Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs
Overeenkomsten OGW - HGW •
Cyclisch ambitieuze doelen stellen en evalueren: Welke leerlijnen liggen er onder jullie onderwijs? Doorgaande leerlijnen?
•
Uitgaan van hoge verwachtingen: ‘De lat ligt hoog!’. Weet je waar je naartoe werkt in de schoolloopbaan van kinderen? Als school?
•
Data-driven teaching: Zijn de resultaten van het onderwijs overzichtelijk verzameld, geanalyseerd en geïnterpreteerd als team? Voor de groepen? Hebben jullie beslissingen genomen over aanpassing?
•
Groepsplan als insteek en hulpmiddel om het onderwijs zelf te regisseren en boven de methode te staan. Krijgt een groep een uniek groepsplan voor vakspecifiek onderwijs?
(Bron: JSW, Clijsen, Pameijer & Kappen, 2011)
Referentieniveaus taal en rekenen: vandaag • • • • •
Waar denk jij aan bij referentieniveaus? Waarom referentieniveaus? Referentieniveaus rekenen Referentieniveaus taal Consequenties voor de school, voor leraren
• Wat ga jij ‘morgen’ aanpakken?
Aanleiding • Veel geluiden over dalend reken- en taalniveau • Nederland kent geen centraal leerplan
• Uitgeverijen regelen het curriculum| • Nederland kent wel kerndoelen en eindtermen| • Politieke tendens om eisen te stellen, te centraliseren, te controleren als het gaat om de basisvaardigheden
Taalvaardig - Rekenvaardig Taalvaardigheid • Mondelinge taalvaardigheid (gesprekken, luisteren, spreken) • Leesvaardigheid (lezen van zakelijke teksten en lezen van fictionele, narratieve en literaire teksten) • Schrijfvaardigheid • Begrippenlijst en taalverzorging Rekenvaardigheid • Getallen • Verhoudingen • Meten en meetkunde • Verbanden
Referentiekader
Referentieniveaus en kerndoelen Kerndoelen: aanboddoelen • Welke inhouden moeten aangeboden worden? • Inspanningsverplichting! Referentieniveaus: beheersingsdoelen • Wat moeten leerlingen beheersen? • Opbrengstverplichting!
De praktijk
Het
WAT
is in de referentieniveaus beschreven
Het
HOE
is aan de scholen
Domeinen rekenen Getallen • Soorten getallen, samenhang, bewerkingen Verhoudingen • Verhoudingen en percentages, begrip, samenhang, berekeningen Meten & meetkunde • Meten: begrip van en berekeningen met maten • Meetkunde: ‘de ruimte om ons heen beschrijven’ Verbanden • Tabellen, grafieken en diagrammen, met numerieke gegevens of verbanden, regelmaat
Fundamenteel en streefniveau Twee kwaliteiten: • Fundamentele kwaliteiten (meer toepassingsgericht) • Streefkwaliteiten (voorbereiding abstracte wiskunde) • Elke kwaliteit (fundamenteel en streef) heeft drie niveaus • Geen 4F voor rekenen: wiskunde
1F 2F 3F
Vier taaldomeinen Lezen van zakelijke teksten en lezen van fictionele, narratieve en literaire teksten
Leesvaardigheid
Gespreksvaardigheid, luistervaardigheid, spreekvaardigheid Mondelinge taalvaardigheid
Zaken die in dienst staan van een verzorgde schriftelijke taalproductie, spelling en grammatica
Schrijfvaardig-heid
Taalverzorging en taalbeschouwing
Schrijven wordt ruim opgevat, het gaat om het produceren van creatieve en zakelijke teksten
Opbrengstgericht werken op schoolniveau Aspecten 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8. 9.
Visie op taal- en rekenonderwijs Leerlingen adequaat volgen Leerlijnen met tussendoelen Leerresultaten op schoolniveau monitoren: sturen en volgen Systematisch en planmatig werken in de groep: groepsplan Curriculum horizontaal en verticaal uitwerken Vakbekwaam leerkrachtgedrag (Extra) zorg en begeleiding Ontwikkelperspectief vaststellen en (blijven) onderbouwen
Van leraar tot bestuur strategisch macro
tactisch meso
Realiseren Plannen
Waarnemen Begrijpen
operationeel
micro
Cruciale leermomenten Cruciale leerdoelen in de leerlijn. Drempels waar de leerling overheen moet om zich verder te ontwikkelen op de leerlijn. Belangrijke drempels om volgende doelen in de leerlijn te kunnen bereiken. Wat zijn de komende periode de cruciale leermomenten? Ankerpunten voor opstellen groepsplan
