Over gewicht
REAAL Lijfwacht Magazine najaarseditie 2013
Stoere mannen Het is nu herfst en de bikinistress ligt gelukkig alweer ver achter ons. We kunnen ons weer focussen op de gebruikelijke najaarsfenomenen, zoals fotoboeken maken en de zonnige jurkjes nog één keer wassen en dan weghangen. Geen zorgen meer over rolletjes en hammen. Het blijft toch intrigerend dat het werken aan een gezond lichaam gekoppeld lijkt te zijn aan de seizoenen en dat vrouwen het uithangbord van dit fenomeen zijn. Deze zomer voegden de Britten hier een nieuwe dimensie aan toe. Daar was de afslankrage ‘5:2’ bezig, ook wel het vasten- of parttime- dieet genoemd. Het hield eigenlijk niet veel meer in dan 5 dagen schransen en dan 2 dagen honger lijden. Maar wat het meest opvallend was, was dat er vooral heel veel mannen aan het deeltijdvasten sloegen. Dat is toch wel weer iets anders dan de nieuwe culinaire mode in Nederland: het groentenrestaurant. In Rijswijk is er een chef kok die zich stoer presenteert als de nieuwe Marlboroman. Hij probeert ons te verleiden met een lichte kookstijl waarbij hij de groenten ‘de helden, rocksterren en notabelen’ van het etablissement noemt. Mijn beeld van de stoere man wordt nu niet direct bepaald door deeltijdvasten en groenten. Ik denk, geheel klassiek, veel eerder aan heren die robuust zijn en uitdagingen durven aan te gaan; mentaal, maar ook fysiek. Ik denk aan heren die dappere reizen maken, zoals een expeditie over de poolkap op Groenland of kanoën op de Amazone in Brazilië. Of heren die misschien wel op wolvenjacht durven in het Yellowstone Park in de Verenigde Staten. Dergelijke tripjes vragen een stevige fysieke inspanning. Ook zijn de (weers) omstandigheden alles behalve comfortabel. En vaak ben je op zo’n reis aangewezen op gedroogd voedsel. Zo komt de ‘sixpack’ vanzelf binnen bereik en verbetert de lichamelijke conditie aanzienlijk. En daar hoef je eigenlijk niets voor te doen. Sterker nog, je onderneemt iets waarmee je indruk maakt, het levert je een onvergetelijke ervaring op en het is ook nog goed voor je gestel. Dus, stoere mannen, doe gewoon wat bij uw geslacht past. Daar wordt iedereen blij van: de dames, REAAL en uzelf!! Tineke Zweed Directeur Schade
2
4 De neiging om snoep en chips te eten, zit in ons DNA
6
Fietsen achter uw bureau
8
Focus niet op gewicht, maar op gezonder leven
Eet en geniet
10 Veul, vet, zout en wèrrum
14 Inhoudsopgave 2 4 6 8 10 12 14 15
Voorwoord Nieuws van REAAL Lijfwacht Bewegen op het werk Interview met wetenschapsjournalist Bart Braun Voedingscoach Viola Vernooy Gezonde lunch op het werk Column: Vet lekker Colofon
3
Lijfwacht
N ie u ws
Vetten en suikers ‘De neiging om snoep en chips te eten, zit in ons DNA.’ Dat is één van de stellingen die wordt onderzocht door de evolutionaire psychologie. Dit relatief jonge wetenschapsgebied bestudeert de menselijke geest vanuit darwinistische principes, zoals natuurlijke selectie. Het grootste deel van haar ruim 100.000 jarige bestaan leefde de moderne mens als jager/verzamelaar in savannegebieden. Het voedsel was daar schaars. Slaagde men erin om voedsel met een hoge voedingswaarde te bemachtigen? Dan verhoogde dit de overlevingskans. Zo ontstond een voorkeur voor vetten en suikers. Pas zeer recent, in evolutionaire termen stelt een paar duizend jaar weinig voor, zijn vetten en suikers in grote overvloed beschikbaar. Omdat evolutie langzaam gaat, is ons lichaam nog niet ingesteld op deze situatie. Het lijf heeft nog steeds de voorkeur voor vetten en suikers, maar het DNA heeft nog niet geleerd dat te veel hiervan zeer schadelijk is. Het lijkt een plausibele verklaring voor onze voorkeur voor voedsel met veel suiker en vet. Dat wil overigens niet zeggen dat we ons hier willoos aan moeten overgeven, ‘omdat het nu eenmaal in ons DNA zit’. Niet alle ‘natuurlijke’ impulsen dragen bij aan ons welzijn en geluk. De menselijke geest kan schadelijke lichamelijke impulsen onderkennen en onderdrukken. En kan in plaats hiervan effectievere strategieën inzetten. Menselijke beschavingen laten hier tal van voorbeelden van zien. We kunnen dat ook meer doen als het om voeding gaat. Al dan niet ondersteund door coaching. (Bron: Michiel Mast, augustus 2013. Professor Mark Nelissen, hoogleraar gedragsbiologie van de Universiteit van Antwerpen, is een van de wetenschappers die bovenstaande theorie heeft uitgewerkt.) 4
Wist u dat
n n n
••• overgewicht hebben, betekent dat u te zwaar bent voor uw lengte? Dat wordt berekend met de Body Mass Index
(BMI). De BMI wordt berekend door het lichaamsgewicht in kilo’s te delen door het kwadraat van de lichaams-
lengte (lengte keer lengte, uitgedrukt in meters). Een BMI tussen de 19 en de 25 is gezond. Bij een BMI tussen de
25 en 30 wordt gesproken van overgewicht, vanaf een BMI van 30 spreken we van ernstig overgewicht (obesitas).
••• in de afgelopen dertig jaar het aantal mensen met overgewicht in Nederland is toegenomen? Zowel bij vol-
wassenen als bij 2- tot 20-jarigen. Gemiddeld is het percentage volwassenen met overgewicht met ruim 50%
gestegen. Onder jongeren is een stijging van 40% te zien. Volgens het CBS (juli 2012) had in 2011 54% van de
mannen en 43% van de vrouwen (20+ jaar) overgewicht. Dit betekent dat zij een BMI hadden groter dan of gelijk
aan 25. Tien procent van de mannen en 13% van de vrouwen had obesitas. Dit betekent een BMI groter dan of
gelijk aan 30. Voor kinderen en jongeren (2-20 jaar) ligt dit percentage lager. Maar ook van de Nederlandse
jongeren heeft 13% overgewicht en 3% obesitas. (Bron: CBS Gezondheidsenquête 2011)
••• werknemers met obese (BMI 30+) vaker en langer verzuimen? Vooral wanneer zij niet regelmatig sporten. Uit
onderzoek blijkt dat zij 14 dagen per jaar meer verzuimen dan werknemers met een normaal gewicht.
(Bron: MP Jans et al 2007)
••• werknemers met overgewicht (BMI 25-30) een hogere verzuimfrequentie hebben dan werknemers met een
normaal gewicht? (Bron: MP Jans et al 2007)
••• het KWF Kankerbestrijding verwacht dat de groei van het aantal mensen met (ernstig) overgewicht ertoe kan
leiden dat in 2015 10 tot 15 % van de sterfte door kanker toegeschreven kan worden aan overgewicht.
••• overgewicht de belangrijkste risicofactor is voor diabetes type 2 (suikerziekte)? Zelfs mensen met matig
overgewicht hebben al twee keer meer kans om diabetes te krijgen, dan mensen zonder overgewicht. Ook veroor-
zaakt obesitas aandoeningen als bepaalde vormen van kanker, blaas- en leveraandoeningen, gewrichtsslijtage
en hart- en vaatziekten. Overgewicht en obesitas gaan gepaard met depressies, psychosociale klachten en een
verminderde kwaliteit van leven. (Bron: Nota overgewicht 2009)
••• overgewicht gepaard gaat met hoge kosten voor de gezondheidszorg? Namelijk €
€ 1,2 miljard per jaar. Dit komt overeen met 2% van de totale jaarlijkse
zorguitgaven. Daarnaast is bij overgewicht en obesitas sprake van
productiviteitsverliezen door ziekteverzuim en vervroegde
uittreding uit het arbeidsproces. Deze indirecte kosten bedragen
naar schatting € 2 miljard per jaar. (Bron: Nota overgewicht 2009)
••• volwassenen gemiddeld 5,8 uur zittend doorbrengen op een
werkdag? Na werktijd zitten zij ongeveer 3,5 uur. Op een
vrije dag zitten of liggen zij gemiddeld 5,2 uur. Slechts 33%
eet voldoende groente en 43% voldoende fruit. Bijna
driekwart van de volwassenen (73%) ontbijt dagelijks.
(Bron: Convenant Gezond Gewicht 2012)
5
bewegen op het werk
Heeft u een zittend beroep? Dan loopt u al snel het risico dat u te weinig beweegt. Onvoldoende bewegen verhoogt direct de risico’s op onder andere hartziekten, diabetes, beroerte, osteoporose (afname van de sterkte van de botten), dikke darmkanker, borstkanker en depressie (bron: Nationaal Kompas Volksgezondheid ). Dit wilt u natuurlijk voorkomen. Dan is het belangrijk dat u van uw stoel komt. Maar waar haalt u de tijd vandaan om met een drukke baan ook nog eens te sporten?
De feiten Eerst even de feiten op een rijtje. Hoeveel moet u eigenlijk bewegen om uw gezondheid te verbeteren? Het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) geeft aan dat volgens De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) volwassenen minimaal vijf dagen per week minstens een half uur matig intensief moeten bewegen. Bijvoorbeeld stevig wandelen (5 km/uur) of fietsen (16 km/uur). Hoe combineert u dit met uw werk? Met de tips hieronder gaat dat zeker lukken. 6
n
n n n
‘s morgens
n n
n n n
aan het werk
n
n
pauze
n
n
Vooral in de herfst en in de winter is het verleidelijk om de auto te pakken. Niet doen. Door te fietsen, haalt u al een groot deel van de aanbevolen dagelijkse beweging. Bovendien scheelt het filetijd. Reist u met het openbaar vervoer? Stap dan een halte eerder uit en loop de rest. Neem de trap in plaats van de lift. Werkt u op de 6e verdieping? Stap dan een verdieping eerder uit en neem voor de rest de trap. Werkt u thuis? Ga dan voordat u aan het werk gaat een blokje om.
Laat niet uw collega lopen, maar haal uw eigen koffie. Drink voldoende water. Dit is niet alleen gezond, u maakt hierdoor ook vaker een wandeling naar het toilet. Loop naar uw collega toe als u iets wilt weten. Wissel tijdens de werkdag van plek. Instaleer pauzesoftware. Tijdverspilling? Nee hoor. Even iets anders doen vergroot de creativiteit.
Maak in de pauze een buitenwandeling. Wie een half uurtje lekker wandelt tijdens de lunch, voldoet al aan de aanbevolen hoeveelheid dagelijkse beweging om gezond te blijven. Vindt u het moeilijk om uzelf tot een wandeling te motiveren? Maak dan een wandeling met een doel. Doe bijvoorbeeld een brief op de post of haal een paar boodschappen. Dit scheelt tijd, omdat u het niet na het werk hoeft te doen.
Ga staan tijdens een vergadering. Dit is niet alleen gezonder, maar ook sneller en effectiever (Bron: TNO). Een kort overleg doet u buiten, lopend.
vergadering
Fietsen achter uw bureau Het klinkt te mooi om waar te zijn. Werken achter een bureau én bewegen tegelijk. Toch kan het. TNO en Markant hebben de Oxidesk ontworpen. Hiermee wordt het bureau een hometrainer. Het apparaat ziet eruit als een gewoon bureau. Maar onder het werkblad zit een elektrische fiets. Hiermee kunt u tijdens het werken een virtuele route afleggen. Enthousiast? De Oxidesk kunt u bestellen via de leverancier www.markantoffice.com/oxidesk 7
‘Richt je op wat haalbaar is en let vrolijk op je gewicht’ De 34-jarige wetenschapsjournalist Bart Braun wordt in recensies op internet bejubeld over zijn no-nonsensebenadering van overgewicht en afvallen. Zijn in 2011 verschenen boek ‘Wat de weegschaal niet vertelt’ geeft uitleg over wat er precies met je lichaam gebeurt als je gaat afvallen en wat er gebeurt als je het niet doet. ‘Volgens de standaarden van de World Health Organization was ik ‘obees’, te dik,’ legt Bart de totstandkoming van zijn boek uit. ‘Daar wilde ik wat aan doen, maar ik wist niet zo goed wat. Er zat wel een diëtiste bij mij om de hoek. Die begon een heel verhaal over langzame koolhydraten en dat schoot allemaal niet op.’
Vragen ‘Via mijn huisarts kwam ik bij een diëtist, die me op een dieet van het Voedingscentrum zette. Dat heb ik een tijd lang gevolgd en daar ben ik toen mee afgevallen. Ik kreeg echter geen antwoord op een heleboel vragen die ik had over waarom ik bepaalde dingen juist wel, of in het bijzonder niet moest eten. Ik vroeg me bijvoorbeeld af waarom er zo op (verzadigd) vet wordt gehamerd in Nederland en waarom ik per se moet ontbijten. Gedurende twee jaar heb ik met allerlei wetenschappers en onderzoekers gesproken en stapels literatuur doorgeworsteld. Ik heb op al m’n vragen antwoord gezocht en soms zelfs gevonden. Met een nietje erdoorheen is dat mijn boek ‘Wat de weegschaal niet vertelt’ geworden.’
8
om je te richten op dat wat wèl haalbaar is. Pas kleine dingen die haalbaar zijn in je voedingspatroon aan. Dan kun je dat ook je hele leven volhouden. Ik vind zelf het belangrijkste dat je vrolijk op je gewicht moet letten. Midas Dekkers merkte ooit op dat diëten ‘katholiek’ van aard zijn: je hebt gezondigd en daar moet je voor boeten. Een tijdje vies eten, een sport gaan doen die je niet leuk vindt. En als je genoeg gestraft bent, dan is het weer goed. Zo werkt het niet met overgewicht en diëten. Veel beter is om goed eten te kiezen met veel smaak en beweging te kiezen die je leuk vindt. Heel veel mensen vragen me om de meest efficiënte manier om af te vallen. Kan ik beter gaan squashen, powerliften of spinnen? Als jij die sporten saai vindt, dan houd je er toch na een paar maanden weer mee op. Je kunt veel beter iets doen dat je leuk vindt; of dat nu wandelen, kanoën of fietsen is. Het gaat niet om de meeste calorieën in een uur verbranden: het gaat erom dat je het op termijn volhoudt. Als je dat op een vrolijke manier doet, houd je het lang vol. Zowel bewegen als diëten.’
In een notendop ‘Heel veel dieetgoeroes als Sonja Bakker en Atkins hebben geen idee wat ze mensen voorhouden. Je mag kleine porties eten, waardoor je snel weer honger krijgt en propt je op de ‘schijt-aan-sonja-dag’ weer helemaal vol. Dat zijn diëten die je niet vol kunt houden. Je hongert jezelf ermee uit. Gemiddeld genomen slagen mensen er op deze manier ook niet in om af te slanken. Het meest optimistische dat ik in mijn onderzoeken tegenkwam, was dat twee derde van de afslankers na een paar jaar weer op hun oorspronkelijke gewicht zit, of zwaarder is geworden. Volgens de meeste studies is dat percentage zelfs een stuk hoger.’
Focus niet op gewicht maar op gezonder leven ‘Het probleem is dat mensen die te dik zijn, vinden dat ze af moeten vallen,’ zegt Bart. ‘De focus ligt op gewicht. Wat ze zouden moeten doen, is gezonder leven. De cijfers tonen aan dat de kans dat je daadwerkelijk blijvend van een dik in een dun persoon verandert, verrekte klein is. Daar zul je je levensstijl heel ingrijpend voor om moeten gooien. Het is veel beter
win een boek! De redactie van Lijfwacht Magazine geeft 3 boeken ‘Wat de weegschaal niet vertelt’ van Bart Braun t.w.v. € 19,95 weg aan klanten die als eerste mailen naar
[email protected]. U kunt tot 1 november 2013 mailen. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. 9
Voedingscoach Viola Vernooy
Bewust iets anders kiezen dan een patatje Viola Vernooy is voedingscoach bij Resilians. In gesprek met haar worden mensen zich bewust van hun keuzes en van wat ze kunnen verbeteren op het gebied van voeding. Dit komt uit de mensen zelf door samen stil te staan bij wat ze eten. Viola: ‘Het is goed om na een begeleidingstraject van cliënten te horen dat ze bewust iets anders kiezen dan een patatje’.
Persoonlijk motiveren ‘Mensen hebben verschillende behoeften’, zegt Viola. ‘Nadat klanten met een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij REAAL zich hebben aangemeld voor voedingscoaching, vullen zij op een intakelijst onder andere in hoe oud ze zijn, hoe lang ze zijn en of ze gezondheidsklachten hebben. Ook houden cliënten in de e-lounge 3 tot 5 dagen een voedingsdagboek bij. Op basis daarvan geef ik telefonisch een persoonlijk voedingsadvies. Daarnaast ontvangen cliënten een dossier met tips, een plan van aanpak en een lijst met gezonde voedingskeuzes. Soms zie ik voedingsdagboeken van mensen met een ongezond eetpatroon. Ik probeer ervoor te zorgen dat de gewenste aanpassingen haalbaar zijn, zodat ze het kunnen volhouden. Verder geef ik praktische en handzame tips. Ook lees ik hoeveel mensen bewegen. Bewegen is erg belangrijk, maar ik zal niet adviseren om naar een sportschool te gaan als iemand daar niet van houdt. Vind je dat niet leuk? Dan moet je dat vooral niet doen. Ik probeer mensen wel te motiveren om méér te bewegen. Dat kan al door bijvoorbeeld de trap te nemen in plaats van de lift. 10
Gewend aan zoet Vaak coach ik mensen die willen afvallen. Ik spreek ook mensen die tevreden zijn met hun gewicht, maar die wel gezonder willen eten. Mensen hebben vaak vele diëten geprobeerd. Zoveel, dat ze niet meer weten wat gezond eten is. Ze denken: ‘Dit product is te vet en dat product bevat veel calorieën’. Met hen wil ik herontdekken hoe ze weer lekker en gezond kunnen eten. Het blijkt dat mensen vaak afgaan op verpakkingen en reclame-uitingen. Ik ben geen voorstander van lightproducten. Hierin zitten doorgaans veel toevoegingen en weinig voedingsstoffen. Mensen die stoppen met het eten en drinken van lightproducten, geven aan dat ze zich veel fitter voelen. Verder bevat bijvoorbeeld vetvrije drinkyoghurt over het algemeen zoetstoffen. Hierdoor krijgen mensen regelmatig zoet binnen en op deze wijze houden zij deze behoefte in stand. Door het afleren van deze gewoonte houden ze hun gezonde voedingspatroon beter vol. Stiekeme suikerbronnen zijn bijvoorbeeld smoothies of vruchtendranken. Fruit is gezond, maar als je er te veel van eet of drinkt, krijg je overmatig veel vruchtensuikers en calorieën binnen. Bovendien raak je sneller verzadigd als je moet kauwen. Het eten van een stuk vers fruit is dan ook gezonder dan het drinken van een glas vruchtensap.
‘Houd je van taart? Eet dan bijvoorbeeld één keer per week een taartje. Ga ervoor zitten en geniet ervan.’
Eet en geniet Hebben cliënten het moeilijk? Dan kunnen ze mij altijd bellen of mailen. Met emotie eters ga ik samen op zoek naar wat hen een goede afleiding kan bieden. Als je moe of verdrietig bent, kun je beter een rondje lopen of iets anders ondernemen, dan met koek of bier op de bank ploffen. Mensen voelen zich daarna beter en energieker. Aan gezelligheidseters vraag ik: ‘Hoe gezellig ben je nog als je baalt omdat je iets ongezonds hebt gegeten? Is het drinken van een glas wijn echt gezelliger dan het drinken van water?’. Ik geef cliënten mee dat ze eigenlijk alles mogen eten, maar met mate. En ik probeer ze te motiveren om bewust te kiezen. Houd je van taart? Eet dan bijvoorbeeld één keer per week een taartje. Ga ervoor zitten en geniet ervan. Na ongeveer een maand bel ik de cliënt voor een evaluatie. Mensen geven dan aan dat ze echt iets gehad hebben aan de voedingscoaching. Ze ervaren geen hongergevoel, terwijl dit bij diëten vaak wel het geval is. Wanneer cliënten aangeven zich door het advies energieker te voelen en niet het idee hebben op dieet te zijn, dan heb ik mijn doel bereikt. Een gezond voedingspatroon kan je een leven lang volhouden.’ 11
U weet het wel. Een gezonde en voedzame lunch is belangrijk. Maar als u de hele dag in de auto zit, van vergadering naar vergadering rent of een deadline hebt, is een snelle, kant en klare hap veel gemakkelijker. Bovendien, waar moet u eigenlijk op letten bij een gezonde, lekkere lunch? Mark Kloosterman is chefkok bij een bedrijfsrestaurant. Hij weet dus als geen ander hoe hij gezonde en lekkere maaltijden moet samenstellen. En het kan nog snel ook.
Snel en gezond ‘Een gezonde, snelle lunch klaarmaken is niet zo moeilijk’, vertelt Mark. ‘Je hoeft niet uren in de keuken te staan of dure producten in huis te halen. Met een krop sla en tomaten kom je al een heel eind. Heb je bijvoorbeeld haast? Maak dan eens een snelle sandwich met een plak ham, tomaat, sla en een beetje olijfolie en peper. Lekker, snel en gezond. Een maaltijd afhalen kost meer tijd. Heb je iets meer tijd? Neem dan een lekkere biologische boterham of oerbrood met een salade van tomaat, paprika, ui, oude kaas en een dressing van balsamico azijn en olijfolie. Zorg dat je altijd een paar basisproducten in huis hebt. Veel groenten kan je op verschillende manieren bereiden. Van een paprika kan je bijvoorbeeld soep maken en je kunt het poffen of bakken. Besluit je toch om onderweg snel iets te halen? Probeer dan vers bereide producten te kopen. Hierin zitten minder vetten en zout, waardoor ze gezonder zijn dan een verpakte maaltijd.
Een goede bereiding Een gezonde lunch begint al bij de bereiding. Ik gebruik bijvoorbeeld plantaardige oliën. Om te bakken gebruik ik zonnebloemolie. En over een salade giet ik graag extra vergine olijfolie. Ook te veel zout is erg ongezond. Je kunt al snel minder zout gebruiken. In brood bijvoorbeeld, doen bakkers tegenwoordig een stuk minder zout dan vroeger. Dat verschil proef je niet. Je kunt ook prima andere kruiden en specerijen gebruiken om je eten op smaak te brengen. Gebruik bijvoorbeeld basilicum. Of mijn favorieten: tijm en rozemarijn. Deze kruiden kan je bijna overal bij gebruiken. Bij groentes als courgette en aubergine, bij aardappels of in een salade of (tomaten)soep. Ik gebruik verder zoveel mogelijk biologische producten. Dit is gezonder, omdat het natuurlijk wordt verbouwd. In biologisch vlees zit bijvoorbeeld minder antibiotica dan in ander vlees. Bovendien is het niet goed dat groenten in een lab worden gekweekt om zo snel mogelijk te groeien. Je proeft het verschil ook. Biologisch vlees of groente is lekkerder en smaakvoller. Gelukkig verkopen steeds meer supermarkten biologische producten. Van zoetwaren tot vlees, melk en kaas. Daarnaast wordt het steeds goedkoper om biologische producten te kopen. Vergelijk de prijzen maar eens met die van een paar jaar geleden. Toen was een biologische bloemkool onbetaalbaar.
Gezond en lekker Gezond en lekker gaan prima samen. Natuurlijk, smaken verschillen en iedereen heeft wel eens zin in een vette hap. Maar neem dat niet iedere dag. En kies de meest gezonde variant. Goed gebakken patat heeft bijvoorbeeld een lager vetpercentage dan een broodje kroket. Let goed op dat de friet
12
niet te slap is. Is deze slap, dan was de friet niet voldoende ontdooid of het vet is oud. Het gevolg is dat de friet zich volzuigt met vet.
Duur? Een gezonde maaltijd is soms duurder dan een vette hap of een snelle snack. Toch heb je van een gezonde, verse maaltijd langer profijt. In kant en klare snacks of een vette hap zitten meer snelle suikers. Hierdoor heb je sneller weer honger, waardoor je meer nodig hebt. Van bijvoorbeeld een salade zit je snel vol en het duurt langer voordat je weer trek krijgt. Een Mars of Snickers helpt maar even. Denk dus goed na voordat je een snack pakt. En moet je veel rijden? Koop dan geen dure en ongezonde energiedrank, maar neem gewoon om de twee uur even pauze en haal een frisse neus. En drink een kop koffie, maar niet te veel natuurlijk.
Boterham met kip en avocado Ingrediënten 2 plakken (zelf ) gesneden volkoren brood 2 slabladeren (Romeinse of ijsberg) ¼ avocado 3 dunne reepjes gekookte kipfilet. Of gebruik (gekookte of gebakken) kip die u over heeft van het diner. 3 schijven trostomaten, ½ cm dik ½ gekookt ei ¼ gepofte paprika Peper en zout uit de molen Olijfolie extra vergine Bereidingswijze: 1. Leg de boterhammen naast elkaar op een snijplank en besprenkel ze met de olijfolie. 2. Snijd een kwart uit een hele avocado en verwijder de schil. Om de kleur te behouden, kunt u de avocado insmeren met wat citroensap. 3. Was de sla, paprika en de tomaat en pel het gekookte eitje. 4. Snijd de paprika, tomaat, ei en avocado op de gewenste dikte. 5. Verdeel de paprika, tomaat, ei en avocado over een snee brood. 6. Breng het geheel op smaak met peper en een beetje zout. Leg de tweede snee brood op het beleg en snijd het geheel diagonaal door. Je kunt de boterham meteen eten of meenemen voor onderweg.
13
Vet lekker
Je hoeft de televisie maar aan te zetten en er is op een zender wel een tv-programma te vinden dat over afvallen gaat. Obesitas en fastfood zijn namelijk al jaren een hot item in de media. Een greep uit de afgelopen tv-seizoenen: ‘Obese’, ‘Help, mijn kind is te dik!’, ‘De afvallers’, en binnenkort start op SBS6 ‘The biggest loser’. Overgewicht wordt ons door de strot geduwd (voor zover we dat natuurlijk zelf al niet doen).
Olaf de Louwere
Twee documentaires over fastfood zijn me altijd bijgebleven. Natuurlijk ‘Supersize me’ (Morgan Spurlock, 2004), waarin een Amerikaan een maand lang al zijn maaltijden nuttigt bij McDonald’s. Hij klaagt al snel over zijn gezondheid, zijn vriendin over zijn afnemende prestaties in bed. Zij is een veganistische kok. Broodmager door al die nootjes die vrijwillig van de boom af zijn gevallen en de wereld op zijn kop. De tweede documentaire ging over de eerste hamburgertent in Harare. In een oogwenk wordt dit de populairste trouwlocatie voor de meer gefortuneerde Zimbabwaan en een kassabon is er een statussymbool. We zien een stamhoofd drie dagen met de bus naar Harare reizen om voor zijn familie een zak hamburgers te kopen. En het feit dat hij met die zak ook weer drie dagen met de bus terug moet, mag de pret niet drukken: zijn gezag is weer voor een jaar bevestigd. “Veul, vet, zout en wèrrum,” zeggen ze in Brabant over een stevige maaltijd. Maar fastfood is buiten dat vooral erg geel: friet, vissticks, mayonaise, aardappelpuree met jus, macaroni met kaas, pizza (dat in Amerika gewoon als groente mag gelden vanwege de klodder ketchup). Aan een bord met geel eten kan je al zien, dat het ongezond is. Kennis genoeg dus. De gemiddelde Nederlander lepelt tegenwoordig zijn BMI makkelijker op dan zijn burgerservicenummer en kan het vervolgens net zo eenvoudig struisvogelend negeren. Want iets weten en er vervolgens naar handelen zijn twee heel verschillende dingen. Sonja Bakker weet dat, Michel Montignac ook en de Spaanse sherry-boeren hebben met die wetenschap in de jaren zeventig goede zaken gedaan. We weten het allemaal heus wel: niet te veel calorieën naar binnen werken en genoeg lichaamsbeweging. Maar het is zó moeilijk, de verleiding is vaak te groot. In iedere supermarkt vier bij twee meter chips, in elk gehucht een snackbar, in elk huis een magnetron, op elke werkplek een snoepautomaat: ga er maar aan staan. Op scholen leren kinderen bij verzorging en biologie van alles over gezonde voeding, maar in de pauze gooien ze hun liefdevol gesmeerde boterhammetjes weg en bestellen in de kantine een frikandelbroodje met cola. De appels die de catering verplicht moet aanbieden (voor een euro) verdwijnen onverkocht in de biobak, want voor hetzelfde geld koop je twee tosti’s met curry. De samenleving heeft hier dus ook een verantwoordelijkheid. En dan niet een vettaks, want dat is gewoon een potje lage-inkomenspesten. Een bekende van mij heeft het gevonden: de hele week eet en drinkt hij wat hij wil, maar op maandag balanst hij een dagje met een pak droge crackers en een zak waspeen. Voor hem werkt dit. Hij blijft op gewicht en voelt zich er prima bij. Maar het heeft hem tien jaar gekost om dat uit te dokteren. Dat hij op dinsdagochtend wat oranje uitgeslagen op zijn werk verschijnt, daar wordt hij niet op aangekeken!
14
Colofon Dit magazine is een uitgave van REAAL Lijfwacht. Onderdeel van REAAL Schadeverzekeringen N.V. (risicodrager van de arbeidsongeschiktheidsverzekering), statutair gevestigd in Zoetermeer, ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder dossiernummer 37010992 en in het register van de AFM onder vergunningnummer 12000468.
Hoofdredactie Paulien de Win-Papelard, Projectmanager Marketingcommunicatie, REAAL. Redactie Barbara Enthoven, Preventie-coördinator, REAAL Sandra Kammeraat, Formulemanager REAAL Marlous Boogaardt, Redacteur AOV, REAAL Mariëtte Raap, de Schrijffabriek Vormgeving Theo Smith, REAAL Marketing Studio & Traffic Productie/Traffic Suzanne te Biesebeke-Tijm, Traffic Coördinator, REAAL Marketing Studio & Traffic Fotografie NFP Photography Met dank aan: Bart Braun, Mark Kloosterman, Olaf de Louwere, Viola Vernooij,Tineke Zweed, Bedrijfsrestaurant Sodexo. Aan deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die desondanks niet juist of onvolledig is opgenomen, aanvaarden auteur(s), redactie en uitgever geen aansprakelijkheid. Dit magazine is gedrukt op Elementair Chloorvrij (ECF) papier.
REAAL Lijfwacht Bereikbaar: van 9.00 uur tot 17.30 uur (maandag tot en met vrijdag). Telefoon: 030 - 219 66 00 E-mail:
[email protected] Website: www.reaal.nl/lijfwacht Resilians Bereikbaar: 24 uur per dag, 365 dagen per jaar. Telefoon: 0800 - 456 45 60 E-mail:
[email protected] Website: www.resilians.nl 15
Klinkt dit nog ver weg?
Toch kan het verstandig zijn om nu alvast na te denken over wanneer u wilt stoppen met werken. De wettelijke AOW-leeftijd is namelijk verhoogd naar 67 jaar. Hierdoor loopt u bij arbeidsongeschiktheid het risico op een gat in het inkomen. U kunt dit voorkomen door de eindleeftijd van uw arbeidsongeschiktheidsverzekering te verhogen naar 66 of 67 jaar. Uw financieel adviseur adviseert u graag over de gevolgen en de mogelijkheden.
