OPENING WEEKEND @ KAAITHEATER FR 25/11/2011 19:00
Satch Hoyt SAY IT LOUD! Opening installation
19:30
Geert Buelens & Elsie De Brauw GEEN KERK IN HET WILD Speech | Nederlands | ca. 30 min.
20:30
Mpumelelo Paul Grootboom & Aubrey Sekhabi IT’S A RHETORICAL QUESTION Belgian première | Theatre | ca. 120 min. | English, Nederlands ondertiteld, surtitré en français
SA 26/11/2011 17:00 > …
Satch Hoyt SAY IT LOUD! Installation
20:30
Mpumelelo Paul Grootboom & Aubrey Sekhabi IT’S A RHETORICAL QUESTION Belgian première | Theatre | ca. 120 min. | English, Nederlands ondertiteld, surtitré en français Post-performance by Wouter Hillaert
talk
with
Mpumelelo
Paul
Grootboom
Satch Hoyt SAY IT LOUD! NL - Satch Hoyt, geboren in Londen, woont en werkt tegenwoordig in Berlijn. Hij maakt sculpturen en installaties waar muziek en geluid een belangrijke rol in spelen. Daarnaast schildert en tekent hij. De tweedeling in het soort werk dat hij maakt, definieert de twee zijdes van een medaille: het is een dubbele maar complementaire reflectie op de Afrikaanse Diaspora en de verschillende gevolgen ervan. Het beeldend werk keert terug naar de grond en de feiten van ‘de zwarte ervaring’ terwijl de tekeningen fantasie en transcendentie aanboren: het zijn vehikels voor een imaginaire reis voorbij de hardheid en de beklemming van de geschiedenis. Satch Hoyt stelt tijdens Spoken World zijn installatie Say it Loud! tentoon. Het is een spreekstoel voor de vrije meningsuiting, opgebouwd met boeken over kolonialisme, de Afrikaanse diaspora en politiek in het algemeen. In Brussel bouwt hij een ‘Belgische’ versie van deze ‘speaker’s corner’, met boeken over Congo , de politieke situatie in ons land, etc. Je kan zelf het spreekgestoelte beklimmen. Aan u het woord! FR - Satch Hoyt est né à Londres, mais vit et travaille à présent à Berlin. Il réalise des sculptures et des installations dans lesquelles la musique et le son jouent un rôle important. En outre, il peint et dessine. La dichotomie que l’on observe dans ces deux types d’œuvres représente les deux faces d’une même pièce : une réflexion double mais complémentaire sur la diaspora africaine et ses diverses conséquences. L’œuvre plastique revient sur la terre et les faits de « l’expérience noire », tandis que les dessins abordent la fantaisie et la transcendance : ce sont les véhicules d’un voyage imaginaire au-delà de la dureté et de l’oppression de l’Histoire. Pendant le festival Spoken World Satch Hoyt présente son installation Say it Loud!. Il s’agit d’un pupitre de conférence pour la liberté d’expression, construit à partir d’un empilement de livres sur le colonialisme, la diaspora africaine et la politique en général. À Bruxelles, il présente une version « belge » de ce ‘speaker’s corner’, avec des ouvrages sur le Congo, la situation politique du pays, etc. Vous aussi pouvez occuper le pupitre de conférence. La parole est à vous ! EN - Satch Hoyt, born in London, currently lives and works in Berlin. He makes sculptures and installations accompanied with sound as well as paintings and drawings. There is a dichotomy in the genres that define two sides of the same coin: a dual and complementary reflection on the African Diaspora and its multifold consequences. The sculptural trope in Hoyt’s work addresses the facts on the ground, so to speak, of black experience, while the drawings tap into a spirit of fantasy, refuge, and transcendence—they are vehicles for an imaginative journey beyond the obduracy and oppressiveness of history. During Spoken World, Satch Hoyt is exhibiting his installation Say it Loud! It is a platform for free expression, built of books on colonialism, the African diaspora and politics in general. In Brussels he builds a ‘Belgian’ version of this ‘speaker’s corner’, with books on the Congo, the political situation in this country, and suchlike. You can get up on the platform yourself. Speak your mind!
Thanks to ’t Profijtelijk Boekske, Africamuseum Tervuren and everyone who contributed books
Geert Buelens & Elsie De Brauw GEEN KERK IN HET WILD NL - Als Vlaams-Belgische luxemigrant in Nederland overschouwt dichter en publicist Geert Buelens de wereld van weldenkende kunstenaars en foutdenkende beleidsmakers, van crisisbelastingen en uitvreterij. Zijn tekst wordt uitgesproken door de veel gelauwerde actrice Elsie de Brauw (NTGent). Geert Buelens doceert Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoeksterrein betreft o.a. de literatuur en de Vlaamse Beweging in de periode van de Eerste Wereldoorlog. In Europa, Europa beschrijft hij leven en werk van de belangrijkste Europese dichters ten tijde van de Grote Oorlog. Voor zijn kritisch werk - o.a. voor zijn reeks over de verantwoordelijkheid van de media - ontving hij in 2010 de Arkprijs van het Vrije Woord. Elsie De Brauw (1960) studeerde aan de Toneelacademie van Maastricht en geeft zelf les aan het Conservatorium van Gent. Zij speelde vroeger o.a. bij Fact, Bonheur en Theatergroep Hollandia. Nu behoort ze tot het vaste ensemble van NTGent. Ze won voor haar acteerprestatie in Gif (NTGent) onlangs voor de tweede keer in haar carrière een Theo d’Or, de Nederlandse theaterprijs voor beste actrice.
FR - En tant qu’immigrant de luxe aux Pays-Bas, le poète et journaliste belge flamand Geert Buelens observe le monde des artistes bien-pensants et des responsables politiques mal pensants, des impôts de crise et des écumeurs de marmites. Le texte sera dit par l’actrice Elsie de Brauw (NTGent). Geert Buelens enseigne la littérature néerlandophone à l’université d’Utrecht. Son domaine de recherche couvre, entre autres, la littérature du Mouvement flamand à l’époque de la Première Guerre mondiale. Dans Europa, Europa, il décrit la vie et l’œuvre des poètes européens les plus importants au temps de la Grande Guerre. En 2010, il a remporté le prix Ark pour la liberté de parole, entre autres, pour sa série sur la responsabilité des médias. Elsie de Brauw (1960) a étudié à l’académie d’art dramatique de Maastricht et enseigne au Conservatoire de Gand. Elle a joué avec les compagnies Fact, Bonheur et Theatergroep Hollandia. Elle fait à présent partie de l’ensemble fixe du NTGent. Sa performance dans le spectacle Gif (NTGent) lui a récemment valu le deuxième Theo d’Or de sa carrière (le prix néerlandais de la meilleure actrice).
EN - As a pampered Flemish-Belgian migrant to the Netherlands, the poet and writer Geert Buelens surveys the world of right-minded artists and wrong-minded policy-makers, of crisis taxes and sponging. His piece will be read by the actress Elsie de Brauw (NTGent). Geert Buelens lectures in Dutch Literature at the University of Utrecht. His area of research is among other things literature and the Flemish Movement in the First World War period. In Europe, Europe he describes the life and work of the major European poets at the time of the Great War. In 2010 he received the Ark Prize for Free Speech for his works of criticism, including a series on the responsibilities of the media. Elsie De Brauw (°1960) studied at the Theatre Academy in Maastricht and teaches nowadays at the Conservatorium in Gent. She formerly played in several ensembles including Fact, Bonheur and Theatergroep Hollandia and now she belongs to the company NTGent. For her performance in Gif (NTGent) she recently won for the second time in her career a Theo d’Or, the Dutch theatre prize for best actress.
Mpumelelo Paul Grootboom & Aubrey Sekhabi RHETORICAL CREDITS scripted by Mpumelelo Paul Grootboom Aubrey Sekhabi directed by Mpumelelo Paul Grootboom lighting designer Wilhelm Disbergen costume designer Noluthando Lobese choreographer Thabo Rapoo
company manager Nondumiso Sithole stage manager Irene Mathe cast Fezile Mpela Presley Chweneyagae, Phumzile Gumede, Tsholo Monedi, Ontiretse Mayentsa presentation & production Kaaitheater, Siemens Stiftung, The Market Theater (Johannesburg) support Goethe Institut
RHETORICAL NL - Toneelauteur en regisseur Paul Grootboom duikt voor Rhetorical in het recente Zuid-Afrikaanse verleden. Hij beschrijft de val van de intellectuele president Thabo Mbeki, verteld in de speeches van de jonge, opruiende politicus Daniel “Dada” Mokone. Voor dit fictieve personage baseerde Grootboom zich op de ANC-jongerenleider Julius Malema, die door sommigen wordt afgedaan als een roekeloze populist, en door anderen getipt wordt als de toekomstige president van Zuid-Afrika. Via de blitse verschijning van Dada laat Grootboom een jonge generatie Zuid-Afrikanen commentaar leveren op het politieke verleden van hun land. FR - Pour le spectacle Rhetorical l’auteur dramatique et metteur en scène Paul Grootboom se plonge dans le passé récent de l’Afrique du Sud. Il décrit le déclin du président intellectuel Thabo Mbeki qu’il raconte par le biais de discours du jeune politicien séditieux Daniel « Dada » Mokone. Pour camper ce personnage, il s’est inspiré du jeune dirigeant des jeunesses ANC, Julius Malema, que certains vilipendent comme un populiste inconsidéré et que d’autres voient comme le futur président de l’Afrique du Sud. À travers l’apparition tape-à-l'œil de Dada, Grootboom donne voix au chapitre à la jeune génération de Sud-Africains et leur permet de commenter le passé politique de leur pays. EN - For Rhetorical , the playwright and director Paul Grootboom delves into South Africa’s recent past. He describes the fall of the intellectual president Thabo Mbeki, told through the speeches of the inflammatory young politician Daniel ‘Dada’ Mokone. This fictional character is based on the leader of the ANC Youth League, Julius Malema, whom some dismiss as a reckless populist, while others tip him as the future president of South Africa. Through the channel of Dada’s lively persona, Grootboom enables a young generation of South Africans to comment on their country’s political past.
Interview met Mpumelelo Paul Grootboom door Wouter Hillaert Verschenen in De Standaard, 25/11/2011. Theater op basis van presidentiële speeches: daarmee opent Paul Grootboom, het enfant terrible van het Zuid-Afrikaanse theater, het 'Spoken World'-festival van het Kaaitheater. Rhetorical van Paul Grootboom ging vorige week in première in The Market Theatre in Johannesburg. In het publiek zat Zanele Dlamini, mevrouw Mbeki, en dus ex-first lady van Zuid-Afrika. 'Ze heeft vaak zitten lachen, dus blijkbaar ben ik toch niet te ver gegaan', aldus regisseur Grootboom. Haar achteraf aanspreken durfde hij evenwel niet. 'Ik was doodsbang.' Rhetorical speelt dan ook met politiek gevoelige stof. Grootboom verwerkte de befaamde speeches van Thabo Mbeki in zijn tekst, en laat die aanvallen door een fictieve versie van Julius Malema, de omstreden voorzitter van Jong ANC. Die laat geen kans onbenut om huidig president Zuma te bekritiseren en de blanke economische macht aan te klagen. Het maakt Malema tot een ongeleid politiek projectiel, zowel bejubeld als verguisd. Wat mag je zeggen over het postapartheidsregime? En waarover hou je beter je mond? 'Het zou erg dom zijn om op scène alles openlijk te bekritiseren. Er gelden andere wetten. Wij kunnen natuurlijk wel meer ironie hanteren.' Nu is de 36-jarige regisseur wel wat gewend. Zijn vorige stukken gingen zo vrijelijk om met taboes over seks en geweld, dat ze in eigen land veel ophef maakten. Academici verwijten Grootboom wel eens dat hij zwarten afbeeldt als clichés, die enkel handelen vanuit primaire lustgevoelens. 'Net daarom gooi ik het met Rhetorical over een andere boeg', aldus Grootboom. 'Ik wou af van dat stigma van geweldregisseur met louter goedkope trucs.' De redevoeringen van president Mbeki bleken geen makkie. 'Speeches entertainen veel minder dan de verhalen uit mijn vorige werk. Bovendien staan Mbeki's redes in Zuid-Afrika bekend als lang en saai. Hij was een slimme filosoof, stond ver boven het volk. Zijn grootste tragiek was dat hij na Mandela kwam. Hij moest de economie aanzwengelen en tegelijk ieders leven verbeteren. De structurele ongelijkheid kon hij nooit aanpakken.' Malema is Mbeki's tegendeel: populair, weinig geschoold, met het hart op de tong. 'Hij zegt wat mensen willen, maar niet durven te zeggen', aldus Grootboom. 'Dat maakt Malema tot het schoolvoorbeeld van wat Mbeki 'goedkope politiek' zou noemen. Hij roept de ene dag dit en de volgende dag precies het tegendeel. Hij houdt het volk steeds een ander worteltje voor.' Rhetorical is dan ook meer dan een Zuid-Afrikaanse gevalstudie. Het confronteert twee politieke stijlen zoals die nu overal clashen: de oude waardigheid tegenover het veel vlottere populisme. Zelf verkiest Grootboom de gulden middenweg. 'Ik wil als president niet iemand die domme dingen zegt als Malema, wel een diplomatisch denker voor de hele natie. Maar Mbeki was te afstandelijk. Mandela had het allebei: iets koninklijks en iets volks.'
Et si la politique était un théâtre ? Publié dans La Libre, Guy Duplat, 25/11/2011 Des mots peuvent-ils changer le monde ? Quel aurait été le destin de l’Afrique du Sud si Thabo Mbeki avait été un grand orateur, se demande le metteur en scène sud-africain Paul Grootboom, dans son nouveau spectacle Rhetorical, spécialement créé pour le festival “Spoken world” qui s’ouvre ce vendredi au Kaaitheater. On aurait pu aussi se demander quel serait l’état de la crise belge si Bart De Wever n’avait pas été un aussi bon tribun ? Obama aurait-il gagné sans sa force oratoire et son “Yes, you can”. Et Martin Luther King et son I had a dream ou de Gaulle et son Je vous ai compris. Ou Malcom X et ses discours enflammés. Le politique est souvent un grand théâtre où la force des mots peut emporter l’adhésion, pour le meilleur ou le pire comme le montrent les populistes. Paul Grootboom, invité déjà plusieurs fois au Kunstenfestivaldesarts, un des importants metteurs en scène africains, parlera de ce sujet à sa manière explosive, mêlant musique et danse, dans un spectacle qui, comme souvent dans ce festival, sera surtitré en français. Il revisite l’histoire récente de l’Afrique du Sud en évoquant le si charismatique Mandela, “merveilleux homme de relations publiques” et son successeur Mbeki, “un intellectuel proche des milieux académiques mais incapable de soulever l’enthousiasme”. Grootboom lui oppose un personnage trouble, inspiré par celui qui fut un temps président des jeunes ANC, Julius Malema, qui, lui, a un redoutable talent oratoire au service de la démagogie. Il fit scandale en chantant une chanson bannie depuis la fin de l’apartheid: “Kill de Boer”. Malema a l’art de mettre le doigt sur l’impatience des jeunes, la faillite de la “société arc-en-ciel”, mais aussi sur les mauvais côtés comme la xénophobie à l’égard des immigrés du Zimbabwe. Malema est-il le danger futur ou au contraire l’avenir ? (…)
Interview with Mpumelelo Paul Grootboom by Diane De Beer Published in Pretoria News, 15/11/2011. It’s something special to see the creative sparks generated between close friends, director/ playwright Mpumelelo Paul Grootboom and State Theatre artistic director Aubrey Sekhabi, (…) Usually one or the other gets involved when there's a need. It's when they want another point of view or can't seem to find a way out that they call on one another. This time it was about famous speeches and creating a work around that. Along with others around the world, Grootboom was asked (as an initiative of the Siemens Stiftung in co-operation with the Kaaitheater in Brussels, the Market Theatre, the Festival Tokyo and the Teatro Sarmiento Buenos Aires) - to create something around famous speeches. Running with that, he decided to settle on some of our former president Mbeki's speeches including the famous l am an African, Two Nations Nelson Mandela Memorial Lecture and his resignation speech after he was recalled by the national executive committee of the ANC.
The idea is to give a rhetorical analysis of Mbeki's legacy through some key events during his presidency - and some of his most famous speeches. The play (by Grootboom and Sekhabi) explores Mbeki's art of persuasion - and possible lack of persuasion - and attempts, at the same time, to satirically represent the effects of his policies and style of governance on the average citizens of the new South Africa. That's what the press release says. But with these two artists involved, nothing is ever that simple. The way they decided to give some bite to the work was to introduce a youth leader based on Julius Malema, but called Dada Mokone (played by Tsotsi's Presley Chweneyagae) who looks uncannily like the man he represents. "It was one of the determining things when casting," Grootboom explains. "We went for look rather than performance." In a stroke of genius, they use the controversial figure to tear into the speeches. "It's tough when dealing with political thoughts in this way not to churn out propaganda," says Grootboom. They also realize that because of who we are and where we come from, different interpretations will emerge and some things will be liked by some and hated by others. "It can play with your mind if you allow that to drive the writing," says the director, who is determined not to represent a particular point of view. "It's important that at the end of it all, we say something with the work. What are the speeches saying?" And that was the sticking point - to get to that understanding and build the play in that fashion. "We didn't want to be too harsh or too negative on any side," explains Sekhabi. Not wishing to come from a particular persuasion, they had to think and talk through all the issues to clear their own understanding. It was Mbeki the man, however, who fascinated both of them. "There are so many different ways of looking at him. Some describe him as cold, others would go for his sense of decorum," says Sekhabi. That and the fact that from the beginning he was a man who felt he was walking in Mandela's shadow. "No one could have followed Mandela, and he should have understood that and just got on with it." They are also intrigued by the fact that Mbeki wasn't a good speech maker. Had he been, could he have swayed people at Polokwane? "What would a great performer do with some of those amazing speeches he wrote?" asks Sekhabi. They were reminded of orators such as Martin Luther King or Malcolm X and the impact of some of their speeches, not only because of what they said but how it was delivered. In the end, though, Grootboom argues that he is a dramatist, probably quite a revolutionary one, and certainly one who goes for the jugular. He has never ventured on to political terrain, and while Sekhabi has the experience with his historical plays about the heroes of the past, this is dealing with the here and the now. Expect fireworks if nothing else.
COMING SOON
Tim Etchells Although We Fell Short Material from a range of contemporary and historical political campaigns, party congresses, debates, resignations and revolutionary tracts finds its way into unexpected dialogues and collisions in this work, in which sense itself is strained and stretched, constantly cohering, dissolving and then momentarily re-cohering. Although We Fell Short is comical and unsettling, subjecting the familiar rhetorical strategies of political speeches to a test of their linguistic breaking-point. 26 & 27/11/2011, Kaaistudio’s In English
Mapa Teatro Discurso de un hombre decente Pablo Emilio Escobar, the most notorious drugs baron of all time, was shot in Medellin on 2nd December 1993. In his pocket was a speech written for the day he was elected president of Colombia. Taking these mythical notes by Escobar as their inspiration, Mapa Teatro has made a paradoxical production on the legalisation of drugs. 7 & 8/12/2011, Kaaitheater Spanish; surtitled in Dutch and French Spoken World Abo: 4 shows = €30! 25/11/2011 > 10/12/2011
Kaaitheater is supported by
Spoken World is supported by
