitie vastgesteld. Het traject heeft geleid tot een  concept Kunst‐ en Cultuurvisie die op 20 maart 2012 vrijgegeven is voor inspraak.   In de nieuwe visie staan de culturele ketens muziek, theater & dans, film & media,  beeldende kunst en literatuur centraal. In die ketens willen we de functies kunst‐ en  cultuureducatie, productie, presentatie en facilitering garanderen. Beleidsspeerpunten  zijn talentontwikkeling, experiment en excellentie.     Vanuit de ketengedachte richten we ons in de nieuwe cultuurvisie specifiek op het  toegankelijk maken en openen van relaties tussen amateurs, semiprofessionals en  professionele instellingen. De afgelopen jaren hebben we hier in de subsidieafspraken al  op gestuurd. Dat betekent dat we ons gaan richten op herstructurering binnen de  cultuursector, in het kader van de keten‐ en functiegedachte.   We richten ons op behoud van functies voor de stad, niet op de instellingen. We  overleggen daarnaast geregeld met instellingen over bedrijfsvoering, prestaties etc. We  stimuleren hen om relevante en effectieve samenwerking aan te gaan met derden, andere  werkvormen te onderzoeken en meer marktconform te denken. Waar nodig hebben we  verschillende instellingen ondersteund in het opzetten van een gezonde financiële  huishouding. We voeren hiertoe geregeld bestuurlijk overleg met de instellingen.  Bezuinigingen  Hervorming culturele infrastructuur  We gaan de culturele infrastructuur hervormen en we onderzoeken de mogelijkheden  voor een betere samenwerking en een betere afstemming tussen vraag en aanbod in het  culturele domein. Dit past ook binnen de nieuwe cultuurvisie, waarbij we ons richten op  behoud van de functies voor de stad en niet op de instellingen. De bezuiniging op basis  van deze hervorming levert in 2016 € 400.000 op.    Vermindering diverse subsidies  Een aantal subsidies komt te vervallen. Doornroosje heeft bijvoorbeeld in 2011 een deel  van de werkzaamheden en activiteiten van Stichting Pan overgenomen binnen haar eigen  exploitatie. De activiteiten van Stichting Pan gaan naar de Lindenberg. Hiermee komt de  subsidie aan Stichting Pan vrij. Subsidie aan Kraaijenhofkazerne vervalt vanaf 2013. In  totaal valt hierdoor een bedrag van € 40.000 vrij.    OBGZ   De ontwikkelingen naar verdere digitalisering van de leescultuur gaan snel. Steeds meer  boekhandels ervaren de gevolgen van de introductie van e‐readers en tablet computers.  Ook de bibliotheek zal zich tot die snelle veranderingen moeten verhouden. Overal in het  land zien we dat gemeenten het aantal bibliotheekfilialen verminderen. Eindhoven gaat  bijvoorbeeld van 10 filialen terug naar 1 en halveert het budget van € 6 naar 3 miljoen.  Het beleid van de OBGZ is er op gericht in 2014 nog vijf filialen te hebben. Bezuiniging na  2014 is mogelijk, indien er toegewerkt wordt naar twee filialen, een in het centrum en een  in Zwaneveld (Dukenburg).    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Hervorming culturele infrastructuur  ‐  300   300  400  Vermindering diverse subsidies  40  40   40  40  OBGZ  ‐   ‐    200  400  Totaal bezuinigingen Cultuur   40  340   540  840 

   

39 

Bestuursagenda    Investeringen  Keizer Karel Podia  Concertgebouw De Vereeniging en de Stadsschouwburg zijn gedateerd en moeten worden  aangepast. Het betreft een divers geheel van aanpassingen: functioneel, duurzaam en  “herstel oude luister”. In het overleg met de provincie is een voorlopige fasering  opgesteld. In aanvulling op al beschikbare gemeentelijke en provinciale middelen zetten  we in 2013 € 1,5 miljoen in, vooral voor functionele en duurzaamheidsaanpassingen in De  Vereeniging.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Keizer Karel Podia  1.500        Totaal nieuwe investeringen Cultuur  1.500         

Mobiliteit  De belangrijkste sturingsdocumenten voor onze ambities 2013 vormen de nota Nijmegen  Duurzaam Bereikbaar en de nog vast te stellen nieuwe Parkeernota.     Een derde pijler wordt gevormd door de aanleg van de nieuwe infrastructuur in de  Waalsprong. We gaan verder met de voorbereiding en uitvoering van de Dorpensingel, de  fietsbrug Graaf Alardsingel, de fietstunnel Laauwickstraat, de Westelijke Parallelroute,  Knoop Lent, vrijliggende infrastructuur voor openbaar vervoer, knippen op de Griftdijk en  de Vossenpelssestraat en de infrastructuur in het kader van de Dijkteruglegging.     Vanuit de Nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar gaan we P&R‐locaties aan de zuid‐ en  westzijde van de stad verder uitwerken en voorbereiden. We gaan winkelpendellocaties  organiseren. We voeren de toegezegde verkenning uit naar de doortrekking A73. We  ontwikkelen een visie op de bereikbaarheid van Heijendaal in overleg met de  campuspartners. We voeren de maatregelen in het kader van het regionale programma  Beter Benutten uit. We leggen de Groene Route aan. We gaan verder met de uitvoering  van de snelfietsroutes Nijmegen‐Beuningen, waarbij we prioriteit geven aan de  noordelijke tak.     De parkeernota wordt dit voorjaar aan uw Raad ter besluitvorming aangeboden. In 2013  voeren we een nieuwe parkeerroutering in om de parkeerlocaties bij de binnenstad op  een goede manier bereikbaar te maken. Ook starten we met de aanleg van de  parkeergarage Oude Stad.   Bezuinigingen  OV 65+: lager tarief Hermes  Wij besparen een bedrag van € 150.000 doordat wij bij de nieuwe concessie dit product  voor een lager tarief bij Hermes kunnen afnemen.    P&R Ovatonde verhogen bijdrage  We vergroten de kostendekkendheid van het Transferium door een prijsverhoging van  een kaartje met € 1. Deze verhoging voeren we gefaseerd in. De verwachting is dat, zolang  het OV bij dit kaartje in zit en er vier mensen op één kaartje naar het centrum kunnen,  deze prijsverhoging niet leidt tot een verminderd gebruik. Het verschil met het laagste  centrumparkeertarief is immers nog steeds aanzienlijk.     Exploitatiebudget mobiliteit en OV  Wij stellen twee concrete zaken voor waar de bezuinigingen kunnen landen:  1. bij OV‐maatregelen (€ 50.000). Het betreft dan snijden in de uitvoering van  aanpassingen in de infrastructuur op verzoek van de Stadsregio, de concessiehouder  (Breng) of de buspassagier. Aanpassingen ter voorbereiding op HOV willen we ontzien.   2. temporiseren en versoberen van de snelfietsroute Nijmegen‐Beuningen zuidelijke tak  (€ 50.000). De noordelijke tak van deze snelfietsroute laten we ongemoeid omdat deze    40   

 

Bestuursagenda    vanwege de oplevering van de Energieweg en de doorstroming op het Industrieplein de  hoogste prioriteit heeft én aantrekkelijk moet worden uitgevoerd.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  OV 65+ lager tarief Hermes   150  150   150  150  P&R Ovatonde verhogen bijdrage  50  75   100  100  Exploitatiebudget mobiliteit en OV   100  100   100  100  Totaal bezuinigingen Mobiliteit   300   325   350   350  Budgetwijzigingen  In het programma Mobiliteit is geen rekening gehouden met de afgesproken  winstafdrachten voor het parkeren bij het CWZ en de woonboulevard. In de Najaarsnota  was daar al melding van gemaakt. Dat levert een structureel nadeel op van € 1 ton.   Dat kan binnen het programma worden opgevangen door de hogere opbrengst van de  fiscale parkeerboetes, zodat er per saldo geen effect voor het financiële beeld optreedt.    Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  winstafdrachten CWZ en Woonboulevard  100  100  100  100  hogere opbrengst fiscaal parkeren   ‐100  ‐100   ‐100  ‐100  Totaal budgetwijzigingen Mobiliteit  0  0  0  0  Investeringen  2e deel Dorpensingel  Vorig jaar besloot uw Raad al voor de Dorpensingel een bedrag van € 5 miljoen  beschikbaar te stellen, waarvan de helft in jaarschijf 2016 van het Investeringsplan. Dat  bedrag nemen we hier op.    Parkeerverwijssysteem  De vervanging van het parkeerverwijssysteem staat in het huidige Investeringsplan  gepland voor 2015. We willen al in 2013 overgaan tot vervanging, omdat het huidige  systeem dan is afgeschreven. Daarom verschuiven we het bedrag van 2015 naar 2013.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  2e deel Dorpensingel        2.500  Parkeerverwijssysteem   500     ‐500    Totaal nieuwe investeringen Mobiliteit  500    ‐500  2.500   

Onderwijs  Begin 2013 wordt het beleid leerlingenvervoer geëvalueerd, waarbij we de ontwikkelingen  in het kader van passend onderwijs meenemen. Onze standpuntbepaling inzake passend  onderwijs, waarover wij in 2013 op overeenstemming gericht overleg met de  schoolbesturen gaan voeren, stemmen wij af op andere majeure ontwikkelingen zoals de  decentralisatie van AWBZ‐ en Jeugdzorgtaken naar de gemeente.    In 2013 continueren wij de samenwerking met alle schoolbesturen primair onderwijs,  inclusief Hidaya, ten aanzien van gemengde scholen. Hiertoe sluiten we een nieuwe  samenwerkingsovereenkomst met schoolbesturen.    Met de besluitvorming door uw Raad op 15 februari 2012 is de hervorming van het  peuterspeelzaalwerk en de voor‐ en vroegschoolse educatie ingezet. In samenwerking met  schoolbesturen en kinderopvangaanbieders werken we de transitie van de huidige naar de  nieuwe situatie uit. Dit moet leiden tot meer keuzevrijheid voor ouders en een  kwaliteitsverbetering bij de uitvoering van voor‐ en vroegschoolse educatie, met name op  de punten opbrengstgerichtheid en ouderbetrokkenheid. Met ingang van 1 januari 2013 

   

41 

Bestuursagenda    gaat de uitvoering van de peuterarrangementen van start en per 1 augustus 2013 moet de  vermarkting van de 16 Nijmeegse VVE‐locaties gerealiseerd zijn.     In de loop van 2012 werken wij samen met de schoolbesturen en instellingen verder aan  de formulering van een Lokale Educatieve Agenda (LEA) voor de periode 2012‐2015.  Hierin worden bekende thema’s zoals de bestrijding van onderwijsachterstanden en  segregatie opgenomen, maar worden ook nieuwe ambities opgenomen.     In 2012 werken wij samen met de Rijksoverheid, ROC en voortgezet onderwijs aan de  totstandkoming van het Convenant Voortijdig Schoolverlaten voor de periode 2012‐2015.  Onze ambitie blijft het voortijdig schoolverlaten, met name op het ROC, op het landelijk  gemiddelde te krijgen, ook voor de Nijmeegse leerlingen. Hier blijven wij ook in 2013 fors  op inzetten.     In 2013 evalueren wij, na een periode van vijf jaar, samen met de betrokken  schoolbesturen de doordecentralisatie van de onderwijshuisvesting. Hierbij betrekken wij  relevante ontwikkelingen zoals demografische krimp én groei in de stad, passend  onderwijs en ontwikkelingen in het onderwijs zoals de afnemende belangstelling voor het  VMBO.    In 2013 realiseren wij nieuwe onderwijshuisvesting voor het basisonderwijs in Lent‐Oost,  in verband met een groei van het aantal basisschoolleerlingen in dit gebied. In het  voorzieningenplan is hiertoe een aanvullend krediet van € 1,5 miljoen opgenomen. In het  kader van het Plan voor Scholen 2013‐2015 zal de aanvraag van Conexus om in Lent‐Oost  een nieuwe school te stichten nog in 2012 behandeld worden door uw Raad.   Bezuinigingen  Taakstelling onderwijsbeleid  Binnen het programma Onderwijs worden naast een groot aantal wettelijke taken, ook  een aantal bovenwettelijke taken uitgevoerd. De afgelopen jaren heeft de gemeente uit  eigen middelen het onderwijsachterstandenbeleid in primair en voortgezet onderwijs  versterkt, bovenop de middelen die daarvoor vanuit de rijksoverheid rechtstreeks naar de  scholen gaan. Ook heeft de gemeente uit eigen middelen het FlexCollege gefinancierd,  jaarlijks voor in totaal 1,1 miljoen. Het FlexCollege is een waardevolle voorziening voor  overbelaste leerlingen in het VO en het ROC. Ook hebben we voor deze voorziening ESF‐ subsidie aangevraagd, echter er is nog geen zekerheid over de definitieve toekenning  daarvan.   Op beide beleidsonderwerpen is het rijksbeleid afgelopen jaar gewijzigd en daarmee ook  de middelenstroom vanuit het rijk. Er is meer geld naar de gemeenten gekomen voor het  onderwijsachterstandenbeleid in de voorschoolse periode en in het primair onderwijs.  Ook komt er meerjarig een budget naar de scholen voor plusvoorzieningen, naast de  middelen die de gemeente daar jaarlijks voor ontvangt via het gemeentefonds. In verband  met deze gewijzigde rijksmiddelen, vinden wij het verantwoord een bezuiniging in te  boeken op de inzet van eigen middelen op deze beleidsonderwerpen van 1,5 ton in 2013  en 2 ton vanaf 2014 structureel te bezuinigen.     Besparing klachtenmeldpunt leerlingenvervoer  Sinds de vaststelling van het beleidskader zetten we jaarlijks € 1,5 ton in voor  klachtenafhandeling, begeleiding bij vervoer en contractmanagement leerlingenvervoer.  De uitvoering van het leerlingenvervoer loopt goed. Er komen minder klachten binnen dan  geraamd en ook wordt er minder dan verwacht beroep gedaan op extra begeleiding op  risicoritten. Hierdoor kunnen wij een besparing van ca. € 40 mille per jaar inboeken.         

  42   

 

Bestuursagenda    Bezuinigingen  Taakstelling Onderwijsbeleid  Besparing klachtenmeldpunt leerlingenvervoer  Totaal bezuinigingen Onderwijs 

2013   150  20   170 

2014  200  40  240 

2015   200   40   240 

2016  200  40  240 

Investeringen  2e Fase Visveld  Voor uitbreiding van de basisschool in Visveld hebben we in het vorige Investeringsplan  € 4 miljoen uitgetrokken. Het blijkt onvermijdelijk dat we daar nog € 1,5 miljoen moeten  bijleggen.    Primair onderwijs Groot Oosterhout  Voor de volgende basisschool in de Waalsprong is € 13,3 miljoen nodig. Volgen we de  laatste grex, dan moet die school in 2016 gebouwd worden. Als de ontwikkeling van de  woningbouw iets trager verloopt, dan zou dat 2017 worden. Daar staat het risico  tegenover dat extra kosten gemaakt moeten worden als de school niet op tijd beschikbaar  is. In financiële termen gaat het om een risico van € 2 à 3 ton. We reserveren in 2016 vast  € 2 miljoen in het investeringsplan. In het volgende investeringsplan komt de school voor  het resterende bedrag van € 11,3 miljoen in jaarschijf 2017 in beeld. Dan kunnen we beter  zien hoe de leerlingenprognoses zich ontwikkelen aan de hand van de woningbouw.    Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Primair onderwijs Groot Oosterhout        2.000  2e Fase Visveld  1.500        Totaal nieuwe investeringen Onderwijs  1.500      2.000   

   

43 

Financieel overzicht   

2. Financieel overzicht  Financieel overzicht 

In dit hoofdstuk schetsen we het financiële meerjarenbeeld. In grote lijnen maken we  daarin zichtbaar hoe de begroting zich ontwikkelt, welke problemen zich aandienen, welke  nieuwe beleidsmaatregelen we willen nemen en hoe wij vervolgens tot een sluitende  meerjarenbegroting komen.   We geven in dit hoofdstuk ook inzicht in de grondslagen voor de nieuwe Stadsbegroting.  We besteden aandacht aan het investeringsplan en we kijken kort hoe de Saldireserve zich  ontwikkelt. 

2.1 Financieel beeld  Hier laten we zien hoe de nieuwe meerjarenbegroting er in financiële zin uit komt te zien.  Eerst schetsen we de ontwikkeling van het financiële beeld vanuit de lopende begroting  en vanuit de extra middelen die wij op de verschillende programma’s willen inzetten.  Daarna laten we zien hoe we van plan zijn de tekorten op te vangen in de nieuwe  Stadsbegroting.  In deze paragraaf geven de cijfers het effect weer op het eindsaldo van de begroting: Een  plus betekent dat het begrotingsoverschot toeneemt, een min dat het afneemt.    bedragen * € 1.000 

   Saldo Stadsbegroting 2012‐2015    Ontwikkeling algemene middelen  Septembercirculaire  Bestaand beleid programma's    Geraamde effecten rijksbezuiniging  Bezuinigingen College    materiële indexering 2013  ruimte boven bovengrens Saldireserve 2015    Financieel beeld 2013‐2016 

2013  225     4.823   ‐2.182   ‐4.702     ‐4.500   3.545     1.700       ‐1.092 

2014  4.122     2.835   ‐690   ‐3.521     ‐9.000   5.778           ‐476 

2015  541     2.485   ‐606   ‐3.255     ‐9.000   7.996       2.000     161 

2016  250    1.191  2.384   ‐1.666     ‐9.000  8.478           1.636 

2.1.1 ONTWIKKELINGEN ALGEMENE MIDDELEN  We zetten hier op een rijtje welke veranderingen we verwachten in de algemene  middelen. De algemene middelen zijn de middelen, waarvan uw Raad bij het vaststellen  van de Stadsbegroting beslist hoe ze over de programma’s worden verdeeld.    2.1.1.1 Woningen en inwoners  In de Perspectiefnota leggen we de aantallen woningen en inwoners vast, die gebruikt  worden in de nieuwe meerjarenbegroting. Onderzoek en Statistiek levert de cijfers, op  basis van de woningbouwplanning, inclusief de meest recente grexen Waalsprong en  Waalfront, en de bevolkingsprognoses.      Aantal woningen per 1‐1  2012  2013  2014  2015  2016  Bestaande stad  67.379  68.073  68.473  68.544  68.555  Waalfront        225  450  Waalsprong  4.329  4.560  4.710  5.134  5.543  Bijzondere bebouwing  8.800  8.800  8.800  8.800  8.800  Totaal  80.508  81.433  81.983  82.703  83.348 

  44   

 

Financieel overzicht    Het verwachte aantal woningen ligt iets lager dan in de vorige Stadsbegroting. Wij ramen  per woning een bedrag van € 400,‐ per jaar aan extra inkomsten uit Gemeentefonds en  € 400,‐ per jaar aan OZB, behalve voor het Waalfront, waar de OZB de eerste jaren naar de  planexploitatie gaat.     Aantal inwoners per 1‐1  2012  2013  2014  2015  2016  Totaal  165.253  166.000  167.000  168.500  170.000    Het aantal inwoners ligt in de nieuwste prognose wat hoger dan in de laatste  Stadsbegroting. Het lijkt erop dat de lagere toename van woningen een vertragend effect  heeft op de verdunning, het afnemen van het aantal inwoners per woning.  Per nieuwe inwoner houden we in de begroting rekening met € 200,‐ extra bijdrage uit het  Gemeentefonds.  bedragen * € 1.000 

    2013  2014  2015  2016  Begrotingseffect woningen en inwoners    ‐1  ‐161  ‐95  631    De aangepaste aantallen woningen en inwoners leiden tot een klein nadelig effect voor de  algemene middelen in de eerste jaren van de nieuwe begrotingsperiode. In het laatste jaar  is weer een toename zichtbaar.    2.1.1.2 Groeiposten  Vorig jaar bij de Perspectiefnota heeft uw Raad ermee ingestemd, dat we voor  investeringen en voor het onderhoud van de openbare ruimte in de begroting een  automatische koppeling maken met de groei van de stad.  Investeringsruimte  Voor de investeringen voegen we jaarlijks € 100,‐ per nieuwe woning toe aan het  kapitaallastenniveau. Het dalend aantal woningen maakt dat de komende jaren een iets  lager bedrag aan de kapitaallasten wordt toegevoegd, wat een klein voordeel voor de  algemene middelen oplevert. Het bedrag is overigens zo klein, dat het vrijvallende  investeringsvolume in het investeringsplan daardoor niet merkbaar wordt beïnvloed.  Onderhoud openbare ruimte  Voor het onderhoud van de openbare ruimte hebben we vorig jaar een bedrag van € 200,‐  per nieuwe woning gereserveerd om toe te voegen aan het programma Openbare ruimte.  In het hoofdstuk Bestuursagenda stellen we voor dat bedrag op te hogen naar € 400,‐ per  nieuwe woning, om het onderhoud voor de hele stad op het huidige gemiddelde te  kunnen houden.   Vanaf 2012 stellen we voor dat nieuwe bedrag te hanteren. Dat leidt tot een hogere  reservering in de Stadsbegroting. Omdat deze keer de groei van het aantal woningen lager  ligt, valt het beslag op de algemene middelen mee.   bedragen * € 1.000 

  begrotingseffect toevoeging kapitaallasten  begrotingseffect stelpost Openbare ruimte    2.1.1.3 Uitvoeringskosten Wwb 

 

2013     

4  ‐306 

2014  29  ‐366 

2015  37  ‐494 

2016  ‐28  ‐752 

De uitvoeringskosten voor de Wwb komen voor rekening van de gemeente. Via het  Gemeentefonds ontvangen we daarvoor een bijdrage. In de Perspectiefnota 2011 hebben  we afgesproken daarvoor een bedrag te reserveren op stelpost, op basis van de aantallen  uitkeringen die we ook gebruiken voor de raming van het Gemeentefonds.  Het aantal uitkeringsgerechtigden is in de nieuwe meerjarenperiode lager dan de eerdere  raming uit 2010, waarop de stelpost in de huidige meerjarenbegroting is gebaseerd. 

   

45 

Financieel overzicht    Daarom kunnen we de reservering verlagen, wat zichtbaar is als een voordeel op de  algemene middelen.  bedragen * € 1.000 

  aanpassing stelpost uitvoering Wwb    2.1.1.4 Indexering 

   

2013   726 

2014   834 

2015   538 

2016  340 

Op grond van de voorlopige cijfers voor het Centraal Economisch Plan (CEP) van het CPB  van 1 maart 2012 komen wij tot de volgende indexeringspercentages:      Loonsom  Materiële  Inflatie (CPI)  lasten  Verwachting 2013  1,25%  1,50%  1,75%  Nacalculatie 2012   1,00%  0%  0,25%  Percentages   2,25%  1,50%  2,00%    Uitgangspunt is dat de prijspeilaanpassing budgettair neutraal verloopt. In totaal stijgen  de programmalasten door de indexering met € 5,9 miljoen. Dat wordt “betaald” uit de  prijspeilaanpassing van het gemeentefonds en het verhogen van gemeentelijke tarieven.  De raming van het gemeentefonds hebben we gebaseerd op de verwachte inflatie van  1,75% in plaats van de 2,25% waarmee de Rijksoverheid in de meicirculaire 2011 heeft  gerekend.   Tarieven  De materiële prijsontwikkeling en de loonsomontwikkeling liggen dicht bij het verwachte  inflatiepercentage. Daarom is een indexering van de gemeentelijke tarieven met het  inflatiepercentage van 1,75% voldoende om baten en lasten van de indexering met elkaar  in evenwicht te houden  Loonsomruimte  Vooral door verandering van ziektekostenbijdrage en pensioenpremies stijgt de loonsom  in 2012 met 1,84% aan werkgeverslasten. De onlangs afgesloten CAO 2011‐2012 leidt tot  een structurele stijging van de loonsom met ruim 2%. Dat betekent dat we voor 2013 nog  een ruimte overhouden van € 1 miljoen voor de loonsomontwikkeling.  Wij gaan er vanuit dat voor 2013 de lonen op de nullijn worden gehouden. Daarom  voegen we de resterende € 1 miljoen toe aan de algemene middelen en reserveren we  deze niet voor de loonsom. Het is denkbaar dat de nullijn voor de lonen onderdeel vormt  van de maatregelen van het Kabinet en leidt tot een lagere uitkering van het  Gemeentefonds, terwijl wij daarvoor hier geen ruimte meer gereserveerd hebben. In de  huidige situatie vinden we het aanvaardbaar om dat risico te nemen.  Materiële lasten  Het CPB verwacht een stijging van de materiële lasten van 1,5%. Dat percentage hanteren  wij ook standaard voor de indexering van de Stadsbegroting. Een besluit om daar van af te  wijken, beschouwen we als een beleidsbesluit, waarover uw Raad zich expliciet dient uit te  spreken.   Het niet doorvoeren van de indexering op de materiële lasten is een bekende  kaasschaafbezuiniging, die zich slecht verhoudt met een gerichte bezuinigingsoperatie op  beleid, taken en efficiency: Het leidt tot dubbele taakstellingen, die extra hard aankomen  op grote programma’s met veel materiële lasten.   Subsidies  Voor subsidies hanteren we standaard een mengpercentage van een derde materiële en  tweederde personele lasten. Voor 2013 komt dat uit op 2%. Daarmee is een bedrag van  € 1,9 miljoen gemoeid.     46   

 

Financieel overzicht    Ook hier verhoudt een beperking van de indexering zich slecht met de lopende  bezuinigingstaakstelling van generiek 5% en met voorstellen voor concrete bezuinigingen  op de subsidies.     2.1.1.5 treasury‐resultaat  In de begroting rekenen we 5% voor de kosten van de financiering waarbij we er vanuit  gaan dat we standaard “lang” lenen. De afgelopen jaren is de rente voor de lange  financiering beduidend lager dan 5%. Omdat de rente voor kort geld nog lager is, lenen we  de laatste jaren ook meer kort geld in, binnen de bandbreedte van ons kasgeldlimiet. Dat  heeft de afgelopen jaren regelmatig geleid tot meevallers op de lopende begroting. In de  In de najaarsnota 2011 was dit bijvoorbeeld € 2,7 miljoen.  Een structurele verlaging van de rekenrente maakt onze begroting gevoeliger voor  rentestijgingen. Dat is een risico dat wij niet voorstellen te nemen.  Wij kunnen wel op basis van een viertal leningen tussen augustus 2011 en eind 2012 al  rekenen op een astructureel voordeel op het treasury‐resultaat, van € 1,5 miljoen per jaar  in 2013, 2014 en 2015 en van € 1,2 miljoen in 2016.   Daarnaast is het voor 2013 in elk geval aannemelijk dat we kort geld kunnen aantrekken  tegen 3%. Gemiddeld lenen we € 35 miljoen kort geld per jaar voor de gemeentelijke  exploitatie. Dat betekent dat we voor 2013 nog kunnen rekenen met een extra  treasuryvoordeel van € 0,7 miljoen.  In totaal kunnen we daarmee een eenmalig bedrag van € 6,4 miljoen aan extra treasury‐ voordeel inboeken. Om te voorkomen dat het astructurele bedrag in 2016 het structurele  beeld beïnvloed, hebben we dat bedrag naar 2013 gehaald, waar het kan bijdragen aan  het astructurele tekort.  2.1.2 SEPTEMBERCIRCULAIRE  Het effect van de septembercirculaire hebben we bij brief aan uw Raad meegedeeld bij de  behandeling van de Stadsbegroting 2012‐2015. De taakmutaties uit de  septembercirculaire zijn reeds in de begroting verwerkt en zoals gewoonlijk op stelpost  beschikbaar gehouden voor besluitvorming over inzet op de programma’s. De meeste zijn  inmiddels op de programma’s bijgeschreven, op basis van college‐ of raadsbesluiten.    Voor een drietal posten staat nog open of deze op de programma’s worden ingezet. Van  de hogere bijdrage ten behoeve van bijzondere bijstand voor kwetsbare groepen is  € 1,1 miljoen ingezet om de inkomensgrens voor het minimabeleid op 130% te kunnen  handhaven. Er rest nog een bedrag van € 4 ton per jaar, dat we beschikbaar houden voor  het armoedebeleid.  Bij kwijtschelding en bij bijzondere bijstand mogen we voortaan rekening houden met  kinderopvang. Hiervoor hebben we een vergoeding in het Gemeentefonds gekregen van  € 160 mille per jaar, die we eveneens beschikbaar houden voor het armoedebeleid.  De derde post betreft een kleine verhoging van € 30 mille van de DU Vrouwenopvang,  waarvan nog niet duidelijk is of die op het programma Zorg & Welzijn nodig is voor het  aangegeven doel.     In onze brief over de septembercirculaire hebben wij melding gemaakt van een relatief  hoog accres in 2016, veroorzaakt door ontwikkelingen in de rijksbegroting. Op dat  moment hebben wij de effecten voor Nijmegen verder niet berekend, omdat we altijd  wachten tot de meicirculaire, voordat we de nieuwe jaarschijf van het Gemeentefonds  verwerken in ons begrotingsbeeld.  Omdat we ons in deze Perspectiefnota 2013 voorbereiden op nieuwe rijksbezuinigingen  voor de komende jaren, hebben we deze keer het accres 2016 uit de septembercirculaire  toch al in het financiële beeld betrokken. Het effect voor Nijmegen is fors, met € 3 miljoen  groei van de algemene uitkering. Omdat die groei direct gekoppeld is aan de  rijksbegroting, achten wij het verantwoord daarmee nu al rekening te houden. We  accepteren daarbij het risico, dat in de meicirculaire een lager accres voor 2016 wordt  gepresenteerd.      

47 

Financieel overzicht    Hiervoor hebben we al gezegd dat we bij het calculeren van mogelijke voordelen de  nodige behoedzaamheid in acht hebben genomen. Ook hier hebben we dat gedaan: We  hebben wel rekening gehouden met het accres 2016 maar mogelijk voordelige  indexeringseffecten op het Gemeentefonds hebben we niet meegerekend.   2.1.3 BUDGETWIJZIGINGEN  Vanuit verschillende programma’s zijn meldingen gekomen van mee‐ en tegenvallers in  het bestaande beleid. In het hoofdstuk Bestuursagenda hebben wij een beperkt aantal  voorstellen geformuleerd voor wijzigingen van de budgetten op de programma’s. Hier  geven wij een kort overzicht van de gevolgen voor het financiële beeld.    Budgetwijzigingen  2013  2014  2015  2016  Verkiezingen   147   ‐503   ‐503  147  Modernisering GBA  ‐52   ‐    ‐   ‐  Lagere opbrengst leges ontwikkelplannen  ‐150   ‐150   ‐150  ‐150  Tekort kermissen  ‐200   ‐200   ‐200  ‐200  Extra opbrengst toeristenbelasting  ‐  130   130  200  Opbouw sociale wijkteams  ‐321   ‐261   ‐   ‐  Preventief jeugdbeleid  ‐1.200   ‐1.200  ‐1.200   ‐1.200  Tekort uitkeringen Wwb  ‐1.702   ‐0   ‐205  0  Exploitatietekort Breed  ‐517   ‐20   ‐   ‐  Bijdrage herstructureringsfonds SW‐sector  ‐270   ‐270   ‐270  ‐270  Winstafdrachten CWZ en Woonboulevard  ‐100   ‐100   ‐100  ‐100  Hogere opbrengst fiscaal parkeren   100  100   100  100  Totaal budgetwijzigingen  ‐4.265  ‐2.474  ‐2.398  ‐1.473    2.1.4 INVESTERINGEN  Het Voorzieningenplan, dat tegelijk met deze Perspectiefnota in uw Raad wordt  besproken, bevat een inventarisatie van investeringswensen, met wegingscriteria en de  toelichtingen. Het Voorzieningenplan bevat voor meer dan € 40 miljoen aan  investeringswensen.   Naast het Voorzieningenplan bestaan ook nog investeringswensen in de programma’s  Groen & Water, Economie & Toerisme en Mobiliteit. Het totaal van deze wensen beloopt  nog eens meer dan € 10 miljoen.     In het Investeringsplan komt een nieuwe jaarschijf beschikbaar van € 10 miljoen. De vrijval  over 2011 bedraagt € 2 ton en in de Voorjaarsnota 2012 valt nog eens € 3 ton vrij.  Ook als alleen de hoogstnoodzakelijke investeringswensen worden gehonoreerd, is het  beschikbare investeringsvolume van € 10,5 miljoen toch volstrekt ontoereikend voor de  nieuwe investeringen vanwege de groei van de stad en de reguliere  vervangingsinvesteringen.     Hoewel we de komende jaren de tering naar de nering zullen moeten zetten, willen we  niet stoppen met investeren in de stad. Daarom hebben we naar een mogelijkheid  gezocht voor toename van het investeringsvolume, die beter rekening houdt met de groei  van de stad.   In de grondslagen voor de Stadsbegroting gaan we uit van een jaarlijkse toename van de  waarde aan onroerend goed Niet‐woningen van € 50 miljoen. Terugkijkend over de  afgelopen 10 jaar kunnen we constateren dat de gemiddelde toename per jaar  € 120 miljoen heeft bedragen. Dat is een van de achterliggende oorzaken van de  regelmatige meldingen van hogere OZB‐opbrengsten. Wij achten het verantwoord in de  grondslagen voor de Stadsbegroting vanaf nu rekening te houden met een toename van  de waarde aan Niet‐woningen van € 100 miljoen.   Dat levert een jaarlijkse, begrote toename van de OZB op van € 3,5 ton. We stellen voor  dat bedrag in te zetten voor kapitaallasten, waardoor we jaarlijks € 3,5 miljoen extra aan    48   

 

Financieel overzicht    investeringsvolume kunnen realiseren in het Investeringsplan. Zolang de geraamde groei  van de waarde aanhoudt, is een jaarschijf dus niet meer € 10 miljoen maar € 13,5 miljoen.     Voor de meerjarenperiode 2013‐2016 kunnen we dan € 14 miljoen als beschikbaar volume  aan het Investeringsplan toevoegen. Samen met de € 10,5 miljoen aan investeringsruimte  die we hierboven al noemden, hebben we zo een investeringsvolume van € 24,56 miljoen  beschikbaar voor nieuwe investeringen in het Investeringsplan 2013‐2016.  In het hoofdstuk Bestuursagenda hebben we voorstellen geformuleerd voor de nieuwe  investeringen, die we in het Investeringsplan 2013‐2016 willen opnemen. In de  onderstaande tabel zetten we ze hier nog eens op een rij. In bijlage 1 nemen we het  volledige investeringsplan op, voor de periode 2012‐2016.   bedragen * € 1.000 

Nieuwe investeringen  2013  2014  2015  2016  Damwand Waalkade (aanvullend)  7.000        Skaeve Huse    150      Kunstgras    300   960    Alternatief voor TIP  3.000   3.000      Wijkcentrum Dukenburg     2.500      Sport‐ en speelplekken Nijmegen Noord    150      Keizer Karel Podia  1.500              2.500  2e deel Dorpensingel  Parkeerverwijssysteem (verschuiving)   500     ‐500    2e Fase Visveld  1.500        Primair onderwijs Groot Oosterhout        2.000  Totaal nieuwe investeringen  13.600  6.000  460  4.500    Niet zichtbaar in dit overzicht is ons voorstel om in het bestaande investeringsplan het  gereserveerde bedrag van € 0,5 miljoen voor het Waalpark evenemententerrein in te  zetten voor de Stratemakerstoren.  2.1.5 GERAAMDE EFFECTEN RIJKSBEZUINIGING  In het financiële beeld hebben we rekening gehouden met de nieuwe rijksbezuinigingen.  De effecten voor onze begroting schatten we op € 4,5 miljoen in 2013 en € 9 miljoen vanaf  2014. 

   

49 

Financieel overzicht    2.1.6 BEZUINIGINGSVOORSTELLEN  In het hoofdstuk Bestuursagenda hebben we bezuinigingsvoorstellen geformuleerd voor  in totaal € 8,5 miljoen structureel. We geven hier een overzicht van de totalen per  programma.    Bezuinigingen  2013  2014  2015  2016  Dienstverlening & Burgerzaken  18  18   143  143  Veiligheid  ‐  ‐  ‐  ‐  Citymarketing & Externe betrekkingen  ‐  150   200  250  Wonen  12  12   12  12  Klimaat & Energie  ‐   ‐    250  250  Groen & Water   135  135   135  135  Ruimte & Cultuurhistorie  56  156   156  156  Grondbeleid  ‐   ‐    ‐   ‐  Economie & Toerisme   125  125   135  150  Bestuur & Middelen   1.568   1.368   1.368   1.368  Facilitaire diensten  ‐   ‐    ‐   ‐  ‐  500   750  750  Zorg & Welzijn  Sport   150   298   369   386  Werk & Inkomen  ‐   ‐    ‐   ‐  Openbare ruimte   365   1.105   1.905   1.905  Wijken   206  206   243  243  Cultuur  40  340   540  840  Mobiliteit   300   325   350   350  Onderwijs   170  240   240  240  Totaal programma’s   3.145   4.978   6.796   7.178  taakstellend 20% op organisatie  400  800  1.200  1.300  Totaal   3.545  5.778  7.996  8.478    Deze bezuinigingen verwachten we nodig te hebben om de effecten van de verwachte  rijksbezuinigingen op te kunnen vangen. Het gaat om bezuinigingen met een structureel  karakter, waarbij rekening is gehouden met een gefaseerde invoering.  Hieronder gaan we nog in op de astructurele tekorten, die in de eerste jaren van de  nieuwe begrotingsperiode ontstaan.  2.1.7 ASTRUCTURELE TEKORTEN  Met de aannames en voorstellen die we tot nu toe hebben geformuleerd, zien we een  financieel beeld dat in 2016 structureel sluit, met een positief saldo van € 1,6 miljoen. In  de Inleiding hebben we al betoogd dat zo’n positief saldo past bij het karakter van deze  Perspectiefnota: We hebben geen dichtgetimmerd voorstel gedaan, waarin de laatste  structurele euro is vastgelegd. En ‐ we zeggen het nog maar eens ‐ met de onzekerheden  waar we nu mee te maken hebben, is een nauwkeuriger eindsaldo niet veel meer dan  illusie.  In de eerste drie jaren van de begrotingsperiode zien we forse tekorten, die samen ruim  € 5 miljoen bedragen. Deze astructurele tekorten worden vooral veroorzaakt door snelle  terugloop van budgetten, meest door bezuinigingen van het Rijk, terwijl wij tijd nodig  hebben om zorgvuldig besluiten te nemen en verplichtingen te beëindigen.   Oplossingen voor astructurele tekorten zijn niet eenvoudig te vinden. Inhoudelijk zijn  astructurele bezuinigingen meestal moeilijk te onderbouwen. Vaak worden oplossingen  meer in de financiële techniek gezocht. Die hebben dan het karakter van  kaasschaafbezuinigingen, die zich vaak slecht laten combineren met gerichte  bezuinigingen. Of ze verhogen de risico’s en onzekerheden in de begroting.    

  50   

 

Financieel overzicht    indexering  Volgens ons staande beleid indexeren wij jaarlijks de begroting, om de effecten van  inflatie en kostenontwikkeling op te vangen. In paragraaf Indexering 2.1.1.4 hebben wij  dat ook in deze perspectiefnota weer gedaan.   We zouden kunnen besluiten de indexering van de lasten 2013 voor een jaar niet uit te  betalen. Het schrappen van de indexering van de personele lasten levert meestal grote  problemen op, omdat dat vaak ingrijpt in structurele verplichtingen, die niet tijdelijk zijn  uit te schakelen. Bij de indexering van de loonsom zijn we voor de loonsom 2013 al  uitgegaan van de nullijn. Dus daar is geen ruimte meer beschikbaar.    Het schrappen van de indexering op de materiële lasten levert minder formele bezwaren  op, hoewel soms indexering contractueel is vastgelegd. Op de programma’s is met de  materiële indexering een bedrag van € 1,5 miljoen gemoeid, op de organisatie ruim  € 4 ton en op de subsidies ruim € 3 ton.   Het is typisch een kaasschaafbezuiniging, die ongericht is en vooral neerslaat in  programma’s met veel materiële lasten. Het inhoudelijke effect is dat een deel van het  programma tijdelijk niet kan worden uitgevoerd.   We stellen voor om te besluiten de indexering 2013 van de materiële lasten in 2013 niet  toe te passen. Het programma Openbare ruimte zonderen we hiervan uit, omdat dit  programma relatief veel materiële lasten heeft, met veel contractuele verplichtingen en  met veel gerichte bezuinigingen.   Deze maatregel levert zo een astructureel bedrag op van € 1,7 miljoen. Als blijkt dat in een  later stadium toch voldoende ruimte in het financiële beeld ontstaat, zullen we de  indexering alsnog toepassen.   Het gaat om een astructurele maatregel: In 2014 en volgende jaren worden de budgetten  hierdoor niet geraakt.  saldireserve  Een beroep op de Saldireserve achten wij niet verantwoord, zolang deze de bovengrens  niet heeft bereikt. In de volgende paragraaf laten we zien dat de Saldireserve in 2015 tot  € 2 miljoen boven de bovengrens van € 45 miljoen stijgt. Dat maakt het acceptabel om in  2015 zo nodig een deel van het astructurele tekort ten laste van de Saldireserve te nemen.  We stellen voor een bedrag van € 2 miljoen te reserveren in de Saldireserve voor het geval  aanvullende dekking van het astructurele tekort 2015 nodig is.  saldo 2016  Na de hierboven genoemde maatregelen is het astructurele tekort teruggebracht tot  € 1,4 miljoen. Zoals gezegd beloopt het saldo in 2016 € 1,6 miljoen positief. Daarmee is de  som van de saldi over de vier jaren net positief. Voor deze Perspectiefnota, met alle  onzekerheden en aanstaande ontwikkelingen, achten we dat een aanvaardbaar resultaat.   2.1.8 ONTWIKKELING SALDIRESERVE  In de Stadsbegroting 2012‐2015 heeft uw Raad ingestemd met een verhoging van de  onder‐ en bovengrens van de Saldireserve, om een betere weerstand te hebben  tegenover de toegenomen risico’s in de begroting en om een extra buffer te bouwen voor  risico’s die de normale bedrijfsrisico’s overtreffen. Daarom hanteren we voor de  Saldireserve nu een ondergrens van € 25 miljoen en een bovengrens van € 45 miljoen.   In de Stadsrekening 2011 komen we op een risicoprofiel van € 23,8 miljoen. In de  Stadsbegroting 2013‐2016 zullen wij onze risico’s opnieuw analyseren, omdat verwacht  mag worden dat de financiële en economische ontwikkelingen ook tot een hoger  risicoprofiel zullen leiden.   Hieronder geven we een overzicht van de ontwikkeling van de Saldireserve, op basis van  de Stadsrekening 2011.  

   

51 

      bedragen * € 1 miljoen 

Ontwikkeling saldireserve  2011  2012  2013  2014  2015  2016  Stand 1 januari  44,6  47,8  38,6  39,5  42,4  47,0  Toevoegingen in administratie  27,9  5,4  5,0  5,0  5,0  5,0  Onttrekkingen in administratie  ‐25,3  ‐10,6  ‐2,6  ‐2,1  ‐0,4  ‐0,4                Reservering verlies Novio    ‐0,6          Toegankelijkheid gebouwen    ‐0,4          Alternatief hybride warmtenet    ‐3,0          Natuurcentrum eenmalig      ‐1,5        Resultaat 2011  0,6            stand 31 december  47,8  38,6  39,5  42,4  47,0  51,6    Als we rekening houden met de claims die nog op basis van eerdere besluiten van uw  Raad in de Saldireserve zijn gereserveerd, is zichtbaar dat de Saldireserve in de nieuwe  meerjarenperiode ruim boven de ondergrens begint. Halverwege, in 2015, wordt de  bovengrens overschreden. Let wel, in deze cijfers hebben we niet gerekend met eventuele  bijdragen vanuit de Saldireserve aan tekorten in begroting of realisatie.   De ontwikkeling van de Saldireserve loopt in de pas met het gehanteerde scenario in de  risiconota van het Ontwikkelingsbedrijf.  2.1.9 FINANCIEEL BEELD  Wij presenteren hier nogmaals het financiële beeld voor de komende meerjarenperiode.  De bovenstaande voorstellen zijn hierin verwerkt.    bedragen * € 1.000 

   2013  2014  2015  2016  Saldo Stadsbegroting 2012‐2015  225  4.122  541  250            Ontwikkeling algemene middelen   4.823   2.835   2.485  1.191  Septembercirculaire   ‐2.182   ‐690   ‐606  2.384  Bestaand beleid programma's   ‐4.702   ‐3.521   ‐3.255   ‐1.666            Geraamde effecten rijksbezuiniging   ‐4.500   ‐9.000   ‐9.000   ‐9.000  Bezuinigingen College   3.545   5.778   7.996  8.478            materiële indexering 2013   1.700        ruimte boven bovengrens Saldireserve 2015       2.000              Financieel beeld 2013‐2016   ‐1.092   ‐476   161   1.636    In deze paragraaf hebben we de financiële effecten van ontwikkelingen en  beleidsvoorstellen op een rij gezet en toegelicht. Die leiden tot een structureel sluitend  beeld, met een positief saldo in 2016 en met een neutrale som van de saldi over de vier  jaren.  We benadrukken daarbij nog een keer dat dit weliswaar de uitkomst is van deze  Perspectiefnota maar zeker niet de verwachte uitkomst van de nieuwe Stadsbegroting.  Door alle onzekerheden kan deze uitkomst het best als tussenstand worden gezien.           

  52   

 

   

Bijlagen    

   

53 

   

  54   

 

Bijlage I Investeringen   

I. Investeringen  Bijlage I Investeringen 

 

   

55 

Bijlage I Investeringen   

  56   

 

programma Veiligheid Wonen Groen & Water Groen & Water Groen & Water Groen & Water Groen & Water Ruimte & Cultuurhistorie Grondbeleid Grondbeleid Grondbeleid Grondbeleid Grondbeleid Economie & Toerisme Economie & Toerisme Zorg & Welzijn Zorg & Welzijn Sport Sport Sport Sport Sport Sport Sport Wijken Wijken Wijken Cultuur Cultuur Cultuur Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit Onderwijs Onderwijs

1,5

2012 35,9 34,4

2013 37,9 35,1 2,5 0,3

2014 39,4 34,3 5,5 ‐0,5

2015 39,8 33,7 7,6 ‐1,5

2016 40,1 31,9 8,2 0,0

bedragen * € 1 miljoen

2012 2013 2014 2015 2016 Investering k‐nummer oorspr. mut. 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e Brandweerkazerne Waalsprong K000181 3,6 masterplan oude stad K000010 0,5 Valkhofpark/Hunnerpark K000080 1,8 LOP groesbeek, Millingen Ubbergen K000139 0,4 Park Lingezegen K000140 2,6 Stratemakerstoren (was Waalpark even K000171 0,5 Goffertpark K000185 0,3 Cultuurhistorie K000168 1,0 Koers West ‐ bijdrage 2013 K000013 6,0 3,0 Koers West ‐ bijdrage 2014 K000013 Koers West ‐ bijdrage 2015 K000013 6,0 Station Lent K000128 3,0 Noord‐oost kanaalhavens K000162 1,0 Waalkade K000071 4,1 7,0 Baggeren Havens K000169 2,7 Centra jeugd en gezin K000165 0,8 ‐0,3 Skaeve Huse 0,2 Nieuw zwembad‐oost K000073 0,3 Ondersteuning Quick K000149 0,9 Sporthal Citadel K000182 6,0 Sportpark brakkenstein K000184 1,6 Alternatief voor TIP 6,0 Kunstgras 1,3 Speel‐ en Sportplekken Noord 0,2 Voorzieninghart Waterkwartier K000116 3,9 Renovatie Wijkcentrum Hatert K000151 1,3 Wijkcentrum Dukenburg 2,5 12,5 Nieuwbouw Doornroosje K000024 pm WO2 museum K000186 1,5 Keizer Karel Podia Selectief toegangssysteem K000136 0,8 HOV/verkeerstructuur Waalsprong K000144 3,9 Fietstunnels Waalsprong K000161 7,1 Mariënburggarage parkeerapparatuur K000187 0,3 0,5 Parkeerverwijssysteem K000188 0,2 Waalkade afsluiting (Busbaan) K000189 Aanleg dorpensingel K000190 2,5 2,5 4,0 1,5 Nieuwbouw Basischool Visveld K000191 2,0 Primair Onderwijs Groot Oosterhout = onderzoeksfase = voorbereidingsfase = realisatiefase

Beschikbare kapitaallasten in de begroting Nodig voor bestaande activa, bulkkredieten en overige Kapitaallasten vanuit investeringsplan Verschil

Investeringsplan 2013‐2016 2018 40,8 31,0 8,4 1,4

2019 41,2 30,9 8,2 2,1

€ 11,3 milj.

Lange termijn plan

2017 40,5 31,2 8,6 0,6

 

Bijlage I Investeringen 

 

   

57 

     

 

  58   

 

Bijlage II Budgetwijzigingen per programma   

II. Budgetwijzigingen per programma  Bijlage II Budgetwijzigingen per programma 

   

59 

Bijlage II Budgetwijzigingen per programma   

  60   

 

Bijlage II Budgetwijzigingen per programma    BUDGETWIJZIGINGEN PER PROGRAMMA  In deze overzichten geven de cijfers het effect weer op het eindsaldo van de begroting:  Een negatief bedrag betekent dat het begrotingsoverschot vermindert. Een positief  bedrag is gunstig voor het begrotingsoverschot.     Dienstverlening & Burgerzaken  2013  2014  2015  2016  Verkiezingen   147   ‐503   ‐503  147  Modernisering GBA  ‐52   ‐    ‐   ‐  Totaal budgetwijzigingen Dienstverlening & Burgerzaken   95  ‐503   ‐503  147    Ruimte & Cultuurhistorie  2013  2014  2015  2016  Lagere opbrengst leges ontwikkelplannen  ‐150   ‐150   ‐150  ‐150  Totaal budgetwijzigingen Ruimte & Cultuurhistorie  ‐150   ‐150   ‐150  ‐150    Economie & Toerisme  2013  2014  2015  2016  Tekort kermissen  ‐200   ‐200   ‐200  ‐200  Toeristenbelasting  ‐  130   130  200  Totaal budgetwijzigingen Economie & Toerisme  ‐200  ‐70  ‐70  0    Zorg & Welzijn  2013  2014  2015  2016  Opbouw sociale wijkteams  ‐321   ‐261   ‐   ‐  Preventief jeugdbeleid  ‐1.200   ‐1.200  ‐1.200   ‐1.200  Totaal budgetwijzigingen Zorg & Welzijn  ‐1.521  ‐1.461  ‐1.200   ‐1.200    Werk & Inkomen  2013  2014  2015  2016  Tekort uitkeringen Wwb  ‐1.702   ‐0   ‐205  0  Exploitatietekort Breed   ‐954   ‐1.067   ‐857   ‐193  Bijdrage herstructureringsfonds SW‐sector  ‐270   ‐270   ‐270  ‐270  Totaal budgetwijzigingen Werk & Inkomen  ‐2.981  ‐1.990  ‐1.985  ‐466    Mobiliteit  2013  2014  2015  2016  winstafdrachten CWZ en Woonboulevard  ‐100   ‐100   ‐100  ‐100  hogere opbrengst fiscaal parkeren   100  100   100  100  Totaal budgetwijzigingen Mobiliteit  0  0  0  0     

   

61 

     

 

  62   

 

Bijlage III Bezuinigingen per programma   

III. Bezuinigingen per programma  Bijlage III Bezuinigingen per programma 

   

63 

Bijlage III Bezuinigingen per programma       

  64   

 

Bijlage III Bezuinigingen per programma    BEZUINIGINGEN PER PROGRAMMA  Bijlage III Bezuinigingen per programma 

Dienstverlening & Burgerzaken  Beperken dienstverlening loketten  Versoberen dienstverlening specialisten  Totaal bezuinigingen Dienstverlening & Burgerzaken    Citymarketing & Externe betrekkingen  Contributie Stadsregio  Stedenbanden  Totaal bezuinigingen Citymarketing & Externe betrekkingen    Wonen  Beperken beleid  Totaal bezuinigingen Wonen    Klimaat & Energie  Beperken budget premieregeling bestaande woningen  Totaal bezuinigingen Klimaat & Energie    Groen & Water  Groene Allure Binnenstad en Groenprojecten  Totaal bezuinigingen Groen & Water    Ruimte & Cultuurhistorie  Handhaving op gebruik conform bestemmingsplan  Beperken specifieke kosten en inhuur RAN  Toezicht/handhaving beperken tot (zeer) hoog risico  Verlaging capaciteit monumenten  Totaal bezuinigingen Ruimte & Cultuurhistorie    Economie & Toerisme  Verhogen tarief toeristenbelasting (10%)  Verlagen Ondernemersfonds naar 8 ton  Totaal bezuinigingen Economie & Toerisme    Bestuur & Middelen  Slechts digitale publicatie Burgerjaarverslag  Minder advies van Dirkzwager, meer zelf doen.  Verhogen woonlasten woningen € 22,50  Beperken verlaging OZB‐NW coalitieakkoord  Totaal bezuinigingen Bestuur & Middelen    Zorg & Welzijn  Herstructureren veld maatschappelijke instellingen  Totaal bezuinigingen Zorg & Welzijn   

   

2013  18  ‐   18 

2014  18   ‐   18 

2015   100   43   143 

2016  100  43  143 

2013  ‐  ‐  ‐ 

2014  100  50  150 

2015   150   50   200 

2016  200  50  250 

2013  12   12 

2014  12  12 

2015   12   12 

2016  12  12 

2013  ‐  ‐ 

2014   ‐    ‐  

2015   250   250 

2016  250  250 

2013   135   135 

2014  135  135 

2015   135   135 

2016  135  135 

2013  11  30     15   56 

2014  11  30  100  15  156 

2015   11   30   100   15   156 

2016  11  30  100  15  156 

2013  25   100   125 

2014  25  100  125 

2015   35   100   135 

2016  50  100  150 

2013  18   175   1.375  ‐   1.568 

2014  18  175   975  200   1.368 

2015   18   175   975   200   1.368 

2016  18  175   975  200   1.368 

2013 

2014  500  500 

2015   750   750 

2016  750  750 

‐  ‐ 

65 

Bijlage III Bezuinigingen per programma      Sport  Tariefsverhoging kunstgrasvelden  Tariefsverhoging buitensport  Taakstelling subsidies  Beëindiging bijdrag Alliantie tbv breedtesport  Eenmalig 5% tariefsverhoging binnensport  Afschaffen Sportgala  Sluiting Goffertbad  Totaal bezuinigingen Sport    Openbare ruimte  Minder wijkserviceteams (van 12 naar 10)  Extra opbrengsten reclamebeleid  Inkomsten uit afvalstromen  Efficiënter inzamelen klein chemisch afval  Hervormen MARN  Reinigingsniveau Centrum en Benedenstad  Minder toezicht APV OR  Sanering verkeerslichten  Totaal bezuinigingen Openbare ruimte    Wijken  Aanscherpen beleidsregel nultarief  Tariefsverhoging wijkaccommodaties zakelijk tarief  Tariefsverhoging wijkaccommodaties permanente huur  Tariefsverhoging permanente huur VZH  Verder verminderen budget Flexibele wijkaanpak  Totaal bezuinigingen Wijken    Cultuur  Hervorming culturele infrastructuur  Vermindering diverse subsidies  OBGZ  Totaal bezuinigingen Cultuur    Mobiliteit  OV 65+ lager tarief Hermes  P&R Ovatonde verhogen bijdrage  Exploitatiebudget mobiliteit en OV  Totaal bezuinigingen Mobiliteit    Onderwijs  Taakstelling Onderwijsbeleid  Besparing klachtenmeldpunt leerlingenvervoer  Totaal bezuinigingen Onderwijs    organisatie  taakstellend 20% op organisatie  Totaal bezuinigingen organisatie    Totaal Bezuinigingen  Totaal  

  66   

2013  2  6  25  16  24  18  60   150 

2014   5  18  50  37  50  18  120   298 

2015   8   31   50   37   50   18   175   369 

2016  12  44  50  37  50  18  175   386 

2013   125  ‐  ‐  ‐   150  ‐  ‐  90   365 

2014  250   ‐   400  65  300   ‐    ‐   90   1.105 

2015   250   500   400   65   300   200   100   90   1.905 

2016  250  500  400  65  300  200  100  90   1.905 

2013  25  38  38  55  50   206 

2014  25  38  38  55  50  206 

2015   25   75   38   55   50   243 

2016  25  75  38  55  50  243 

2013  ‐  40  ‐   40 

2014  300  40   ‐   340 

2015   300   40   200   540 

2016  400  40  400  840 

2013   150  50   100   300 

2014  150  75  100   325 

2015   150   100   100   350 

2016  150  100  100   350 

2013   150  20   170 

2014  200  40  240 

2015   200   40   240 

2016  200  40  240 

2013  400  400 

2014  800  800 

2015  1.200  1.200 

2016  1.300  1.300 

2013  3.545 

2014  5.778 

2015  7.996 

2016  8.478 

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord   

IV. Stand van zaken coalitieakkoord  Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord 

 

   

67 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord   

  68   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    STAND VAN ZAKEN UITVOERING COALITIEAKKOORD  Dienstverlening & Burgerzaken  Bij de start van de coalitie in 2010 bleek dat burgerparticipatie In Nijmegen volop leeft.  Tegelijkertijd was er wel behoefte aan een algemeen kader dat richting geeft en heldere  verwachtingen schept. Dat mondde uit in een rondetafelgesprek van college‐ en  raadsleden en een werkconferentie met stakeholders. De resultaten daarvan zijn verwerkt  in een nieuwe inspraakverordening. Daar bovenop zijn afwegingscriteria en ambities  geformuleerd. Het is de bedoeling dat spelregels en het bijbehorende  afwegingsinstrumentarium binnen de gehele gemeente worden gedeeld en toegepast.   De dienstverlening hebben we opgenomen in een gemeentebreed programma.   Eens in de twee jaren meten we in de Stadswinkel en in Steunpunt Dukenburg de  klanttevredenheid. Jaarlijks wordt via de landelijke benchmark Publiekszaken door  TNS/Nipo een klanttevredenheidsonderzoek aan de balies Stadswinkel uitgevoerd en een  telefonisch onderzoek bij klanten die 14024 hebben gebeld.   Veiligheid  Met de gemeenten in de Veiligheidsregio Gelderland‐Zuid faciliteren we het bureau gelijke  behandeling Ieder1Gelijk in de wettelijke kerntaken registratie en behandeling klachten en  meldingen. M.i.v. 2012 heeft uw Raad middelen beschikbaar gesteld om nader inhoud te  geven aan sociale veiligheidthema’s die gerelateerd zijn aan vormen van ongelijke  behandeling, zoals: uitgaansgeweld, met name gericht tegen homo’s en minderheden.    In het Veiligheidshuis richten we ons op de persoonsgerichte aanpak van overlast en  criminaliteit. Daar waar in het kader van bijzondere handhaving of de aanpak ernstige  woonoverlast zo’n persoonsgerichte aanpak noodzakelijk is, organiseren we de  afstemming en samenwerking met de partners in het Veiligheidshuis.    In het Veiligheidshuis zijn 2 schakelfunctionarissen van de afdeling Zorg actief, die voor  elke ex‐gedetineerde de mogelijkheden voor re‐integratie in kaart brengt. Voor een  specifieke groep zware ex‐gedetineerden (ex‐TBS’ers en zedendelinquenten) loopt er nu  in samenwerking met het Ministerie van Veiligheid en Justitie een pilot voor intensieve  begeleiding en nazorg. En voor het overige zijn we al jaren zeer succesvol in onze nazorg  voor zeer actieve veelplegers.     Eind december zijn de samenwerkingsafspraken in een convenant vastgelegd. Daarnaast  zijn er sinds januari 2012 drie Veilig Wijkteams actief in Meijhorst, Hatert en Neerbosch‐ Oost‐Heseveld, waarin politie en toezicht intensief en integraal samenwerken bij de  aanpak van veelvoorkomende overlast.  In de belangrijkste aandachtswijken zijn zogeheten wijkveiligheidsplatforms actief, waarin  bewoners participeren en meepraten over veiligheidsvraagstukken in hun wijk. De regie  ligt bij de wijkmanager.    Jaarlijks stuurt de burgemeester in december een politiebrief naar uw Raad, waarin wordt  ingegaan op de prioriteiten en prestaties van het District Stad Nijmegen van de politie.    In 2010‐2011 is een pilot gedraaid met een team van 6 gemeentelijke straatcoaches,  exclusief flexibele inzet. De wijken Dukenburg en Neerbosch‐Oost. Heseveld en Hatert zijn  daar later nog als inzetgebieden aan toegevoegd. Bewoners, politie en andere partners  waren enthousiast en vanaf 2012 is de inzet van dit gemeentelijke straatcoachesteam  regulier. Het team maakt onderdeel uit van Bureau Toezicht.  Citymarketing & Externe betrekkingen  We zitten op koers met de uitvoering van onze speerpunten:  ‐ Focus ‘Altijd Nijmegen’ verder uitbouwen 

   

69 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    ‐ Onderzoek ruimte in de Waalsprong om rol van Nijmegen in de herdenking van WOII te  versterken  ‐ Meer nadruk op Nijmegen als duurzame en innovatieve stad via gebiedsontwikkeling  ‘Nijmegen omarmt de Waal’  ‐ vernieuwen en stroomlijnen evenementenbeleid  ‐ versterken banden met Duitse steden in het Euregio‐gebied  ‐ aansluiting bij internationale contacten van de Nijmeegse kennisinstellingen  Wonen  We werken aan een goede verhouding tussen goedkope en duurdere woningbouw in de  wijken. In 2010 en 2011 zijn totaal 1.310 woningen opgeleverd, waarvan ruim 700  huurwoningen. Een goed resultaat gezien de aanhoudende vastgoedcrisis. Bij concrete  projecten hebben we consequent aangestuurd op meer aanbodvariatie per wijk.  Resultaten hiervan zijn te zien in onder andere het Waterkwartier, het Willemskwartier en  het project Ploegstraat.    Betaalbaarheid van het wonen wordt in Nijmegen gedefinieerd in termen van woonquotes  waarbij de totale woonlasten in aanmerking worden genomen. De afspraken met de  woningcorporaties om te sturen op woonlasten zijn deels ingehaald door de discussie over  de ophoging van huurgrenzen. Hogere huurgrenzen gelden alleen voor nieuwe huurders  en de meeropbrengst houdt de investeringscapaciteit van corporaties op peil.     De huurteams die controleren of er niet teveel huur wordt betaald op de particuliere  (kamer)markt zijn in de Perspectiefnota 2011 voorzien van financiering tot 2015. Zij doen  goed werk en halen goede resultaten. Tevens is afgezien van oprichting van een  huurdersbalie.     Zoals bekend bij uw Raad hebben we een standpunt ingenomen over de herziening van  het woonruimteverdeelsysteem. Het wegnemen van eventuele belemmeringen voor  doorstroming is daar onderdeel van.     Experimenten met woningcorporaties om scheefwonen tegen te gaan via Huur op Maat  zijn niet van de grond gekomen omdat de minister het vooralsnog verbiedt en de  corporaties mede daarom, geen animo hebben. Wel is via inzet van Koopgarant en  Slimmer Kopen door corporaties scheefheid tegengegaan.     Extra aandacht geven we aan starters, jongeren en net‐afgestudeerden door hun kansen  op een woning te vergroten via een snelzoeksysteem. In het voorjaar 2012 hebben we een  woonbeurs georganiseerd gericht op starters en jongeren. Aandacht voor geschikte  ouderenwoonruimte richten we vooral op het realiseren van meer projecten met  combinaties van wonen en zorg.     Op het terrein van studentenhuisvesting zijn veel initiatieven ontwikkeld. Het project  Sperwerstraat met 223 eenheden is begin 2012 opgeleverd, en er zijn nog 700 eenheden  in aanbouw. In overleg met HAN, RU en SSHN is medio 2011 afgesproken dat we ons  primair richten op de bouw van 1.250 eenheden tot 2015. Intussen houden we de vraag‐  en aanbodverhoudingen scherp in de gaten, blijven alert op nieuwe mogelijkheden, maar  houden geen nieuwe inventarisatie.     In april 2011 hebben we de Nota leegstand en kraken vastgesteld. De leegstand in  woningen is zeer klein en op de kantorenmarkt van dien aard dat ombouw naar  studentenwoonruimte qua locatie niet geschikt en/of financieel niet haalbaar is.     Particulier opdrachtgeverschap, het in eigen beheer al dan niet samen met anderen  bouwen van de eigen woning, krijgt concreet vorm in de Waalsprong. In de Vossenpels  worden 200 kavels uitgegeven aan zelfbouwers. De animo is groot. 30 kavels zijn bestemd 

  70   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    voor betaalbare zelfbouw. Deze doelgroep ondersteunen we financieel met een variant op  de starterslening.     Voor de Regeling toegankelijkheid openbare gebouwen is een voorziening van € 400.000  gevormd. Ultimo 2011 is daarvan ruim € 100.000 uitgegeven. We werken nauw samen  met het programma Zorg & Welzijn.   Klimaat & Energie  In de Perspectiefnota 2012 hebben we teruggenomen op onze ambities in het  coalitieakkoord voor klimaat. De extra middelen zijn teruggebracht van € 1 miljoen naar  € 7,5 ton. Daarnaast is bestuurlijk afgesproken om van dit budget € 1 ton te reserveren  voor verduurzaming KKP en SH.    We werken hard aan onze ambitie om duizenden woningen energiezuinig te maken. We  doen dit in samenwerking met het programma Wonen. Samen met woningcorporaties en  het bedrijfsleven maken we om binnen 10 jaar 50.000 woningen energiezuinig te maken.  We hebben een werkconferentie gehouden. Er is een premieregeling vastgesteld, waarvan  de uitvoering via Het Groene Hert loopt. Het Groene Hert onderzoekt of een  werkcorporatie ondersteuning kan bieden bij de uitvoering. In Hatert zijn bijvoorbeeld  door Talis 1700 zonnepanelen aangebracht op flats. Er komen steeds meer initiatieven  vanuit wijken tot stand. Er zijn diverse projecten voor verduurzaming van huurwoningen  door Nijmeegse corporaties uitgevoerd en in voorbereiding.     We streven naar een gemiddelde energiebesparing van 3% bij bedrijven en in de  woningvoorraad. Een 16‐tal grote bedrijven hebben gezamenlijk met behulp van het  Nijmeegs Energieconvenant deze doelstelling gehaald. Het totale stedelijke  energieverbruik (excl. elektriciteitsverbruik van NXP) is tussen 2008 (jaar nulmeting) en  eind 2011 met 0,5% gedaald. Het particuliere energieverbruik is in dezelfde periode met  bijna 4% afgenomen.    Van de subsidies zonnecellen zijn 3 tranches gerealiseerd. De budgetten zijn volledig  aangevraagd. De plaatsing van zonnecellen en de afhandeling van subsidies lopen.  Het wijkcentrum Hatert is voorzien van zonnepanelen en er komen zonnecollectoren op  het sportcentrum Neerbosch    Wagenpark op biogas: inmiddels beschikt de gemeente over ruim 40 auto’s op groengas  rijden  De regeling duurzaamheidsleningen voor particulieren is beter toegankelijk gemaakt. De  regeling is niet uitgebreid naar het MKB.    Het eenmalig budget voor het warmtenet is in de Perspectiefnota verlaagd naar € 3  miljoen. De woningen in de Waalsprong en het Waalfront kunnen worden aangesloten op  een warmtenet. We hebben marktpartijen gevonden die willen investeren in de aanleg  van het hoofdnet en het distributienet op basis van een middentemperatuur warmtenet.  Definitieve besluitvorming vindt plaats in de eerste helft van 2012.    Voor de realisatie van 5 windmolens in het Noorden is het bestemmingsplan gereed. In  regionaal verband kijken we naar de mogelijkheden voor windturbines op andere locaties  dan de Grift. Naar verwachting wordt dit onderzoek in opdracht van de Provincie en/of op  stadsregionaal niveau uitgevoerd.    De duurzaamheidscriteria van Agentschap NL hanteren we als minimumeis bij  aanbestedingen en subsidieverstrekkingen. Bureau Inkoop heeft in overleg met het  regionale bedrijfsleven en de Afdeling Milieu de Nijmeegse duurzaamheidsladder  ontwikkeld. De campagne ‘Ons Groene Hert’ hebben we uitbesteed aan de klimaatwinkel.       

71 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Groen & Water  De Planexploitatie in Ontwikkeling van het Natuurcentrum verloopt redelijk voorspoedig.   Voor de verkoop van Heumensoord is een beheervisie vastgesteld en is een  erfpachtcontract in voorbereiding. Afronding is voorzien in 2012.    Groen voor Groen houdt in dat we de opbrengst van Heumensoord investeren in Groen  voor Oud‐West. De tevredenheid over het groen blijft daar structureel achter bij het  stedelijk gemiddelde. Om aan de 300 meternorm te voldoen voegen we groen toe aan de  stad, vooral met aandacht voor Oud‐west. Ten behoeve van onze ambitie voor groen in de  W‐wijken hebben we meerdere acties in gang gezet. Zo is voor de wijken Biezen en  Wolfskuil samen met bewoners en corporaties een groene kansenkaart opgesteld, met in  totaal 30 grotere en kleinere mogelijke projecten. Ter viering van de start van ‘Meer groen  in Oud‐West ‘ zijn in het najaar 2011 de eerste bomen geplant. In het kader van ISV,  Woonmilieuverbetering en investeringen in Park West hebben we al enige projecten  gerealiseerd, zoals de herinrichting ‘Sparterrein’ in Wolfskuil in nauwe samenspraak met  buurtbewoners en omwonenden, en openstelling van het park op voormalige kas aan  Wolfkuilseweg. Bij de planvorming Voorzieningenhart Waterkwartier en Spoorzone West  betrekken we ook onze ambitie voor meer groen.     Groenplan Dukenburg: In de jaren 2010 en 2011 is groenaanpak uitgevoerd in vier  Dukenburgse wijken; in 2012 pakken we het groen in Aldenhof en Malvert aan. De keuze  van de vele ingrepen in het groen worden vooral door de bewoners bepaald. Deze  meerjarige groenaanpak voeren we uit in samenwerking met het programma Openbare  Ruimte.     Groenplan Lindenholt: het plan is nagenoeg gereed, in 2012 is vaststelling voorzien. In  2011 zijn reeds enkele voorbeeldprojecten uitgevoerd in kader van  Woonmilieuverbetering en in samenhang met het participatieproject.     In 2011 hebben we ons meerjarige project voor afkoppelen en herichten groen in de wijk  Hatert met succes afgerond.     Herstel van bomenlanen is een meerjarig proces. Hiervoor is een laanbomenindicator  benoemd. Deze indicator weerspiegelt de kwaliteit van het Nijmeegs groen. Voor een  consistente vergelijkingsbasis gaan we uit van Nijmegen exclusief Nijmegen‐Noord. De  lanen in de hoofdboomstructuur omvatten de hoofdontsluitingswegen, de secundaire  ontsluitingswegen, wijkontsluitingswegen. Het aandeel duurzame bomen nam er toe van  83,69% naar 85,9%., onder meer door vervanging van de populieren aan Oostkanaaldijk  en de wilgen aan Van Appelterenweg, samen 300 bomen.     Onze deelname aan de stuurgroep Park Lingezegen is in voorbereiding. Jaarlijks voegen  we met ingang van 2014 € 300.000 toe aan het programma Groen & Water voor  financiering van beheer en onderhoud van het Park Lingezegen. Het besluit tot toetreding  tot de GR wordt op dit moment voorbereid.  Ruimte & Cultuurhistorie  Een haalbaarheidsonderzoek is gestart voor de realisatie van het project  Stratemakerstoren/ Natuurcentrum. In samenwerking met Staatsbosbeheer,  Natuurmuseum Nijmegen, museum De Stratemakerstoren, Milieu Educatie Centrum  Nijmegen en IVN Rijk van Nijmegen hebben we gezocht naar wat een centrum, waarin  natuur en cultuurhistorie samenkomen, op deze locatie kan zijn en wat de meerwaarde is  van een gezamenlijke huisvesting. Als gemeente hebben wij in deze zoektocht de regie  gevoerd. Dit heeft een door alle partijen geaccepteerde visie opgeleverd.  Uit het financiële onderzoek is gebleken dat realisatie mogelijk is. Binnenkort leggen we  een exploitatie ter vaststelling aan uw Raad voor om dit plan te realiseren. We verwachten  ook een financiële bijdrage van de provincie Gelderland.     72   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord      Het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis is een succes. We organiseerden tot op heden  drie succesvolle exposities over Plein 44, Mariken van Nijmegen en de “Gelukkige  huurder”. Daarnaast organiseerden we in het Huis ook kleinschalige activiteiten en  tentoonstellingen, zoals het spreekuur archeologie waar burgers met hun eigen vondsten  te rade kunnen gaan bij een archeoloog, maar ook exposities over de opgravingen op Plein  44 en de Merovingische graven die in Lent gevonden zijn. Voor 2013 en 2014 staan weer  exposities gepland. In 2010 ontvingen we 15000 bezoekers en in 2011 20.000.  In 2010 is het Romeinse Tijdpad in Nijmegen‐Oost geopend, een wandelroute met  informatiepanelen en drie tijdvensters, waar een impressie wordt gegeven van de  omgeving in de Romeinse tijd. In 2011 is de Keizerszuil in het Rode Dorp gerealiseerd.   Verder werken we aan een visualisatie van de geschiedenis van de stad in de nieuwe  Keizer Karelgarage en de kapel en grafkamers op de Korenmarkt.  Voor de realisatie van de Donjon en het herstel van het Valkhofpark hebben we eind 2011  plannen gepresenteerd aan uw Raad, die we nu verder uitwerken. De  bestemmingsplanprocedure is gestart om realisatie van de Donjon mogelijk te maken.     Het herstel van het Valkhofpark kan gelijktijdig met de bouw van de donjon plaatsvinden.   Voor het mogelijk maken van de herbouw verwachten we een bijdrage van de Provincie  Gelderland ter hoogte van € 200.000 en hebben wij aan uw Raad voorgesteld maximaal  € 250.000 beschikbaar te stellen vanuit het eenmalig budget voor cultuurhistorie.  Grondbeleid  Park West is nagenoeg afgerond. Waar mogelijk zijn groene plekken nieuw ingericht en  worden herontwikkelingsplannen voor woningbouw kritisch beoordeeld en zelfs  afgewezen. Behoud van groene plekken in de stad is een belangrijk uitgangspunt bij de  eventuele herontwikkelingsplannen.     De planontwikkeling voor het Centraal Station is in samenwerking met VROM en Prorail  afgerond. Ook hebben we overleg gevoerd met mensen uit de omgeving en  belanghebbenden. Er ligt nu een voorstel voor de ontwikkelingsvisie ter vaststelling door  uw Raad. Vervolgens kijken we welke quick wins we kunnen realiseren in dit gebied. De  realisering van Doornroosje met studentenhuisvesting en de herontwikkeling van het  gebouw Metterswane zijn erg belangrijk voor de verdere invulling van de openbare  ruimte. Ook de westkant van het Station gaan we in de toekomst herontwikkelen.     Met de komst van het Heinz Innovation Centre en de ontwikkeling van het Novio Tech  Centre (NXP c.a.) komt de verdere invulling van het gebied Winkelsteeg steeds dichterbij.  Voor de volgende fase van Fifty Two Degrees werken we aan een uitwerking van de  strategische kaders in dit gebied. Hoewel de economische crisis de voortgang enigszins  belemmert, zijn de kansen op herontwikkeling nog steeds opportuun.     In 2010 zijn er ca. 550 woningen gerealiseerd en in 2011 ca. 750 woningen. Voor het jaar  2012 komen we uit op ruim 1000 woningen. De eerste paal voor het Waalfront, de  Handelskade, staat geagendeerd voor het najaar 2012.     Ook de nieuwbouw van scholen krijgt steeds meer vorm. Montessori college, Citadel‐ college, Talita Koemi en de Kleine Wereld zijn in aanbouw. Ook Doornroosje is in aanbouw  en het voorzieningenhart Willemskwartier is opgeleverd in 2011. In 2012 zal de eerste  paal voor het wijkcentrum Waterkwartier worden geslagen.    Het stedelijk voorzieningenplan is in de plaats gekomen voor het gesloten systeem  voorzieningenplan waalsprong. In 2011 en 2012 hebben we een transparant proces  gevoerd over het voorzieningenplan Nijmegen waar het gaat om de wensen die er leven  op dat terrein en de keuzen die hierbij moeten worden gemaakt op basis van het  investeringsbudget dat beschikbaar is. Bij deze Perspectiefnota doen wij opnieuw  voorstellen voor het investeren in voorzieningen.     

73 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Maatschappelijk vastgoed  Een belangrijke pijler uit het coalitieakkoord is het streven naar klimaatneutraliteit en de  rol die we als gemeente daarin willen nemen. In overeenstemming met het  coalitieakkoord stellen we op dit moment een duurzaamheidskalender op, waarbij we  aansluiting zoeken met marktpartijen. Ook ondersteunen we regionale initiatieven.  Concrete acties zijn de vervanging van verlichtingsarmaturen in gemeentelijke gebouwen,  het vrijmaken van een structureel geld voor duurzaamheidsinitiatieven en het  onderzoeken van mogelijkheden voor windturbines in de Waalsprong. Daarnaast nemen  we verduurzaming van het stadhuis onder de loep.    Voor wat betreft de bereikbaarheid komt de parkeergarage bij de Van Schaeck  Mathonsingel medio 2012 gereed. De plannen voor parkeergarage bij de Hezelpoort zijn in  een vergevorderd stadium.    We onderzoeken of Heumensoord kan worden verkocht en we werken aan het  Natuurcentrum in de Stratemakerstoren aan de Waalkade.    Voor de toegankelijkheid voor gebouwen is 4 ton budget beschikbaar. We ontwikkelen nu  concrete voorstellen.    We hebben het Triavium conform het coalitieakkoord binnen de gemeente in exploitatie  genomen. De voornemens rond de Topsporthal en het Sportcollege bij Quick De Dennen  zijn echter niet overgenomen. Als alternatief kijken we in hoeverre we een nieuwe  voorziening voor de judo‐ en de turnvereniging kunnen realiseren op een andere locatie  en of het mogelijk is de Jan Massinkhal duurzaam te renoveren.    Er zijn verschillende opties voor het Veiligheidshuis onderzocht, maar hier is nog geen  definitief besluit over genomen.    De plannen rond het realiseren van hotelcapaciteit nabij de Wedren zijn in een  vergevorderd stadium. De voormalige school aan het Julianaplein is hierbij nadrukkelijk in  beeld.    Het voorzieningenhart Willemskwartier is in 2011 in gebruik genomen. De start van de  bouw van het voorzieningenhart Waterkwartier is voorzien medio 2012. We hebben de  plannen voor het realiseren van een Voorzieningenhart in Dukenburg aangepast.  Bij deze Perspectiefnota doen we een voorstel om het huidige wijkcentrum Dukenburg in  de Meijhorst te renoveren.    In opdracht van het Ontwikkelbedrijf werken we als VSA mee aan projecten als  Waalsprong, Waalfront, Plein ’44, Veur Lent, Dijkverlegging en Stadsbrug.    Het huis van de Geschiedenis is een groot succes gebleken. De tijdelijke benutting van de  Mariënburgkapel voor dit doel is dan ook verlengd. Het Besiendershuys aan de Waalkade  wordt gebruikt door Arts Residence, voor tijdelijke tentoonstellingen. En de plannen rond  de Stratemakerstoren zijn in een vergevorderd stadium. Wij hopen nog in deze  Collegeperiode tot uitvoering te komen.    De bouw van Doornroosje op de TPG‐lokatie is gestart. Uiteindelijk zal VSA de ruimte  tegen een kostprijsdekkende huur aan Doornroosje verhuren. Daarnaast gebruikt  Doornroosje het Openlucht Theater in de Goffert in de zomermaanden voor optredens.  De plannen om de panden van de Keizer Karel Podia “in oude luister” te herstellen worden  uitgewerkt.  Het product Maatschappelijk Vastgoed zal haar bezuinigingen over deze Coalitieperiode  realiseren.   

  74   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Personeel & Organisatie  We willen een organisatie die effectief, efficiënt, transparant, toegankelijk en  aanspreekbaar functioneert. We richten ons daarbij op onze kerntaken en doen dit met  onze vaste, kwalitatief hoogwaardige medewerkers. Zij vormen het ‘kapitaal’ van onze  organisatie. Vanuit deze visie kiezen wij ervoor om de inhuur van personeel de komende  jaren af te bouwen. We doen  dat onder andere door een vergaande professionalisering van de inkoop en aansturing van  inhuurkrachten. We hebben de inhuur gecentraliseerd en de coördinatie ervan geregeld  en we zorgen ervoor dat de inhuur rechtmatig wordt ingekocht.  Daarnaast besteden we aandacht aan opleidingen en trainingen; een diverse opbouw van  ons personeelsbestand; besteden we aandacht aan de ontwikkeling van leiderschap en  hebben we oog voor arbo en gezondheid. Dit is er op gericht om goed werkgeverschap  inhoud te geven zodat we voor de gemeente Nijmegen op de korte en lange termijn  kwaliteit kunnen aantrekken en behouden.  Economie & Toerisme  Het Ondernemersfonds is inmiddels omgevormd en gericht op het aanjagen van  innovatieve ontwikkelingen in de speerpuntsectoren Health, EMT, Semiconductors en  Toerisme, met als doel groei van innovatieve werkgelegenheid. Verder biedt het  continuïteit en kwaliteit door de financiële ondersteuning die wordt geboden aan de  werklocaties in de stad.    We hebben de acquisitie van kennisintensieve bedrijvigheid versterkt met als resultaat  een substantiële uitbreiding van werkgelegenheid in de stad. Bijzonder resultaat is de  vestiging van het Heinz Innovation Center. Het Novio Tech Innovation Center (NTIC) is eind  2012 gereed voor vestiging van de eerste bedrijven.    Als opmaat voor de Economische Agenda 2020 is een succesvolle werkconferentie  georganiseerd waar sleutelfiguren uit de zogenaamde 4 O’s (Onderwijs, Overheid,  Onderzoek en Ondernemers) met elkaar van gedachten wisselden over het verzilveren van  de economische kansen van Nijmegen. Dit resulteerde in de oprichting van de  Economische Raad Nijmegen die een prominente rol gaat spelen bij de totstandkoming  van de Economische Agenda 2020, de uitvoering van economische projecten, de  economische promotie van stad en regio en het initiëren van nieuwe allianties en  samenwerkingsverbanden met andere kennisregio’s.     We pakken de regeldruk aan en verkorten procedures. De regelgeving en procedures voor  het Ondernemersfonds zijn vereenvoudigd. Daarnaast hebben we vergunningen  afgeschaft, vergunningen omgezet naar een meldingsplicht en procedures vereenvoudigd.    We werken intensief samen met binnenstadondernemers. Per 1 januari 2012 zijn de  Vereniging Binnenstad Ondernemers en de Federatie Ringstraten opgegaan in de  Vereniging Centrum Ondernemers Nijmegen. Deze vereniging is vertegenwoordigd in het  Huis voor de binnenstad. Aan het Huis van de Binnenstad is een meerjarige subsidie  toegekend ten laste van het Ondernemersfonds. In nauwe samenspraak met het  stichtingsbestuur werken we aan een economisch (uitvoerings‐) programma voor de  binnenstad.    Met de Werkgroep Promotie en Marketing van het Huis voor de Binnenstad overleggen  we periodiek over de aan de koopzondagen te verbinden thema’s. De 1e zondag van de  maand is aangewezen als koopzondag en daarnaast is aansluiting gezocht bij actuele  thema’s en evenementen. Tevens vindt een aantal toeristische koopzondagen plaats:  Pasen, Vierdaagse, Najaarskermis en het Mariken Winter Festival.     We maken de stad aantrekkelijker door een impuls te geven aan het toerisme. Uit een  haalbaarheidsonderzoek naar een stadscamping in Nijmegen voor de groep jongeren wel     

75 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    gewenst is maar moeilijk haalbaar. We onderzoeken nog of het terrein van de Vierdaagse‐ camping ingezet kan worden voor een evenementencamping en/of kleinschalige  stadscamping. De Lindenberghaven wordt in het voorjaar 2012 ingezet als tijdelijke  camperplaats voor een periode van 2 jaar. We hebben het Opusgebouw openbaar  aanbesteed voor een stadshotel. Met diverse partijen vonden gesprekken over andere  potentiële locaties plaats, zoals Metterswane of station Lent. We stimuleren de  uitbreiding van congresfaciliteiten. Met van der Valk is een intentieovereenkomst gesloten  voor de ontwikkeling van een hotel met congres‐ en vergaderfaciliteit op een locatie bij  het toekomstige Station Lent‐Oost.     Om de cruisevaart te stimuleren hebben we de volgende acties in gang gezet:  arrangementen voor rederijen, inzet van de Nijmeegse zonnetrein voor  cruisevaartarrangementen en verbetering van in‐ en uitstappen voor passagiers van  touringcars op de Waalkade.  Bestuur & Middelen  In 2011 hebben we de overstap gemaakt naar een nieuwe investeringssystematiek. We  maken onderscheid in specifieke investeringen, bulkkredieten en investeringen met eigen  dekking (voorheen noemden we dit rendabele kredieten). We plannen de investeringen  volgens de nieuwe systematiek in een onderzoeksfase, voorbereidingsfase en  realisatiefase    Met de Auditcommissie heeft in het voorjaar van 2011 een eerste verkenning over  vereenvoudiging van de begrotings‐ en verantwoordingscyclus (B&V‐cyclus) via een  brainstormsessie plaatsgevonden. In het kader van MeeAnder loopt het project Sturing.  Het project Sturing richt zich vanuit het perspectief van de B&V‐cyclus op een aantal  onderwerpen dat een belangrijke bijdrage levert aan de verbetering van de sturing op de  gemeentelijke organisatie. Het proces richt zich op een vernieuwende aanpak van de B&V‐ cyclus, slankere financieel‐administratieve processen, enkelvoudige controle en toetsing  van college‐ en raadsvoorstellen en een benchmarkprogramma voor intern en extern  gebruik.    De afgelopen twee jaren is de Stadsrekening voorzien van een goedkeurende  accountantsverklaring op zowel getrouwheid als rechtmatigheid. Het nog in  doorontwikkeling zijnde instrument stresstest zal worden benut om de stevigheid van  onze begroting te kunnen blijven beoordelen.    Voor 2012 staat Nijmegen voor OZB niet‐woningen in het Coelo overzicht nog op plaats 1 .  Ons tarief voor 2012 ligt 2,6% hoger dan het tarief van Leiden. Het tarief van Sittard  Geleen ligt 3,9% lager. Wij kunnen onze positie OZB niet‐woningen in de rangorde in 2014  overdragen aan Leiden. Als we de opbrengst OZB niet‐woningen verlagen zoals wij die in  de Perspectiefnota 2012 hebben afgesproken.  Zorg & Welzijn  Sinds 1 januari 2011 is het programma Zorg & Welzijn uitgebreid met maatschappelijke  opvang, preventief jeugdbeleid, diversiteit en de noodopvang uitgeprocedeerde  asielzoekers en ondersteuning (ex‐)asielzoekers. Daarmee hebben we tevens alle  prestatievelden van de Wmo gebundeld.    Over een samenhangend en wijkgericht ondersteuningsstelsel in combinatie met een  resultaatgericht subsidiesysteem hebben we beleid vastgelegd in het Wmo‐beleidsplan .  Dit plan is in november 2011 unaniem vastgesteld door uw Raad. Uitvoering vindt plaats in  4 belangrijke wijkpilots “sociale wijkteams” en deze starten in 2012. De uitvoering hiervan  is in volle gang. Het eerste sociale wijkteam is recent gestart.   

  76   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Met de sociale wijkteams ontwikkelen we de kanteling van de Wmo. We organiseren Zorg  & Welzijn dichtbij mensen in de wijk, bij voorkeur op basis van collectiviteit, bieden  oplossingen op maat, met gebruik van eigen kracht en sociale netwerken van burgers zelf  en steken zo preventief mogelijk in. Tijdelijke ondersteuning aan doelgroepen van ons  diversiteitsbeleid vindt vooral plaats na eigen initiatief.    We geven vorm aan het Centrum voor Jeugd en Gezin als spil in het preventieve  jeugdbeleid. In de regio Nijmegen zijn recent de visie‐uitgangspunten op de  decentralisatie begeleiding & dagbesteding en Jeugdzorg vastgesteld, zodat dit naar  Colleges en Raden kan. Hierin is de aansluiting met het preventieve jeugdbeleid geborgd.  De kernpartners GGD, NIM, Tandem en Het Inter‐Lokaal, die gezamenlijk het overgrote  deel van ondersteuning jeugd en jongeren in Nijmegen leveren, werken met een opdracht  om onderlinge verbindingen tot stand te brengen. We bedden het CJG in in de sociale  wijkteams.    We hebben de individuele voorzieningen van de WMO inkomensafhankelijker gemaakt.  De mensen met lage inkomens compenseren we voor eventuele extra kosten via de  bijzondere bijstand. Het vervoersbudget hebben we verlaagd. Dit is een van de  bezuinigingsmaatregelen individuele voorzieningen Wmo voor 2012. Uw raad heeft in  november 2011 de nieuwe verordening vastgesteld, waarin deze maatregel is  opgenomen. In stadsregioverband werken we aan het toegankelijk maken van alle  bushaltes. Als dit gereed is, voorzien eind 2013 voor de stad Nijmegen, zijn verdere  besparingen mogelijk op de vervoerskostenvergoeding.     Een goed functionerende vrijwilligers netwerk en mantelzorg zijn belangrijke pijlers in het  Wmo‐beleidsplan. In 2012 ontwikkelen we beleid hierop en volgt een uitvoeringsnotitie.  Het bevorderen van vrijwillige inzet is één van de doelen in de wijkpilots.     Tijdens de Werkconferentie Toegankelijkheid in april 2011 is uitgebreid aandacht besteed  aan toegankelijkheid van gebouwen. Bij de voorbereiding van de werkconferentie waren  relevante programma’s zoals Wonen en Openbare ruimte betrokken, waardoor de  aandacht voor toegankelijkheid binnen de gemeentelijke organisatie is vergroot.  We stimuleren woningcorporatie en ondernemers om de toegankelijkheid van gebouwen  te verbeteren. Bij nieuwbouw wordt toegankelijkheid als voorwaarde meegenomen om  extra kosten voor het toegankelijk maken van een gebouw of woning in een later stadium  te voorkomen. Daarnaast is het budget voor de stimuleringsregeling toegankelijkheid  openbare gebouwen vergroot.    In het Najaar 2011 heeft ons College een besluit genomen over het eerste deelproject van  7‐8 skaeve huse en de tijdelijke wissellocatie. Uitvoering van het eerste deelproject en  ingebruikname van de tijdelijke wissellocatie zijn in voorbereiding. Voor het vervolg  zoeken we nog naar een locatie.    In het coalitieakkoord staat dat we de cliënten –en doelgroeporganisaties omvormen tot  één gemeenschappelijke maatschappelijke adviesraad die op ambtelijke ondersteuning  kan rekenen. Uiteindelijk hebben we gekozen voor aanpassingen binnen de huidige  adviesstructuur, in plaats van omvorming tot een adviesraad.    Bij het opstellen van het coalitieakkoord was nog niet bekend dat twee belangrijke  decentralisaties zouden gaan plaatsvinden. Inmiddels behoren ze tot de belangrijkste  speerpunten van ons College. De komende jaren komen er daarmee in programma Zorg &  Welzijn twee grote open einde regelingen bij: de functie Begeleiding uit de AWBZ en de  Jeugdzorg. In financiële omvang verviervoudigt daardoor het deel van het programma met  een open einde karakter, van zo’n € 20 miljoen voor de bestaande individuele  voorzieningen, naar ongeveer € 70 ‐ € 80 miljoen.    

   

77 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Sport  In december 2011 hebben wij uw Raad geïnformeerd over het niet langer doorgaan met  de uitwerking van de plannen rond het TIP. Wij voeren een scenarioverkenning uit voor  huisvesting van judo, turnen en volleybal; Talent Centraal.    Een belangrijk speerpunt is dat de sportdeelname op hoog niveau blijft, inclusief goed  functionerende amateurclubs. Uit de Stadspeiling 2011 blijkt dat de sportdeelname op het  gewenste niveau is.    In 2011 is Triavium onderdeel geworden van de gemeentelijke organisatie.  Werk & Inkomen  We zetten binnen alle onderdelen van het programma in op het vergroten van de  zelfredzaamheiden inwoners. Dit doen we met minder uitvoeringslasten dan voorheen.    Tot op heden zijn we erin geslaagd de minimaregelingen in stand te houden, zelfs uit te  breiden daar waar dit noodzakelijk was door bezuinigingen bij de Wmo.   We stimuleren daardoor dat inwoners met een laag inkomen maximaal blijven  participeren aan de samenleving. De uitvoeringslasten hebben we verlaagd. De  verhouding uitvoeringslast ‐ programmalast is per regeling nu minder dan 20%.     We hebben ingezet op een efficiënte, adequate uitvoeringswijze van schuldhulpverlening  door een grotere rol toe te dichten aan het maatschappelijk middenveld. Om dit te  realiseren zijn wij het vierde kwartaal van 2011 gestart met de pilot ketensamenwerking  schuldhulpverlening, met Het Inter‐Lokaal, NIM en Bureau Schuldhulpverlening/GKB+.   Bij een positief resultaat wordt gedurende 2012 de nieuwe werkwijze over geheel  Nijmegen uitgerold.    Activiteiten op het terrein van handhaving zetten we voort met minder uitvoeringslasten.  Door de inzet van ondersteunende automatisering en Incassobureaus streven we naar  hogere incasso van vorderingen en actieve opsporing van fraude.     In de jaren 2006 tot en met 2008 is ons uitkeringsbestand (Wwb en Wij) gedaald met een  gemiddelde van 7,8%. In 2009 steeg ons bestand met 5 %, in 2010 met 7,2%. Daarmee  liepen we vrijwel in de pas met het landelijke gemiddelde. In 2011 was de ontwikkeling in  Nijmegen met een stijging van 7,7% negatiever dan gemiddeld.   De stijging van het klantenbestand komt deels door de afbouw van werkervarings‐ en  participatiebanen en de instroom van statushouders, waarbij de achterstand op de  taakstelling hieromtrent wordt ingehaald. Gecorrigeerd voor deze factoren zitten we rond  het landelijk gemiddelde.   De Wwb is per 1 januari 2012 gewijzigd, waarbij de huishoudinkomentoets is  geïntroduceerd. Voor Nijmegen betekent deze wijzigingen dat circa 1.000 gezinnen  mogelijk geconfronteerd worden met een verlaging c.q. beëindiging van de uitkering,  omdat rekening wordt gehouden met inkomsten van gezinsleden. Voor de huidige  bijstandsklanten is er een overgangsperiode een half jaar. De financiële en inhoudelijke  effecten van deze wijziging worden daarom vooral vanaf juli 2012 zichtbaar. In september  2012 informeren we de Raad over de effecten van de wetswijziging.    In het coalitieakkoord is afgesproken dat we het aantal gesubsidieerde banen met  driekwart verlagen, om ruimte te maken voor een nieuw re‐integratiebeleid. Dit proces is  momenteel in volle gang. In 2011 zijn 178 personen uitgestroomd. Eind 2012 maken we  de totale balans van de operatie op. De overgang van werk naar werk voor de  gesubsidieerde medewerkers ondersteunen we door uitstroombegeleiding en  scholingsactiviteiten. We spreken de financiële draagkracht van de organisaties ‐ die  werken met gesubsidieerde medewerkers ‐ maximaal aan om de banen zoveel mogelijk  om te zetten naar reguliere banen. Via maatwerk per sector zoeken we naar de best    78   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    mogelijke oplossing voor de nadelige invloed die kan ontstaan door het wegvallen van  waardevolle functies.    Tot en met het eerste kwartaal 2012 zijn in totaal tien werkcorporaties opgestart. Deze  bieden 247 werkplekken aan voor uitkeringsgerechtigden. Daarvan waren er eind 2011 al  123 ingevuld. We liggen daarmee op koers wat onze ambities betreft, zoals opgenomen in  de nota ‘Werk staat voorop’. Werkcorporaties worden opgericht binnen de non‐profit  sector en binnen het bedrijfsleven.     Ondanks een forse rijksbezuiniging op het werkdeel hebben we de jongerenaanpak in het  jongerenloket kunnen behouden. Ook bij de voorbereidingen van de Wwnv blijven  jongeren een speerpunt. Op verschillende wijze trachten we extra middelen te genereren  voor de doelgroep, via ESF en provinciale subsidies.     De gemeentelijke bijdrage aan Breed is met ingang van 2011 geschrapt. Het ziet er naar  uit dat vanaf 2013 een nieuwe gemeentelijke bijdrage in het exploitatietekort van Breed  noodzakelijk is. Dit komt vooral door de forse rijksbezuinigingen op de SW‐sector, die  sneller wordt doorgevoerd dan de transitie van de sector gerealiseerd kan worden. De  regio Nijmegen maakt maximaal gebruik van de – door het rijk beschikbaar gestelde –  herstructureringsfonds om de transitie te realiseren. Om goede dienstverlening (werk en  begeleiding) te kunnen bieden aan de SW‐medewerkers zetten we volop in om Breed te  transformeren van een productiegericht bedrijf naar een arbeidsbemiddelingsbedrijf.    Vanaf 2012 zijn we actief aan de slag om social return on investment (SRI) maximaal toe te  passen. . Bij aanbestedingen en – op termijn ook bij subsidieverstrekkingen ‐  onderhandelen we in een vroeg stadium over de invulling van de bepaling om te  investeren in werkzoekenden of SW‐medewerkers.   Openbare ruimte  Het aantal Nijmegenaren dat Nijmegen een schone stad vindt, blijft in 2011 evenals in  voorgaande jaren vrij hoog (85%) zo blijkt uit de Stadsmonitor 2011. Verder vinden bijna  zeven op de tien bewoners (69%) hun eigen buurt schoon. Dit is ongeveer tien  procentpunten minder dan de voorgaande meting, maar wellicht komt dat door een  trendbreuk in de enquêteermethodiek. Burgers worden nu via internet bevraagd, terwijl  ze voorheen thuis werden opgezocht. De komende jaren streven we naar een  toenemende tevredenheid uitgaande van de nieuwe onderzoeksmethodiek.  De taakstellende bezuiniging voor deze collegeperiode, oplopend tot 2,4 miljoen, ligt op  schema. Tot nu toe werd deze bezuiniging vooral gevonden in de producten Afval en  Reiniging. Daar is de rek nu uit. Het achterstallig onderhoud aan asfalt wordt langzaam  ingelopen.  Wijken  Op dit moment wordt er hard aan gewerkt om het voorzieningenhart Waterkwartier in  2013 te kunnen openen en in exploitatie te nemen. We treffen voorbereidingen voor het  opknappen van het wijkcentrum Dukenburg. In verschillende wijken willen we in 2013  gaan experimenteren met vormen van zelfbeheer in de accommodaties.  In Noord staan investeringen in speelvoorzieningen op stapel.    Mede in het kader van de bezuinigingstaakstelling op het product spelen is onderzoek  gedaan naar de mogelijkheden om het beheer van wijkspeeltuinen anders te organiseren.  Een combinatie van openingstijden met en zonder toezicht door (betaalde) beheerders en  samenwerking met vrijwilligers . Hierover zijn momenteel gesprekken gaande. We zien dat  vrijwilligers inspringen bij het beheer van natuurspeeltuinen in de wijken zoals  bijvoorbeeld ‘de Vieze Broek’, dit is een tijdelijke natuurspeeltuin in Noord en de  natuurspeeltuin Brakkestein. Bij bestaande speeltuinen in oude wijken is de situatie soms 

   

79 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    te kwetsbaar om het beheer volledig bij vrijwilligers te leggen. Hier is professioneel  toezicht van belang vanwege de zorg en gedragsaspecten van de kinderen.     Wijkmanagement levert vanuit haar totaaloverzicht op de wijk en op de activiteiten van  organisaties en instellingen een belangrijke bijdrage in het stroomlijnen van  werkzaamheden, voorkomen van dubbelingen en het verbinden van partijen.  Wijkmanagement voert de regie over de samenwerking en is daarin scherp over ieders  taak en rol daarin. We werken in 2013 graag mee om de nieuwe ‘sociale wijkteams’ in het  kader van de WMO goed te laten landen en in te bedden in de wijken.    De integrale aanpak van veiligheid in de wijken is uitgewerkt in wijkaanpakprogramma’s,  in samenwerking met politie, toezicht en woningcorporaties. De jeugdproblematiek in de  wijken vindt zijn aanpak in draaiboeken jongerenoverlast en in de samenwerking met het  veiligheidshuis. Dan is er nog de aanpak van overlast en multiprobleemhuishoudens. De  zogenaamde regieteams in de wijken leveren op dit terrein een belangrijke bijdrage aan  het verbeteren van de veiligheid.   Cultuur  In het coalitieakkoord is € 1 miljoen extra toegekend aan cultuur. Per 1 januari 2012 is dit  bedrag met € 2,5 ton verminderd. De extra middelen zijn grotendeels ingezet voor het  dekken van het exploitatietekort en de oude bezuinigingstaakstelling van de KKP, het  mogelijk maken van de exploitatie van de nieuwbouw in Doornroosje, het verhogen van  de subsidie aan RTV Nijmegen1 en meer ruimte voor cultuur.     Het onderzoek "Cultuureducatie op de brede scholen, een inventariserend onderzoek over  de vraag of meer marktwerking op dit vlak tot kwaliteitsverhoging kan leiden" is in 2010  door de gemeentelijke afdeling Onderzoek & Statistiek uitgevoerd.   De onderzoeksresultaten hebben wij betrokken bij de budgetsubsidie van de Lindenberg  2011 t/m 2014. De besluitvorming in uw Raad hierover heeft geleid tot een motie en twee  amendementen. De motie "De Lindenberg is van ons allemaal" hebben we uitgevoerd.  Ook het amendement "Cultuureducatie op de brede scholen" is uitgevoerd. In 2012  werken we aan een budgetsubsidie met de schoolbesturen van de brede scholen.   Over het amendement "Cursusaanbod Kunsteducatie" hebben we op 12‐12‐2011 een  brief aan uw Raad verstuurd. De VVD‐fractie heeft verzocht om de betreffende brief te  agenderen bij de komende behandeling van de concept Kunst‐ en Cultuurvisie.   De nieuwe concept Kunst‐ en cultuurvisie is duidelijk over de positie van de Lindenberg.  We gaan met de Lindenberg in gesprek over hoe zij zich verhoudt tot de andere  aanbieders van kunsteducatie in de vrije markt, die ook een essentieel onderdeel vormen  van de ketens. Voorop hierbij staat voor ons de vrije keuzemogelijkheid voor mensen in de  stad en optimale informatievoorziening.     We ondersteunen – op basis van het coalitieakkoord ‐ culturele evenementen gericht op  vier periodes Nijmeegse geschiedenis: Romeinen, Middeleeuwen, Vrede van Nijmegen en  Tweede wereldoorlog. Samen met de programma’s Citymarketing en Cultuurhistorie  ondersteunen wij projecten uit deze periodes. Specifiek hebben we in het programma  Cultuur de subsidies verhoogd voor de professionalisering van de organisatie van de  Stichting Gebroeders van Limburg en voor de organisatie van de Stichting  Romeinenfestival.     We zijn, samen met de OBGZ, actief bezig geweest met het omvormen van het  bibliotheekwerk. We hebben de bibliotheek een bezuinigingstaakstelling gegeven van  € 6 ton per 2014. In 2011 is de OBGZ begonnen met het sluiten van vestigingen en het  moderniseren van haar werkvorm door het digitaliseren van bijvoorbeeld uitleen,  verlenging etc. De OBGZ staat voor de uitdaging de bibliotheekfunctie beschikbaar te  houden in de wijken en onderzoekt nieuwe vormen als leesvoorziening bij scholen en  wijkcentra.       80   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Mobiliteit  Eind 2010 is er bestuurlijk voor gekozen om, in plaats van in de Keizer Karelgarage, een  grotere en kwalitatief hoogwaardiger fietsenstalling onder Doornroosje te ontwikkelen.  Deze biedt straks plaats aan tussen 3500 en 4000 fietsen. De extra middelen die in het  coalitieakkoord zijn toegekend aan het programma, zijn bedoeld voor het beheer van deze  stalling. De aanvullend benodigde middelen voor het beheer komen uit subsidies en uit  verhoging van de parkeertarieven.    De werkzaamheden voor het RijnWaalpad op Nijmeegs grondgebied worden dit jaar voor  de zomervakantie afgerond. De tracés voor de snelfietsroute Nijmegen‐Beuningen,  noordelijke en zuidelijke tak, zijn in de stuurgroep vastgesteld en worden op korte termijn  door het college vastgesteld. Wij geven prioriteit aan de noordelijke tak ivm de samenloop  met de Groene Route, Stadsbrug/Energieweg. Deze snelfietsroute moet in 2013 gereed  zijn.    De railverbindingen in de regio versterken we met extra stations. De stations Nijmegen  Lent en Nijmegen Goffert worden binnen enkele jaren opgeleverd. Hiermee is de regiorail  Zevenaar‐Wijchen een feit. Wij vinden een verbinding naar Kleve nog steeds kansrijk en  richten onze bestuurlijke inspanningen hierop.   Op korte termijn vragen wij uw Raad om een besluit over het HOV. De inspraakprocedure  loopt. En de aanpassing van de bushaltes ronden we dit jaar af, dan zijn alle bushaltes  waarvan dat mogelijk is, opgehoogd.     De extra middelen voor verkeerskundig beheer VRI’s zijn tot nu toe ingezet voor  maatregelen om de doorstroming in de stad te verbeteren (o.a. camera’s). De  reistijdgegevens op doorgaande wegen laten een lichte verbetering zien. Ook hebben we  een twitteraccount Naar Nijmegen en communicatie tijdens de reis over actuele  ontwikkelingen.    In 2011 hebben wij in de Nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar ons  meerjarenmobiliteitsbeleid vastgelegd. We gaan uit van van drie gelijkwaardige  modaliteiten, fiets, auto en Ov, die we elk op een verschillende manier faciliteren. Voor de  auto realiseren we de zogenaamde Groene Route. Hierdoor kunnen we verkeersstromen  beter verdelen over de Oost‐ en Westzijde van de stad. Dit komt ten goede aan de  leefbaarheid in het centrum, doordat er minder verkeer over de singels en de Waalbrug  hoeft te rijden, Onderdeel van de Groene Route vormt het mogelijk maken van variabele  snelheden op enkele tracédelen waar dit verantwoord is. De automobilist krijgt dan een  snelheidsadvies tussen 40 en 70 km per uur voor een soepele doorstroming. Op dit  moment loopt het onderzoek op welk deel van de route dit systeem geïmplementeerd kan  worden. Er is sprake van korte termijn‐ en langere‐termijnmaatregelen om deze route zo  optimaal mogelijk vorm te geven. De kortetermijnmaatregelen liften mee met  bijvoorbeeld de lopende reconstructie van de Energieweg, de langere‐termijnmaatregelen  richten zich meer op de duurzame vormgeving van de hoofddoorstroomroute. Daarbij valt  te denken aan reconstructies van kruispunten en een Transferium aan de westzijde van de  stad.     Wij hebben in onze lobby prioriteit gegeven aan de doortrekking A15 en aan verbreding  van de ‘duitse bocht’ in de A73. Nu beide zijn veiliggesteld, richten wij ons op het  onderzoek naar de doortrekking A73, dat we in 2013 opleveren.   Samen met regionale overheden trekken we op richting Rijkswaterstaat voor tijdige  aanpak problemen A73 bij knooppunt Neerbosch. In het kader van ‘Beter Benutten’  hebben wij in samenwerking met andere overheden hiervoor de benodigde financiële  middelen kunnen vergaren .     Om de gevolgen van de wegwerkzaamheden A50 te beperken hebben wij fors  geïnvesteerd in de communicatie met externe partners over bereikbaarheid, in het stellen  van meetbare eisen vooraf bij aanbestedingen zoals de Dijkteruglegging, Knoop Lent,     

81 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Energieweg, Keizer Karelgarage, HAN en Doornroosje. Voor regionale bereikbaarheid  vervullen wij een spilfunctie in het regionaal bereikbaarheidsteam, zowel op strategisch,  tactisch als operationeel niveau. Tot de komst van ‘De Oversteek’ zullen onze  inspanningen gericht zijn op het voorkomen van hinder, en als er dan toch hinder  ontstaat, bewerkstelligen dat deze zo klein mogelijk is. Daarvoor maken wij afspraken per  project, in onderlinge samenhang, en stemmen wij dus regionaal af.    Eerder hebben wij laten weten dat we het onderzoek naar de parkeergarage Wedren  uitstellen nav de uitkomsten van de parkeerbalans 2011. Eerst wachten wij de effecten  van de Keizer Karelgarage en de garage Oude Stad af.  Vernieuwing van het parkeerbeleid binnen en buiten de singels gebeurt in overleg met  ondernemers en bewoners. Binnenkort leggen wij het nieuwe parkeerbeleid voor.    Wij hebben de ambitie om aan de westzijde en zuidzijde van Nijmegen extra transferia te  ontwikkelen. Locatiestudies en financieringslobbies zijn gestart.     De Kelfkensbosgarage wordt afgesloten voor autoverkeer tijdens de 4‐daagse, er worden  vervangende busdiensten ingezet op de vierdaagsevrijdag, er is nachtvervoer, de  transferia worden gefaciliteerd, afgelopen jaar is er een pilot met een  keurmerktaxistandplaats uitgevoerd.     Wij zijn gestart met een pilot autovrije zones rond scholen. Afhankelijk van de uitkomsten  die wij in de zomer van dit jaar verwachten, nemen wij een besluit over het vervolg.  Onderwijs  Het nieuwe beleid leerlingenvervoer is inmiddels volop in uitvoering. Er komen minder  klachten binnen dan verwacht.     De voorlichting over seksuele diversiteit op het voortgezet onderwijs ‘SchoolsOUT’ is  gecontinueerd in de periode 2011‐2012 en uitgebreid met het basisonderwijs en met het  middelbaar beroepsonderwijs (ROC). Daarmee is een doorlopende lijn in de voorlichting  gerealiseerd. In 2012 vindt een conferentie plaats over dit onderwerp en evalueren we het  project.     Begin 2012 is het nieuwe beleidskader voor de voorschoolse periode “grote ambities voor  de allerkleinsten” door de Raad vastgesteld. Hiermee is het gemeentelijk beleid inzake  kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en voor‐ en vroegschoolse educatie (VVE) grondig  hervormd. We investeren extra middelen in VVE op basis van een prestatieconvenant met  de rijksoverheid, waarbij de nulmeting door de Onderwijsinspectie het uitgangspunt  vormt. Voor 16 VVE‐locaties wordt de subsidie ‘vermarkt’ waardoor verschillende  aanbieders de mogelijkheid krijgen hierop in te schrijven. Kinderdagverblijven krijgen de  mogelijkheid om middels gemeentelijke subsidie peuterarrangementen en VVE aan te  bieden. We stimuleren hiermee de keuzevrijheid voor ouders en diversiteit en kwaliteit in  het aanbod.     Eind 2011 heeft de werkconferentie Onderwijs plaatsgevonden. Samen met  schoolbesturen, scholen en instellingen hebben we belangrijke thema’s uitgewerkt zoals  brede schoolontwikkeling, bestrijding voortijdig schoolverlaten en onderwijshuisvesting.     We hebben de afgelopen jaren intensief samengewerkt met het ROC en met het  voortgezet onderwijs aan het bestrijden van voortijdig schoolverlaten, met name op het  MBO waar de problematiek hardnekkig is. Daartoe hebben wij het Flexcollege  gesubsidieerd, de samenwerking tussen ROC en jongerenloket versterkt middels de  invoering van ‘exitgesprekken’ en de ontwikkeling van een VSV‐monitor gestart. In 2012  werken wij samen met de Rijksoverheid, ROC en voortgezet onderwijs aan de  totstandkoming van het Convenant Voortijdig Schoolverlaten voor de periode 2012‐2015. 

  82   

 

Bijlage IV Stand van zaken coalitieakkoord    Onze ambitie blijft het voortijdig schoolverlaten, met name op het ROC, op het landelijk  gemiddelde te krijgen, ook voor de Nijmeegse leerlingen.    In 2011 is het centraal aanmeldpunt voor het basisonderwijs, belangrijk instrument in het  kader van het beleid ‘gemengde scholen’, breed geëvalueerd. De Raad heeft op 14  december 2011 besloten om het beleid gemengde scholen te continueren en ouders goed  te betrekken bij de inrichting van het systeem van schoolwijzer. Wel zullen de uitvoerende  taken grotendeels worden overgedragen van gemeente naar schoolbesturen.      

   

83 

     

                                                                                UITGAVE  Gemeente Nijmegen    OMSLAG  OptimaForma, Nijmegen    FOTOGRAFIE  Ellen van de Waterbeemd    DRUK  DPN, Nijmegen        april 2012        84