PERFORMANTIE INDICATOREN EN ZIEKENHUISMAANGEMENT Hugo Casteleyn AZ St-Blasius DENDERMONDE
verbeeld je, dat iemand aan boord van een schip maar mocht doen wat hij wilde terwijl hij het inzicht en de vaardigheden van een stuurman miste … zie je niet reeds, wat er met hem en zijn medeopvarenden zou gebeuren? ( PLATO Alcibiades 135)
Cybernetica
Cybernetics is the study of communication and control, typically involving regulatory feedback, in living organisms, in machines, and in combinations of the two, for example, in sociotechnical systems.
Ziekenhuismanagement is toegepaste cybernetica
PERFORMANTIE INDICATOREN
zijn de stuurinstrumenten van het ziekenhuismanagement : geven informatie over
de mate waarin de organisatie gericht blijft op haar missie
het verantwoord gebruik van de ingezette middelen
PERFORMANTIE INDICATOREN
• Verwijzen
naar de missie van het ziekenhuis
• Hebben betrekking op het geheel van processen en middelen
Indicatoren zijn gesitueerd in een consistent managementmodel
Eindresultaten
BEDRIJFSDOELSTELLINGEN 1. klinische performantie
3. patiëntentevredenheid
2. financiële continuïteit
Beleidscyclus Elke dienst formuleert doelstellingen : • Klinische performantie • Economische resultaten • Patiëntentevredenheid
– Dienst negocieert met directie benodigde middelen – Afspraken over performantie-indicatoren
Indicatoren • Procesindicatoren
• Resultaatindicatoren
PROCESINDICATOREN Processen • Patiëntgerichte processen
Klinische paden • Interne klantgerichte processen Service Level Agreements
PROCESINDICATOREN Klinische paden : - Doestelling : Aantal klinische paden/jaar
- Doestelling : % geïncludeerde patiënten ( 60% ) - Compliance - Variantie-analyse S.L.A. - Aantal SLA’s - Naleving van de SLA - Klantentevredenheid - Toetsing van het niveau van dienstverlening
3. Indicatoren • Procesindicatoren
• Resultaatindicatoren
PATIENTENTEVREDENHEID • Onderscheid tussen performantie en perceptie • Probleem van “historische” vergelijkingen • Waarde van benchmarking Bijv. : Delta • Meer dan vrijwillige reacties op patiëntenenquêtes • Gerichte metingen als aanvulling op negatieve scores bij algemene vaststellingen Bijv. : ontevredenheid over maaltijden
Financiële Continuïteit • Het einde van de periode “ waarover men niet spreekt… “ • Verantwoording : geen winst om de winst maar noodzaak aan continuïteit
• Prognose van het resultaat : i.f.v. Omzet, E.V.,…? Solvabiliteitsratio ?
• Belang van benchmarking Selectie van MAHA (Dexia)- indicatoren behoren tot PIset
Klinische performantie • Public accountability impliceert verantwoording van klinische performantie • Zelfsturing van medici versus mediatisering • Ook de verantwoordelijkheid van het ziekenhuismanagement : • Accountability ≠ penalisatie • Indicatoren zijn ingebouwd in jaarlijkse beleidscyclus
MKA
Ingegroeide implantaten na vrijlegging infectie na tandextractie
Vaat HK (endocarotis)
zenuwletsels na tandextractie
Nefro
Pediatrie
Plastische
tepelnecrose na borstreductie
HK
onmiddellijk + klinisch succes
Baso/spino/ melanoma: positief sectievlak
duur ZH-verblijf
Baso/spino/ melanoma: ∆ klin. diagnose - APO
KT/V
Orthopedie
pijn na prothesechirurgie
aantal secundaire opnames na abdominoplastie
Ca++P
IZ
bezettingsgraad
wondinfectie na abdominoplastie
Hgb
Geriatrie
zelfstandig het ZH verlaten
rechtstreekse opnames
Klinisch
majeure transfusiereacties
labo
AV-fistels
standardized mortality ratio
TEA
late referral
standardized bacteremia ratio
laboratorium TAT
Clostridium infecties
CRBSI-rate
% stalen met identificatiefouten
rechtstreekse opnames
standardized pneumonia ratio
ontslagmanagement
VAP-rate
% trombolyse bij AMI
gebruik van AB en/of systemische corticosteroïden bij RSV-infectie
onverwachte (her)opnames
door-to-needle time bij trombolyse
interne reanimaties
Cardio
ontslagmedicatie bij acuut coronair syndroom
Klinische performantie Bedenkingen uit de praktijk • Historische vergelijking versus benchmarking : - Navigator (C.Z.V. –Leuven) - Path - Spe - W.I.V. -… - Feedback FOD Volksgezondheid (2006)
Klimaat van zelfsturing
1. Klinische performantie
Lap. cholecystectomie Letaliteit tgv AMI Letaliteit tgv CAP Letaliteit tgv heupfractuur
Periodeanalyse
Trendanalyse
% verschil tussen geobserveerde cijfer en nationaal gemiddelde
% verschil tussen geobserveerde cijfer en nationaal gemiddelde
9 (15ZH)
0
-6 -3 -3
-6 0 4
Intensieve Zorgen Mortaliteit
Standardized Mortality Ratio* (SAPS-II gerelateerd)
19992003
doel 2004
2004
0.55
<0.5
0.26
* geobserveerde/verwachte mortaliteit
Verklaringen - nieuwe guidelines: - behandeling sepsis en septische shock (Surviving Sepsis Campaign)
- glycemie beleid - strikte richtlijnen antibioticagebruik - continue strijd tegen nosocomiale infecties (ism WIV)
Klinisch Laboratorium Identificatiefouten tube niet geïdentificeerd, geen aanvraag, fout namen, staalverwisseling
Stalen met identificatiefouten
2003
doel 2005
2005
0.26%
≤0.1%
0%
Verklaring: Nieuwe procedure ingevoerd
Deze indicator werd in 2006 vervangen door een nieuwe indicator.
Klinische performantie Bedenkingen uit de praktijk • Ziekenhuisbrede versus disciplinespecifieke indicatoren • Centraal opgelegde metingen versus zelfsturing • Publieke verantwoording versus continue kwaliteitsverbetering • Integratie van medisch beleid en bedrijfsbeleid zijn absolute voorwaarde
SOCRATES : verbeeld je, dat iemand aan boord van een schip
CONTROLE
maar mocht doen wat hij wilde terwijl hij het inzicht en
FEEDBACK
de vaardigheden van een stuurman
COMMUNICATIE
miste … zie je niet reeds, wat er met hem en zijn medeopvarenden zou gebeuren?
ALCIBIADES : Natuurlijk: ze zouden immers allemaal verongelukken! ( PLATO Alcibiades 135)
