Overlegplatform regionale steden en gemeenten 24 oktober 2013 - Ronse Verslag – Jan Van Alsenoy
Aanwezig Koen Loete
burgemeester
Meike Van Grembergen
secretaris
Piet Buyse
burgemeester
Dendermonde
Veerle Allaert
secretaris
Geraardsbergen
Dirk Pieters
burgemeester
Halle
Sonia Christiaens
secretaris
Tanja Mattheus
secretaris
Herentals
Anton Jacobus
secretaris
Izegem
Filip Antheunis
burgemeester
Lokeren
Steven Verbeke
wnd. secretaris
Marnic De Meulemeester
burgemeester
Luc Vanquickenborne
secretaris
Luc Dupont
burgemeester
Linda Vandekerkhove
secretaris
Vera Boudry
secretaris
Vilvoorde
Guido De Langhe
secretaris
Waregem
VVSG Mark Suykens
algemeen directeur
Jan Leroy
directeur bestuur
Jan Van Alsenoy
directeur beweging (verslag)
Verontschuldigd
Beringen: burgemeester Maurice Webers en secretaris Luc Vrijdaghs
24 oktober 2013 - 1/8
Eeklo
Oudenaarde
Ronse
Beveren: burgemeester Marc Van de Vijver en secretaris Jan Noppe Dendermonde: secretaris Elke De Man Diest: burgemeester Jan Laurys en secretaris Liesbeth Van Rompaey Dilbeek : burgemeester Willy Segers en secretaris Marianne Vanden Houte Geel: secretaris François Mylle Geraardsbergen: burgemeester Guido De Padt Heist-op-den-Berg: burgemeester Luc Vleugels en wnd. secretaris Annick Van Woensel Herentals: burgemeester Jan Peeters (voorzitter) Ieper: burgemeester Jan Durnez en secretaris Stefan Depraetere Izegem: burgemeester Bert Maertens Knokke-Heist: secretaris Miet Gobert en schepen Maxim Willems Lier: burgemeester Frank Boogaerts en secretaris Katleen Janssens Mol: burgemeester Paul Rotthier en secretaris Christian Elsemans Sint-Truiden: burgemeester Veerle Heeren en secretaris Kathleen Bergoets Tielt: burgemeester Els De Rammelaere en secretaris Dirk Verbeke Tienen: burgemeester Marcel Logist en secretaris Luc Janssens Vilvoorde: burgemeester Hans Bonte Waregem: burgemeester Kurt Vanryckeghem
1 Burgemeester Luc Dupont (Ronse) heet de deelnemers welkom Ronse is een compacte centrumstad met 25.600 inwoners en weinig buitengebied. Omwille van de faciliteiten vond immers geen fusie plaats. Op de grens met Wallonië en Frankrijk kent Ronse een sterke stedelijke problematiek. De vergadering vindt plaats op Campus Delghust in het voormalige hospitaal dat volledig werd gerenoveerd en sinds eind 2011 een nieuwe invulling kreeg als Campus TIO3. De drie O’s uit de titel staan van Ondernemerschap, Opleiding en Ontmoeting. De focus ligt op textiel en innovatie. Er is ook een werkwinkel.
2 Samenwerking gemeente - OCMW De aanwezige gemeenten schetsen kort hun verhaal over de samenwerking Ronse Past binnen het project dienstverlening Het sociaal huis werkt met inbegrip van stedelijke diensten Gezamenlijke aankopen (bv. voor elektriciteit) Eén ICT-platform In december vindt een belangrijke vergadering plaats: dan wordt beslist of stad en OCMW voor één gemeenschappelijke locatie kiezen (als je niet op dezelfde plaats zit is het moeilijker samenwerken).
24 oktober 2013 - 2/8
Oudenaarde Er bestaan historische afspraken: ouderenbeleid is voor het OCMW, kinderopvang voor de stad Sociaal huis staat in de steigers Samen aankopen gebeurt al (samen met de politiezone Vlaamse Ardennen) Op vlak van personeelszaken moet er nog veel gebeuren Waarom zouden we niet van fusie kunnen spreken wanneer het over samenwerken stad en OCMW gaat? Beide besturen zullen steeds meer naar elkaar toegroeien. Geraadsbergen Steeds meer samenwerking in ondersteunende diensten Technische diensten naar de stad Delen van decretale graden (secretaris, financieel beheerder): beslissing in december. Halle Twee keer per jaar gezamenlijk managementteam (gemeente, OCMW) Samen aankopen Sociaal huis: volledig OCMW. Lokeren Samen ICT, samen aankopen Vanaf volgend jaar samenwerking personeelsdiensten Ondersteunende diensten samenvoegen Aparte politieke structuur, één raad mogelijk? Federale bevoegdheid. Waregem Pleiten voor samenwerking vanuit eigenheid cultuur van beide besturen Het bijzondere van de sociale dienstverlening komt soms te weinig in beeld Samenwerking ondersteunende diensten zoals ICT en aankopen Delen secretaris of financieel beheerder: regelmatig wordt dan bijkomende stafmedewerker ingezet (efficiëntiewinst?). Vilvoorde Samenwerking ondersteunende diensten. Izegem Alles wat (zorg)instellingen betreft: naar een zorgbedrijf (in oprichting) Sociale luik van het beleid: samenwerking tussen stad en OCMW. Herentals Nog geen gezamenlijk overleg management of politiek
24 oktober 2013 - 3/8
Klemtoon ligt op stapsgewijs groeien in de samenwerking van ondersteunende diensten (onder meer gezamenlijke huisvesting) en gezamenlijke dienstverlening. Samenvattend 1) Samenwerking tussen ondersteunende diensten zet zich fors door en gaat verder tot één dienst voor gemeente en OCMW per materie (ICT, communicatie, personeel, techniek/logistiek, financiën) 2) Belangrijk is de erkenning van de eigenheid/eigen cultuur van de twee besturen (specifiek ook sociale hulpverlening) 3) Een randvoorwaarde die regelmatig naar voren komt: gezamenlijke huisvesting 4) Delen van decretale graden (secretaris, financieel beheerder) zet door (nu ca. 30 gemeenschappelijke financieel beheerders en 20 secretarissen); leidt regelmatig tot aanwerving van bijkomend personeel 5) We zien ook steeds meer samenwerking tussen OCMW’s in streekverband (schuldbemiddeling, thuiszorg, …) 6) Hoe ga je om met de zorginstellingen? Verschillende scenario’s denkbaar: samenwerken en/of verzelfstandigen. 7) Op het politieke niveau (OCMW-voorzitter nu in het college): deze politieke samenwerking wordt doorgaans zeer positief gewaardeerd 8) Integratie OCMW/gemeente: de bevoegdheden van het OCMW zijn vooral federaal aangestuurd (en ook deels gefinancierd!); oppassen dat we het kind niet met het badwater weggooien. Bijkomende opmerkingen Structuren veranderen moeizaam -
Het is blijkbaar erg moeilijk om instellingen op te heffen of te integreren in andere eenheden, bv. privaat ziekenhuis – alles wat opgericht wordt, blijkt voor de eeuwigheid.
-
Er zijn soms wel institutionele, wetgevende beperkingen zoals de noodzakelijke herberekening/afvloeiing van de sociale-maribel-medewerkers of de RIZIV-financiering van de rusthuizen.
Daarnaast is er dikwijls veel weerstand bij het personeel. Gezamenlijke huisvesting mag niet als excuus gebruikt worden. In de meeste gemeenten werken diensten ook op aparte locaties en is er toch één personeelsdienst. We missen soms het vroegere overlegcomité gemeente – OCMW. Het VVSG-memorandum legt de focus als volgt: voor de besturen die dat wensen: de mogelijkheden faciliteren om verdere stappen naar samenwerking te zetten en facultatief tot integratie over te gaan. Financiering. Het OCMW wordt federaal aangestuurd, de gemeente Vlaams. Vlaanderen vergeet soms dat de financiering van het OCMW maar heel beperkt van de Vlaamse overheid komt (gemiddeld 8% uit het Gemeentefonds). De inbreng van de gemeente, eigen inkomsten uit voorzieningen en een federale inbreng zijn belangrijker.
24 oktober 2013 - 4/8
We richten veel AGB’s op (onder meer om btw-redenen), we hebben nauwelijks IVA’s opgericht bij de Vlaamse lokale besturen. Het is overigens niet eenvoudig om AGB’s – wanneer hun rol is uitgespeeld – opnieuw te integreren. Er is inderdaad meer politieke samenwerking nodig (die ruimer is dan de OCMW-voorzitter in het college). Samenwerking van OCMW’s, OCMW-vereniging. Dit is hoofdzakelijk geregeld in het OCMW-decreet (Titel 8, hfst 1, 2, 3 en 4) maar ook in andere decreten. Moeten we een en ander niet allemaal samenbrengen in het Gemeentedecreet? Hoe ziet een zorgbedrijf er uit in een OCMW-vereniging? Voorstel van agenda voor volgende vergadering: een toelichting van het nieuwe zorgbedrijf in Roeselare.
3 Evolutie financiën, meerjarenplanning, autofinancieringsmarge De besturen schetsen kort een stand van zaken. Ronse Wij zien niet altijd de transparantie en relevantie van de BBC-werkwijze (democratisch deficit? Wie begrijpt de techniciteit?) Het bestuur is volop bezig met de oefening (de eerste cijfers zijn er) De kosten stijgen, de inkomsten niet Op 16 december komt het plan voor de gemeenteraad. Halle We komen elke vrijdag samen: beleidsdomein per beleidsdomein wordt besproken Besparingen personeel van 287 naar 267 equivalenten Onderwijs naar het Gemeenschapsonderwijs Werkingsmiddelen: - 20% Investeringen on hold Cijfers: hypotheses planbureau bijgestuurd Schaalvoordeel door samenvoeging politiezones Belastingen stijgen In december op de gemeenteraad. Oudenaarde In 2012 een overschot Positief Personeelslasten: + 4% Werkingkosten: blijven op niveau van 2012 Dotatie politie stijgt Belastingen: blijven dezelfde In december op de gemeenteraad.
24 oktober 2013 - 5/8
Herentals De stad is vroeg gestart Sterk transversaal gewerkt Goede (externe) begeleiding gehad Besparingen: 0,5 milj. in 2014, bijna 1 milj. in 2019 20 medewerkers niet vervangen maar ook 8 nieuwe aanwervingen Sterke bezuinigingen in vrijetijdssector (bieb, zwembad) Niet verhogen van de belastingen Hogere dotatie voor OCMW Opmerking: hoe geloofwaardig is de Vlaamse overheid wanneer ze bezuinigingen onrechtstreeks doorrekent aan de gemeenten (bv. sportinfrastructuur). Izegem Reserves/pensioenfonds mogen we niet inzetten in verband met de autofinancieringsmarge
1
Personeel: niet vervangen, een uur langer werken per week. Dendermonde Veel gelezen en gestudeerd Positief om alles tegen het licht te houden Dienstverlening anders aanpakken: meer centraler/meer kwaliteit en efficiëntie, sommige diensten afschaffen Samen projecten aanpakken op streekniveau De partner-besturen (AGB, OCMW) doorlichten/moeten de oefening even grondig doen Patrimonium deels verkopen Gemeenteraad in december. Lokeren Wij hebben al een zuinige werking (cf. gunstige personeelsratio versus aantal inwoners) Geen ontslag, bijna iedereen vervangen Investeringen: niet veel minder Belastingen: blijven ca. zoals ze zijn OCMW-budget: ok, we hadden ook een gezamenlijk managementteam Voordeel BBC: sterke doelstellingenboom, prioritair beleid beperkt, overig beleid uitgezet in acties. Waregem 1
De VVSG heeft aan de Vlaamse regering voorgesteld om in verband met de autofinanciering
een spiegelbeeld van de Vlaamse regeling op te nemen: besturen met een negatieve autofinancieringsmarge kunnen toch een groen licht krijgen als ze kunnen aantonen dat ze financieel gezond zijn. De Vlaamse regering gaat er niet op in.
24 oktober 2013 - 6/8
Niet echt een probleem Zuinig gewerkt Belastingen stijgen niet Retributies: iets meer markconform maken Op de gemeenteraad in december. Vilvoorde Belastingverhoging vanaf volgend jaar Personeel: sommige functies worden afgeschaft. Personeelskosten: van 3% meer naar 2% meer. Investeringen blijven hoog OCMW en politiezone betalen mee. Geraardsbergen Situatie heel moeilijk Grote pensioenproblematiek 22 mensen uit dienst Geen investeringen. Opmerkingen, suggesties Klopt het wel dat BBC voor een planlastvermindering zorgt? Vlaanderen en de federale overheid erkennen de moeilijk financiële situatie van de lokale besturen onvoldoende. We moeten samen met de Vlaamse overheid naar middelen en mechanismen zoeken om te blijven investeren anders dan in de soms moeilijke PPS-constructies (zoals voor scholen en sportinfrastructuur). Sommige subsidies zoals VIPA zorgen voor duurdere projecten omdat de normen hoger liggen (bv. meer m² per bewoner).
4 Mogelijke aandachtspunten voor een volgende vergadering Het profiel van een zorgbedrijf (zie 3) De externe audit (kost de besturen ook veel geld en tijd) De centrumfunctie van de regionale steden/gemeenten die te weinig gehonoreerd wordt Ontoereikende informatica van de federale overheid (cf. burgerlijke stand) Vlaanderen met toch nog een keizer-koster-mentaliteit in dossiers zoals flankerend onderwijsbeleid of integriteitsbeleid Sociale dotatie politie (stijgt gedeeltelijk, niet voldoende om de zware stijging van de pensioenen te compenseren) Milieuvergunningen klasse A. Regionale steden/gemeenten hebben hiervoor niet de capaciteit.
24 oktober 2013 - 7/8
5 Volgende vergadering In Mol, datum wordt nog afgesproken.
24 oktober 2013 - 8/8