Pedagogisch werkplan Peuterspeelzaal Madelief
Welzijnsorganisatie Haarlem Effect
Wij vinden het belangrijk dat uw peuter het bij ons naar de zin heeft!
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................... 2 Inleiding ...................................................................................................................................... 3 Onze peuterspeelzaal ................................................................................................................. 4 Algemeen................................................................................................................................ 4 Onze binnen- en buitenruimte ............................................................................................... 4 VVE ......................................................................................................................................... 4 Inschrijving en plaatsing ......................................................................................................... 5 Wennen .................................................................................................................................. 6 De peuterleiding en het pedagogisch handelen ........................................................................ 6 Spelmateriaal, activiteiten, diversiteit en meertaligheid........................................................... 7 Bijzondere gebeurtenissen voor de peuter................................................................................ 7 Een ochtend op de peuterspeelzaal ........................................................................................... 8 In de kring ............................................................................................................................... 9 Fruit eten en het drinken ....................................................................................................... 9 Zindelijkheid en verschonen .................................................................................................. 9 Opruimen ............................................................................................................................. 10 Afscheid nemen aan het begin of eind van de ochtend ...................................................... 10 Regels ................................................................................................................................... 10 Ouderbetrokkenheid ................................................................................................................ 11 Onze peuterspeelzaal in de wijk en samenwerking met andere instanties ............................ 12
pag 2 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan van peuterspeelzaal Madelief. Madelief maakt onderdeel uit van de Welzijnsstichting Haarlem Effect. Dit werkplan vloeit voort uit het algemene pedagogisch beleidsplan1 voor de peuterspeelzalen van Haarlem Effect. In ons pedagogisch beleid komt tot uitdrukking hoe we met kinderen omgaan en waarom we dit zo doen. Pedagogisch beleid is gebaseerd op een visie op ontwikkeling en opvoeden. De pedagogische doelstelling van Haarlem Effect is als volgt geformuleerd: “Vanuit respect voor het kind, een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kinderen, zodat ze zich ontwikkelen tot evenwichtige zelfstandige mensen, die hun eigen talenten onderkennen en benutten.” In ons werkplan wordt de link gelegd met de opvoedingsdoelen, beschreven in het pedagogisch beleidsplan (en afkomstig uit wet OKE, Riksen-Walraven) Het bieden van: a. voldoende (emotionele) veiligheid voor het kind b. gelegenheid tot het ontwikkelen van de persoonlijke competentie van het kind c. gelegenheid tot het ontwikkelen van de sociale competentie van het kind d. gelegenheid om zich waarden en normen, de “cultuur” van onze samenleving eigen te maken In dit werkplan staat beschreven hoe we onze pedagogische uitgangspunten in de praktijk brengen. Zo komen de volgende pedagogische middelen aan bod: de peuterleiding-kind interactie, de groep, de binnen- en buitenruimte, de activiteiten en het spelmateriaal. Maar ook de meer praktische zaken zoals inschrijving, plaatsing, wennen en de dagindeling worden in dit werkplan toegelicht.
Wij hopen dat u door het lezen van dit werkplan een indruk krijgt hoe we werken op de peuterspeelzaal. Verder hopen we dat u,mede door het lezen van het werkplan, het vertrouwen heeft dat uw peuter een fijne tijd op Madelief tegemoet gaat.
Namens het team van Madelief: Karin Fransen en Saskia Vismans Datum: juli 2011 Peuterspeelzaal “Madelief” Van Oosten de Bruynstraat 62 2014 VS Haarlem Tel: 023 - 5315241
1
Het pedagogisch beleidsplan ligt ter inzage op de peuterspeelzaal pag 3 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Onze peuterspeelzaal Algemeen Madelief bestaat al tientallen jaren. We zijn ooit gestart in een oud speeltuingebouw en heetten toen Floragaarde. In 2004 zijn de speeltuin en het speeltuingebouw volledig vernieuwd, onze naam is toen veranderd in peuterspeelzaal Madelief. Sinds 2010 maken we deel uit van Haarlem Effect. Wij zijn vijf ochtenden per week geopend van 8.45 uur tot 11.45 uur. Per ochtend kunnen er 15 kinderen komen, die begeleid worden door twee gediplomeerde leidsters. Soms is er ook nog een stagiaire of een vrijwilliger. Kenmerkend voor ons is onze professionele manier van werken en onze vakkennis. Wij werken met de Voor- en Vroegschoolse methode Puk & Ko. Wij bieden veel aandacht aan de verschillende ontwikkelingsgebieden en vooral aan de taalontwikkeling. Wij willen de kinderen een vertrouwde omgeving en sfeer bieden, waarin zij zich veilig, geaccepteerd en gerespecteerd voelen. Dit doen wij door fysieke nabijheid en aandacht te hebben voor ieder kind. Als een kind iets vertelt, luisteren wij aandachtig en gaan we er op in. Een verdrietig kind troosten we natuurlijk.
Onze binnen- en buitenruimte We hebben een ruime, lichte peuterspeelzaalruimte met ergonomisch meubilair en diverse hoeken om in te spelen, zoals een huishoek, leeshoek en glijbaantje. De indeling van de ruimte is sfeervol en gezellig. Onze buitenruimte is opgesplitst in een algemene speeltuin en een afsluitbare peuterspeeltuin met onder andere een zandbak en een glijbaantje. We spelen het meest in de peuterspeeltuin, deze is aansluitend aan onze speelzaal.
VVE Wij werken volgens de VVE-methode Puk & Ko. Dit is een stimuleringsprogramma met aandacht voor alle ontwikkelingsgebieden (zoals taal, sociale ontwikkeling en rekenen). Wij diepen allerlei thema’s uit, die aansluiten op de belevingswereld van peuters. Met behulp van verhaaltjes, liedjes, spelletjes en speelgoed, raken de peuters betrokken en worden ze nieuwsgierig naar het ontdekken van nieuwe kennis en mogelijkheden. Hierdoor worden de kinderen uitgedaagd en gestimuleerd. We vinden het belangrijk, en dit is tevens het hoofddoel van Puk & Ko, om voor iedere peuter een goede basis te leggen voor de beheersing van de Nederlandse taal. Ook de ouders worden betrokken bij de thema’s (zie hoofdstuk “ouderbetrokkenheid”). Puk & Ko is bedoeld voor meertalige peutergroepen, dus zowel voor kinderen waarvoor Nederlands de eerste taal is, als voor kinderen waar thuis een andere taal wordt gesproken.
pag 4 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Het hoofddoel van Puk & Ko is een basis te leggen voor de Nederlandse taalvaardigheid, zodat de kinderen met een goede basis in het Nederlands aan de basisschool beginnen. De nadruk in het programma ligt vooral op spreken, luisteren, begrijpen en uitbreiding van de woordenschat. Dit wordt o.a. bereikt door zichtbaar (visualiseren) te maken wat je doet, bijvoorbeeld als je het over een jas hebt, laat je een jas zien. Alles wordt benoemd en we herhalen steeds. Verder wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van de sociaal communicatieve vaardigheden en de beginnende rekenontwikkeling. Spelletjes, activiteiten, etc. waarin begrippen als groot/klein, hoog/laag, veel/weinig en dergelijke gebruikt worden, zijn voorbeelden van het ontwikkelen van de beginnende rekenvaardigheden. In de zaal maken we de thema´s zichtbaar door: de thematafel, de versieringen in de zaal, de materialen die we tentoonstellen. Puk & Ko biedt alle kinderen uitdagende en speelse activiteiten aan, de peuters zijn actief en zelfontdekkend bezig. Hierdoor wordt ingespeeld op de verschillende stadia van (taal) ontwikkeling van de kinderen. Hoe bieden we het programma nu aan? We werken met thema’s, herkenbaar voor peuters. We gebruiken de pop Puk, Puk is zeer belangrijk! Puk is iedere ochtend aanwezig, en is echt een lid van de groep. Puk is een soort tussenpersoon tussen de kinderen en de leidsters, Puk kan ook veel verduidelijken! Puk wordt vaak gebruikt om een onderwerp of een probleem in de groep te introduceren. Ook gebruikt de leidster Puk bv om iets te vragen of te vertellen. Als er bijvoorbeeld bezoek is tijdens de kring, en de kinderen durven niet goed te vragen wie het is, kan Puk dit doen! Puk kan kinderen ook op hun gemak stellen, de pop is een veilige manier hiervoor. Rondom een thema worden verhaaltjes verteld, liedjes gezongen, en allerlei andere activiteiten aangeboden die met het thema te maken hebben. Dit gebeurt in de grote kring, maar vooral ook in kleine groepjes. Alle kinderen hebben baat bij de methode Puk & Ko, maar gerichte extra begeleiding gebeurt vanaf 3 jaar. Aan de hand van observatielijsten worden de vorderingen van de kinderen bijgehouden. Waar het nodig is, wordt extra aandacht aan besteed. Voor meer achtergrondinformatie over de methodiek verwijzen wij naar de website www.pukenko.nl.
In de VVE-methode is de doorgaande lijn naar de basisschool een belangrijk onderdeel. Het uitgangspunt is dat het VVE-programma doorloopt in de onderbouw van de basisschool. De methode heeft dan meer effect. Puk & Ko sluit in het algemeen goed aan op bestaande methoden van taalonderwijs voor kleuters zoals De Schatkist. De scholen waar de vierjarigen van Madelief heengaan, werken met De Schatkist maar er is nog geen specifieke doorgaande lijn ontwikkeld. Een aandachtspunt voor de komende jaren is de ontwikkeling van de doorgaande lijn, met de basisschool waar de meeste kinderen naar toe gaan. Inschrijving en plaatsing Ouders kunnen elke ochtend bij ons langs komen voor een kijkje en informatie. Wij vertellen ze dan onze dagindeling en welke activiteiten er zoal ’s ochtends gedaan worden. Ze krijgen van ons formulieren mee (plaatsingsformulier en informatie over de ouderbijdrage). Als het pag 5 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
allemaal bevalt, kunnen ze het kind gelijk inschrijven. Ongeveer 5 weken voor plaatsing bellen we de ouders voor een afspraak voor een intakegesprek. Wij vragen hen dan om hun kind mee te nemen. Zo ziet het kind wie de leidsters zijn en hoe de ruimte er uit ziet. De nieuwe peuter krijgt van ons een PUK kleurplaat om mee naar huis te nemen. Ouders vullen ter plaatse het registratieformulier in. Natuurlijk kan de ouder dan ook vragen stellen en e.e.a. vertellen over het kind. Ook nemen we dan de afspraken en huisregels door. We noemen dan ook al dat, als er behoefte is om over het kind te praten, er altijd de mogelijkheid is voor een 10 minutengesprek.
Wennen Op de eerste ochtend wordt met de ouders afgesproken hoe lang zij bij hun kind blijven. Dit kan per kind verschillen. We bekijken bij ieder kind hoe het het beste kan wennen, dit is afhankelijk van het kind. Het ene kind heeft gewoon langer tijd nodig dan het andere kind. We willen zelf zo snel mogelijk een goede relatie met het kind opbouwen, dit gaat vaak makkelijker als de ouder er niet meer bij is. Tijdens het wennen kunnen ouders, indien nodig, langer blijven (dan tot 09.00 uur). Als een peuter voor het eerst komt en rustig aan het spelen is, adviseren wij de ouder om duidelijk afscheid te nemen en dan weg te gaan. Als het kind gewoon door blijft spelen, dan kunnen de ouders hun kind om 11.30 uur weer ophalen. Als het kind verdrietig wordt en ontroostbaar lijkt, nemen we contact met de ouders op voor overleg. Het kan bv dan verstandig zijn hun kind eerder op te halen. We maken dan ook afspraken over het vervolg van het wennen, soms bouwen we de tijd dat het kind alleen op de peuterspeelzaal is langzaam op. Ouders kunnen natuurlijk altijd bellen om te horen hoe het met hun kind gaat.
De peuterleiding en het pedagogisch handelen Zoals u in ons algemene pedagogisch beleid kunt lezen, werken wij ook volgens de methode Triple P. Op onze peuterspeelzaal is dat terug te zien doordat wij een duidelijke structuur bieden en de kinderen warm en liefdevol benaderen. Wij leggen het accent op het gewenste positieve gedrag, in plaats van op het ongewenste gedrag. En we geven een alternatief voor gedrag wat we liever niet zien. Als een kind door de zaal rent zeggen we bv ga maar rustig lopen’ i.p.v. ‘je mag niet rennen’. Als kinderen ‘ruzie’ hebben, gaan we naar hen toe en vragen we wat er aan de hand is. We leggen dan uit wat het gewenste gedrag is. Indien nodig doen we dit, samen met de betreffende kinderen, voor. Denk bijvoorbeeld aan op je beurt wachten. Als ze later weer lief spelen, dan geven we een compliment. Wij hebben als motto ‘samen spelen, samen delen’. Wij hebben een open houding naar iedereen. We zijn geïnteresseerd in de thuissituatie van de kinderen. Met de ouders praten we over hoe we werken op de speelzaal, maar ook over bv gewoontes thuis. Dit vinden we zeker van belang bij kinderen afkomstig uit andere culturen. Wij stimuleren gesprekjes tussen kinderen onderling. pag 6 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Spelmateriaal, activiteiten, diversiteit en meertaligheid Wij hebben op de peuterspeelzaal gevarieerd en veilig spelmateriaal. Het daagt de peuters uit en stimuleert hun ontwikkeling, waarbij elk ontwikkelingsgebied aan bod komt. Zo hebben we puzzels, boekjes, noppenbord, insteekmozaïek, gezelschapsspelletjes, verkleedkleren, keukentje, auto’s, grote blokken en een poppenhuis. Wij bieden de kinderen activiteiten aan die hun ontwikkeling stimuleren. Enkele voorbeelden: Telspelletjes (in de kring of met puzzels) zijn goed voor de verstandelijke ontwikkeling. Wij lezen veel voor of we lezen samen. Dit is goed voor de taalontwikkeling, maar ook voor de emotionele ontwikkeling. Bijvoorbeeld bij een boekje wat over een gebeurtenis gaat, die een kind net heeft meegemaakt . Of een boekje over emoties als ‘boos’, ‘verdriet’, etc.. Ook doen we expressiespelletjes. Tekenen, kleien, knutselen, insteekmozaïek, etc. zijn goed voor de fijne motoriek. De grove motoriek wordt gestimuleerd door bv fietsen, klimmen, gymmen, glijden van de glijbaan. Gezelschapsspelletjes, dansspelletjes, maar ook het fruit eten, zijn activiteiten die goed zijn voor de sociale ontwikkeling. Soms gaan we naar de kinderboerderij Floragaarde, wat voor de kinderen niet alleen heel leuk is, maar ook zeer leerzaam! Wij willen dat alle peuters, ongeacht hun achtergrond, zich thuis voelen bij ons. Zo hebben we boekjes over verschillende culturen en andere leefvormen, maar ook het boekje ‘Kiki moet een bril’ en boekjes over ziektes en handicaps. We hebben blanke en donkere poppen en interculturele verkleedkleren en muziek. Verder hebben we een verjaardagsliedje in het Turks en in het Engels. We hebben veel kinderen die een andere dan de Nederlandse taal, als moedertaal hebben. Meestal verstaan, of spreken deze kinderen geen Nederlands als ze op de peuterspeelzaal komen. Om het kind op het gemak te stellen, vragen we de ouders naar een aantal woordjes uit hun taal. Aan ouders vragen we altijd (soms ook met handen en voeten) hoe de taalontwikkeling is in de eigen taal. Ook stimuleren we de ouders veel te praten met het kind in de eigen taal. Onze pop Puk wordt ook gebruikt bij het aanleren van de Nederlandse taal. Puk “zegt”bv (en wijst naar zichzelf en later naar het kind): “ik heet Puk en hoe heet jij?”
Bijzondere gebeurtenissen voor de peuter Verjaardag: De verjaardag is voor een peuter een groot feest . We vieren het op de peuterspeelzaal dan ook uitgebreid met muts, (nep) taart, kaarsjes (die tellen we dan ook) en een cadeautje! De huishoek is versierd en daar staat ook een “speeltaart”. Op een magneetbord in de zaal hangt de vlag al uit, met een foto van de jarige! Zo zien alle kinderen (en ouders) direct bij binnenkomst dat er vandaag een feestje is, én wie het feestvarken is. Tijdens de openingskring wordt er nogmaals op gewezen.
pag 7 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
We maken er dan een feestelijke activiteit van door eerst te kijken of de verjaardagsmuts op het hoofd van de leidster past (wat natuurlijk niet het geval is). Daarna proberen we of hij op het hoofd van de jarige peuter past. De ouders zijn van harte welkom (in de grote kring, rond 10.00 uur), meestal trakteert het kind, en het wordt luid en enthousiast toegezongen door ons allemaal. De jarige zit natuurlijk op de verjaardagstroon! Pop Puk is natuurlijk ook bij de verjaardag aanwezig, hij mag het kind ook persoonlijk feliciteren, net als alle kinderen. Andere feesten: We vieren ieder jaar feesten als Sinterklaas (Sinterklaas en Piet komen op bezoek) en Kerst. Met het kerstfeest wordt de zaal verduisterd, we zingen liedjes en er is poppenkast. Daarna hebben we een kerstbrunch. Met Sint Maarten maken we een lampion, hiermee wordt uitgebreid geoefend (in een verduisterde zaal). Ook aan Pasen wordt aandacht geschonken, we verstoppen eieren. Natuurlijk knutselen de kinderen met Vaderdag en Moederdag altijd iets voor hun ouders, we schrijven er een klein gedichtje bij. We helpen het kind dit op te zeggen. Verder spelen we natuurlijk in op gebeurtenissen als de geboorte van een broertje of zusje. Vóór de zomervakantie houden we altijd een slotfeest met springkussen, schminken, pannenkoeken, ijsje, etc. Ouders zijn hierbij welkom vanaf ca. 11.00 uur. Afscheid van de peuterspeelzaal: Meestal nemen we afscheid van een kind omdat het naar de basisschool gaat en (bijna) 4 jaar is geworden. Soms gaat een kind weg vanwege bv een verhuizing. We besteden natuurlijk aandacht aan deze gebeurtenis, goed afscheid nemen vinden we belangrijk. Voor het kind wordt een belangrijke periode afgesloten, en voor de andere kinderen wordt het duidelijk dat het kind niet meer terug komt op de peuterspeelzaal. In de kring vertellen we dat het vandaag de laatste keer is dat het kind op de peuterspeelzaal is, én we vertellen natuurlijk wat de reden is. Soms trakteert het kind als afscheid. Het kind krijgt een afscheidsbrief, een map met de eigen “werkjes”en een klein cadeautje. Een ochtend op de peuterspeelzaal Structuur is belangrijk voor kinderen, daarom hanteren wij het volgende programma: 08.30 uur De leidsters zijn aanwezig om voor te bespreken en materialen klaar te zetten. 08.45 - 09.00 uur De kinderen worden gebracht. 09.00 - 10.00 uur Openingskring en welkom allemaal. We nemen de presentielijst door en doen iets aan het thema van deze periode, bv een verhaaltje lezen. Daarna mogen de kinderen vrij spelen en doen we in kleine groepjes activiteiten die horen bij ons thema. 10.00 - 10.15 uur Verschonen en plassen (indien nodig). Daarna ruimen we gezamenlijk op. 10.15 - 10.50 uur In de kring vertellen, zingen, etc. Daarna gaan we gezamenlijk fruit eten en iets drinken. 10.50 - 11.30 uur De peuters kunnen naar het toilet en we gaan naar buiten. Bij slecht weer blijven we binnen,we doen zang- of gymspelletjes of we kleien. 11.30 - 11.45 uur De kinderen worden opgehaald. Er wordt met de ouders nog kort pag 8 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
11.45 - 12.00 uur
versie jul2011.001
gesproken hoe de ochtend is gegaan (overdracht). De leidsters bespreken de ochtend na en ruimen de laatste dingen op.
In de kring De openingskring: als we aan het begin van de ochtend in de kring zitten en de trommel gaat: dan is dat het teken dat de ouders die nog aanwezig zijn worden uitgezwaaid. Dan zingen we het liedje ‘welke dag is het vandaag’ en we noemen de namen van de kinderen (die er wel én niet zijn) en de leidsters. We gaan dan ook tellen met hoeveel we zijn en vertellen wij wat de kinderen vandaag kunnen doen. Wat we gaan doen heeft ook te maken met het thema. De kring wordt ook gebruikt om uitleg te geven en zichtbaar te maken hoe we iets doen. Een voorbeeld: bij het maken van een plakwerk laten we de lijm zien en het papier, we noemen hoe het heet, en herhalen dit ook weer. Ook pop Puk wordt gebruikt om het thema zichtbaar te maken. Bij het thema “Oef, wat warm” heeft Puk eerst veel kleren aan, hij is veel te dik gekleed met een sjaal, een muts etc. Puk zucht en steunt dat hij het zo warm heeft. We vragen dan aan Puk wat er aan de hand is, Puk vertelt dan dat hij het zo warm heeft. De kinderen helpen Puk dan bij het zoeken van de oplossing (bv naar buiten gaan, of bv de warme kleren uittrekken). Natuurlijk helpen ze bij het uittrekken van de kleren. Ondertussen wordt alles benoemd. In de tweede kring, na het opruimen, zingen we liedjes, hebben we een kringgesprekje, en we lezen een boekje voor. Ook hier is er meestal de link met het thema. Dan gaan we fruit eten en daarna drinken. Fruit eten en het drinken Het eten en drinken doen we dus in de 2e kring. De peuters nemen zelf iets te drinken en schoongemaakt fruit mee. Als we fruit gaan eten, zitten we in de kring en zingen we het liedje ‘smakelijk eten’. Eén kind mag dan de bakjes met fruit uitdelen. Het laten delen van het fruit vinden we goed voor de sociale ontwikkeling, alle namen worden benoemd, alle kinderen ervaren dat ze deel zijn van de groep. Ook is het goed voor de taalvaardigheid, wij benoemen het fruit bijvoorbeeld, maar ook wie het fruit ronddeelt en aan wie het gegeven moet worden: bijvoorbeeld “dit bakje met de appel is voor ………. Na het fruit wordt het drinken uitgedeeld.
Zindelijkheid en verschonen Wij herinneren de kinderen twee maal per ochtend aan het toiletbezoek. We stimuleren daarbij hun zelfredzaamheid (bijvoorbeeld zelf je broek omlaag en omhoog doen). Als een kind dit aangeeft, kan het natuurlijk ook tussendoor naar het toilet. Als ouders thuis met zindelijkheidstraining zijn begonnen, dan horen we dit graag. Als een kind eraan toe is zindelijk te worden dan stimuleren wij het in de toiletruimte te komen als er andere kinderen zijn. We prijzen het kind dan uitbundig (met woorden en/of stickers), wanneer het even op het potje gaat zitten. Wij gaan er wel vanuit dat ieder kind ook op het gebied van zindelijk worden, zijn eigen tempo heeft.
pag 9 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Ouders nemen zelf een luier mee. Maar voor noodgevallen hebben we natuurlijk altijd verschoning of een luier achter de hand.
Opruimen Een paar minuten voordat we gaan opruimen, zeggen we dit alvast. Dan zingen we het ‘opruimliedje’, het ‘verbodsbord’ gaat op de glijbaan en we ruimen gezamenlijk op. Op veel kastjes en lades hebben we pictogrammen gehangen van het speelgoed wat daar hoort. De kinderen kunnen dus precies zien waar iets opgeborgen moet worden. Dit is zeker handig bij de anderstalige kinderen die de woorden van het speelgoed nog niet goed kennen. Alles heeft een vaste plek. Dit geeft houvast en veiligheid aan peuters. Het is dan leuk om te zien hoe sommige kinderen heel graag helpen met opruimen. Afscheid nemen aan het begin of eind van de ochtend We vinden het belangrijk dat er goed en duidelijk afscheid wordt genomen. Met name als kinderen nieuw zijn, is het als ouder belangrijk om kort en duidelijk afscheid te nemen en te benoemen dat zij hun kind straks weer komen ophalen. Wij herhalen dit ook. Men kan bv zeggen “mama gaat boodschappen doen en dan komt ze je weer ophalen!”. Dit biedt het kind duidelijkheid en het bouwt zo vertrouwen op, het merkt na een paar keer dat het inderdaad zo gaat. Het zal zich beter op zijn gemak voelen. Aan het begin van de ochtend, als de ouder weggaat, zwaaien we met het kind bij de deur of ‘vanuit de kring’. Als het kind verdrietig is, neemt één van de leidsters het over van de ouder. We troosten het natuurlijk en geven het wat extra aandacht. Mocht het kind erg verdrietig blijven, dan bellen we de ouders. In de meeste gevallen is het moment van afscheid even moeilijk, maar gaan de kinderen snel daarna rustig spelen. Aan het eind van de ochtend, als de kinderen opgehaald worden en met hun ouders vertrekken, komen ze ook altijd even de leidster gedag zeggen. Het halen en brengen is ook het moment waarop overdracht van ouder naar leidster (vice versa) gedaan wordt, er wordt een praatje gemaakt hoe het met het kind is gegaan. Regels Op de peuterspeelzaal hebben we regels en gewoonten, die we de ouders bij de intake en de eerste keren dat zij hun kind komen brengen en in de nieuwsbrief, vertellen. De kinderen leren we de regels door deze uit te leggen in de kring, door hen te corrigeren als dat nodig is en natuurlijk door zelf het goede voorbeeld te geven. Enkele van de afspraken die we met ouders maken, zijn: Als een kind ziek wordt op de peuterspeelzaal, bellen wij de ouders op en moeten zij het kind ophalen. Als een kind besmettelijke ziekte heeft, zoals diarree of krentenbaard, dan kan het kind niet komen, eerst moet het besmettingsgevaar over zijn. We volgen hierin de richtlijnen van de GGD. Als een kind hoofdluis heeft, vragen we de ouders het te halen en het te behandelen. Als het kind gehaald wordt door iemand anders, dan geeft de ouder dit van tevoren door. Anders geven we het kind niet mee en gaan we eerst de ouders bellen.
pag 10 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
Het drinken dat ouders meegeven mag van alles zijn, zolang het maar geen koolzuurhoudende drank is. Ouders moeten duidelijk de naam van hun kind op het drinken en het fruitbakje schrijven. Als een kind een verschoning nodig heeft, dan dient de ouder de naam op de luier te schrijven. We hebben liever niet dat de kinderen hun eigen speelgoed meenemen. De kans bestaat dat de kinderen er ruzie om krijgen of dat het stuk gaat. Een ‘overal mee naar toe knuffel’ is natuurlijk een andere zaak. Regels voor de kinderen zijn bv: Rustig lopen in de zaal, niet rennen. Gebruik je “zachte” stem, en niet schreeuwen. Als een ander kindje klaar is met spelen met een bepaald speelgoed, mag jij ermee spelen (niet zomaar afpakken). Jassen, tassen, het fruit en het drinken hangen en liggen allemaal op een vaste plaats. Bij het opruimen helpt iedereen mee, en daarna mag het speelgoed niet meer gebruikt worden. De deuren en de hekken worden alleen door de grote mensen geopend. We leggen ook uit waarom we deze regels hebben.
Ouderbetrokkenheid Wij hechten veel waarde aan de betrokkenheid van de ouders bij de peuterspeelzaal. Elke donderdag en vrijdag staat er daarom tot 09.10 uur koffie en thee klaar voor de ouders. Ouders kunnen dan met de leidsters even contact hebben over het kind, uitwisselen hoe het met het kind gaat, eventuele kleine problemen melden of juist gewoon even over de leuke dingen praten. Als het nodig is om wat langer over het kind te praten, maken we een afspraak na de peuterspeelzaaltijd. Ook is dit een moment dat ouders met elkaar in contact komen. We gebruiken deze inloop ook om informatie te geven, bijvoorbeeld over Puk & Ko, of om over het thema te vertellen waarmee we bezig zijn. Ook kunnen we dan vragen beantwoorden. Ouderbetrokkenheid is belangrijk bij de VVE-methode Puk & Ko. Bij bijna alle thema’s zijn materialen en activiteiten ontwikkeld die gemakkelijk thuis gebruikt kunnen worden. Ouders wordt hierover verteld. De woordenlijst die bij het thema hoort, wordt (indien nodig) meegegeven naar huis. Ouders worden actief betrokken bij wat hun kind doet en leert op de peuterspeelzaal. Het is de bedoeling dat de dingen die het kind leert op de peuterspeelzaal thuis ook worden verteld of gebruikt (in de taal die thuis gebruikt wordt), dit heeft een positieve invloed op de leerresultaten van het kind. Een kind onthoudt een nieuw woord beter als het het zowel op de peuterspeelzaal als thuis gebruikt. Doordat deze activiteiten in de thuistaal gedaan worden, wordt het gebruik van deze taal ook gestimuleerd. Een goede ontwikkeling in de eigen taal draagt bij aan de ontwikkeling
pag 11 van 12
Pedagogisch werkplan peuterspeelzaal Madelief
versie jul2011.001
van de tweede taal (in dit geval het Nederlands). Verder draagt dit ook bij aan een positieve identiteit. Wij hebben momenteel geen oudercommissie, maar zouden dit wel graag willen. De oudercommissie (3 à 4 ouders) denkt mee over het wel en wee van de peuterspeelzaal en assisteert op feesten. We hebben een klusjesouder, die zo nodig kleine klusjes verricht én een ouder die ons infoboekje sponsort.
Onze peuterspeelzaal in de wijk en samenwerking met andere instanties Wij zijn gehuisvest naast speeltuin en kinderboerderij Floragaarde en maken gebruik van de multifunctionele ruimte van de speeltuinvereniging. In ons gebouw zit ook een kinderdagverblijf en naschoolse opvang. Deze naschoolse opvang maakt enkele dagen per week gebruik van de ruimte van de peuterspeelzaal. Wij hebben regelmatig contact met de leidsters van de naschoolse opvang om de afspraken over het gezamenlijk gebruik van de ruimte even door te nemen. Soms maken anderen ook nog gebruik van onze ruimte, bijvoorbeeld voor yoga, kinderactiviteiten of EHBO. We hebben regelmatig contact met een wijkverpleegkundige van Jeugdgezondheidszorg Kennemerland. Minimaal twee maal per jaar komt er iemand langs voor overleg over de samenwerking. Als ons iets opvalt aan een kind of als we ons zorgen maken, dan bespreken we dit met de ouders. We kunnen contact opnemen met de wijkverpleegkundige voor overleg. En, mocht dit nodig zijn, dan vragen wij een orthopedagoog om te komen observeren. Zij kan zowel de ouders, als ons, advies geven. De kinderen gaan, als ze vier jaar zijn, naar de basisschool. We hebben contact met diverse scholen in de buurt, maar het meeste met de kleuterjuffen van de Sint Bavoschool. Wij vullen het HOF-formulier in voor elk kind. Dit Haarlems Overdracht Formulier (HOF) is het overdrachtformulier dat (na toestemming van de ouder) naar de basisschool wordt gestuurd (of afgegeven) waar het kind heen gaat. Als een school vragen heeft over een kind kunnen ze ons natuurlijk altijd bellen (ook na toestemming van de ouders). Het HOF wordt natuurlijk met de ouders besproken.
pag 12 van 12
