Mededelingenblad Heemkundekring Son en Breugel Jaargang 41 ---------------maart 2015
UITNODIGING VOOR LEZING OP DINSDAG 24 MAART 2015 DOOR KLAAS DE GRAAFF MET ALS TITEL: CRIMINALITEIT IN HISTORISCH PERSPECTIEF. DEZE KEER BIJ UITZONDERING IN ‘LA SONNERIE’!
informatie te kunnen geven over alles wat groeit en bloeit en de gidsen van de Heemkundekring verdiepen zich in de geschiedenis van dit gebied. De start van de wandeling is om 13.30 uur. We starten bij het wandelpad aan de Thermaelaan schuin tegenover de ingang van begraafplaats Wolfswinkel. Hier kunt u de auto parkeren.
Criminaliteit is een beladen begrip. Dagelijks worden we via televisie, radio, kranten en social media overspoeld door ernstige en minder ernstige wetsovertredingen. Was dat in het verleden dan minder? Vergeet het maar! Alleen met zoveel minder mensen, andere maatschappelijke verhoudingen en culturele verschillen werpen sommige gebeurtenissen een ander daglicht op dit fenomeen. Als we de negentiende eeuw bijvoorbeeld als beginpunt nemen, dan zien we ook moorden, inbraken, overvallen en zedendelicten aan ons verschijnen. Criminoloog Klaas de Graaff (*1939) heeft zich in de samenleving van destijds op dit punt verdiept en zal ons het één en ander vertellen. Hij zal Klaas de Graaff zich in hoofdzaak op de provincie Noord Brabant richten en waar hij Son en Breugel tegenkwam de schijnwerper ook daarop richten. Daarnaast is hem als gepensioneerd directeur binnen het Nederlandse gevangeniswezen de wereld van de crimineel niet onbekend. Klaas de Graaff is woonachtig in Nuenen, deed veel vrijwilligerswerk en schreef boeken, onder andere over historische branden en gruwelijke moorden in Brabant. Datum: Dinsdag 24 maart. Plaats: Kapelzaal van ‘Hotel la Sonnerie’ te bereiken via de hoofdingang. Aanvang: 20.00 uur precies. De entree is gratis en introducés zijn welkom.
De route zal ongeveer twee kilometer lang zijn, het tempo ligt laag. Wandelschoenen aanbevolen. Iedereen is welkom op deze al weer voor de vierde keer georganiseerde gezamenlijke publiekswandeling. Deelname is gratis. ââââ VERSLAG VAN DE ALGEMENE LEDENVERGADERING GEHOUDEN OP WOENSDAG 25 FEBRUARI 2015 Plaats: ‘Den Bauw’, Breugel. Aanvang: 20.00 uur. Aanwezig: Bestuur en leden, tezamen 52 personen. 1. Opening De voorzitter, Sjef den Uijl, opent de vergadering en heet iedereen van harte welkom. De voorzitter vraagt om een moment van stilte voor de leden die in 2014 zijn overleden en voor ons lid Karien van Vroonhoven die op 22 februari jl. is overleden. 2. Goedkeuring verslag van de jaarvergadering van 19 februari 2014 Er zijn geen opmerkingen over het verslag. Het verslag wordt daarom onder dankzegging aan de secretaris goedgekeurd. De actie om de eigenschappen van gezochte vrijwilligers beter te beschrijven en beter te specificeren wat de werkgroepen doen, heeft geresulteerd in een organisatieschema van de Heemkundekring in 2014. De voorzitter zegt toe dit schema in 2015 verder uit te werken. 3. Mededelingen Afmeldingen zijn er van Wilfred Dirckx en Bart van Gils. De voorzitter doet een oproep aan alle leden om zich als vrijwilliger aan te melden. Op dit moment is er behoefte aan de volgende soorten vrijwilligers: • Voor de organisatie van de jaarlijkse fietstocht. Geit meldt zich hiervoor aan. • Gidsen om dorpswandelingen te leiden. Hiervoor melden Betty van der Dennen en Henk Hutten zich aan. • Voor de Werkgroep Monumenten. Carel Verdonschot legt uit wat de taak van de leden van de werkgroep is; kennis over cultuurhistorische aspecten is belangrijk. Betty van der Dennen meldt zich als lid aan.
ââââ UITNODIGING VOOR EEN PUBLIEKSWANDELING OP ZONDAG 19 APRIL 2015 DOOR HET GEBIED 'DE SONSE BERGEN'. U wordt uitgenodigd voor een wandeling met gidsen op zondag 19 april a.s. door het gebied ‘de Sonse Bergen’. Deze wandeling is een gezamenlijk initiatief van het IVN en de Heemkundekring omdat natuur en historie in dit gebied samenkomen. Als het weer wat mee wil werken wordt het een leuke middag. De gidsen van het IVN bereiden zich al voor om u veel 1
• Voor de Werkgroep Fotografie. Nu de Heemkundekring de Collectie Van Oorschot heeft verworven, moet er heel veel werk worden verzet. Er is met name behoefte aan personen die goed met de computer overweg kunnen (scannen van foto’s) en personen die goed ingevoerd zijn in de lokale omstandigheden. Ineke Wilbrink en Marijke den Uijl melden zich aan. Mary Waterschoot vraagt het bestuur om de oproep ook in het Mededelingenblad te plaatsen. De voorzitter zegt dit toe.
proberen we zoveel mogelijk alles via de bank te laten lopen. De post schulden ad € 600 betreft een nog te verwachten rekening van De Zwaan vanwege het jubileumfeest. De rekeningen die we hierover van De Zwaan kregen waren niet correct. Exploitatierekening 2014 De ontvangsten beliepen in 2014 € 24.002 en de uitgaven waren € 21.791, dus een voordelig saldo van € 2.212. Van de boeken ‘Son en Breugel 1960-1970’ zijn 545 exemplaren verkocht. De opbrengsten van lezingen en wandelingen worden voortaan als een aparte post getoond. Onder overige opbrengsten vallen o.a. verkoop dvd’s en opbrengsten van jaarmarkt. Aan de uitgavenkant staat een nieuwe post ‘Afschrijving inventaris’. Het hierbij behorende bedrag van € 206 betreft de afschrijving van de twee nieuwe PC’s. Doordat het Brabants Heem in 2014 niet gelukt is het nieuwe Collectie- en Registratiesysteem op te leveren, zijn de uitgaven hiervoor € 0. De Sonnius-tentoonstelling is binnen de begroting gebleven. De kosten voor de jubileumviering waren bijna € 1.000 minder dan begroot. Jan van den Hurk vraagt waar de opbrengsten van de verkoop van het boek ‘Vergane Glorie’ te vinden zijn. Carel geeft aan dat die opbrengsten zijn opgenomen in de post ‘Boeken Son en Breugel’. Hierin zitten ook de inkomsten van de verkoop van het boek van Jean Coenen. Van ‘Vergane glorie’ werden in 2012 26 exemplaren verkocht, in 2013 8 ex. en in 2014 3 ex. Geit merkt op dat hij de invoering van de balans een goede zaak vindt.
4. Jaarverslag over 2014 De voorzitter vraagt of er opmerkingen zijn over het jaarverslag. N.a.v. pag. 7 van het Mededelingenblad: Mary Waterschoot vraagt hoe het kan dat het aantal dia’s en negatieven een afname vertoont. Frans Wilbrink legt uit dat de Werkgroep Fotografie soms stuit op dia’s en negatieven die identiek zijn aan reeds bestaande foto’s. Om dubbele opnames te vermijden worden die dia’s en negatieven dan verwijderd uit het bestand. N.a.v. pag. 8 van het Mededelingenblad: Henk Hutten heeft in een e-mail aangegeven dat de tentoonstelling over de bevrijding niet of nauwelijks in het jaarverslag staat. De voorzitter betreurt dit en zegt toe deze tentoonstelling alsnog in het verslag van deze vergadering op te nemen. Het verslag had moeten luiden: “Op verzoek van het gemeentebestuur heeft de kring in september een tentoonstelling ingericht over 70 jaar bevrijding. In de hal van het gemeentehuis d.m.v. foto’s, teksten, panelen en ander beeldmateriaal zijn de gebeurtenissen in september 1944 belicht. Voor de inrichting tekenden Henk Hutten, Gerard van den Heuvel en Wil Schoenmakers. Tegelijkertijd werd door de kring een kleine tentoonstelling in de bibliotheek ingericht over het hetzelfde onderwerp door Henk Hutten en Martin van Rooij.” N.a.v. pag. 9 van het Mededelingenblad: Geit merkt op dat het met de voorziening van de faciliteiten voor de WADNA verschrikkelijk lang duurt. De opslag van het archeologisch materiaal wordt een acuut probleem maar er is nu nog niets concreets gebeurd. De voorzitter geeft aan dat de Heemkundekring doet wat hij kan. Verder geeft Geit aan dat de rapportage over het IKEA-rapport nogal kort door de bocht is. Veel werk is niet door het archeologisch bureau maar door WADNA verricht. Het jaarverslag wordt verder goedgekeurd. De voorzitter dankt alle leden die zich het afgelopen jaar voor de kring hebben ingezet. Hij zegt blij te zijn leiding te mogen geven aan zo’n - bijna professionele - vrijwilligersclub.
6. Verslag van de kascommissie over 2014 De kascommissie, bestaande uit Mary Waterschoot en Yvonne Hendriks, heeft de boeken gecontroleerd. Namens de kascommissie brengt Mary verslag uit over 2014. De commissie heeft diverse saldi, declaraties en rekeningen steekproefsgewijs gecontroleerd en alles perfect in orde bevonden. Mary stelt de vergadering voor de penningmeester te bedanken en het bestuur te dechargeren. De vergadering gaat bij acclamatie akkoord. Mary overhandigt de penningmeester het schriftelijk verslag van de bevindingen van de kascommissie. Hierna bedankt de voorzitter de kascommissie voor haar werk. 7. Benoeming van de kascommissie voor 2015 In de kascommissie voor 2015 wordt Yvonne Hendriks herbenoemd. Als tweede commissielid wordt Hiltje van Hattum benoemd. Het bestuur zal nog zoeken naar een lid dat als reserve fungeert. 8. Begroting 2015 De penningmeester deelt mee dat de begroting 2015 ongewijzigd is omdat deze het vorig jaar al door de ALV is vastgesteld. Vanaf dit jaar zal er geen begroting voor het volgende jaar meer worden vastgesteld. De begroting voor 2016 zal dus tijdens de ALV van 2016 worden vastgesteld. Dit geeft meer mogelijkheden de begroting aan de laatste ontwikkelingen aan te passen. Martien Verbruggen vraagt waarom de post ‘Boekjes Heem’ in de begroting teruggaat naar € 1.400 terwijl de kosten voor drukwerk alsmaar stijgen. Carel bevestigt dit en verwacht ook dat de werkelijke kosten hoger uit zullen vallen. Tot slot merkt Carel nog op dat alle cijfers voortaan in hele euro’s worden weergegeven.
5. Financieel verslag over 2014 Balans per 31-12-2014 De penningmeester, Carel Verdonschot, verklaart dat het bestuur besloten heeft voortaan een balans te publiceren met een specificatie van onze bezittingen (o.a. inventaris, vorderingen) en schulden. Voordeel is ook dat hierdoor de exploitatierekening een evenwichtiger beeld zal geven van inkomsten en uitgaven. Op de nu uitgereikte balans staan de in 2014 aangeschafte PC’s onder de naam ‘Automatisering’ tegen boekwaarde (€ 1.590) op de balans. De voorraad boeken betreft 178 boeken ‘Son en Breugel 1960-1970’ voor een waarde van € 3.022. Het kasgeld (per 31 dec. groot € 54) was nodig om in het raadhuisje boeken cash te kunnen afrekenen. Normaal 2
9. Bestuursverkiezing Dit jaar is Joop Dijsselbloem aan de beurt om af te treden. Zij stelt zich weer herkiesbaar. Bij het bestuur zijn geen tegenkandidaten voorgedragen. Hierop wordt Joop door de vergadering bij acclamatie herbenoemd. 10. Rondvraag Ineke Wilbrink vraagt waarom de vergadering niet in De Zwaan wordt gehouden. De voorzitter legt uit dat we al een paar jaar de ALV in Den Bauw houden omdat De Zwaan vaak bezet is voor een biljarttoernooi. De voorzitter bedankt Geit voor het ter beschikking stellen van zijn geluidsinstallatie.
om de foto’s Maar ook is getracht uit te vinden wie er op staat. De heemkunde kring zal hier verder aan werken en alles digitaliseren. We hebben hier voor jaren werk te doen.
11. Sluiting Omdat er verder geen vragen meer zijn, sluit de voorzitter met dankzegging aan alle aanwezigen het huishoudelijk gedeelte van de jaarvergadering af. Frans Wilbrink, secretaris Pauze In de pauze werd het traditioneel door de kring aangeboden worstenbroodje met blauw handje (brandewijntje met suiker) geserveerd. Na de pauze werd de film Son en Breugel 1963 vertoond. De ‘film’ is een zogenaamde Adolfs-film. De film werd op 27 augustus 1963 gemaakt door Johannes Willem Lambertus (Johan) Adolfs (1917-1977) in opdracht van harmonie Pro Honore et Virtute. Onder het motto “Wie herkent wie’’ werd de film op iets vertraagde snelheid afgespeeld en tijdens het afspelen gestopt wanneer een van de aanwezigen iemand meende te herkennen. De naam werd dan genoteerd. Nu, ruim 50 jaar later, werden nog een aantal mensen herkend. Over nog eens tien jaar is die kans al vele malen kleiner. Mien Guitjens en Rian Versantvoort hadden al wat voorwerk verricht. Veel namen zijn daardoor al bekend.. Overigens was de film sowieso de moeite waard om het oude dorp weer eens terug te zien. De hele film op normale snelheid afgedraaid duurt 1 uur en 22 minuten. We hebben dus maar een deel van de film gezien want circa 22.30 uur zijn we gestopt. Wellicht dat we een andere keer de rest van de film kunnen behandelen.
Fotocollectie Ben van Oorschot in de kluis We zijn al begonnen met het herinrichten van de kluis, zodat alles gemakkelijk toegankelijk wordt. Er is door een aantal vrijwilligers een week heel hard gesjouwd om alles opnieuw in te richten . Alles dat niet noodzakelijk in de kluis moet is nu elders opgeslagen. We willen hier ook alle sponsors bedanken die dit mede mogelijk gemaakt hebben. ââââ AANKONDIGING VAN ACTIVITEITEN VAN HET SEIZOEN 2015 ZODAT U DEZE IN UW AGENDA KUNT OPNEMEN (Wijzigingen voorbehouden) Donderdag 14 mei (Hemelvaartsdag); Fietstocht. Donderdag 14 mei (Hemelvaartsdag); Torendag. Zondag 16 of 23 augustus Zomerexcursie: Op nog vast te stellen datum. Zondag 6 september; Jaarmarkt. Zondag 13 september; Open monumentendag. Woensdag 23 september; P. van den Heuvel en J. Vlemmix, De Dommel van Peer naar Den Bosch en een uitgebreide informatie over de Dommel in Eindhoven. Dinsdag 27 oktober; Ton van Reen: De bende van de bokkenrijders. Woensdag 9 december; Jos Mangnus: De betekenis en achtergrond van onze voor- en achternamen.
ââââ OFFICIELE OVERDRACHT VAN DE FOTOCOLLECTIE VAN BEN VAN OORSCHOT AAN DE HEEMKUNDE KRING SON EN BREUGEL Op dinsdagmiddag 24/2 van 15-16 uur heeft, in het bijzijn van burgemeester Hans Gaillard, wethouder John Frenken, de voorzitter van de Heemkunde kring Sjef den Uijl, enkele bestuursleden en familieleden, de officiële overdracht van de fotocollectie van Ben van Oorschot door mw. Lenie van Oorschot aan de Heemkundekring. plaats gevonden. Zij heeft daarbij symbolisch de eerste map uit de collectie overhandigd aan de voorzitter van de Heemkundekring Sjef den Uijl. In zijn toespraak benadrukte de voorzitter de waarde van zo’n grote collectie, maar liefst ca 20 duizend foto’s, Burgemeester Gaillard benadrukte de ijver en het doorzettings vermogen van Ben en zijn vrouw Lenie. Het gaat niet alleen
ââââ 3
SCHENKINGEN VAN - Dhr. N. Ruis uit Geldrop: drie foto’s en enkele knipsels gekregen over de Sonse Gemengde Toneelvereniging; - Dhr. F. de Vries: documentatie over bejaardencentrum ‘De Vloed’; - Dhr. W. van Heeswijk: bidprentjes, documentatiemateriaal en een oude schoolfoto; - Mw. M. Coremans: twee oude boekjes; - Mw. Van Kuijk-Boudewijns: een volle doos geboorte- en trouwkaarten, rouwkaarten en -prentjes; Hartelijk dank voor deze aanvullingen van onze verzameling. ââââ OVERLEDEN Op 22 februari j.l. overleed Karien de Jong-van Vroonhoven. Wij wensen familieleden en vrienden veel sterkte toe, moge zij rusten in vrede. ââââ HIERBIJ DE OPLOSSING VAN HET RAADSEL Enige tijd geleden stond deze foto in het mededelingenblad. We vroegen toen: wie weet wat dit is? Er kwam geen enkele reactie. Daarom hierbij de oplossing. Het is een paardenschoen, die gebruikt werd bij de ontginning van drassige heidegronden. Om te voorkomen dat de paarden in de grond wegzakten kregen ze deze (of soortgelijke) schoenen onder de hoeven.
4
HET BESTUUR VAN DE KRING BESTAAT UIT:
WERKGROEPEN in het Oude Raadhuis:
Voorzitter:
De heer J.C. den Uijl Walcherenlaan 13, 5691 ZV Son Tel. 0499-473160
Secretaris:
De heer F.H.A. Wilbrink Zeelandlaan 1, 5691 KM Son Tel. 0499-473049
De werkgroepen houden zich bezig met: - Ontsluiting van archiefstukken, - Documentatie, - Genealogie, - Foto’s, bidprentjes en familieberichten, - Het project ‘Kadastrale Atlas’, - Archeologie, - Monumenten. Tijden: Op de maandagen van 9.00-16.00 uur. Op de maandagavonden van 19.30-21.30 uur. Op de donderdagmiddagen van 13.30-16.00 uur. Op de donderdagavonden van 19.30-21.30 uur.
Penningmeester: De heer C. Verdonschot Schorpioenlaan 3, 5694 VA Breugel Tel. 0499-475680 Archeologie:
De heer B. van Gils Grote Beerlaan 15, 5694 LJ Breugel Tel. 06 22953848
Mevr. D. Cooijmans-Engels Kloosterstraat 36, 5691 BZ Son Tel. 0499-460974
Mevr. J. Dijsselbloem-Visser Rijnlaan 23, 5691 JG Son Tel. 0499-473331
De heer D.S. van Hattum Aziëlaan 40, 5691 LC Son Tel. 0499-471008
De heer J.B.M. de Vries Leeuwenbeklaan 1, 5691 WT Son Tel. 0499-472546
Coördinator: mw. J. Dijsselbloem-Visser Tijdens bovengenoemde uren zijn we bereikbaar onder telefoonnummer 0499-323359. Openingstijd Heemkamer voor publiek: Iedere maandag van 9.00-16.00 uur is de heemkamer in het Oude Raadhuis, Markt 1 Son, open voor belangstellenden. De bibliotheek, de documentatie en de fotocollectie zijn ter inzage. Voor stamboomonderzoekers is er veel informatie beschikbaar. Er wordt niets uitgeleend!! Verspreiding publicaties: Coördinator: mevr. J. Verdonschot-Brewel Schorpioenlaan 3, 5694 VA Breugel Tel. 0499-475680
Inlichtingen over het werk van de Kring kunt u krijgen bij alle bovengenoemde personen. Indien u op enig gebied actief wenst mee te doen bent u van harte welkom. Ons adres is: Markt 1, 5691 AR Son. Ons Internet adres is: http://hkksonenbreugel.nl of: http://hkksonenbreugel.net.tf Als u het laatste (oude) adres kiest wordt u doorgelinkt. Ons e-mail adres is:
[email protected] De website van de Film- en fotobank is: http://sonenbreugel.filmenfotobank-nb.nl
ISSN 2405-8777
U kunt zich als lid opgeven bij de secretaris. De contributie is € 21,- per jaar, hierin zijn begrepen: - Lidmaatschap - Tijdschrift ‘Heem Son en Breugel’ - Mededelingenblad - Lezingen en organisatie excursie Contributie verdere gezinsleden: € 12,- p/jr. U kunt zich via de Kring abonneren op het tijdschrift ‘In Brabant’ voor het gereduceerde tarief van € 25,- p/jr. Ons rekeningnummer bij de ING bank is: NL26 INGB 0004076074 Ons rekeningnummer bij de Rabobank is: NL95 RABO 0148285058 t.n.v. ‘Heemkundekring, Son’. 5