05-02-2013
TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING
Vmbo conferentie Nijkerk
31 januari 2013 André Coenders Maaike Beuving
ONDERWERPEN 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen 2 Invoering referentieniveaus examen Nederlands 3 Invoering referentieniveaus rekentoets VO 4 Meer weten? Vragen?
1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen
1
05-02-2013
Auteursrechten: Schwandt Infographics
BRIEF BEWINDSLIEDEN DECEMBER 2012: 3 MAATREGELEN
Maatregel 1: Nederlands VO •
In 2014 verandert er nog niks aan het niveau van het CE
•
Per 2015 moeten CE’s Nederlands voldoen aan de referentieniveaus
BRIEF BEWINDSLIEDEN DECEMBER 2012: 3 MAATREGELEN
Maatregel 2: Rekenen VO •
Invoering rekentoets vanaf 2013/14, maar:
•
Resultaat pas vanaf 2015/16 deel van slaag-/zakregeling;
•
Cijfer wel vanaf 2013/14 op cijferlijst.
2
05-02-2013
BRIEF BEWINDSLIEDEN DECEMBER 2012: 3 MAATREGELEN
Maatregel 3: Maatwerk in examinering taal en rekenen vmbo •
Onderzoek naar mogelijkheden om te differentiëren binnen de vier leerwegen.
•
Prestatie-eisen kunnen per leerweg verschillen
•
Ondergrens blijft referentieniveau 2F
2. Invoering referentieniveaus examen Nederlands
CENTRAAL EXAMENS NEDERLANDS VMBO EN REFERENTIENIVEAUS TAAL
• • • •
Vanaf 1 augustus 2012 geldt voor Nederlands een nieuw examenprogramma. Aan het oude examenprogramma vmbo is het referentieniveau 2F toegevoegd. Dit geldt voor alle leerwegen. In april 2012 is de nieuwe syllabus voor 2014 gepubliceerd. Het centraal examen Nederlands in 2014 is het eerste examen volgens het nieuwe examenprogramma
3
05-02-2013
HUIDIGE CE NEDERLANDS VMBO •
Digitaal (BB en KB): - Leesvaardigheid - kijk- en luistervaardigheid - schrijfvaardigheid
• Papier (BB – KB – GT): - leesvaardigheid - schrijfvaardigheid
TOEKOMSTPERSPECTIEF Vmbo BB en vmbo KB digitale zitting schrijfvaardigheid digitale zitting leesvaardigheid- en kijk-/luistervaardigheid Vmbo GT digitale zitting schrijfvaardigheid papieren zitting leesvaardigheid
VERSCHILLEN TUSSEN HET OUDE EN HET NIEUWE EXAMENPROGRAMMA: • •
•
Examenprogramma globaal – referentieniveaus veel gedetailleerder Verschillen bij leesvaardigheid en luistervaardigheid zijn klein. – Exameneenheden zijn dezelfde – Tekstsoorten worden nu expliciet in examenprogramma genoemd (b.v. instructieteksten of luisteren als lid van een live publiek) Verschillen bij schrijfvaardigheid groter: – ‘schrijftaken’ expliciet genoemd in referentieniveaus – Taalverzorging gedetailleerd beschreven voor de verschillende niveaus – Taalverzorging behelst spelling, interpunctie en grammaticale begrippen voor werkwoordspelling
4
05-02-2013
Taalverzorging Tabel 2: Niveaus voor spelling, interpunctie en grammaticale begrippen voor werkwoordsspelling (specificatie van kerndoel 11). Beheersing; 75% van alle leerlingen in de leeftijdsgroep/niveaugroep heeft een kans van 80% goed.
Spelling
1F 4F
1. Alfabetische spelling 2. Orthografische spelling 3. Morfologische spelling Hieronder vallen de schrijfwijze van achtervoegsels, de meervoudsvorming, de verkleinwoordsvorming, regel van gelijkvormigheid bij assimilatie (zakdoek/zaddoek), vorming bijvoeglijk naamwoord Moeilijke gevallen: a) meervoud –s na klinker (meisjes, garages, fuchsia’s, caf b) verkleinwoord na open klinker (parapluutje) c) ’s in ’s ochtends d) stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden op –en e) meervouds –n bij zelfstandig gebruikte verwijzing (allen versus alle) f) wel/niet –n in samengestelde woorden. 4. Morfologische spelling op syntactische basis Werkwoordspelling, waarvan een deel zuiver morfologisch is, zoals tegenwoordige tijd meervoud, verleden tijd van werkwoorden met stam of –d (antwoordde(n)), hele werkwoord Moeilijke gevallen: Persoonsvorm a) homofone gevallen: tt. stam op –d enkelvoud (hij wordt/word) b) tt. (klankvaste of zwakke) wwoorden, enkelvoud c) vt. (klankvaste of zwakke) wwoorden met stam op –d of –t d) tt. 2e persoon of 3e persoon achter de persoonsvorm (word jij ziek, word je broer, wordt je de toegang ontzegd) e) met prefix, homofoon met voltooid deelwoord (hij beoordeelt/beoordeeld) Voltooid deelwoord f) homofone gevallen (verhuisd/verhuist)
+ + +
2F
3F
+ + + + + + + +
+ + + + + +
MAATREGELEN UIT DE BRIEF AAN DE TWEEDE KAMER •
Maatregel 1: Nederlands • In 2014 verandert er nog niks aan het niveau van het centraal examen Nederlands. • Per 2015 moeten centrale examens Nederlands voldoen aan de referentieniveaus Wat betekent dit concreet? *) Onderzoek naar het niveau huidige examens Nederlands *) Resultaten van het onderzoek eind maart beschikbaar *) Aanpassingen in syllabus 2015 voor de zomer dit jaar
APARTE ZITTING SCHRIJFVAARDIGHEID NEDERLANDS •
Uitgangspunten aparte zitting schrijfvaardigheid: – Recht doen aan referentieniveau 2F – Antwoord op kritiek vanuit het veld – Waken voor organisatielast
5
05-02-2013
RECHT DOEN AAN REFERENTIENIVEAU 2F • •
•
Schrijfvaardigheid in het huidige centrale examen bestaat uit één schrijfopdracht (afwisselend brief of artikel). In de referentieniveaus worden meer schrijftaken expliciet genoemd. Een aparte zitting schrijfvaardigheid biedt mogelijkheden om meerdere korte schrijfopdrachten te toetsen: • Correspondentie, artikelen, formulieren, advertenties Taalverzorging toetsen op niveau 2F d.m.v een apart onderdeel spelling en formuleervaardigheid
ANTWOORD OP KRITIEK VANUIT HET VELD • •
De huidige schrijfopdracht nodigt niet echt uit tot creatief schrijven. Bij de beoordeling zijn inhoud en taalgebruik van elkaar losgekoppeld
WAKEN VOOR ORGANISATIELAST • •
Andere vorm van beoordelen De zitting lees- en luistervaardigheid geslotener maken
6
05-02-2013
INVOERINGSTRAJECT • • • • •
Voorjaar 2013 eerste pilot op 40 scholen Try-out met nieuwe vorm van schrijfopdrachten Try-out met nieuwe vorm van beoordelen Try-out apart onderdeel spelling en formuleren Digitale toetsvorm
•
Voorjaar 2014 eerste pilot met volwaardige zitting schrijfvaardigheid buiten examentijd
3. Invoering referentieniveaus rekentoets VO
NAAR REKENTOETSEN VO IN 2014 (1) 2010 en 2011: • Cito (pre)pilots met rekentoetsen 2F en 3F • SLO ontwikkelde rekentoetswijzers voor 2F en 3F in opdracht van OCW • CvE vaststellingscommissies en constructieopdrachten
7
05-02-2013
NAAR REKENTOETSEN VO IN 2014 (2) 2012: pilot voor alle scholen • Het CvE hield pilots met rekentoetsen 2F voor vmbo en 3F voor havo en vwo gebaseerd op de rekentoetswijzers waarvoor alle voscholen konden inschrijven • Kenmerken: digitale afname, flexibel binnen aangewezen periode (twee weken met behulp van minimaal vijf varianten) • Doel van de pilot: oefenen met planning, organisatie, installatie, navigatie, inhoud, niveau, normering en rapportage van de rekentoets
NAAR REKENTOETSEN VO IN 2014 (3) (Vervolg: 2012) • Ruim 400 locaties hebben deelgenomen aan de rekenpilots in 2012 • Van bijna 50.000 kandidaten data retour ontvangen • Verdeling: 63% vmbo, 37% havo/vwo •
Percentages voldoendes volgens voorlopige cesuur: BB KB GT Gemiddeld e cijfer
4,3
Percentage 16% voldoendes
5,4
6,4
44%
72%
NAAR REKENTOETSEN VO IN 2014 (4) 2013: generale repetitie • Het CvE houdt pilots met rekentoetsen 2F voor vmbo en 3F voor havo en vwo gebaseerd op de rekentoetswijzers waarvoor alle voscholen zich konden aanmelden • Twee periodes: maart (twee weken) en juni (één week) • Ook deelname mogelijk voor visueel beperkte kandidaten • Vrijstelling mogelijk bij een cijfer van 5 of hoger.
8
05-02-2013
MAATREGEL 2: REKENEN VO •
Invoering rekentoets vanaf 2013/14, maar:
•
resultaat pas vanaf 2015/16 deel van slaag-/zakregeling;
•
cijfer wel vanaf 2013/14 op cijferlijst: met deelname aan pilot rekentoets 2013 vrijstelling mogelijk.
MAATREGEL 3: MAATWERK VMBO REKENEN
Prestatie-eisen kunnen per leerweg verschillen Ondergrens blijft referentieniveau 2F Onderzoek CvE/Cito naar mogelijkheden om te differentiëren binnen de vier leerwegen in het vmbo.
DYSCALCULIE
•
Protocollen ERWD voor het vo beschikbaar
•
Onderzoek CvE naar mogelijkheden tot een aangepaste wijze van examineren van rekenvaardigheden van leerlingen met dyscalculie
•
Sectoroverstijgende aanpak voor dyscalculie
9
05-02-2013
MEER INFORMATIE Vmbo conferentie Nijkerk
31 januari 2013
MEER INFORMATIE •
Steunpunt Taal en Rekenen – Alles over invoeringsbeleid – Rekentoetswijzers – www.steunpunttaalenrekenenvo.nl
10
05-02-2013
•
Examenblad – Septembermededelingen – Maartmededelingen – Examenbesluit – Syllabi en examenprogramma’s – www.examenblad.nl – Website werkt met jaarringen
VOORBEELDMATERIAAL VOORTGEZET ONDERWIJS Voortgezet onderwijs rekenen •Voorbeeldtoetsen Rekentoets VO voor niveau 2F en 3F, met bijbehorende omzettingstabellen. •Beschikbaar via www.cito.nl, als pdf bestand. Voortgezet onderwijs taal • Conceptsyllabi, beschikbaar via www.cve.nl en www.examenblad.nl • Geen voorbeeldexamens beschikbaar
11
05-02-2013
• Meer informatie •
www.referentiesets.nl
[email protected]
College voor Examens 030–2840 700
[email protected] Postbus 315 3500 AH Utrecht
www.cve.nl
12
