Opstapcursus rekenen en taal

Pabo-magazine Den Haag | Dordrecht | Rotterdam

De Universitaire Pabo

Opstapcursus rekenen en taal

Een dag uit het leven van…

Kun je geen keuze maken tussen de Pabo

Als toekomstige juf of meester moet je goed

Vanaf je eerste studiejaar doe je direct

en Pedagogiek? Dan doe je ze toch allebei!

kunnen rekenen en foutloos kunnen spellen

praktijkervaring op in de basisschool.

Je studeert drie dagen per week bij de

en schrijven. Om goed voorbereid aan de

Je wordt langzaam maar zeker start­-

Pabo en twee dagen bij de Vrije Universiteit.

Pabo te beginnen, kun je voorafgaand aan

bekwaam. Als vierde­jaarsstudent sta je

Na vier jaar studeer je dan af met twee

het studiejaar de opstapcursus rekenen en

dus al zelfstandig voor de klas. Hoe ziet

bachelordiploma’s.

taal volgen.

je werkdag er dan uit?

Lees verder op pagina 8

Lees verder op pagina 9

Lees verder op pagina 32

Inleiding

Inhoudsopgave Studiekeuze

4

Wegwijs in het onderwijs

7

Ervaring opdoen in de praktijk

10

De grenzen over

11

Van startbekwaam naar excellent

13

Uitstroomprofiel Onderwijskundig leiderschap 14 Uitstroomprofiel Grootstedelijk onderwijs

15

Uitstroomprofiel Leerlingenzorg

16

Uitstroomprofiel Onderwijs­-vernieuwing

18

Uitstroomprofiel Vakgericht

19

Uitstroomprofiel Internationaal/verbredend

20

Uitstroomprofiel Doorstroom

22

Oh, oh, Den Haag

23

Aan gezelligheid geen tekort, in Dordt!

26

Rotterdam: een wereldstad

28

Aan het werk

30

Grijp je kans! Hoe zie jij jezelf over 5 jaar? Wat voor een leerkracht ben je dan? Sta je in de onderbouw of in de bovenbouw? Geef je les of doe je daarnaast ook onderzoek? Of werk je misschien met kinderen die extra hulp nodig hebben? Er is van alles mogelijk. Bij de Pabo’s van Hogeschool INHolland kun je zelf meedenken over hoe jouw opleiding eruit komt te zien en bepaal je dus voor een gedeelte zelf wat voor een leerkracht jij wordt! Binnen het educatieve werkveld kun je alles kiezen

en dus alles worden. Maar je moet er natuurlijk wel zelf iets van maken. Jij bent medeverantwoordelijk voor jouw opleiding. In dit magazine kun je lezen wat je allemaal kunt kiezen. Al deze mogelijkheden geven je de kans om die leerkracht te worden die jij voor ogen hebt. Dus grijp je kans!

Alle Pabo’s van Hogeschool INHolland geaccrediteerd!

Keuzegids In de keuzegids van 2009 worden de Pabo’s van Hogeschool INHolland in Dordrecht, Den Haag en Rotterdam goed beoordeeld. Van de 51 Pabo’s eindigden de INHolland-locaties op een respectievelijke gedeelde zesde en zevende plaats. De Keuzegids wordt gezien als de consumentengids voor aankomende studenten en geeft de mening weer van ervaren studenten over werk­ vormen, docenten en inhoud van de opleiding.

2

Pabo-magazine

Identiteit De Pabo van Hogeschool INHolland heeft van oorsprong een christelijke identiteit. De Pabo heeft het onderdeel levensbeschouwing structureel in het curriculum opgenomen. We gaan ervan uit dat ieder mens een levensbeschouwing heeft, dus ook de kinderen op de basisschool. Een goede leerkracht dient kinderen ook op levensbeschouwelijk terrein te kunnen helpen bij hun ontwikkeling. Tijdens de opleiding komen de verschillen en overeenkomsten tussen de levensbeschouwingen regelmatig aan de orde in lessen, op themadagen en bij vieringen. Respect en nieuwsgierigheid zijn daarbij de sleutelwoorden. We gaan langs vele wegen op zoek naar antwoorden op stevige vragen als: “Wat is jouw inspiratiebron?” “Wat bezielt je, waar geloof je in?” “Wat is je toekomstdroom?” Belangrijke vragen voor aanstaande leraren!

Dus eigenlijk voeren we een tweesporenbeleid: 1. Kennis over de verschillende levensbeschouwelijke stromingen die er zoal zijn en die een leerkracht in de klas kan tegenkomen; 2. Bewustwording van eigen opvattingen t.a.v. eigen levensbeschouwing en hoe je kinderen daar het best bij kunt helpen in hun levensbeschouwelijke ontwikkeling. In de verdiepende fase kun je op het gebied van levensbeschouwing tijdens je opleiding een keuze maken uit christelijk of humanistisch (openbaar) onderwijs. Het is op onze opleiding mogelijk om het geaccrediteerde Diploma Christelijk Basisonderwijs te behalen. Naast de vormende en didactische waarde, worden hiermee ook je kansen op het vinden van een baan vergroot.

Schema studiekeuze Werken in het (speciaal) basisonderwijs of een andere onderwijsinstelling

Kopopleiding tweedegraads Post hbo-opleidingen Masteropleidingen (hoger onderwijs) Universitaire master

Bachelor Leraar Basisonderwijs • keuze leeftijdscategorie • keuze levensbeschouwing • keuze uitstroomprofiel – Onderwijskundig leiderschap – Grootstedelijk onderwijs – Leerlingenzorg – Onderwijs­vernieuwing – Vakgericht – Internationaal/verbredend – Doorstroom

Universitaire Pabo

INHolland Honours

Overstap naar een tweedegraadsopleiding

Intake en opstapcursus rekenen en taal (optioneel)

Open dagen en proefstuderen

Vooropleiding mbo

Vooropleiding havo/vwo

Vooropleiding hbo of wo (bachelor of master)

Pabo-magazine

3

Studiekeuze Interview met Sonja Jordans, medewerker bij het Studiekeuze Adviescentrum in Den Haag Het Studiekeuze Adviescentrum helpt je bij het maken van je studiekeuze. Ook kun je er terecht voor algemene vragen over bijvoorbeeld het proefstuderen, de 21+ toets, het taalcentrum of als je hulp wilt bij het inschrijven. Zittende studenten kunnen er terecht als ze van studie willen veranderen. Wat is het verschil tussen het Studie-informatiepunt en het Studiekeuze Adviescentrum? Bij het Studie-informatiepunt kun je telefonisch vragen stellen over een van de opleidingen en kun je brochures aanvragen. Bij het Studiekeuze Adviescentrum kun je zomaar binnen lopen of bellen voor een afspraak. Het kiezen van een studie is een belangrijke beslissing en persoonlijk contact daarbij wordt als zeer prettig ervaren. Wij hebben ook de tijd om dieper in te gaan op het keuzeproces.

Wie lopen er allemaal bij jullie binnen? We krijgen mensen binnen die helemaal niet weten wat ze willen, mensen die ongeveer weten wat ze willen en mensen die voor kleine, losse vragen langslopen. We krijgen ook vaak twijfelaars binnen. Iedereen die daaraan behoefte heeft, kan een afspraak maken voor een studiekeuzegesprek. We bespreken dan de interesses en doen een studiekeuzetest. Met dit gesprek hopen we dat ze een stapje verder komen in hun studiekeuzeproces. Met degenen die ongeveer weten wat ze willen, bespreken we de inhoud van de opleiding of beantwoorden we specifieke vragen. Bij geïnteresseerden in de Pabo speelt vaak de vraag: ‘Wil ik voor de klas?’ Het lijkt zo’n logische vraag, maar toch zijn er studenten die er na een jaar achterkomen dat ze helemaal niet voor de klas willen staan. Ze wilden ‘iets met kinderen doen’ en kozen dan voor de Pabo.

Wat zijn de meest gestelde vragen? Vragen over de stage, bijvoorbeeld over de school waar ze stage willen gaan lopen. Daarnaast krijgen we veel vragen over de studiebelasting, vrijstellingen en het intake-assess-

ment voor de verkorte deeltijd. Zijn vragen te specifiek dan verwijzen wij ze door naar een contactpersoon van een bepaalde opleiding.

“Ik heb gekozen voor de Pabo omdat ik, na 12 jaar met veel plezier in de uitzendbranche gewerkt te hebben, toch besloten heb mijn hart te volgen. Vrijwilligerswerk doen op een peuterspeelzaal en basisschool is een leuke hobby, maar van je hobby je werk maken.... die kans kan ik niet laten liggen! En je bent nooit te oud om te leren.” Mary Kleingeld-Veereschild, student (deeltijd) Studiekeuze Adviescentrum Den Haag

4

Pabo-magazine

“Ik heb gekozen voor de Pabo, omdat kinderen een grote inspiratiebron zijn.” Linda Jongenburger, voltijd 1

Ik heb voor de Pabo gekozen omdat… Na een betrekkelijk lange school-loze tijd en twee jaar journalistiek liep ik nog steeds met een ontevreden gevoel rond: welk vak zou mij genoeg uitdaging bieden en tegelijkertijd wereldverbeterend zijn? Welke opleiding kan mij voldoende stimuleren en voelt op hetzelfde moment aan als een warm nest? Vragen waarvan ik niet eens wist waar ik de antwoorden moest zoeken. Toch kreeg ik ze. Mijn zusje besloot om met ingang van februari 2009 met de deeltijd-Pabo te beginnen. Ik besloot te volgen. Zonder ervaring met onderwijs of kinderen, maar wel met een goed gevoel. Het eerste wat opviel was de hartelijke en warme uitstraling van docenten en coördinatoren. Een hele persoonlijke en geinterresseerde houding naar de studenten toe, ik heb me geen moment een nummer gevoeld. Voor mij persoonlijk een zeer vruchtbare leeromgeving. Het te verrichten werk is zelden erg moeilijk, maar kan hier en daar wel erg groot in omvang worden. De stof is een mix van voornamelijk zelfreflectie, kennis, pedagogiek en natuurlijk het echte werk: de stage! De stage is met afstand het allerleukste van de opleiding. Al in de tweede week van de opleiding mag je beginnen. In de klas, tussen de kinderen, weet je pas echt of je op je plek bent. Merk je dat je iets kan bijdragen in de ontwikkeling van een klein mensje. Als je dat mooi vindt, weet je dat je goed gekozen hebt… Thijs Steenweg, eerstejaars (deeltijd)

Open dagen Door het hele jaar heen worden er Open dagen georganiseerd op alle locaties. Tijdens zo’n Open dag kun je het gebouw bekijken, voorlichting krijgen over het onderwijsprogramma en al je vragen stellen aan docenten en huidige Pabo-studenten. Daarnaast kun je studieboeken bekijken die op de Pabo gebruikt worden. Kijk voor de data op www.INHolland.nl/opendagen.

Proefstuderen Wil je weten hoe het is om bij INHolland de Pabo te volgen? Kom dan een dagje proefstuderen. Tijdens deze dag maak je kennis met het gebouw en de opleiding. Je volgt bijvoorbeeld een taal- of muziekles. Daarnaast krijg je de kans om vragen te stellen. Voor de deeltijders vindt het proefstuderen ’s avonds plaats. Wil je je aanmelden voor het proefstuderen, ga dan naar www.INHolland.nl/proefstuderen.

Doorstuderen na het mbo Denk jij erover na om na afronding van je mbo-opleiding (niveau 4) door te stromen naar het hbo? Overweeg je daarbij te kiezen voor de opleiding tot Leraar Basisonderwijs ofwel de Pabo? Je bent van harte welkom!

Studiekeuze Adviescentrum Den Haag T: 070-312 01 20 E: [email protected] Studieadviescentrum Rotterdam T: 010-439 20 02 E: [email protected] www.inholland/studiekeuze/studiekeuzeadviescentrum.nl

Oriëntatietraject

Eenmaal gekozen voor de Pabo

Er is een specifiek oriëntatietraject ontwikkeld voor mbo-studenten die willen gaan studeren in het hbo. Roc’s en hogescholen in de regio werken samen om voor jou de doorstroom van het mbo naar het hbo goed te regelen. Het gaat hierbij om de roc’s Da Vinci college in Dordrecht, Zadkine en Albeda in Rotterdam en het Mondriaan en ID-College in Den Haag en Zoetermeer. Zo worden er bijvoorbeeld op verscheidene locaties van INHolland lessen op het gebied van taal, rekenen/wiskunde en wereldoriënterende vakken verzorgd. De invulling van deze activiteiten kan per vestiging verschillen. Een mogelijkheid word je geboden om proeflessen te volgen. Deze lessen worden afgesloten met een toets. Deze toets is een goede voorbereiding op de belangrijkste toetsen in het eerste jaar. Hierdoor weet je hoeveel kennis en vaardigheden jij op een bepaald gebied in huis hebt en wat er van je wordt verwacht.

Als je kiest voor de Pabo bij Hogeschool INHolland heb je ook als ex-mbo‘er de gelegenheid om je gedurende het eerste jaar te bewijzen of je geschikt bent om de rest van je opleiding te versnellen. Je kunt dan de opleiding na je propedeuse versnellen, waarbij afstuderen binnen 3,5 jaar of zelfs 3 jaar tot de mogelijkheden behoort. Een en ander is sterk afhankelijk van je eigen inzet en persoonlijke kwaliteiten. Aan het begin van je opleiding krijg je specifieke informatie van je studieloopbaanbegeleider over wat je in het eerste jaar moet laten zien om voor versnelling van je opleiding in aanmerking te komen. Gedurende het eerste jaar wordt gericht aandacht besteed aan studievaardigheden en kennis op het gebied van taal, rekenen/wiskunde en wereldoriënterende vakken, zodat je een stevige basis hebt om de rest van je opleiding succesvol te kunnen afronden.

Pabo-magazine

5

Studiekeuze

Mannen gezocht! Naast dat de vrouwelijke studenten het erg leuk vinden dat er ook mannen op de Pabo zitten, staat het onderwijs ook te springen om mannen. Uit cijfers van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap blijkt dat 80% van de 168.000 leerkrachten in het basisonderwijs vrouw is (Bron: Kerncijfers 2004-2008 van het ministerie van OCW). Ook onderwijskundige Harry Janssen spreekt zich in het magazine Pulse Primair Onderwijs (2009) uit over de afwezigheid van mannen in het basisonderwijs: “Hooguit twintig procent van de Pabo-studenten is man. Dat percentage moet omhoog”. Veel mensen denken dat de Pabo een vrouwenopleiding is, maar is dat wel zo? Het klopt dat veel vrouwen de Pabo doen, maar dat betekent niet dat het niet interessant is voor mannen. Wat houdt mannen dan tegen om de Pabo te gaan doen? Het verouderde denkbeeld dat het een vrouwenopleiding is? Kleutergroepen? Carrièreperspectieven? Wat doet INHolland om de Pabo aantrekkelijk te maken voor jongens (maar zeker ook voor meisjes)?

“Leerkracht zijn is een uitdagend beroep. Elke dag is anders en je wordt geconfronteerd met complexe situaties. Daarnaast verrassen kinderen je altijd met vragen waar geen standaard antwoorden voor zijn. Jouw professionaliteit bepaalt welke keuzes je maakt en wat voor een leerkracht jij bent. Leerkracht zijn is een dynamisch, boeiend beroep. Als school en als leerkracht sta je met twee benen in de samenleving. De school zou een afspiegeling moeten zijn van deze samenleving. Momenteel is ongeveer vijftien procent van de voltijdstudenten van de Pabo’s van INHolland Den Haag, Dordrecht en Rotterdam man. In de deeltijd ligt het percentage iets lager,” aldus Hans Rader.

6

Pabo-magazine

• De mogelijkheid om niet bij de allerjongste kinderen stage te lopen. Veel jongens zien op tegen het stagelopen in de kleutergroepen. Wil je dit echt niet dan regelt het praktijkbureau van de opleiding voor de betreffende periode een stageplaats voor je in groep 3-4. In je derde studiejaar kun je je specialiseren op het jongere of oudere kind. Kies je voor het oudere kind dan kun je ook ervaring opdoen in het vmbo. • Zelf richting geven aan je studie. In het derde en vierde studiejaar specialiseer je je op die gebieden waar jouw interesse en jouw talenten liggen. Met name de minors Bewegingsonderwijs en Leraar voortgezet onderwijs zijn populair bij jongens. • Naast het pedagogische aspect wordt er steeds meer gewerkt met ‘evidence based werken’, waarbij de onderzoeksmatige wijze van handelen centraal staat. Een nononsense benadering waarbij het werken is gebaseerd op de best beschikbare informatie over doelmatigheid en doeltreffendheid. Wat het carrièreperspectief betreft is er veel veranderd ten opzichte van vroeger. Vroeger ging je na de Pabo automatisch aan de slag als leerkracht. Nu is dat niet meer zo. Natuurlijk ben je na het afronden van

de Pabo bevoegd om les te geven aan alle groepen van het basisonderwijs (inclusief het speciaal onderwijs), maar er zijn meer mogelijkheden: • Je kunt bijvoorbeeld doorstuderen op het gebied van innovatie (Master Leren & Innoveren), leidinggeven (Master Instructional Leadership) en zorg (Master Special Educational Needs). De masteropleidingen zorgen ervoor dat je je binnen de basisschool kunt ontwikkelen en naast het leraarschap andere interessante taken kunt vervullen, bijvoorbeeld die van onderzoeker of van remedial teacher. • Je kunt na de Pabo aan de slag in het voortgezet onderwijs; met name in het vmbo is er vraag naar Pabo-afgestudeerden, maar ook de onderbouw van de havo en het vwo behoort tot de mogelijkheden. Pabo-studenten worden namelijk breed opgeleid en hun kennis op het gebied van taal, rekenen, geschiedenis en aardrijkskunde is daar ook inzetbaar. Om er voor te zorgen dat je goed voorbereid bent, kun je in het derde jaar van de Pabo de minor ‘Leerkracht voortgezet onderwijs’ volgen. Wil je nog een bevoegdheid halen dan kun je na deze minor verkort doorstuderen aan de tweedegraads lerarenopleiding.

Wegwijs in het onderwijs De opleiding in het kort Wat kun je ermee worden? De opleiding Leraar Basisonderwijs leidt op tot Bachelor of Education. Na je afstuderen kun je direct aan de slag als leerkracht in het basisonderwijs. Je mag lesgeven aan alle groepen van het (speciaal) basisonderwijs. Naast een baan voor de klas kun je ook kiezen voor een beleidsfunctie bij een onderwijsbegeleidingsdienst of een functie in de sociale sector. Maar je kunt ook meer met je diploma, namelijk doorstuderen. Zo kun je bijvoorbeeld als je doorstudeert orthopedagoog worden of lesgeven in het voortgezet onderwijs. Verderop in dit magazine kun je meer lezen over de doorstroommogelijkheden.

Onderwijsprogramma Het onderwijsprogramma is opgezet volgens het major-minormodel en bestaat uit drie onderdelen: de majorfase, de specialisatieminor en de differentiatieminor. Tijdens de majorfase ontwikkel je je zo breed mogelijk op pedagogisch en onderwijskundig gebied. Je doet onderzoek, ontwerpt zelf onderwijs en staat voor de klas om praktijkervaring op te doen. Tijdens de specialisatieminors doe je kennis op van alle vakgebieden waarin je straks onderwijs gaat verzorgen. Hierbij is met name de didactiek van de schoolvakken van belang. Dit houdt in dat je leert hoe je in deze vakken les kunt geven. Je krijgt dan onder andere vakken als taal, rekenen/wiskunde en wereldoriëntatie. Met de differentiatieminors, die je ook bij andere opleidingen binnen Hogeschool INHolland kunt volgen, kun je je studie verbreden of verdiepen. Je hebt dan de mogelijkheid om combinaties samen te stellen die aansluiten bij je persoonlijke interesses en ambities. Op pagina 14 t/m 23 kun je meer lezen over de verschillende uitstroomprofielen en de bijbehorende minors.

Voor wie? Om toegelaten te worden tot de opleiding heb je een havo- of vwodiploma nodig (alle profielen zijn toelaatbaar). Ook een mbo-diploma (niveau 4) biedt toegang tot de opleiding. Ben je niet in het bezit van deze diploma’s en 21 jaar of ouder, dan is een 21+ toets verplicht. Om toegelaten te worden tot het verkorte traject (deeltijd) dien je in het bezit te zijn van een bachelordiploma (hbo of wo). Wanneer je deze diploma’s niet bezit, is het eventueel mogelijk om via een intake-assessment toch aan dit traject deel te nemen. Aan het assessment zijn wel kosten verbonden.

Wanneer? De opleiding start ieder jaar in september, maar ook in februari wordt de mogelijkheid geboden om je aan te melden voor de opleiding. Er dienen dan wel voldoende aanmeldingen te zijn om de opleiding door te laten gaan.

Deeltijd studeren Naast de avondvariant (twee avonden) kun je op sommige locaties ook een middag/avond-variant kiezen. Dat houdt in dat je al je colleges op één middag en avond (ongeveer van 14.00 - 21.30 uur) volgt. Eventuele bijlessen en sommige minors (studiejaar 3 en 4) kunnen wel op andere dagen plaatsvinden.

Toch naar het voortgezet onderwijs? Je hebt besloten om de opleiding tot Leraar Basisonderwijs te volgen, maar wat nu als je er tijdens je studie achterkomt dat het lesgeven aan oudere leerlingen jouw voorkeur heeft? Geen probleem. Door de opzet van het onderwijsprogramma is het mogelijk om gedurende de eerste twee jaar van je opleiding over te stappen naar een tweedegraadsopleiding. Deze opleiding leidt leraren op die bevoegd zijn om les te geven aan de onderbouw van het voortgezet onderwijs, het beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Op www.INHolland. nl zie je welke opleidingen er allemaal worden aangeboden.

Waar? De opleiding Leraar Basisonderwijs wordt aangeboden op de locaties in Den Haag, Dordrecht en Rotterdam. Op de pagina’s 23 t/m 29 van dit magazine kun je meer lezen over de verschillende locaties.

Studievorm Binnen onze opleiding zijn er verschillende mogelijkheden om te studeren. Afhankelijk van welke variant het beste bij jouw achtergrond past, kun je kiezen voor de voltijd of deeltijd (vierjarig traject en een verkort traject van twee jaar). Daarnaast kun je ook kiezen voor de DigiPabo. Met de DigiPabo volg je de Pabo (bijna) geheel op afstand.

Pabo-magazine

7

Wegwijs in het onderwijs

De Universitaire Pabo Kun je geen keuze maken tussen de Pabo en Pedagogiek? Dan doe je ze toch allebei! Op onze locatie in Den Haag is in september 2009 de Universitaire Pabo van start gegaan.

theoretische achtergrond van de Pedagogiek en ga je in op de principes van statistiek.

En dan ben je klaar… Na deze vier jaar studeer je af met twee bachelordiploma’s, namelijk de bachelor Leraar Basisonderwijs en de bachelor Pedagogiek. Je kunt dan voor de klas gaan staan, maar je kunt ook nog doorstuderen voor je master, bijvoorbeeld Onderwijspedagogiek of Orthopedagogiek.

Maar waarom zou je de Universitaire Pabo gaan doen? “Basisscholen hebben behoefte aan hoogopgeleide leerkrachten die naast lesgeven ook over academische onderzoeksvaardigheden beschikken. Leerkrachten met een academische achtergrond kunnen zelf complexere vraagstukken in de basisschool analyseren en indien nodig onderzoeken en zijn dus erg waardevol”, aldus Gerben Stolte, studieloopbaanbegeleider Universitaire Pabo in Den Haag.

Meer weten? Kijk op www.INHolland.nl/universitaire-pabo

Voor wie is deze opleiding geschikt?

Wat houdt de Universitaire Pabo in?

De opleiding is bedoeld voor mensen met een vwo-diploma of een hbo-propedeuse. Daarnaast is het belangrijk dat je over lef, ambitie en doorzettingsvermogen beschikt. Je volgt twee studies dus dat vraagt nogal wat van je. Om deel te nemen vindt er eerst een intakegesprek plaats.

Je volgt twee dagen in de week de Pabo bij INHolland Den Haag, twee dagen in de week studeer je Pedagogiek aan de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en een dag in de week loop je stage op een basisschool. Op de Pabo staan de vakdidactiek van de basisschoolvakken en de praktijk centraal. Op de VU krijg je de

Studenten hebben wat in te brengen!

punten die je kunt inbrengen als student omdat wij soms toch ook tegen dingen aanlopen die misschien wel aan de docenten voorbij gaan.

Ik ben nu tweedejaars en ben naast het student zijn ook nog lid van de School Medezeggenschaps Raad ofwel de SMR. In deze raad zijn zowel de directie, docenten als studenten vertegenwoordigd. Deze raad is voor mij als student de uitgelezen kans om het ook allemaal eens van de andere kant te bekijken. Zo krijg ik te maken met de begroting van de hele Pabo waarbij je moet controleren of alles wel klopt en zijn er altijd

In de SMR kan ik aangeven wat wij (studenten) vinden en inbrengen wat wij graag zouden zien. Ik heb al een aantal dingen ingebracht en je ziet er toch veel van terug waar ze wat mee gedaan hebben omdat dit ook veel duidelijkheid geeft aan iedereen:student tot directie. Zo heb ik bijvoorbeeld ingebracht dat er meer hulp moest komen op de gang tijdens tentamens, mocht er iets fout gaan. Dit is

8

Pabo-magazine

“Een meesterlijke combinatie tussen werken met kinderen en leren over kinderen!” Nýnke Klop.

meteen opgepakt. Er waren extra surveillanten om te helpen mochten er tentamens te weinig zijn of als er fouten in zaten. Het is ook zo dat ik meedenk met nieuwe ideeën en stappen in de toekomst van de school. Voor mij is dit zeer interessant omdat ik toch misschien directeur wil worden van een school en dan toch al in veel dingen inzicht heb gekregen daarbij moet je ook altijd vooruit denken. Dit is dus eigenlijk een manier om met je studie alvast de diepte in te gaan in dingen die je in de toekomst wel vaker zult meemaken. Het allermooiste is nog

dat ze om je mening vragen. De SMR leden luisteren altijd naar elkaar en ze staan altijd open voor vragen, dit mag natuurlijk ook aan de directie met wie je vergadert. Arco Tempelaar, tweedejaarsstudent Dordrecht (voltijd)

Talent gezocht! Ben jij ambitieus, leergierig, creatief en ondernemend? En reikt jouw ambitie verder dan het lesgeven aan kinderen? Dan is INHolland Honours wat voor jou! Op 1 januari 2009 is in Den Haag INHolland Honours van start gegaan. Dit is een extra programma voor talentvolle studenten van alle locaties van Hogeschool INHolland die meer willen en kunnen. De eerste anderhalf jaar volg je, samen met studenten van andere opleidingen van INHolland, een preHonours Programme. Dit loopt naast het reguliere onderwijsprogramma. Tijdens deze anderhalf jaar werk je aan verschillende opdrachten, maak je een excellentieportfolio, volg je (gast)colleges en neem je deel aan workshops. Een voorbeeld van een opdracht is bijvoorbeeld het maken van een bijlage voor een krant of het organiseren van een studiereis naar een partneruniversiteit. Daarnaast worden de studenten gecoacht. “Tijdens coaching staat bewustwording en reflectie centraal met als doel onderliggende (denk)patronen te leren kennen om hiermee verandering in gang te kunnen zetten”, aldus Gabrielle Rademakers, coach bij INHolland Honours.

Na deze anderhalf jaar kun je solliciteren naar een plek binnen een Honours Programme van je eigen opleiding. Voor de Pabo is dit het Honours Programme ‘Excellentie in educatie, zorg en welzijn’. Dit honoursprogramma duurt twee jaar en bestaat uit een minor en masterclasses op het gebied van onderzoek, leiderschap en creativiteit. Daarnaast staat de stage en het afstuderen ook in het teken van het honoursprogramma. Als je het honoursprogramma hebt doorlopen dan studeer je af met een honoursdegree. Dit is een aantekening op je diploma en staat voor de 40 extra Ec’s die je tijdens je studie hebt behaald. Hiermee vergroot je je carrièreperspectieven binnen het basisonderwijs. Heb je de masterclass ‘Onderzoek’ gedaan en heb je daarnaast je stage en afstuderen bij een onderzoeksinstelling volbracht? Dan krijg je direct toegang tot een universitaire master.

Opstapcursus rekenen en taal Kun jij al ‘handig rekenen’? En weet je nog hoe je een zin moet ontleden? Als toekomstige juf of meester moet je goed kunnen rekenen en moet je foutloos kunnen spellen en schrijven.

Wil je op de hoogte gehouden worden over INHolland Honours, meld je dan aan op www.INHolland.nl/ honours of heb je specifieke vragen, mail dan [email protected].

Om goed voorbereid aan de pabo te beginnen is het mogelijk om voorafgaand aan het studiejaar de opstapcursus rekenen en taal te volgen. De cursus bereidt je voor op de vakken eigenvaardigheid Nederlands en eigenvaardigheid rekenen/wiskunde. Deze vakken vormen een belangrijke basis voor je opleiding en het beroep van leerkracht. De opstapcursus is gratis en vindt plaats op de locaties in Den Haag, Dordrecht en Rotterdam. Meer informatie vind je op de website www. INHolland.nl bij Leraar Basisonderwijs Den Haag, Dordrecht of Rotterdam. Dit zeiden (aanstaande) studenten over de opstapcursus: ‘In een korte tijd heb ik goed inzicht gekregen in de inhoud van de lesstof.’ ‘De doelen die ik voor de cursus had, zijn behaald. Ik wilde vooral weten wat ik kan verwachten, zodat ik daarmee aan de slag kan. Ik heb nu een duidelijker beeld gekregen van de vakken rekenen en taal.’ ‘Ik heb meer inzicht gekregen in mijn eigen niveau.’ ‘Ik heb mijn doelen behaald en weet nu waar ik aan moet werken en wat ik wel redelijk weet. Daarnaast heb ik een nieuwe manier geleerd om handig en snel te rekenen.’

Pabo-magazine

9

Stage lopen in het basisonderwijs Vanaf het eerste studiejaar doe je direct praktijkervaring op in de basisschool. Een studiejaar is opgedeeld in twee semesters, waarin telkens een bepaalde leeftijdsgroep centraal staat (groep 1 t/m 3 of groep 4 t/m 8). In het derde studiejaar krijg je de mogelijkheid om ervaring op te doen in het speciaal basisonderwijs of het vmbo. Binnen de opleiding is het onderwijs afgestemd op het praktijkleren. De opgedane theorie breng je hierdoor direct in de praktijk. Je kunt praktijkervaring opdoen op christelijke,

rooms-katholieke, openbare en islamitische scholen. Op iedere locatie is een praktijkbureau aanwezig. De medewerkers van het praktijkbureau zorgen ervoor dat voor alle studenten een praktijkplaats wordt gevonden.

Stagebegeleiding In de stage wordt er nauw samengewerkt met het basisonderwijs in de regio. Zo zijn er bijvoorbeeld samenwerkingsovereenkomsten gesloten met verschillende christelijke en katholieke schoolbesturen. Om ervoor te zorgen dat je goed begeleid wordt in je stage, wordt er gewerkt met een speciaal begeleidingsproces. Verschillende mensen spelen een rol binnen dit begeleidingsproces. De twee belangrijkste zijn de bovenschoolse coach die

de schakel vormt tussen de opleiding en de praktijk en de praktijkbegeleider van de stageschool die de student in de groep begeleidt. De bovenschoolse coach is vanuit de opleiding verantwoordelijk voor de begeleiding van de student. Daarnaast kan ook de praktijkbegeleider rekenen op een stuk begeleiding/coaching. Bijvoorbeeld als er vragen zijn ten aanzien van de begeleiding van de student of wanneer er onduidelijkheid is over zaken om de taak van praktijkbegeleider nog beter te kunnen uitoefenen. De praktijkbegeleider begeleidt de student in de stageklas. Zo zie je dat de cirkel student, praktijkbegeleider en bovenschoolse coach ook nauw op elkaar aansluit.

Ervaring opdoen in de praktijk Bovenschoolse coach

Stagebegeleider

Margreet Verdoes is, samen met Bram Lambrechts, bovenschoolse coach bij PCPO Duin- en Bollenstreek “Als bovenschoolse coach bezoek ik een aantal keer per jaar de stageplek van de student en woon ik een gedeelte van de les bij. Ik vind het belangrijk dat de student zich op eigen wijze kan blijven ontwikkelen in de praktijk, gerelateerd aan vaardigheden en competenties die er op dat moment toe doen. Als bovenschoolse coach bewaak ik samen met de student dat proces, stuur bij indien nodig en daag de student uit om de volgende stap in zijn/haar ontwikkeling te gaan maken.”

Marianne Brouwer, stagebegeleider van groep 3/4 bij de Ireneschool in Noordwijkerhout “Als praktijkbegeleider bereid ik me goed voor op de komst van de stagiaire. Ik zorg er bijvoorbeeld voor dat alles elke keer goed geregeld is voor de stagedag, zo kan ik van de stagiaire ook verwachten dat hij/zij alles goed regelt. Gedurende de dag geef ik de stagiaire vaak feedback in de vorm van tips, daarnaast vind ik het ook belangrijk om te benoemen wat de stagiaire goed deed. Dit heeft een positief effect op de ontwikkeling van de stagiaire.”

Stagiaire

Leerlingen groep 3/4

Nelie de Ridder stagiaire groep 3/4 “De begeleiders zijn ervaringsdeskundigen waar ik veel van leer, zij zijn zelf ook student geweest en kunnen zich vaak goed in mij verplaatsen. Als ik mijn afspraken na kom en mij inzet, dan word ik gewaardeerd door mijn praktijkbegeleidster en steeds meer

“We hebben geleerd van de juf dat koppig zijn helemaal niet goed is. Je kan daardoor je vriendjes en vriendinnetje kwijt raken. Net als het visje uit het boek De mooiste vis van de zee.”

betrokken in de klas. Hoe langer ik stage loop in een klas hoe meer de kinderen zich aan mij gaan hechten, en hoe leuker ik het ga vinden! Tijdens een afscheid zongen twee leerlingen voor mij: ‘Wij weten dat er heel veel staasje juffen zijn. Elke keer weer een ander. Jij bent de liefste van allemaal, ga dus niet weg, want we houden van jou.’”

op maandag en dinsdag.”

10

Pabo-magazine

“Leuk dat we twee juffen hebben

Studeren in het buitenland? De wereld is internationaal georiënteerd en het onderwijs daarmee dus ook. In het opleidingsprogramma komen steeds meer internationale aspecten terug in de verschillende thema’s. Ook zijn er mogelijkheden om internationale ervaring op te doen. Zo is het mogelijk om een deel van het onderwijs in het buitenland te volgen en om praktijkervaring op te doen in het buitenland.

Studie in het buitenland In het derde jaar van je studie is het mogelijk om te studeren op een hogeschool in het buitenland. Je kunt gedurende een halfjaar studeren in bijvoorbeeld België, Oostenrijk, Zweden, Duitsland, Frankrijk, Tsjechië, Hongarije, Polen en Turkije.

Praktijkervaring in het buitenland In het laatste jaar van je opleiding kun je er voor kiezen om drie maanden praktijkervaring op te doen in Suriname of op de Nederlandse Antillen. De voorwaarde die aan het stagelopen in het buitenland wordt gesteld, is dat er Nederlands wordt gesproken op de praktijkschool.

De grenzen over Een half jaar studeren in Brussel Afgelopen studiejaar heb ik van februari tot en met juni op de Erasmus Hogeschool in Brussel gestudeerd. Samen met nog twee andere Nederlandse studenten ben ik terecht gekomen in een klas van ongeveer 16 Belgische meiden. Zij zitten in het tweede jaar van de opleiding Leraar Lager Onderwijs. De lerarenopleiding in België duurt drie jaar. Het stagelopen gaat hier anders in zijn werk. Eerst ga je twee dagen op observatiestage. In de klas waar je stage gaat lopen, ga je kijken naar de manier van lesgeven. Ook ga je kijken naar het werk van de kinderen en overleg je met je mentor welke lessen je gaat geven. Dan ga je alle lesvoorbereidingen maken en inleveren bij je mentor. Nu maar wachten of ze goedgekeurd worden. Dan ga je in één keer acht dagen stage lopen en al je lessen uitvoeren. In het Belgische onderwijs wordt altijd rond een thema gewerkt en er wordt veel minder gebruik

gemaakt van methodes. Alle lessen wereldoriëntatie (geschiedenis, aardrijkskunde, biologie en verkeer) heb ik helemaal zelf moeten ontwerpen. Dit was een erg leerzame ervaring. Een half jaar in het buitenland is echt heel leuk en ik raad iedereen aan om het te gaan doen! Kitty Klop, derdejaarsstudent (voltijd)

Je horizon verbreden? Ga dan mee met een studiereis van de Pabo! • om te zien hoe daar onderwijs gegeven wordt • om kennis te maken met de lokale bevolking • om de cultuur en tradities van het land te leren kennen We hebben studiereizen naar: België

Ervaringsgericht onderwijs

Israël

Religie, cultuur en conflict

Marokko Ervaren en ordenen van cultuurverschillen Suriname Oriëntatie op het land van herkomst van

Surinaamse Nederlanders

Zweden Onderwijs op een brede school

Pabo-magazine

11

Afstudeerstage in Suriname

De grenzen over

Onderwijs over de grens

Twee maanden geleden zat ik er nog, in het heerlijke, warme en mooie Suriname.. Ik heb daar in Paramaribo drie maanden mijn LIO-stage gelopen, op een basisschool in groep 5. Drie dagen in de week stond ik van 08.00 uur tot 13.00 uur zelfstandig voor de klas. Ik had een lieve groep kinderen, die zo’n ‘witte juf’ maar wat interessant vonden! Met grote, donkere oogjes zaten ze me dan ook aan te kijken, toen ik als blanke met blond haar, de eerste dag de klas binnen stapte.

Ieder jaar organiseert de Pabo studiereizen naar verschillende landen. Zo ook naar Zweden. Een reisverslag van John van Vliet, reisbegeleider en tevens Pabo-docent. Voor veel Nederlandse scholen is het Zweedse onderwijs een goed voorbeeld. Daarom organiseert de Pabo elk jaar een studiereis naar dat land om zelf als student te ontdekken wat de Zweedse scholen te bieden hebben. In Zweden zijn de scholen al wat langer dan in Nederland gewend aan de situatie dat beide ouders werken. De kinderen kunnen (niet ‘moeten’!) veel tijd op school doorbrengen met een mix van leren, spelen, rusten, eten, sporten, dansen enzovoort. Veel scholen zijn daar

ontstaan. Daar gingen scholen al snel samenwerken met andere organisaties om de kinderen goede ontwikkelingskansen te bieden. Nu zijn er in Nederland al meer dan duizend Brede Scholen, vaak in zogenaamde multifunctionele accommodaties.

Mijn juf was van Javaanse afkomst en was erg aardig. Ze heeft me zelfs uitgenodigd om bij haar thuis te komen eten, waarbij ze haar hele familie had uitgenodigd en flink gekookt had. Want eten, dat kunnen die Surinamers wel! Mijn ouders zijn ook nog twee weken langs gekomen en met hen heb ik verschillende trips naar het binnenland (de jungle) gemaakt. Hier tref je een ontzettend mooie, groene natuur, met veel flora en fauna aan. Ik heb geslingerd aan kabelbanen, gedoucht onder een waterval, verschillende dorpen bezocht en in een hangmat geslapen.

Al meer dan vijf jaar vliegen we met ongeveer 25 studenten en leerkrachten naar Göteborg en bussen dan naar Borås. We hebben daar een leuk jeugdhotel en krijgen er college op de

Kortom, een totaal nieuwe stage-ervaring, een mooie cultuur en natuur, lekker eten, warm weer, nieuwe mensen ontmoeten en uitgaan onder het genot van reggaemuziek, wie wil nou niet zo’n heerlijk leventje een keer meemaken? Ik ben in ieder geval ontzettend blij dat ik deze ervaring erbij heb. Ik had het voor geen goud willen missen!

“We hebben daar een leuk jeugdhotel en krijgen er college op de Pabo.” ‘Brede Scholen’. Ze organiseren opvang, ontbijt en lunch en allerlei vrijetijdsactiviteiten voor de kinderen. Officieel is een Brede School, ook in Nederland, “een netwerk van voorzieningen met onderwijs, zorg, opvang, sport en cultuur”. Maar er is meer te vinden in het Zweedse onderwijssysteem: passend onderwijs, ontwikkelingsgericht onderwijs, één school voor leerlingen tot zestien jaar, Engels sprekende kinderen, interessante leerkrachten, boeiende pabo-studenten en natuurlijk veel ruimte. In Nederland zijn de Brede Scholen eerst in de grote steden 12

Pabo-magazine

Het was in het begin wel even wennen aan de andere manier van lesgeven. Alle lessen worden er klassikaal aangeboden en de leerkrachten konden behoorlijk streng zijn. Maar hierdoor leer je zeker wat orde houden is, iets wat natuurlijk erg belangrijk is voor een aankomend leerkracht. De lesmaterialen zijn wel een stuk schaarser dan bij ons, hierdoor leer je roeien met de riemen die je hebt, wat ook wel eens goed is. Een methode met handleiding is gewoon aanwezig, dus het lesgeven ging mij verder prima af. Je leert veel over de Surinaamse cultuur en je kunt zowel de kinderen als de leerkrachten ook zeker veel over onze cultuur leren, wat voldoening geeft.

Pabo (Hogskolan), bezoeken het Navet Science Centre en diverse scholen. We oriënteren ons op een buitenlandse stage in Borås en genieten van het stadje, de bossen en vaak van veel sneeuw (in januari!). Deze reis blijkt vooral vijf gezellige dagen te bieden. De deelnemers komen dan ook overal vandaan: uit alle INHolland locaties, uit vol- en deeltijd, van alle leerjaren en ze zijn zowel student, leerkracht als docent. Om met de woorden van een ex-deelneemster te spreken: “Ik heb inspiratie opgedaan voor mijn hele verdere onderwijsleven; een reis om nooit te vergeten”.

Fleur Veldhuis Vierdejaarsstudent (voltijd)

Hoe komt jouw toekomst eruit te zien? Iedereen weet dat je met de Pabo leerkracht in het basisonderwijs wordt. Maar het basisonderwijs is divers, net als de maatschappij. Daarnaast heeft iedere student zo zijn eigen interesses, talenten en voorkeuren. Om ervoor te zorgen dat jij jouw talenten verder kunt ontwikkelen en straks goed voorbereid voor de klas staat, kun je zelf meedenken over hoe jouw opleiding eruit komt te zien. De eerste twee jaar van de opleiding staan vast, maar vanaf het derde studiejaar kun je voor een gedeelte zelf bepalen met wat voor een pakket aan kwaliteiten jij straks afstudeert. Je hebt verschillende keuzes. Dit maakt dat er ook meer perspectieven zijn.

Van startbekwaam naar excellent Peuter of puber? Met je Pabo-diploma ben je bevoegd om aan alle groepen in het basisonderwijs les te geven. Tijdens de eerste twee studiejaren loop je daarom stage in zoveel mogelijk verschillende groepen (groep 1 t/m 8). Je kunt zo ontdekken welke groepen jij het leukst vindt om les aan te geven. Aan het eind van het tweede studiejaar maak je een keuze voor het jongere kind (2 – 8 jaar) of het oudere kind (8 – 14 jaar). De laatste twee jaar van je opleiding verdiep je je dan in deze leeftijdsgroep en loop je je stages in de bijbehorende groepen (bij de verkorte deeltijd maak je je keuze voor het jongere of het oudere kind aan het eind van het eerste studiejaar). Waarom kies je voor het jongere kind en waarom voor het oudere kind? Dit is wat huidige studenten erover zeiden: Mijn beste argument voor het kiezen voor het oudere kind is dat de kinderen al wat meer zelfstandigheid hebben, ze krijgen ruimte om zelf initiatief te tonen en moeten zelf oplossingen bedenken.” Philip van den Eijkel “Ik heb gekozen voor het jonge kind, omdat zij geweldig leuke wezens zijn waar ik enorm van geniet!” Sanne Egberts “Dat jongere kinderen spontaan, leergierig en leuk zijn! Ze nemen nog veel van je aan en komen nog gezellig knuffelen. Ook maken ze leuke opmerkingen en zijn ze soms slimmer dan dat wij denken.” Maaike van den Eijnden

“Ik heb gekozen voor het oudere kind, omdat je daar goede gesprekken mee kunt voeren en ze van die leuke/lastige vragen kunnen stellen waar je even over na moet denken of zelf ook geen antwoord op weet. Met deze kinderen kun je echt een band opbouwen!” Rosanna Lips

Uitstroomprofielen Het onderwijs is nauw verbonden met de huidige maatschappij. Slaan we een krant open dan lezen we over management, grootstedelijke problematiek (problemen in de grote steden), leerlingenzorg, onderwijsvernieuwing, taal en rekenen, internationalisering en noem zo maar op. De leerlingen in het basisonderwijs zijn een afspiegeling van de maatschappij. Om ervoor te zorgen dat jij straks goed voorbereid voor de klas staat kun je je binnen de opleiding verdiepen in een van deze gebieden. De gebieden zijn onderverdeeld in de uitstroomprofielen: Onderwijskundig leiderschap, Grootstedelijk onderwijs, Leerlingenzorg, Onderwijsvernieuwing, Vakgericht, Internationaal/verbredend en Doorstroom. Zo kun je een beeld krijgen van hoe jouw toekomst eruit kan komen te zien. Uiteraard zijn het mogelijk­heden en kun je altijd beslissen om eerst te gaan werken en misschien later door te studeren.

Minors Tijdens de Pabo ontwikkel je je tot een startbekwame leerkracht. Doordat je een keuze hebt uit verschillende minors kun je je eigen talenten verder ontwikkelen. Je geeft richting aan

jouw eigen opleiding. Ieder uitstroom­profiel kent zijn eigen minors. Deze minors kunnen alvast een voorbereiding zijn op een eventuele vervolgstudie.

Doorstuderen Na het behalen van je Pabo-diploma ben je startbekwaam en kun je aan de slag. Maar je kunt ook doorstuderen en je ontwikkelen tot excellente leerkracht. Zo kun je bijvoorbeeld met aanvullend onderwijs les geven op een middelbare school. Een van de vele mogelijkheden. Een toelichting op deze uitstroomprofielen, en dus de minors en de vervolgstudies vind je op de pagina’s 14 t/m 23.

“Met deze uitstroomprofielen kunnen we beter inspelen op de specifieke wensen en kwaliteiten van de studenten, maar ook op de wensen vanuit het basisonderwijs. Zo studeert elke student af met een eigen pakket aan kwaliteiten”, aldus Hans Rader.

Pabo-magazine

13

Uitstroomprofiel Onderwijskundig leiderschap Intro Leidinggeven op een basisschool is een complexe taak; je hebt als bouwcoördinator of schoolleider niet alleen te maken met een organisatie die voortdurend in verandering is, ook de samenleving stelt eisen aan de school en daarmee aan de leidinggevende. Je geeft niet alleen leiding aan de school als organisatie, maar ook aan processen van onderwijsvernieuwing. Een organisatie aansturen zou je een managementtaak kunnen noemen, het aansturen van de onderwijsontwikkeling vraagt echter om onderwijskundig leiderschap. Vandaar dit uitstroomprofiel met de minor Onderwijskundig leiderschap. Na je afstuderen kun je op dit gebied een post-hbo opleiding volgen of de master Instructional Leadership.

Onderwijskundig leiderschap op de Pabo Modellen en rollen

Digitaal

Tijdens de minor maken derde- en vierdejaarsstudenten kennis met de vier managementmodellen en de acht rollen van een (school)leider. Als coördinator, controleur, mentor en motivator is de schoolleider vooral intern gericht. Als innovator, bemiddelaar, producent en bestuurder is hij of zij meer naar buiten gericht, op klanten en omgeving. Met name dit complete beeld dat wordt geschetst, maakt de complexe werkelijkheid van de schoolleider inzichtelijk. Voor de ene student reden om ambities in de richting van leiderschap nog voor zich uit te schuiven, voor de andere een extra motivatie om de opleiding af te maken omdat het beroepsperspectief breder is dan verwacht.

De minor wordt ook digitaal aangeboden voor studenten van de DigiPabo.

Onderwijskundig leiderschap in de praktijk Studenten gaan met kijkwijzers het werkveld in om na te gaan hoe een bepaald model op hun (basis)school functioneert. Ze raken in gesprek met directeuren en coördinatoren, lezen schoolplannen en wonen vergaderingen bij. Daarnaast werken ze op de opleiding aan casussen waarbij ze gericht werken aan hun communicatie- en samenwerkingscompetenties. In een team van zes personen werken ze aan projectmanagement, verandermanagement en integraal personeelsbeleid. Bovendien wordt de theorie afgewisseld met veel oefeningen, variërend van het ordenen van post tot een onderhandelingsspel.

Margreet Bos, docent minor Onderwijskundig leiderschap

Kijk voor meer informatie op www.pentanova.nl

Tijdens de minor maakte ik kennis met de complexe taak waar een schoolleider of een bouwcoördinator voor staat en ontwikkelde ik vaardigheden die van groot belang zijn bij het schoolleiderschap. Aan de hand van verschillende opdrachten alsmede twee casussen onderzocht ik in de praktijk waar het om gaat bij de school als organisatie. Dit verlangde een bepaalde attitude: de juiste vragen stellen, weten waar je moet zijn, zaken met elkaar kunnen verbinden en kritisch durven zijn. Ik bekwaamde me in verschillende competenties zoals zelfreflectie, samenwerking, planmatig werken en verandermanagement. Een schoolleider geeft immers niet alleen leiding aan de school als organisatie, maar ook aan processen van onderwijsvernieuwing. Isette Reuder, digi-student Singapore

14

Pabo-magazine

Het Sectorbestuur Onderwijsmarkt (SBO) gaf in mei 2008 “Jong leiderschapstalent” uit, over de minor Onderwijskundig leiderschap op de Pabo: www.onderwijsarbeidsmarkt.nl/publicaties/2008/jongleiderschapstalent

Leiding geven in het onderwijs Straks ben je leerkracht, maar je vindt het misschien ook leuk om leiding te geven. Na het behalen van je diploma Leraar basisonderwijs zijn er mogelijkheden om je verder te ontwikkelen tot bijvoorbeeld coördinator of schoolleider. Hogeschool INHolland heeft zich samen met vier andere hogescholen verenigd in Penta Nova, een samenwerkingsverband dat managementopleidingen aanbiedt. Je kunt er bijvoorbeeld de master Instructional Leadership volgen. In deze tweejarige deeltijdopleiding staat dagelijks leidinggeven aan het onderwijsproces centraal. Daarnaast is een kenmerkend uitgangspunt spiritueel/moreel leiderschap. Uiteraard zijn ook theorie- en praktijkonderzoek erg belangrijk. Maar voordat je aan de master kunt beginnen moet je wel wat ervaring hebben op het gebied van leidinggeven, bijvoorbeeld als schoolleider of manager. Je kunt ook eerst de opleiding Basisvaardigheden onderwijsmanagement of de Opleiding tot directeur in het primair onderwijs volgen. Met deze opleidingen (en een leidinggevende functie) heb je de mogelijkheid om in te stromen in de master.

Intro

Een antwoord op mijn vragen

De grote steden zijn de laatste decennia steeds kleurrijker geworden en dat geldt vooral voor wijken en buurten in de binnenstad. Dit multiculturele karakter vind je terug in de basisscholen in deze binnensteden en dat is de situatie waarmee leerkrachten van nu moeten kunnen omgaan. Onder het uitstroomprofiel Grootstedelijk Onderwijs vallen de minors NT2, Voor- en vroegschoolse educatie (VVE), Brede school en School in de stad, alle onderwerpen die hierbij van groot belang zijn.

Acht jaar geleden begon ik als onderwijsassistent bij de kleuters in het basisonderwijs. De school kreeg steeds meer tweede taalleerders binnen. Ik kreeg in mijn tweede werkjaar dan ook de taak om NT2-groepjes te gaan begeleiden. Dit deed ik buiten de groep en met een speciaal NT2-programma. Maar na een aantal jaar besloot de school met deze activiteiten te stoppen en moest het tweede taalleren in de klas plaatsvinden en zonder programma.

Grootstedelijk onderwijs Oriëntatie op NT2-specialist, voor de leerkracht die niet gelooft in wonderen Het basisonderwijs in de Randstad heeft te maken met kinderen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Zij moeten nog Nederlands leren, terwijl deze taal al wordt gebruikt als onderwijstaal. Geen wonder dat veel kinderen niet precies begrijpen wat de leerkracht zegt, of wat er in het boek staat. Geen wonder, dat ze van het onderwijs minder oppikken dan je op grond van hun intelligentie zou verwachten. Geen wonder ook, dat deze kinderen soms hun interesse en hun moed verliezen… als we de zaken op zijn beloop zouden laten. Maar dat hoeven we niet te laten gebeuren! Voor deze leerlingen zijn leerkrachten nodig die in hen geloven en hoge verwachtingen van hen hebben. In de differentiatieminor Oriëntatie op NT2- specialist gaan we in op het proces van taalverwerving: hoe leren kinderen het Nederlands als tweede taal? Wat moeten zij ervoor doen, welke leerstrategieën moeten zij gebruiken? En vooral: wat kunnen wij daar als leerkracht aan doen en welke aanpak levert het beste resultaat? Je komt op die manier veel te weten over anderstalige kinderen, over hun culturele achtergronden en over je eigen taal. Je gaat de diepte in, maar steeds blijft de praktijk het vertrekpunt voor het zoeken naar oplossingen. Centraal staat hoe je in een klas met veel anderstalige kinderen goed en betekenisvol onderwijs kunt geven. Onderwijs van taal. En onderwijs in taal in de breedste zin van het woord. Bij alle vakken gebruik je immers Ne-

derlands als voertaal. Dat probeer je allemaal uit in je lesactiviteiten van alle dag en in het onderzoeksdeel van de minor. Aan het eind van de minor maken we de balans op. Vaak vertellen studenten dan dat anderstalige leerlingen die al hadden afgehaakt, ineens opveren, hun vinger opsteken, gaan meepraten, initiatief nemen en beter gaan scoren bij opdrachten en toetsen. Wat een verandering! Hoe komt dat? Is er een wonder gebeurd? Welnee, deze kinderen kregen goed op hen afgestemd onderwijs. Als je als student op deze manier deskundig bent geworden op het gebied van NT2-onderwijs, houdt dat in dat je ook je (toekomstige) collega´s op dat terrein kunt adviseren. En dan gaan er nog heel veel kinderen meer van je kennis meeprofiteren!

Ik had geen idee hoe ik het NT2-onderwijs in de klas zou moeten toepassen. Doordat mijn werk ‘wegbezuinigd’ was ben ik de Pabo gaan doen. En nu in mijn derde jaar heb ik bewust gekozen voor de minor Oriëntatie op NT2-specialist. Ik hoopte op antwoord op al mijn vragen die ik in de loop der jaren opgebouwd had. Die heb ik gekregen… Ik ben bewust gemaakt van de vele mogelijkheden die je voor NT2-leerders binnen een klas zou kunnen doen. Ik besefte pas hoeveel effect dat had door de begeleiding van mijn dossierkind. Ik heb haar een half jaar nauw mogen volgen en begeleiden. Ik had deze leerling uitgekozen omdat ze eigenlijk altijd voor zich uit staarde en vrijwel niet meedeed met de lessen. Nu is het al zover dat de leerling zelf met vragen komt omdat ze iets wil weten. Haar Nederlands is ontzettend vooruit gegaan. Door de minor heb ik ingezien dat je met kleine aanpassingen heel veel voor T2-leerders in je eigen klas kunt doen. De minor NT2 zou geen keuzeonderdeel, maar een verplicht vak moeten zijn op de Pabo! Peggy Moerman, derdejaarsstudent (deeltijd)

Hanneke Pot, docent minor Oriëntatie op NT2-specialist.

“Boeiend, leerzaam en praktijkgericht! Minor NT2, daar kom je een stuk verder mee” Najat El Yandouzi, vierdejaars (deeltijd) “Ik heb ontzettend veel geleerd in de minor NT2. Ik weet nu hoe ik kinderen met het Nederlands als tweede taal kan helpen en in de praktijk heb ik enorm veel aan de informatie uit de minor gehad!” Deborah Muys, student (voltijd)

Pabo-magazine

15

Uitstroomprofiel Leerlingenzorg Intro Niet alle kinderen zijn in staat om de reguliere basisschool te volgen, bijvoorbeeld omdat ze problemen hebben met leren, problemen hebben met gedrag of omdat zij op grond van andere redenen meer ondersteuning en begeleiding nodig hebben. Deze kinderen kunnen terecht op een school in het speciaal (basis)onderwijs. Hier krijgen de kinderen meer persoonlijke begeleiding. Onder het uitstroomprofiel Leerlingenzorg valt de minor S(B)O Leerkracht. Na je afstuderen kun je de master Special Educational Needs volgen.

Minor S(B)O Leerkracht Als leerkracht in het speciaal onderwijs moet je veel weten over het bieden van kansen en

Studenten die de minor gevolgd hebben,

mogelijkheden aan dit type leerlingen en wat

noemen steeds unaniem en ongevraagd bij

dat vervolgens betekent voor hun leerproces.

de evaluatie dat “eigenlijk alle studenten

Ook in het reguliere basisonderwijs kom je

deze minor zouden moeten kunnen volgen”,

steeds meer kinderen met extra onderwijsbe-

zij ervaren de minor ook als een uitermate

hoeftes tegen, o.a. rugzakleerlingen. Een rug-

waardevolle toerusting wanneer zij toch in het

zakleerling is een leerling die wel persoonlijke

reguliere basisonderwijs willen gaan werken.

begeleiding nodig heeft, maar toch op een

De minor is ook een goede voorbereiding op

gewone basisschool mag blijven. De ontwikke-

de master Special Educational Needs, die je na

lingen op het vlak van Passend Onderwijs (red.

het behalen van je Pabo-diploma kunt volgen.

dat ieder kind onderwijs krijgt dat aansluit bij zijn of haar mogelijkheden en talenten, bron: www.passendonderwijs.nl) doen vermoeden

Koosje Nieuwstraten, docent minor S(B)O Leerkracht

dat het aantal zorgleerlingen in het reguliere basisonderwijs de komende jaren zal stijgen. Tijdens de opleiding krijg je vakken op het gebied van speciale leerlingenzorg, maar als je

Naar het speciaal basisonderwijs

wilt kun je je ook verdiepen in dit onderwerp. Je kunt dan de minor S(B)O Leerkracht volgen. In deze minor krijg je als opdracht om ‘een beeld van een kind’ te maken. Hiermee ga je aan de slag op je stageschool (in het speciaal basisonderwijs). Je geeft al je aandacht aan het wezenlijk leren kennen van een leerling, vanuit alle oogpunten. Leren kijken en waarnemen is heel belangrijk in dit type onderwijs. Vaak is het beeld van kinderen onvolledig, onscherp. In deze opdracht verzamel je gegevens van het kind om dit beeld aan te scherpen en volledig te maken. In de eerste plaats met behulp van de leerling zelf, maar je verzamelt

dus ook een studie van de onderwijsleeromgeving en het systeem van de zorg. Daarnaast

den op school. Aan de hand van videobeelden over Martine Delfos en Feuerstein (zeer bekenden op het gebied van probleemgedrag bij kinderen) werd mijn visie op problemen vooral

Het speciaal onderwijs is verdeeld in vier clusters: op cluster 1-scholen zitten kinderen met een visuele beperking, op cluster 2-scholen zitten dove of slechthorende kinderen en kinderen met ernstige spraakproblemen, op cluster 3-scholen zitten kinderen met een verstandelijke of lichamelijke beperking of langdurig zieke kinderen of kinderen met epilepsie en op cluster 4-scholen zitten zeer moeilijk opvoedbare kinderen en langdurig psychisch zieke kinderen.

ook de waarnemingen en visie van de ouders, de leerkracht en een zorgspecialist. Je maakt

Omdat ik sinds het begin van het schooljaar een dag in de week werkte op een school voor speciaal onderwijs (cluster 4) werd mij geadviseerd om de SBO-minor te gaan volgen. Ik heb als vooropleiding de SPH gedaan en vroeg mij in eerste instantie af wat de minor voor bijdrage zou kunnen leveren aan mijn ontwikkeling. Al snel kwam ik tot de ontdekking dat er binnen de minor vooral de mogelijkheid was om mijzelf te ontwikkelen. Naast de colleges waarbij er verdieping werd aangeboden, was er veel ruimte voor eigen leervragen, zowel tijdens de colleges als in de opdracht. Het was leuk om de diepgang in te gaan met betrekking tot problemen die kinderen kunnen ondervin-

gericht op wat kinderen WEL kunnen en wat je er WEL uit kan halen. Er werd tijdens de minor aandacht besteed aan zowel gedragsproblemen als leerproblemen. Er waren actieve werkvormen, hoorcolleges, externe deskundigen kwamen op bezoek en er was ruimte voor zelfreflectie. De minor heeft bijgedragen aan mijn visie op kinderen met problemen. Ik ben inmiddels afgestudeerd. Ondanks dat ik wel aan het werk kon op de school voor speciaal onderwijs heb ik ervoor gekozen om mijn inmiddels verworven competenties in te zetten op een reguliere basis-

Bron: http://speciaalonderwijs.kennisnet.nl

school. Juist omdat de zorgkinderen nu veel meer binnen de school blijven is verdieping in de problematiek van belang.

leer je hoe je al deze gegevens moet vertalen naar de praktijk.

16

Pabo-magazine

Ilona van der Kaaij, afgestudeerd (deeltijd)

Verhaal van het kind Direct na de Pabo heb ik gekozen voor de eenjarige voltijdmaster ‘Special Educational Needs’ in de richting Leerproblemen/Remedial Teaching. Op de Pabo kwam ik erachter dat kinderen met leerproblemen het meest gebaat zijn bij een deskundige aanpak. Dit zette mij ertoe om aanvullend voor een verdiepende opleiding te kiezen. In alles wat je leert, wordt er in eerste instantie uitgegaan van mogelijkheden van kinderen in plaats van hetgeen ze (nog) niet kunnen. Daarbij is er veel aandacht voor het lezen van interessante vakliteratuur. Dit jaar heb ik zeven modules gevolgd. Deze zijn gericht op het bieden van rekenhulp, lees- en spellingsproblemen, NT2 (het lesgeven aan kinderen die het Nederlands niet als eerste taal hebben), communicatietraining, beginnend lezen bij kleuters en inclusief onderwijs. Een deel van de modules ligt vast, maar sommige modules zijn keuzemodules. De opleiding wordt afgesloten met een praktijkonderzoek, een soort scriptie.

po-oefeningen aan toe en ging ze ook in de klas en thuis oefenen op eigen initiatief. Uit de leestoets kwam vervolgens naar voren dat ze twee niveaus vooruit is gegaan en daarmee nu op het gewenste niveau zit. Ik ben hier erg trots op! Het is mooi om samen met een kind naar een doel toe te werken. Ook dat is iets dat je op de opleiding leert: het kind betrekken bij hetgeen er moet worden geleerd om het zo te motiveren.

Kijk voor meer informatie op www.INHolland.nl/ graduateschool

Karin Speltie, oud Pabo-student en oud OSO-student

De eerste module van de master heet ‘Verhaal van het Kind’. Hierin staat het kind vanuit verschillende perspectieven centraal en train je jezelf in het voeren van gesprekken met kinderen, leerkrachten en ouders. Dit jaar heb ik ook parttime voor de klas gestaan en veel individueel met kinderen gewerkt als remedial teacher (RT´er). Halverwege het schooljaar kreeg ik een meisje uit groep 5 in de RT om samen met haar te werken aan haar leesniveau. Lezen vond ze helemaal niet leuk, waardoor ze weinig oefende en op een zeer laag tempo las tot haar eigen frustratie. Ik ben toen met haar in gesprek gegaan over haar interesses. Daaruit kwam naar voren dat ze erg van fantasieverhalen houdt. Samen kozen we hierbij passende boeken uit. Hierdoor kon ik met haar lezen én over haar interesses praten. Lezen en praten over verhalen ging ze steeds leuker vinden en ze kwam met plezier lezen. Op den duur voegde ik hier tem-

Master Special Educational Needs

INHolland. Deze master leidt op

deerde Pabo-student kun je met

voor onderwijs dat vanzelfspre-

verlengde studiefinanciering,

kend uitgaat van verschillen.

aansluitend op je opleiding een

Dat betekent dat het onderwijs

masterdiploma behalen voordat

zo georganiseerd is, dat iedereen

je je volledig in het werkveld

op eigen niveau kan excelleren.

begeeft (voltijdroute). Tevens is er

Diversiteit bij kinderen en diver-

een mogelijkheid om losse mo-

Als je je in de toekomst verder

siteit in het onderwijsveld zijn

dules van de opleiding te volgen.

wilt ontwikkelen als profes-

uitgangspunten bij de leerroutes

De leerroutes zijn. De leerroutes

sional in het speciaal onderwijs

van deze opleiding.

zijn onder andere: Gedrag, Intern

kun je kiezen voor de master

begeleider, Remedial Teacher,

Special Educational Needs van

De masteropleiding wordt aan-

Taalspecialist/dyslexie, Gespecia-

Opleidingen Speciale Onderwijs-

geboden als tweejarige deel-

liseerd Leraar zorg en Dynamisch

zorg (OSO) van Windesheim in

tijdopleiding of als eenjarige

coachen op verschillen.

samenwerking met Hogeschool

voltijdopleiding. Als net afgestu-

Pabo-magazine

17

Het nieuwe leren

Intro De rol van de leraar verandert, evenals de manieren waarop je het leren vormgeeft en begeleidt. Dit heeft alles te maken met veranderingen in de maatschappij, in opvattingen over wat leerlingen moeten weten en kunnen en over hoe zij leren. Dit uitstroomprofiel bereidt de leerkracht van de toekomst voor op zijn rol als onderwijsvernieuwer. Onder het uitstroomprofiel Onderwijsvernieuwing vallen de minors Leren en onderwijsvernieuwing en ICT en digitale didactiek. Heb je na je afstuderen werkervaring opgedaan en wil je doorstuderen dan kun je de master Leren & Innoveren doen.

Naast scholen die werken volgens het principe van klassikale kennisoverdracht (het oude leren) zijn er steeds meer scholen die kiezen voor een nieuwe manier van onderwijs geven (het nieuwe leren). Zij leggen het accent op zelfsturing, eigen verantwoordelijkheid, samenwerkend leren en/of authentiek leren. Deze scholen willen bevorderen dat leerlingen actiever en met meer betrokkenheid kennis kunnen opbouwen. Als leraar op een school voor het nieuwe leren onderzoek je steeds opnieuw wat een individuele leerling nodig heeft om verder te komen in zijn of haar ontwikkeling. Jij als leraar schept de voorwaarden zodat iedere leerling zich kan ontplooien. Tijdens de minor leer je de nieuwste inzichten op het gebied van onderwijsontwikkeling. Daarnaast ontwikkel je inzicht in de moderne leertheorieën met het oog op de vormgeving en de effecten van betekenisvol leren in het onderwijs. Naast alle theorie ga je ook zelf

ervaren hoe het is om les te geven op een vernieuwingsschool, bijvoorbeeld op een daltonschool of een jenaplanschool. Als je later op een vernieuwingsschool wilt gaan werken dan is deze minor een goede voorbereiding. De minor biedt ook een mooie basis om na het hbo te starten met de master Leren & Innoveren of met een opleiding gericht op een van de vernieuwingsscholen (bijvoorbeeld een daltoncertificaat). Birgit van Duinen, docent pedagogiek

Uitstroomprofiel onderwijsvernieuwing Master Leren & Innoveren Het is nu misschien nog toekomstmuziek, maar straks ben je afgestudeerd en werk je als leerkracht in het basisonderwijs. Op een gegeven moment krijg je de kriebels, je wilt weer verder studeren. Wat kun je dan op het gebied van onderwijsvernieuwing? Bij Hogeschool INHolland kun je de geaccrediteerde master Leren & Innoveren volgen. Deze master is bedoeld voor talentvolle en ervaren leerkrachten met passie voor onderwijs en interesse in onderwijsvernieuwing. Het biedt je de mogelijkheid om je inhoudelijk te verdiepen door in je eigen klas en organisatie innovaties vorm te geven en ontwerpgericht onderzoek te doen naar de aanpak en effecten van verschillende vormen van leren. Het tweejarige deeltijdprogramma richt zich op verdieping en verbreding van de beroepsrollen en competenties die zijn verworven in de opleiding tot Leraar basisonderwijs: expert in uitvoering, innovatief ontwerper, praktijkgericht onderzoeker, teamlid en educatief leider. De wisselwerking tussen theorie en praktijk loopt als een rode draad door de opleiding heen. Na het behalen van de mastergraad 18

Pabo-magazine

“Heel boeiend zijn de masterclasses. Toonaangevende mensen uit het onderwijsveld geven een masterclass over hun eigen specialiteit.” Judith Revet, student master Leren & Innoveren

functioneer je binnen je team als voorbeeld en als ‘change agent’ bij nieuwe ontwikkelingen in het primaire proces. Zo ontwikkel je vaardigheden waarmee je bijvoorbeeld vernieuwingsprocessen kunt initiëren op jouw school en collega’s bij die processen kunt betrekken en daarin kunt begeleiden. Gitte Buitelaar, opleidingscoördinator

Kijk voor meer informatie op www.INHolland.nl/GraduateSchool/ LerenenInnoveren

Dalton: zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en samenwerking staan centraal. Jenaplan: er zitten meerdere leerjaren in een klas (bijv. groep 6, 7 en 8), maar voor bepaalde vakken komen alle leerlingen uit een groep samen (bijv. heel groep 6 volgt samen rekenen). Daarnaast staan zelfstandigheid, kringen, vieringen en spelen centraal. Montessori: uitgangspunt is dat een kind een natuurlijke, noodzakelijke drang tot zelfontplooiing heeft. Freinet: levend, zinvol en handelend leren dat gebaseerd is op samenwerking. Dit alles om de leergierigheid te bevorderen. De Vrije school: de wezenlijke ontwikkeling van het kind staat centraal. OGO-school: Ontwikkelingsgericht onderwijs sluit aan bij de interesses van kinderen en spreekt hen aan op hun vermogen tot gezamenlijk handelen en nadenken. Wil je meer lezen over scholen voor het nieuwe leren? Kijk dan op www.dalton.nl, www.jenaplan.nl, www.montessori.nl, www.ogo-academie.nl

Uitstroomprofiel Vakgericht Intro In het primair onderwijs zal in de toekomst steeds meer gewerkt worden met vakspecialisten. Zij adviseren over methodes, ontwerpen doorgaande leerlijnen voor dat vakgebied en ondersteunen waar nodig collega’s. Binnen het uitstroomprofiel Vakgericht wordt er voor elk vakgebied een minor aangeboden: Coördinator taal, Coördinator rekenen, Specialist zaakvakken, Science en techniek, Kunst en cultuur in het primair onderwijs, Muziekspecialist, Bewegingsonderwijs en Motorisch Remedial Teaching (MRT). Na het behalen van het diploma voor Leraar basisonderwijs is het mogelijk om verdiepende post-hbo opleidingen te volgen.

Leren van de wereld Op de lerarenopleiding basisonderwijs is de term “belevingswereld” een veel gehoord begrip. Je moet in je lessen aansluiten bij de “belevingswereld”. Hiermee bedoelen we dat je lessen als rekenen of taal moet plaatsen in een context die betekenis heeft voor het kind. Maar leren OVER die belevingswereld, hoe zit het daar dan mee? Helaas is het op veel scholen een ondergeschoven kind. De CITOresultaten voor de “zaakvakken” zoals we de vakken noemen die handelen over de wereld om je heen (Natuuronderwijs, Techniek, Aardrijkskunde en Geschiedenis) tellen niet mee voor de einduitslag en veel leerkrachten geven zelf aan over onvoldoende kennis te beschikken om hier leuke lessen en activiteiten voor te bedenken en uit te voeren, en dus beperken we ons vaak tot School TV.

Op de Pabo van INHolland leren aankomende leerkrachten over hoe ze deze zaakvakken wel goed kunnen geven. In de eerste twee jaar helpen we je om de kennis van de vakgebieden te vergroten en hoe je goede lessen ontwerpt die kinderen helpt de wereld om hen heen te begrijpen. Daarnaast kiezen veel studenten ervoor om in hun specialisatie te kiezen voor de Minor “Leren van de Wereld” waarin je geleerd wordt om als leerkracht een inspiratiebron te zijn voor andere leerkrachten op jouw school. Hoe kun jij ervoor zorgen dat niet alleen de kinderen in jouw groep actief hun eigen wereld leren te begrijpen, maar dat je collega’s dit ook voor hun groepen willen bereiken. In deze minor leer je wat je kunt doen om een katalysator te zijn op jouw school als het gaat om wereldoriënterende vakken. Wat zijn goede onderwijsmiddelen? Wat is het beleid van de school? Hoe kun je de omgeving (de daadwerkelijke “wereld om ons heen”) betrekken in je onderwijs? Dit zijn vragen die je in deze minor zelf gaat beantwoorden. Bart van Velsen, docent

“Ik heb gekozen voor de minor zaakvak-onderwijs omdat de wereld zo groot, zo mooi en zo oud is en er zo veel van te maken valt.” Erik Bloklander, derdejaarsstudent (deeltijd)

INHolland Academy: Een leven lang leren! Als je een passie hebt voor een specifiek vak en je wilt je hier verder in verdiepen dan kun je na je afstuderen een post-hbo opleiding volgen bij INHolland Academy. Een voorproefje van de vakgerichte post-hbo opleidingen die je kunt volgen: • Interne cultuurcoördinator; • Leergang rekenspecialist; • Leergang taalspecialist; • Leergang vakleraar bewegingsonderwijs;

• Onderwijskundig coördinator techniek; • Opleiding motorisch remedial teaching; • Vakspecialist drama; • Vakspecialist muziek. Daarnaast kun je bij INHolland Academy terecht voor bijvoorbeeld korte nascholingscursussen zoals: Effectieve Gesprekken met Ouders, Omgaan met Gedragsproblemen in de klas en Het gebruik van een interactief schoolbord in de klas. Maar ook voor midden-

managementopleidingen, masteropleidingen en de opleiding tot directeur primair onderwijs. Zo kun je je als leerkracht in het (speciaal) basisonderwijs steeds verder blijven ontwikkelen. Kijk voor alle opleidingen www.INHollandAcademy.nl

Pabo-magazine

19

Intro Brede scholen, wereldburgers, onderwijs voor kansarme kinderen, kritisch en creatief omgaan met media, kennismaken met andere culturen of het filosofisch erfgoed ontdekken. Allemaal onderwerpen die gekoppeld zijn aan de volgende minors: Onderwijsexpeditie, Expeditie INChina: ontdek een nieuw wereldrijk, The School and the community, Global Education, Filosofie en creatief denken, Culturele en maatschappelijke betrokkenheid en Media Educatie. Een verscheidenheid aan minors binnen dit uitstroomprofiel, te veel om allemaal toe te lichten. Daarom worden de minors ‘Onderwijsexpeditie’ en ‘Expeditie INChina: ontdek een nieuw wereldrijk’ er uitgelicht.

Onderwijsexpeditie India 2009, een stukje uit mijn reisdagboek... Al die lieve kinderen in die mooie uniformen leken mij gelijk. Ze zagen er netjes uit, konden netjes meedoen met de les, waren gelukkig... Thuis waren ze zeker net zo gelukkig, maar ook net zo zorgeloos?.. Een meisje van de school liet trots haar huis zien. Het bestond uit één kamer van twee bij twee en een halve meter. Er stond één bed in. Ze woonden er met zijn vieren. De vrouw des huizes was 22, ze had twee kinderen van rond de zes en negen jaar. De kinderen gingen beiden naar school. Iets waar de vrouw trots op was. We kregen een klein laagje cola, want zij was de gastvrouw... Iedereen dacht hetzelfde... houd die cola maar... jullie hebben het nodig... maar deze mensen zouden hun laatste beetje eten, hun enige hoop aan ons geven... het was een belediging om het niet te nemen. We namen afscheid, het voelde alsof ik van een begrafenis kwam, maar daarmee zou je rust kunnen vinden, hiermee niet...

Debby Kraaijeveld, derdejaarsstudent (voltijd)

Uitstroomprofiel Internationaal/verbredend Op onderwijsexpeditie naar... De minor Onderwijsexpeditie is niet zomaar een minor, het is een unieke beleving! De minor wordt aangeboden in samenwerking met Edukans. Deze organisatie zet zich in voor meer en beter onderwijs voor kansarme kinderen. Tijdens de minor volg je lessen over het land van bestemming, ontwerpgericht onderzoek, presenteren, maar je gaat ook fondsen werven voor Edukans en draagvlakversterkende activiteiten op scholen opzetten om de kinderen mee te krijgen in het actief werven van fondsen. De bedoeling daarvan is dat je een stuk maatschappelijk bewustzijn ontwikkelt bij de leerlingen. Omdat je niet alles hier in Nederland kunt leren, sluit je de minor af met een geweldige ervaring: een onder­ wijsexpeditie! Ieder jaar gaat de reis ergens anders heen. Voorbeelden van landen waar al expedities hebben plaats­gevonden zijn Oeganda, Ethiopië en India. Hans Rader, docent minor Onderwijsexpeditie

20

Pabo-magazine

“De minor onderwijsexpeditie maakt verschil... een ervaring welke je de rest van je leven bijblijft.”

Expeditie INChina: ontdek een nieuw wereldrijk! Naast de minors die aangeboden worden door de Pabo zijn er ook minors te volgen bij andere opleidingen. Zo ook de minor Expeditie INChina: ontdek een nieuw wereldrijk! Tijdens deze minor ga je zes weken op studieen onderzoeksreis naar China. De onvoorstelbare dimensies en ongekende contrasten van de Chinese cultuur en samenleving staan centraal. Je doet kennis en ervaring op met een volstrekt andere taal, cultuur en onderwijssysteem en je leert studenten uit een ander

werelddeel kennen. Het geeft je een enorme voorsprong in je ontwikkeling. Je leert je open te stellen voor andere denkpatronen en ideeën, iets dat zeker van belang zal zijn in jouw toekomstige beroep! Daarnaast kun je onderzoek doen op het gebied van onderwijs, sociale vraagstukken of muziek.

De ingrijpende sociaaleconomische ontwikkelingen in China en het steeds belangrijker worden van dit land op het wereldtoneel zijn onderwerpen waarmee elke toekomstige professional in zijn loopbaan vrijwel zeker te maken zal krijgen. Wil je meer weten? Bekijk dan het filmpje op de website en vind er het antwoord op al je vragen: www.INHolland.nl/INChina

Pabo-magazine

21

Intro Kom je er tijdens je studie achter dat je na je het behalen van je diploma Leraar Basisonderwijs nog naar de universiteit wilt of dat je wilt gaan werken in het voortgezet onderwijs dan kun je een minor volgen die je hierop goed voorbereid. Onder het uitstroomprofiel Doorstroom vallen de minors Leraar voortgezet onderwijs en Academisch atelier. Na je afstuderen kun je doorstromen naar een universitaire master of verkort je tweedegraads bevoegdheid halen.

Uitstroomprofiel Doorstroom Academisch atelier Als je na de Pabo aan de universiteit wilt doorstuderen (bijv. Pedagogiek), dien je een onderwijsprogramma te volgen dat je voorbereidt op de masteropleiding. Universiteiten bieden dit programma aan in zogenaamde pre-masterprogramma’s van maximaal een studiejaar. Vervolgens zou je dan nog een jaar door moeten voor je master. Voor een aantal

“Je ervaart wat het is om te studeren op universitair niveau.” universitaire masteropleidingen zijn er tussen INHolland en universiteiten afspraken gemaakt over toegang tot een bepaalde masteropleiding na het volgen van een doorstroomminorprogramma binnen Hogeschool INHolland. Door het volgen van dit doorstroomprogramma heb je je pre-masterjaar al gevolgd en kun je dus

na de Pabo binnen een jaar je master halen! De voordelen van het volgen van deze minor zijn legio: • Je ervaart wat het is om te studeren op universitair niveau; • Het programma geeft inzicht in de geschiktheid voor de universitaire studie door een pre-masterassessment; • Je verkort je post-hbo traject voor de universitaire master tot een jaar; • De voorbereiding op de wo-master vindt voor een groot deel nog plaats binnen het studieklimaat van de hogeschool waarbij gewerkt wordt aan een geleidelijke gewenning aan de eisen van het universitair onderwijs. Keuzes voor de master kunnen tijdens het traject gemaakt worden. Na het behalen van je diploma Leraar Basisonderwijs kun je via een kort inhaaltraject doorstromen in een master. Bij de Vrije Universiteit in Amsterdam en de

Universiteit Leiden kun je een master volgen op het gebied van pedagogiek, orthopedagogiek en onderwijskunde. Heb je niet de ambitie na je hbo verder te gaan studeren aan de universiteit dan levert het afzonderlijk volgen van een of meerdere van deze doorstroomminorpakketten op zich zelf staande kwalificaties op (bijvoorbeeld research) die betekenisvol kunnen zijn voor de arbeidsmarkt. “Je zult begrijpen dat een universitaire master niet voor iedereen is weggelegd. Deze minor is geschikt voor studenten die bovengemiddeld presteren en die de ambitie hebben om door te stromen naar een universitaire master, die willen deelnemen aan onderzoek van lectoraten of die in het algemeen geïnteresseerd zijn in het doen van onderzoek en/of research ontwikkelen”, aldus Hans Rader (coördinator van de doorstroomminor).

Minor Academisch atelier Vind je het interessant hoe wetenschap tot stand is gekomen? Wat je met wetenschappelijke kennis kunt en vooral hoe je een wetenschappelijk onderzoek in de praktijk uitvoert? Dan is de minor Academisch Atelier een goede keuze! Het is een uitdagende minor, waarmee je op een hoger niveau leert denken, filosoferen, beredeneren en leren. De basis voor een verdere carrière aan een universiteit leg je bij deze minor. Ik heb voor deze minor gekozen omdat ik tijdens de Pabo merkte dat ik meer uitdaging zocht in 22

Pabo-magazine

de opleiding en bovendien het (ortho)pedagogische aspect van de opleiding erg interessant vond, daardoor was de keuze om na de pabo verder te gaan studeren snel gemaakt. Deze minor biedt de mogelijkheid om na de pabo meteen een master aan een universiteit te gaan doen. Hiermee bespaar je tijd en breng je tijdens je hbo-opleiding meer uitdaging in je opleiding aan. Wanneer ik deze minor succesvol heb afgerond en ben afgestudeerd aan de pabo ga ik pedagogische wetenschappen studeren aan de VU in Amsterdam, om uiteindelijk orthopedagoog te worden.

Bedenk vooraf wel dat het een minor is die veel tijd vergt en van een hoger niveau is dan het gemiddelde hbo-niveau. Het is een minor die niet onderschat moet

worden, maar met voldoende zelfdiscipline en een goede motivatie kan het zeker lukken! Daphne Kuiper, derdejaars (voltijd)

Oh, oh, Den Haag

Leerkracht in het voortgezet onderwijs Wil je werken met pubers? De leerlingen in deze leeftijd zitten in een boeiende, warrige, spannende en cruciale fase van hun leven. Ze hebben behoefte aan volwassenen die ze tot steun kunnen zijn en helpen om steeds verder op eigen benen te staan. Tijdens de minor Leerkracht in het voortgezet onderwijs word je voorbereid op het werken in het voortgezet onderwijs. Ook is het een goede basis als je toch wilt werken in groep 7 of 8 van het basisonderwijs. Je leert namelijk hoe je een goed schooladvies moet geven, hoe het er in het voortgezet onderwijs aan toe gaat en je leert over het werken met deze leeftijdsgroep. Tijdens de minor ga je stagelopen in een onderbouwgroep van het voortgezet onderwijs. Je bouwt je kennis verder uit over de ontwikkeling van de basisschoolleerling naar kennis over de ontwikkeling van een middelbare scholier. Na deze minor kun je verkort doorstuderen aan de tweedegraads lerarenopleiding, waarbinnen je een keuze maakt voor een aansluitend vakgebied, zoals Nederlands of wiskunde. Je kunt dan in een jaar je tweedegraads bevoegdheid halen en les geven aan het vmbo, mbo en de onderbouw van de havo en het vwo. De aandacht in de opleiding ligt vooral op de vakinhoudelijke competenties. Daarnaast leer je hoe je moet omgaan met pubers en mag je dit tijdens je stage direct in de praktijk brengen. De tweedegraads lerarenopleidingen worden aangeboden bij Hogeschool INHolland Amsterdam/Diemen.

De bruisende Pabo Behalve pedagoog, didacticus, organisator en deskundige is een leraar op de basisschool inspirator. Hij weet kinderen te prikkelen, stimuleren, motiveren en boeien. Prettige basisscholen hebben inspirerende meesters en juffen in huis, het zijn bruisende basisscholen waar kinderen graag naartoe gaan. De rol van inspirator hangt samen met het enthousiasme, de betrokkenheid en bevlogenheid van die leerkrachten.

voor pabo 4. Verder zet de Pabo komend jaar in op kindertheatervoorstellingen, museumbezoek, speciale aandacht voor de kinderboekenweek, een sportdag en zijn er plannen voor uitwisseling met studenten van een Vlaamse lerarenopleiding. Je kunt dus met recht stellen: inspirerend zo’n pabo-opleiding. De Pabo bruist!

De Pabo richt zich in grote mate op het aanleren van kennis en vaardigheden van studenten. Door colleges, studieloopbaanbegeleiding en niet te vergeten de wekelijkse stage ontwikkelt de student de juiste beroepshouding. De rol van inspirator maakt daar deel van uit. Natuurlijk staat de Pabo op haar beurt voor de taak studenten te inspireren voor het prachtige vak van leraar. Naast genoemde colleges biedt de opleiding diverse inspirerende activiteiten, zoals themadagen, scholenbezoeken, open podium, muziek- en poëzieavond, het Groot dictee van INHolland, filmdebat, tentoonstellingen en een tweedaagse

Pabo-magazine

23

Oh, oh, Den Haag

Op afstand studeren in Den Haag

Tweedaagse pabo 4

Op de locatie in Den Haag kun je een bijzondere opleiding volgen: de DigiPabo. Bijzonder, omdat je de opleiding niet op de locatie zelf volgt, maar op afstand.

Zoals veel groepen 8 op de basisschool op kamp gaan, gaat pabo 4 voltijd op tweedaagse. Een kort, maar krachtig kamp met als thema visie en identiteit. Deze onderwerpen hebben alles te maken met de grote klus die de vierdejaarsstudenten staat te wachten van september tot december. Tijdens de tweedaagse is er voldoende tijd om de eerste stappen te zetten op het gebied van teambuilding en samenwerking, belangrijke ingrediënten om met elkaar een goede school neer te zetten. De studenten staan voor de taak zelf een moderne, vernieuwende basisschool te ontwerpen. Hoe de school heet en welke functie elke student bekleedt moet bedacht worden, maar lastiger is te bepalen vanuit welke visie en identiteit de school inhoudelijk vorm moet krijgen.

Je communiceert met de opleiding en je medestudenten via een digitale leeromgeving. In die digitale omgeving vind je studiematerialen, ontmoet je medestudenten en werk je samen aan opdrachten. Je wordt in dit proces begeleid door je tutor/studieloopbaanbegeleider en de verschillende vakdocenten. En natuurlijk loop je ook stage, net zoals alle andere pabo-studenten. Ook als je in het buitenland woont, is dit de manier om je onderwijsbevoegdheid te halen. Maar als je op afstand studeert, welke relatie is er dan met de Pabo in Den Haag? De DigiPabo wordt namelijk gecoördineerd vanaf deze locatie.

vindt ook de start van de studie plaats in Den Haag in de vorm van een startseminar. Tijdens dit seminar ontmoet je je medestudenten en maak je kennis met je begeleider. Dit seminar krijgt ieder jaar een vervolg met een tweedaagse in april. De tentamens worden ook afgenomen in Den Haag, maar het is ook mogelijk om op contactmomenten van de reguliere deeltijd tentamen te doen. Wanneer je in het buitenland woont en studeert, kun je ook de tentamens in het buitenland maken. “Aan het begin van de opleiding is het voor de meeste studenten even wennen. Wennen aan een nieuwe manier van studeren en communiceren, wennen aan het programma. Maar na de eerste periode weet je hoe het werkt en waar je je materialen vindt. Discipline en zelfstandigheid zijn belangrijke karaktereigenschappen voor een DigiPabo-student.”

Jouw begeleiders en docenten zijn dan ook hier werkzaam. Daarnaast

Gert Mallegrom, coördinator DigiPabo.

24

Pabo-magazine

Belangrijk is dus om op de hoogte te zijn van ieders visie op en ideeën over goed onderwijs en vanuit welke identiteit elke student in het leven staat. Op zich serieuze zaken die overigens luchtig en creatief verpakt zijn in tal van activiteiten.

Kunstproject Aan het eind van periode 7 kregen wij, de tweedejaars, te horen dat we in periode 8 een kunstproject mochten gaan verzorgen op de basisschool Comenius in de Transvaalbuurt. Dit is een buurt in Den Haag met veel allochtone bewoners en waar veel huizen gesloopt worden. Het was de bedoeling om drie middagen les te geven in de vakken: beeldende vorming, dans & drama en muziek. Verder kreeg iedere paboklas een basisschoolklas. Wij hadden groep 7 en we hadden bedacht dat wij met hen een minimusical zouden gaan doen. Intussen hadden we besloten dat we met de groepen 3 t/m 8 een gezamenlijke afsluiting zouden doen waarbij ook de ouders mochten

komen kijken. Dit werd de derde middag, er bleven dus nog twee middagen over om de lessen te verzorgen. In die twee middagen moest onze groep de minimusical instuderen, de liedjes leren en het decor maken. Het is allemaal gelukt en op die laatste middag, schitterden alle leerlingen van groep 3 t/m 8 op het podium. Er waren liedjes die gezongen werden, minimusicals die gespeeld werden en er waren twee typetjes (medestudenten) die tussendoor alles aan elkaar praatten. Het was een leuk project, het kostte veel tijd maar je kreeg er veel leuke reacties op terug, zowel van de leerlingen, als van de leer­ krachten, medestudenten en pabo-docenten. Maaike v.d. Eijnden, tweedejaarsstudent (voltijd)

“Het kunstproject is een samen­werking tussen de Pabo van Hoge­school INHolland en de Comeniusschool in Den Haag. Via het projectbureau Jonguh Régeâhrs, dat zich samen met studenten en Haagse maatschappelijke organisaties inzet voor vraagstukken op het gebied van de grote steden­ problematiek, is een subsidie ontvangen om kunstzinnige educatieve materialen aan te schaffen voor het kunstproject.”

Pabo-magazine

25

Aan gezelligheid geen tekort, in Dordt! Rondleiding op de Pabo Onderwijswerkplaats

Midden in Dordrecht staat het gebouw waar de Pabo van Hogeschool INHolland en de Pabo van Hogeschool Rotterdam gevestigd zijn; beide hogescholen hebben een eigen identiteit. Doordat de Pabo midden in de binnenstad gevestigd is, is het gebouw met het openbaar vervoer, auto en fiets zeer goed bereikbaar, ook voor de studenten en medewerkers die van buiten Dordrecht komen.

26

Pabo-magazine

Wanneer je van een afstandje naar het gebouw kijkt, lijkt het een kantoorgebouw. Maar kom je dichterbij, dan zie je al snel de kinderboeken en posters achter de ramen. Binnengekomen door de draaideur loop je in de hal waar je welkom geheten wordt door een van de receptionistes. De trap (of de lift) brengt je naar de eerste verdieping van het negen verdiepingen tellende gebouw. De onderwijswerkplaats op deze verdieping is een belangrijke plek voor de studenten. Hier staan alle lesmethodes die op de basisscholen worden gebruikt; kinderboeken, muziek cd’s, educatieve cd-roms, leskisten en een heleboel andere lesmaterialen. Bijna alle materialen worden uitgeleend, zodat je op een andere plek in het gebouw of thuis je opdrachten en lessen kan voorbereiden. De medewerkers van de mediatheek helpen altijd graag om je op weg te helpen in de hoeveelheid aan materialen. Het studielandschap, meer dan alleen studeren De tweede belangrijke plek voor studenten is het studielandschap. Dat klinkt alsof er alleen maar gestudeerd wordt op deze plek, maar dat is niet waar. Op het studielandschap staan ruim zestig computers waarvan je altijd gebruik kunt maken. Ook staan hier de printers, een scanner

en er hangt een activboard waarmee je kunt oefenen. Vroeger hoorde je mensen blokfluiten in de pabo, nu hoor je ‘gedownloade’ kinderliedjes over het studielandschap gaan.

Colleges De collegeruimtes zijn verdeeld over de verschillende verdiepingen. Er zijn grote ruimtes waar met de hele jaargroep lessen gevolgd worden. Maar er zijn natuurlijk ook vaklokalen voor natuuronderwijs en muziek en een dans-/ dramalokaal waar men geen tafels nodig heeft. In alle lokalen is een beamer en pc aanwezig, zodat de docenten en studenten optimaal gebruik kunnen maken van de moderne onderwijsmiddelen.

Ontspannen in het restaurant In pauzes zijn de studenten en medewerkers te vinden in het restaurant op de begane grond. Je kunt er een lekker broodje gezond kopen, maar je mag er ook je eigen brood eten. Met uitzicht op de winkels is het soms moeilijk om weer naar de les te gaan… Overal in het gebouw kom je (aanstaande) juffen en meesters tegen die samen voor een zeer gezellig sfeertje zorgen!

Het leven van een Pabo-student bestaat niet alleen maar uit stage lopen en studeren. Tenminste als je dat wilt… De Pabo in Dordrecht heeft zijn eigen introkamp, waar aan alle eerstejaars voltijdstudenten aan deelnemen. Een ideale mogelijkheid om op een leuke, actieve en soms ook wel spannende manier je nieuwe medestudenten te leren kennen. Zo’n eerste paar dagen is het, voor de meesten, toch spannend op een nieuwe school. Wat is

er dan beter dan dat er studenten uit het 2e, 3e, en 4e leerjaar zijn die je op gang helpen? Als aankomende vierdejaarsstudent heb ik voor de derde keer de eer om nieuwe studenten te verwelkomen. Al vanaf blok 3 zijn we met een gemêleerd gezelschap bezig met de voorbereidingen o.l.v. een leerkracht. De studenten, wij dus, organiseren het zelf. Het belangrijkste is dat je er wat van opsteekt, open staat voor feedback en kunt reflecteren

op je eigen kunnen. Maar wat ook voor de organiserende studenten voorop staat, is dat je veel plezier hebt. Je kunt er als student, buiten het gewone schoolse leven, je organisatietalenten in kwijt. Maar niet alleen bij het introteam kun je je organisatietalenten kwijt. Zo is er op onze Pabo een feestcommissie, die elk kwartaal probeert een geweldig feest voor alle studenten van onze Pabo op te zetten. Vanaf jaar 1 kun je hier aan meehelpen en vaak zie je dat

studenten er pas halverwege jaar 4 mee stoppen, omdat ze dan hun LIO-stage ingaan. Naast organisatietalenten kun je ook je ei kwijt op het gebied van toneel, muziek en dat waar je zelf ook nog voor open staat. Een echte aanrader deze Pabo dus! Victor Visser, derdejaarsstudent

Pabo-magazine

27

Een wereld gaat voor je open Leraar zijn in Rotterdam is werken in een wereldstad. Loop een willekeurige school in Rotterdam binnen en je ziet dat de wereld een dorp geworden is. Nieuwe Nederlandse kinderen, geboren en getogen in Rotterdam met ouders die voor een groot deel uit alle windstreken komen. Elke dag gaan talloze leraren met deze kinderen aan de slag. Leraar zijn in Rotterdam is een hele uitdaging. Het is boeiend om kinderen de gewone schoolvakken te leren: je leert ze schrijven en vertellen. Zo is de Nederlandse taal een belangrijk vak, omdat voor veel kinderen het Nederlands de tweede taal is. Je vertelt de kinderen verhalen over Nederland en over de wereld om hen te leren samenwerken en te laten samenleven. Het is voor iedereen van belang om de antwoorden te weten op een heleboel vragen, zoals: Wat is de ramadan precies en wat is het Diwalifeest? Welke mensen hebben een belangrijke rol gespeeld in onze geschiedenis en waarom? Met de kennis van nu worden het goed voorbereide burgers op de toekomst. Leraar zijn in Rotterdam betekent ook dat je samenwerkt met andere opvoeders: de ouders, de mensen uit het clubhuis of de speeltuin, de huisarts. Kinderen leren op school en na schooltijd. Het is belangrijk voor de kinderen dat alle opvoeders contact met elkaar hebben. Ben jij de toekomstige leraar, die al deze uitdagingen wil aangaan? Bij de Pabo van INHolland Rotterdam ben je aan het goede adres. In het eerste jaar maak je direct kennis met de verschillende kanten die Rotterdam heeft. Rotterdam wereldstad is de rode draad van de themadagen in het eerste jaar. Binnen je groep leer je jezelf en al je verschillende medestudenten steeds beter kennen. Dat begint in de voltijd al met de introductiedagen en daarna kun je terugvallen op ‘je maatje’. Dat is een derde- of vierdejaars Pabostudent die jou wegwijs maakt op de Pabo en waar je met je vragen terecht kunt. kijk jij ook al uit naar je eerste praktijkklas? Hoe zullen de kinderen zijn? Wat voor een juf of meester ben jij? Je ontdekt het allemaal al in het eerste halfjaar! Kom naar onze Pabo, de (Rotterdamse) kinderen wachten op je!

Rotterdam: een wereldstad! Altijd ontbijt om twaalf uur Toen ik naar de Pabo kwam, wist ik helemaal niets. Ik moest leren hoe ik les moest geven, wat het beroep inhield, alles vanaf het begin. Door de colleges, de stages en het delen van ervaringen met studiegenoten, weet ik nu beter op welke manieren ik kinderen kan helpen. De pedagogische kant ligt mij erg goed. Ik kan goed praten met kinderen. Kinderen weten dat ze bij mij alles kwijt kunnen, voelen dat ik hen serieus neem. Zo had ik een jongetje in de klas, laat ik hem even Eddy noemen, die ’s ochtends heel moeilijk te motiveren was. Hij zat er sloom bij en kon zijn gedachten niet bij de les houden. Na een gesprekje met hem kwam ik erachter dat hij thuis nooit ontbeet voordat hij naar school ging. Toen ik de moeder tegen kwam op de gang, sprak ik haar daarover aan. ‘Wij eten altijd om twaalf uur. Samen’, zei ze.

concentratie’, zei ik, hoewel ik het idee had dat dit weinig effect zou hebben. Toen ik dit met Eddy besprak, vertelde hij dat zijn moeder altijd heel laat opstaat. Toen heb ik een plannetje voor hem bedacht: ‘Als jij opstaat, smeer je zelf een broodje en neem je een pakje drinken mee in je tas. Dan kun je dat onderweg naar school opeten’. Eddy vond het een heel goed idee. De volgende ochtend vroeg ik hem fluisterend of het plannetje gelukt was. Dat was zo. Eddy straalde helemaal. Sindsdien smeert hij zijn eigen brood en is hij veel opgewekter in de ochtend. Ik vind het mooi om kinderen te zien opgroeien en om zelf een bijdrage te kunnen leveren aan hun ontwikkeling. Helemaal blij word ik, als ik kinderen een stukje verder kan helpen. Dikra Elissati, derdejaarsstudent (voltijd)

‘Maar Eddy heeft een ontbijt nodig voor zijn 28

Pabo-magazine

Kijk ook eens op: www.verhalenman.nl. Hij is de huidige stadsverteller van Amsterdam en inspireert volwassenen en kinderen tot het doen van hun verhaal.

Op verhaal komen, Je verhaal halen, Zijn verhaal doen, Een raar verhaal ophangen, Wilde verhalen vertellen, Om een lang verhaal kort te maken… Er was er eens… een verhalenvertelster die Anne van Delft heette. Zij is al 20 jaar beroepsvertelster en vindt het erg zinnig om een avond met deeltijdstudenten te komen werken. Zij heeft veel inspiratie

geboden en na een mooie inleiding de studenten in groepjes uiteen laten gaan met een vertelopdracht. Ieder groepje vertelde een deel van het verhaal en wist niet hoe de andere groepjes hun voorbereiding deden. Onze muziekdocent Roeland Vrolijk ging met een paar mensen aan de slag om muzikale intermezzo’s voor te bereiden. Na anderhalf uur kwamen alle mensen bijeen in een groot lokaal en begon de Vertelvoorstelling. Tot ieders verrassing werd het een inspirerende gebeurtenis, waarin heel wat mensen een goed verhaal hielden en boven zichzelf uitstegen. Alle betrokken studenten en docenten gingen met een meer dan positief gevoel naar huis. En zo… leefden ze nog lang en gelukkig, vol goede voornemens om wat vaker een echte vertelling voor te bereiden in hun stageschool. Moraal van dit verhaal: elk kind heeft recht op een juf of meester die echt verhalen vertelt in de klas en daarmee de leerstof tot leven laat komen. Juist in deze tijd vol multimedia, gaat er niets boven een echt verhaal, waarin de verteller contact maakt met de zaal. En hoe leer je dat? Door het te doen! Telkens goed voorbereiden en een verhaal kiezen dat er toe doet en contact maken met je publiek en dan genieten van al die luisterende kinderen voor je neus. Gaudola van Vlissingen, docent

Pabo-magazine

29

Wil jij een goed betaalde (bij)baan via ASA Student Campus?

Aan het werk

ASA Student Campus is hét interne uitzendbureau van Hogeschool INHolland en heeft als doel studiegerelateerde bijbanen & startersbanen aan te bieden aan studenten. (Bij)banen die je kiest omdat je, naast je studie, serieuzer aan de slag wilt. Denk aan banen binnen de hogeschool: van promotieactiviteiten tot aan studentassistentschappen. Speciaal voor Pabo-studenten hebben we het Werken en Leren (WEL) project. Dit project biedt Pabo-studenten, na het behalen van hun propedeuse, de mogelijkheid al tijdens de studie ervaring op te doen in het zelfstandig voor de klas staan. Loop eens binnen op één van onze vestigingen of kijk voor meer informatie op de website www.asacampus.nl. ASA Student Campus vind je in Den Haag en Rotterdam.

ASA Student Campus Den Haag (direct naast het gebouw van INHolland Den Haag) Theresiastraat 6 a/b 2593 AN Den Haag E: [email protected] T:070-304 55 80 ASA Student Campus Rotterdam (in het gebouw van INHolland Rotterdam) Posthumalaan 90 3072 AG Rotterdam E: [email protected]

Van bijbaantje tot wereldbaan! “Je wilt in het onderwijs gaan werken, iets betekenen voor kinderen, je vindt kinderen fantastische mensen omdat zij onbevangen naar de wereld kunnen kijken; je wilt hen leren wat echt belangrijk is in het leven. Word dan zo snel mogelijk juf of meester!”, aldus Arie de Bruin. Want zit je eenmaal op de Pabo van INHolland Rotterdam en functioneer je goed tijdens de stage, dan kun je na het tweede studiejaar bijvoorbeeld binnen het project ‘Opleiden in de School’ solliciteren bij Stichting Kind en Onderwijs Rotterdam, een grote stichting voor christelijk onderwijs in Rotterdam-Noord. Vanaf dat moment kun je gaan werken op een school en word 30

Pabo-magazine

je voor een belangrijk deel in de dagelijkse praktijk opgeleid tot leraar basisonderwijs. Stage en werken is een eenheid geworden en je verdient er nog bij ook. Het Pabo-programma wordt afgestemd op je werk in een klas. Je weekendbaantje kun je opzeggen, vanaf dat moment ben je opgenomen in het schoolteam en voor kinderen ben je al een complete meester of juf! Je krijgt steeds meer autonomie en er zijn dagen dat je volledig zelfstandig de klas voor je rekening neemt. Alle aspecten van je toekomstige beroep leer je in de directe praktijk: gesprekken met ouders, rapporten maken en rapporten bespreken, een handelingsplan maken voor een leerling met leerproblemen, een kerstfeest voorbereiden… het hoort er allemaal bij.

Als je op deze manier een aantal jaren onder professionele begeleiding in een school in Rotterdam werkt, kom je beslagen ten ijs als je eenmaal afgestudeerd bent: je opleiding is een soort Pabo-PLUS! Dat het leer-werktraject binnen de Opleidingsschool van Kind en Onderwijs Rotterdam een groot succes is, blijkt wel uit opmerkingen van studenten die nu binnen dit traject werkzaam zijn: “Het is een unieke kans is om werken en leren te combineren. Je leert er onwijs veel van en het is ontzettend leuk.” “Het is gewoon super! Soms best pittig, maar je leert er veel van. Je krijgt verantwoordelijkheden en je bent niet meer de stagiaire. Je bent een onderdeel van het

team. Je leert niet alleen lesgeven, maar ook andere dingen, zoals: contacten met ouders en rapportbesprekingen. En je krijgt er nog voor betaald ook!” “Ik weet nu heel zeker dat ik echt juffrouw wil worden. Als ik straks mijn diploma heb, is er geen verrassing meer: ik weet nu precies wat er allemaal bij deze baan komt kijken en I’m loving it!” Ben je eenmaal afgestudeerd, dan krijg je ook nog voorrang bij een benoeming bij de deelnemende scholen. Je bijbaantje gaat ongemerkt over in een wereldbaan: je bent juf of meester en je kunt iedere dag genieten van een mooi beroep waarin je iets kunt betekenen voor kinderen, omdat zij veel betekenen voor jou!

Juf Saffira Kartodikromo is vierdejaarsstudent.

9.00 uur

Zij zit in het leer-werktraject van stichting Kind en Onderwijs Rotterdam en INHolland Rotterdam. Sinds september 2009 staat ze zelfstandig voor groep 8 van De Waalseschool in Rotterdam. Zo ziet een schooldag uit haar leven eruit: Het lesgeven gaat goed. Ik vind het erg leuk. Het is belangrijk om steeds te bedenken wat je de kinderen met de les wilt aanleren.

12.30 uur

De pauze is altijd echt even lekker om bij te komen. Met mijn collega’s praat ik het liefst even over wat anders dan school. Ik werk op een school met hele gezellige collega’s. Dat vind ik belangrijk, want je ziet je collega’s vaker dan je partner, haha!

7.30 uur

Elke ochtend ben ik vroeg op school. Dat is lekker want dan kan ik mijn les nog goed voorbereiden. Omdat ik net begonnen ben als leerkracht ken ook de methode nog niet heel goed.

8.20 uur

Op de Waalse school, waar ik werk, geven we elke ochtend de kinderen een hand als ze binnen komen. Dat is vriendelijk en goed voor de sociale contacten, maar ook belangrijk zodat je weet of een kind lekker in zijn vel zit.

13.30 uur

Taal is een moeilijk vak voor de kinderen op onze school. De verschillen zijn groot. Sommige kinderen zijn erg goed in taal terwijl anderen nog heel taalzwak zijn. Het is best moeilijk om met die verschillen om te gaan.

16.30 uur

Pas als iedereen allang weg is ga ik naar huis. Ik kijk meestal zoveel mogelijk schriften na op school. Mocht ik ziek worden dan kan een andere collega gewoon verder werken in de schriften. Vandaag moet ik nog een stapel taalschriften nakijken. Het eerste jaar als leerkracht is best vermoeiend...

Pabo-magazine

31

Inschrijven…

Bezoekadressen Hogeschool INHolland Kijk op www.www.INHolland.nl voor uitgebreide routebeschrijvingen.

Heb je al besloten om de Pabo te gaan volgen dan kun je je op twee manieren inschrijven. Je kunt je aanmelden via de website: www.INHolland.nl/inschrijven of ga direct naar www.studielink.nl. Heb je vragen, bel dan het Studieinformatiepunt 0900-464 655 263, lokaal tarief (ma t/m do 9.00 17.30 uur en vrijdag 9.00 - 17.00).

Den Haag Theresiastraat 8 2593 AN Den Haag T 070 – 312 01 00

Meer informatie over de opleiding Pabo vind je op de website van Hogeschool INHolland, www.INHolland.nl.

Dordrecht Achterom 103 3311 KB Dordrecht T 078 – 611 26 00

Colofon Dit magazine is een uitgave van de School of Education Rotterdam van Hogeschool INHolland Eindredactie: Nini Vernooij & Nynke van Weers Opmaak en druk: Jurriaans Lindenbaum Grafimedia bv Fotografie: Studenten en medewerkers Hogeschool INHolland, Fotografie artikel ‘Een dag uit het leven van’: Jan-Jacob Luijendijk (De Waalseschool, Rotterdam). Contact: [email protected] Met dank aan: studenten, docenten en werkveld van de opleiding tot Leraar Basisonderwijs in Den Haag, Dordrecht en Rotterdam. Speciale dank aan: de Comeniusschool in Den Haag, de Ireneschool in Noordwijkerhout, de Pinguïns van De Arcade in Leiden en groep 8 van de Waalseschool in Rotterdam. Wijzigingen voorbehouden. Aan de teksten in dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.

32

Pabo-magazine

Rotterdam Posthumalaan 90 (Kop van Zuid) 3072 AG Rotterdam T 010 – 439 93 99