Ouverture:
VLUCHTEN
Er zijn christenen, zoals Cop en Calvijn, die hun mond niet kunnen houden over de blijde boodschap van de Bijbel, ook al kan dat ernstige gevolgen hebben: gevangengenomen worden, gemarteld worden en zelfs gedood worden. a. Probeer met elkaar eens redenen te bedenken waarom deze gelovigen toch hun mond niet houden. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. b. Wat zou jij in zulke omstandigheden doen? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
2
Probeer onder woorden te brengen wat je van deze eerste bijeenkomst hebt geleerd.
……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
3
Act 1:
GEHOORZAMEN
Probeer je te verplaatsen in Calvijn en bedenk welke motieven Calvijn gehad zou kunnen hebben om wel/niet terug te keren naar de stad Genève. Wel: ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. Niet: ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. Het zegel van Calvijn: cor = hart prompte = bereidwillig domine = Heere tibi = u offero = ik bied aan sincère = oprecht meum = mijn Wat luidt de lijfspreuk van Calvijn? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
4
Stel dat jij een lijfspreuk voor jouw leven mocht bedenken, hoe zou die dan luiden? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Maak hieronder een schets van jouw persoonlijke zegel waarin je jouw lijfspreuk verwerkt.
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
5
Probeer onder woorden te brengen wat je van deze tweede bijeenkomst hebt geleerd.
……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
6
Act 2:
VERTROUWEN
Vorm een groepje van vier personen. Jullie zijn de predikanten in Genève. In de stad is de zeer besmettelijke en dodelijke ziekte de pest uitgebroken. In het ziekenhuis liggen verschillende leden van de kerkelijke gemeente. Deze mensen moeten bezocht worden door een predikant. De collega-predikant die de zieken tot nu toe had getroost en bijgestaan is ook ziek geworden en uiteindelijk gestorven. Jullie gaan met elkaar in gesprek over de vraag wie van jullie met gevaar voor eigen leven deze doodzieke mensen vanaf nu gaat bezoeken. Uiteindelijk wijzen jullie één persoon aan. Beantwoord daarna kort de onderstaande vragen:
Hoe zou jij je voelen in een dergelijke situatie? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zou jij het aandurven dergelijke zieken te bezoeken? Waarom wel/niet? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
7
Lees de citaten uit drie verschillen brieven van Calvijn door en beantwoord de vragen die daaronder staan. Citaat uit een brief geschreven aan zijn vrouw op 19 augustus 1542: ‘De Heere heeft ons een zware en pijnlijke wond toegebracht door de dood van ons geliefde kind. Maar Hij is onze Vader: Hij weet wat goed was voor Zijn kinderen.’
Citaat uit een brief geschreven aan zijn ds. Guillaume Farel op 2 april 1549: ‘Ik probeer zo goed mogelijk om niet totaal terneergeslagen te zijn door dit verdriet. Vaarwel, broeder en trouwe vriend. De Heere Jezus moge u versterken door Zijn Geest, en mij evenzo in dit grote ongeluk, dat mij zeker verbrijzeld had, als Hij uit de hemel Zijn hand niet naar mij uitgestoken had, Hij Wiens werk het is verslagenen op te richten, zwakken te versterken en vermoeiden nieuwe kracht te geven.’ Citaat uit een brief geschreven aan zijn ‘allerbeste’ vriend ds. Pierre Viret op 7 april 1549: ‘Hoewel de dood van mijn vrouw zeer wreed voor mij geweest is, probeer ik zoveel ik kan mijn verdriet te matigen. En mijn vrienden kwijten zich om strijd van hun plicht. Maar ik beken dat wij, zij en ik, minder resultaat boeken dan men zou willen.’ Zwart, W. de (1938). Calvijn in het licht zijner brieven. Kampen: Kok.
Waarover schrijft Calvijn in deze drie brieven? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. Hoe beleeft hij beide situaties en hoe gaat hij ermee om? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
8
Lees met elkaar Job 1:8, 9 en 12-22. Wat is de kern van dit hoofdstuk? ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. Wat zou je de predikanten die gaan preken over Job 1 mee willen geven in de verklaring van dit hoofdstuk? Noem een paar dingen waar ze in ieder geval op moeten letten en door moeten geven aan de mensen in de kerk. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
9
Enkele citaten uit de verklaring van Calvijn op het bijbelboek Job:
1. ‘We mogen dan niet murmureren, maar moeten veeleer belijden dat Hij rechtvaardig is, terwijl wij verwachten, dat Hij ons naderhand zal verklaren waarom Hij ons kastijdt.’
2. ‘Als we echter zien hoe hij in zijn verwachting niet is teleurgesteld, en hoe hij – naarmate hij zich voor God heeft vernederd – genade gevonden heeft, dan moeten we wel concluderen dat er niets beters is dan zich aan God te onderwerpen en kalm te ondergaan al wat Hij ons toeschikt door Zijn zuivere goedheid.’
3. ‘Maar intussen behoren we wat ons hier geleerd wordt, diep in ons hart ingeprent te hebben; namelijk dat God ons zo teer bemint dat Hij niets liever wenst dan ons weer bij Hem terug te brengen, Hij spaart ons en houdt ons als het ware in Zijn schoot.’
4. ’We zien hieraan hoe God steeds de ziel van Job zó bewaart, dat Satan hem slecht kan plagen en kwellen in zijn goederen, in zijn sterfelijk leven en in zijn eer.’
5. ’We moeten tot onze God bidden, dat Hij ons onder Zijn hand en hoede zal nemen. Want als Hij dat doet dan zullen we tegen alle moeiten, welke Satan van plan is ons te bezorgen veilig zijn.’
6. ‘Zelfs wanneer we met grote moeilijkheden te kampen zullen krijgen, zullen we zeker zijn van de overwinning welke Hij al de Zijnen heeft beloofd!’
7. ‘God wil dat we temidden van al de ellende, die er in deze wereld is, een rustig hart hebben en zo zeker zijn van Gods goedheid, dat wij blij en tevreden daarop ons zouden kunnen beroemen tegenover Satan en tegenover al onze vijanden. En hoe is dat anders mogelijk, dan door hoger dan deze wereld te kijken en te bedenken, dat wij – hoewel onze toestand naar de mening van het vlees ellendig is – daar niettemin genoegen mee behoren te nemen, omdat onze God ons liefheeft?’ Calvijn, J. (2004).Verklaring van het boek Job. Kampen: De Groot.
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
10
Probeer onder woorden te brengen wat je van deze derde bijeenkomst hebt geleerd.
……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
11
Act 3:
VERLANGEN
Verzet – volhouden Waarom deed Calvijn zo zijn best om de stad te veranderen? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… Er kwam veel verzet tegen Calvijn. Zoveel zelfs dat Calvijn in één van zijn brieven het volgende schrijft: ‘Ik heb vandaag wel meer dan twintig keer indringend tot God gebeden en gesmeekt dat Hij mij zou laten sterven.’ Selderhuis, H.J. (2008). Calvijn, een mens. Kampen: Kok.
Wat zou jij doen als jij Calvijn was? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… Calvijn hield vol! Waarom ging hij door? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… Christen zijn Calvijn wil tot eer van God leven. Daarom doet hij zo zijn best om de mensen in Genève te veranderen. Denk eens na over je eigen leven. Zou er in jouw leven ook wat moeten veranderen om echt tot eer van God te leven? Kun je wat noemen? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
12
Bestrijding van vloeken Ook in onze tijd worden soms pogingen ondernomen om mensen die tegen Gods geboden ingaan te veranderen. Lees de onderstaande twee artikeltjes over de bestrijding van vloeken maar eens. Vloekverbod in Britse stad Wie in het centrum van de Britse stad Preston hardop vloekt, kan voortaan een boete krijgen van ruim 90 euro. De gemeenteraad wil zo het asociale gedrag terugdringen. Dat meldt The Daily Mail. Overal in de stad zijn posters opgehangen die mensen wijzen op het vloekverbod. De gemeenteraad van Preston besloot ook ander asociaal gedrag, zoals overgeven en plassen op straat, strafbaar te stellen. De inwoners moeten meer respect tonen voor elkaar en hun stad, stelt de gemeenteraad. Volgens The Daily Mail is het voor het eerst dat een stad in Groot-Brittannië een vloekverbod oplegt. RaarMaarWaar 16-01-09
Anti-vloekborden ontsieren de velden Aan burgemeester Stefan Hulman van Den Helder de twijfelachtige eer om komende zaterdag het tweehonderdste anti-vloekbord langs een voetbalveld te mogen onthullen. 'Een vloek mist ieder doel', liegt de tekst op dat bord quasi geestig. Als hij burgemeester van álle Den Heldenaren wil zijn, had Stefan Hulman zich uiteraard nooit tot dit gebaar moeten laten verleiden. Waar ging het mis? ... www.grootinquisiteur.nl 17-09-08
Wat leer jij van het verlangen naar levensheiliging en het volmaakte bij Calvijn? Wat betekent dit voor jou persoonlijk? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….
Verlangen
Hier mag je opschrijven wat jij vandaag geleerd hebt. Kun je ook opschrijven wat het woord ‘verlangen’ hiermee te maken heeft? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
13
Finale:
THUISKOMEN
Calvijn is gestorven op 27 mei 1564. Hij is 55 jaar geworden. Eén van de laatste dingen die hij gezegd heeft, is het volgende: ‘Ik ben altijd slechts een arme, timide leerling geweest. Ik ben een ellendig schepsel. Wat ik gedaan heb is in feite niets waard en ik smeek u, vergeef mij alles wat ik verkeerd deed, maar mocht er iets goeds bij zitten, wil dat dan vasthouden.’ Selderhuis, H.J. (2008). Calvijn, een mens. Kampen: Kok.
Als jij bij het sterfbed van Calvijn zou staan, wat zou jij dan zeggen tegen Calvijn? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Mijn leerverhaal
Wat is voor jou het belangrijkste dat je geleerd hebt in dit exempel? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………
SOLI DEO GLORIA
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
14
Mijn leerverhaal (Vervolg) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
15
Mijn leerverhaal (Vervolg) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Leerdagboek behorend bij exempel Soli Deo Gloria
16