PEDAGOGISCH WERKPLAN
PEUTERSPEELZAAL DE KAMELEON
KINDEROPVANG ZVL JULI 2015
VOORWOORD In dit pedagogisch werkplan vertellen wij hoe we te werk gaan op de peuterspeelzaal. Het werkplan maakt duidelijk wat de peuterspeelzaal te bieden heeft voor peuters, ouders ,verzorgers en andere belangstellenden. De peuterspeelzaal vervult een belangrijke rol in voorschoolse educatieve voorziening. De peuterspeelzaal is een belangrijke vindplaats van ontwikkelingsstoornissen en er wordt intensief samengewerkt met het kinderdagverblijf, primair onderwijs en consultatiebureau. Deze zijn allemaal ondergebracht in het Kind – en Buurtcentrum “de Kameleon “. Tevens delen wij de buitenspeelplaats met het KDV. De groep is onderdeel van Kinderopvang Zeeuws Vlaanderen, een HKZ gecertificeerde organisatie in de Kinderopvang.
INHOUD 1 Wie zijn wij? 2 Hoe zorgen we voorgeborgenheid en vertrouwen ? 3 Inrichting peuterspeelzaal 4 Activiteitenaanbod op de groep en VVE Uitvoering Puk & Ko VVE Zorgpeuters Allochtone peuters Tutoren VVE+ groepje Observatie ITM 5 Hoe brengen wij regels en normen en waarden over? Het bieden van emotionele veiligheid Het ontwikkelen van persoonlijke kenmerken Het ontwikkelen van sociale vaardigheden Overdracht van normen en waarden Stimuleren van ontwikkelingsmogelijkheden: activiteiten Uitvoering 6 Ouderbetrokkenheid 7 Hoe gaat de groep om met samenvoegen en veranderen van de groep? 8 Ondersteuning door andere volwassenen 9 Vier ogen principe 10 Bijlage formulier 2 11 Bijlage huisregels 12 Bijlage dagindeling 13 Bijlage borgingsdocument
1 Wie zijn wij? Onze vaste pedagogische medewerkers: Carla van Acker in dienst sinds september 1979 Anja van de Velde-ten Hoor in dienst sinds augustus 1999 Cennet Sever in dienst sinds augustus 2013 Chantal Scheele in dienst sinds Wij zijn geopend gedurende 40 weken, hetzelfde als de basisschool. Brengen en halen De tijden van brengen en halen liggen vast: * In de ochtend is het brengen 8.30 en ophalen om 12.00 uur * De 3+ groep is het brengen om 8.30 en ophalen 12.00 uur * In de middag is het brengen 12.45 Ophalen om 15.45 uur De ouders krijgen voldoende tijd om afscheid te nemen van hun kind en eventuele bijzonderheden uit te wisselen met de pedagogisch medewerker. Als de ouders te lang blijven, stimuleren we het afscheid door het kind de ouder gedag te laten kussen of nog samen even te zwaaien. Indien een ouder dat vraagt, nemen we het kind over. De ochtenden zijn voor de peuters van 2 jaar ( maximaal 16 ) met 3 pedagogische medewerkers. De ochtenden zijn op maandag; dinsdag, woensdag ,donderdag en vrijdag De middagen zijn voor de peuters van bijna 3 jaar én net 3 jaar (maximaal 16) Deze middagen zijn op maandag; dinsdag; donderdag en vrijdag.
De 3 jarigen zitten in een lokaal van de basisschool en worden begeleid door een HBO-er én een pm-er ( maximaal 16 ). Deze 3+ groep is geopend op maandag t/m vrijdagochtend. Bij de laatste groep ligt de nadruk meer op voorbereiding basisschool en zo de afstand tussen de psz én de onderbouw te verkleinen. 2 Geborgenheid en vertrouwen We gaan ervan uit dat de peuterspeelzaal én de 3+ groep voor alle kinderen in gelijke mate toegankelijk en bereikbaar moet zijn. De inrichting van de speelzaal / lokaal ,de manier van werken, het spelmateriaal en het programmaaanbod zijn afgestemd op de leeftijdscategorie 2-4 jaar. De begeleiding van peuters is er op gericht de peuters te stimuleren in hun ontwikkeling. De opvang staat niet centraal. De basisfunctie is spelen en ontwikkelen,de plusfunctie is gerichte signalering en aanpak van problemen, gerichte ontwikkelingsstimulering, opvoedingsondersteuning en ontmoetingsgedrag. De plusfunctie van de peuterspeelzaal /3+ groep uit zich in de mogelijkheden die geboden worden t.a.v. taalontwikkeling ,tutoring ,structurele contacten met basisscholen ,ouderbetrokkenheid dmv koffieochtenden en overdracht dmv KIJK-registratie naar basisscholen en consultatiebureau Vanaf twee jaar zijn de peuters welkom. Op deze leeftijd kunnen kinderen er aan toe zijn de veilige wereld van het eigen gezin te verlaten en hun wereldje te verbreden. Ze beginnen interesse te tonen voor leeftijdgenootjes en het groepsgebeuren begint een rol te spelen. Door het bezoeken van een peuterspeelzaal wordt het kind geholpen bij het uitbreiden van de ervarings/belevingswereld. Ook zijn wij toegankelijk en landelijk geregistreerd voor schipperskinderen . Ze zijn welkom mits de groepsgrootte het toelaat ! Ook werken we met het open deuren beleid wat inhoudt dat er peuters van het kdv naar ons kunnen komen.
Het bieden van emotionele veiligheid: Het bieden van veiligheid is erg belangrijk; dit betekent dat een peuter zichzelf kan en mag zijn. Door positief in te gaan op verschillende emoties zoals blijdschap, verdriet, woede, angst en onverschilligheid,wordt: - ieder kind wordt bij binnenkomst begroet en met de naam aangesproken - de ontwikkeling van het leren kennen van de eigen gevoelens gestimuleerd - geleerd om met eigen gevoelens om te gaan - geleerd de gevoelens aan anderen duidelijk te maken. De gevoelens van de peuter worden serieus genomen en er wordt naar hem geluisterd en met hem meegeleefd. De pedagogisch medewerker denkt vanuit het kind en laat merken dat ze hem begrijpt. - er wordt steeds gewerkt vanuit een positieve benadering
3 Inrichting peuterspeelzaal De speelzaal is door middel van hoeken ingedeeld: bouwhoek; poppenhoek; leeshoek ; hoek met lego duplo en het podium waaraan gepuzzeld wordt. Door op deze manier in te richten kunnen peuters zich beter concentreren op datgene waar ze mee bezig zijn en bied je duidelijke structuur aan. Veiligheid op de speelzaal is continue een aandachtpunt. Het gaat hierbij zowel om de veiligheid in de speelzaal als om de veiligheid buiten op de speelplaats. De buitenspeelplaats wordt gedeeld met het KDV. Er zijn gedeeltelijk tegels en er is gras. Er staat een klimrek , er is een zandbak, een wipkip en een fietsparcours. Ook zijn er verschillende zitplaatsen in de vorm van bankjes en een zitkuil. Ook staan er twee picknicktafels. Peuters die extra aandacht qua taalontwikkeling nodig hebben of op een ander ontwikkelingsgebied gaan op een geschikt moment op een rustig plekje zitten
met een pedagogisch medewerker. Zij krijgen dan in een klein groepje extra begeleiding of één op één. 04. Activiteitenaanbod op de groep en VVE Door de kwaliteit van de pedagogische medewerkers ,de manier van werken ,inrichting van de speelzaal, keuze van materiaal, het aanbod van activiteiten en de opzet van de dagdelen, proberen we elke peuter die mogelijkheden te bieden die hun ontwikkeling stimuleert .Op deze manier streven we er ook naar ontwikkelingsachterstanden te voorkomen of te minimaliseren .De brug tussen voorschoolse voorziening en basisonderwijs wordt zo minimaal mogelijk gehouden door zoveel mogelijk aan te sluiten bij het basisonderwijs,zodat de peuters een ononderbroken ontwikkelingslijn krijgen aangeboden. UITVOERING Wij zijn gekwalificeerde, gediplomeerde pedagogische mede werkers,die ook geschoold zijn door VVE- versterk + verdiept en Puk & Ko. Zo zijn wij op de hoogte van het ontwikkelingsniveau van de peuters , zodat wij hierbij kunnen aansluiten. Het gehele jaar door wordt er gewerkt aan de hand van thema’s: naast het werken met de thema’s van Puk & Ko, wordt er ook gewerkt rondom seizoenen, Sinterklaas Kerst etc. Dit wordt in samenwerking met het kinderdagverblijf gedaan en we sluiten, daar waar mogelijk, aan bij de basisschool. Deze thema’s en andere activiteiten zijn gericht op de belevingswereld van de peuters. Bij elk thema staan de activiteiten zoals prentenboeken, spelletjes, liedjes en knutselwerkjes in het teken van dit thema. De pedagogisch medewerkers ondersteunen hun communicatie met de peuters door aanschouwelijk materiaal. Interactie speelt een heel belangrijke rol! De pedagogische medewerkers schrijven de voorbereiding van het thema uit en nemen de volgende dingen mee in hun uitwerking: Basisbegrippen
Extra begrippen Vertel/thematafel Prentenboeken Activiteiten Liedjes
Thema’s worden zoveel mogelijk afgestemd op die van de Kinderopvang en de basisschool.
PUK & KO “Hallo ,ik ben Puk .Hoe heet jij?” Puk is de vrolijk gekleurde handpop uit Puk&Ko .Samen met Puk beleeft uw peuter de leukste avonturen .Bij ieder thema wordt hij betrokken en zelfs verkleed .Samen liedjes zingen ,naar verhalen luisteren ,samen eten/drinken en knutselen .Bij het kringgebeuren is Puk er ook en gaat dan rond om de namen van de peuters te vragen .Zo lokt Puk reacties uit die gunstig zijn voor de taalontwikkeling van de peuter. Het totaalprogramma Puk&Ko is speciaal voor peuters ontwikkeld,zodat zij al jong een goede start maken met het leren van de Nederlandse taal.De thema’s en activiteiten van Puk sluiten aan bij de belevingswereld van de peuter en stimuleren de ontwikkeling. Maar Puk&Ko is meer dan alleen taal! In de activiteiten wordt ook aandacht besteed aan beginnend rekenen zoals tellen, het verschil tussen groot en klein, begrippen etc. Ook komen de sociaal communicatieve vaardigheden aan bod, zoals opkomen voor jezelf, aardig doen, samen spelen en werken Aansluitend werken we ook met Logo 3000 , waardoor de woordenschat nog meer uitgebreid wordt. Er hangt een vertelplaat boven de kring én een plaat met clusterwoorden ; deze veranderen elke week. Zie ped.doel! Ook krijgen de peuters wekelijks een kopie mee van de besproken plaat.
VOOR EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE ( VVE ) Doelstelling VVE De doelstelling is peuters te stimuleren in hun ontwikkeling daar waar stagnatie dreigt of aanwezig is, ouders te ondersteunen bij de opvoeding en de overgang naar het basisonderwijs zo soepel mogelijk te laten verlopen. Peuters met gewicht, zijn peuters waarvan beide ouders maximaal een vmboopleiding hebben genoten of een anderstalig alleenstaande ouder. Zij krijgen via subsidie van de Gemeente een derde en vierde dagdeel aangeboden. Ze krijgen continu taal aangeboden; in kleine groepjes, in de kring en één op één. Er is extra speel, lesmateriaal en er zijn speelhoeken met aanschouwelijk materiaal. Zorgpeuters Op de peuterspeelzaal vinden we naast VVE-peuters ook zorgpeuters. We praten over een zorgpeuter wanneer een kind achterstand heeft op welk gebied dan ook .De pedagogisch medewerker zal trachten d.m.v. extra individuele aandacht het kind te stimuleren. Als er sprake is van extreme achterstand en/of problemen, wordt met medeweten en medewerking van de ouders getracht de achterstand in te halen of te verminderen. Dit alles binnen de mogelijkheden van de peuterspeelzaal. Indien wenselijk wordt de hulp ingeschakeld van externe deskundigen. Wanneer we bij een kind een achterstand in ontwikkeling vermoeden, of gedrag ervaren dat dit ons zorgen baart gaan we een gesprek aan met de ouders. We werken met pro 2, vermoeden ontwikkelingsachterstand. Allochtone peuters Extra aandacht wordt geschonken aan allochtone peuters. , Het is voor deze kinderen van groot belang om zo snel mogelijk de Nederlandse taal te leren en te integreren in de Nederlandse cultuur. Door te werken met Puk& Ko krijgen ze extra aandacht.
Tutoren Op een groep waar veel VVE-peuters aanwezig zijn ,wordt er elke dag getutoord indivdueel of in kleine groepjes. Dit wordt bijgehouden d.m.v.twee lijsten! Observatie en peutervolgsysteem Van alle peuters wordt er drie keer een observatie afgenomen: de eerste keer rond 2,5 jaar; de tweede keer als ze ruim 3 jaar zijn en de derde keer voor ze naar de basisschool gaan. Voor alle kinderen hanteren we de versie van “KIJK”. Ook worden zorgpeuters meerdere keren geobserveerd. De “KIJK”IS een doorgaande lijn met de school : 0 – 7 jaar ; De directeur Ronald is de beheerder. Samenwerking ITM ITM werkt op de volgende manier samen met de peuterspeelzaal: *de speelzaal kan peuters selecteren die in aanmerking komen voor ITM *De evaluatieformulieren van de huisbezoeken worden met enige regelmaat met de pedagogisch medewerker doorgesproken *Door ook in de gezinssituatie gebruik te maken van Puk&Ko sluiten de activiteiten beter op elkaar aan *Bevindingen thuis en op de speelzaal worden doorgesproken, zodat men een beter inzicht in het kind krijgt 5 Hoe brengen wij regels en waarden en normen over? De ontwikkeling van persoonlijke kenmerken: Het is erg belangrijk om een peuter de ruimte te geven om zichzelf te kunnen ontwikkelen én in hun eigen tempo. - peuters leren het meest door zelf te ontdekken en uit te proberen - door mee te doen aan de activiteiten leren ze van de juffen én van elkaar
- we stimuleren de peuter door nieuwe uitdagingen aan te bieden en ze te complimenteren - door goed te observeren en te registreren, weet de pedagogisch medewerker wat het kind nodig heeft. Tevens weet je dan ook waar je het kind in moet begeleiden en stimuleren - er wordt altijd duidelijk en open naar de peuter toe gecommuniceerd - de zelfstandigheid wordt bevordert door ze zelf hun jas/schoenen aan te laten doen ; eigen keuzes laten maken ; zelfstandig naar het toilet te laten gaan etc. - en niet te vergeten: spelen is leren!
De sociale ontwikkeling Door een deel van een groep te zijn, de interactie met leeftijdgenootjes en het meedoen met activiteiten, leert een peuter om zich goed te ontwikkelen op sociaal gebied. - rekening houden met elkaar - wachten op je beurt - luisteren naar elkaar - elkaar helpen en troosten - samenspelen en delen Kortom: op deze manier is de peuterspeelzaal een ideale leeromgeving. Overdracht van normen en waarden Hierin spelen de pedagogische medewerkers een belangrijke rol: door hun gedrag en hun reactie ervaren de peuters wat goed en slecht is. Wat anders is, van mogen en moeten. Respect staat hierbij hoog in het vaandel. We stimuleren de peuters hierin, naar ons toe, maar ook naar elkaar. Positieve benadering d.m.v. een complimentje, extra aandacht en/of een knuffel
We hebben respect voor alle culturen en houden daar ook rekening mee. Stimuleren van ontwikkelingsmogelijkheden: activiteiten Voor het vrij spel is er een ruim aanbod van materiaal zoals constructiemateriaal. Er is een poppenhoek, garage met auto’s, puzzels, rijdend materiaal, leeshoek,podium om op te puzzelen etc. Buiten is er ook een zandbak en een klimhuisjes met glijbaan. Ook zijn er fietsjes , tractors etc. om op te rijden.De pedagogisch medewerker observeert en signaleert, activeert, stimuleert, corrigeert, remt af, troost, bemiddelt en speelt zelf mee. Er zijn duidelijke regels t.a.v. het vrije spel: + de peuters moeten zich veilig kunnen voelen + andere kinderen niet slaan, schoppen of bijten + geen materiaal kapot maken of ermee gooien De peuters mogen op hun eigen wijze met het materiaal omgaan en hun fantasie gebruiken, mits het met respect gaat. De jonge peuter speelt in korte tijd met verschillende soorten speelgoed. De wat oudere peuter wordt gestimuleerd om wat langer met iets bezig te zijn en ook eens iets moeilijks te doen. Feestvieren: We volgen de gewone jaarkalender en vieren de reguliere feestdagen, maar ook de feesten van andere culturen zoals b.v. het Suikerfeest. We schenken veel aandacht aan de verjaardag van het kind: de jarige krijgt een feestmuts, alle peuters krijgen een muziekinstrumentje en we zingen met z’n allen. Ook krijgt de jarige een kaart en een cadeautje. Natuurlijk mag er altijd getrakteerd worden; het liefst op gezonde dingen! Uitvoering Peuters hebben behoefte aan structuur. Door thema’s te gebruiken voorziet de pedagogisch medewerker in deze behoefte. Door vanuit een thema te werken, kun je de aandacht van de kinderen op één zaak richten. Het aanleren van begrippen, de samenhang begrijpen en onthouden( herhaling ) en een bepaalde sfeer scheppen die kenmerkend is voor een thema komt duidelijker
tot uiting. Thema’s moeten aansluiten bij de leefwereld van de peuter en actuele gebeurtenissen. 6. OUDERBETROKKENHEID Ouderbetrokkenheid is een belangrijk onderwerp. De pedagogische medewerkers geven hier vorm aan door ouders een dagdeel met de peuter te laten meekomen, het helpen bij activiteiten zoals bv kerstdiner, het bijwonen van het eindfeest etc. Aan de hand van de “Kijk”registratie worden er 10 minuten gesprekjes gehouden. Tevens zijn er altijd gesprekjes bij het brengen/halen en kunnen de ouders altijd een afspraak maken voor een gesprek .Ook hebben de ouders een kwartier inloop! Omdat wij met veel allochtone ouders te maken hebben, hebben wij ervoor gekozen om bij ieder thema koffie/knutselochtenden te organiseren. Verder worden de ouders op de hoogte gehouden door een nieuwsbrief, ook per thema en krijgen ze een infokrantje als hun peuter start. Bij de nieuwsbrief krijgen de ouders een lijst met woorden die we bij het thema gebruiken .Zie bijlage. Wanneer er sprake is van een zorgpeuter,wordt er heel nauw samengewerkt met de ouders .Het belang van de peuter staat centraal. Oudercommissie Er is een oudercommissie namens de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf. Zij denken mee met de gang van zaken en beslissen mee daar waar nodig is. De volgende ouders zijn vertegenwoordigd in deze commissie: - Nele Veirman - Oliveira Sekulic - Marieke Helvoirt - Marjo van Delft Indien u graag in de oudercommissie wilt, bent u altijd welkom. Ook hebben wij een activiteitencommissie ; deze ouders helpen ons met activiteiten zoals Sint , Kerst etc
7 Hoe gaat de groep om met samenvoegen en veranderen van de groep. Open deuren Als we grote activiteiten hebben zoals b.v. Sinterklaas, Kerst e.d. participeren de kinderen van het KDV ; dit doen we ook met VVE activiteiten. Ook met Brede School activiteiten doen we gezamenlijk mee met de onderbouw van de basisschool. Indien een VVE peuter niet de aan de geëiste uren kan komen op de psz , is het mogelijk om deze uren op te vullen op het kdv. We maken ook samen gebruik van de gymzaal en het speelplein. We hebben in een pedagogisch doel verwerkt dat we meer willen doen aan beweging met peuters. Zie bijlage! 8 Ondersteuning andere volwassenen Ondersteuning andere volwassenen bij calamiteiten: Bij een calamiteit bellen we tijdens kantooruren naar het nummer van centraal kantoor ; de telefoniste verbindt ons door met de afdeling die we nodig hebben. We kunnen ook direct bellen met onze coördinator. Mocht die niet aanwezig zijn , dan kunnen we ondersteuning krijgen door te bellen met “de kantoordienst “. Elke dag heeft een coördinator kantoordienst en deze coördinator is altijd bereikbaar. Buiten kantoortijden kunnen we bellen met de bereikbaarheidsdienst. Voor grote calamiteiten is er een telefoonnummer wat we kunnen bellen , waarmee we een managementteamlid kunnen bereiken , het zg. achterwacht nummer. Dit hangt op in de ruimte! Voor calamiteiten is er de calamiteiten regeling. Door het nummer van de achterwacht te bellen , staat er binnen 15 minuten een volwassene bij ons die ons kan helpen. Tussen 8.00 en 16.30 uur is er minimaal één leerkracht aanwezig van basisschool de Kameleon
Contacten met de basisschool Met deze basisscholen werken wij samen: De Kameleon De Oude Vaart Prins Willem van Oranje
Al onze peuters worden mondeling overgedragen aan de hand van het KIJK registratie systeem de zg “warme overdracht”. Ouders geven via het inschrijfformulier toestemming om informatie over te dragen.
Samenwerkingspartners *Kinderdagverblijf *Basisschool *ITM *Juvent * LOVK * CJG Er is structureel overleg met het CB; 1x in de 6 weken óf vaker indien nodig!
9 Vierogenprincipe Wij zijn nooit alleen in het gebouw , daar wij op dezelfde tijden aanwezig zijn als de leerkrachten van de basisschool. Indien die een keer afwezig zijn door schoolreis o.i.d. , is er minimaal één ped.med. van het KDV aanwezig. Hierdoor voldoen wij aan het zg “vier ogen principe”! Zie bijlage 10
Preventieteam In onze brede school is er een preventieteam opgericht ; hierin zitten vertegenwoordigers van verschillende instanties die allemaal met de school en deze wijk te maken hebben: de basisschool , Clavis , CJG buurthuis en het kindcentra. Namens het kindcentrum zit de coördinator unit 0-6 jarigen hierin. Een keer in de twee maanden is er overleg over gezinnen die een ieder kan inbrengen.
BIJLAGE 10 zie bureaublad
BIJLAGE 11 Huisregels peuterspeelzaal
Samen met de peuters het speelgoed weer netjes opruimen Alles in de daarvoor bestemde kast/ hoek/ doos terugleggen Niet rennen binnen Niet gooien met spullen Elkaar geen pijn doen Peuters mogen niet achter het bureau van de juffen Bij verven altijd schortje aan Handen poetsen voor het eten Peuters mogen niet zelf de deur open/ of dichtdoen Peuters mogen niet op de stoel van de juf zitten Bij het “prikken”zit er altijd een juf om een oogje in het zeil te houden Peuters spelen altijd onder toezicht buiten van twee pedagogische medewerkers
Halen en brengen *ouders brengen hun peuter in de speelzaal / lokaal *jasjes in de luizenzak aan de kapstok; knuffels e.d. gaan in het mandje waar hun naam op staat; zo ook eventueel de schoenen. Eventuele werkjes en post liggen ook in deze mandjes. *fietsjes parkeren aan de kant van de berging; géén buggy’s e.d. *ouders vertellen aan de juffen wie, als ze zelf niet komen, het kind komt ophalen Verschoonruimte/toilet ( niet van toepassing voor de 3+ groep ) *luiers en billendoekjes liggen op een plank en in de kast onder de commode ( dit is de voorraad ). *de peuter die op de commode ligt, wordt nooit alleen gelaten! BIJLAGE 12 Dagindeling We hebben gekozen voor een vaste dagindeling:dit is overzichtelijk,brengt rust en structuur voor de peuters. Bij het binnenkomen staan op de tafels het spel -en constructiemateriaal klaar. De peuters kunnen kiezen of ze hieraan willen beginnen of dat ze direct vrij willen gaan spelen. De peuters worden niet verplicht, wel gestimuleerd om hieraan deel te nemen .De ouders hebben een kwartier inloop waarin ze iets kunnen ondernemen met hun kind. Tijdens het vrije spel worden ook activiteiten zoals voorlezen in kleine groepjes en spelletjes doen, ingepast. Na het gezamenlijk opruimen volgt het verschonen en plassen. Dan komt de kring waarbij er fruit wordt gegeten, voorgelezen en verteld over het thema. Aansluitend worden er liedjes gezongen en eindigen we met drinken. De ochtend wordt afgesloten met een gezamenlijke activiteit; hetzij binnen of buiten. De middag wordt afgesloten met de kring of buiten spelen.
BIJLAGE 14 Zorgen voor kinderen :eten en drinken en hygiëne +Verzorgende taken en momenten De verzorgende taken en momenten in het dagprogramma betreffen het handen wassen na een creatieve activiteit, verschonen en hulp bieden bij toiletbezoek, het snuiten van neuzen en de controle over de algehele hygiëne van de peuter. De kinderen worden de mond geveegd na het eten d.m.v. speciale ”snoetenpoetsers”. Soms worden de peuters betrokken bij het vegen, tafels schoonmaken en altijd bij het opruimen. Tijdens het opruimen maken we gebruik van het opruimliedje. +Fruit eten en drinken Er zijn regels met betrekking tot het gelijktijdig beginnen en er is aandacht voor “eetmanieren”. Er wordt gelet op gezond eten en op hoeveelheden die niet te groot zijn. Het accent ligt op gezelligheid, omdat het een hapje tussendoor betreft. +Verschonen, zindelijk worden, persoonlijke hygiëne. Er is min of meer een vaste tijd waarop de peuters het toilet bezoeken. We hebben extra aandacht voor de kinderen die bezig zijn met zindelijk worden. Voor ongelukjes is verschoning aanwezig. De luierkindjes worden ook op een vast tijdstip verschoond; natuurlijk ook tussendoor indien nodig. De aandacht voor persoonlijke hygiëne bestaat voornamelijk uit toezicht houden op schone handen, schone neuzen en op de eventuele aanwezigheid van hoofdluis. *na het verschonen wassen wij altijd onze handen en maken het aankleedkussen schoon met allesreiniger *voor de peuters geldt: “na het plassen, handjes wassen”.
Keuken ( niet van toepassing op de 3+ groep ) *peuters komen niet in de keuken zonder begeleiding Indien van toepassing voor een thema maken we gebruik van de keuken om iets te bakken of te koken!
