OP LEIDING EN GIDS. PCVO Maasland. HBO - Graduaat. Elektromechanica. Industriële Informatica

Industriële Informatica Elektromechanica

EN GIDS

HBO - Graduaat PCVO Maasland

OP G N I D I E L

Korte inhoud Woord vooraf.................................................................................................3 Wie is wie binnen PCVO Maasland...................................................................4 Secretariaat....................................................................................................6 Inschrijvingsgeld en cursuskosten...................................................................7 Praktische informatie......................................................................................7 Plafonnering inschrijvingsgeld........................................................................8 Toekenning premies.......................................................................................9 HBO praktisch................................................................................................10 Europese kwalificatiestructuur........................................................................11 De eerste stappen naar een opleiding HBO......................................................12 Mentoraat......................................................................................................13 Industriële informatica...................................................................................15 Elektromechanica...........................................................................................29 Gecombineerd onderwijs................................................................................49 PCVO Maasland organiseert ook de volgende opleidingen................................59 Bijlagen

Woord vooraf Beste cursist

Je hebt de opleidingsgids HBO van PCVO Maasland in handen. In deze gids vind je alle praktische informatie die van belang is voor het volgen van de HBO-opleidinge aan het Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Maasland. Op de volgende pagina’s vind je een overzicht van het onderwijsaanbod, de onderwijsorganisatie en het opleidingsprogramma van de opleidingen die je aan PCVO Maasland kan volgen. Studeren als volwassene vraagt een groot engagement. Bij PCVO Maasland zijn we ons daar zeer goed bewust van. Daarom streven we ernaar kwalitatief hoogstaande opleidingen te verstrekken. In een cultuur waar levenslang leren steeds belangrijker wordt, is onderwijs immers een belangrijke factor voor persoonlijke ontplooiing en betere kansen op de arbeidsmarkt. Wij hopen dat deze gids je helpt bij het maken van je studiekeuze.

Veel leesplezier en succes met je studies. Koen Coenen, directeur PCVO Maasland

4

OPLEIDINGSGIDS HBO

Wie is wie binnen PCVO Maasland? Leerkrachten in de volgende opleidingsniveaus: BSO2, BSO3, TSO3, RG1, RG2, RG3 en HBO* Algemene vakken Praktische vakken Technische vakken Secretariaat Ellen Daniëls Inge Puchnatzi Jan D’Hoore Ruth Vandewal Reinhilde Venken Ria Dexters Sonja Das Coördinatoren Luc Doumen Coördinatie informatisering, automatisering cursistenadministratie en ondersteuning werking secretariaat Hilde Geusens Coördinatie personeelsadministratie Coördinatie overzichtsdocumenten (onder andere: opdrachten personeel en ziektestaten) gevraagd door het departement onderwijs en de inrichtende macht Ombudsdienst Jan Venken Gert Venken ICT - coördinatoren campus Eisden Leon Schonkeren ICT - coördinator campus Dilsen

5

Adjunct-directeurs Jacky Doumen

[email protected]

Ondersteuning algemeen beleid Coördinatie infrastructuur, werken en werkplaatsen Coördinatie financiën (inkomsten, uitgaven) Begrotingsopmaak en opvolging Coördinatie bestellingen, aankopen en leveringen Jan Engelen

[email protected]

Coördinatie pedagogische en didactische ondersteuning leerkrachten Coördinatie opleidingen Coördinatie vakgroepwerking Kwaliteitscoördinator Mentoraat startende leerkrachten Directeur Koen Coenen Algemeen beleid Organisatie van het centrum Coördinatie en kwaliteitscontrole Personeelsbeleid, uurroosteropmaak & opdrachtenverdeling Communicatie en publiciteit

*

BSO = Beroepssecundair Onderwijs TSO = Technisch Secundair Onderwijs RG = Richtgraad (taalonderwijs) HBO = Hoger Beroeps Onderwijs (Graduaatopleidingen)

6

[email protected]

OPLEIDINGSGIDS HBO

Secretariaat Zowel op de campus Dilsen (gebouwen Stedelijke Humaniora Dilsen, Europalaan 10, 3650 DilsenStokkem) als op de campus Eisden (gebouwen Provinciale Technische School, Europaplein 36, 3630 Eisden-Maasmechelen) is er een secretariaat waar je met alle mogelijke vragen kan aankloppen. De secretariaatsmedewerkers geven je er met plezier informatie over cursusaanbod, cursusgeld, opleidingscheques, kredieturen en zo verder. Je kan ook steeds onze website raadplegen op het webadres: www.pcvomaasland.be. Opgelet! Je inschrijving kan enkel persoonlijk gebeuren in een secretariaat naar keuze. Om het inschrijven vlot te laten verlopen vragen we je het volgende mee te brengen:

• • • •

Je identiteitskaart Een kopie van je diploma secundair onderwijs Een kopie van eerder gevolgde cursussen Eventueel een attest voor vermindering inschrijvingsgeld

• Het verschuldigde cursusgeld

De openingsuren van de secretariaten zijn te Eisden voormiddag elke werkdag en zaterdag: 9.00 uur tot 12 uur namiddag elke werkdag: 13.30 uur tot 17.00 uur avond elke werkdag: 18.30 uur tot 22.00 uur tel. 089 77 09 55

te Dilsen dinsdag en woensdag: 18.30 uur tot 22 uur tel. 089 77 09 55

7

Inschrijvingsgeld en cursuskosten Het inschrijvingsgeld voor de in deze opleidingsgids beschreven opleidingen is afhankelijk van de gevolgde module(s). Het totale inschrijvingsgeld kan niet meer bedragen dan 400 euro per schooljaar. Handboeken en cursusmateriaal zijn hier niet inbegrepen. Deze kosten staan apart op je inschrijvingsformulier vermeld. De juiste bedragen zijn bekend op het secretariaat.

Korting op het inschrijvingsgeld In bepaalde gevallen hoef je niet het volledige cursusgeld te betalen. Zo kan je als werkzoekende of als persoon met een handicap (ten minste 66%) een korting krijgen. Je moet dan wel het juiste attest meebrengen bij de inschrijving. Dit is respectievelijk een VDAB-attest of een attest van arbeidsongeschiktheid.

Opleidingscheques Met een opleidingscheque betaalt de Vlaamse overheid de helft van de opleidingskosten. Je bespaart dus vijftig procent. Je vraagt persoonlijk de opleidingscheques voor werknemers aan. Vraag het exacte bedrag aan. PCVO Maasland kan immers nooit geld teruggeven op een opleidingscheque. De opleidingscheques worden bij overhandiging op het secretariaat contant terugbetaald en gelden als betaling van de cursus. Voor meer informatie over deze opleidingscheques kan je surfen naar www.opleidingscheques.be of bellen naar het nummer 0800 30 700.

Praktische informatie Regelmatig cursist De provincie Limburg en de Vlaamse Overheid investeren heel wat middelen in het volwassenenonderwijs van het PCVO Maasland. Zij waken er dan ook over dat de geïnvesteerde middelen doelmatig worden aangewend. Aanwezigheid is een belangrijke parameter om de financiering van een PCVO vast te leggen. In principe mag van een cursist, die zich ingeschreven heeft voor een opleiding aan het PCVO Maasland, verwacht worden dat hij/zij maximaal participeert aan de opleiding. Er kunnen echter omstandigheden zijn die een cursist verhinderen aanwezig te zijn. In principe wordt elke afwezigheid gestaafd, maar uitzonderlijk kan een afwezigheid zonder staving aanvaard worden.

Het centrumreglement Voor allerlei praktische zaken, onder andere de richtlijnen inzake de aan- of afwezigheden, het huishoudelijk regelment e.d., verwijzen wij naar ons centrumreglement. Een schriftelijk exemplaar van dit centrumreglement is beschikbaar op het secretariaat. Het kan ook geraadpleegd worden op onze website: www.pcvomaasland. be

8

OPLEIDINGSGIDS HBO

Het openleercentrum (OLC) Het openleercentrum is een plaats waar je in een rustige atmosfeer zelfstandig op je eigen tempo en op je eigen niveau kan werken en oefenen. Het OLC is er voor iedereen, voor cursisten én leerkachten. Je kan de computers gebruiken om iets op te zoeken op het internet, een taak te maken of gewoon om leerstof in te oefenen. Je kan er gebruik maken van programma’s als Word, Excel, Access, Photoshop en Illustrator. In de kasten staan boeken, tijdschriften en DVD’s die je kan raadplegen. Er kan geen materiaal uitgeleend worden. Het OLC is van maandag tot en met donderdag geopend van 17u45 tot 19 uur.

Plafonnering inschrijvingsgeld Begrenzing op 400 euro inschrijvingsgeld per schooljaar per opleiding Je betaalt per schooljaar een maximum van 400 euro per gevolgde opleiding. Deze plafonnering per schooljaar is niet overdraagbaar naar een ander centrum.

Begrenzing op 1200 euro inschrijvingsgeld per opleiding Je betaalt voor de volledige opleiding een maximum van 1.200 euro. Deze plafonnering is geldig gedurende 4 schooljaren. De opleiding moet met andere woorden binnen deze periode van 4 schooljaren worden afgerond. Heb je meer schooljaren nodig geldt enkel de begrenzing van 400 euro per opleiding per schooljaar van toepassing. Indien je tijdens een periode van 4 schooljaren meerdere opleidingen volgt, dan betaal je per gevolgde opleiding een maximum van 1.200 euro. Deze plafonnering per opleiding is overdraagbaar naar een ander centrum.

Bewijslast bij de cursist Het is aan jou om te bewijzen dat je in aanmerking komt voor de toepassing van deze plafonnering per schooljaar en per opleiding. Je moet zelf aantonen welk bedrag aan inschrijvingsgeld je reeds betaald hebt voor een bepaalde opleiding. PCVO Maasland is verplicht bij de betaling van het inschrijvingsgeld steeds een betalingsbewijs te overhandigen.

9

Toekenning van premies Wanneer je een bepaald diploma of certificaat behaald hebt, wordt een premie uitbetaald. Aan cursisten die het certificaat behaald hebben van een opleiding, vermeld in bijlage IX van het ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs wordt een premie toegekend die gelijk is aan 50 procent van het inschrijvingsgeld dat je voor deze opleiding hebt betaald. Voor het bepalen van deze premie wordt het inschrijvingsgeld dat je betaald hebt in rekening gebracht, rekening houdend met de volledige of gedeeltelijke vrijstelling van het inschrijvingsgeld waarvan je hebt genoten. Deze premies worden enkel toegekend voor de opleidingsonderdelen die gestart worden vanaf 1 september 2007. Om een premie te verkrijgen, moet je een aanvraagdossier indienen bij de afdeling Volwassenenonderwijs, schoolbeheer volwassenenonderwijs, secretariaat 6 C 20, Koning Albert II-laan 15 te 1210 Brussel. Dit aanvraagdossier bestaat uit: - jouw persoonsgegevens: voornaam, achternaam, adres en rekeningnummer waarop de premie moet gestort worden; - een kopie van het behaalde diploma of certificaat; - de originele bewijsstukken van het inschrijvingsgeld dat je voor de opleiding in kwestie hebt betaald, uitgereikt door het centrum of de centra waar je de opleiding geheel of gedeeltelijk heeft gevolgd. Je kan uiterlijk één jaar na het uitreiken van het diploma of certificaat een premie aanvragen. Hierbij wordt rekening gehouden met de datum vermeld op het diploma of certificaat. De afdeling Volwassenenonderwijs informeert je uiterlijk na 45 kalenderdagen of het aanvraagdossier voldoet aan de voorwaarden voor het verkrijgen van een premie. Indien dit het geval is, informeert de afdeling Volwassenenonderwijs je ook over de betalingstermijn waarbinnen de premie zal worden uitbetaald.

10

OPLEIDINGSGIDS HBO

HBO praktisch Classificatie van de opleidingen De graduaatopleidingen hebben allemaal dezelfde officiële classificatie. De cursussen situeren zich op het niveau van het Hoger Onderwijs. De opleidingen hebben een modulaire structuur.

Modulaire structuur De opleidingen beschreven in deze gids bestaan uit verschillende modules. Je bepaalt zelf je leertraject en hoeveel modules je tegelijk volgt.

Cursusmateriaal Het cursusmateriaal dat ter beschikking wordt gesteld, wordt gemaakt onder redactie van een vakgroep.

Locaties van de lessen De graduaatopleidingen worden uitsluitend op de campus Eisden georganiseerd. In Eisden vind je het PCVO Maasland in de gebouwen van de Provinciale Technische School, Europaplein 36.

Lesmomenten PCVO Maasland biedt deze opleidingen ‘s avonds en op zaterdagvoormiddag aan. De exacte programmatie kan je vinden op het secretariaat.

Evaluatie Op het einde van iedere module leg je een proef af, waarbij je de kennis en vaardigheden die je tijdens de cursus geleerd hebt, moet laten zien. Wanneer je slaagt, ontvang je een attest van iedere eenheid.

Diploma Als je het volledige leertraject HBO succesvol aflegt, ontvang je een diploma van gegradueerde.

11

Europese kwalificatiestructuur inzake diploma’s

12

OPLEIDINGSGIDS HBO

De eerste stappen naar een opleiding HBO

Afspraak met leerkracht uit de opleiding of directie Vooraleer je aan een opleiding Industriële informatica of een opleiding Elektromechanica begint, is het belangrijk je te informeren over de opleiding. Via het secretariaat kan je een gesprek regelen met de directeur of met een leerkracht/coördinator uit de opleiding. In dit gesprek wordt nagegaan hoe je voorkennis en je verwachtingen aansluiten bij de opleiding. Je krijgt alle detailinformatie en je vragen worden in de mate van het mogelijke beantwoord.

EVC/EVK De opleidingen HBO werden recent omgevormd tot een modulaire structuur. Op basis van EVC’s en/of EVK’s kan je recht hebben op vrijstellingen voor bepaalde modules. Er kan ook beslist worden dat je voor bepaalde modules een toelatingsproef aflegt.

• EVC = eerder verworven competentie Er wordt gekeken naar werkervaring, leerervaring, vrije tijd, ... met andere woorden competenties die je verworven hebt, maar die niet formeel erkend kunnen worden.

• EVK = eerder verworven kwalificatie Er wordt gekeken naar de diploma’s, attesten en creditbewijzen die je al behaalde. Er wordt beoordeeld of deze aan het niveau van de beoogde opleiding beantwoorden waardoor je eventueel vrijstellingen kan krijgen in deze opleiding. Je hebt al competenties verworven in de praktijk of je hebt reeds een diploma? Tijdens het gesprek wordt er gepeild naar jouw voorkennis en kan je je kwaliteiten in de verf zetten. Op basis van je EVC of EVK kan je in aanmerking komen voor een opleiding op maat. Jouw competenties en/of kwalificaties zullen getoetst en beoordeeld worden door de directeur. Hij neemt hierin de eindbeslissing.

13

Mentoraat Cursistenbegeleiding Omdat een studie in het hoger onderwijs niet altijd vlekkeloos verloopt en je dikwijls een beroepscarrière en/of gezinsleven dient te combineren met deze studies biedt PCVO Maasland mentoraat aan. Het kan zijn dat je tijdens je studie bepaalde problemen tegenkomt of specifieke vragen hebt. Als cursist kan je preventief extra begeleiding krijgen om zo je studieresultaten te verbeteren. Je kan hiervoor bij een studiebegeleider terecht. Tijdens de eerste lesweken stelt je studiebegeleider zich aan je voor. Hij zal je helpen bij:

• de opvolging van het studietraject, zoals de keuze tussen de verschillende studietrajecten, de verschillende opties of de combinatie van verschillende modules.

• vragen rond de specifieke inhoud van de vakken en/of de aansluiting van de verschillende • • • •

vakken in het modulaire structuurschema. de studiebegeleiding in verband met aangepaste studiemethoden. extra begeleiding voor specifieke vakken, zoals toegepaste wiskunde. de bespreking van individuele studie- of examenresultaten. het zoeken naar een gepaste oplossing indien de studiebelasting in de loop van het jaar te groot wordt.

Je kan de studiebegeleider René Caelen bereiken via mail: [email protected].

14

OPLEIDINGSGIDS HBO

15

HBO

A C I T A M R O F N I E INDUSTRIËL Industriële informatica

Optie: automatisering

Optie: organisatie & zorgsystemen

16

OPLEIDINGSGIDS HBO

Industriële Informatica De verschillende modules binnen industriële informatica

Basis

Toegepaste wiskunde 1


Labo Elektriciteit/Elektronica

Basis Elektronica

Computer

Basis Elektriciteit

Computertechniek

Besturingssystemen 1


Datacomm. & Netwerken

Netwerken 1

Netwerken 2

Programmeren

Programmeren 1

Software-ontwikkeling

Databanken


Sensoren en actoren

PLC

PLC 2

Datapresentatie Optie: automatisering

Projectwerk automatisering Optie: organisatie en zorgsystemen

Toegepaste statistiek

Bedrijfsorganisatie

Zorgsystemen

Industrieel management

Projectwerk org. & zorgsyst. Startmodule waarin geëvalueerd wordt of GO wenselijk is Deze modules kunnen gevolgd worden o.v.v. gecombineerd onderwijs

De functie van technicus wordt steeds belangrijker en veelzijdiger. Als cursist Hoger BeroepsOnderwijs krijg je een praktische opleiding, onderbouwd door een brede theoretische achtergrond. Je leert hierbij verbanden leggen tussen theorie en labo door de theorie te koppelen aan praktische toepassingen. Als je afstudeert, kan je informaticaoplossingen ontwerpen, realiseren, onderhouden en beheren, zowel op automatisatie- als op managementniveau. Binnen de optie automatisatietechniek leer je mechanische en elektronische systemen begrijpen, analyseren, ontwerpen en afregelen. De optie organisatie en zorgsystemen geeft je, naast de technische aspecten, inzicht in de voornaamste taken van modern management.

17

Leertraject Industriële Informatica Modelleertraject over drie studiejaren

1e jaar Basis

Computer Programmeren




Basis Elektronica

Computertechniek


Programmeren 1

2e jaar Computer Programmeren

Optie:



Software-ontwikkeling Introductie modules


Optie:

18

Netwerken 1

Netwerken 2

Databanken

Datapresentatie

vervolg modules

projectwerk

Basis Elektriciteit

OPLEIDINGSGIDS HBO

Basis Toegepaste wiskunde 1



Basis Elektronica

Basis Elektriciteit

Toegepaste wiskunde 1 (40 lestijden) Aangezien niet iedereen dezelfde basiskennis wiskunde bezit, vangt de cursus aan met de elementaire begrippen. Er wordt vooral gewerkt aan de praktische kant van de wiskunde. De theorie wordt beperkt tot een noodzakelijk minimum en de nadruk wordt gelegd op het maken van oefeningen. Een basis wiskunde is immers onmisbaar. De verworven wiskundige vaardigheden helpen bij het oplossen van technische problemen. Als je deze module afgewerkt hebt, kan je rekenkundige bewerkingen uitvoeren, algebraïsch rekenen, machten en wortelvormen correct uitrekenen, eerste-, tweedegraadsvergelijkingen en ongelijkheden opstellen, interpreteren en oplossen. Je weet in welke context complexe getallen toegepast worden en je kan elementaire bewerkingen met complexe getallen uitvoeren. Je kan lineaire stelsels oplossen met de substitutie-, combinatie- en gelijkstellingsmethode, de grafische methode en met behulp van matrices.

Toegepaste wiskunde 2 (40 lestijden) Wiskunde staat in de opleiding ten dienste van de technische toepassingen. Je leert een opgave analyseren en bepalen welke wiskundige techniek nodig is om een technisch probleem uit te werken. Je kan berekeningen uitvoeren en inzicht ontwikkelen in het doel en het resultaat van hun berekening. Je kan een probleem meetkundig analyseren. Je leert eenvoudige begrippen meetkundig voorstellen (poolcoördinaten en cilindrische coördinaten). Daarnaast kan je reële functies analyseren en grafisch voorstellen. Je leert logaritmische en exponentiële functies analyseren en je kan gebruik maken van limieten alsook afgeleiden berekenen. Je kan het onderscheid maken tussen bepaalde en onbepaalde integralen en deze integralen aanwenden om technische problemen op te lossen.

Basis elektriciteit (40 lestijden) Als voorbereiding op de studie van de elektrische apparatuur, komen elektromagnetisme en elektrostatica aan bod. Je verwerkt eerst het gelijkstroomgedeelte als voorbereiding op de wisselstroomtheorie. Je leert logisch redeneren en structureren, probleemoplossend denken en de principes van de elektriciteit correct toepassen. Na het volgen van deze module kan je de basiswetten van de elektriciteit reproduceren, de basisgrootheden opnoemen, het begrip weerstand en de gelijknamige component in de verschillende schakelingen gebruiken.

19

Je kan afgeleide eenheden benoemen en omschrijven (arbeid, vermogen en rendement), het verschijnsel magnetisme beschrijven en verklaren. Je kan het begrip elektromagnetische inductie uitleggen, de afzonderlijke delen van een gelijkstroomkring kwalitatief en kwantitatief analyseren, een gelijkstroomkring theoretisch en numeriek oplossen. Ook kan je de basisbegrippen van wisselstroom omschrijven en wiskundig bepalen en analyseren. Je begrijpt de basisregels van driefasige systemen en kan hierin berekeningen maken.

Labo Elektriciteit/Elektronica (40 lestijden) In het labo raak je vertrouwd met de meetapparatuur. Verschillende meetmethodes worden aangeleerd en aan de hand van een aantal opdrachten krijg je een beter inzicht in de werking van de verschillende elektrische en elektronische componenten. Hiertoe gebruiken we de PC-voeding als schakel tussen theorie en praktijk. Je leert werken met basisapparatuur uit de elektrometrie en de elektronica. Je kan toelichting geven omtrent de nauwkeurigheid van een meting. Je leert rekening houden met de inwendige weerstand van een meettoestel. Je kan bij metingen in een gelijkstroomkring of wisselstroomkring de theoretische wetmatigheden verifiëren. Je kan de nauwkeurigheid van een meting bepalen. Je analyseert schakelingen met diodes. Je kan de werking van de schakelingen proefondervindelijk vaststellen. Je kan schakelingen opbouwen. Informatiebronnen zoals datasheets kan je probleemloos gebruiken.

Basis Elektronica (40 lestijden) In het dagelijkse leven komen we in contact met continu veranderende signalen zoals het zonlicht, temperatuursveranderingen, stemvibraties en dergelijke. De analoge technologie kan deze continue signalen interpreteren en vertalen naar elektrische signalen, zodat ze begrijpbaar worden voor machines. Inzicht in de analoge elektronische componenten is dus een absolute must om machines en computers correct te laten functioneren. Dit vak heeft in eerste instantie tot doel je vertrouwd te maken met de passieve en actieve elektronische componenten. Je bestudeert de eigenschappen en basistoepassingen van de halfgeleidercomponenten, de diode en de transistor. Je verwerft inzicht in enkele elementaire schakelingen met deze componenten. Je kan de verschillende weerstanden bespreken en hun karakteristieken opzoeken en gebruiken in toepassingen. Je kan weerstanden indelen volgens opgegeven criteria. Je weet hoe een spoel en een condensator zijn opgebouwd. Je leert schakelingen van spoelen en condensatoren analyseren en je kan het verloop van stroom en spanning berekenen in kringen met spoel en/of condensator. Je weet de werking van de halfgeleiderdiode te verklaren en je kan de halfgeleiderdiode als component beschrijven. Je kan de karakteristieken van een diode opzoeken en gebruiken in toepassingen. Je kan de werking van een transistor verklaren. Je kent de kenmerken van bipolaire en unipolaire transistoren en begrijpt eenvoudige geïntegreerde schakelingen.

20

OPLEIDINGSGIDS HBO

Computer Computertechniek




Netwerken 1

Netwerken 2

Computertechniek (80 lestijden) In deze module wordt de hardware van computers besproken. In het eerste deel van deze module leer je binair rekenen. Alle computers werken immers binair. In het tweede, uitgebreider deel van de cursus, behandelen we elke hardwarecomponent van de computer in detail. Zo bespreken we o.a. de verschillende hedendaagse processoren, de soorten geheugens, moederborden enz. Ook is er de nodige aandacht voor de werking van randapparatuur e.d. Na deze module heb je voldoende basiskennis om te beslissen welke hardware je voor een bepaald doel moet aanschaffen.

Besturingssystemen 1 en 2 (2x80 lestijden) In de module besturingssystemen 1 leer je uitgebreid hoe je Windows kan installeren en configureren. Ook leer je hoe je met meerdere gebruikers de computer kan gebruiken. Hierbij wordt de nodige aandacht besteed aan de beveiliging van het je computersysteem. Zo worden NTFS-machtigingen, firewalls, virusscanners e.d. uitgebreid besproken. Ook leer je hoe je hardware en software installeert. Zelfs het register wordt besproken. Na deze module heb je een uitgebreide kennis over Windows die je kan aanweden om Windows te installeren en computerproblemen met betrekking tot dit besturingssysteeem op te lossen. In de module besturingssystemen 2 leer je hetzelfde, maar dan in Linux (Ubuntu).

Datacommunicatie en netwerken (60 lestijden) JIn deze theoriemodule leer je diepgaand hoe netwerken functioneren. Deze module helpt je de praktijk van hedendaagse computernetwerken beter te begrijpen. Eerst zullen we je leren welke transmissiemedia (draad, lucht, glasvezel) gebruikt worden in de communicatie. Daarna leer je achtereenvolgens hoe de communicatie in een klein netwerk (LAN) en in een groot netwerk (WAN) functioneert. Daarna leer je hoe een internet werkt. Hierbij bespreken we het hedendaagse protocol TCP/IP dat zowel bij Windows, Linux als bij OS X gebruikt wordt. Hierbij besteden we veel aandacht aan het OSI en TCP/IP referentiemodel om meer inzicht te bekomen in hedendaagse netwerken. Ook de beveiliging van netwerken komt aan bod.

Netwerken 1 (80 lestijden) In de module Netwerken 1 leer je de basis van netwerken met Windows. Na enkele lessen waarbij toestellen zoals routers, switchen en gateways beknopt worden besproken leer je mappen en printers te delen in je netwerk. Ook leer je hoe je een internetverbinding deelt. Tegenwoordig

21

zijn draadloze netwerken ook niet meer weg te denken. De beveiliging en configuratie van draadloze netwerken wordt dan ook uitvoerig besproken. Tegenwoordig zijn NAS-stations ook niet meer weg te denken in kleine netwerken. Ook deze worden uitvoerig besproken. Na deze module heb je voldoende basiskennis om een klein netwerk bij je thuis of op het werk in te stellen. Theoretische kennis zoals je die kan verwerven in de module datacommunicatie en netwerken is niet noodzakelijk om deze module aan te vatten. Sedert enige tijd worden thuis ook netwerken gebruikt. Hierbij ligt meer de nadruk op multimedia dan op beveiliging. Regelmatig wordt deze alternatieve module voor Netwerken 1 ingericht. De basis is in deze module hetzelfde als hierboven beschreven maar, zoals reeds aangegeven, ligt de nadruk meer op multimedia. Ook wordt Windows Home Server besproken. Deze variant wordt thuisnetwerken 1 genoemd.

Netwerken 1 (80 lestijden) In deze module leer je hoe grote netwerken functioneren. Hierbij zijn servers zeer belangrijk. We werken hiervoor met Windows Server. Zo bouw je basiskennis op over de active directory. Hierdoor kan je accounts laten verifiëren via een server. Ook komen een DNS, DHCP en Webserver aan bod. Ook wordt er de nodige aandacht besteed aan de beveiliging van een groot netwerk. Hierbij denken we aan group policies en share en NTFS-machtigingen. Na deze module heb je voldoende basiskennis om een server te installeren en te onderhouden. Gezien de beperkte duur van deze module komen niet alle mogelijkheden aan bod maar krijg je toch voldoende basiskennis mee om aan de slag te gaan met Windows Server. Sedert enige tijd worden thuis ook allerlei servers ingezet. Zo kunnen computers op afstand worden overgenomen of kan een VPN worden ingezet. Zelfs een web of FTP-server wordt thuis geïnstalleerd. Ook wordt in deze module meer informatie gegeven over NAS-stations en Windows Home Server. Cloud Computing komt in deze module ook aan bod. Als variant voor de configuratie van grote netwerken wordt deze module aangeboden en deze module wordt thuisnetwerken 2 genoemd. Deze module is een vervolg op thuisnetwerken 1 maar mensen die de module netwerken 1 gevolgd hebben kunnen ook probleemloos inspringen in deze module.

22

OPLEIDINGSGIDS HBO

Programmeren Programmeren 1

Software-ontwikkeling

Databanken

Datapresentatie

Programmeren 1 (120 lestijden) In de module ‘Programmeren 1’ worden de methodologische principes behandeld, die nodig zijn om de analyse van een probleem aan te pakken, zowel voor datastructuren en controlestructuren. Tevens komen de basisvaardigheden van de implementatie aan bod. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hetzij één, hetzij twee concrete programmeertalen, maar hierbij komt zowel het gestructureerd als het object georiënteerd programmeren aan bod. Je kan modellen voor goed programmeren beschrijven. Je kan de levenscyclus van een project beschrijven. Je kan het verschil tussen gestructureerd en objectgeoriënteerd programmeren aantonen. Je kan bij eenvoudige problemen de datastructuur en controlestructuur analyseren en met schematechnieken vastleggen. Je kan de belangrijkste algemene concepten in verband met programmeren toepassen. Je kan de basiselementen en –structuren van één of twee programmeertalen beschrijven. Je kan de basiselementen en structuren van één of twee programmeertalen in eenvoudige applicaties toepassen. Je kan bij het analyseren en bij het ontwikkelen van programma’s een vooraf vastgelegde methodologie volgen. Je kan de vereiste integriteit in acht nemen.

Softwareontwikkeling (120 lestijden) In de module ‘Software-ontwikkeling’ leer je een complex probleem analyseren en de oplossing ervan implementeren in één of twee programmeertalen. Hierbij komt zowel het gestructureerd als het object georiënteerd programmeren aan bod. Je kan analysetechnieken toepassen. Je kan de methodologie in analyse en ontwerp toepassen op complexere situaties. Je kan standaardalgoritmen voor ondermeer sorteren en zoeken, opbouwen en toepassen. Je kan de elementen en structuren van een programmeertaal grondig omschrijven. Je kan de elementen en structuren van een programmeertaal in complexere applicaties toepassen. Je kan de volledige levenscyclus van een eenvoudig project volgens een gepaste methodologie zelfstandig doorlopen. Je kan de datastructuren en controlestructuren ontwerpen en tot een volwaardig programma implementeren. Je kan de technieken gebruiken om met bestanden te werken.

23

Databanken (60 lestijden) In de module Databanken wordt de basiskennis over het werken met databanken aangeleerd. Je kan de verschillende soorten databanken en vooral de relationele situeren. Je kan de relevante data van een probleem definiëren. Je kan de recente ontwerptechnieken voor databanken beheersen en in de praktijk hanteren. Je kan de normalisatieregels en de normalisatie in de praktijk hanteren. Je kan door het aanmaken van indexen de performantie praktisch verhogen. Je kan data importeren en exporteren. Je kan relevante data uit een databank via een geconditioneerde zoekfunctie selecteren. Je kan rapporten met relevante gegevens vanuit een databank automatisch genereren.

Datapresentatie (40 lestijden) De nadruk ligt op het programmeren van een website aan serverzijde. Je moet op het einde van deze module in staat zijn een basisapplicatie aan te maken over het web met gebruik van een database. Je kan een Object Database Model omzetten naar een Relationeel Database Model, waarna gegevens ondervraagd of uitgewisseld worden via het net. Typische voorbeelden zijn: een gastenboek, toegangsbeveiliging van webpagina’s, een elementaire ecommerce site en andere niet complexe server toepassingen. Je kan een verantwoorde keuze maken inzake platformafhankelijke ontwerpen: Windows of web. Je kan de universele scripting- en markup languages XML gebruiken en presenteren in een webtoepassing. Je kan het onderscheid aantonen tussen client-site werking en server-side werking, tussen een statische en een dynamische website. Je kan grafische elementen manipuleren om een gebruiksvriendelijke userinterface te ontwikkelen. Je kan technieken aanleren om gegevens te presenteren.

24

OPLEIDINGSGIDS HBO

Apart opleidingstraject programmeren Je kan de opleiding programmeren ook apart volgen, los van de volledige opleiding Industriële Informatica. In dat geval volg je het onderstaande opleidingstraject.

1e jaar Programmeren 1

2e jaar Software-ontwikkeling

3e jaar Datapresentatie

Databanken

Apart project Access De module project Access kan je als aparte module volgen op het niveau van HBO. Elke cursist definieert een eigen project dat door hem/haar tijdens de lesuren wordt uitgewerkt onder begeleiding van de docent. Het project heeft voor elke cursist een individuele context en kan betrekking hebben op hobby’s, professionele doeleinden, enz … Het project wordt uitgewerkt met de versie van Access 2007. Bij aanvang van deze jaaropleiding worden eerst de beginselen van gestructureerd programmeren met VBA aangereikt.

25

Optie automatisering Toegepaste wiskunde 3

Sensoren en actoren

PLC

PLC 2

Projectwerk automatisering

Toegepaste Wiskunde 3 (40 lestijden) Wiskunde staat in de opleiding ten dienste van de technische toepassingen. Door het maken van voldoende oefeningen en de theorie tot een minimum te beperken, wordt de nadruk gelegd op de praktische kant van de wiskunde, die als basis dient voor de andere vakken. In deze module ‘wiskunde 3’ dienen wiskundige vaardigheden ontwikkeld te worden die noodzakelijk zijn om complexere technische problemen op te lossen. De wiskundelessen helpen het analytisch vermogen en het probleemoplossend vermogen te vergroten. Je kan rekenen met differentialen en met integralen. Je kan deze differentialen en integralen grafisch voorstellen.

Sensoren en actoren (40 lestijden) Het is van belang de sensoren en actoren in de automatisering op een correcte manier te besturen en uit te lezen. In deze module wordt dan ook de technologie en de toepassingsmogelijkheden van de verschillende actoren en sensoren in de automatisering behandeld. Je kan de technologische eigenschappen van elektropneumatische ventielen beschrijven. Je kan de 1-fasige en 3-fasige motoren vanuit PLC–oogpunt beschrijven. Je kan de opbouw van de voornaamste digitale en analoge sensoren verklaren die gebruikt worden voor PLC – toepassingen. Je kan de opbouw van pneumatische cilinders/motoren verklaren.

PLC 1 (80 lestijden) Je kan het programma inbrengen en testen met behulp van een programmeertoestel. Je leert in de module PLC de werking van een PLC begrijpen en kan eenvoudige functiediagrammen opstellen en vertalen naar een PLC-programma. Je kan een PLC-systeem omschrijven en de structuur ervan analyseren.Je kan een PLC-sturing ontwerpen en een PLC-programmering ontleden en uitvoeren.

26

OPLEIDINGSGIDS HBO

PLC 2 (80 lestijden) In de module PLC2 leer je complexere PLC-programma’s en programmeermethoden. Daarnaast leer je een programma inbrengen en testen. Je kan functiebouwstenen en databouwstenen opstellen. Je kan uitgebreide PLC-instructies gebruiken in toepassingen. Je kan sensoren aansluiten en gebruiken in toepassingen. Je kan periferiekaarten aansluiten en programmeren. Je kan een visualisatiepakket gebruiken en een bussysteem gebruiken.

Projectwerk automatisering (80 lestijden) Deze eenheid sluit de optie automatiseringstechniek af. Bij de realisatie van je project krijg je de kans om de opgedane kennis toe te passen. Aangezien tijdens het ontwerp de kennis van de andere eenheden en disciplines wordt toegepast, dien je deze voldoende te beheersen. Het onderwerp van het project kan sterk variëren: één of meerdere aspecten uit de industriële informatica komen voor in het door jou behandelde project. In het algemeen komen in een eindwerk inhoudelijk de volgende thema’s aan bod: analyse en omschrijving van het onderwerp, formulering van de doelstellingen, rekening houdend met de beschikbare tijd en middelen, beschrijving van de werkmethoden, rapportering van de theoretische en experimentele vaststellingen, analyse en interpretatie van de theoretische en experimentele vaststellingen, formulering van de besluiten. Het projectwerk kan zeer divers zijn, waardoor moeilijker algemene doelstellingen kunnen geformuleerd worden. Bij het uitwerken van je project wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: de kennis uit de verschillende vakken toe te passen; logisch redeneren en structureren; problemen opsporen, analyseren en oplossen; het bewust maken van kwaliteitseisen, economische eisen.

27

Optie organisatie en zorgsystemen Georganiseerd als gecombineerd onderwijs.50% van de lessen volg je in het centrum en 50% verwerk je op eigen tempo thuis. Lees meer op pagina 54


Bedrijfsorganisatie

Zorgsystemen


Projectwerk org. & zorgsyst.

Toegepaste statistiek (40 lestijden) Je kan op een correcte manier cijfergegevens verzamelen. Je kan in je eigen woorden de verschillende statistische grootheden verwoorden. Je kan cijfergegevens tabuleren. Je kan cijfergegevens op een grafische manier verwerken en voorstellen. Je kan deze statistische gegevens interpreteren en op eenvoudige cases toepassen.

Bedrijsforganisatie (40 lestijden) In deze module worden de basisbegrippen, de verschillende afdelingen, verschillende soorten bedrijfsorganisatie en het belang van iedere afdeling binnen het bedrijf toegelicht. Je kan de organisatie van een onderneming analyseren en verwoorden. Je kan een bedrijfsstructuur opbouwen vanuit een aantal gegevens uit een bedrijf. Je kent de logistieke functies van een bedrijf. Je kan een strategisch management plannen en implementeren. Je kan een projectorganisatie opstarten. Je kan planningssoftware selecteren en gebruiken.

Zorgsystemen (40 lestijden) Binnen deze module ‘zorgsystemen’ verwerf je inzicht in de verschillende soorten beheers-, zorg- en kwaliteitssystemen. Je hebt inzicht in de totale kwaliteitszorg. Je kent de standaarden en beheersingssystemen voor kwaliteit, milieu en veiligheid. Je kent de ISO 9000 norm voor integrale kwaliteitszorg. Je krijgt inzicht in ergonomie, sociale wetgeving, milieuzorgsystemen. Je kan softwaretools gebruiken i.v.m. integrale kwaliteitszorg.

Industrieel management (120 lestijden) In deze module krijg je inzicht in alle aspecten van kosten en kostprijsbepaling van producten en van de productie in een bedrijf en ook in de financiële structuur van een bedrijf. Je kent het kostenbegrip en de indeling van de kosten in een bedrijf en je kent de kostensoorten van de productie in een bedrijf. Je hebt inzicht in de standaardkostprijs en in kostenbeheersing. Je kent de soorten investeringen en investeringsbehoeften.

28

OPLEIDINGSGIDS HBO

Je hebt inzicht in het rendement van investeringen en in de financiële structuur van een onderneming en je kan ze analyseren. Je hebt inzicht in de financiering van de vaste en van de vlottende activa en in de markt van de vermogens.

Projectwerk organisatie en zorgsystemen (80 lestijden) Deze eenheid sluit de optie organisatie en zorgsystemen af. Bij de realisatie van jouw project krijg je de kans om de opgedane kennis toe te passen. Aangezien tijdens het ontwerp de kennis van de andere modules wordt toegepast, dien je deze voldoende te beheersen. Het onderwerp van het project kan sterk variëren: één of meerdere aspecten uit de industriële informatica komen voor in het door jou behandelde project. In het algemeen komen in een eindwerk inhoudelijk de volgende thema’s aan bod: analyse en omschrijving van het onderwerp; formulering van de doelstellingen, rekening houdend met de beschikbare tijd en middelen; beschrijving van de werkmethoden; rapportering van de theoretische en experimentele vaststellingen; analyse en interpretatie van de theoretische en experimentele vaststellingen; formulering van de besluiten. Het eindwerk kan zeer divers zijn, waardoor moeilijker algemene doelstellingen kunnen geformuleerd worden. Bij het uitwerken van jouw project wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: de kennis uit de verschillende vakken toe te passen, logisch redeneren en structureren; problemen opsporen, analyseren en oplossen, het bewust maken van kwaliteits- en economische eisen. Bij het opmaken van het verslag leer je rapporteren (logische structuur opstellen, taal, spelling...) Je kan een probleem formuleren in samenhang met andere facetten in het bedrijf. Je kan de vaktechnische kennis verbreden, verdiepen en toepassen. Je kan spontaan waarnemen, rapporteren. Je leert zelfstandig werken, maar ook in teamverband. Je kan informatie verzamelen en verwerken. Je kan de vaktechnische kennis toepassen in een bedrijfssituatie.

29

HBO

A C I N A H C E M O R T ELEK Elektromechanica

Optie: procesautomatisering

Optie: klimatisatie

Optie: organisatie & zorgsystemen

30

OPLEIDINGSGIDS HBO

Elektromechanica De verschillende modules binnen elektromechanica

Basis



Basis Elektriciteit


Basis Elektronica

Basis theoretische mechanica

Mechanica/sterkteleer

Basis toegepaste mechanica

Materiaalkunde

Thermodynamica

Pompen, ventilatoren en compressoren

Pneumatica

Analoge basisschakelingen

Vermogenelektronica

Elektrische machines

Labo Elektrische machines

Digitale combinatorische schakelingen

Tekenen en schema-analyse Mechanica

Toegepaste mechanica Elektrotechniek

Optie: procesautomatisering

Optie: klimatisatie

Meet- en regeltechniek

PLC

PLC 2

Projectwerk Procesautomatisering

Verwarmings- en koeltechniek 1 Verwarmings- en koeltechniek 2

Klimatisatie 1

Klimatisatie 2

Projectwerk Klimatisatie

Optie: organisatie en zorgsystemen


Bedrijfsorganisatie

Zorgsystemen



Startmodule waarin geëvalueerd wordt of GO wenselijk is Deze modules kunnen gevolgd worden o.v.v. gecombineerd onderwijs

31

Leertraject Elektromechanica Modelleertraject over drie studiejaren

1e jaar Basis

Mechanica



Basis Elektriciteit



Tekenen en schema-analyse

Materiaalkunde

Basis Elektronica


Thermodynamica



Pneumatica



2e jaar Mechanica

Elektrotechniek Optie

Introductie modules

3e jaar Elektrotechniek

Optie

32


Vermogenelektronica

vervolg modules

projectwerk


OPLEIDINGSGIDS HBO

Basis Toegepaste wiskunde 1


Basis Elektriciteit


Basis Elektronica



Toegepaste wiskunde 1 (40 lestijden) Wiskunde staat in de opleiding ten dienste van de technische toepassingen. Door het maken van voldoende oefeningen en de theorie tot een minimum te beperken, wordt de nadruk gelegd op de praktische kant van de wiskunde, die als basis dient voor de andere vakken. Gezien de grote verscheidenheid van de voorkennis wiskunde, is het noodzakelijk de cursus aan te vangen met de elementaire begrippen (functies). Een eerste vereiste is immers om een grondige kennis van basisbegrippen, grafische voorstellingen en fundamentele berekeningswijzen goed te beheersen. Deze module richt zich daarom volledig op het aanleren en inoefenen van de elementaire wiskundige bagage. Anderzijds leer je abstract redeneren. Je leert een opgave analyseren en bepalen welke wiskundige oplossing nodig is. Je kan rekenkundige bewerkingen uitvoeren; je kan algebraïsch rekenen; je kan machten en wortelvormen correct uitvoeren; je kan eerste- en tweedegraadsvergelijkingen en ongelijkheden opstellen, interpreteren en oplossen; je weet in welke context complexe getallen toegepast worden en je kan elementaire bewerkingen met complexe getallen uitvoeren; je kan lineaire stelsels oplossen met de substitutiemethode, de combinatiemethode, de gelijkstellingsmethode, de grafische methode en met behulp van matrices.

Toegepaste wiskunde 2 (40 lestijden) Je leert een opgave analysen en je kan bepalen welke wiskundige techniek nodig is om een technisch probleem uit te werken. Je leert berekeningen uitvoeren en inzicht ontwikkelen in het doel en het resultaat van hun berekening. Je kan een probleem meetkundig analyseren; je kan eenvoudige begrippen meetkundig voorstellen (poolcoördinaten en cilindrische coördinaten); je kan reële functies analyseren + grafisch voorstellen; je kan logaritmische en exponentiële functies analyseren; je kan gebruik maken van limieten en afgeleiden berekenen; je kan het onderscheid maken tussen bepaalde en onbepaalde integralen en kan integralen aanwenden om technische problemen op te lossen.

33

Basis elektriciteit (40 lestijden) Als voorbereiding op de studie van de elektrische machines, komen elektromagnetisme en elektrostatica aan bod. Je verwerkt eerst het gelijkstroomgedeelte als voorbereiding op de wisselstroomtheorie. Je leert logisch redeneren en structureren, probleemoplossend denken en de principes van de elektriciteit correct toepassen. Na het volgen van deze module ken je de basiswetten van de elektriciteit, kan je de basisgrootheden opnoemen, het begrip weerstand en de gelijknamige component in de verschillende schakelingen gebruiken. Je kan afgeleide eenheden benoemen en omschrijven (arbeid, vermogen en rendement), het verschijnsel magnetisme beschrijven en verklaren. Je kan het begrip elektromagnetische inductie uitleggen, de afzonderlijke delen van een gelijkstroomkring kwalitatief en kwantitatief analyseren, een gelijkstroomkring theoretisch en numeriek oplossen. Ook kan je de basisbegrippen van wisselstroom omschrijven, wiskundig bepalen en analyseren. Je begrijpt de basisregels van driefasige systemen en kan hierin berekeningen maken.

Basis Elektronica (40 lestijden) In het dagelijkse leven komen we in contact met continu veranderende signalen zoals het zonlicht, temperatuursveranderingen, stemvibraties en dergelijke. De analoge technologie kan deze signalen interpreteren en vertalen naar elektrische signalen, zodat ze begrijpbaar worden voor machines. Inzicht in de analoge elektronische componenten is een absolute must om machines en computers correct te laten functioneren. Het doel van dit vak is je vertrouwd te maken met de passieve en actieve elektronische componenten. Je bestudeert de eigenschappen en basistoepassingen van de halfgeleidercomponenten, de diode en de transistor. Je verwerft inzicht in elementaire schakelingen met deze componenten. Je kan de verschillende weerstanden bespreken en hun karakteristieken opzoeken en gebruiken in toepassingen. Je kan weerstanden indelen volgens opgegeven criteria. Je weet hoe een spoel en condensator zijn opgebouwd. Je leert schakelingen van spoelen en condensatoren analyseren en het verloop van stroom en spanning berekenen in kringen met spoel en/of condensator. Je weet de werking van de halfgeleiderdiode te verklaren en hem als component beschrijven. Je kan de karakteristieken van een diode opzoeken en gebruiken in toepassingen. Je kan de werking van een transistor uitleggen. Je kent de kenmerken van bi- en unipolaire transistoren en begrijpt eenvoudige geïntegreerde schakelingen.

Labo Elektriciteit/Elektronica (40 lestijden) In het labo worden aan de hand van een aantal opdrachten de theoretische wetmatigheden, behandeld in de modules basiselektriciteit en basiselmektronica geverifieerd. Je raakt vertrouwd met de meetapparatuur en verschillende meetmethodes.Je kan de nauwkeurigheid van een meting bepalen. Daarnaast meet je de karakteristieken van de halfgeleidercomponenten en realiseert en optimaliseert schakelingen. Je kan schakelingen opbouwen en de werking van de schakelingen proefondervindelijk

34

OPLEIDINGSGIDS HBO

vaststellen. Je analyseert schakelingen met diodes. Informatiebronnen zoals datasheets kan je probleemloos gebruiken. Je leert je labo-proeven in een gestructureerd verslag te schrijven.

Basis theoretische mechanica (40 lestijden) Je maakt kennis met de statica, kinematica en de dynamica die in de techniek veelvuldig worden gebruikt. Deze kennis is noodzakelijk om zonder problemen de meeste modules van het samenhangende deel “B. Mechanica” te kunnen beginnen. Er wordt naar gestreefd om je de volgende vaardigheden bij te brengen: logisch redeneren en structureren, zin voor orde, probleemoplossend denken, oog hebben voor details, het belang inzien van het gebruik van de juiste SI - eenheden van grootheden bij het oplossen van vraagstukken, inzicht in verschillende begrippen en grootheden die regelmatig bij mechanica gebruikt worden en verbanden leggen tussen deze begrippen en grootheden. Je kan de logica en de opbouw van de eenheden van kracht en moment, positie, snelheid en versnelling, arbeid en vermogen toelichten. Je kan een kracht ontbinden en de resultante van samenlopende krachten grafisch en analytisch bepalen. Je kan moment van een kracht en van een koppel bepalen. Je kan niet-samenlopende krachten in een vlak samenstellen en resultante en resulterend moment analytisch bepalen. Je kan de ligging van de werklijn van de resultante bepalen. Je bepaalt het zwaartepunt van een samengestelde vlakke figuur en van een eenvoudig samengesteld voorwerp. Je kan het onderscheid tussen stabiel en instabiel evenwicht toelichten. Je kent de eigenschappen van de verschillende steunpunten en de evenwichtsvoorwaarden in een vlak en in de ruimte. Je kan de reactiekrachten in de steunpunten van een lichaam, onderworpen aan een stelsel krachten, bepalen. Je kent de wrijvingswetten. Je kan de grenswrijvingskracht bepalen. Je kent het verband tussen positie, tijd, afgelegde weg, snelheid en versnelling. Je kan een éénparig rechtlijnige beweging berekenen volgens de bewegingsrichting. Je kent het verband tussen tangentiële snelheid en hoeksnelheid. Je kan een éénparig cirkelvormige beweging berekenen. Je kan omvorming hoeksnelheid en toerental berekenen. Je kan een éénparig veranderlijke rechtlijnige beweging berekenen volgens de bewegingsrichting. Je kent de begrippen i.v.m. samengestelde beweging. Je kan een éénparig rechtlijnige beweging volgens een rechte berekenen als een samengestelde beweging volgens de coördinaatassen. Je kan een schuine worp berekenen als een samengestelde beweging volgens horizontale en verticale coördinaatassen. Je kent de wetten van Newton en het evenwicht van krachten bij een veranderlijke beweging. Je bepaalt de arbeid en het vermogen van een bewegende kracht, zowel lineair als bij rotatie. Je kent het begrip mechanisch rendement van een ‘machine’ en de wet van het behoud van energie. Je kan de omvorming tussen kinetische en potentiële energie berekenen. Je kent het verband tussen hoeksnelheid, normaalversnelling en centripetale kracht. Je bepaalt de centripetale kracht op een lichaam in een gebogen baan.

Tekenen en schema-analyse (40 lestijden) Technische tekeningen zijn niet weg te denken in de richting elektromechanica. Je verwerft inzicht in technisch tekenen en kan hierbij gebruik maken van een CAD –programma. Bij dit vak wordt ernaar gestreefd dat je aan de hand van tekenopdrachten tekeninzicht en ruimtelijk inzicht verwerft waarbij er oog is voor details en zin voor orde.

35

Je kan een eenvoudige 2D-tekening maken in een universeel tekenpakket. Je kan een tekenpakket instellen voor het gemakkelijk tekenen van schema’s. Je kan bibliotheekelementen oproepen en invoegen in een tekening. Je kan bibliotheekelementen aanmaken. Je kan grafische symbolen in pneumatische, hydraulische, elektrische, processchema’s correct interpreteren; je kan bestaande schema’s wijzigen en nieuwe schema’s aanmaken. Je kan eenvoudige schema’s analyseren.

36

OPLEIDINGSGIDS HBO

Mechanica Mechanica/sterkteleer


Materiaalkunde

Thermodynamica


Pneumatica

Toegepaste mechanica

Mechanica/Sterkteleer (80 lestijden) Bij het ontwerpen van machineonderdelen of constructieonderdelen is sterkteleer nodig om de specifieke karakteristieke grootheden te berekenen of te controleren. Daarom worden in deze module de basisbegrippen uit de statica verder uitgewerkt. Je maakt kennis met verschillende begrippen in verband met sterkteleer die in de techniek veelvuldig terug te vinden zijn. Nadat je deze basiskennis verwerkt hebt, begrijp je beter het doel van de sterkteleer. Je kan vraagstukken in verband met trek en druk oplossen. Je kan de normaalspanningen in een vlakke doorsnede berekenen. Je kan in eigen woorden uitleggen wat optredende schuifspanningen zijn. Je kan de begrippen i.v.m. traagheidsgrootheden toelichten. Je kan aangeven wanneer een staaf op zuivere buiging belast wordt. Je kan de spanningsverdeling bij enkelvoudige vlakke buiging in een doorsnede tekenen en uitleggen. Je kan aangeven hoe de plaats van het maximaal buigend moment bij een op buiging belaste balk kan gevonden worden. Je kan vraagstukken in verband met buiging en afschuiving oplossen. Je kan enkele wringingsverschijnselen opnoemen bij eenvoudige wringing bij ronde staven. Je kan de mogelijke oorzaken opnoemen van het knikverschijnsel.

Basis toegepaste mechanica (40 lestijden) Mechanische machines zijn in deze moderne wereld niet meer weg te denken. Alle toestellen en machines zijn opgebouwd uit verschillende onderdelen, die door middel van uiteenlopende bevestigingsmethoden samengebracht zijn. De afzonderlijke onderdelen zijn zorgvuldig ontworpen naar een feilloze functionering en het geheel vormt een mechanische constructie die het handmatige werk in een modern bedrijf tot een minimum beperkt en de kwaliteit naar de perfectie doet streven. Om dit te kunnen verwezenlijken is een grondige kennis van de nodige werktuigonderdelen noodzakelijk. Deze eenheid heeft als doel je vertrouwd te maken met de principes, de technologie en de berekening of juiste keuze van de nodige componenten om een gehele machine op te bouwen en/of te onderhouden. Alle afzonderlijke onderdelen zijn van levensbelang alsook de correcte verbinding van deze onderdelen tot een groter geheel. Je kan stap voor stap de nodige kennis verwerven om zo de opbouw van industriële machine te kunnen begrijpen en de noodzakelijke onderdelen verantwoord te kunnen kiezen en/of berekenen.

37

Je kan de werking van mechanismen toelichten. Je kan de werking van eenvoudige werktuigen toelichten. Je kan de benodigde kracht en verplaatsing bepalen. Je kan benodigde arbeid en vermogen bepalen. Je kan de werking van overbrengingen toelichten. Je kan de verschillende soorten tandwieloverbrengingen toelichten. Je kan de overbrengingsverhoudingen van een tandwielkast berekenen. Je kan de afmetingen van een tandwiel bepalen. Je kan de vaste verbindingen toelichten. Je kan de verschillende schroefdraadverbindingen toelichten. Je kan de uitvoering en de werking van askoppelingen toelichten. Je kan de werking van kogelaandrijving toelichten. Je kan het gebruik van de verschillende kogellageringen toelichten.

Materiaalkunde (40 lestijden) Bij het ontwerpen van machine- en constructieonderdelen is een basiskennis van de verschillende materialen zeker van groot belang. Materiaalleer is dan ook te beschouwen als een steunvak voor verschillende mechanische vakken. Belangrijke traditionele materialen komen aan bod, maar ook nieuwere materialen worden onder de loep genomen. Het belangrijkste doel van deze eenheid is informatie te verschaffen die van nut is om op een verantwoorde manier materialen te kunnen kiezen rekening houdend met de beperkingen ervan. Je moet in staat zijn om de beproeving, de structuren en eigenschappen van enkele materialen te beschrijven. In de labolessen is het belangrijk om de karakteristieke materiaaleigenschappen te bepalen aan de hand van statische en dynamische beproevingsmethoden. Je kan de begrippen elasticiteit, bros, hard, week in eigen woorden weergeven. Je kan uit het verloop van de trekkromme materiaaleigenschappen afleiden. Je kan gegevens uit een toestandsdiagram aflezen. Je kan een aantal warmtebehandelingen van staal toelichten. Je kan enkele eigenschappen en toepassingen van veel voorkomende materialen beschrijven. Je kan in eigen woorden uitleggen waarom composietmaterialen gebruikt worden. Je kan het verschil tussen thermoplasten, thermoharders en elastomeren in eigen woorden weergeven. Je kent minstens twee mechanische beproevingsmethoden.

Thermodynamica (40 lestijden) Om goed met technische machines te kunnen omgaan en ze te kunnen onderhouden is een grondige kennis nodig van de werking van de machines en de principes waarop ze steunen. Deze eenheid geeft je een eerste kennismaking hiermee. Deze kennis is essentieel om verscheidene technische toepassingen te kunnen begrijpen. De nadruk ligt op het leren begrijpen van toestandsveranderingen en energieomzettingen, het leren lezen en tekenen van toestandsdiagrammen en het leren gebruiken van tabellen. Je kan de basisgaswetten in eigen woorden weergeven. Je kan energiestromen uit een toestandsdiagram afleiden. Je kan de betekenis en formulering van de eerste hoofdwet in eigen woorden weergeven. Je kan begrip verwerven van het thermodynamisch gedrag van een open systeem. Je kan de kwalitatieve formuleringen van de tweede hoofdwet omschrijven. Je kan processen waarin “energie” een rol speelt, ontleden naar rendement en omzettingen van energievormen. Je kan vraagstukken rond energieomzettingen oplossen; theoretische principes kunnen toepassen om praktische problemen inzake pompen, compressoren en ventilatoren op te lossen.

38

OPLEIDINGSGIDS HBO

Pompen, ventilatoren en compressoren (40 lestijden) De productie in de meeste industriële bedrijven is op de goede werking van de arbeidswerktuigen gesteund. Daarom wordt er ruime aandacht aan de installatie en het gebruik van de pomp besteed. Het gebruik van karakteristieken komt hierbij aan bod. Naast de verschillende soorten ventilatoren, wordt er ook bekeken hoe je de karakteristieken ervan kunt aanpassen. Voor de productie van perslucht worden compressoren gebruikt. Kennis hebben van de werking van deze compressoren is dan ook essentieel. Deze eenheid heeft tot doel je vertrouwd te maken met verschillende begrippen en grootheden die regelmatig worden toegepast bij energietransport. Het is de bedoeling om van bestaande aggregaten de werking en het gebruik wetenschappelijk te begrijpen en verklaren. Er wordt naar gestreefd je probleemoplossend te laten denken bij het wegwerken van storingen. Je kan de essentie aangeven van basiswetten in hydrostatica en hydrodynamica. Je kan de continuïteitsvergelijking toepassen. Je kan toepassingen van de wet van Bernouilli bespreken. Je kan drukverlies in leidingen berekenen. Je kan de werking van een zuigerpomp verklaren. Je kan de opbrengst van een zuigerpomp berekenen. Je kan het verband tussen druk en opvoerhoogte berekenen. Je kan vermogen bepalen. Je kan de werking van een centrifugaalpomp verklaren. Je kan karakteristieken bespreken en gebruiken. Je kan het begrip cavitatie uitleggen. Je kan omschrijven wat NPSH is. Je kan de ideale gaswet verwoorden en toepassen. Je kan uitwisseling van warmte en arbeid bij compressie verklaren. Je kan de werking van compressoren verklaren. Je kent het verschil tussen compressoren en ventilatoren. Je kan de werking van ventilatoren verklaren.

Pneumatica (80 lestijden) Bij het rationaliseren, mechaniseren en automatiseren van arbeidscycli is de pneumatische apparatuur een bijzondere plaats gaan innemen. Perslucht is dan ook niet meer weg te denken uit een modern industrieel bedrijf. In de automatisering wordt pneumatiek gebruikt voor de aandrijving van mechanische onderdelen of de sturing van machines. Voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden van pneumatische installaties is een grondige kennis van de pneumatische technologie vereist om zo een lange levensduur, een snelle montage en een energiezuinige werking van de installaties te garanderen. Deze eenheid heeft tot doel je vertrouwd te maken met de principes, de technologie, de functies en het toepassingsgebied van pneumatische vermogens- en besturingselementen. Je maakt kennis met pneumatiek teneinde het vakgebied te leren kennen om zo te komen tot het begrijpen van schema’s, het lezen van symbolen en het begrijpen van de werking van de basiscomponenten. Je krijgt inzicht in de opbouw en noodzakelijke onderhoudswerken die aan een persluchtinstallatie dienen uitgevoerd te worden om zo kostenbesparend mogelijk te kunnen werken. Er wordt naar gestreefd je probleemoplossend te laten denken bij de opbouw, de controle en het storingszoeken bij pneumatische schakelingen Je kan de werking en de opbouw van een persluchtinstallatie omschrijven. Je weet waarvoor de verschillende soorten cilinders gebruikt worden. Je kan de functie en de werking van de verschillende ventielen

39

verklaren. Je kan de grafische symbolen correct interpreteren. Je kan de bijzondere schakelingen verklaren en gebruiken in toepassingen. Je kan een (elektro)pneumatische volgordebesturing analyseren en ontwerpen met de schakelformule-methode. Je kan een (elektro)pneumatische volgordebesturing analyseren en ontwerpen met de functiediagram-methode. Je kan de functies van de persluchtconditionering weergeven. Je kan een (elektro)pneumatische volgordebesturing ontwerpen, met alle nodige schema’s en keuze van componenten.

Toegepaste mechanica (80 lestijden) Hydraulische toepassingen hebben in de laatste decennia een dermate belangrijke uitbreiding genomen, dat zij in alle takken van de industrie ingang hebben gevonden. Dit houdt dan ook in, dat vele technici meer en meer geconfronteerd worden met hydraulische installaties en hun toepassingen. De bedoeling van deze module is je vertrouwd te maken met alle aspecten van een hydraulische installatie en dit gaande van de werking van de basiscomponenten tot het het analyseren en begrijpen van hydraulishe schema’s. Er wordt ook naar gestreefd je probleemoplossend te laten denken bij de opbouw, de controle en het storingszoeken bij hydraulische schakelingen. De kennis die je opgedaan hebt in de mechanische basisvakken, kan in deze eenheid dan ook aan de praktijk worden getoetst. Het is de bedoeling de werking en het gebruik van enkele aggregaten technisch te verklaren. Je maakt kennis met de meetapparatuur en leert meetwaarden interpreteren zodat je karakteristieken kan opstellen. Je kan vraagstukken i.v.m. theoretische mechanica oplossen. Je kan metingen uitvoeren op een pompinstallatie. Je kan metingen uitvoeren op een ventilator. Je kan fundamentele verschijnselen in hydraulische systemen uitleggen. Je kan de grafische symbolen correct interpreteren. Je kan eigenschappen van hydraulische vloeistoffen omschrijven en de aanduiding van hydraulische vloeistoffen interpreteren. Je kan de constructie en werking van de stuur- en regelkleppen verklaren. Je weet hoe hydraulische energie verdeeld wordt. Je kan de functie en werking van de hulpcomponenten aangeven. Je kan hydraulische schakelingen analyseren en toepassen.

40

OPLEIDINGSGIDS HBO

Elektrotechniek analoge basisschakelingen

Vermogenelektronica




Analoge basisschakelingen (80 lestijden) In het dagelijkse leven komen we in contact met allerlei continu veranderende signalen zoals het zonlicht, temperatuursveranderingen, stemvibraties en dergelijke. De analoge technologie kan deze continue signalen interpreteren en vertalen naar elektrische signalen, zodat ze begrijpbaar worden voor machines. Inzicht in de analoge elektronische componenten is dus een absolute must om machines en computers correct te laten functioneren. Deze module maakt je vertrouwd met de passieve en actieve elektronische componenten. De eigenschappen en basistoepassingen van RC-ketens, filters en OPAMP’s worden bestudeerd. Er wordt verwacht dat je inzicht krijgt in enkele elementaire schakelingen met RC-ketens, filters en OPAMP’s. Je kan een signaal situeren in het tijdsdomein en frequentiedomein. Je kan een passieve filter theoretisch analyseren. Je kan het gedrag van een filter proefondervindelijk vaststellen. Je kan diodetoepassingen theoretisch en praktisch analyseren. Je kan de werking van de transistor verklaren en proefondervindelijk vaststellen. Je kan schakelingen met transistoren theoretisch en praktisch ontleden. Je kan de werking van de veldeffecttransistor (FET) verklaren. Je kan de werking van de operationele versterker (OPAMP) verklaren. Je kan de gegevens van een OPAMP opzoeken en toepassen. Je kan de werking van schakelingen met OPAMP verklaren. Je kan de werking van enkele schakelingen proefondervindelijk vaststellen.

Vermogenelektronica (80 lestijden) Bij dit vak wordt ernaar gestreefd je volgende vaardigheden bij te brengen: logisch redeneren en structureren, het toepassingsgebied kennen van de energie-omzetters, de werking van een energie-omzetter uitleggen. Volgende onderwerpen worden bestudeerd: diodegelijkrichters, thyristorgelijkrichters, choppers, frequentieregelaars, AC-regelingen en de beveiliging van de verschillende vermogenhalfgeleiderscomponenten. Je begrijpt de principes van pulsmodulatie. Je kan de werking van een vermogenschakelaar verklaren. Je kan de opdrachten uitvoeren m.b.v. componenten van de vermogenelektronica. Je kan de werking van vermogenschakelsystemen éénfasig en driefasig verklaren. Je kan de werking van een convertor (bijv. chopper) verklaren. Je begrijpt de werking van frequentiesturingen van motoren.

41

Elektrische machines (40 lestijden) Je verwerft inzicht in de werking en de eigenschappen van elektrische machines. Je maakt kennis met uiteenlopende aspecten van de elektriciteit. Tot de kennis die zij in deze module verwerven, behoren de gelijkstroommachines, de driefasige en éénfasige asynchrone motor, de wisselstroomgenerator en de synchrone motor. Je kan de invloed van de arbeidsfactor op stroomsterkte verklaren. Je kan de schakeling van verbruikers op een driefasennet toelichten. Je kan actief en reactief vermogen en arbeidsfactor meten. Je kan de werking van een gelijkstroomgenerator beschrijven. Je kan de werking van een gelijkstroommotor beschrijven. Je kan de snelheidsregeling van gelijkstroommotoren toelichten. Je kan de werking van een wisselstroomgenerator beschrijven. Je kan de werking van een transformator beschrijven. Je kan de werking van een driefasige inductiemotor beschrijven. Je kan de principiële snelheidsregeling van inductiemotoren toelichten. Je kan de werking van een éénfasige inductiemotor beschrijven.

Labo elektrische machines (40 lestijden) Je verwerft inzicht in de werking en de eigenschappen van elektrische machines. In deze module wordt de brede theoretische achtergrond uit de module elektrische machines C3 praktisch uitgewerkt. Tot de kennis die je in deze module verwerft, behoren de werking van gelijkstroommachines, de driefasige en éénfasige asynchrone motor, de wisselstroomgenerator en de synchrone motor. Tevens word je vertrouwd gemaakt met de meetapparatuur. Je kan werken met basisapparatuur uit de elektrometrie. Je kan de elementaire werking van de motor en generator testen. Je kan metingen uitvoeren op de verschillende gelijkstroommotoren en op de driefasige asynchrone motor. Je kan metingen uitvoeren op de éénfasige asynchrone motor. Je kan vermogenmeting op een belaste driefasige transformator uitvoeren. Je kan karakteristieken opnemen van een alternator. Je kan informatiebronnen zoals datasheets gebruiken.

Digitale combinatorische schakelingen (80 lestijden) De tijd dat computers uitsluitend gebruikt werden voor berekeningen en voor bewerkingen op tekstuele gegevens is voorbij. De computer biedt ook de mogelijkheid voor integratie van verscheidene vormen van voorstelling van informatie, al of niet tijdsafhankelijk, zoals beeld, geluid, bewegend beeld, met de daaraan gekoppelde functies voor opslag, manipulatie en transport. De eenheid heeft tot doel de cursist vertruowd te maken met de beginselen van de Booleaanse algebra en met de systemen waarvan het werkingsprincipe berust op de Booleaanse algebra. De cursisten ontwerpen digitale schakelingen met behulp van poorten en specifieke IC’s.

42

OPLEIDINGSGIDS HBO

Optie procesautomatisering Meet- en regeltechniek

PLC

PLC 2

Projectwerk Procesautomatisering

Meet- en regeltechniek (80 lestijden) In de industrie zijn metingen een belangrijke bron voor informatie. Eerst maak je kennis met een aantal basisbegrippen en -principes. In het begin besteed je vooral aandacht aan de blokschematische benadering van processen en systemen. Alle soorten regelaars komen aan bod, van de klassieke regelaars tot de modernste. Ook de technologie van corrigerende organen en regelkleppen wordt bestudeerd. Als je alle elementen van een moderne automatische regelkring beheerst, onderzoek je verschillende regelprincipes met praktische voorbeelden. Deze eenheid heeft tot doel je vertrouwd te maken met de terminologie van meten en regelen. Ze leren de werking van de basiscomponenten begrijpen zodat ze een volledig technisch proces kunnen analyseren. Logisch redeneren, probleemoplossend denken zijn tevens belangrijke doelstellingen. Je begrijpt het onderscheid tussen tijdsdomein en frequentiedomein. Je kan de terminologie van meten en regelen functioneel gebruiken. Je kan een technisch proces analyseren. Je kan de klassieke testfuncties in de discipline van de meet- en regeltechniek omschrijven. Je kan analoge en digitale transformaties beschrijven en toepassen. Je begrijpt de belangrijkste meetsystemen. Je kan een individueel proces bespreken. Je begrijpt de belangrijkste regelaars en hun toepassingsmogelijkheden. Je kan het gehele meet- en regelsysteem analyseren.

PLC (80 lestijden) Bij hedendaagse machines of industriële installaties zal er steeds een bepaalde vorm van automatisering vereist zijn. De sturing van deze installaties gebeurt in de meeste gevallen met behulp van logisch programmeerbare controles of PLC’s, die binnenkomende signalen afkomstig van diverse types sensoren verwerken en signalen uitsturen naar de installatie om bepaalde acties uit te voeren. Nadat je de kennis van de werking van een PLC met zijn periferie en de verscheidene programmeermethoden verwerkt hebt, kan je een PLC-sturing in een machine integreren en problemen opsporen, analyseren en oplossen. In deze module leer je logisch redeneren en structureren, problemen opsporen, analyseren en oplossen. Je leert ook het belang inzien van het gebruik van flexibele methoden bij het ontwikkelen van een sturing. Je kan een PLC-systeem omschrijven en de structuur ervan analyseren. Je kan een PLC-sturing ontwerpen. Je kan een PLC-programmering ontleden en uitvoeren. Je begrijpt de werking van een PLC-systeem.

43

PLC 2 (80 lestijden) De PLC (Programmable Logic Controller) is een industriële computer waarop we o.a. schakelaars, sensoren, motoren, persluchtcilinders aansluiten en die naar believen besturen, in functie van het programma dat we erin stoppen. Deze module is een uitbreiding op de basiskennis die we in de module PLC gezien hebben. In de module PLC ligt het accent meer op aan-uit- of binaire signalen, in deze vervolgmodule meer rond analoge signalen. Met de PLC lees je temperaturen, drukken of debieten in, stop je de meetgegevens in tabellen en stuur je ze bij. PLC-programma’s aanpassen en onderhouden is hierbij van belang. Je kan functiebouwstenen en databouwstenen opstellen alsook uitgebreide PLC-instructies gebruiken in toepassingen. Je kan sensoren aansluiten en gebruiken in toepassingen, periferiekaarten aansluiten en programmeren, een visualisatiepakket gebruiken en een bussysteem gebruiken.

Projectwerk procesautomatisering (80 lestijden) Deze eenheid sluit de optie af. Bij de realisatie van dit project krijg je de kans om de opgedane kennis toe te passen. Aangezien tijdens het ontwerp de kennis van de andere eenheden en disciplines wordt toegepast, dien je deze te beheersen. Het onderwerp van het project kan sterk variëren. Eén of meerdere elektromechanische aspecten komen voor in het door jou behandelde project. In het algemeen komen in een eindwerk inhoudelijk de volgende thema’s aan bod: analyse en omschrijving van het onderwerp, formulering van de doelstellingen, rekening houdend met de beschikbare tijd en middelen, beschrijving van de werkmethoden, rapportering van de theoretische en experimentele vaststellingen, analyse en interpretatie van de theoretische en experimentele vaststellingen, formulering van de besluiten. Het projectwerk kan zeer divers zijn, waardoor moeilijker algemene doelstellingen kunnen geformuleerd worden. Bij het uitwerken van hun project wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: de kennis uit de verschillende vakken toepassen, logisch redeneren en structureren, problemen opsporen, analyseren en oplossen,het bewust maken van kwaliteitseisen, economische eisen. Bij het opmaken van het verslag leer je rapporteren (logische structuur opstellen, taal, spelling...) Je kan een probleem formuleren in samenhang met andere facetten in het bedrijf. Je kan de vaktechnische kennis verbreden, verdiepen en toepassen.Je kan spontaan waarnemen en rapporteren. Je kan op een gepaste manier de vaktechnische kennis toepassen in een bedrijfssituatie.

44

OPLEIDINGSGIDS HBO

Optie klimatisatie Verwarmings- en koeltechniek 1 Verwarmings- en koeltechniek 2

Klimatisatie 1

Klimatisatie 2

Projectwerk Klimatisatie

Verwarmings- en koeltechniek 1 (80 lestijden) De eisen bij thermisch comfort in woningen en bij industriële processen worden steeds hoger. Rekening houdend met de stijgende energieprijzen is het duidelijk dat degelijke verwarming en koeling meer en meer een noodzaak wordt. Je verwerft kennis en inzicht in verschillende begrippen en grootheden die regelmatig bij verwarmings – en koeltechniek gebruikt worden en eveneens in de opbouw van een verwarmingsinstallatie en een koude – installatie. Ook moet je verschillende berekeningen i.v.m. verwarmings – en koeltechniek kunnen maken. Je kan de thermische weerstand, de warmtedoorgangscoëfficiënt en de warmtestroomdichtheid bij warmteoverdracht berekenen. Je kan uitleggen aan welke kwaliteiten een goed isolatiemateriaal voldoet. Je kan aangeven wat het doel van warmteverliesberekeningen is en welke gegevens men nodig heeft om die berekeningen succesvol te kunnen uitvoeren. Je kan de warmteweerstandscoëfficiënt berekenen van een middelgrote woning. Je kan de belangrijkste onderdelen waaruit een verwarmingsinstallatie is opgebouwd opsommen. Je kan de samenstelling van een koelinstallatie weergeven in een schema. Je kan de werking van een koelinstallatie in eigen woorden uitleggen. Je kan de vier hoofdonderdelen van een compressorkoelmachine opnoemen en hun functie uitleggen. Je kan vraagstukken i.v.m. verwarmings – en koeltechniek oplossen.

Verwarmings- en koeltechniek 2 (80 lestijden) Na het bestuderen van de leerstof zal je de functie en de principiële werking van de belangrijkste onderdelen waaruit een verwarmingsinstallatie en een koude-installatie zijn opgebouwd kunnen uitleggen. Je zal ook in staat zijn een technisch probleem/vraagstuk over onderwerpen i.v.m. verwarmings – en koeltechniek, te bestuderen en op een gestructureerde manier op te lossen. Je kent verschillende begrippen en grootheden m.b.t. verwarmings- en koeltechniek en je ziet de relatie tussen meerdere van deze begrippen en grootheden inzien. Je kan de voorwaarden voor een goede schoorsteenwerking opsommen. Je kan aangeven hoe onvolledige verbranding door meting van de rookgassamenstelling kan worden vastgesteld. Je kan aangeven welke de kenmerken zijn van enkele veel voorkomende warmwaterketels. Je kan het totaal te installeren ketelvermogen voor een gebouw bepalen. Je kan de belangrijkste kenmerken van radiatoren, convectoren en vloerverwarming opsommen. Je kan aangeven wat men bedoelt met tweepijpsinstallatie, Tichelmann – installatie, eenpijpsinstallatie en buis – in – buissysteem. Je kan drie veel voorkomende verdampers en condensors bij koeling opnoemen. Je kan uitleggen wat het belangrijkste doel is van een expansieventiel. Je kan problemen / vraagstukken oplossen i.v.m. verwarmings – en koeltechniek.

45

Klimatisatie 1 (40 lestijden) Je leert het Mollier h-x-diagram kennen als een belangrijk gereedschap voor het maken van berekeningen in de luchtbehandelingstechniek en het zichtbaar maken van processen. Uitgangspunt daarbij is het gebruik in de praktijk. Je leert welke toestellen nodig zijn voor zomer- en winterconditionering van luchtbehandelingsgroepen. Ze leren de vereiste specificaties van deze toestellen berekenen, rekening houdend met de gestelde aanbevelingen. Bij dit vak wordt ernaar gestreefd je volgende vaardigheden bij te brengen: logisch redeneren en structureren, probleemoplossend denken, het belang inzien van het gebruik van de correcte SI-eenheden van grootheden bij het oplossen van vraagstukken. Je kan de fysische grootheden die bepalend zijn voor het comfort opnoemen. Je kan aangeven wat het doel is van klimaatregelingen. Je kan in eigen woorden zeggen waarom klimaatregeling belangrijk is voor het comfort van personen en de bewaring of bewerking van producten. Je kan alle grootheden en afgeleide grootheden vlot aflezen in het Mollierdiagram. Je kan volgende toestandsveranderingen in het Mollierdiagram voorstellen: luchtmenging, luchtverwarming, luchtkoeling, luchtbevochtiging, luchtdroging. Je kan de problemen veroorzaakt door luchtverontreiniging opnoemen. Je kan een blokschema van een luchtbehandelingsinstallatie lezen en verklaren. Je kan meer complexe processen van de luchtbehandelingstechniek uitzetten in het Mollier h-x-diagram. Je kan vraagstukken oplossen i.v.m. klimatisatie.

Klimatisatie 2 (40 lestijden) Je leert enkele begrippen kennen die regelmatig in de klimatisatie worden gebruikt. Ook leer je de principiële werking van enkele onderdelen bij luchtconditioneringsinstallaties begrijpen. Berekeningen i.v.m. luchtconditioneringsinstallaties en klimatisatie worden aangeleerd. Bij dit vak wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: logisch redeneren en structureren alsook probleemoplossend denken. Je kan de invloed van meerdere grootheden op de waarde van de koellast bij luchtconditionering verklaren. Je kan in eigen woorden uitleggen wat men bedoelt met “koellast van een ruimte”. Je kan omschrijven hoe warmtewinsten bij een ruimte tot stand komen. Je kan het werkingsprincipe van belangrijke onderdelen bij installaties voor luchtconditionering, zoals warmterecuperatoren, verklaren. Je kan belangrijke onderdelen van een koelgroep bij luchtconditionering opnoemen en de functie ervan beschrijven. Je kan uitleggen op welke manier de lucht bij luchtconditioneringsinstallaties wordt gefilterd. Je kan de werking van een warmtepomp als verwarming en als koeling uitleggen. Je kan de werking van warmterecuperatoren bij luchtconditionering uitleggen. Je kan problemen / vraagstukken oplossen i.v.m. luchtconditioneringsinstallaties en klimatisatie.

Projectwerk klimatisatie (80 lestijden) Deze module sluit de optie af. Bij de realisatie van je project krijg je de kans om de opgedane kennis toe te passen. Aangezien tijdens het ontwerp de kennis van de andere modules wordt toegepast, dien je deze te beheersen. Het onderwerp van het project kan sterk variëren. Eén of meerdere elektromechanische aspecten

46

OPLEIDINGSGIDS HBO komen voor in het door jou behandelde project. In het algemeen komen in een eindwerk inhoudelijk de volgende thema’s aan bod: analyse en omschrijving van het onderwerp, formulering van de doelstellingen, rekening houdend met de beschikbare tijd en middelen,beschrijving van de werkmethoden, rapportering van de theoretische en experimentele vaststellingen, analyse en interpretatie van de theoretische en experimentele vaststellingen, formulering van de besluiten. Het eindwerk kan zeer divers zijn, waardoor moeilijker algemene doelstellingen kunnen geformuleerd worden. Bij het uitwerken van je project wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: de kennis uit de verschillende vakken toepassen, logisch redeneren en structureren, problemen opsporen, analyseren en oplossen, het bewust maken van kwaliteitseisen, economische eisen. Bij het opmaken van het verslag leer je rapporteren (logische structuur opstellen, taal, spelling...). Je kan een probleem formuleren in samenhang met andere facetten in het bedrijf. Je kan de vaktechnische kennis verbreden, verdiepen en toepassen. Je kan spontaan waarnemen, rapporteren. Je kan zelfstandig werken. Je kan informatie verzamelen en verwerken; je kan werken in teamverband. Je kan deze kennis toepassen in een bedrijfssituatie.

Duurzaam (ver)bouwen Iedereen die wil bouwen of renoveren en met kennis van zaken zijn/haar energiefactuur wil doen dalen, kan deze cursus volgen. In deze cursus leer je zowel de theoretische als de praktische kant duurzaam (ver)bouwen kennen. Bovendien kan je opteren voor een intense opleiding of een verkorte versie. Vooreerst leren we je hoe je op een correcte manier dient te isoleren in een woning. Vervolgens leer je een warmteverliesberekening maken om tot een correct gedimensioneerde CV-installatie te komen. We leren je de opbouw van een verwarminsinstallatie kennen, en wijzen je op de punten waar je moet op letten om tot een zuinige installatie te komen. Vervolgens leren we je de keuze maken tussen een gas of mazoutketel, en waarom niet een warmtepomp. Verder gaan we ook na wat de mogelijkheden zijn op gebied van zonne-energie. Dit kunnen zowel PV-panelen zijn of een zonneboiler . Ook koelinstallaties en diepvriescellen komen in deze cursus aan bod. Verder besteden we ook de nodige aandacht aan hoe je een ventilatiesysteem dient te dimensioneren en op te bouwen. Tijdens het tweede semester kan je dan met al deze technieken in contact komen in het warmtelabo. Je kan er een keuze maken uit diverse opstellingen, en deze beter leren kennen. Je kunt er kiezen tussen een cv-installatie, warmtepomp, zonneboiler, ventilatiesysteem, diepvriescel of airco.

47

Optie organisatie en zorgsystemen Georganiseerd als gecombineerd onderwijs.50% van de lessen volg je in het centrum en 50% verwerk je op eigen tempo thuis.


Bedrijfsorganisatie

Zorgsystemen



Toegepaste statistiek (40 lestijden) Gezien de grote verscheidenheid aan voorkennis worden in deze module de elementaire begrippen van de statistiek aangeleerd. Je kan op een correcte manier cijfergegevens verzamelen. Je kan in je eigen woorden de verschillende statistische grootheden verwoorden. Je kan cijfergegevens tabuleren. Je kan cijfergegevens op een grafisch manier verwerken en voorstellen. Je kan deze statische gegevens interpreteren en op eenvoudige cases toepassen.

Bedrijfsorganisatie (40 lestijden) In deze eenheid worden de basisbegrippen, de verschillende afdelingen, verschillende soorten bedrijfsorganisatie en het belang van iedere afdeling binnen het bedrijf toegelicht. Je kan de organisatie van een onderneming analyseren en verwoorden. Je kan een bedrijfsstructuur opbouwen vanuit een aantal gegevens uit een bedrijf. Je kent de logistieke functies van een bedrijf. Je kan een strategisch management plannen en implementeren. Je kan een projectorganisatie opstarten. Je kan planningssoftware selecteren en gebruiken.

Zorgsystemen (40 lestijden) Binnen deze eenheid ‘zorgsystemen’ wordt aan de cursisten inzicht bijgebracht rond verschillende soorten beheers-, zorg- en kwaliteitssystemen. Je hebt inzicht in de totale kwaliteitszorg. Je kent de standaarden en beheersingssystemen voor kwaliteit. Je kent de ISO 9000-norm voor integrale kwaliteitszorg. Je hebt inzichten in ergonomie, sociale wetgeving en milieuzorgsystemen. Je kan softwaretools gebruiken i.v.m. integrale kwaliteitszorg. Je kent het managementproces voor integrale kwaliteitszorg.

48

OPLEIDINGSGIDS HBO

Industrieel management (120 lestijden) In deze eenheid verwerf je inzichten in alle aspecten van kosten en kostprijsbepaling van producten en van de productie in een bedrijf en ook in de financiële structuur van een bedrijf. Je kent het kostenbegrip, de indeling van de kosten in een bedrijf en de kostensoorten van de productie in een bedrijf. Je hebt inzicht in de standaardkostprijs en in kostenbeheersing. Je kent de soorten investeringen en investeringsbehoeften. Je hebt inzicht in het rendement van investeringen en in de financiële structuur van een onderneming en je kan deze analyseren. Je hebt inzicht in de financiering van de vaste en van de vlottende activa en in de financiële structuur van een onderneming en je kan ze analyseren. Je hebt inzicht in de financiering van de vaste en van de vlottende activa en in de markt van de vermogens.

Projectwerk organisatie en zorgsystemen (80 lestijden) Bij de realisatie van je project krijg je de kans om de opgedane kennis toe te passen. Aangezien tijdens het ontwerp de kennis van de andere modules wordt toegepast, dien je deze te beheersen. Het onderwerp van het project kan sterk variëren. Eén of meerdere elektromechanische aspecten komen voor in het door jou behandelde project. In het algemeen komen in een eindwerk inhoudelijk de thema’s aan bod: analyse en omschrijving van het onderwerp, formulering van de doelstellingen, rekening houdend met de beschikbare tijd en middelen, beschrijving van de werkmethoden, rapportering van de theoretische en experimentele vaststellingen, analyse en interpretatie van de theoretische en experimentele vaststellingen, formulering van de besluiten. Het eindwerk kan zeer divers zijn, waardoor moeilijker algemene doelstellingen kunnen geformuleerd worden. Bij het uitwerken van hun project wordt ernaar gestreefd je de volgende vaardigheden bij te brengen: de kennis uit de verschillende vakken toepassen; logisch redeneren en structureren; problemen opsporen, analyseren en oplossen; het bewust maken van kwaliteitseisen, economische eisen. Bij het opmaken van het verslag leert de cursist rapporteren (logische structuur opstellen, taal, spelling...). Je kan een probleem formuleren in samenhang met andere facetten in het bedrijf. Je kan de vaktechnische kennis verbreden, verdiepen en toepassen. Je kan spontaan waarnemen, rapporteren. Je kan zelfstandig werken. Je kan informatie verzamelen en verwerken. Je kan werken in teamverband. Je kan deze kennis toepassen in een bedrijfssituatie.

49

D R E E N I B GECOM S J I W R E D N O Project basismodules Basis elektriciteit Basis elektronica

Project klimatisatie Verwarmings- en koeltechniek 1 Verwarmings- en koeltechniek 2 Klimatisatie 1 Klimatisatie 2 Projectwerk klimatisatie

Project organisatie & zorgsystemen

Toegepaste statistiek Bedrijforganisatie Zorgsystemen Industrieel management Projectwerk organisatie & zorgsystemen

50

OPLEIDINGSGIDS HBO

Gecombineerd onderwijs Aandeel afstandsonderwijs Contactonderwijs

Afstandsonderwijs

Basismodules: elektriciteit en elektronica

25%

75%

Klimatisatie

70%

30%

Organisatie & zorgsystemen

50%

50%

Basismodules onder de vorm van gecombineerd onderwijs PCVO Maasland biedt binnen de HBO-opleidingen Industriële Informatica en Elektromechanica een aantal basismodules aan onder de vorm van gecombineerd onderwijs, nl.: - Basis Elektronica - Basis Elektriciteit

Wie kan deelnemen aan het gecombineerd onderwijs? De optie richt zich tot alle cursisten die aan de toelatingsvoorwaarden voor het HBO voldoen. Er zal vanuit het centrum een screening gebeuren van de cursisten die het gecombineerd onderwijs willen volgen voor de hogergenoemde modules.

De meerwaarde van het gecombineerd onderwijs t.o.v. contactonderwijs De keuze voor deze vijf modules ligt in het feit dat het gemeenschappelijke start modules zijn voor beide opleidingen, waar een grote instroom gegarandeerd is enerzijds. Anderzijds wil het centrum een grotere flexibiliteit hanteren om in functie van de voorkennis (opleiding) van de cursisten een uitgewerkt aanbod en gepaste begeleiding te kunnen aanbieden. Er is een gedeelte van het traject dat thuis op een eigen tempo kan verwerkt worden. Bovendien biedt dit mogelijkheden om te diversifiëren. Deze modules aanbieden in gecombineerd onderwijs vanaf het eerste jaar HBO zal de cursisten al in een vroeg stadium vertrouwd maken met de werking en de uitbouw van het gecombineerd onderwijs binnen de opleiding. Binnen beide opleidingen worden reeds geruime tijd afstudeeropties georganiseerd in gecombineerd onderwijs.

51

Meerwaarde van gecombineerd onderwijs voor jou, als cursist Informatie- en communicatietechnologie maximaal te integreren: de cursisten leren kennis en informatie opzoeken en verzamelen via bronnen op het internet. - Aan te sluiten bij recente onderwijs methoden: de cursisten leren zelfstandig de verworven kennis van de klassikaal aangebrachte leerstof verwerken d.m.v. selectieve opgaven voor het afstandsonderwijs. - Sociale vaardigheden stimuleren en/of ontwikkelen: samenwerking tussen cursisten onderling en cursisten en lesgevers, worden gestimuleerd door het continue overleg en begeleiding tijdens de sessies georganiseerd als afstandsonderwijs en de nabespreking. - Praktijktoetsing: de cursisten worden gestimuleerd en begeleid bij het zoeken naar voorbeelden uit hun eigen werken of bedrijfssituaties.

Waaraan kan je je concreet verwachten? De cursisten worden via instructies in de agenda naar het voorziene leerpad geleid, waar zij de aangeboden leerstof (leestekst / internet links / audio- en video fragmenten, oefeningen) thuis verwerken. Bedoeling is dat deze verwerking ook gebeurt binnen een afgesproken tijdspanne. Daarna worden deze leerpaden (links in de agenda) onzichtbaar gemaakt. De lesgever kan de voortgang van zijn cursistengroep volgen via het ELP. Hij zal dit ook regelmatig doen, en eventueel de cursist contacteren als er geen activiteit waargenomen wordt of als de resultaten van de oefeningen geen progressie aantonen. Op ieder moment kunnen de cursisten berichten sturen ( via e-mail ) wanneer zij een probleem ervaren bij het doorlopen van het leerpad. De cursist zal gestimuleerd worden om niet altijd een mail te sturen naar de lesgever en wachten op een antwoord maar zijn opmerkingen of vragen te publiceren op het daarvoor aangemaakte forum. Hier zal de lesgever de discussies kunnen volgen via het forum en ingrijpen op het ogenblik dat er verkeerde informatie verschijnt.

Cursusmateriaal en didactische middelen voor elke module is er een eigen cursus ( zowel op papier als in een digitaal leerpad ) ter beschikking met een volledig uitgewerkte structuur, aangepast aan de organisatie van het gecombineerd onderwijs met als basis het leerplan. - theoretische begrippen met voorbeelden en oefenopgaven, die via het ELP kunnen gevolgd worden. - opgaven, in de thuissituatie te maken onder afstandsbegeleiding en in te leveren op vooraf afgesproken data.

52

OPLEIDINGSGIDS HBO

Evaluatie De eind evaluatie gebeurt grotendeels volgens de klassieke methode d.m.v. schriftelijke proeven (een tussentijdse en een eindevaluatie op het einde van de module). Deze evaluatie vindt plaats in het centrum zelf, volgens een examenrooster dat ruim op voorhand aan de cursisten wordt bekend gemaakt.

Kwaliteitszorg Het project afstandsonderwijs in het PCVO Maasland wordt op cursistenniveau dubbel geëvalueerd. Enerzijds is er een permanente evaluatie in de loop van het schooljaar, middels lesbesprekingen en terugkoppelingen tussen leerkracht en cursisten, teneinde permanent bij te sturen en aan te passen indien nodig. Dit maakt het mogelijk om de leerstof flexibel aan te passen naar moeilijkheidsgraad en hoeveelheid indien nodig. Anderzijds wordt een globale evaluatie georganiseerd van het afstandsonderwijs voor deze 4 modules onder de vorm van een vragenlijst of een individuele beoordeling, vrijblijvend en indien gewenst, anoniem, in te vullen door de deelnemende cursisten.

Coördinator gecombineerd onderwijs Indien je meer informatie wilt omtrent het gecombineerd onderwijs kan je steeds contact opnemen met de coördinator René Caelen via zijn e-mailadres: [email protected] of via het secretariaat op het telefoonnummer: 0032 (0)89 77 09 55.

Klimatisatie onder de vorm van gecombineerd onderwijs PCVO Maasland biedt binnen de HBO-opleidingen Industriële Informatica en Elektromechanica een aantal basismodules aan onder de vorm van gecombineerd onderwijs, nl.: - Verwarmings- en koeltechniek 1 - Verwarmings- en koeltechniek 2 - Klimatisatie 1 - Klimatisatie 2 - Project klimatisatie

Wie kan deelnemen aan het gecombineerd onderwijs? De optie richt zich tot alle cursisten die aan de toelatingsvoorwaarden voor het HBO voldoen. Specifiek is deze optie gericht op cursisten die naast de verwarmings- en koeltechnieken zich ook wensen

53

te verdiepen in de manier waarop ruimten geklimatiseerd worden. Geïnteresseerde cursisten die reeds werken of in de toekomst wensen te werken in de HVAC-sector.

De meerwaarde van het gecombineerd onderwijs t.o.v. contactonderwijs Vanuit de sector is er een grote vraag naar geschoolde techniekers die over de nodige vaardigheden, competenties en parate kennis beschikken bij het ontwerpen, in bedrijf stellen en onderhoud van klimatisatie installaties. Naast de nodige theoretische kennis van de verschillende processen dient de technicus van de toekomst ook het praktische inzicht te verwerven in de verschillende systemen. De hoofddoelstelling van de optie klimatisatie is dan ook je vertrouwd te maken met de voornaamste processen die plaatsvinden in verwarmings- en koelinstallaties. Hierbij wordt een zeer groot belang gehecht aan de link tussen theorie en praktijk. We beschikken dan ook over een uitgebreid labo waarin de verschillende systemen zijn opgesteld.

Meerwaarde van gecombineerd onderwijs voor jou, als cursist Het biedt een groot voordeel dat je via het afstandsonderwijs op jouw eigen tempo bepaalde theoretische aspecten zelf kan ontdekken. Het algemene kader wordt eerst via contactonderwijs duidelijk gemaakt, waarna je dit via afstandsonderwijs en op jouw eigen tempo verder kan uitdiepen. Nadien wordt via contactonderwijs nagegaan of je het leerstofpakket verwerkt hebt en het geheel begrepen hebt via evaluatie. Hierbij wordt er gebruik gemaakt van de site www.hvac-leren.eu Dit is een site die alle aspecten van de verwarmings- en koeltechniek behandeld. Deze site is o.a. met behulp van Europese steun en steun van verschillende provincies in België en Nederland tot stand is kunnen komen.

Waaraan kan je je concreet verwachten? Je krijgt thuis op de vastgestelde datum en uur specifieke opgaven uit te werken. Je dient tijdig in te loggen, de opdrachten te downloaden en afgewerkt terug te zenden, steeds via de computer. Elke afwezigheid dient aan de lesgever en aan het secretariaat van de instelling gemeld te worden, zoals voor een normale les in de school. De leerkracht is permanent ter beschikking voor on-line vragen of hulp en volgt je op, zodat je een maximale begeleiding krijgt. Het aantal en de moeilijkheidsgraad van de opgaven kan, volgens jouw eigen werktempo steeds individueel aangepast worden tijdens deze lestijden. Aan het einde van de normale lestijd dien je de uitwerkingen en resultaten terug te mailen naar de lesgever. Deze eindmailing laat toe de werkzaamheden en de activiteiten van de cursisten te evalueren naar kennis, inzet en zelfstandig verwerken van opgegeven taken.

54

OPLEIDINGSGIDS HBO Aanvullend wordt de mogelijkheid voorzien om ook buiten de normale lesuren via afstandsonderwijs de lesgever te contacteren en opdrachten af te werken: vragen en problemen i.v.m. de leerstof kunnen steeds en ten allen tijde doorgemaild worden naar de lesgever in de loop van de lesperiode. Deze laatste aanpassing, waarbij voor het afstandsonderwijs wordt afgeweken van een vast lesrooster, dringt zich steeds meer en meer op. Immers, vanwege flexibiliteit van werkuren, overuren, ploegenarbeid e.d. is het voor heel wat cursisten niet altijd haalbaar om op de geprogrammeerde uren on-line aanwezig te zijn. Er is een gemeenschappelijk forum waarop vragen geplaatst en besproken kunnen worden. Je kan gebruik maken van alle informatiebronnen die via pc kunnen geraadpleegd worden.

Cursusmateriaal en didactische middelen Er zijn cursussen en naslagwerken ter beschikking. Ook kunnen internetsites geraadpleegd worden zoals : - http://www.hvac-leren.eu - http://www.dossfoss.be - http://www.installatietechniek.tk Daarnaast is er een volledig uitgerust labo/praktijkruimte waar volgende opstellingen ter beschikking zijn: - airco-installaties - koelcel - complete CV installatie met boiler, luchtverhitter, radiatoren. De installatie is opgebouwd met evenwichtsfles en wordt via een weersafhankelijke regeling gestuurd meettoestellen voor het analyseren van deze installaties nodige gereedschappen om koelmiddelhandelingen te kunnen uitvoeren.

Evaluatie Tijdens het afstandsonderwijs werk je oefeningen, schema’s, werkingsprincipes en opgaven uit, gebaseerd op de kennis verworven tijdens de klassikale lessen. De bekomen resultaten worden aan de lesgever doorgemaild of op een gemeenschappelijk forum geplaatst en besproken. Er wordt verwacht dat je zelfstandig naar oplossingen zoekt, waarbij er gebruik kan gemaakt worden van alle informatiebronnen die via pc kunnen geraadpleegd worden. Er is voortdurend contact en bijstand mogelijk vanwege de lesgever om vragen en problemen te bespreken. Op deze wijze word je permanent gevolgd betreffende verworven kennis en vaardigheden. Tussen de cursisten onderling is er eveneens onderling overleg en uitwisseling mogelijk en wenselijk: leren samenwerken en samen zoeken naar oplossing is een bijkomende sociale vaardigheid die gestimuleerd dient te worden.

55

De eigenlijke evaluatie gebeurt grotendeels volgens de klassieke methode d.m.v. permanente evaluatie per opleidingsonderdeel/hoofdstuk en een eindexamen op het einde van de module. Het eindexamen vindt plaats in het centrum zelf, volgens een examenrooster die ruim op voorhand kenbaar gemaakt wordt. Er meer en meer naar gestreefd, o.m. via de module Projectwerk, om eveneens een vorm van permanente evaluatie op te nemen in het eindresultaat.

Kwaliteitszorg Het project afstandsonderwijs in het PCVO Maasland wordt op cursistenniveau dubbel geëvalueerd. Enerzijds is er een permanente evaluatie in de loop van het schooljaar, middels lesbesprekingen en terugkoppelingen tussen leerkracht en cursisten, teneinde permanent bij te sturen en aan te passen indien nodig. Anderzijds wordt een globale evaluatie georganiseerd van het afstandsonderwijs voor onder de vorm van een vragenlijst of een individuele beoordeling, die vrijblijvend en indien gewenst, anoniem, ingevuld kan worden.

Coördinator gecombineerd onderwijs Indien je meer informatie wilt omtrent het gecombineerd onderwijs kan je steeds contact opnemen met de coördinator René Caelen via zijn e-mailadres: [email protected].

56

OPLEIDINGSGIDS HBO

Organisatie en zorgsystemen onder de vorm van gecombineerd onderwijs PCVO Maasland is als pionier in Limburg met gecombineerd onderwijs voor het HBO gestart in 20022003. Het PCVO heeft hierdoor een ruime mate van kennis en expertise met het gecombineerd onderwijs opgebouwd. Het is misschien wel dé onderwijsvorm van de toekomst voor het volwassenenonderwijs. PCVO Maasland biedt binnen de HBO-opleidingen Industriële Informatica en Elektromechanica de optie Organisatie & Zorgsystemen aan onder de vorm van gecombineerd onderwijs.

Wie kan deelnemen aan het gecombineerd onderwijs? De optie richt zich tot alle cursisten die aan de toelatingsvoorwaarden voor het HBO voldoen. Specifiek is deze optie gericht op cursisten die naast technische aspecten ook inzicht wensen te verwerven in algemene aspecten van het beleid en het management van een onderneming.

De meerwaarde van het gecombineerd onderwijs t.o.v. contactonderwijs Deze optie is een opleiding in industrieel management, bedrijfseconomie, statistiek en organisatie en zorgsystemen. Ruim de helft van de diplomacursisten kiest ervoor om deze optie te volgen en spreken hun tevredenheid uit over inhoud en inrichting ervan. Bovendien bevestigen zij de waarde van deze optie voor hun verdere carrière. De hoofddoelstelling van de optie Organisatie & Zorgsystemen is dan ook de cursist vertrouwd te maken met de voornaamste managementtaken en functionele domeinen van het moderne management, zodat er in het (latere) beroepsleven een vlotte integratie is van de technische kennis en kunde en de algemene bedrijfsdoelstellingen in een onderneming. De afgelopen schooljaren door directie, collega’s leerkrachten en cursisten gewerkt aan een zo optimaal mogelijke koppeling van de verschillende onderwerpen en een zo praktisch mogelijke gebruik en integratie ervan binnen de optie. Het continu verfijnen en verbeteren van zowel de inhoud als de uitwerking onder de vorm van gecombineerd onderwijs heeft er voor gezorgd dat deze optie thans een vaste en quasi onmisbaar geworden waarde geworden is in het opleidingsaanbod HBO van PCVO Maasland.

57

Meerwaarde van gecombineerd onderwijs voor jou, als cursist De inhoud en organisatie van deze optie hebben een aantal duidelijke pluspunten: - Er wordt getracht de optie Organisatie & Zorgsystemen maximaal te laten aansluiten bij de informatisering en gebruik van moderne hulpmiddelen beschikbaar binnen de opleiding zoals o.m. internetgebruik bij de begeleiding tijdens het afstandsonderwijs. Zo leer je informatie opzoeken en verzamelen via bronnen op het internet. Je kan deze informatie selecteren en verwerken in projecten. Verder maak je kennis met en leer je gebruik maken van de recente ontwikkelingen en toepassingen op het vlak van ICT-communicatie d.m.v. het gebruik van virtuele kantoren, e-learning, pc-bankieren e.d. - aansluiting bij de nieuwe onderwijsmethodologie: je leert zelfstandig de verworven kennis van de klassikaal aangebrachte leerstof verwerken d.m.v. selectieve opgaven voor het afstandsonderwijs. Jouw zelfstandig werk (onder begeleiding van de lesgever) rond de aangereikte leerstof staat centraal. Samenwerking tussen cursisten onderling en cursisten en lesgevers, worden gestimuleerd door het continue overleg en begeleiding tijdens de sessies georganiseerd als afstandsonderwijs, de nabespreking en in de lessen. - praktijktoetsing: je wordt bij het zoeken naar voorbeelden uit eigen (werk/bedrijf )situaties o.m. bij kostencalculaties, financieringsaspecten, bedrijfssituaties en bedrijfsevaluaties begeleid. De leservaringen van de voorbije jaren dragen er eveneens toe bij om bepaalde lesinhouden verder te concretiseren naar de praktijksituatie van de cursisten. Deze onderwijsvorm vraagt een zeer gedisciplineerde aanpak. Alle lessen binnen het centrum worden georganiseerd volgens de geldende uurroosters en regelingen. De lessen die georganiseerd worden als afstandsonderwijs zijn geprogrammeerd op vooraf vastgelegde dagen en uren overeenkomend met de uurrooster. De leerkracht volgt strikt de vastgelegde lesinhouden.

Waaraan kan je je concreet verwachten? Je krijgt thuis op de vastgestelde datum en uur specifieke opgaven uit te werken. Je dient tijdig in te loggen, de opdrachten te downloaden en afgewerkt terug te zenden, steeds via de computer. Elke afwezigheid dient aan de lesgever en aan het secretariaat van de instelling gemeld te worden, zoals voor een normale les in de school. De leerkracht is permanent ter beschikking voor on-line vragen of hulp en volgt je op, zodat je een maximale begeleiding krijgt. Het aantal en de moeilijkheidsgraad van de opgaven kan, volgens jouw eigen werktempo steeds individueel aangepast worden tijdens deze lestijden. Aan het einde van de normale lestijd dien je de uitwerkingen en resultaten terug te mailen naar de lesgever. Deze eindmailing laat toe de werkzaamheden en de activiteiten van de cursisten te evalueren naar kennis, inzet en zelfstandig verwerken van opgegeven taken. Aanvullend wordt de mogelijkheid voorzien om ook buiten de normale lesuren via afstandsonderwijs de lesgever te contacteren en opdrachten af te werken: vragen en problemen i.v.m. de leerstof kunnen steeds en ten allen tijde doorgemaild worden naar de lesgever in de loop van de lesperiode.

58

OPLEIDINGSGIDS HBO Deze laatste aanpassing, waarbij voor het afstandsonderwijs wordt afgeweken van een vast lesrooster, dringt zich steeds meer en meer op. Immers, vanwege flexibiliteit van werkuren, overuren, ploegenarbeid e.d. is het voor heel wat cursisten niet altijd haalbaar om op de geprogrammeerde uren on-line aanwezig te zijn. Er is een gemeenschappelijk forum waarop vragen geplaatst en besproken kunnen worden. Je kan gebruik maken van alle informatiebronnen die via pc kunnen geraadpleegd worden.

Cursusmateriaal en didactische middelen Voor elke module is er een eigen cursus, ontwikkeld door PCVO Maasland, ter beschikking met een volledig uitgewerkte structuur, aangepast aan de organisatie van het gecombineerd onderwijs. De theoretische begrippen met voorbeelden en oefenopgaven worden klassikaal uitgewerkt. Opgaven worden in de thuissituatie onder afstandsbegeleiding uitgewerkt. Handboeken zijn beschikbaar en kunnen geraadpleegd worden. Daarnaast zijn er CD-roms, internetsites en een virtuele kantoorruimte beschikbaar.

Evaluatie De evaluatie gebeurt grotendeels volgens de klassieke methode d.m.v. schriftelijke proeven (een tussentijds en een eindexamen op het einde van de module). Het examen vindt plaats in het centrum zelf, volgens een examenrooster die ruim op voorhand bekend wordt gemaakt. Toch wordt er meer en meer gestreefd naar permanente evaluatie, o.m. via de module Projectwerk. Zo kan men ook een vorm van permanente evaluatie opnemen in het eindresultaat.

Kwaliteitszorg Het project afstandsonderwijs zelf in het PCVO Maasland wordt dubbel geëvalueerd. Enerzijds is er een permanente evaluatie in de loop van het schooljaar, middels lesbesprekingen en terugkoppelingen tussen cursist en de leerkracht, om het project permanent bij te sturen, actueel te houden en aan te passen indien nodig. Anderzijds wordt een globale evaluatie georganiseerd van het afstandsonderwijs voor de optie Organisatie & Zorgsystemen onder de vorm van een vragenlijst of een individuele beoordeling, vrijblijvend en indien gewenst, anoniem, in te vullen door de deelnemende cursisten.

Coördinator gecombineerd onderwijs Indien je meer informatie wilt omtrent het gecombineerd onderwijs kan je steeds contact opnemen met de coördinator René Caelen via zijn e-mailadres: [email protected] of via het secretariaat op het telefoonnummer: 0032 (0)89 77 09 55.

59

PCVO Maasland organiseert ook de volgende opleidingen:

Informatica - Starters

Automechanica & Oldtimers

Meubelstofferen

Informatica - Microsoft Office

Carrosserie & Oldtimers

Elektriciteit

Informatica - Design

Fietsenmaker

PLC - technieken

Informatica - Multimedia

Bromfietsen & tuinmateriaal

Duurzaam (ver)bouwen

Informatica - Internet & webdesign

Zware motoren

Sanitair installateur

Informatica - Tekenen en ontwerp

Bloemschikken

Schilderen - Behangen

Informatica - Programmeren

Isolatie

Tuinbouw - snoeien

Informatica - Computer & besturing

Gipskarton

Tuinbouw - tuinonderhoud

Informatica - Opleiding op maat

Tegelzetten

Tuinbouw - kettingzaaggebruik

Talen - Duits

Chape - en pleisteren

Tuinbouw - verhardingen / klinkers

Talen - Engels

Metselen

Tuinbouw - Plantenkennis

Talen - Frans

Polyvalent dakdekken

Tuinbouw - Tuinbouwmachines

Talen - Spaans

Conventioneel draaien

Kruidenkennis

Talen - Italiaans

Lassen

Hulpkok

Talen - Italiaans

Meubelmaken

Bakken Voor meer informatie: www.pcvomaasland.be

60

BIJLAGE 1

Aanvraagformulier vrijstellingen Naam:

Datum:

Voornaam: Adres: Geboortedatum: Geboorteplaats: Opleiding: vraagt vrijstellingen voor de onderstaande modules van de opleiding:

nauwkeurige omschrijving van je diploma:

motivatie voor de aanvraag tot vrijstellingen:

Onderstaande documenten dienen bij deze aanvraag toegevoegd te worden:

• • • •

kopie diploma puntenlijst van de betrokken vakken officiële inhoud van de vakken m.b.t. vrijstelling curriculum m.b.t. beroepservaring Goedkeuring directeur handtekening:

Industriële informatica 1e jaar Basis

Computer Programmeren




Basis Elektronica

Computertechniek

Basis Elektriciteit


Programmeren 1


Optie:





Optie:

Netwerken 1

Netwerken 2

Databanken

Datapresentatie

vervolg modules

projectwerk

Elektromechanica 1e jaar Basis

Mechanica



Basis Elektriciteit




Materiaalkunde

Basis Elektronica


Thermodynamica



Pneumatica



2e jaar Mechanica

Elektrotechniek Optie

Introductie modules

3e jaar Elektrotechniek

Optie


Vermogenelektronica

vervolg modules

projectwerk


BIJLAGE 2

Individueel traject - Opleidingsprogramma op weekbasis 20u25

22u10 of 22u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

DO AV

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

VR AV

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

ZA VM

8u10 of 9u00

10u40

11u00

12u40 of 13u30

MA AV

18u00 of 18u30

20u10

DI AV

18u00 of 18u30

WO AV

PAUZE

op jaarbasis 01/09

15/01 semester 1

15/06

30/06

15/08

semester 2 praktijkproef theorie-examen

praktijkproef theorie-examen

herexamens

Industriële informatica - aankruislijst 1e jaar Toegepaste wiskunde 1



Basis Elektronica

Computertechniek


Programmeren 1

2e jaar Besturingssystemen 2



3e jaar Netwerken 1

Netwerken 2

Databanken

Datapresentatie

vervolg modules

projectwerk

Basis Elektriciteit

BIJLAGE 2

Individueel traject - Opleidingsprogramma op weekbasis 20u25

22u10 of 22u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

DO AV

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

VR AV

18u00 of 18u30

20u10

20u25

22u10 of 22u30

ZA VM

8u10 of 9u00

10u40

11u00

12u40 of 13u30

MA AV

18u00 of 18u30

20u10

DI AV

18u00 of 18u30

WO AV

PAUZE

op jaarbasis 01/09

15/01 semester 1

15/06

30/06

15/08

semester 2 praktijkproef theorie-examen

praktijkproef theorie-examen

herexamens

Elektromechanica - aankruislijst 1e jaar Toegepaste wiskunde 1


Basis Elektriciteit




Materiaalkunde

Basis Elektronica


Thermodynamica


2e jaar Mechanica/sterkteleer

Pneumatica



Introductie modules

3e jaar


Vermogenelektronica

vervolg modules

projectwerk


BIJLAGE 3

Overzichtslijsten - Industriële informatica HBO -

BASIS

TV TV TV TV TV

A

vakbenaming

lestijden/€

A1 A2 A3 A4 A5

Toegepaste wiskunde 1 Toegepaste wiskunde 2 Basis elektriciteit Labo elektriciteit/elektronica Basis elektronica

40 40 40 40 40

DEELCERTIFICTAAT BASIS 200 lestijden

COMPUTER

TV TV TV TV TV TV

B

vakbenaming

lestijden/€

B1 B2 B3 B4 B5 B6

Computertechniek Besturingssystemen 1 Besturingssytemen 2 Datacommunicatie en netwerken Netwerkbesturingssystemen Netwerkbesturingssystemen

80 80 80 60 80 80

DEELCERTIFICTAAT COMPUTER 460 lestijden

PROGRAMMEREN

TV TV TV TV

C

vakbenaming

lestijden/€

C1 C2 C3 C4

Programmeren 1 Software-ontwikkeling Databanken Datapresentatie

120 120 60 40

DEELCERTIFICTAAT PROGRAMMEREN 340 lestijden

OPTIE AUTOMATISERING

TV TV TV TV TV

Da

vakbenaming

lestijden/€

Da1 Da2 Da3 Da4 Da5

Toegepaste wiskunde 3 Sensoren en actoren PLC PLC 2 Projectwerk

40 40 80 80 80

DEELCERTIFICTAAT AUTOMATISERING 320 lestijden

OPTIE ORGANISATIE EN ZORGSYSTEMEN

TV TV TV TV TV

Db

vakbenaming

lestijden/€

Db1 Db2 Db3 Db4 Db5

Toegepaste statistiek Bedrijfsorganisatie Zorgsystemen Industrieel management Projectwerk

40 40 40 120 80

versie maart ‘12

DEELCERTIFICTAAT ORGANISATIE EN ZORGSYSTEMEN 320 lestijden

- Elektromechanica HBO -

BASIS

TV TV TV TV TV TV TV

A

vakbenaming

lestijden/€

A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7

Toegepaste wiskunde 1 Toegepaste wiskunde 2 Basis elektriciteit Labo elektriciteit/elektronica Basis elektronica Basis theoretische mechanica Tekenen en schema-analyse

40 40 40 40 40 40 40

DEELCERTIFICTAAT BASIS 280 lestijden

MECHANICA

TV TV TV TV TV TV TV

B

vakbenaming

lestijden/€

B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7

Mechanica/sterkteleer Basis toegepaste mechanica Materiaalkunde Thermodynamica Pompen, vertilatoren en compressoren Pneumatica Toegepaste mechanica

80 40 40 40 40 80 80

DEELCERTIFICTAAT MECHANICA 400 lestijden

ELEKTROTECHNIEK

TV TV TV TV TV

C

vakbenaming

lestijden/€

C1 C2 C3 C4 C5

Analoge basisschakelingen Vermogenelektronica Elektrische machines Labo elektrische machines Digitale combinatorische schakelingen

80 80 40 40 40

DEELCERTIFICTAAT ELEKTROTECHNIEK 320 lestijden

OPTIE PROCESAUTOMATISERING

TV TV TV TV

Da

vakbenaming

lestijden/€

Da1 Da2 Da3 Da4

Meet- en regeltechniek PLC PLC 2 Projectwerk

80 80 80 80

DEELCERTIFICTAAT PROCESAUTOMATISERING 320 lestijden

OPTIE KLIMATISATIE

TV TV TV TV TV

Db

vakbenaming

lestijden/€

Db1 Db2 Db3 Db4 Db5

Verwarmings- en koeltechniek 1 Verwarmings- en koeltechniek 2 Klimatisatie 1 Klimatisatie 2 Projectwerk

80 80 40 40 80

DEELCERTIFICTAAT KLIMATISATIE 320 lestijden

- Elektromechanica (vervolg) -

OPTIE ORGANISATIE EN ZORGSYSTEMEN

TV TV TV TV TV

Dc

vakbenaming

lestijden/€

Dc1 Dc2 Dc3 Dc4 Dc5

Toegepaste statistiek Bedrijfsorganisatie Zorgsystemen Industrieel management Projectwerk

40 40 40 120 80

DEELCERTIFICTAAT ORGANISATIE EN ZORGSYSTEMEN 320 lestijden

DEELCERTIFICTAAT AUTOMATISERING 320 lestijden

V.U. Provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt Europaplein 36 Europalaan 10

3630 Eisden - Maasmechelen 3650 Dilsen - Stokkem

089/77 09 55

www.pcvomaasland.be

[email protected]

OP LEIDING EN GIDS. PCVO Maasland. HBO - Graduaat. Elektromechanica. Industriële Informatica

Recommend Documents