Vlaamse provincies steunen steden en gemeenten op weg naar klimaatneutraliteit Patrick BOUCNEAU provincie Limburg, namens de 5 Vlaamse provincies 15 december 2015 - Jaarforum FRDO-CFDD Steden in transitie : duurzamer en koolstofarm!
De vraag: Is een beter en ambitieuzer klimaatbeleid mogelijk door een betere samenwerking tussen overheden in Vlaanderen?
Het antwoord:
(* volgens de Vlaamse provincies)
Samenwerking tussen overheden in Vlaanderen? Het Milieuconvenant (tot 2013) • Overeenkomst tussen Vlaanderen, steden en gemeenten en provincies • Van minder naar meer ambitieus • Voor wat, hoort wat • Eigen ambitie en ondersteunende rol provincies
Provincie(s) met klimaatambitie? Limburg was voorloper, anderen volgden snel
Combinatie: eigen ambitie en ondersteuning gemeenten (Burgemeestersconvenant!) Aanpak min of meer gelijk, meestal samen met intercommunales en partners Mitigatie, en meer en meer adaptatie
Het Burgemeestersconvenant Covenant of Mayors • • • • •
20-20-20 (nieuwe inhoud vanaf nov. 2015!) BEI, rapportering en MEI SEAPs Uitvoering Provincies (en intercommunales) als territorial coordinator
Toekomst Burgemeestersconvenant • Van 20-20-20 naar 40% tegen 2030 • Mitigatie én adaptatie (integratie Mayors Adapt) • Vanaf 1 november 2015 ‘nieuw’ COM • Huidige engagementen blijven tot 2020 • Uitbreiding buiten de EU
Provincie Limburg ‘Limburg gaat klimaatneutraal’… en daagt gemeenten uit! (2010) Alle 44 Limburgse gemeenten ondertekenen Burgemeestersconvenant (2011) Brede samenwerking, uitgebreide steun en pilootprojecten (ESCO, collectieve renovatie…)
Provincie Antwerpen Provincie start KNO2020 (2011): nu doe 43 gemeenten mee! Provincie is partner van intercommunales voor COM en tekent Mayors Adapt (2014) Klimaatplatform, ondersteuningspakketten en campagnes (‘Vriend Van’), groepsaankopen… 61 van 70 gemeenten tekenden COM
Provincie Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant Klimaatneutraal 2040 Geïntegreerd Klimaatplan in 2016 (mitigatie én adaptatie) Klimaatsubsidies 500 000 €/jaar, participatie... Klimaattop “Wij springen voor het klimaat”
58 van 65 gemeenten ondertekenden COM
Provincie Oost-Vlaanderen Naar een klimaatgezond Oost-Vlaanderen in 2050 Goedgekeurd integraal klimaatplan met 5 speerpunten (sept. 2015)
ikbenklimaatgezond.be
Gemeenten als bevoorrechte partners (begeleiding, concrete projecten…) 25 van 65 gemeenten tekenden COM
Provincie West-Vlaanderen CO2-neutrale organisatie in 2030
Klimaatneutrale en klimaatbestendige provincie 2050 (klimaateffectschetsboek) Gemeenten: steun en platformen: REG, openbare verlichting, hernieuwbare energie en klimaat-investeringsprojecten 48 van 64 gemeenten tekenden COM
Limburg…
Antwerpen…
Vlaams-Brabant…
Oost-Vlaanderen (Waasland)…
West-Vlaanderen…
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2011
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2012
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2013
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2014
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2015
Provincies én gemeenten met klimaatambitie: ondertekenaars Burgemeestersconvenant 2015
236/308
De gemeenten kunnen het niet alleen… Wat doen de provincies*? • • • •
Begeleiding bij ondertekening COM Opmaak CO2-metingen (BEI en MEI) Opmaak klimaatplan (SEAP) Tussentijdse rapportering * … en intercommunales
De gemeenten kunnen het niet alleen… En verder… • Organisatie en ondersteuning participatie • Concreet aanbod voor uitvoering klimaatplan en communicatie • Overleg en afspraken partners • Overleg met Vlaamse overheid • Financiële ondersteuning
Groeiende Vlaamse steun • Vlaams Netwerk Burgemeestersconvenant (VVSG, 2012) • Vlaams klimaatbeleidsplan 2013-2020 • Vlaams overleg klimaat (LNE, 2013) • Opdracht LNE aan VITO nulmetingen/tool • 300 000 euro voor 10 Vlaamse gemeentelijke klimaatprojecten (2016) • Diverse studieopdrachten LNE …
Succesfactoren? • Steden en gemeenten nemen hun verantwoordelijkheid voor de toekomst • Samenwerking en ondersteuning vanuit een gezamenlijke ambitie • Gemeenten zochten en vonden een nieuwe houvast • Burgemeestersconvenant zorgt voor lange termijnperspectief
Knelpunten? • Intern draagvlak en capaciteit gemeenten • Nieuwe rol voor gemeenten en ambtenaren • Vlaams beleidskader onduidelijk • Aarzelende Vlaamse ondersteuning
• Financiële en technische ondersteuning • Rol provincie en intercommunales
Toekomst? • Klimaatakkoord van Parijs!!! • Burgemeestersconvenant: hogere ambitie, mitigatie én adaptatie vanaf 1 november 2015
• Gevolgen voor Belgisch en Vlaams klimaatbeleid?
Toekomst? Burgemeestersconvenant: instrument voor het Vlaamse klimaatbeleid! • • • • •
Betere samenwerking overheden Ondersteuning gemeenten noodzakelijk Duidelijke rol voor provincies Aangepaste ambities Mitigatie én adaptatie
Patrick Boucneau Provincie Limburg, Afdeling Milieu en Natuur
[email protected] @pboucneau
www.LimburgKlimaatneutraal.be @KlimaatLimburg