Pedagogisch werkplan BSO “Op Weg” Oktober 2013
De buitenschoolse opvang “Op Weg” bied voor- en naschools opvang aan kinderen van 4 t/m 13 jaar. Tijdens de schoolweken zijn wij open vanaf 7.30 uur en na school tot 18.00 uur. Het is mogelijk om op aanvraag gebruik te maken van verlengde openingstijden van 6.30 uur tot 18.30 uur. De Bso bestaat uit 2 basisgroepen. In basisgroep 1 kunnen wij 14 kinderen opvangen. In Basisgroep 2 vangen wij 12 kinderen op. De voorschoolse opvang vind plaats in ruimte 1 (basisgroep1). Ook op woensdag en vrijdagmiddag worden de kinderen in deze ruimte opgevangen. In ruimte 2 worden de flex kinderen opgevangen (basisgroep 2) Zijn er in totaal 14 kinderen of minder dan worden de flex kinderen van basisgroep 2 doorgeschoven naar basisgroep 1. Wij volgen protocol 11, 16 en 25. Wie zijn wij? Het team van de buitenschoolse opvang “Op Weg” bestaat uit drie vaste pedagogisch medewerkers. Soms wordt ons team ondersteund door een invalkracht. De vaste pedagogische medewerkers bij ons op de groep zijn Jannika Mullaert, Angelique Lensen en Desiree Elzinga. Sommige teamleden werken alleen op de bso, anderen werken daarnaast ook enkele dagen op een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal. Daarnaast zijn er vaste invallers en hebben we soms een stagiaire die ons team komt versterken. Op maandag hebben we een stagiaire van SAW 3 op de BSO. De stagiaire werkt altijd boventallig. De groep en basisgroepen: Samenvoegen. Bso Op Weg bestaat uit 2 groepen. Voorschools en naschools op maandag, woensdag en vrijdag worden de kinderen altijd opgevangen in basisgroep 1. Op dinsdag en donderdag naschools worden de kinderen in 2 basisgroepen opgevangen. Maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag voorschools en maandag, woensdagmiddag en vrijdag naschools en middag komen de kinderen van BSO “t Kompas naar BSO Op Weg. (Bso ’t Kompas is dan gesloten). Naschools worden de kinderen van BSO ’t Kompas van school opgehaald door de pedagogisch medewerker. We lopen dan te voet naar Bso Op Weg. Voorschools worden de kinderen van ’t Kompas naar school gebracht. De pedagogisch medewerkers van beide bso’s zijn bekend met de kinderen die opgevangen worden en hierdoor vormt deze samenvoeging altijd een gezellig weerzien tussen kinderen en pedagogisch medewerkers. Oktober 2013
1
Tijdens onze vaste rituelen als fruit en boterhammen eten, verblijven de kinderen altijd in dezelfde groep. Dit biedt hen structuur en de kleinsten vooral ook rust. Kinderen die flexibele opvang afnemen kunnen in een andere basisgroep opgevangen worden. Het beroepskracht – kind ratio, wat wettelijk is vastgelegd, bepaalt dat er per 10 kinderen 1 pedagogische medewerker moet zijn, per 20 kinderen 2 enz . daardoor kunnen er momenten zijn dat enkele flexibele kinderen in de andere basisgroep worden opgevangen. We voeren een “open deur beleid” wat inhoudt dat de kinderen na het fruit eten en drinken in afspraak vrij mogen kiezen waar en met wie ze gaan spelen, dus ook buiten hun basisgroep en lokaal. Aan het einde van de middag ruimen de kinderen van basisgroep 2 hun ruimte op en voegen de overgebleven kinderen samen met de kinderen van basisgroep 1 In de vakanties zijn de beide BSO’s in Hoek gesloten. De kinderen kunnen in de vakantie gebruik maken van gastouderopvang. De vaste pedagogisch medewerker Jannika Mullaert is in de vakanties gastouder en biedt zo de mogelijkheid de kinderen van de BSO op te vangen. Ook kunnen de kinderen in de vakantie gebruik maken van de BSO in Terneuzen, Sas van Gent, Biervliet of Sluiskil. Dit naar wens van de ouders. In de zomervakantie zijn we op donderdag 4 juli de ochtend open op BSO Op Weg. Voorschools Op Weg + ‘t Kompas di Op Weg + ‘t Kompas woe Op Weg + ‘t Kompas do Op Weg + ‘t Kompas vrij Op Weg + ‘t Kompas ma
Naschools Op Weg + ‘t Kompas Op Weg Op Weg + ‘t Kompas Op Weg Op Weg + ‘t Kompas
vakanties gesloten 2 basisgroepen
gesloten gesloten
2 basisgroepen
gesloten gesloten
Ondersteuning door andere volwassenen. Bij een calamiteit of voor een andere vorm van ondersteuning tijdens kantooruren bellen we naar het nummer van centraal kantoor. De telefoniste verbindt ons door met de afdeling die we nodig hebben. We kunnen ook direct bellen met onze coördinator. Mocht die niet aanwezig zijn, dan kunnen we ondersteuning krijgendoor te bellen met “ de kantoordienst”. Elke dag heeft een coördinator kantoordienst en deze coördinator is altijd bereikbaar. Buiten kantooruren kunnen we bellen met de bereikbaarheidsdienst. Voor grote calamiteiten is er een telefoonnummer wat we kunnen bellen, waarmee we een managementteamlid kunnen bereiken, het zogenaamde achterwachtnummer. Voor calamiteiten is er de calamiteiten regeling. Door het nummer van de achterwacht te bellen staat er binnen 15 minuten een volwassenen bij ons die ons kan helpen. Wanneer we alleen staan in het gebouw houden we ons altijd aan het pedagogisch medewerker – kind ratio. Oktober 2013
2
We kunnen afwijken van het pedagogisch medewerker – kind ratio ( conform protocol 11 groepsgrootte / inzet pedagogisch medewerkers) aan het begin en aan het eind van de dag als er een of meerdere volwassenen elders in het gebouw zijn. Tussen 7.30 en 17.30 is er minimaal een leerkracht aanwezig van obs Op Weg. Bij problemen kunnen we een beroep op deze leerkracht doen. Wanneer een ouder vraagt of een kind extra mag komen en er is geen plaats op de eigen stamgroep dan bieden we andere stamgroep aan. Indien de ouder hier gebruik van wil maken dan laten we haar for 181 “ toestemming ouder opvang op ander stam- of basisgroep bij ruil – of extra dagdeel” tekenen.
Het bieden van emotionele veiligheid aan kinderen Wij hebben een gezellige ruimte, die mogelijkheden biedt voor iedereen met verschillende speelhoeken in aantrekkelijke kleuren. Wij creëren een gezellige sfeer door middel van muziek en door de zelfgemaakte werkjes op te hangen. Bij binnenkomst spreken wij het kind bij de naam aan en begroeten met enthousiasme ouder en kind. Als team weten wij hoe wij het kind individueel en groepsgericht aandacht kunnen geven. Er is tijd om in een gezellige en ontspannen sfeer te spelen, lachen, kletsen, bewegen enzovoort. Wij laten kinderen zoveel mogelijk zichzelf zijn; de ene wil graag op schoot knuffelen, de ander wil graag even alleen zijn. Wij proberen de kinderen de persoonlijke aandacht te geven die ze nodig hebben en luisteren naar de behoefte van elk kind. Wij maken duidelijke afspraken met de kinderen en wij hebben huisregels die duidelijkheid bieden. Voor dat wij een activiteit beginnen, geven wij de kinderen instructies en wijzen wij ze op eventuele risico’s. Ook na de activiteit bespreken wij wat leuk was en wat niet, of wat de volgende keer beter kan. Wij vragen de kinderen om op elkaar te passen en elkaar te helpen (sociale controle). Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Bij onveilige situaties of incidenten maken wij gebruik van een meldingsformulier, om de situatie z.s.m. te verbeteren. Binnen ons teamoverleg is veiligheid een vast agendapunt. Daarnaast hebben wij jaarlijks een GGDinspectie en een inspectie in het kader van de brandveiligheid. Onze pedagogisch medewerkers volgen elk jaar een EHBO-training en een aantal van ons is bedrijfshulpverlener. Wennen op de bso Voor nieuwe kinderen bestaat de mogelijkheid om twee dagdelen te komen kijken. Als ouders dit prettig vinden, kunnen ze een uurtje blijven om te kijken. Wanneer ouders en hun kind het prettig vinden, mogen zij gerust een middag samen met het kind meedraaien. Wil het kind graag alleen komen, mag dat vanzelfsprekend ook. Zo kunnen ouder en kind ervaren, hoe het er aan toe gaat bij ons op de BSO. Nieuwe kinderen hebben onze bijzondere aandacht en worden tijdens het wenproces individueel begeleid. Kind tijd Om de kinderen intensieve en individuele aandacht te kunnen schenken, is er van 15.15 uur tot 16.30 uur Kind tijd. Dit houdt in, dat de pedagogisch medewerker in die tijd onder
Oktober 2013
3
andere geen administratieve taken uitvoeren en zo min mogelijk telefoongesprekken van kantoor aannemen, zodat de tijd exclusief aan de kinderen besteed kan worden. Gelegenheid tot ontwikkelen van persoonlijke competentie Om de ontwikkeling van de kinderen te stimuleren bieden wij activiteiten aan, die gericht zijn op een of enkele kinderen van bijvoorbeeld dezelfde leeftijd en die aansluiten bij hun belevingswereld: bijvoorbeeld knippen, lezen, gezelschapspelletjes, bouwen of eens op de computer. De kinderen dragen zelf hun ideeën aan. Wij stimuleren hen om kinderen te zoeken die samen met hen iets willen doen. Wij zijn degene die dit gebeuren coördineren. Wij bieden voldoende speelgoed voor elke leeftijdcategorie aan. In de spelletjeskast zijn verschillende spelletjes voor diverse leeftijden. In de bouwhoek zijn verschillende bouwmaterialen zoals Legoblokken en K’nex. Wij houden toezicht en begeleiden in situaties waar kinderen spelen en contacten hebben met andere kinderen. Wij proberen gedrag te stimuleren of af te remmen door middel van positieve aandacht en beloningen. Als negatief gedrag echter overheerst, proberen wij dit op te lossen door de kinderen er op te wijzen. Druk gedrag proberen wij af te remmen door bijvoorbeeld andere activiteiten aan te bieden of met de kinderen naar buiten te gaan. Kinderen die wat stiller zijn geven wij extra aandacht door een individuele aanpak en eventueel extra stimulatie. Wij bespreken bijzonderheden met de ouder en in afspraak met de ouder eventueel ook met de leerkracht om op deze wijze zoveel mogelijk een zelfde aanpak naar het kind te kunnen garanderen. Het persoonlijk benaderen van kinderen doen wij o.a. door het kind met de naam aan te spreken en oogcontact te maken. Doordat wij de kinderen goed kennen, weten we welke aanpak ieder kind nodig heeft. Wij proberen kinderen overal bij te betrekken, bieden dingen aan maar verplichten het niet, het kind staat centraal. Wij stimuleren de kinderen om aan activiteiten deel te nemen door ze aan te moedigen, wij verplichten ze echter niet. Er is ruimte voor eigen inbreng van de kinderen. Wij geven steun tijdens de activiteiten door ze aan te moedigen, te helpen, complimentjes te geven en dergelijke. Wij hebben onze ruimte ingedeeld in verschillende hoekjes, zodat de kinderen zich kunnen vermaken in bijvoorbeeld de poppenhoek, keuken, tv, blokkenhoek en aan tafel kunnen de kinderen spelletjes doen en knutselen. Kinderen leren wat ze zelf mogen pakken en wat ze moeten vragen. Als wij aan een thema werken, word het lokaal aangepast aan het thema. Van tijd tot tijd veranderen wij de ruimte zodat het voor de kinderen steeds weer een nieuwe uitdaging is. Ons materiaal is uitdagend door onder andere kleuren en vormen en we bieden het op een enthousiaste manier aan. Daarbij ervaren wij de kinderen als zeer fantasievol en wij proberen dit dan ook zo veel mogelijk te stimuleren. Bij een activiteit binnen de groep proberen wij alle kinderen hierbij te betrekken. Wij motiveren en stimuleren de kinderen zodat ze zich kunnen ontwikkelen en ontplooien. Wij laten de kinderen zelf ontdekken en kiezen wat ze willen. Ook stimuleren wij samenspel en doen ook zelf regelmatig mee.
Oktober 2013
4
Gelegenheid tot ontwikkelen van sociale competentie Tijdens de naschoolse opvang eten wij samen fruit en drinken wat. Wij stimuleren de kinderen om te vertellen wat hen bezighoudt en luisteren naar elkaar. Wij doen gezamenlijke activiteiten en stimuleren kinderen elkaar te helpen (ouderen helpen de jongeren). Door met meerdere leeftijden samen te zijn, leren ze rekening met elkaar houden. Conflicten en onenigheden laten wij de kinderen eerst zelf oplossen. Komen ze samen niet tot een oplossing, dan helpen wij. Wij doen veel activiteiten gericht op samenspel en stimuleren de kinderen daarin. Wij vinden het belangrijk dat we naar elkaar luisteren en dat we met elkaar samenwerken. We vinden het op positieve wijze met elkaar omgaan heel belangrijk (en hebben een pestprotocol in de groep). Deel uit maken van een groep, zorgt er ook voor dat kinderen leren omgaan met winnen en verliezen. Daarbij houden we rekening met het spelgedrag. Wij bieden contact gerichte spelletjes aan zoals gezelschapspellen. Daarnaast stimuleren wij al bestaande vriendschappen en proberen eventuele vijandigheid tussen kinderen uit te praten met de kinderen en die te stimuleren tot samenspel. Wij voeren gesprekjes met alle kinderen zodat ze allemaal hun verhaal kwijt kunnen. Wij werken samen met bso “’t Kompas”. Wij werken samen aan thema’s en verdelen de kinderen in groepjes, zodat de kinderen elkaar leren kennen. Wij laten ze samen werken aan een doel, zoals speurtochten uitzetten of cakejes bakken. Buitenruimte Wij hebben de beschikking over een groot buitenterrein, het schoolplein. Het plein is ingericht met o.a. een zandbak, een klimtoestel met glijbaan, schommels, voetbalgoals en een picknicktafel. Er is een grasveld en een betegelt terrein. Wij hebben stepjes, fietsjes, spullen voor in de zandbak en nog veel meer buitenspeelgoed voor alle leeftijden van 4 t/m 13 jaar. Het terrein biedt uitstekende mogelijkheden voor de kinderen om samen te voetballen, te bouwen in de zandbak, bewegingsspelletjes te doen en meer. Zij hebben hier de mogelijkheid om onder het toeziend oog van de pedagogisch medewerker hun sociale competenties te vergroten, maar ook om, als zij ervoor kiezen, even alleen te spelen of een praatje te maken met een leidster.
Eigen maken van waarden en normen, cultuuroverdracht Wij houden rekening met eigen waarden en normen van de kinderen, als ook met de cultuur en godsdienst. Elk kind is een individu. Wij houden rekening met de eigen behoeften en wensen van het kind. Ook spelen wij in op de thuissituatie en hebben wij overleg met de ouders en eventueel de leerkracht. Wij accepteren elkaar en zorgen dat het kind zichzelf in de groep kan zijn. Als iemand bijvoorbeeld wil bidden voor het eten, dan kan dat. Daarnaast laten wij ieder kind in zijn waarde en bespreken speciale aspecten, als dit vragen oplevert. We vinden het belangrijk dat de verschillen die er zijn bespreekbaar kunnen zijn en dat de kinderen de ruimte krijgen om zelf vanuit hun cultuur aan de anderen bepaalde aspecten uit te leggen en te laten bespreken. Wij houden rekening met de wensen van de ouders zoals zaken die kinderen niet mogen eten in verband met geloof of overtuiging. Waar en wanneer het nodig is, houden wij rekening met andere culturen.
Oktober 2013
5
Zelf geven wij het goede voorbeeld door de kinderen met respect te benaderen. Wij begroeten elkaar bij binnenkomst, gaan tijdens het eten aan tafel zitten en spreken elkaar aan op bij ons geldende normen en waarden. Wij hechten veel waarde aan een goede en open relatie met de ouders. Wij staan altijd open voor een gesprek met de ouders m.b.t. hun kinderen. Het kan voorkomen, dat wij hier niet op elk tijdstip gelegenheid voor hebben, dan maken we graag een afspraak voor een gesprek. Over organisatorische vraagstukken kunnen ouders meepraten via de oudercommissie.
Oktober 2013
6