Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • Het zien Als de oogspieren worden ingespoten met een spierverlammend middel valt het beeld in enkele tientallen ms weg
Reeksen van oogfixaties en saccades (oogsprongen) worden verzorgd door de oogspieren. De indruk van het totaalbeeld wordt geconstrueerd in het brein.
Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • Het zien Als de oogspieren worden ingespoten met een spierverlammend middel valt het beeld in enkele tientallen ms weg
Reeksen van oogfixaties en saccades (oogsprongen) worden verzorgd door de oogspieren. De indruk van het totaalbeeld wordt geconstrueerd in het brein.
Scherpstellen (accomodatie en vergentie) worden gerealiseerd door de oogspieren
Oogbewegingen: saccades en fixaties bij het kijken naar een gezicht
Van de saccadetrajecten is slechts een deel afgebeeld. De fixaties zijn de verdichtingen Joyce (2000).
Resolutie van een biologisch oog: alleen centraal (fovea) is het beeld scherp. Perifeer is het beeld wazig maar de gevoeligheid voor beweging is daar groter. Gevolg: je mòèt wel actief rondkijken!
Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • Het horen Bij het horen is dS/dt van luchtdruk ongelijk aan nul: gratis veranderingen in de tijd! Motoriek is dus niet nodig?
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden
• Het horen
Bij het horen is dS/dt van luchtdruk ongelijk aan nul (gratis veranderingen in de tijd!) Motoriek is dus niet nodig? Om richting te bepalen moet je hoofd of oren richten
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden
• Het horen
Bij het horen is dS/dt van luchtdrukvariaties ongelijk aan nul (gratis veranderingen in de tijd). Motoriek is dus niet nodig? Om richting te bepalen moet je hoofd of oren richten Verder wordt de gevoeligheid wordt door spiertjes bepaald, ook om het oor te beschermen (tensor stapedius)
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden
De tast
Als je de textuur van een voorwerp wil voelen moet je een tactiele ‘flow’ veroorzaken door je hand te bewegen. Bij stilstand vervaagt de tactiele indruk
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • De reuk werkt door een gerichte sturing van de ademhaling (intercostaalspiertjes, tussen de ribben)
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • De reuk werkt door een gerichte sturing van de ademhaling (intercostaalspiertjes, tussen de ribben) de neusgaten kunnen door spieren worden opengezet en bij sommige diersoorten ook worden gesloten
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • De reuk werkt door een gerichte sturing van de ademhaling (intercostaalspiertjes, tussen de ribben) de neusgaten kunnen door spieren worden opengezet en bij sommige diersoorten ook worden gesloten snuffelen: complexe motorische activiteit bestaande uit ego-motion en richten van de sensor
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • De propriocepsis Het waarnemen van je lichaamshouding gebeurt door sensoren in de spieren (spierspoeltjes) die reageren op spierlengteveranderingen
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden • De propriocepsis Het waarnemen van je lichaamshouding gebeurt door sensoren in de spieren (spierspoeltjes) die reageren op spierlengteveranderingen De gevoeligheid van de spierspoeltjes wordt door het brein geregeld (de gamma-efferenten)
spierspoeltje
gamma alpha
spiervezels (motor unit)
dL/dt naar CZS
Motor cortex (precentraal) en somatosensorische cortex (postcentraal)
Penfield
Penfield & Rasmussen (1950). Twee plakjes brein. Rechts=Voor (pre-centraal): spieraansturing Links=Achter (post-centraal): waarneming van de de (toe)stand van de ledematen.
Stelling: Perceptie en Motoriek zijn onlosmakelijk verbonden
Het evenwichtsorgaan semi-circulaire kanalen otholithische sensor
…werken voor en door de motoriek
Aangepast model voor informatieverwerking AGENT
Cognitie
Perceptie
zintuigen
Motoriek
effectoren WERELD
Ontwikkelingen in AI en robotica Cognitie zintuigen
effectoren
Bewegen om waar te nemen Waarnemen om te bewegen
F oto’s van R obot Hond, AI-lab Z urich
Motoriek zorgt ook voor problemen: bewegend beeld bij lopen vergt “gaze stabilisation”: met oogbewegingen ervoor zorgen dat het beeld niet al te veel schudt gedurende lopen.
Ontwikkelingen in AI en robotica Cognitie zintuigen
effectoren
Bewegen om waar te nemen Waarnemen om te bewegen + afregeling van sensoren door motorische mechanismen
