DYNAMOPROJECT: UILSTEKEND! Omschrijf uw projectidee en de activiteiten die eraan verbonden zijn:
Dit Dynamo3 project past in het kader van het brede samenwerkingsverband rond “Jezus-Eik Uilstekend!”. UILstekend is de roepnaam voor het gemeenschapsvormend cultuur-in-je-buurtproject in Jezus-Eik Overijse, waarbij het symbool van de uil afkomstig is van de eerste Jezus-Eikenaren die smalend “Bosuilen” werden genoemd, omdat ze als boswerkers meer in het bos zaten dan thuis. Samen met de dorpsraad, cultuurverenigingen, sportclubs, seniorenverenigingen, de basisscholen, de jeugdverenigingen, wijkverenigingen, geïnteresseerde inwoners worden in 2012 activiteiten georganiseerd met als doelstelling het gemeenschapsgevoel onder de inwoners van Jezus-Eik te versterken. Jezus-Eikenaren die mekaar beter leren kennen, Jezus-Eikenaren die hun dorp beter leren kennen, daar willen we naartoe met UILstekend. Het totaalproject wordt vanuit een brede kunstzinnige en culturele bril bekeken. Een greep uit de activiteiten: Lenteconcert KF Zoniëngalm met kinderen van de Vrije Basisschool & Ianka Fleerackers, de opening van het ‘Toeristisch Seizoen’, ‘Jezus-Eik Kermis’ (met tal van artistieke acts, open monumentendag, themawandelingen, tentoonstellingen), een kunstinitiatiecursus ‘Je mooiste plekje van Jezus-Eik’, een crimi-kort schrijfcursus, een scholenproject rond muzische vorming, natuurhistorische activiteiten in het kader van de ‘Week van het Bos’, culinaire activiteiten naar aanleiding van de ‘Week van de Smaak’, geleide themawandelingen in het Zoniënwoud, de bedevaartskerk van Jezus-Eik, het Leonardtunnelcomplex … Dit alles wordt communicatief en promotioneel ondersteund door de geregelde verspreiding van de ‘Dorpskrant Jezus-Eik’. De doelstelling van dit Dynamo3 project is om via muzische vorming de kinderen en jongeren kennis te laten maken met het cultuurhistorisch en natuurhistorisch erfgoed van Jezus-Eik, en de band met de lokale gemeenschap te vergroten. Het is ook een belangrijk gegeven dat heel wat van onze kinderen uit meertalige en/of anderstalige gezinnen komen en als school vinden wij het dus één van onze doelstellingen om integrerende acties te ondernemen om ons dorp te leren kennen.
Overzicht van de acties in chronologische volgorde: ACTIE 1: JEZUS-EIK KERMIS Jezus-Eik Kermis is het jaarlijkse dorpsfeest waarin allerlei verenigingen activiteiten organiseren die op elkaar aansluiten, en elkaar aanvullen. Beide scholen zitten mee in de stuurgroep van Cultuur in je Buurt, en dus ook in de organisatie van Jezus-Eik Kermis. Zij organiseren de 2de hands boeken- en speelgoedbeurs op het dorpsplein, en maken mee promotie voor de festiviteiten.
Dit jaar gaat er veel aandacht naar locaties, personages en gebeurtenissen die het cultuurhistorische erfgoed van Jezus-Eik in het licht zetten. Een greep uit het aanbod: (expliciet toegankelijk voor kinderen!) Een bezoek van de Uil: De dorpsraad heeft een Uilenpak aangekocht waarmee men regelmatig rondloopt in Jezus-Eik en waarmee men zeker op de feesten aanwezig zal zijn. De uil zal ook een bezoek brengen aan de school en vertellen waarom Jezus-Eikenaren de bijnaam Bosuil meekregen. De Mirakelverhalen in een fris kleedje: Geert Segers (inwoner van Jezus-Eik en bekende stem van Vlaanderen door ondermeer Man Bijt Hond) en zoon Iwein Segers (bekend als cabaretier en televisiemaker) brengen een frisse en kindvriendelijke versie van de authentieke mirakelverhalen in het Mariahof te Jezus-Eik. Deze verhalen hebben Jezus-Eik op de kaart gezet als belangrijk bedevaartsoord. Een bezoek aan de woonwagen van Leonard Boon: Iedereen kent het Leonardkruispunt, maar weinige weten dat het zijn naam meekreeg van de spraakmakende figuur Leonard Boon (behorende tot de familie van de bekende Kriek Boon) die van zijn woonwagen een herberg heeft gemaakt, op de kruising van 2 paden midden in het bos. Om het volledige verhaal aan de bezoekers te vertellen, heeft de dorpsraad de woonwagen van Leonard Boon nagebouwd, en op het dorpsplein gezet. De kinderen van de school komen vaak voorbij op dit plein, en krijgen op gezette tijdstippen tekst en uitleg bij het beeld van de woonwagen. Tijdens Jezus-Eik kermis zal de woonwagen ook centraal staan op het plein en bewoond worden door Leonard Boon zelf, die voor de gelegenheid zijn aloude Faro (een geuzebier) nog eens opdient. Bezoek aan het Leonard kruispunt: De Leonardtunnel is voor verschillende redenen een bijzonder bouwcomplex met grote ondergrondse ruimtes, immense waterputten en een technische bedieningsruimte die tot de verbeelding spreekt. Deze wordt uitzonderlijk voor het publiek opengesteld op zondag 9 september, en zit mee in de familiewandeling “Straffe toeren” Straffe acts van straffe uilen: Tenslotte zullen er die zondag tal van acts zijn door professionele en semiprofessionele artiesten uit Jezus-Eik. Deze brengen muziek, poppentheater, beeldende kunst, dans, …
ACTIE 2: EEN PROJECTWEEK VAN 24 TOT 28 SEPTEMBER 2012: 2.1 AANMAAK VAN EEN GROEPSKUNSTWERK VOOR DE KLEUTERKLASSEN EN DE EERSTE GRAAD. De leerkrachten maken de kinderen van hun klas vertrouwd met de leefwereld van een uil door middel van foto’s, verhalen, beelden, … Vervolgens geeft kunstenares Nathalie Bambust (bekend als eigenaar van een kunstatelier waar ze zelf workshops geeft ) een workshop van 1 uur, waarin ze een introductie geeft tot een techniek binnen een kunstvorm (een schilderij, een collage, een montage met afvalelementen uit het bos, …). Elk kind krijgt hierbij de kans om te experimenteren met de aangeleerde techniek. Welke techniek en welke kunstvorm moet nog worden bepaald, in overleg tussen de leerkracht en de kunstenares. Vanuit deze introductie werkt elke klas, onder begeleiding
van de leerkracht, naar een groepskunstwerk toe. De uil en zijn leefwereld moet hierin centraal staan. 8 workshops in OLVJE en 4 workshops in GBSJE + verdere opvolging door de leerkracht van de klas. 2.2 HET MAKEN VAN EEN STRIPVERHAAL VOOR DE 2DE GRAAD LAGER ONDERWIJS In een voortraject maken de leerlingen kennis met strips, vertrekkende vanuit hun eigen ervaring (stellen hun eigen lievelingsstrips voor, doorlopen de geschiedenis van strips aan de hand van voorbeelden van de leerkrachten op basis van een selectie uit de bibliotheek, doorlopen verschillende genres, maken kennis met Nero waarvan de geestelijke vader in Hoeilaart woont, …). Tevens ter voorbereiding bedenken de leerlingen een griezelverhaal dat zich afspeelt in Zoniënwoud. Uit die verhalen kiezen ze de sterkste acties die zullen gebruikt worden als een scenario voor één blad van hun strip. Tijdens een workshop gaan de leerlingen zelf aan de slag o.l.v. Bram De Baere (www.bramdebaere.be) , een professioneel ontwerper en illustrator die vanuit een intensief jeugdwerkverleden gewend is om met kinderen te werken, en professioneel ondermeer illustraties heeft gemaakt voor Knack en de carnavalsstoet van Aalst. Ze leren enkele technieken aan zoals hoe je figuurtjes opbouwt, hoe je beweging brengt in een tekening, hoe je nadrukken en emoties legt in tekst en tekening, de betekenis van verschillende tekstballonnen, hoe je kan inkleuren, …). Tenslotte werken ze vanuit hun verhalen, in kleine groepjes van 4 kinderen, aan een pagina uit hun stripboek. Hierbij doen ze alles zelf op basis van de aangeleerde technieken. (4 workshops in OLVJE en 1 workshops in GBSJE + verdere opvolging door de leerkracht van de klas) 2.3 HET SCHRIJVEN VAN EEN CRIMIKORTVERHAAL VOOR DE DERDE GRAAD LAGER ONDERWIJS Tijdens het voortraject nemen de kinderen hun beste griezelverhaal mee of vertellen uit eigen ervaring hun meest griezelige moment. Ook de leerkracht leest enkele stevige kortverhalen voor van bijvoorbeeld Roald Dahl of Godfried Bomans. Leerling en leerkracht ontdekken samen de ingrediënten van een goed griezelverhaal, benoemen de elementen die de sfeer opbouwen en typeren de figuren die er in voorkomen. Ook voor dit onderdeel wensen we een professionele organisatie in te huren die de kinderen enkele technieken aanleren rond het schrijven van een goed kortverhaal. We denken hierbij aan De Veerman, Jeugdboekenweek, Villa kakelbont of Jeugd en Poëzie, maar bij het indienen van dit dossier is er nog geen organisatie gekozen). Met behulp van deze technieken werken alle leerlingen naar een individueel resultaat toe, een crimikortverhaal met elementen uit Jezus-Eik. Per klas wordt één winnend verhaal gekozen door leden van de stuurgroep Cultuur in je Buurt. De klas van het winnende verhaal duikt samen met Iwein Segers in de opname studio van GC de Bosuil. Iwein laat kort enkele voorbeelden horen van een goed luisterverhaal, en leert de kinderen hoe je stemmetjes nadoet, klanken nabootst en een sfeer opwekt. Samen nemen ze hun spannend luisterverhaal op. (3 workshops in OLVJE en 1 workshops in GBSJE + verdere opvolging door de leerkracht van de klas + 1 workshops bruitage per school in de klankkast van GC de Bosuil)
ACTIE 3: EEN TENTOONSTELLING MET DE WERKEN VAN DE PROJECTWEEK: In het kader van de Week van het Bos wordt er jaarlijks een tentoonstelling georganiseerd rond het jaarthema met ondermeer een diorama en natuureducatieve spelen. Dit jaar zal één verdieping van de tentoonstellingsruimte van GC de Bosuil worden ingericht met al de kunstwerken die tijdens de projectweek werden aangemaakt. Ook het luisterspel zal hier te beluisteren zijn. Deze tentoonstelling wordt feestelijk geopend met een prijsuitreiking op vrijdag 5 oktober 2012 waarop alle kinderen, ouders en geïnteresseerden zijn uitgenodigd. ACTIE 4: NATUURWORKSHOP BIJ DE WEEK VAN HET BOS: Elk jaar organiseert GC de Bosuil met tal van partners “de Week van het Bos”, met als doelstelling het bos onder de aandacht te brengen. Dit jaar is het thema “Gastheerschap”, en ligt de nadruk op de dieren en planten die enkel in het Zoniënwoud onderdak vinden. Alle klassen van de Gemeentelijke Basisschool van Jezus-Eik en de Vrije Basisschool van Jezus-Eik krijgen een aangepaste workshop door de gidsen van Natuurgroepering Zoniën vzw (NGZ). Naast het jaarthema (Gastheerschap) leggen de gidsen nadruk op de uilen die in het Zoniënwoud wonen, en de thema’s waar de aandacht naar toe ging tijdens de projectweek. Concreet bieden zij volgende workshops aan: Voor de kleuterklassen en de 1ste graad: “Afval en toestanden” over wat wel en wat niet thuishoort in een bos. Voor de 2de graad: ”Drama in het bos” over de voedselketen in het Zoniënwoud. Voor de 3de graad: “CSI wandeling” over sporen in het bos en de ontleding van braakballen. (40 euro per gids) 13 klassen OLVJE en 5 klassen GBSJE (met een aanpassing jongste kleutergroep)
ACTIE 5: WORKSHOP “VREEMDE VOGELS” VOOR DE LEERLINGEN VAN 3DE KLEUTERKLAS EN 1STE GRAAD Vzw Mooss werkt een workshop uit op basis van het speurboekje “Vreemde vogels” dat als leidraad dient voor de collectie in Museum M te Leuven. Het speurboekje werd geschreven door Joke van Leeuwen en geïllustreerd door Ann Candaele. Hierbij zal Mooss de link leggen tussen Hedendaagse kunst, en de vreemde - kunstzinnige vogels uit Jezus-Eik. (Naar het museum zelf gaan is spijtig genoeg geen optie gezien de leeftijd en de moeilijke bereikbaarheid van Leuven vanuit Jezus-Eik.) (3de kleuterklas + 1ste graad groepen voor OLVJE + 1 groep GBSJE)
ACTIE 6: “DE WEETJES VAN JEZUS-EIK” VOOR DE LEERLINGEN VAN DE 2DE GRAAD: Enkele vooraanstaande dorpsiconen maken per klas een wandeling door het dorp, en krijgen op die manier een rondleiding door het cultuurhistorisch erfgoed van het dorp. Op het programma staan de Eik in Jezus-Eik Kerk, de kerktoren, het kerkarchief, het Mariahof en zijn mirakelverhalen, de
Wijnkelders Soniën met zijn serres, de geschiedkundige en informatieve tentoonstelling op het dorpsplein, de woonwagen van Leonard Boon… De dorpsiconen van dienst zijn Pips Luppens, voorzitter van de dorpsraad, alsook druiventeler – wijnproducent, en Roger Dewaegenaere, gids te Overijse en secretaris van de dorpsraad. (3 groepen door OLVJE + 1 groep GBSJE) ACTIE 7: EEN MOORDSPEL VOOR DE LEERLINGEN VAN DE DERDE 3DE GRAAD: Aan de lokale afdeling van de Chiro werd gevraagd om schooloverschrijdend, met alle leerlingen van de derde graad een groot moordspel te spelen in het Zoniënwoud. Ook in dat spel worden cultuurhistorische elementen van Jezus-Eik opgenomen. ACTIE 8: AANMAKEN VAN EEN FABELTJESKRANT MET DE LEERLINGEN VAN HET 5DE LEERJAAR. In het kader van Jezus-Eik UILstekend! verschijnen er 4 edities van de dorpskrant die bus aan bus worden verdeeld in heel Jezus-Eik. In de laatste editie van deze krant zal er een Fabeltjeskrant zitten. Dat zijn 2 pagina’s (1 per school) die door en voor kinderen worden geschreven. Om dat te maken zal de klas worden omgebouwd tot een redactie, met een redactieraad, een hoofdredacteur, redactieleden, illustratoren, enz. De kinderen bepalen zelf welke activiteiten van Jezus-Eik uilstekend! worden opgenomen in het verslag, onder welke titel en in welke vorm deze in hun krant komen. De lay-out zal in overleg met de kinderen worden uitgevoerd door professional Hugo Dewit van Studio Dewit. Hugo is al jaren zeer actief in het verenigingsleven van Jezus-Eik, en gaf vorm aan allerlei projecten van de dorpsraad (de affiches van de activiteiten, de permanente tentoonstelling op het dorpsplein, allerlei tentoonstellingen, campagnes, de dorpskrant, … ). Bovendien heeft hij nauwe banden met beide scholen en hanteert hij een zeer speelse stijl. Op basis van de ideeën van de leerlingen maakt hij een eerste ontwerp. Dat legt hij voor aan de leerlingen, zegt wat hij ermee gedaan heeft en hoe hij dat gedaan heeft. Daarna kunnen de kinderen zeggen wat ze er goed en minder goed aan vinden. Hiermee gaat hij andermaal aan de slag voor het finale resultaat. Tenslotte volgt er een klas gesprek met Annelies Van Herck. Annelies is naast nieuwsanker van het VRT journaal ook moeder van 2 kinderen in de vrije basisschool. In dat klas gesprek getuigen de kinderen van hun ervaring bij het maken van hun pagina in de dorpskrant. Ze vertellen hoe het in zijn werk is gegaan, wat moeilijk liep, waarover ze het niet eens waren op de redactievergadering, wat ze leuk en minder leuk vonden. Daarna vertelt Annelies hoe haar dag op de redactie eruit ziet, waarom ze journalist is geworden, wat ze leuk en minder leuk vindt… Tenslotte geeft Annelies antwoord op de vragen die de kinderen hebben voorbereid in de klas. ACTIE 11: MAKEN VAN EEN GRAFFITIMUUR MET DE LEERLINGEN VAN HET ZESDE LEERJAAR. I.s.m. jeugddienst Graffiti zal er in elke school op een muur van de speelplaats een muurschildering komen die een blijvende weerslag moet vormen van het hele project. Tijdens de voorbereidingen bepalen de leerlingen wat hen het meest is bijgebleven. Ze zoeken samen met de leerkracht hoe ze die ervaringen kunnen vertalen in beelden. Op die manier bepalen ze alle ingrediënten van hun muurschildering.
Vervolgens proberen ze die beelden ook effectief in een tekening om te zetten. Tijdens de workshop reiken de begeleiders enkele graffiti technieken aan. Ze leren hoe ze een tekening kunnen uitvergroten, hoe ze vertrekken vanuit een schets die enkel uit de basislijnen bestaan, hoe ze die schets inkleuren, hoe ze schaduwen en kleurschakeringen aanbrengen en hoe ze tenslotte accenten leggen. 1 workshop OLVJE en 1 groep GBSJE
Waarom is het project creatief, origineel en vernieuwend? Dit project is een brug tussen de school, zijn leerlingen en de omgeving waarin we ons bevinden. Er worden op verschillende momenten en op verschillende manieren linken gelegd met zowel het cultuurhistorische en het natuurhistorische erfgoed van hun schoolomgeving. Zeker gezien de populatie van de scholen, waarbij de band van de leerlingen met de lokale gemeenschap vaak zeer beperkt is, vinden we deze inslag enorm belangrijk. De intensieve samenwerking met de collega dorpsschool benadrukt dit element. Elke leerling van beide scholen, van kleuter tot derde graad, wordt betrokken in het project. Dit moet het groepsgevoel stimuleren, en de samenwerking tussen de leerlingen binnen en buiten de school bevorderen. Bij de keuze van de sessiegevers wordt uitvoerig beroep gedaan op ouders, lokale kunstenaars, dorpsiconen, het jeugdwerk, … Dit moet andermaal de lokale inbedding verstevigen. Het programma heeft oog voor verschillende domeinen in de muzische vorming en speelt in op verschillende leerlijnen of leerdoelstellingen. Door deze integrale aanpak geloven wij dat het leerproces sterk gestimuleerd zal worden. Het programma geeft blijk van een goed evenwicht tussen creatieve momenten, informatieve momenten en momenten om te genieten. We hopen dat dit de start kan zijn van een creatieve school die leeft in en met zijn omgeving.
Oog voor elk talent? Er is aandacht voor de creativiteit van iedereen. Doorheen het project wordt er bij elke leerling verschillende malen beroep gedaan op de individuele creativiteit. Door het werken in groepsverband kunnen kinderen feedback geven op elkaar, hierdoor hun eigen talent aanspreken en dit verder ontwikkelen. Dit proces zal door de leerkrachten worden gefaciliteerd. Bovendien is er veel aandacht voor toonmomenten (de tentoonstelling, de fabeltjeskrant, de muurschildering, …). Dit zal niet enkel stimulerend werken voor de leerlingen, het vormt tevens een uitgelezen kans tot reflectie en terugkoppeling.
