Ontwikkeling van misdrijven in Amersfoort 2003-2013 Gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal januari 2014
In 2013 registreerde de politie voor Amersfoort 10.249 misdrijven. Het aantal misdrijven is sinds 2003 vrijwel constant gedaald: gemiddeld met 4% per jaar. In 2013 was er sprake van een lichte toename: 1% meer dan in 2012. Deze groei kwam vrijwel uitsluitend door een forse stijging van het aantal gestolen fietsen met 28% en gevallen van zakkenrollen met 34%. Inleiding Het lokale veiligheidsbeleid, vastgelegd in het Integraal Veiligheidsprogramma 2011-2014, richt zich vooral op het voorkómen en bestrijden van criminaliteit en overlast in de stad. Dit rapport laat de belangrijkste trends zien in de afgelopen tien jaar voor Amersfoort als geheel en voor de wijken afzonderlijk. De misdaadcijfers worden verstrekt door bureau Regionale Veiligheidsstrategie (RVS). Afdeling Onderzoek & Statistiek bewerkt deze gegevens per wijk.
Woninginbraak blijft hoog Sinds 2009 is het aantal inbraken in Amersfoort fors gestegen en hoewel 2013 weer een kleine daling laat zien, blijft het een belangrijk aandachtspunt binnen het veiligheidsbeleid. Vooral sinds augustus 2013 is het aantal inbraken weer flink toegenomen. Twee derde van circa 1150 gepleegde woninginbraken is geslaagd, dat wil zeggen dat er daadwerkelijk iets is gestolen uit de woning. Ten opzichte van 2012 is vooral het aantal geslaagde inbraken gedaald.
Figuur 1. Ontwikkeling geregistreerde misdrijven in Amersfoort (indexcijfer: 2003=100) 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
misdrijven totaal
gewelddelicten
veel voorkomende criminaliteit *)
(poging tot) woninginbraak
bedrijfsinbraak *) betreft auto-inbraak, fietsdiefstal en vernielingen bron: politie (BVH), bewerking O&S
2012
2013
Toename zakkenrollen Sinds 2007 daalde het aantal geregistreerde misdrijven met 17%. Veel voorkomende criminaliteit (vernielingen, autokraak en fietsdiefstallen) liep het meest terug evenals bedrijfsinbraak. Naast een groei van het aantal
woninginbraken, was er ook een flinke groei van zakkenrollerij: met name in 2013. Zakkenrollers lieten zich vorig jaar niet onbetuigd in de stad. Bijna 400 keer werd er iemand op straat gerold: 100 meer dan in de voorgaande jaren (tabel 1).
Tabel 1. Aantal en ontwikkeling van enkele misdrijven in Amersfoort 2007-2013 trend t.o.v. 2007
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
12.281
12.759
11.029
10.519
9.838
10.127
10.249
-17%
1.177 5.227 749
1.319 5.417 764
1.149 4.072 750
1.167 3.478 971
1.048 3.162 854
1.027 3.208 1.201
965 3.340 1.149
-18% -36% 53%
bedri jfs i nbra a k winkeldi efs ta l
403 410
506 535
412 563
332 473
401 476
385 421
312 448
-23% 9%
za kkenrol l erij
285
282
232
263
265
292
390
37%
a a ngi ften tota a l gewel ddeli cten veel voorkomende cri mi na li tei t (pogi ng tot) woni nginbra a k
a fna me va n mi ns tens 25% s inds 2007 toena me va n meer da n 25% s inds 2007
Bron: politie (BVH), bewerking O&S
Minder geweldsincidenten Het aantal geregistreerde geweldsdelicten vertoont in het algemeen een dalende lijn: sinds 2007 met gemiddeld 3% per jaar. In 2013 was er zelfs sprake van een daling van 6% naar in totaal 965 van bij de politie bekende misdrijven. Doordat de bevolking in dezelfde periode steeg, daalde het geweld in relatieve zin nog sterker: van 8,5 delicten per
1000 inwoners in 2007 naar 6,4 in 2013. Vooral het aantal gevallen van straatroof en zedenmisdrijven daalde sinds 2007. Daarentegen nam het aantal registraties van huiselijk geweld toe: met 24% sinds 2007. Deze toename hangt mede samen met gevoerde campagnes om deze misdrijven te melden.
Tabel 2. Aantal en ontwikkeling geweldsmisdrijven in Amersfoort 2007-2013
bedrei gi ng mi s ha ndel i ng openl i jk gewel d s tra a troof zedenmi s dri jf overva l hui s el i jk gewel d *) gewel d tota a l gewel d per 1000 i nwoners
2007
2008
2009
2010
2011
2012
326 555 79
326 297 57
296 586 63
330 516 94
301 462 96
268 469 75
98 100 18 230 1.177 8,5
107 114 18 281 1.319 9,3
110 74 15 249 1.149 8,0
71 82 14 307 1.167 8,1
54 52 13 257 1.048 7,2
51 85 7 304 1.027 6,9
trend t.o.v. 2007 310 -5% 444 -20% 71 -10%
2013
55 48 13 285 965 6,4
-44% -52% -28% 24% -18%
*) huiselijk geweld is ook meegeteld als ‘mishandeling’ of ‘zedenmisdrijf’. Om dubbeltelling te vermijden is het niet meegeteld bij het totaal van geweldsmisdrijven. Bron: politie (BVH), bewerking O&S
Daling veel voorkomende criminaliteit Over de hele periode vanaf 2007 is het aantal aangiften voor ‘veel voorkomende criminaliteit’ gedaald met 36%. Deze daling deed zich voor tot 2011. Daarna is het aantal weer licht gestegen. 2
200 meer fietsen gestolen Het aantal gestolen fietsen daalde fors in de afgelopen zes jaar. Maar vorig jaar was er weer sprake van een stijging met zo’n 200 tot een totaal van 917. Dit ondanks de inzet van GPS-lokfietsen sinds 2011.
Ontwikkeling misdrijven 2003-2013
Autokraak blijft gelijk Na jarenlange daling van het aantal autoinbraken en diefstal van auto-onderdelen, steeg dit misdrijf vorig jaar licht (met 1%) tot een totaal van 1.339.
Minder vernielingen Ook het aantal vernielingen vertoont sinds 2007 bijna elk jaar een dalende trend. Vorig jaar werden er nog 1.084 gevallen geregistreerd: een daling van 41% sinds 2007.
Tabel 3. Aantal en ontwikkeling veel voorkomende criminaliteit in Amersfoort 2007-2013 trend t.o.v. 2007
716
917
-21%
1.325
1.339
-40%
1.167
1.084
-41%
3.162
3.208
3.340
-36%
21,3
21,6
22,3
2008
2009
fi ets di efs ta l
1.157
1.716
1.041
946
817
a utokraa k
2.243
1.999
1.486
1.343
1.136
verni el i ng
1.827
1.702
1.545
1.189
1.209
totaa l veel voorkomende cri mi nal i tei t
5.227
5.417
4.072
3.478
37,2
37,9
28,1
23,5
per 1000 i nwoners
2010
2013
2007
2011
2012
afname van minstens 25% sinds 2007 toename van meer dan 25% sinds 2007 Bron: politie (BVH), bewerking O&S
Criminaliteit: grote verschillen per wijk Per wijk zijn de verschillen in geregistreerde misdrijven groot (zie tabel 4 en 5). Veruit de meeste delicten per 1000 inwoners komen voor in de Stadskern. Per hoofd van de bevolking worden hier bijna vijfmaal zoveel misdrijven geregistreerd dan gemiddeld. Amersfoort-Noord meest veilig De veiligste wijken in Amersfoort liggen aan de noordzijde van de stad. Vooral Nieuwland en Hooglanderveen doen het in dat opzicht goed. Maar ook Hoogland en Zielhorst zijn relatief veilig. Trends per wijk In 2013 steeg het aantal geregistreerde misdrijven in Amersfoort als geheel met 1%. Vooral in Hooglanderveen, Schuilenburg en Berg-Noord is het aantal misdrijven gedaald. De grootste toename deed zich voor in Leusderkwartier en De Koppel. Geweld met name in Stadskern Het uitgaansgebied trekt vooral geweldsmisdrijven aan. Eén op de vijf geweldsmisdrijven (in totaal 204) vindt plaats in de binnenstad. Ook in De Koppel, Liendert en Berg-Noord vinden relatief veel geweldsdelicten plaats. De incidenten namen in 2013 vooral toe in Hoogland en Berg-Zuid.
3
Meeste woninginbraak in Kruiskamp In verhouding tot het aantal woningen vinden de meeste woninginbraken plaats in Kruiskamp op de voet gevolgd door Rustenburg, Liendert en Randenbroek. De nieuwere woningen in Amersfoort-Noord hebben met hun, in de regel betere hang- en sluitwerk, minder vaak te maken met inbraak. Opvallend is ook dat Stadskern minder vaak doelwit is van inbrekers. Meer woninginbraak in Schothorst-Zuid In 2013 daalde het aantal woninginbraken in Amersfoort met 4%. De grootste dalingen deden zich voor in Vathorst, Bergkwartier en Schuilenburg. In Schothorst-Zuid deed zich daarentegen bijna een verdubbeling voor en ook Hooglanderveen kreeg te maken met een forse toename. Fietsdiefstal: omgeving station vaak doelwit Fietsdiefstal is een misdrijf dat – net als zakkenrollerij - vooral voorkomt in het centrum en in de omgeving van het centraal station. Ook Schothorst-Noord is relatief vaak doelwit, wat samenhangt met de nabijheid van een treinstation. De sterkste stijging van het aantal fietsdiefstallen deed zich in 2013 voor in twee andere stationsgebieden: in Vathorst en Stoutenburg-Noord (station Hoevelaken). Nadat vorig jaar waarschuwingsborden zijn geplaatst is de stijging daar tot staan gebracht.
Ontwikkeling misdrijven 2003-2013
misdrijven totaal
geweld
woninginbraak
vernieling
fietsdiefstal
autokraak
Tabel 4. Misdrijven per wijk in 2013 per 1000 inwoners (woninginbraak per 1000 woningen)
Amers foort
68,5
6,4
18,0
7,2
6,1
8,9
Sta ds kern
317
32,2
8,8
12,1
33,0
17,1
Soes terkwarti er
66
7,5
17,7
11,3
6,0
10,0
De Koppel
74
11,8
24,6
8,0
4,6
11,1
Krui s ka mp
91
7,1
43,5
12,5
6,4
4,8
Schothors t Zui d
56
3,2
29,2
6,9
1,1
8,2
Schothors t Noord
47
3,2
22,9
6,8
7,1
6,8
2,1
5,6
Li endert
68
9,0
31,8
8,1
Rus tenburg
53
4,5
36,1
5,5
2,3
2,9
Schui l enburg
48
7,0
26,2
5,8
1,2
5,8
Randenbroek
74
7,9
29,9
10,8
5,2
8,6
Vermeerkwa rti er
61
5,5
15,5
8,1
6,5
12,1
Leus derkwa rti er
61
4,2
18,7
6,9
2,8
13,9
De Berg Zui d
70
7,7
14,4
7,4
4,2
21,2
31,9
8,1
De Berg Noord Hoogl and
114
9,6
17,4
12,7
31
3,1
11,1
4,6
1,2
6,2
1,4
5,7
Zi el hors t
33
2,0
19,0
4,8
Ka ttenbroek
38
2,7
10,3
6,2
1,5
7,9
Ni euwl a nd
24
2,3
10,1
2,9
1,1
5,3
Hoogl anderveen
25
2,2
18,3
3,6
1,4
5,1
Vathors t
36
3,8
4,8
3,7
5,1
6,3
meer da n 50% onder het Amers foorts e gemi ddel de 25% tot 50% onder het Amers foortse gemi ddel de 25% of meer boven het Amers foorts e gemi ddel de meer da n 2x zoveel a l s het Amers foorts e gemi ddel de
Bron: politie (BVH), bewerking O&S
Vernielingen meer gespreid De circa 1100 vernielingen deden zich meer verspreid voor in de stad. In de gebieden in en rond de binnenstad is het aantal iets hoger, terwijl het in Amersfoort-Noord iets lager ligt.
Ondanks het gemiddeld hogere autobezit in Amersfoort-Noord vindt hier juist minder autokraak plaats dan gemiddeld in Amersfoort.
Meeste autokraak in Amersfoort-Zuid Inbraak in auto’s en diefstal van autoonderdelen vond vorig jaar vooral plaats in de binnenstad, Berg-Zuid en Leusderkwartier.
Ten opzichte van 2012 steeg het aantal aangiften van diefstal vanaf en uit de auto het meest in de binnenstad en Amersfoort-Zuid, terwijl het vooral daalde in Vathorst.
4
Ontwikkeling misdrijven 2003-2013
misdrijven totaal
toe- of afname 2013 t.o.v. 2012
geweld
toe- of afname 2013 t.o.v. 2012
woninginbraak
toe- of afname 2013 t.o.v. 2012
Tabel 5. Enkele misdrijven per wijk in 2013 en toe- of afname ten opzichte van 2012 in %
Amers foort
10.249
1%
965
-6%
1.149
-4%
Sta ds kern
1.671
9%
170
-17%
27
23%
Soes terkwa rti er
750
0%
85
-3%
93
16%
De Koppel
194
18%
31
-21%
29
16%
Krui s ka mp
551
10%
43
-22%
117
11%
Schothors t Zui d
259
16%
15
7%
67
81%
Schothors t Noord
352
-10%
24
-14%
74
12%
Li endert
493
-1%
65
7%
105
-9%
Rus tenburg
164
4%
14
-30%
48
-14%
Schui l enburg
199
-23%
29
16%
51
-35%
Ra ndenbroek
486
15%
52
16%
97
4%
Vermeerkwa rti er
381
6%
34
13%
42
5%
Leus derkwa rti er
347
20%
24
-23%
47
7%
De Berg Zui d
416
9%
46
64%
40
-27%
De Berg Noord
367
-21%
31
3%
24
-37%
Hoogl a nd
316
2%
31
72%
45
-10%
Zi el hors t
279
-3%
17
-11%
63
7%
Ka ttenbroek
431
-12%
31
-33%
47
21%
Ni euwl a nd
371
-10%
35
-3%
56
-22%
Hoogl a nderveen
104
-27%
9
13%
29
61%
Va thors t
597
-3%
63
13%
30
-46%
a fna me meer da n 25% a fna me 10%-25% toena me 20%-50% toena me meer dan 50%
Bron: politie (BVH), bewerking O&S
Jeugdoverlast Sinds 2012 worden meldingen van jeugdoverlast op gemeenteniveau geregistreerd in de centrale Meldkamer in Utrecht. Het betreft meldingen van burgers die daar via 0900-8844 binnenkomen en die voor de politie een zogenaamde prio-2-status krijgen. In 2013 werden op deze wijze 1.091 meldingen van jeugdoverlast in Amersfoort geregistreerd. Dit is een daling van 8% ten opzichte van 2012. De politie in Amersfoort heeft daarnaast handmatig een uitsplitsing van meldingen per wijk gemaakt. Hieruit bleek dat de meeste meldingen zich hebben voorgedaan in de wijken Kattenbroek (151) en Nieuwland (141). Meer dan 50 meldingen kwamen verder voor in Kruiskamp, Berg-Zuid, Soesterkwartier en 5
Stadskern. De cijfers geven niet alleen de omvang van jeugdoverlast weer. Het is ook een indicatie van de bereidheid van burgers om over dit soort zaken melding te maken. Van aangiften naar misdrijven In de registratie van misdrijven is door de jaren heen het nodige veranderd. Eind 2009 is de politie overgestapt van BPS (Bedrijfsprocessensysteem) naar BVH (Basisvoorziening Handhaving). Sinds 2012 worden in dit systeem naast aangiften ook de door politie zelf geconstateerde misdrijven opgenomen. De cijfers die in dit stuk zijn gepresenteerd zijn voor alle jaren gecorrigeerd voor het BVH, waardoor ze onderling wel vergelijkbaar zijn.
Ontwikkeling misdrijven 2003-2013
