Otto Bock Benelux bv Ekkersrijt 1412, 5692 AK Son en Breugel T F

Pom Revalidatie Techniek Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) T 024-3659550 | F 024-3659709 [email protected] | www.pomnijmegen.nl

Otto Bock Benelux bv Ekkersrijt 1412, 5692 AK Son en Breugel T +31 499 474 585 | F +31 499 476 250 [email protected] | www.ottobock.nl

Het dagelijkse leven de baas 24-uursconcept voor ouders van bijzondere kinderen

„24-uurs-concept“

2  Ottobock

De klok rond Ondersteuning voor een normaal leven Al vroeg ontwikkelen kinderen hun eigen persoonlijkheid. Elke dag nemen ze dingen waar, voelen, proeven en ruiken ze hun wereld. Vanaf opstaan tot slapen gaan. Speciale kinderen gaan daarbij via bijzondere wegen. Ze hebben speciaal op hen afgestemde mobiliteitshulpmiddelen nodig. Want de – mogelijkerwijs zelfbepaalde – mobiliteit is niet alleen bepalend voor de lichamelijke ontwikkeling van het kind, maar evengoed voor omvangrijke indrukken van hun omgeving en voor de sociale interactie. De hulpmiddelen ondersteunen het kind bij een optimale ontwikkeling en deelname aan het gemeenschappelijke leven. Zij helpen hem zijn eigen activiteit te ontplooien, foute houdingen te vermijden en de therapie te ondersteunen. In deze brochure vindt u talrijke aanwijzingen en tips voor de dagelijkse eisen van uw kind - en de functionele ondersteuning van hulpmiddelen die het dagelijkse leven verlichten. Voor elke leeftijd, elke ontwikkelingsniveau en elke gelegenheid. De klok rond.

Toegerust voor elke situatie van de dag: Eten & drinken

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Liggen & be-grijpen

.....................................................................................................

• Waarom ligggen?

4 6

• Correct optillen

Transport & rijden

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Checklist voor de aanschaf van een kinderbuggy

10

• 10 Tips voor een gezonde ouderrug

Kleuterschool & school

14

Vrije tijd & spelen

18

Bewegen & sport

20

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Waarom zitten?

......................................................................................................

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Therapie & staan

........................................................................................................

• Waarom staan?

22

• De belangrijkste therapieën en hun waar zij toe leiden

Lichaamsverzorging & baden

26

Slapen & dromen

28

.......................................................................

.......................................................................................................

Het dagelijkse leven de baas – 24-uursconcept  3

Eten & drinken Het ontbijt: een goed begin van de dag Opstaan! De nieuwe dag begint. Het ontbijt staat op tafel. In alle rust beginnen we de morgen en zoeken energie voor de hele dag. Eten en drinken zijn elementaire menselijke activiteiten – en werken ook communicatief. De zitsystemen en therapiestoelen van Ottobock en Leckey ondersteunen het lichaam en richten het bekken correct op, zodat foutieve houdingen, die uw kind bij het eten en drinken kunnen hinderen, worden vermeden. In tegendeel: een goed opgerichte houding ondersteunt uw kind erbij; voor kinderen met slikstoornissen een absolute noodzaak (zie infoblok). Zo helpt het ontbijt in familiekring bij de start voor een nieuwe dag vol met ontdekkingen.

1 Voor kinderen met ernstigere beperkingen in de eerste vijf levensjaren: het Squiggles zitsysteem positioneert bekken, romp, hoofd en benen en laat dan toch nog zorgeloos bewegen toe. 2 De Everyday Activity Seat is een therapiestoel voor elke dag en voor gezamenlijke dagelijkse situaties, waarvoor een traditionele stoel niet toereikend is. Door de vele opties en uitrustingsmogelijkheden kan de stoel bij houdingszwakte en bij behoefte aan waarneming worden gebruikt. 3 Het Mygo zitsysteem geeft kinderen met ernstige beperkingen in de leeftijdscategorie tussen 3 tot 14 jaar een stevige houding dankzij de omvattende bekkengordel. Het modulaire systeem in twee maten verhindert foutieve positie van de bekken. Het is flexibel aanpasbaar aan uw kind.

Squiggles zitsysteem Grootte 1 1–5 jaar

4  Ottobock

Everyday Activity Seat Grootte 1 1–6 jaar Grootte 2 5–12 jaar Grootte 3 11–18 jaar

Mygo zitsysteem Grootte 1 3–10 jaar Grootte 2 8–14 jaar

KIT zitsysteem Grootte 1 12–18 jaar Grootte 2 vanaf 16 jaar

4 Het KIT zitsysteem voor grotere kinderen vanaf 12 jaar vult de verzorgingsmogelijkheid tot aan volwassenensystemen (in 2 grootten). Het geeft een goede positionering zoals bijvoorbeeld nodig is tijdens het eten.

• Slikstoornissen Bij slikstoornissen (Dysphagie) is het samenspel tussen spieren, gewrichten en speekselklieren, dat normaal gezien reflexmatig wordt gestuurd, verstoord. Vaak is het gekoppeld aan een foute hoofd - en lichaamshouding. Hulpmiddelen garanderen een correcte positionering en houding. Kinderen met slikstoornissen hebben 24 uur per dag verzorging nodig om ernstige complicaties zoals voedselweigering, voedingsarmoede, vochttekort, koorts, bronchitiden en aspiratie (verslikken met gevolgschade) te vermijden.

Liggen & be-grijpen Eerste activiteiten: de beste startpositie voor het leven De wereld is opwindend en groot. Ook wanneer je hem al liggend bekijkt. Al na een paar weken begint uw kind de wereld te verkennen - en zich te bewegen. Iedere houdingswissel opent nieuwe interessante perspectieven. Wanneer een kind in staat is zichzelf te bewegen, en later te zitten, dan heeft het hulpmiddelen nodig om hem daarbij te ondersteunen, bijvoorbeeld het Early Activity System van Leckey. Hiermee neemt het kind nieuwe lichaamshoudingen aan en kan het - door middel van gewenning - oefenen. Dat heeft een gunstige werking op de ontwikkeling van het bewegingsstelsel. De mobilisatie is niet alleen onontbeerlijk voor de lichamelijke ontwikkeling van het kind. Ook sensorische en cognitieve vaardigheden worden hierbij gestimuleerd. En dan hebben we het nog niet gehad over de interactie met de omgeving. Pas dan kan het kind de grote wereld verder ontdekken - en begrijpen.

EAS Grootte 1 1–36 mnd

6  Ottobock

Hoekzit Grootte 1 1,5–6 jaar Grootte 2 5–9 jaar Grootte 3 8–14 jaar

1

Het Early Activity System (EAS) ondersteunt de correcte ontwikkeling van kinderen al vanaf de eerste maanden na de geboorte. De ligmat met verscheidene ondersteuningselementen geeft het kind in de belangrijkste posities steun en vergemakkelijkt zo de therapie; rugligging, zijligging, buikligging, zitten en kniestand). Zie therapiehandboek.

2 De compacte, draagbare hoekzit is een nuttig hulpmiddel voor kinderen met lichte bewegingsstoornissen in de leeftijd van 1tot 14 jaar. Het biedt het kind extra ondersteuning bij het zitten, maar laat hem ook vrij om zich op elk moment vanuit deze positie voort te bewegen.

• Vereisten in de eerste maanden Een kind, dat meer tijd nodig heeft voor het zich kan draaien of voor het kan zitten, ontwikkelt zich over het algemeen langzamer. Want elke stap in de ontwikkeling komt voort uit de vorige fase. De mobilisering is ook van groot belang voor de cognitieve ontwikkeling. Daarom moet u uw kind zo snel mogelijk actief ondersteunen. • Informeer

u over de afzonderlijke ontwikkelingsfasen van een kind. • Ontwikkel samen met de therapeuten realistische doelen. • Biedt uw kind een veilige houding en ondersteuning, maar neem hem niet alle initiatief uit handen. • Biedt veel speelse prikkels aan. Meer tips vindt u in het therapiehandboek van het Early Activity System (EAS).

Activeren van de lichaamswaarneming

Contact maken en aandacht opeisen

Ondersteuning van centralisatie van hoofdromphouding. Verwerking van houdingsachtergrond (hoofd-rompstabiliteit)

8  Ottobock

Verbetert slikproces/ voedingsopname

Stimuleert de vorming van het heupgewricht in de vroege ontwikkeling

Waarom liggen?

Profylaxie voor orthopedische gevolgschade

Vergroot de botdichtheid en vermindert het risico op botbreuken

Strek uw hand vlak uit en omvat zo de schouders van het kind. Let daarbij op dat de armen van het kind mee naar voren worden genomen en dat uw duimen niet in de oksels van het kind grijpen.

• Goed tillen Kinderen richten zich niet op vanuit rugligging. Dat zou veel te zwaar zijn en zou de rugwervels zwaar belasten. Alle kinderen draaien zich eerst op hun zij of gaan in een viervoetstand. Let er daarom op dat wanneer u het kind optilt, u het steeds via zijligging draait. Daarbij hoeft u het hoofdje niet te ondersteunen, omdat u bij een juiste handelswijze de zwaartekracht laat meewerken. Uw baby ligt in de regel gedurende 40 weken opgerolt in het moederlichaam. Eenmaal geboren dan blijft hij ook in de eerste maanden nog in een gebogen houding. Gebogen bewegen is niet schadelijk voor het kind. Overstrekking is gevaarlijk – en dat wordt door de draaibeweging en door correct dragen vermeden.

Draai uw kind via zijligging naar bijna buikligging. De blik van het kind is naar beneden gericht en de belasting ligt op de onderarm van het kind.

Til nu het kind op. Daarbij valt het hoofdje door de zwaartekracht naar voren. De rug is gebogen. Zo heeft u het goed gedaan. Draai het kind nog verder.

Het glijdt dan automatisch in uw arm.

Let tot slot op dat u uw kind dicht bij het heupgewricht vasthoudt. Daarbij mag een beentje door de zwaartekracht naar beneden bengelen. Deze positie ondersteunt de plaatsing van de heupkop in het pannendak en bevordert een natuurlijke rijping van het heupgewricht.

Berat reribus plab int optatem. Et ra idem sa cum non num veni as sint, aut luptam net fuga. Nem que nobis nobisti oriovit aut vel eseque doluptat quist mintist ecto dimaion rempers perfers peribea volut qui di bearc llecerum atem. Acepudam eaquiberitat.

Transport & rijden De dag komt op snelheid: veilig onderweg Oeioei, al zo laat? Niets aan de hand. Met de auto, de bus de trein of te voet: uw kind moet op weg naar school of de kleuterschool niet alleen een goede houding hebben, het moet ook zijn omgeving goed kunnen waarnemen. Ottobock kinderwagens en -buggy‘s evenals de autostoel Lars geven het kind de nodige stabiliteit. Bovendien ontlasten ze het kind en geven het de nodige ondersteuning tijdens de therapie. Op elk moment. Ze groeien mee en en kunnen vlot worden aangepast aan mogelijke veranderingen in het ziektebeeld. Daarom zijn er zoveel modellen en uitgebreide uitrustingsvarianten. Allemaal met hetzelfde doel: het transport gemakkelijk te maken. Zodat het ook wel eens snel kan gaan.

1

Voor kinderen van 1 tot 10 jaar, die meer ondersteuning nodig hebben is de Kimba Neo buggy in (bijna) elk geval de juiste oplossing. Kimba Neo veert tegen stoten (tegen spasmen), biedt een actieve en ontlastende zitpositie en is voor bijna elke behoefte individueel instelbaar.

2 In de stad en op reis is de Lisa buggy de beste keuze voor kinderen met lichte beperkingen (van 3 tot 16 jaar): Lisa is compact, licht, gemakkelijk te vouwen en zeer stabiel. Dankzij de zwenkwielen voor kunt u de Lisa ook in smalle ruimten gebruiken. 3 Voor snel, ongecompliceert transport van kinderen tussen 3 en 8 jaar is de compacte wendbare Eco buggy precies goed. Hij blijft goed rijden ook op geplaveide wegen of oneffen bodem. 4 Lars is een draaibare autozit voor kinderen van 2 tot 10 jaar. Het zitje kan voor de deuropening worden gedraaid zodat u uw kind gemakkelijk kunt laten zitten en meteen vastsnoeren.

Kimba Neo

Lisa

Grootte 2 4–10 jaar

Grootte 2 6–16 jaar

Grootte 1 1–6 jaare

10  Ottobock

Grootte 1 3–8 jaar

ECO buggy

Grootte 1 5–10 jaar

Lars autostoel

Grootte 1 2–6 jaar

Grootte 2 4–10 jaar

• De juiste keus van de kinderwagen Een paar vragen helpen u en uw adviseur van de rolstoeldealer bij de correcte keuze voor een kinderbuggy of kinderwagen: • Wat

is de leeftijd van het kind en hoe lang verwacht u dat het in de kinderwagen of buggy moet zitten? • Welke behoefte heeft uw kind en welke doelstellingen streeft de therapie na? • Hoe sterk moet de kinderwagen aanpasbaar zijn aan wisselende behoeften? • Waarbij gebruikt u de kinderwagen voornamelijk? Moet hij ook met de auto mee kunnen? • Hoe eenvoudig zijn onderhoud en transport per auto of openbaar streekvervoer? Kijk ook op de checklist op de volgende bladzijde!

Buggy of kinderwagen? Welke is de juiste? Voor deze vragen is er geen eenduidig antwoord, omdat de keuze altijd is afgestemd op de behoefte van het kind. Grofweg ligt de keuze tussen een buggy of een kinderwagen. Ottobock buggy‘s zijn met name bedoeld voor transport van kinderen die op grond van ontbrekende motivatie of lichte houdingszwakte voor langere afstanden op een transportmiddel zijn aangewezen. Dat verklaart meteen waarom u niet een gewone buggy zou moeten kopen. Onze Ottobock buggy‘s zijn ook geschikt voor het grotere kind. Dat is te zien aan de materiaalkeuze en de hogere maximale belasting. Bovendien zijn de buggy‘s steeds voorzien van een stevige voetsteun die het kind de nodige basis geeft bij het waarnemen van zijn wereld. Het helpt uw kind om zijn lichaam beter te voelen en recht te houden. Een buggy is steeds zo ontworpen dat de zit licht achterover is gekanteld en het materiaal een beetje meegeeft. Wanneer uw kind zich helemaal niet rechtop kan houden, heeft u een wagen nodig waarin u uw kind bovendien nog kunt positioneren. Deze kinderen hebben een stabiele en stevige zitcorrectie nodig. Dat wil zeggen een stabiele en rechte basis. Daarom is bij een Ottbock kinderwagen de zit- en rugbasis altijd uit aluminium. Daarop kunt u, op maat en naar behoefte van het kind, polstermateriaal, accessoires en positioneringsgordels aanbrengen. Bovendien is een kinderwagen nog uitgerust met andere functies zoals een zitkanteling of voetensteunverstelling.

12  Ottobock

Wat kan/biedt de buggy?

Kimba Neo

Betrouwbare steun



Wisselen tussen actieve en meer ontspannen houding is mogelijk



Geveerd (tegen spasmen)



Vering kan in overeenstemming met het gewicht van het kind worden gekozen



Individuele instelling van zitbreedte, -diepte en -hoek is mogelijk



Ondersteuning van het hoofd (optioneel) en heupen is individueel instelbaar



Ligpositie is mogelijk



Het zitje kan omgekeerd op het onderstel worden geplaatst om oogcontact met het kind te kunnen hebben



Stabiel materiaal



Stabiele wielen



Zwenkvergrendeling voor oneffen bodem



Hoe bevalt de reha-wagen mij?



Buggy 1

Buggy 2

Buggy 3

10 Tips voor een gezonde ouderrug

• Kinderen dragen en jezelf sparen Bijzondere kinderen verlangen meer lichamelijk contact: ze moeten vaker op de arm worden genomen. Dat is een last die meestal bij de moeder ligt. Vaak houdt ze het kind op de arm en doet ze met de andere arm huishoudelijk werk. Deze extreem belastende lichaamshouding veroorzaakt relatief snel gemene rugklachten. Neem daarom de moeite om uw rug zo goed en zo kwaad het kan te sparen.

Vermijd hectische toestanden. Eerst rustig ademen. Doe de grootste huishoudelijke klussen wanneer iemand anders zich over het kind kan ontfermen. Zet het kind even neer wanneer u andere taken uitvoert. Sta stabiel en met beide benen stevig op de grond. Maak uw heupen „stijf“ en vermijd dat ze inknikken.

zonder draaghulp

Draag uw kind niet op de heup. Dan knikken ze soms automatisch door. Buig u met het kind in de arm niet naar voren of naar opzij. Houd de rug zo recht mogelijk. (Wanneer u de borst naar voren en de schouders naar achteren drukt, richt u zich automatisch op.) Til lasten niet op door u naar voren te buigen, maar druk het gewicht vanuit uw knieën omhoog. De rug blijft daarbij recht.

10

Doe regelmatig oefeningen om uw rugspieren te versterken (die kunt u bij uw zorgverzekeraar krijgen of bij de fysiotherapeut).

met draaghulp (bijvoorbeeld EasyRider® verkrijgbaar via Ottobock) Het dageljkse leven de baas – 24-uurs-concept  13

Kleuterschool & school Spannend tot de middag: leren voor het leven „Hallo Tim! Hallo Robine!“ De vrienden van uw kind zijn al op hun plaats. Op de kleuterschool en in de grote school nemen kinderen veelvuldig prikkels waar, leren ze zich te concentreren, verwerven kennis en – minstens zo belangrijk – sociale vaardigheden. Om een kind te laten leren, moet hij stabiel kunnen zitten en zich goed voelen. Zitsystemen moeten drie criteria vervullen, zodat het kind de eisen van de school of kleuterschool aan kan: houdingscontrole ondersteunen, comfortabel zijn en de huid sparen. De zitsystemen en therapiestoelen van Leckey stabiliseren het bekken met individueel instelbare pelotten, die erbij helpen de romp, het hoofd en de benen te positioneren. Een stabiel bekken is een vereiste voor de correcte houding van romp en hoofd. En dat is dan weer het uitgangspunt voor een goede concentratie en vrije beweeglijkheid van de armen.

1 De individueel instelbare PAL vroeg interventiestoel positioneert kinderen op vroege leeftijd al veilig en geeft hem mogelijkheid tot deelname aan activiteiten van de groep, ook bij zitten aan tafel. De houten stoel is verkrijgbaar met diverse onderstellen. 2 D  e Everyday Activity Seat is een therapiestoel voor elke dag en voor gezamenlijke dagelijkse situaties, waarvoor een traditionele stoel niet toereikend is. Door de vele opties en uitrustingsmogelijkheden kan de stoel bij houdingszwakte en bij behoefte aan waarneming worden gebruikt.

En natuurlijk voor de communicatie met Tim en Robine.

PAL Grootte 1 Grootte 2 Grootte 3 Grootte 4

14  Ottobock

1–3 jaare 2–5 jaare 4–8 jaar 7–12 jaar

Everyday Activity Seat Grootte 1 1–6 jaar Grootte 2 5–12 jaar Grootte 3 11–18 jaar

Squiggles zitsysteem

Grootte 1 1–5 jaar

Mygo zitsysteem Grootte 1 3–10 jaar Grootte 2 8–14 jaar

KIT zitsysteem Grootte 1 12–18 jaar Grootte 2 va. 16 jaar

3 Voor kinderen met ernstigere beperkingen in de eerste vijf levensjaren: het Squiggles zitsysteem positioneert bekken, romp, hoofd en benen en laat dan toch nog zorgeloos bewegen toe. 4

Het Mygo zitsysteem geeft kinderen met ernstige beperkingen in de leeftijdscategorie tussen 3 tot 14 jaar een stevige houding dankzij de omvattende bekkengordel. Het modulaire systeem in twee maten verhindert foutieve positie van de bekken. Het is flexibel aanpasbaar aan uw kind.

5 Het KIT zitsysteem voor grotere kinderen vanaf 12 jaar vult de verzorgingsmogelijkheid tot aan volwassenensystemen (in 2 grootten). Het geeft een goede positionering zoals bijvoorbeeld nodig is tijdens het eten.

• Waarom is zitten zo belangrijk? Op weg naar (zelfstandige) mobiliteit is zitten een voorwaarde voor kleine kinderen. Zitten is belangrijk omdat het • het evenwicht bevordert • de spieren versterkt, • onontbeerlijk is voor de geestelijke ontwikkeling, • de opname van prikkels • de deelname aan het sociale leven stimuleert. Kinderen die niet zelfstandig kunnen zitten moeten vroegtijdig worden geholpen, zodat ze hun energie niet hoeven te spenderen om een stabiele opgerichte houding te bewaren, maar deze op hun omgeving kunnen richten.

α Verhoogt zelfstandigheid

Verbetert de voedingsopname, mond- en tongmotoriek

Verandert gezichtshoek

Bevordert ademhaling en spraak

Waarom zitten?

Sociale integratie

Meer spelvariatie, omdat de handen niet nodig zijn om te steunen. Deze kunnen voor grijpen en ervaren woden gebruikt.

Stimulatie van de botgroei

10

Verbetering van de vitale functies

16  Ottobock

10

Voorwaarde scheppen voor de voortbeweging

Verandering in de aandacht

• Hier kan je Dennis inkleuren!

Vrije tijd & spelen En nu: de wereld ontdekken Eindelijk vrij. Met anderen de wereld – of tenminste het huis – veroveren. Bij het spelen verzamelen kinderen indrukken en ervaringen, ontwikkelen ze lichaam en geest, verwerven ze zelfbewustzijn en sociaal gedrag. Een belangrijke voorwaarde is mobiliteit. Het vermogen tot interactie met anderen. Tot de achttiende levensmaand leert het kind op eigen benen te staan. Een sterk vertraagde of foute ontwikkeling kan de latere loopvaardigheid ernstig beperken. Want het lichaamsgewicht drukt het bovenbeen in de heupkom, zodat het heupgewricht goed kan rijpen. De verschillende loophulpen van Ottobock ondersteunen uw kind bij het verwerven en oefenen van de belangrijke functies bij het staan en het lopen. Het frame van de loophulp bevindt zich voor of achter het kind. Is het frame vóór het kind, dan zorgt deze voor stabiliteit bij een onzeker looppatroon. Een loophulp die zich achter het kind bevindt geeft het de mogelijkheid om met de steunmusculatuur van het bovenlichaam te werken. En zo kan het kind de wereld op ooghoogte tegemoet zien.

KidWalk Grootte 1 1–7 jaare Grootte 2 5–12 jaar

18  Ottobock

Nurmi Neo Grootte 1 tot 125 cm Grootte 2 tot 145 cm Grootte 3 tot 160 cm

Walk Star Grootte Grootte Grootte Grootte Grootte

1/2 tot 144 cm 1 tot 122 cm 2 tot 137 cm 3 tot 155 cm 4 tot 175 cm

Yogi

Grootte 1 tot 145 cm Grootte 2 tot 160 cm

1 De dynamische loophulp Kidwalk geeft kinderen van 1 tot 12 jaar met ernstige beperkingen een stevige ondersteuning aan bekken en romp en maakt een natuurlijk gangpatroon zonder hulp mogelijk. Het uitgangspunt van de KidWalk oriënteert zich op een onopvallende motorische ontwikkeling van het kind. 2 De Nurmi Neo is een trekrollator in drie maten, met het frame achter het kind of jongere. Verschillende grepen en heuppelotten zorgen voor een optimale instelling op het gangpatroon. 3 De Walk Star is een opvouwbare trekrollator met het frame achter, die bijzonder licht en smal is. De rollator is in vijf maten leverbaar, voor kinderen, tieners en volwassenen en is handig om snel te transporteren. 4 De Yogi is een opvouwbare naar voren gerichte duwrollator voor kinderen en jongeren. Hij is in twee maten leverbaar. Hij is bedoeld voor kinderen die goed hun gewicht kunnen dragen maar heel onzeker lopen.

• Waarom is lopen zo belangrijk? Lichamelijk • traint de spieren • oefent coördinatie, lichaamswaarneming (propriocepsis) en evenwicht • bevordert de heupstrekking en bekkenoprichting Neurologisch het ruimtelijk bewustzijn • ondersteunt de zintuigelijke waarneming • oefent

Sociaal contact op ooghoogte in de hand • helpt de omgeving te verkennen • werkt

Psychisch

• bevordert

de zelfstandigheid • verhoogt het zelfbewustzijn

Beweging & sport In de middagzon: tempo maken De wind voelen, actief worden, zich verbonden voelen met de wereld. Ook kinderen die niet met loophulpen kunnen worden geholpen, willen zelfstandig zijn, hebben behoefte aan beweging, willen vrij zijn om actief te zijn – samen met andere kinderen. Ottobock heeft een breed assortiment rolstoelen voor kinderen en jongeren van elke leeftijd en elke beperking ontwikkeld (overigens ook voor verschillende sporten). Deze volgen de basisregel „zo veel mogelijk zelf actief zijn en zoveel ondersteuning als nodig“. De rolstoelen moeten uw kind veilig ondersteunen, verkeerde houdingen vermijden, de huid sparen – en goed passen in het dagelijkse leven. De rolstoelleverancier stelt de rolstoel in op de individuele behoeften van uw kind. Zo nodig kunnen wij ook speciaal maatwerk leveren. Omdat elk kind recht heeft op mobiliteit en op zijn eigen plekje in de wereld.

1 De individueel instelbare elekrische rolstoel Skippi met hoog-laagzit (optie) en diverse sturingsmogelijkheden ondersteunt de bewegingsdrang en het plezier van het ontdekken bij kinderen die hun rolstoel niet manueel kunnen aandrijven. 2 De BRAVOracer is een handbewogen rolstoel met verschillende positioneringsmogelijkheden voor actieve kinderen met lichamelijke beperkingen. Het uiterst stabiele frame met breed voorframe biedt maximaal plaats voor abductie. 3 Jongeren met lichamelijke beperkingen kiezen gemakkelijk voor de Avantgarde Teen2/VR. Deze rijdt licht, is wendbaar en gemakkelijk op te vouwen. Het speciale abductieframe houdt het bekken, de voeten en benen in een goede positie. 4 De combinatie Mygo Seating system in combinatie met Skippi onderstel heeft als voordeel besturingsmogelijkheid voor de begeleider.

Skippi

20  Ottobock

BRAVOracer

Avantgarde Teen 2/VR

Mygo Seating System op Skippi onderstel

• Wanneer welke rolstoel? Welke rolstoel precies voor uw kind geschikt is, valt over het algemeen moelijk te zeggen. In principe geldt: hoe ernstiger de beperking, des te belangrijker zijn positioneringshulpen, veiligheid, stabilititeit, een lichtgewicht en individuele instellingsmogelijkheden. • Voor

kinderen die de rolstoel zelf kunnen manoeuvreren en aandrijven zijn manuele actiefrolstoelen geschikt. • Elektrische rolstoelen zijn geïndiceerd wanneer de spierkracht of de motoriek van de handen niet toereikend is. Elektrische rolstoelen kunnen met een joystick of andere bijzondere hulpen worden bestuurd. • Zogenaamde omgevingsbesturing geeft kinderen toegang tot de technische wereld. Hiermee kunnen ze bijvoorbeeld deuren openen, computers of radio door middel van infrarood, radiotelegrafie of via Bluetooth bedienen.

Therapie & staan ´s Middags naar de therapie: stappen vooruit zetten Nog eenmaal roept de plicht. Opstaan in de stahulp. Want staan, ook wanneer deze is ondersteund, is uit fysiologisch en sociaal oogpunt buitengewoon belangrijk. Heel belangrijk in de ontwikkeling van het kind: want alleen door tijdig rechtstaan kan de heup zich optimaal ontwikkelen. De orthopedische gevolgschade kan anders het oprichten en bewegen ernstig in de weg staan (zie informatieblok rechts). Kinderen, die niet op eigen kracht in stand kunnen komen, lukt het wel met hulpmiddelen van Ottobock en Leckey. Wij hebben stasystemen ontwikkeld, die aan de verschillende mogelijkheden van deze kinderen voldoen, naargelang leeftijd en ontwikkelingsfase. Volgens het principe het kind zoveel activiteit als enigszins mogelijk toe te staan om zijn spieren te stimuleren, maar hem net zoveel te ondersteunen als nodig om foute houdingen te vermijden. Dan lukt het ook met de behandeling.

1 Al vroeg ondersteunt de Squiggles stander de sociale en fysiologische ontwikkeling van uw kind. Hiermee kunnen kinderen van een tot ongeveer vijf jaar rechtop aan het leven deelnemen. Het onderstel maakt een kantelpositie in buik- of rugligging mogelijk. 2 De Mygo stander biedt kinderen vanaf vier jaar, die een complexe ondersteuning nodig hebben, een natuurlijke rechtopstaande lichaamshouding met volledige ondersteuning van het lichaam. Danzij de verbinding van beweegbare voetplaat en kniesteunen slagen ook kinderen en jongeren met contracturen in heup- en kniebereik, rechtop te staan. Kantelpositie in buik- of rugligging mogelijk. 3 De Horizon stander is een stabiele, elektrisch in hoogte verstelbaar sta-apparaat voor vier- tot achttienjarigen. Het is zowel in buiklig als in ruglig te gebruiken.

Squiggles stander

Grootte 1 1–5 jaar

22  Ottobock

Mygo stander Grootte 1 4–10 jaar Grootte 2 8–14 jaar

Horizon stander Grootte 1 4–10 jaar Grootte 2 10–18 jaar

Statafel voor kinderen en volwassenen Grootte 1 tot max. 140 cm Grootte 2 tot aan de maten voor volwassenen

4 De statafel stimuleert het zelfstandig staan van kinderen en jongeren van zes jaar en ouder tot in volwassenheid. Het kind komt naargelang zijn kracht alleen of met behulp van de manuele of elektrische gordelinstallatie gaandeweg tot in staande houding.

• Hoe zet je een staapparaat goed in Naast hun dagelijkse activiteiten moeten kinderen met spierverkorting een dagelijkse statraining doormaken. Ze oefenen het rechtop staan en hebben, afhankelijk van het ziektebeeld, een statafel nodig met rug- of buikligging. Kinderen met een lage basisspanning in hun spieren, waarbij de eerste stapoging, die eruit bestaat hun lichaamsgewicht op hun voeten te dragen, niet vanzelfsprekend is, moeten in rugligging beginnen. Dat geldt eveneens voor kinderen, die pathologische bewegingspatronen vertonen en zich sterk naar achteren overstrekken. Kinderen met ademhalingsmoeilijkheden kunnen het sta-apparaat het beste vanuit buikligging gebruiken, zodat ze goed kunnen „ophoesten“ en het slijm weg kan lopen. De buikligging is ook gunstig wanneer kinderen toenemend onderarm- en handsteun vertonen.

Bevordert ademhaling en spraak

Het kind communiceert op ooghoogte met leeftijdsgenoten

Positieve invloed op het welbevinden, aandacht en slaapritme

Regelt de spijsvertering en verbetert de nier- en de blaasfunctie.

Waarom staan?

Rekt de spieren en verhindert het ontstaan van contracturen

Stimuleert de rijping van het heupgewricht in de vroege ontwikkeling Verbeterde doorbloeding, activering van de circulatie

24  Ottobock

Verhoogt de botdichtheid en vermindert het risico op breuken

Verbetert de huidstructuur door voorkomen van drukplekken, die kunnen optreden bij lang zitten

• De belangrijkste therapiën en wat zij bewerkstelligen Kinderen met neurologische stoornissen moeten veel aanleren wat anderen „tussendoor“ verwerven. Elk kind heeft zijn eigen leerdoelen waarvoor de verschillende therapiën individueel worden gecombineerd. Een bijzondere plaats wordt uiteraard ingenomen door fysiotherapie. Die leert het kind voornamelijk zijn eigen lichaam zo goed mogelijk te beheersen en foutieve houdingen te vermijden. Daarvoor zijn er veel verschillende methoden en concepten.

• 1. Bobath-concept Het Bobath-concept beoogt constante herhaling van de beweging, om de hersenen door middel van deze prikkels ermee te helpen bepaalde hersengebieden te ontwikkelen, cq verbindingen naar deze hersengebieden tot stand te brengen. Daarbij activeert de therapeut doelgericht de verwaarloosde lichaamsdelen. Bij de behandeling zijn familieleden en begeleiders betrokken om de processen in ADL situaties in te oefenen. • 2. Perfetti-therapie De neuropsychiater ging, net zoals Bobath ervan uit, dat in de hersenen verbindingen moeten worden gelegd. Maar hij ondervond daarbij, dat prikkels alleen daarvoor niet toereikend zijn, omdat de kinderen de geoefende bewegingspatronen ook bewust moeten ervaren. De patiënt moet leren zich gecontroleerd te bewegen. • 3. Vojta-therapie De tschechische neuroloog Václav Vojta ging ervan uit dat natuurlijke bewegingspatronen bij ons allen inherent zijn. Deze bewegingen kunnen geflexmatig worden opgeroepen, wanneer men bepaalde posities in de juiste prikkel plaatst. Een bijzonder voordeel is, dat deze therapie al bij zuigelingen kan worden ingezet.

• 4. Conductieve therapie De conductieve therapie stelt dat lichaam, emotie, geest en spraak elkaar wederzijds beïnvloeden en elke mens op elk vlak op gelijke wijze kan worden gestimuleerd. De kinderen leren de omgeving bewust waar te nemen en zich in omgang met anderen in de groep te integreren. Deze therapie wordt niet gezien als behandeling dan wel als uitdaging of prikkel. • 5. Ergotherapie De ergotherapie oefent concrete werkzaamheden in die voor een zo mogelijk zelfgekozen leven belangrijk zijn; bijvoorbeeld aankleden, eten, spelen, maar ook schoonmaken. Dit vergt natuurlijk ook sociale en culturele ontwikkeling van het kind, dat leert de dagelijkse dingen te beheersen en zich daarbij in de gemeenschap te bewegen en te ontwikkelen. • 6. Logopedie De logopedie helpt kinderen met beperkingen zich mondeling beter te uiten. Het behandelt spraak- en spreekproblemen, traint de stem en de uitspraak, oefent technieken tegen slik- en gehoorstoornissen. Hier ligt het belangrijke terrein van sociale integratie.

Lichaamsverzorging & baden Na een lange dag: lekker in de badkuip Poeh, dat was vermoeiend. Nu nog in bad. En opdat het niet wéér een opgave wordt voor ouders en kind, vergemakkelijken de hulpmiddelen van Leckey en Ottobock het baden en wassen. Men kan niet genoeg handen hebben om zijn kind tegen te houden, te wassen, te verzorgen, te masseren en met hem te spelen en te communiceren. En dat alleen nog maar voor de dagelijkse lichaamsverzorging. Hulpmiddelen zijn daarom voor alle betrokkenen belangrijk. Wanneer douchen, baden en wassen fijn is, accepteren kinderen de dagelijkse lichaamshygiëne gemakkelijker en ondergaan het als belangrijke dagelijkse handeling. Elk kind houdt van de lichamelijk aandacht van de ouders (zie „basale stimulatie“ rechts). Douche- en badlighulpen maken het voor het kind eenvoudig en comfortabel. Maar ook voor de ouders, want op een glad oppervlak verhogen ze de veiligheid – en met de Hubfix helpen ze de ouders ook bij het tillen. Ten slotte was de dag inspannend genoeg.

Robby badhulp Grootte 1 3–13 jaar Grootte 2 8–18 jaar

26  Ottobock

Leckey badhulp Grootte 1 Grootte 2 Grootte 3 Grootte 4

1–5 jaar 4–9 jaar 8–14 jaar 12–18 jaar

Hubfix

Grootte 1 belasting tot 30 kg Grootte 2 belasting tot 45 kg Grootte 3 belasting tot 55 kg

Douche-onderstel voor Leckey badhulpen

Telescopeerbaar voor alle maten

1 Dankzij het lage zwaartepunt is er bij de badhulp Robby (in twee maten voor kinderen tot 60 kg) betrekkelijk weinig water nodig in de badkuip. Robby kan compact worden gevouwen en weggelegd, is eenvoudig mee te nemen en past bijna overal in. 2 De Leckey douche- en badhulp (in vier maten voor kinderen tot 72 kg) is ideaal voor de dagelijkse hygiëne. Het systeem bestaat uit een multifunctioneel basisonderstel en een speciaal onderstel voor in de douche. (4). 3 Hubfix is een mechanische lift voor in de badkuip, die met zijn krachtige zuigpoten stevig in de badkuip staat. Op de uittrekbare zijdelen kunnen verschillende badhulpen worden vastgezet.

• Basale stimulatie Baden en wassen van uw kind kunt u uitstekend gebruiken voor de basale stimulatie (een vorm van therapie). Basale stimulatie levert prikkels voor de zintuigen, waarmee u de waarneming van uw kind oefent en een (non verbale) communicatie ontwikkelt. Basale stimulatie kunt u bewust bij alle dagelijkse handelingen inzetten. Basale stimulatie: • akoestisch bijvoorbeeld zingen, zoemen, praten, trommelen • optisch bijvoorbeeld licht, kleuren, waterspelletjes, mobilen • haptisch bijvoorbeeld strelen, douchen • lichamelijk bijvoorbeeld wisselligging, massage, schommelen • olfactorisch bijvoorbeeld bloemen, eten enz. • proeven bijvoorbeeld lekker eten

Slapen & dromen De maan schijnt: zoete dromen Ontspan je maar. Slaap lekker en droom maar fijn over de belevenissen van de dag. Dat lukt het beste wanneer de slaapplaats klopt, het kind ontspannen ligt en spasmen worden voorkomen. Hierbij hoort niet alleen een ontspannen houding, maar ook een goed ontlasting van sterker belaste plaatsen – en de huid – evenals een goede temperatuurregeling. Daarvoor heeft Leckey een speciaal matras met passende accessoires. De beste houding van uw kind kent u als ouder het beste. Waar u verder nog op kunt letten kan de therapeut u vertellen. Dan herstelt het kind `s nachts van de inspanningen van de dag. En en passant stimuleert een correcte ligging de lichamelijke ontwikkeling van het kind. Zo leert het bijna slapend.

Leckey Sleepform

Grootte 1* 0–1 jaar Grootte 2* 1–5 jaar

28  Ottobock

Grootte 3** 1–5 jaar

Grootte 4** 5–18 jaar

*Past in een kinderbed **Past in een eenpersoonsbed

1 Sleepform positioneert kinderen van 0 tot 18 jaar bij het rusten en het slapen. De combinatie van vacuümkussen (voor de positionering), Airflowmatras (door drukontlasting) en temperatuurcontrole-laken (voor de temperatuurregeling) steunt en ontlast uw kind.

• Waarom positioneren bij het slapen zo belangrijk is Het grootste deel van de dag brengt uw kind door met slapen. Een goede houding is van wezenlijk belang voor de lichamelijke ontwikkeling en bepalend voor de latere mobilisering. Gewone huismiddelen (positioneringsslang, kussens, handdoeken, dekens) kunnen wegglijden met mogelijk rampzalige gevolgen: • het kind glijdt weer in een foute houding. • het ontwikkelt drukplekken, terwijl het materiaal de probleemhuid niet meer ontlast. • De ontbrekende hoofdrompondersteuning kan een gestoord slikpatroon tot gevolg hebben. • Kinderen met wisselende spierspanning (tonusverhouding) kunnen gemakkelijk onder het kussen terechtkomen en dreigen te stikken. Positioneringssystemen ontlasten de huid, regelen de temperatuur en zorgen voor een vaste en veilige slaap.

Notities

w

30  Ottobock

w

Het dageljkse leven de baas – 24-uurs-concept  31