ONTWIKKELINGSVISIE BINNENSTAD SCHIEDAM

ONTWIKKELINGSVISIE BINNENSTAD SCHIEDAM De verdieping Juli 2012

2

N

Leeswijzer

Op 28 juni 2012 is de ontwikkelingsvisie binnenstad Schiedam vastgesteld. Dit document moest naast het stellen van kaders voor toekomstige ontwikkelingen en beleid, vooral ook inspirerend en uitnodigend zijn voor bestaande en nieuwe partners die willen investeren in de binnenstad van Schiedam. We hebben getracht de visie zo compact mogelijk te maken en hebben er daarom voor gekozen alle achtergrond informatie uit de ontwikkelingsvisie te laten. Omdat het goed is om de opgedane kennis vast te leggen, zodat het gedeeld kan worden met alle mensen die werken aan de binnenstad hebben we dit document, ‘De verdieping’ opgesteld. Het document is een schetsboek en bevat dus een verzameling aan opgedane ideeën en kennis en dient dan ook op die wijze gelezen te worden. Alle hoofdstukken hebben een ander thema en kunnen los van elkaar gelezen worden. De indeling is als volgt: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Historie Huidige situatie Participatie Dragers Retail trends Beleid

Veel leesplezier.

pag. pag. pag. pag. pag. pag.

5 9 15 27 37 47

3

4

De jaarringen van Schiedam

< 1200

1300

1. HISTORIE Rond 1250 liet Dirk Bokel een dam in de monding van de Schie leggen om daarmee het poldertje Riviere, dat zijn eigendom was, tegen de rechtstreekse invloed van de zee te beschermen. Door die dam moest de lading van schepen die verder landinwaarts moest, worden overgeladen op andere schepen. Deze activiteiten zorgden ervoor dat er op en bij de dam een snel groeiende nederzetting ontstond. Aleida van Avesnes zag de economische betekenis van de dam en in 1258 kocht zij daarom het poldertje van Dirk Bokel. In deze polder liet zij haar kasteel bouwen, Huys te Riviere. In 1275 verleende zij de nederzetting stadsrecht. De stad Scyedam. In de middeleeuwen kreeg Schiedam bekendheid door Liduina.

1500

1800

5

MONUMENTEN 6

Monumenten in Schiedam monumenten AKR gemeentelijk monument monumenten KICH

N

0m

100m

bron: gemeente Schiedam.

Grote bekendheid kreeg Schiedam door de befaamde Schiedamse jenever. Rond 1880 waren er in de stad 398 branderijen en distilleerderijen gevestigd en de nodige glasblazerijen, kuiperijen, kurkfabrieken en 24 reusachtige molens. Vijf staan er nog. Het zijn de grootste molens ter wereld. Waar de molens aan de vesten stonden, stonden de branderijen aan de Schie (ook wel Lange Haven). Nog altijd zijn hier verschillende branderspanden te vinden. De aaneenschakeling van branderspanden zijn verantwoordelijk voor de structuur van de binnenstad van Schiedam, met de gebogen vorm en de kenmerkende dubbelas van Schie (incl. Lange Haven) en Hoogstraat (incl. Boterstraat. Het gebied rondom de Lange Haven en Schie kent dan ook veel momumenten en is onderdeel van een beschermd stadsgezicht. Het vormt een waardevolle karakteristiek. De jenever industrie bracht Schiedam enerzijds welvaart, anderzijds waren de sociale omstandigheden voor de arbeiders in die industrie treurig. Het leverde de stad de bijnaam Zwart Nazareth op. Nog altijd is ook deze gelaagdheid terug te vinden in de binnenstad. De dure woningen staan langs het water en de sociale woningen in het hart van de stad. De rijke historie van de stad is een belangrijke onderscheidende kwaliteit van Schiedam in de regio, die de stad koestert.

7

8

LEEGSTAND

Leegstand in Schiedam panden gemeente Schiedam, leegstand panden gemeente Schiedam, braakliggend terrein niet eigendom Schiedam, leegstand

bron: gemeente Schiedam. N

0m

100m



      

bron: gemeente Schiedam. 





2. HUIDIGE SITUATIE

9

10



         

wegenstructuur









bron: gemeente Schiedam.

11

            

       

      

    

  

              

       

      

    

 









  

  



  



  





waterstructuur









bron: gemeente Schiedam.

12

Lopende ontwikkelingen Veranderen en Verbeteren bron: gemeente Schiedam.

Proveniersbrug en omgeving

Schieveste

Groenweegje Brandweer - UTO

Wennekerpand

Centrum Kern

CS

Overschiesestraat

Centrum rand

Westmolenstraat

Binnenstad

Kop van de Singel

Broersvest - Broersveld

Koemarkt

Havenkerk

Makkerstraat

13

entree Proveniersbrug

entree Koemarkt

entree Station

14

BinnenstadsAtelier in de Monopole

3. PARTICIPATIE Het functioneren van de binnenstad hangt af van heel veel verschillende factoren en partijen. Belangrijke succesfactor is dat deze partijen elkaar kunnen vinden en samenwerken aan het versterken van de binnenstad. Natuurlijk is de gemeente één van deze partijen, maar ook de ondernemers, bewoners, culturele instellingen, maatschappelijke voorzieningen en partijen als centrum management en stadspromotie zijn belangrijke partners voor het goed functioneren van de binnenstad. Hierbij is het van groot belang dat iedereen dezelfde kant op wil met de stad. Naast het goed analyseren van de fysieke opbouw van de stad, start het opstellen van een gezamenlijke en gedragen visie met luisteren naar de verhalen van de verschillende partijen. Dit luisteren is op verschillende wijzen vormgegeven. Allereerst is de Monopole tijdelijk ingericht als BinnenstadsAtelier, waar iedereen zijn of haar verhaal kan vertellen. Tevens is meer gericht een flink aantal (gethematiseerde) rondetafelgesprekken gehouden met vertegenwoordigers van de diverse afdelingen binnen de gemeente en de verschillende partijen in de binnenstad. Tot slot zijn er verschillende bijeenkomsten gehouden met de gemeenteraad. BinnenstadsAtelier Op 1 februari 2012 is het binnenstadsAtelier geopend in de Monopole. Elke dinsdag- en woensdagmiddag stond de deur open voor alle belanghebbenden uit de binnenstad. In de afgelopen maanden hebben heel wat mensen de weg richting het BinnenstadsAtelier weten te vinden en zo hebben we een schat aan informatie gekregen. Veel mensen kende de Monopole nog uit de tijd dat je er nog voor 35 cent naar de film kon en ze hun eerste zoen kregen. Maar ook heel wat mensen hebben er hun bronzen of zilveren dansdiploma gehaald. Als tegenprestatie voor een rondgang door dit prachtige gebouw, dat weer helemaal klaar is voor een nieuw avontuur in haar bestaan, moesten de mensen ons wel hun ideeën over de binnenstad vertellen. Een rondgang langs de stickerposters leverde telkens weer een hoop stof tot nadenken. Wat opvalt als je deze posters bekijkt is dat de bezoekers het eens zijn over de mooiste plek. Vrijwel iedereen vindt het gebied rondom de Lange Haven de mooiste plek van de binnenstad. Waar ook iedereen het over eens is, is de vraag hoe snel de stad mag veranderen. Het antwoord op deze vraag is (heel erg) snel. Grote verdeeldheid is er echter over de vraag waar als eerste begonnen moet worden met de aanpak van de binnenstad. Veel mensen vinden dat de Hoogstraat de hoogste prioriteit moet krijgen, anderen vinden de entrees van de binnenstad het meest belangrijk. En weer anderen wijzen weer andere plekken aan. Kortom de stad moet flink veranderen en liever nog gisteren dan vandaag.

15

16

Tocht met fluisterboot,

25 oktober 2011

Beklimming Havenkerk,

6 december 2011

17

Charretten

Uitspraken tijdens Charrette met Gemeenteraad op 22 november 2011 “Lange Haven-Nieuwe Haven is as waarop de binnenstad kan steunen” “Probleem voor bezoekers zijn de slechte entrees” “Schiedam is DE kunststad aan de Maas!” “Als het plaatje klopt dan worden mensen trots” “De poorten van Schiedam beter maken, niet alleen fysiek, ook mentaal” “Vroeger ging je naar de Hoogstraat om gezien te worden, omdat het er gezellig was, laten we zorgen dat dat terugkomt.”

In twee uitgebreidde sessies is met de raad gesproken over de te varen koers voor de binnenstad. Het eerste gesprek was vooral om erachter te komen wat de gemeenteraadsleden belangrijke onderwerpen vonden voor de binnenstadsvisie. Tijdens het tweede gesprek is deze visie op hoofdlijnen voorgelegd. De discussie richtte zich tijdens dit tweede gesprek vooral op hoe nu de visie om te zetten in concrete actie. Met de uitvoeringsagenda die onderdeel is van deze visie wordt hieraan gehoor gegeven.

18

19

Rondetafelgesprekken Het eerste half uur van de meeste rondetafelgesprekken hadden ongeveer dezelfde strekking. Maar nadat dit was uitgesproken was er tijd voor verdieping. Want wat is dan de opgave voor de binnenstad en hoe krijg je die binnenstadsmotor weer aan de gang? Welke strategie moet daarbij ingezet worden? Het goede aan de Rondetafelgesprekken is dat we telkens een andere groepssamenstelling hadden en daardoor telkens vanuit een andere invalshoek de aanpak van de binnenstad konden bespreken. Startpunt bij deze gesprekken was telkens het benoemen van de kernwaarden van de binnenstad en een scherpe ambitie. In het vervolg van dit hoofdstuk zal daar verder op worden ingegaan. Verder kwam uit de verschillende rondetafelgesprekken duidelijk naar voren, dat de aanpak van de binnenstad een gezamenlijke opgave is. Samenwerken (en vaak ook het gebrek daaraan) is een sleutelwoord dat in alle gesprekken terugkwam. Maar ook dat het alleen maar inzetten op winkelen niet de oplossing biedt. Een integrale aanpak met een breed pallet aan functies zagen veel mensen als belangrijke inzet voor de binnenstadsvisie.

20

Samen werken aan een VOLLE binnenstad Gisteravond was het de beurt aan de detailhandel en horecaondernemers om plaats te nemen aan de ‘ronde’ tafel. Dit keer niet in de Monopole, maar in verband met de vrieskou in het behaaglijke Wennekerpand. De winkeliers en horecaondernemers willen vooral meer levendigheid in de binnenstad. Hiervoor moeten er meer winkels komen, in een gevarieerd aanbod aan speciaalzaken rond de Hoogstraat en de Lange Haven en grotere ketens langs het Broersveld. Ook door een betere onderlinge samenwerking, tussen de ondernemers enerzijds, maar ook met gemeente en de culturele en toeristische sector anderzijds kan de levendigheid in de binnenstad toenemen. Verder mag de haven in ere hersteld worden, door passanten toe te laten en de sluis en brugtijden beter af te stemmen.

De dingen die volgens de aanwezigen nu als eerste gedaan moeten worden om de binnenstad te verbeteren zijn: -

-

-

Starten met het laten horen van positieve berichten over Schiedam, in interviews, op internet en in gesprekken met elkaar en klanten; Opfrissen van het straatbeeld, door het verwijderen van alle ‘te koop’ borden in de binnenstad (kopers zoeken toch via internet) en het toevoegen van beplanting; Toevoegen van pauzeplekken (zitplekken) in de binnenstad; Starten met vragen aan bezoekers van de binnenstad welke winkels zij nou missen in het aanbod; Opnieuw uitgeven van het boekje Ontdek Schiedam Nu. Terugbladerend door de poster zag ik ook dat er (weer) een disco in de Monopole moet komen. Vanaf vandaag zitten wij op dinsdag- en woensdagmiddag in de Monopole. Binnenkort komt daar ook Rock ’n Rommel te zitten. Rock ‘n Rommel biedt kunstenaars en makers uit verschillende disciplines een fysieke ruimte voor hun werk en hun ideeën. Zo is er ‘eigen beheer’ muziek te vinden van independent muzikanten, beeldende kunst van nieuwe en gevestigde kunstenaars. Kortom genoeg aanleiding voor een dansje zou ik zo zeggen. Wij zien jullie graag in de Monopole!

Ondernemers steken handen uit de mouwen voor Schiedamse binnenstad Tijdens de tweede rondetafelbijeenkomst in de Monopole was het tijd om na jaren van praten de handen uit de mouwen te steken. En laat dat maar aan de ondernemers over. De vraag was wat na het haringvissen, de handel, de jenever en de scheepsbouw de volgende stap is waarmee Schiedam zich als ondernemende stad kan onderscheiden in de regio. Naast het koesteren van de jeneverindustrie wordt vooral het uitbouwen van het offshore cluster, met internationale topbedrijven als Mammoet, Damen en Huisman, als grootste kans gezien. Gevraagd hoe de binnenstad deze ambitie kan ondersteunen en wat er dan op de korte termijn gedaan moet worden, waren de ondernemers het ook snel eens. Aantrekken van draagkrachtige inwoners, door een kwaliteitslag in de binnenstad. Tegengaan van verloedering en leegstand door lik op stuk beleid. Aanschrijven en beboeten van pandenbezitters die er een potje van maken. Ook waren zij het er samen snel over eens dat er behoefte is aan het toevoegen van nieuwe woningen en (internationale) middelbare scholen. Deze werden vol enthousiasme op de kaart getekend rondom het centrum. Door ruimte te bieden aan creatieve stedelingen die wonen en werken combineren ontstaat er een internationaal gunstig klimaat en nieuwe energie die de Schiedamse binnenstad goed kan gebruiken.

Guerrilla bibliotheek in Schiedam Gisteren spraken wij met de vaste overleg partners van de gemeente. Aangezien deze mensen vaker met de gemeente in gesprek zijn, stond dit keer niet de vraag waar het in Schiedam over moet gaan centraal. Omdat we dat zo langzamerhand wel gehoord hebben wilden we graag datgene horen waarvan de aanwezigen inschatten dat dat nog niet ter tafel gekomen is en wat toch van belang is voor een succesvolle visie op de binnenstad. Genoeg aanleiding voor een enthousiast gesprek.

Wat wij bijvoorbeeld niet wisten is dat de slechte onderlinge samenwerking niet zozeer onwil als wel een fundamenteel onderdeel van het DNA van de echte Schiedammer is. Het blijkt zijn oorsprong te vinden in de geheimhoudingsplicht over de productiewijze van de jenever in de verschillende branderijen. Daar ligt een interessante uitdaging. Want werkelijk in elk gesprek wordt ons verteld dat er beter samengewerkt moet worden. Een guerrilla bibliotheek in de Hoogstraat in combinatie met daghoreca en een guerrillashop zien wij graag naast ons binnenstadsatelier verschijnen.

blog www.hkblabla.wordpress.com Na de interne gesprekken was het tijd om naar buiten te gaan. Vanaf 1 februari zitten we in de Monopele met het Binnenstadsatelier. Hier werden dan ook de externe rondetafelgesprekken gehouden met: - winkeliers en horeca - ondernemers - cultureel en maatschappelijk veld - vaste overlegpartners - bewoners. In kleine groepen van tussen de 10 en 15 mensen werd telkens vanuit een ander perspectief gediscussieerd over de toekomst van de binnenstad van Schiedam. De teksten in dit deel zijn terug te vinden op de blog van HKB stedenbouwkundigen: blog www.hkblabla.nl

Verder zijn de eerste resultaten van de concrete aanpak zichtbaar: -

-

De Monopole is al ingericht en opent dinsdag rond het middaguur zijn deuren; In verschillende winkels liggen vragenformulieren waarop u kunt aangeven welke winkel u nu mist in de binnenstad. Vul deze in (mag ook uitprinten van deze blog) en breng hem langs bij de Monopole; 20120201_ winkelflyer_schiedam De historische Vereniging Schiedam zet de binnenstad op de agenda van de eerstvolgende bestuursvergadering!

ATELIER BINNENSTAD SCHIEDAM

gemeente Schiedam

2 februari 2012 vanaf 15.00 uur in de Monopole, Hoogstraat 99

WILT U WAT 20111222_uitnodiging_rondetafelbijeenkomsten_schiedam.indd 1

10-01-12 week2 17:28

21

Korte of lange omloop of een achtje… investeerders aan het woord

22

Gisteravond waren we weer terug in de Monopole. Na het afstoffen van de tafels en stoelen en het plaatsen van de beide warmteventilatoren was het torentje gereed voor een leerzame discussie met de investeerders en ontwikkelende partijen. Na een discussie over winkeltrends, e-commerce, vergrijzing en het imago van Schiedam werd in 3 groepen een aanvalsplan opgesteld voor de binnenstad. Dat ook deze professionals nog zoekende zijn naar een antwoord op de veranderende retailwereld werd duidelijk tijdens de terugkoppeling van de bevindingen. Schiedammers moeten voor hun stad gaan staan Tijdens de 4e rondetafelbijeenkomst over de binnenstad met de inwoners van Schiedam was een veel gehoorde opmerking dat men best wat trotser mag zijn op de stad. Er is veel moois te vinden in de stad. Als meer mensen dat uitdragen en met trots de verhalen van Schiedam vertellen, komt de stad weer positief voor het daglicht. Om te beginnen moet Schiedam maar eens starten met een reclamecampagne op de trams die van Schiedam naar Rotterdam rijden. Zien ze daar ook eens wat Schiedam allemaal te bieden heeft. Verder werd geconstateerd dat de inwoners van de verschillende wijken elkaar nauwelijks kennen en daar ook geen moeite voor doen. Opgeroepen werd om op een respectvolle manier met elkaar in gesprek te komen, door het vergroten van het aanbod aan evenementen. Aan de oproep tot een goed gesprek werd gisteren door alle aanwezigen in ieder geval gehoor gegeven. Graag zetten wij de gesprekken met alle Schiedammers voort in ons binnenstadsatelier in de Monopole op dinsdag- en woensdagmiddag.

De ene groep vond dat je al je geld moet inzetten op de institutionele retail langs het Broersveld, terwijl de tweede groep ruim baan maakte voor de startende en vernieuwende ondernemers in de proeftuin Schiedam. De laatste groep had een scherp beeld over welke doelgroepen je zou moeten bedienen, namelijk zet in op alle Schiedammers, maar hoe je de retail en de historische kwaliteiten nou fysiek moet verbinden bleek een brug te ver (of een molen)… Langzaam aan zijn we door de verkende rondetafelgesprekken heen en dus tijd voor ons om conclusies te trekken. Op de agenda staat nog een gesprek met de jongeren uit de binnenstad. Mocht u nu denken dat uw visie op de binnenstad nog niet is verteld en deze onmisbaar is voor ons om tot de juiste conclusies over de binnenstad van Schiedam te komen, dan bent u van harte welkom in de Monopole. Elke dinsdag- en woensdagmiddag staat de koffie klaar! Reacties op deze en de vorige blog zijn ook zeer welkom.

WAT MOET ER ALS EERSTE GEBEUREN ?

23

De hieronder weergegeven lijst geeft een opsomming van alle suggesties die de deelnemers aan de rondetafelgesprekken hebben gegeven op de vraag wat er als eerste moet gebeuren voor de verbetering van de binnenstad van Schiedam. Nieuwe Haven - Noordvest 1 - Kades herstellen 2 - Ligplaatsen/ haven 3 - Terras 4 - Evenementen 8 - Sluis 9 - Ophaalbrug 19 - Brug verlaatsen Binnenstadsrand 17 - Oude panden/casco bewaren 18 - Nieuwbouw 25 - Woon/werk Lange Haven - Buiten Haven 1 - Kades herstellen 2 - Ligplaatsen/ haven 3 - Terras 4 - Evenementen 5 - Kraan terug 6 - Discoboot 7 - Markthal 9 - Ophaalbrug 11 - Overnachten voor boten 14 - Brug (tram) hoger 15 - Lange Haven wel/niet autoluw? 19 - Brug verplaatsen 23 - Bibliotheek Hoogstraat - Boterstraat 10 - Van winkels naar woningen 12 - Straat verbeteren 16 - Stegenplan 20 - Opknapsubsidie + huurverlaging 26 - Horeca Broekvest en aansluitende wegen 4 - Evenementen 13 - Verkeerssituatie/veiligheid verbeteren 21 - Openbare ruimte verbeteren 22 - Studenten woningen 24 - Plaats voor grote winkels 22 - Studenten woningen

14 2

2

17 18 25

9

8 18

P

3 16 20 23 3 7 3 16 16 1 2 16 15 20 2

3

3

5 4

1 16

26

26

2 2

13

2

13

21

13 4 21

24 13 22

24 13 24

20

3 1

12

20

22 19

4 3 11 19 12 20

2

9

2

P

9

2 2

24

3

1

16 3

9

21 13

10

16 1

16 15 1

2

2

2

2

2 2

6

1

24

WAT GAA

Foto: Aad van der Griendt

AT U MORGEN DOEN OM DE STAD BETER TE MAKEN ? De rondetafelbijeenkomsten werden telkens afgesloten met de vraag: “wat gaat u morgen doen om de binnenstad beter te maken?” Op deze pagina is een aantal antwoorden verzameld.

25

26

“Ze

Zijn wel Hoog , maar Hoe kom ik er?”

“lege

panden (aan de

(kleine)

Hoogstraat)

mogen door

kinderen worden bescHilderd .”

“Het stadserf

is Zo kaal en leeg , Het Zou al veel

vrolijker Zijn als de bestrating bestond uit kleurige tegels , waarop je mag stoepkrijten .”

“op

de kale muur (bij Het

broersveld)

moet een

graffiti - muur komen , met een bordje : Hier mag mooie graffiti , maar geen

scHeldwoorden!”

“Het

Zou fijn Zijn als er minder rommelwinkels

Zijn en meer kwaliteit winkels bij elkaar komen .

Zoals

een goede

en slager .”

slager , groenteboer

“Zonde

dat de ruine van

Huis

te

riviere

weggedrukt door een bibliotHeek .

Zo wordt

eigenlijk

Zou de

bibliotHeek opgescHoven moeten worden ricHting Het

stadserf

en er een mooi parkje met gras rondom de

ruine moeten komen .

met

een bankje een een

informatiebordje , Zodat de

mensen er rustig

naar kunnen kijken.”

KINDEREN DENKEN MEE OVER DE BINNENSTAD Op 20 maart kwamen de kinderen van de Sint Josephschool naar de Monopole. Wat een feest om deze kinderen te ontvangen. Na een eerdere inleidende bijeenkomst zijn ze in tweetallen de binnenstad in geweest. Ze kwamen terug met geweldige foto’s en scherpe constateringen over de staat van de binnenstad. Omdat we de lekker beeldende en concrete oplossingen graag op passende wijze wilden vastleggen hebben we een getekend verslag van de bijeenkomst gemaakt. Dit willen we graag met u delen. Omdat het zo mooi weer was en de kinderen vonden dat de Hoogstraat wel wat opgevrolijkt mocht worden, hebben we direct de daad bij het woord gevoegd en zijn met stoepkrijt aan de slag gegaan om de straat te versieren.

“in

lege panden kunnen tocH gewoon mensen

wonen of werken , dan kunnen Ze de panden

“er en

Zouden goede borden moeten komen die naar de oude gebouwen wijZen .

een toeristentreintje , langs alle mooie plekjes van

scHiedam .”

“nieuwe gebouwen in de binnenstad mogen best modern , als Ze maar wel goed passen

tussen de oude panden.”

gelijk opknappen en Hoeven Ze geen Huur te betalen.”

“eigenlijk

mogen al die molens wel energie opwekken .”

“HistoriscHe bekijken .”

gebouwen moet je koesteren .

dan

komen er mensen om Ze te

27

28

VOORPRETFEEST IN DE BINNENSTAD

29

30

De meester en de stenen Een Tibetaanse meester gaf eens een lezing voor een klas economiestudenten. Op zijn bureau stalde hij een glazen vaas en een aantal keien. Een voor een deed hij de stenen in de vaas, tot er geen steen meer bij kon. “Is de vaas vol?”, vroeg hij aan de klas. “Ja”, oordeelde de klas. De meester glimlachte en pakte van onder het bureau een pot met grind, die hij in de vaas gooide. Met een beetje schudden verdween al het grind in de vaas. “Is de vaas vol?”, vroeg hij aan de klas. “Ja”, oordeelde de klas. De meester glimlachte en pakte van onder het bureau een pot met zand, die hij in de vaas gooide. Met een beetje schudden verdween al het zand in de vaas. “Is de vaas vol?”, vroeg hij aan de klas. “Ja”, oordeelde de klas. De meester glimlachte en pakte van onder het bureau een kan water, die hij in de vaas gooide. “Nu is de vaas vol”, zei de meester. “Wat kun je hiervan leren?” Een leerling stak zijn hand op. “Het punt is, dat hoe vol je schema ook lijkt, je kunt er altijd wel wat tussen vrotten.” “Nee”, sprak de meester. “Dat is niet het punt. Dit voorbeeld illustreert dat je nooit alles in de vaas had gekregen als je de grote keien er niet als eerste in doet. Wat zijn de ‘grote keien’ in jouw leven? Je opleiding? Een ideaal? Tijd met mensen van wie je houdt? Vergeet nooit dat de grote stenen het belangrijkst zijn, omdat het je anders niet lukt.”

September Oktober November

charrette

4. DRAGERS

EIGEN KRACHT STAD VAN ALLE SCHIEDAMMERS EIGEN KRACHT

STAD VAN ALLE SCHIEDAMMERS

LEVENDE GESCHIEDENIS VERBONDEN LEVENDE GESCHIEDENIS

VERBONDEN INDUSTRIEEL ERFGOED

INDUSTRIEEL ERFGOED

LANGE HAVEN

e met gemeenteraad - 22 november 2011

LANGE HAVEN

31

EIG

EN KR

A

CH T

Deze waarde is misschien nu nog wat onderbelicht, maar wanneer we met de Schiedammers in gesprek gaan merken wij een tweeslachtigheid in hun houding ten opzichte van de stad. Enerzijds is er een soort verontschuldiging dat het er allemaal nog niet zo geweldig uitziet in de binnenstad. Anderzijds zijn ze toch ook trots op de mooie plekken in de stad. De Lange Haven, de Molens of Nolet. Ook zetten ze zich af tegen Rotterdam. Deze laatste houding, het trots zijn op de eigen stad, is een belangrijke waarde voor het welslagen van de visie op de binnenstad.

Creatieve bedrijven

ST AD VAN ALLE SC HIE DAMMERS

Bij het nadenken over de binnenstad en wie deze binnenstad gaat bezoeken werd als snel duidelijk dat DE Schiedammer niet bestaat, maar dat er vele Schiedammers zijn, die ook nog eens erg van elkaar verschillen qua sociale achtergrond en afkomst. Toch biedt dit bij het ontwikkelen van de binnenstad kansen om de binnenstad terug te geven aan alle Schiedammers.

DE LEVEN S NI E D GESCHIE

Waar in veel steden alle industrie naar de rand van de stad is verplaatst liggen in Schiedam enkele destilleerderijen nog midden in de stad. Wellicht dat ook zij vanwege veiligheid hun activiteiten gaan verplaatsen. Maar door de aanwezige historie gebruiken ze de binnenstad als uniek sellingpoint voor hun binnen en buitenlandsche relatie’s. Dit houdt de historie levend en zichtbaar. Ook bestaat het hart van het centrum uit sociale woningbouw, waar in veel andere steden deze plekken allang zijn veroverd door de yuppen. Deze indeling is echter al eeuwen zo en maakt dat in de morfologische en sociale opbouw de geschiedenis van de stad nog altijd goed af te lezen is.

N DE N I B VER

Schiedam is zowel via de auto, het openbaar vervoer als met de fiets en zelfs over water prima aangesloten op de regio. Dit maakt dat het goed bereikbaar is voor mensen die er naar toe willen komen. Maar ook dat mensen eenvoudig de stad kunnen verlaten.

E

HIS

IS C R O T S

H

C TRU

U R

In Schiedam is het industriële verleden nog tot diep in de binnenstad goed zichtbaar. De molens, de branderijen. Ze zijn zelfs nog deels actief en maken dat de binnenstad een grote rijkdom kent aan bebouwingstypologieën waarin het verleden nog goed leesbaar is.

TU

E L A NG EN HAV

De Lange Haven is de plek waar Schiedam ontstaan is en waar de historie van de stad nog het best terug te zien is. Waar veel steden grachten kennen is de Lange Haven met zijn grote breedte een haven, waarmee het zich bv onderscheidt ten opzichte van Delft.

A

stad

a

n a

S

D E I H C S

ch

M

ie

38

d

e

39

40

Lokaal winkelen Dit betreft de dagelijkse en snelle boodschappen. Denk daarbij aan de buurtsuper, of een minifiliaal van een groot warenhuis in de wijk, met een beperkt assortiment en afhaalloket van het assortiment uit de webshop. Dit laatste wordt ook wel ‘click en collect’ genoemd. Dit wordt zowel voor food als non-food ingezet. De overname van Bol.com door AH kan in dit licht gezien worden. -

dagelijkse voorzieningen kleinschalig om de hoek

Dagje uit Een dagje winkelen is al lang niet meer winkel in winkel uit en daarna weer snel naar huis. Het is een dag uit, waarbij het winkelen slechts één van de activiteiten is. Eten en drinken maakt minstens zo’n belangrijk onderdeel uit van dit dagje, maar ook het bezoeken van culturele voorzieningen. Het gaat om de totale beleving. Denk daarbij ook niet aan grote ketens, juist voor dit dagje uit is men op zoek naar speciaalzaken, met lokale producten en een authentieke uitstraling. Bijvoorbeeld Haarlem -

vooral gericht op plezierige ervaring mooie omgeving (historische binnenstad) naast winkels ook veel horeca en cultuur veel kleine gespecialiseerde winkels

Makkelijk winkelen Dit zijn de grote winkelmalls, waar je de auto voor de deur zet, je winkelwagentje vollaadt, afrekent en vervolgens weer naar huis gaat. Deze malls liggen op goed bereikbare plekken en beschikken over veel (en relatief) goedkope parkeervoorzieningen. De winkels die zich hier vestigen bezitten grote vloeroppervlakten en vallen veelal onder de term outlet of megastore. Bijvoorbeeld Alexandrium -

lokaal winkelen

Winkelen als dagje uit

goed en gratis parkeren parkeren dicht bij winkels gelegen aan grote wegen grote winkels en veel winkels

Makkelijk winkelen

5. RETAIL TRENDS Het winkellandschap is met de komst van internet (maar ook de vergrijzing) sterk aan het veranderen. Steeds meer mensen kopen via het internet, waardoor er minder wordt uitgegeven in de winkels. Concurreren in prijs is alleen nog voorbehouden aan grote (internet) ketens. De andere winkels zullen zich moeten onderscheiden door kwaliteit, service en uitstraling en het aangaan van slimme samenwerking. De verwachting is dat het winkeloppervlak zal afnemen, waarbij dit oppervlak zich zal clusteren in minder winkelcentra. Daarbij zijn drie soorten formules te onderscheiden: het lokaal winkelen, het makkelijk winkelen en het winkelen als dagje uit.

-

-

Meer verkoop op internet i.p.v. in winkels (nu al 40% van de kleding). Service is onderscheidende kwaliteit. Prijs door vergelijk op internet veel minder (behalve voor de marktleider prijsvechter). Afname winkeloppervlakte, met een concentratie in minder winkelcentra. Winkelclusters gekoppeld aan voorzieningenclusters. (bibliotheek of postkantoor in IKEA, supermarkt of Mc Donalds). Drie typen winkelaankopen: local shopping, leisure shopping, easy shopping. Verlangen naar authenticiteit, lokaliteit en eigenheid. Meer kapitaalkrachtige ouderen en vrouwen.

Brandstores flagshipstore van sterke merken bijvoorbeeld Apple, Disney, Nike

Shop in shop merkfilialen in warenhuizen bijvoorbeeld V&D, Makro met Vodaphone,

Click en collect winkel als afhaalpunt van online bestellingen bijvoorbeeld Hema, AH, boeken en kledingwinkels

Ervaringformule inzet op beleving Bijvoorbeeld 2theloo of Wash & Go

41

42

Schiedam : 75.783 inwoners

VERGELIJKINGEN SCHIEDAM EN DOKKUM Bij de zoektocht naar goede voorbeelden moesten wij denken aan Dokkum. De historische binnenstad heeft eenzelfde omvang als Schiedam. De schaal en maat en korrel van bebouwing is vergelijkbaar. Waar Schiedam zich profileert met de jenevergeschiedenis is Dokkum de stad waar Bonifatius werd vermoord in 754.

Dokkum : 13.145 inwoners

Dokkum is een goed voorbeeld waar het totale palet aan voorzieningen samen zorgt voor een aantrekkelijke binnenstad. Daarbij zijn de trekkers de speciaalzaken in plaats van de Hema of de V&D. Het goed koppelen van de winkelroutes en de routes langs de culturele voorzieningen maakt Dokkum een stad waar het aangenaam toeven is.

43

44

45

In Dokkum is een duideljke aaneenschakeling van winkels. Dit wordt aangevuld met een netwerk van horeca.

Aanzicht van de diverse winkels in Dokkum

VVV SCHIEDAM 46

“Hopelijk

mogen wij u binnenkort verwelkomen in

scHiedam!”

VVV DELFT 47 Om de gastvrijheid van Schiedam te onderzoeken hebben we een mailtje gestuurd naar de VVV’s van een aantal (vergelijkbare) steden. Daarin gaven we aan dat we binnenkort een dagje weg wilden naar een stad die we nog niet kenden en wat er zoal in de aangeschreven stad te doen zou zijn, waarbij eten en cultuur onze interesses hadden. De hierna volgende collages geven is het beeld dat de VVV’s ons gaven. Waarbij de plaatsjes niet meer dan één klik verwijderd waren vanuit de in de e-mail meegestuurde links. Beoordeel zelf de verschillen

VVV GOUDA 48

Lunch museumcafé Gouda Het museumcafé Gouda is het café binnen museumgoudA. Het museumcafé is gelegen in het cultuur historische kwartier, tegenover de ingang van de Sint Janskerk (Achter de Kerk). Op loopafstand van het stadhuis en het gezellige winkelcentrum van Gouda. Het is dé ideale locatie voor een kop koffie, lunch of Afternoon Tea, gecombineerd met een bezoek aan het interessante en romantische Gouda. In de zomer is het heerlijk vertoeven op het sfeervolle terras met de indrukwekkende bomen in de ommuurde tuin. Wees welkom op één van Gouda’s meest indrukwekkende en verborgen plekjes! De plek waar cultuurhistorie en het echte “La Dolce Vita”gevoel samen komen. Combinatiebezoek MuseumGouda en Sint-Janskerk (t/m 9 april) De naar Johannes de Doper genoemde kerk is met haar 123 meter de langste kerk van Nederland. De SintJanskerk is beroemd om haar Goudse Glazen, een grote collectie gebrandschilderde ramen, onder andere uit de 16e eeuw. U kunt ook een rondleiding volgen en zo een indruk krijgen van de kunstschatten in dit gebouw. Bezoek na de Sint-Janskerk ook het tegenovergelegen MuseumgoudA. Dit museum beheert een prachtige collectie van 16e eeuwse altaarstukken, 19e eeuwse schilderijen, Gouds plateel en hedendaagse kunst. Tot en met 9 april zijn hier nog de ‘Schetsen van Schoonheid’ te bewonderen, dit zijn de ontwerptekeningen van de beroemde glasschilder Dirck Crabeth (ca. 1510-1572). Combikaart: € 12,00 (MuseumJaarKaart: € 5,00) Kaasfondue bij Koeien en Kaas Koeien en Kaas is gespecialiseerd in gegrild vlees en kaasgerechten uit de regio. Het bijzondere interieur heeft o.a. een ouderwetse slagerij en ademt een heerlijke ambachtelijke sfeer uit met veel oog voor details. Op de menukaart tref je o.a. diverse proeverijen van fijne vleeswaren en kaasgerechten en perfect gegrilde steaks en hamburgers. Het vlees wordt bereid op een speciaal uit Amerika geïmporteerde “broiler”, waarop vlees bij 1300 °C (!) als het ware “gepoft” wordt. Kaasliefhebbers kunnen genieten van bijvoorbeeld huisgemaakte kaaskroketjes en Hollandse kaasfondues. Bijna al het vlees en kaas komt van leveranciers uit de regio. Het concept is familievriendelijk en heeft een aparte kinderkaart.

“Hopelijk

Heb je Hier wat aan.

 Goudse kaasfondue van het mooiste uit onze stad € 16,00  Vinkenthaler kaasfondue; de enige Hollandse kaasfondue met een Zwitsers tintje € 17,00 * Kaasfondues worden geserveerd met salade, brood, krieltjes, kerstomaatjes, komkommer en bleekselderij

een

Hele fijne dag in

gouda!”

VVV DOKKUM 49

“wij

vinden Het erg leuk dat u

dokkum

Heeft uitgekoZen om te gaan beZoeken.”

50

Schiedam, een stad die het waard is!

Collegewerkprogramma 2010 – 2014

Schiedam, 12 oktober

6. BELEID De Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad van Schiedam is een herijking van het beleid voor de binnenstad. Sinds de laatste visie heeft de wereld niet stil gestaan, de economische crisis heeft grote gevolgen voor de ontwikkelingsmogelijkheden van een stad, maar ook de ontwikkelingen in de retailsector vragen om een reactie. Maar natuurlijk blijft heel veel nog bij het oude. In dit hoofdstuk wordt daarom de ontwikkelingsvisie vergeleken met het bestaande beleid.

51

52

Stadsvisie Schiedam 2030 De Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad is een uitwerking van de Stadsvisie. In hoofdopgave 2 van deze Stadsvisie zijn de belangrijkste doelen voor de binnenstad benoemd, waarop de ontwikkelingsvisie een antwoord moet geven. Hoofdopgave 2: Versterking van de binnenstad gekoppeld aan een offensieve en onorthodoxe aanpak van leegstand in de Hoogstraat. De ontwikkeling van de binnenstad vormt ook in de komende jaren onze grootste stedelijke opgave. Onderdelen van de samenhangende aanpak zijn onder meer: - versterken van de trekkracht van de detailhandel; - verhoging van de kwaliteit en het aanbod van culturele voorzieningen; - beheer van monumenten en beeldbepalende panden; - toevoegen van wonen; - beter gebruiken van de ‘historische havens’; - vernuftige parkeeroplossingen met heldere uitnodigende toegangsroutes en hoogwaardige buitenruimte; - vergroting zichtbaarheid, toegankelijkheid en gebruik van culturele voorzieningen; - continuering van het evenementenbeleid; - versterking van het toerisme; - bestrijding van de leegstand.

Mind map

In de ontwikkelingsvisie wordt een strategie getoond hoe op de gestelde doelen een antwoord gegeven kan worden.

Stadsvisie Schiedam 2030 vastgesteld 2010 100

53

College werkprogramma 2010-2014 De belangrijkste punten uit het collegeprogramma staan hieronder weergegeven. -

De binnenstad begint uit het dal te komen. Voorzieningennivieau dat op de Schiedamse maat geschoeid is (passend bij een middelgrote stad). Versterking van de identiteit van de stad. Sociale cohesie. Grote betrokkenheid bewoners. Lokale economie, vestingsklimaat. Thema’s: fysiek, sociaal, veiligheid en economie. Strategische allianties om slagkracht en snelheid te vergroten. Versterken kwaliteit leefomgeving.

De ontwikkelingsvisie geeft een duidelijke focus op de specifieke kwaliteiten van de stad, door in te zetten op Stad aan de Schie. Door daarbij onder meer alle Schiedammers uit te nodigen om samen de kansen voor de binnenstad waar te maken, sluit deze visie goed aan bij het werkprogramma van het college.

Schiedam, een stad die het waard is!

Collegewerkprogramma 2010 – 2014

College Werkprogramma Oktober 2010

Schiedam, 12 oktober

54

WOONVISIE SCHIEDAM Op 28 juni is de Woonvisie 2030 vastgesteld. De visie kent één centrale ambitie, twee pijlers: - Nieuwe woonmilieus door stedelijke vernieuwing - Levensloop vriendelijke stad Daarnaast worden vier hoofdopgaven benoemd: - Sociale stijging “voor iedere Schiedammer een eigen wooncarriere” - Nieuwe woonmilieus “verscheidenheid door stedelijke vernieuwing” - Levensloopvriendelijke stad “voor elke levensfase een fijne woning en buurt” - Analyse van de woningmarkt “onderzoek en cijfers zijn uitgangspunten voor de woonvisie” Om de visie te realiseren zijn er de volgende beleidsinstrumenten ‘Wetten, regels en plannen om de visie te realiseren’ - Herprogrammering woningbouwplanning - Toewijzingsbeleid wordt vernieuwd - Woonpromotie - Huisvesting asielzoekers - kamerverhuurbeleid De Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad zet in op het toevoegen van nieuwe woonmilieus in de binnenstad op ‘vrijkomende’ (grote) terreinen in en om de binnenstad. Dit biedt kansen om concrete invulling te geven aan de woonvisie.

Woonvisie Schiedam 2030 vastgesteld 2012

55

Nota openbare ruimte 2010 De Nota Openbare Ruimte uit 2010 geeft een helder kader om aan de diverse projecten in de binnenstad te werken. De belangrijkste aandachtspunten uit de Nota zijn: - Uitstraling openbare ruimte. - Uitstraling en functioneren functies van omliggende bebouwing. - Heldere toegangsroutes. - Uitnodigende entrees. - Gevoel van veiligheid en beheersbaarheid. - Goede samenwerking en afstemming met andere disciplines. Vanuit de Ontwikkelingsvisie ligt de prioriteit bij een brede en integrale aanpak van de kades in de Binnenstad. Een goede samenwerking en afstemming met zowel de gemeentelijke als externe partijen is daarbij zoals ook al in de Nota staat crusiaal.

Nota Openbare Ruimte Vastgesteld 2011

56

Citymarketing Binnenstad Panelonderzoek toerisme, 2008 Jaarplan 2012-04-10 Stichting Promotie Schiedam Een effectieve citymarketing kenmerkt zich door nauwe samenwerking met de strategische partners en een duidelijke en gezamenlijke visie om de stad te profileren. Schiedam is in veel opzichten uniek en kan zich op alle fronten profileren als een bijzondere stad: - Schiedam als toeristische trekpleister (verbeteren van de bezoekersstromen naar Schiedam) - Wonen in Schiedam - Werken in Schiedam

Populair bij het bezoeken van de binnenstad met familie / vrienden (van meest naar minder bezocht)

-

Wandeling binnenstad Horeca Molens Evenement Rondvaart Musea

Trots (van meest naar minder trots)

De Ontwikkelingsvisie sluit goed aan bij citymarketing op het gebied van wonen en werken. Wel is het van belang om niet alle energie in te zetten op Schiedam als toeristische trekpleister, maar juist de stad (samen met de ondernemers) te promoten bij de inwoners van Schiedam die nu nog veelal richting Rotterdam en Vlaardingen trekken om hun inkopen te doen of om even de stad in te gaan. Zij vormen een groot potentieel aan nieuwe bezoekers van de binnenstad.

-

Molens Havens Stadhuis Historische gebouwen Binnenstad Kerken Musea Een wijk

UITGAAN, CULTUUR EN EVENEMENTEN UITGAAN, CULTUUR EN EVENEMENTEN Schiedam kent jaarlijks een

scala aan evenementen. Het meest bekendheid onder Schiedammers genieten

dekent ‘Brandersfeesten’ (bekend bij 91%bekendheid van de onder bevolking). Men waardeert het evenement met de relatief hoge Schiedam jaarlijks een scala aan evenementen. Het meest Schiedammers genieten de ‘Brandersfeesten’ (bekend 91% van de bevolking). is Men het evenement met de relatief hoge waardering 7,5.bij Het evenement inwaardeert 2010 door 60% van de Schiedamse bevolking van 18 jaar en ouder waardering 7,5. Het evenement is in 2010 door 60% van de Schiedamse bevolking van 18 jaar en ouder (zie tabel 44). bezocht bezocht (zie tabel 44).

Omnibus onderzoek

Bekendste evenementen

Tabel 44: Schiedamse evenementen (n%)

Tabel 44: Schiedamse evenementen (n%) bekend- bezocht

EVENEMENT

heid

2010

(van meest naar minder bekend

oordeel*)

bekend- bezocht heid 2010

EVENEMENT 91% 60% Brandersfeesten Nationale Sinterklaasintocht 87% 44% IJsbaan Stadserf Brandersfeesten87% 33% Maasboulevardfeest 83% 37% Nationale Sinterklaasintocht Nationale Molendagen 71% 16% Giro d’ItaliaIJsbaan in SchiedamStadserf64% 24% Kerstmarkt 64% 32% Maasboulevardfeest Open monumentendagen 59% 17% Open Ateliers 35% Nationale Molendagen 10% Scyedam Vaert 32% 16% Boek & BalGiro d’Italia in Schiedam 30% 4% Cultuurborrels Julianapark 29% 10% Kerstmarkt Mantelpakjesavond/modeshow 29% 6% monumentendagen Suikerzoet Open Filmfestival 22% 6% Huiskamer van Schiedam 18% 4% Open Ateliers Winterlicht 18% 6% Scyedam Vaert 17% Nacht van het Park 5% I’ve got Talent 6% 1%

7,5 8 7,3 6,9 7,2 7,1 6,9 7,1 6,5 7,1 6 6,8 5,8 6,4 5,9 6,2 5,7 5

Bekendheid Bron:2010 Omnibus 2010 91% Brandersfeesten Brandersfeesten 2004 88% Maasboulevardfeest 2010 83% Maasboulevardfeest 2004 78% Nationale Molendagen 2010 71% Nationale Molendagen 2004 73% Open monumentendagen 2010 59% Open monumentendagen 2004 60% Open Ateliers 2010 35% Open Ateliers 2004 26%

7,5 7,6 6,9 7,0 7,2 6,8 7,1 6,8 6,5 6,0

oordeel*)

91% 60% 7,5 87% 44% 8 87% 33% 7,3 83% 37% 6,9 71% 16% 7,2 64% 24% 7,1 64% 32% 6,9 59% 17% 7,1 35% 10% 6,5 32% 16% 7,1 Boek & Bal 30% 4% 6 *)gemiddeld cijfer cijfer > 7 cijfer < 6 Bron: Omnibus 2010 Cultuurborrels Julianapark 29% 10% 6,8 Mantelpakjesavond/modeshow 29% 6% 5,8 er een vergelijking mogelijk Vijf evenementen zijn ook in 2004 meegenomen in het Omnibusonderzoek zodat is. (zie tabel 45). De Nationale Molendag scoort een bekendheid dan Suikerzoet Filmfestival 22%iets lagere6% 6,4 in 2004. De bekendheid van de Open monumentendag is gelijk gebleven. Huiskamer van Schiedam 18% 4% 5,9 Alle evenementen zijn door een hoger percentage Schiedammers bezocht dan in 2004. De waardering van Winterlicht en de Brandersfeesten is vrijwel 18%gelijk gebleven. 6% 6,2 Maasboulevardfeest De Nationale molendag de Open monumentendag beter gewaardeerd Nacht van heten Park 17% worden5% 5,7 dan in 2004. Tabel 45: Schiedamse evenementen (2004,2010), (n%), 6% I’ve got Talent 1% 5

-

Brandersfeesten Sinterklaas intocht Ijsbaan Stadserf Maasboulevardfeest Nationale Molendagen

Best bezochte evenementen (van meest naar minder bezocht)

-

Brandersfeesten Sinterklaas intocht Maasboulevardfeest Kerstmarkt IJsbaan Stadserf

*)gemiddeld cijfer cijferbezocht > 7 Oordeel cijfer <6 *) 2010

EVENEMENT

60% 54% 37% 29% 16% 12% 17% 14% 10% 6%

Vijf evenementen zijn ook in 2004 meegenomen in het Omnibusonderzoek zodat er een vergelijking mogelijk is. (zie tabel 45). De Nationale Molendag scoort een iets lagere bekendheid dan in 2004. De bekendheid van de Open monumentendag is gelijk gebleven. Alle evenementen zijn door een hoger percentage Schiedammers bezocht dan in 2004. De waardering van Maasboulevardfeest en de Brandersfeesten is vrijwel gelijk gebleven.

57

Evenementennota schiedam 2012-2016 (concept januari 2012) -

Doel van het beleid; een levendige stad waar de creativiteit in en activiteit van Schiedam gestimuleerd wordt. Onderscheid in imagoversterkende en vitaliserende evenementen - Imagoversterkende evenementen; kracht naar buiten gericht op het stimuleren van de Schiedamse economie en het versterken van het merk Schiedam naar de buitenwereld - Vitaliserende evenementen; kracht naar binnen, gericht op versterken van leefklimaat in de stad en bevorderen van de sociale cohesie in Schiedam - Doelgroepen; alle Schiedammers (bijzondere aandacht voor Schiedammers uit Noord) en dagtoeristen en verblijfstoeristen; inwoners omliggende gemeenten van Capelle aan de IJssel tot Hoek van Holland, inwoners Zuid Holland, Nederland, buitenlandse toerist.

Doelstelling over 10j imagoversterkend evenementenbeleid Concrete Situatie nu doelstellingen Economie

Promotie

Programmering

Bijdrage van toeristische bezoekers aan deze evenementen aan locale economie 0,1-0,5 mln. Schiedamse imagoversterkende evenementen zijn locaal en in buursteden bekend Totaalbenadering van evenementen, zonder bewuste link met identiteit

2021 Bijdrage van de toeristische bezoekers aan de locale economie van 0,5 mln. per evenement Schiedamse imagoversterkende evenementen zijn in Nederland bij 30% van de bevolking bekend Modulebenadering van imagoversterkende evenementen, d.w.z. dat in programma onderdelen bewuste verbindingen zijn gelegd met de identiteit van de stad.

Doelstelling over 10j vitaliserende evenementenbeleid Concrete doelstellingen Op sociaal terrein Op het vlak van de vitaliteit

Op promotioneel gebied

Situatie nu Noord Schiedammers komen weinig naar het centrum Vitaliserende evenementen zijn geconcentreerd in enkele maanden en in het Centrum Schiedamse evenementen zijn beperkt bekend

2021 Alle Schiedammers komen in een zekere regelmaat naar het centrum De vitaliserende evenementen zijn evenwichtig in de tijd verdeeld Schiedam heeft het imago van een levendige stad

Doel van de Ontwikkelingsvisie is meer mensen naar de stad te trekken. De Evenementennota zet met de vitaliserende en imagoversterkende evenementen op hetzelfde in. Hierbij staan de Schiedammers (zeker ook die uit Noord) en de regio voorop. Samenwerking is ook voor het evenementenbeleid een sleutelwoord.

58

Toerismebrief 3 november 2009 In 2005 is de nota 2005-2009 door de raad vastgesteld. Hoofddoelstelling voor de toeristische ontwikkeling van de stad: Het toeristisch bezoek aan Schiedam vergroten en de verblijfsduur van de bezoeker verlengen door het uitbreiden en versterken van het toeristisch product Schiedam, teneinde een economische impuls te geven aan de stad. Concrete prestaties - Groei van individueel, recreatief bezoek aan de stad Schiedam in 2009+15% - Toename van bezoek over het water met 30% in 2007 - Trendmatige groei van groepsbezoek, conform landelijke ontwikkelingen - Over 5 jaar één stad Schiedam in de Groen Gids van Michelin - Verlenging van verblijfsduur van toeristisch-recreatief bezoek tot één hele dag in plaats van een dagdeel (zoals in huidige situatie) Speerpunten (dragen bij aan realisering van geformuleerde prestatiedoelstellingen) - Versterking en profilering van toeristisch-culturele infrastructuur - Kwaliteitsslag en afstemming in het evenementenprogramma - Versterking van de stadspromotie - Aandacht voor speciale doelgroepen: regiobewoner, cultuurgeinteresseerde 50+ en toervaarder (watertoerisme) De Ontwikkelingsvisie biedt kansen om de benoemde speerpunten waar te maken door het inzetten op een breed palet aan voorzieningen. De focus op Stad aan de Schie past bij de genoemde doelstellingen.

59

Projectplan Watertoerisme Schiedam 2001 Het Projectplan uit 2001 bevat kansrijke projecten ter versterking van de watertoeristische functie van de stad. Het biedt een kader voor verdere ontwikkelingen.

Project

Doelstellingen Watertoerisme; -

versterken stedelijke economie,

-

versterken relatie stad en Maaszone,

-

versterken relatie stedelijke bebouwing en water,

-

ondersteuning en zo mogelijk versnelling stadsvernieuwing in de binnenstad en schil daaromheen,

-

bevorderen prettig woonklimaat,

-

verbetering van het imago van Schiedam als toeristische stad en als woon- en werkstad,

-

aantrekken nieuwe doelgroepen binnenstadsbewoners ter verbetering van het economisch draagvlak

Maatregelen; - hardware op het water; aanlegplaatsen in de binnenstad, toevoegen jachthaven, aanpassing van bestaande infrastructuur, -

kades en looproutes aanpakken;

-

watertoerisme als instrument in stadsontwikkeling;

-

software en informatie; aanpassen van bedieningsregime bruggen en sluizen, verbeteren van informatie en promotie

-

watertoeristische ontwikkelingen (toervaart) dient altijd in regionaal kader opgepakt te worden.

-

Haven Doeleplein; gerealiseerd

-

Passantenplaatsen Lange Haven (ca 20): gerealiseerd.

-

Aanlegplaats chartervaart Buitenhavenweg: gerealiseerd.

-

boot voor de deur aan de Schie; wachtplaatsen buitensluis: gerealiseerd?

-

Stad en Maas (watergeoriënteerde wandelroute Maasboulevard, Spuihaven, Houthaven, Westerkade, Nieuwe Haven, Oranjestraat, binnenstad); niet gerealiseerd en achterhaald

-

dwalen langs de waterkant; niet gerealiseerd,

-

bootjes kijken (versterking van de passieve beleving); aan Maaszone gerealiseerd, Nieuwe Haven wandelpad wordt in voorzien, beeld van boten buiten vaarseizoen verbeteren: gerealiseerd?

-

bedieningsregime; meer flexibiliteit om verblijf te bevorderen, gerealiseerd?

-

automatisering doorgaande bruggen in de stad; gerealiseerd?

-

betere informatie bedieningstijden; via Almanak gebeurt door opname brughoogtes en bedieningstabel: gerealiseerd?

-

thematische vaarroutes ontwikkelen en op de markt brengen (Groene hartroute, Rondje Rotterdam, Waterweghoppen, Geheim van Holland); gerealiseerd?

-

Groepstoerisme (charter, partyvaart, watertaxi, fluisterboot); gerealiseerd?

Met de inzet op Stad aan de Schie speelt het water en het gebied eromheen een belangrijke rol bij de versterking van de binnenstad. De kade-aanpak biedt grote kansen voor watertoerisme en sluit daarmee aan op de inzet van het projectplan.

60

Discussienota Binnenstad 1978 De belangrijkste punten uit de discussienota uit 1978 zijn: - Schiedammers doen aankopen in buurtsteden. - Ideaalbeeld: Mensen van buiten Schiedam komen naar Schiedam. - Iets bieden wat anderen niet hebben. - Schiedam heeft: Historische panden Persoonlijk(er) Beschutting en beslotenheid (Daar horen woningen bij). - De nieuwe verlengde Passage moest voor een “omschakeling” in de Hoogstraat zorgen. - Er moet voorkomen worden dat mensen, vervreemden van hun eigen stad, doordat teveel verdwijnt. - Afgelopen jaren, roep om herstelfunctie binnenstad. - Meer woningen zal de binnenstad versterken. - Zorgen om de aantrekkelijkheid van het geplande Stadserf en dominantie van het stadskantoor. - Ook zorgen om de verkeersstructuur voor de binnenstad (Broersvest) kan mogelijk beschuttingsgevoel verstoren. - Hechte samenwerking. - Binnenstad zal moeten worden “aangekleed”. In de discussienota worden veel nog altijd actuele thema’s benoemd en zorgen geuit. Deze ontwikkelingsvisie maakt een aantal heldere keuzes en roept alle Schiedammers op om samen de schouders ontde de stad te zetten, zodat over 35 jaar iedereen trots op de binnenstad kan zijn.

Discussienota Binnenstad Schiedam mei 1987

61

Een toekomst voor de oorsprong Beleidsnotitie en actieplan Binnenstad Schiedam Oorsprong 1998 > 2002 Ten tijde van het opstellen van het document ‘Een toekomst voor de oorsprong’ had Schiedam een goed lopende binnenstad, hoewel de eerste tekenen van achteruitgang op de Hoogstraat al zichtbaar waren. De komst van het nieuwe metrostracé en de aanleg van Tramplus boden echter kansen voor een verbetering van de regionale bereikbaarheid en het aantrekken van nieuwe bezoekers. Men spreekt van “verdere ontwikkeling”. Er was namelijk al veel ontwikkeld, zoals de bouw van het ABC-warenhuis en de Nieuwe Passage (vóór 1996). Vanwege de grote hoeveelheid plannen voor een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit was er behoefte aan een heldere prioritering vanwege planniveau en budgettering. Uitgangspunt in de gewenste ontwikkelstrategie was leefbaarheid en levendigheid, een energiek Schiedam door fysieke samenhang, sociale en economische kracht en bundeling hiervan. De ambitie was om Schiedam vitaal en leefbaar te houden. In de beleidsnota wordt een groot aantal projecten genoemd die nu nog steeds actueel is en waarvan een groot deel ook al is gerealiseerd, zoals bijvoorbeeld de reconstructie van de Broersvest met Tramplus; de reconstructie van de Overschiesestraat en het stationsplein; de herinrichting van de Lange Kerkstraat en het Oude Kerkhof; herinrichting Land van Belofte en het Stadserf; herinrichting kop van de Plantage en de herinrichting van de Grote Markt. Maar er zijn ook heel veel plannen gemaakt die nu nog ‘onder constructie zijn’ of die nog niet tot feitelijke uitvoering zijn gekomen zoals bijvoorbeeld de reconstructie van de Koemarkt; de reconstructie van de Proveniersbrug; het Gat van Bolmers; de Brandersbuurt (UTO, brandweer, Groenweegje); Omgeving Westmolenstraat en Lange Haven; Kop van de Singel (stationsplein). Waar in de beleidsnotitie nog geen scherpe keuze werd gemaakt tussen het inzetten op het zogenaamde ‘haltermodel’ of de Hoogstraat als kernwinkelgebied, wordt in de Ontwikkelingsvisie duidelijk voor de laatste optie gekozen. Verder wordt met de sleutelprojecten een heldere prioritering van de projecten aangebracht.

Een toekomst voor de Oorsprong najaar 1997

62

COLOFON Stad aan de Schie Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad Vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Schiedam op 28 juni 2012

Opdrachtgever: Gemeente Schiedam Afdeling Ruimtelijk Economische Opgaven

Ontwerpteam: HKB stedenbouwkundigen

Tekst: HKB + Marc Tinnemans Foto’s: HKB + Jan van der Ploeg

63