People Planet Profit P + NRK. Maatschappelijk verantwoord ondernemen. Rubber- en kunststofbranche. Innovatiekampioen

+ P

People Planet Profit

NRK Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Rubber- en kunststofbranche

Innovatiekampioen

3

+ P

People, Planet, Profit

Dit is een mini-Special van P+ People Planet Profit, het tijdschrift over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hoofdredactie: Jan Bom Redactie: Maria Genova Lobke Vlaming Feia Tol Fotografie: Anne Hamers Vormgeving: B5, Amsterdam: Boudewijn Boer Druk: Senefelder Misset Doetinchem Redactieadres: Rietsnijderslaan 3 1394 LC Nederhorst den Berg T 00 31 (0) 294 255719 M 06 27 153 000 E [email protected] www.p-plus.nl Uitgeverij: Atticus b.v. Postbus 308 2400 AH Alphen aan den Rijn M 06 55 365 065

Kampioen innovatie

Blij met rubber en kunststof

De achterban van de brancheorganisatie NRK is heel

MVO Nederland heeft het initiatief genomen om samen met verschillende

enthousiast over duurzaam ondernemen. “Dat kan ook niet anders, want we zijn een vereniging en de bedrijven hebben er zelf voor gestemd”, zegt De Ruijter. De directeur van de organisatie die bedrijven bundelt die rubberen kunststoffen producten maken: “We spreken over de vier P’s: People, Planet,

brancheorganisaties maatschappelijk verantwoord ondernemen onder de aandacht van de aangesloten ledenbedrijven en ketenpartners te brengen.“We hebben gemerkt dat vooral bij het midden- en kleinbedrijf ondernemers veel minder van elkaar leren dan mogelijk is. Zo gaan veel positieve en inspirerende ervaringen met MVO voor de sector verloren. Deze special is dan ook bedoeld als een bron van inspiratie”, zegt Willem Lageweg, directeur van MVO Nederland. Ook voor de rubberen kunststofindustrie liggen de kansen voor het grijpen. Van oudsher loopt deze branche voor op het gebied van innovatie. Maatschappelijk

Profit en Polymeer. Een fraai bewijs is onze koppositie bij het

verantwoord ondernemen vormt een belangrijk onderdeel van ieder bedrijf dat voorop

verminderen van het energieverbruik: van 1998 tot 2005 werd

wil lopen. Als partner van MVO Nederland werkt de NRK bijvoorbeeld samen met andere

maar liefst 37 procent bespaard! Om bedrijven te stimuleren

brancheverenigingen aan het stimuleren van duurzaam ondernemen. Door ervaringen

hebben we veel best practices en innovaties in rubberen

met elkaar te delen kunnen verschillende branches veel van elkaar leren.“Wat ons betreft is MVO of duurzaam ondernemen geen zaak van grootse en meeslepende

kunststofproducten op de website gezet. Uit een onderzoek

plannen. De rubberen kunststofindustrie kent bedrijven die met hun voeten op de

van EIM bleek dat van de 58 industriële sectoren in Nederland

grond staan. Zij gaan voor praktische acties die resultaat afwerpen. Zij gaan voor slimme producten waar mensen veel aan hebben. Ze produceren milieuvriendelijk met steeds

onze branche de kampioen op het gebied van innovatie is.

minder energieverbruik en –kosten, meer kennis en samenwerking. En, niet in de minste

Er worden constant nieuwe producten bedacht en ook de

plaats, ze werken graag met tevreden en goed geschoold personeel. Samen het recept

productieprocessen worden verfijnd.” www.innoveermetpolymeer.nl

voor een succesvol bedrijf”, aldus directeur Erik de Ruijter. Daarom werken MVO Nederland en de NRK ook samen om duurzaam ondernemen verder te stimuleren binnen de branche. Deze mini-Special van P+ toont tot de verbeelding sprekende innovatoren.

P+ PEOPLE PLANET PROFIT + ZOMER 2007 + SPECIAL RUBBER- EN KUNSTSTOFBRANCHE


2

Recticel “Al ons schuim opnieuw gebruikt” 5


R

Rob Lievestro: “Resten gebruiken we opnieuw in bankkussens, autodashboards en isolerende materialen.”

ecticel is een beursgenoteerd bedrijf met eco-label, dat vestigingen heeft in vele Europese landen en ook daarbuiten. In het Nederlandse Kesteren staat één van de modernste fabrieken, waar schuim voor allerlei soorten toepassingen op een zeer milieuvriendelijke manier wordt geproduceerd. “We gebruiken geen schadelijke drijfgassen, maar onderdruk. In de machine ontstaat een vacuümtunnel, waardoor we ook in staat zijn om heel lichte producten te maken”, zegt directeur Rob Lievestro. “Al ons afval wordt bovendien opnieuw gebruikt. We maken bijvoorbeeld bankkussens, autodashboards en isolerende materialen. Als we uit de rechthoekige blokken zagen, vervlokken we het schuim dat overblijft en binden dat voor het gebruik in judomatten, ondertapijt en geluidsisolatie van discotheken. We kunnen zelfs snijresten verpoederen en opnieuw bij de productie gebruiken. Dit is vrij uniek, want in Kesteren staat de enige installatie in Europa die dat kan.” Recticel heeft een eigen researchcentrum in België waar honderd man werkt. Een van de nieuw ontwikkelde producten is kunststof

gemaakt van biogrondstoffen. Lievestro: “Het is de laboratoriumfase al voorbij en we denken in eerste instantie aan toepassing in matrassen. Veel consumenten willen een matras met een duurzame vulling omdat ze daar acht uur per dag op liggen. We leveren al matrassen aan de bekendste beddenwinkels onder verschillende merknamen. We zijn ook gespecialiseerd in het maken van autodashboards van polyurethaan. Omdat je daar slechts één soort kunstsof voor gebruikt, zijn ze gemakkelijk recyclebaar en dat is een winst voor het milieu.” Lievestro vindt de Nederlandse kunststofbranche uitermate duurzaam. “Zeker als je het vergelijkt met het buitenland. De branchevereniging Federatie NRK doet mee aan alle initiatieven op het gebied van duurzaamheid en milieu en dat werpt zijn vruchten af.”

www.recticel.com


4

KIVO “Afbreekbare folie van zetmeel” 7


F

Huib van Wijck: “Door de krapte op de oliemarkt zal het plastic dat van aardolie gemaakt wordt op een gegeven moment te duur worden.”

olieproducent KIVO Plastic Verpakkingen is een innovatief familiebedrijf uit Volendam. Daar wordt een sterkere folie ontwikkeld die dunner is en veel beter loopt op de verpakkingslijnen. De productie in veel fabrieken is sterk afhankelijk van de betrouwbaarheid van de verpakkingslijn. “Je kan nagaan hoe belangrijk het is dat er zo weinig mogelijk storingen optreden in een fabriek waar honderddertig pakjes boter per minuut van de band rollen”, zegt KIVO-woordvoerder Huib van Wijck. “Dunnere folie is bovendien goedkoper en omdat er meer meters op de rol gaan, hoef je de machines minder vaak te stoppen om te wisselen.” Grondstofleveranciers kiezen vaak voor KIVO om nieuwe producten te testen, omdat het bedrijf in alle sectoren afnemers heeft en open staat voor uitdagingen. “Innovatie staat in onze missie en het is fantastisch als het lukt om folie te maken die tot wel 40 procent dunner is, maar veel sterker. Een ander aspect is het milieu. Wij hergebruiken ons afval en we kopen regeneraat in op de markt. We nemen ook gebruikte folie terug, maken daar korreltjes van en vervolgens worden die weer gebruikt om vuilniszakken van te produceren.”

KIVO produceert sinds vier jaar op industriële schaal ook biologisch afbreekbaar plastic. Het bestaat voor 70 procent uit aardappelzetmeel. “Wij investeren veel tijd en geld in de ontwikkeling van dit product omdat wij voorbereid willen zijn op de toekomst”, zegt Van Wijck. “Door de krapte op de oliemarkt zullen de korreltjes die van aardolie gemaakt worden op een gegeven moment te duur worden. Het is nu al tijd om in hernieuwbare grondstoffen te investeren. Hun grootste voordeel is de oneindige aanvoer, maar ook de productie is milieuvriendelijker, omdat het minder energie kost. Een mooi bijkomend voordeel is dat biologisch afbreekbaar plastic onder compostcondities binnen acht weken vergaat.” Momenteel worden daar zakken voor in de keuken en voor in de groene container van gemaakt. Van Wijck: “Als je een papieren zak gebruikt, is de bodem in korte tijd doorweekt waardoor de container gaat stinken. De nieuwe plastic zak kan worden meegestort in de compost. Binnen vier tot acht weken is het volledig vergaan.” Van Wijck: “We zijn ook met andere innovaties bezig, zoals paper-like; een product dat de beste eigenschappen


6

van plastic en papier combineert in een diepvriesbestendig polypropyleen. Het klinkt vrij paradoxaal, maar we verschepen containers naar het Verre Oosten, terwijl daar juist zeer grote hoeveelheden plastic vandaan komen.” www.kivo.eu

NPSP Composieten “Hufterproof plastic als staal zo sterk” 9


C

Willem Böttger: “We gebruiken als enige in Nederland ook natuurvezels als grondstof.”

omposietenproducent NPSP Composieten uit Haarlem heeft in zijn jonge bestaan al heel wat innovaties en media-aandacht gescoord. Het bedrijf maakte de solarcar Nuna, die de wereldwijde wedstrijd voor auto’s op zonneenergie won. Ook is het de leverancier van de nieuwe fietspaddenstoelen van de ANWB, die een stuk milieuvriendelijker zijn door het gebruik van natuurvezels in plaats van glasvezels. En het bedrijf levert ook behuizing voor radarapparatuur langs de snelwegen, die volgens algemeen directeur Willem Böttger ‘hufter-proef’ is door de sterkte van het gebruikte materiaal. Het gebouw van NPSP Composieten op het Haarlemse industrieterrein De Waarderpolder lijkt helemaal niet op een fabriek. Toch komen hier de gevelelementen, bloembakken, meubels en zelfs de nieuwe neuzen van de NS-treinen vandaan. Directeur Böttger bevestigt dat het inderdaad vrij ongebruikelijk is dat de medewerkers zonder gasmaskers als bescherming tegen oplosmiddelen werken. “Dat komt omdat we een uitstootvrije productietechniek hebben ontwikkeld. We werken met een dubbele mal-techniek en gebrui-

ken als enige in Nederland natuurvezels als grondstof. De uitstoot van oplosmiddelen is 95 procent minder dan normaal en de koolstoffilters zuiveren de rest.” Door de milieuvriendelijke en innovatieve manier van werken, haalt NPSP Composieten als klein bedrijfje ook grote namen binnen, zoals Albert Heijn en de NS. “De nieuwe neuzen van de treinen worden een stuk lichter en dat bespaart veel stroomkosten en uitstoot. Composiet is bovendien een onderhoudsvrij materiaal. Daarom is het ook heel geschikt voor in de bouw. We doen mee aan een project om de haalbaarheid van twintig bruggen van composiet bij Delft te onderzoeken. Plastic heeft een slechte naam, maar hoogwaardig plastic is net zo sterk als staal en veel lichter. Dat is een groot voordeel bij het plaatsen van zo’n brug.” Een uitdaging voor de toekomst is de haalbaarheid van volledig biologische composieten. Böttger: “We zijn al goed op weg met het gebruik van natuurvezels, maar de hars wordt nog steeds van aardolie gemaakt. Het zou mooi zijn als het lukt om de hars van soja, suikers of andere landbouwproducten te maken. We doen momenteel een

onderzoek in samenwerking met het ministerie van Landbouw en in augustus presenteren we de resultaten. Ik wil daar niet op vooruitlopen, maar volgens mij moet het haalbaar zijn.” www.npsp.nl


8

Ubbink “Loodvervanger zonder metalen uitstoot” 11


H

Roel Nieboer: “Onze rookgasafvoer van kunststof is goed door de bouwsector ontvangen.”

et bedrijf dat 110 jaar geleden als ijzergieterij begon, heeft inmiddels een productie die voor 95 procent uit kunststof bestaat. Ubbink Doesburg is met zijn tijd meegegaan en loopt daar zelfs op vooruit door met producten op de markt te komen die niemand anders maakt. “We investeren veel in research en hebben ook strategische ontwerpers die niet over processen en assemblage nadenken, maar uitsluitend over toekomstige markten en toepassingen”, vertelt directeur verkoop Roel Nieboer. “We proberen daarnaast het innovatieve met het sociale te combineren. We hebben momenteel een dertiental minder begaafde mensen in onze productielocatie in dienst en ze doen hun werk prima.” Enige jaren geleden introduceerde Ubbink het product Ubiflex, een vervanger van lood. Dat bleek een enorm succes. De aannemers in de bouw begonnen het massaal in platte en hellende daken te gebruiken, omdat het drie keer lichter is dan lood, toepasbaar op langere lengtes en goedkoper in de verwerking. “Zo’n product is ook een winst voor het milieu, omdat Ubiflex geen zware metalen uitstoot en geen nadelige invloed heeft op de

gezondheid van de vakman”, zegt Nieboer. “We hebben ook als eerste een rookgasafvoer volledig van kunststof gemaakt en die is ook goed door de bouwsector ontvangen. Dat komt omdat we veel veldwerk doen en vanuit de vakman denken. Als die praktische aanpassingen wenst, dan proberen we die ook door te voeren. Als een product handig is in de verwerking en arbeidsuren scheelt, ontstaat er vanzelf vraag naar. Een kunststof afvoer is gemakkelijker in te korten, stootvast en beter bestand tegen de agressieve rookgassen dan metaal. Daardoor gaat het langer mee.” Ubbink Doesburg heeft honderdtwintig man personeel, maar niet alles wordt in de eigen fabriek gemaakt. “We zijn een voorstander van strategische samenwerkingen op basis van eigen patenten. Omdat we voor partners kiezen die veel kennis op een bepaald productieproces hebben, komen nieuwe producten eerder op de markt en zijn ze meteen van hoge kwaliteit. Je hoeft als bedrijf niet elke keer het wiel opnieuw uit te vinden.”

www.ubbink.nl


10

NRK “People, Planet, Profit en Polymeer” 13


K

Erik de Ruijter: “Rubber- en kunststof producten milieuvriendelijker dan papier”

unststof heeft bij duurzame consumenten nog steeds een slechte naam. “Volledig onverdiend”, zegt Erik de Ruijter, directeur van de branchevereniging van de rubberen kunststofproducenten NRK. “Kunststof is niet slecht voor het milieu. Het kunststofproduct is vaak zelfs milieuvriendelijker dan dat van papier.” Zijn visie: de afvalbergen worden gebruikt om nieuwe producten van te maken. Vijftien cola-flessen veranderen in een fleece-trui. Of ze worden gebruikt als alternatieve brandstof in de elektriciteitcentrales. “Onze slechte naam komt door plastic flesjes weggegooid in de struiken. Over het maatschappelijke nut van kunststof producten hoor je zelden iemand praten”, zegt De Ruijter. “Kijk maar naar de isolatie van huizen, naar de mobieltjes, de computers, de sportartikelen, de auto’s… je ziet overal kunststof. En je kan geen printer maken zonder rubberen rolletjes. De productie heeft een enorme vlucht genomen en sinds het jaar 2000 kiezen we als branche voor duurzaam ondernemen. Dat lukt aardig, want uit een vergelijkend onderzoek blijkt dat we één van de schoonste industrieën zijn als je kijkt naar energiege-

bruik, afval en emissies. We denken dat we langzamerhand ons slechte imago kunnen verbeteren. Eerlijk duurt het langst.” De branchevereniging helpt bedrijven die willen innoveren aan kennis of partners. NRK heeft ook een helpdesk ‘Veilig en gezond met stoffen’. Daar kunnen de bedrijven op een laagdrempelige manier informatie over alle chemische stoffen en de wettelijke regels krijgen. “Bij de consument speelt vooral de angst voor het onbekende, maar chemische stoffen tref je overal: van verf tot parfum en van mascara tot alcohol”, zegt De Ruijter. Van de 1100 bedrijven in Nederland, zijn er 700 lid van de NRK. De globalisering heeft veel veranderingen in de sector teweeg gebracht. De massaproductie is naar lagelonenlanden verplaatst. Om op de wereldmarkt mee te blijven tellen moest een familiebedrijf als KIVO haar assortiment omgooien van plastic zakken naar hoogwaardige folies die op snelle verpakkingslijnen worden geproduceerd. Eigenlijk opereert de hele branche internationaal. 62 Procent van alle in Nederland gemaakte kunststof en rubber wordt geëxporteerd. “Rubber- en kunststofproducten

moeten steeds meer kunnen en mogen niet uit te veel onderdelen bestaan. We focussen echt op ecodesign en energiezuinige ontwerpen”, zegt De Ruijter. “We maken steeds moeilijkere, complexere artikelen en hebben goed opgeleide mensen voor de productie en de dienstverlening nodig. Daarom moet er de komende tijd veel in de vakopleidingen worden geïnvesteerd. Scholing, innovatie, meer collegiale samenwerking en kunststoffen gemaakt van granen en vezels zijn de trends van de nabije toekomst.” www.nrk.nl


12

Tips Hoe scoort mijn bedrijf op MVO? 1 Bent u bewust bezig met energiebesparing in uw bedrijf? Ja Nee N.v.t. 2 Recyclet u afval en voorkomt u bewust onnodig verpakkingsmateriaal? Ja Nee N.v.t. 3 Let u bij de aanschaf van producten en diensten op hun energieverbruik en milieubelasting? Ja Nee N.v.t. 4 Heeft u een goed beleid voor gevaarlijk afval? Ja Nee N.v.t. 5 Bent u bewust op zoek naar milieuvriendelijkere innovaties voor uw producten? Ja Nee N.v.t. 6 Heeft u een personeelsbeleid waarbij u actief aandacht besteedt aan werknemerstevredenheid en scholing? Ja Nee N.v.t. 7 Krijgen ook minder kansrijken de mogelijkheid te werken in uw bedrijf? Ja Nee N.v.t. 8 Houdt u bij de selectie van leveranciers ook rekening met duurzaamheid en arbeidsomstandigheden bij productie? Ja Nee N.v.t. 9 Stimuleert u flexibele werktijden en thuiswerken? Ja Nee N.v.t. 10 Bent u in het bezit van een ‘groen’ wagenpark en stimuleert u waar mogelijk het gebruik van het openbaar vervoer? Ja Nee N.v.t. 11 Meet u regelmatig de tevredenheid van uw klanten over uw onderneming? Ja Nee N.v.t. 12 Bent u op de hoogte van de verwachtingen van partijen in uw omgeving over uw bedrijf? Ja Nee N.v.t. 13 Heeft uw bedrijf een gedragscode en een helder integriteitsbeleid? Ja Nee N.v.t. Met 10 of meer ‘ja’ antwoorden bent u al goed op weg.

15

Hoe begin ik met MVO?

met kleine stappen en bouw het MVO-beleid steeds verder uit • Begin MVO onderdeel van de kernprocessen van het bedrijf, zoals inkoop, productie en • Maak personeel creatief: MVO vergt een innovatieve blik op het bedrijf • Wees uzelf met keurmerken en informatie over uw MVO-beleid • Profileer wat u zegt • Doe • Pak MVO niet alleen op, betrek personeel, klanten en collega’s erbij

Welke vervolgstappen kan ik nemen? 1 Inventariseer de verwachtingen die bij belanghebbenden leven ten aanzien van uw onderneming (denk hierbij bijvoorbeeld aan klanten, medewerkers, de buurt en de gemeente).

2 Formuleer wat u als bedrijf aan MVO wilt gaan doen en bepaal de korte- en langetermijndoelstellingen.

3 Ontwikkel een stappenplan en zorg dat iedereen binnen uw organisatie een rol heeft in de uitvoering ervan.

Wat zijn MVO-thema’s in mijn branche? • Energiebesparing energie • Duurzame materiaalgebruik • Duurzaam recycling en afvalbeleid • Milieuzorg, groene plastics en duurzame innovatie • Ecodesign, en gezondheid medewerkers • Veiligheid • Scholingsbeleid op de werkvloer • Diversiteit in de keten • Arbeidsomstandigheden in de keten • Samenwerking • Transparantie en communicatie met de maatschappij



14

Over MVO Nederland MVO Nederland is een kennis- en netwerkorganisatie die het bedrijfsleven stimuleert maatschappelijk verantwoord te ondernemen. MVO Nederland brengt hiervoor bedrijfsleven, maatschappelijk veld, overheid, onderwijs en onderzoek bij elkaar om samen te zoeken naar effectieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. MVO Nederland wordt hierbij ondersteund door haar partners.


16

Informatie

Netwerk

Om maatschappelijk verantwoord ondernemen concreet en levend te maken, verzamelt MVO Nederland zoveel mogelijk voorbeelden, instrumenten, verhalen en publicaties. We maken deze informatie vervolgens beschikbaar via bijvoorbeeld onze website en de presentaties die we in het land geven. Vaak is de informatie te vinden bij een ander bedrijf en verwijzen we door naar partners in ons MVO-netwerk.

MVO Nederland wil maatschappelijk verantwoord ondernemen bij zoveel mogelijk bedrijven stimuleren. Daarom brengen wij bedrijven die al ervaring hebben met MVO in contact met ondernemers die net beginnen. We organiseren daarvoor onder meer bijeenkomsten. Zo bouwen we langzaam een steeds groter netwerk van organisaties die maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Publiciteit Projecten Via al de organisaties die ons informatie aanleveren, horen we ook goed wat er allemaal speelt in het veld. We merken daardoor waar de behoeftes liggen en spelen daar zo goed mogelijk op in door het opzetten van diverse projecten in samenwerking met verschillende partijen, zoals brancheorganisaties en de EVD.

MVO Nederland wil dat maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat leven, dat het tastbaar wordt voor iedereen. Daarom vertellen we de verhalen van de organisaties die goede voorbeelden hebben aan zoveel mogelijk mensen. We gaan er mee naar de pers, de politiek, de consument. We denken na over de onderwerpen die in de maatschappij spelen en praten daarover met deskundigen.

Geïnteresseerd in MVO? Wilt u starten met maatschappelijk verantwoord ondernemen, kijk dan op onze website: www.mvonederland.nl. Hier kunt u zich ook abonneren op onze digitale nieuwsbrief.

Contact NRK Postbus 420 2260 AK Leidschendam Telefoon 070 4440660 Fax 070 4440661 www.nrk.nl

MVO Nederland Waterstraat 47 Postbus 48 3500 AA Utrecht Telefoon 030 2363322 Fax 030 2312804 www.mvonederland.nl

People Planet Profit P + NRK. Maatschappelijk verantwoord ondernemen. Rubber- en kunststofbranche. Innovatiekampioen

Recommend Documents