Ontwikkeling UBUNTUPLEIN
Inhoud Historie 4 Ontwikkeling Noorderhaven
7
LANDSCHAPSPLAN 9 BEREIKBAARHEID NOORDERHAVEN
11
PAKHUIS EN BROODFABRIEK
13
KOELHUIS 15 KAVELS 15 ZORGCOMPLEX 15 BLOK 8
17
BLOK 10
17
Ubuntuplein 19 SUTFENE 26
broodfabriek
Historie
pakhuis
Het huidige plangebied Noorderhaven kent een rijkdom aan historische structuren en gebouwen. Bestaande elementen worden opgepakt en zijn toonzettend voor nieuwe gebouwen en het karakter van de openbare ruimte. Opnieuw geïnterpreteerd zal historie in Noorderhaven voortleven om het een karakteristiek deel van de stad te laten zijn. Het plangebied heeft een aantal historische structuren en panden welke een rol spelen in het creëren van identiteit, historische gelaagdheid en een samenhangend raamwerk van openbare ruimte en infrastructuur die het gebied verankeren in de stad: 1. De Havenstraat, de straat parallel aan de spoorlijn die de voormalige pakhuizen ontsloot. 2. De gedempte Noorderhaven, gebaseerd op de voormalige vestingwerken (de linie Van Coehoorn) 3. De Contrescarpe, een contour die eveneens geënt is op de oude vestingwerken en de latere contouren van het Coenenspark. 4. De Coenensparkstraat, een oude uitvalsweg. 5. De opgegraven vestingmuur. De oude Zutphense Broodfabriek, het Koelhuis en het Pakhuis worden geïntegreerd in de nieuwe ontwikkelingen, zij zijn ‘groeidiamanten’ in Noorderhaven waarin bijzonder programma wordt gehuisvest en waar Noorderhaven zijn identiteit aan ontleent. De in te passen panden en de historie van het gebied vormen de aanzet voor de verdere uitwerking in een pakhuisachtige architectuur.
4
koelhuis
bioscoop
Ontwikkeling Noorderhaven ±150 woningen
Noorderhaven wordt de eigentijdse aanvulling op de binnenstad van Zutphen. Een levendige wijk, waar je met plezier woont of werkt. Waar je een terrasje kunt pakken en het water van de IJssel altijd dichtbij is.
(zorg-)voorz.
uiterwaarden
Een echte thuishaven, met ruimte voor eigen initiatief. Noorderhaven: omdat je weet wat je wilt. In Noorderhaven krijgt elke buurt zijn eigen
horeca
sfeer. De levendigheid op straat vormt een mooi contrast met de intimiteit van de binnenhoven, waar je rustig kunt wonen. Een paar plekken lichten we er uit. luxe koop app.
huur app.
Rond het station komt een levendige buurt, met woningen, voorzieningen en kantoren, in een pakhuisachtige sfeer. Hier vind je lofts, ateliers,
hotel
kantoren
herenhuizen. Andere mooie plekken zijn natuurlijk de oever van de IJssel en de nieuwe haven. De woongebouwen langs de IJssel worden
koop app.
architectonische juweeltjes. De ‘skyline’ van Noorderhaven past goed
ondernemen
bij de Zutphense binnenstad. De meeste gebouwen hebben tussen de drie en zes bouwlagen. Enkele gebouwen op markante plekken zijn huur app.
fietstunnel
hoger. De buurten in Noorderhaven worden verbonden door parken, pleinen en wandelroutes. Veel routes en pleinen krijgen een groene inrichting.
koelhuis
pakhuis
broodfabriek
Rond de haven komen in de openbare ruimte herinneringen aan de oude haven. Kunstwerken accentueren bijzondere plekken in Noorderhaven. Een opvallend kenmerk van Noorderhaven zijn de binnenhoven. Deze zijn deels privé en deels gemeenschappelijk voor de bewoners van
zutphen cs
het hof. De rust in de binnenhoven vormt een mooi contrast met de levendigheid op straat.
verkeerstunnel
stadscentrum
7
LANDSCHAPSPLAN Noorderhaven moet uitgroeien tot een levendig centrumstedelijk milieu waar 2.000 bewoners wonen, werken, verblijven en recreëren. Het stedelijk woonwerkklimaat wordt ondersteund door de bereikbaarheid via het spoor en de ontsluitingweg Coenensparklaan die nu doorgetrokken wordt naar de A1. Het plan voorziet in een tweetal onderdoorgangen die zorg dragen voor een korte verbinding met de binnenstad voor auto’s fietsers en voetgangers. De cultuurhistorische setting waarin het plangebied ‘Noorderhaven’ zich bevindt, uit zich in een reeks van openbare gebieden. Het nieuw gegraven Noorderhavenpark, het Coenenspark en te handhaven historische panden die door subtiel weefsel van straten en pleinen en binnenhoven met elkaar in verbinding staan. Deze verbinden het plangebied sterk met de oude stad en de IJssel. Kenmerkend voor het gebied is de historische gelaagdheid: vestingstad, Hanzestad, industrie en de IJssel zijn belangrijke morfologische onderleggers. De vormgeving van de bebouwing sluit aan op het statige aanzicht van de witte herenhuizen aan de IJsselkade en op de gesloten gevelwanden langs straten en pleinen van de binnenstad en de groene hoven in de grote bouwblokken. De gedempte Noorderhaven wordt voor een deel uitgegraven, waarmee de IJssel sterk verbonden wordt met plangebied. De hoven staan voornamelijk ten dienste van de aanliggende woningen. Wanneer de omvang en de ligging het toelaten zijn ze overdag publiek toegankelijk. Dit is het geval met de hoven die onderdeel zijn van de historische lijn die de oorspronkelijke begrenzing van de Noorderhaven aangeeft. De hoven hebben een groen karakter, veel gras en bomen, waar kinderen veilig kunnen spelen.
9
BEREIKBAARHEID NOORDERHAVEN De bereikbaarheid van station, centrum en kade en een heldere herkenbare verkeersontsluiting zijn essentieel voor het functioneren van Noorderhaven. Dat geldt voor auto, fiets, voetganger en openbaar vervoer. De hoge ambitie om te komen tot een fijn stedelijk woonen werkmilieu vraagt om een openbare ruimte waar het langzaamverkeer goed de ruimte heeft, zowel voor het verplaatsen als voor het verblijven. De Coenensparklaan fungeert als hoofdontsluiting per auto, zowel komende vanuit het historische centrum, als in de nabije toekomst vanaf de A1 en vormt daarmee de stadsentree van Zutphen. De groene bermen, voorzien van een dubbele rij linden en een groene middengeleider, geven de Coenensparklaan de herkenning en allure van een stedelijke laan waar naast de verkeersafwikkeling ook plaats is voor wonen. De laan heeft aan weerszijde vrijliggende fiets- en voetpaden die door brede groene bermen worden gescheiden van de rijwegen, waaraan niet wordt geparkeerd. Hierdoor is het een rustig, overzichtelijk en gebruiksvriendelijk profiel, waar wordt gewoond en gewerkt. De continuïteit van het profiel wordt een keer onderbroken ter hoogte van de Noorderhaven met een pleinruimte. Door de toepassing van kasseien op het gehele hoofdplein, dus ook op de rijbaan, is het duidelijk dat de auto hier ‘te gast’ is. Het groene profiel wordt na het hoofdplein voortgezet tot aan de Marstraverse die het verkeer van de Coenensparklaan snel en overzichtelijk afhandelt. De Marstraverse is compact vormgegeven als een poort. De binnen- en buitenkant hebben een eenduidige uitstraling en de constructie wordt zo transparant mogelijk uitgevoerd. Ook is er lichtkunstenaar ingeschakeld voor de uitvoering van de twee onderdoorgangen. Start bouw 2013.
11
lopende ontwikkelingen
PAKHUIS EN BROODFABRIEK Het Pakhuis is een pand uit 1903 en telt drie bouwlagen en een zolderverdieping. De hoofddraagconstructie van de vloeren is geheel van staal en bestaat uit geklonken delen voor de ondersteunende kolommen en gewalste profielen voor de liggers. De kap is opgetrokken uit vijf houten spanten en heeft een mansarde kap. De inpandige constructie is nog vrijwel geheel origineel. De voorgevel is nog vrijwel geheel origineel, alleen de vensters in de top en op de begane grond zijn aangepast. Kenmerkend is de centraal geplaatste rij luiken met bovenliggende hijsbalk. De achtergevel is slechts ten dele zichtbaar, hiertegen was een hal aangebouwd, maar is de originele achtergevel nog wel aanwezig. Het is een beeldbepalend pand, dat het karakter van een havenpakhuis volledig weergeeft. De oude Broodfabriek (1.030 m2 bruto vloer oppervlak) is centraal gelegen pal naast het station van Zutphen. Het Pakhuis en de Broodfabriek worden herontwikkeld om behouden te kunnen blijven voor de huidige stadsontwikkeling. Mogelijke toekomstige functies zijn o.a. horeca, galerie, recreatie, expositie, werkplaats, etc. Ook zal het projectbureau Noorderhaven van ProperStok in de Broodfabriek gesitueerd worden, dit betreft circa een oppervlakte van 100 m2 welke zal zorgen voor een commerciële spinoff en exposure door de diverse activiteiten die er georganiseerd zullen worden. Veel invullingen zijn mogelijk, zowel qua huur als koop dan wel wat betreft de functionele invulling.
13
lopende ontwikkelingen
KOELHUIS Koelhuis wordt ‘hotspot’ voor evenementen en cultuur. Het Koelhuis De Landbouw is verkocht aan Studio Hoogeveen & van Tilburg. In het Koelhuis komt een combinatie van zaalruimte voor grotere en kleinere evenementen op de verdiepingen, een grand café op de begane grond, studio/atelierruimte in het souterrain en een paviljoen en tuin met uitzicht boven op het dak. De Studio wil van het Koelhuis een landelijk bekende locatie maken waar ook Zutphenaren en Zutphenezen zich thuis voelen; een hotspot voor burgers en bedrijven. De Studio gaat nog dit jaar aan de slag met de renovatie, benutting en exploitatie van het Koelhuis en zal zich als één van de pioniers vestigen en werken vanuit het gebied Noorderhaven. De renovatie van het pand is gericht op het zo veel mogelijk in tact laten van het beeldbepalende karakter van het pand, met nieuwe toevoegingen die passen bij de stijl.”
Kavels De realisatie van de woningen op de acht vrije kavels in Noorderhaven worden door kopers zelf ontworpen en gebouwd. Deze woningen vormen een variëteit aan gevels op acht individuele kavels en vormen daarmee een heel karakteristieke gesloten huizenrij. D.m.v. een kavelpaspoort ‘spelregels’ wordt gewaarborgd dat de huizen die worden gebouwd een hoogwaardige en uniek karakter krijgen. Start verkoop najaar 2012.
ZORGCOMPLEX Sybrandy Vastgoed realiseert in samenwerking met lokale zorgpartners 54 zorgeenheden op de locatie tegenoover Het Koelhuis.
15
BLOK 8 lopende ontwikkelingen
BLOK 8 Blok 8: 19 huurappartementen + COMMERCIËLE PLINT Het appartementencomplex voorziet in één gebouw waarin op de begane grond onder andere de commerciële ruimten (350 m² bruto vloeroppervlakte) en het parkeren is voorzien. De appartementen, 19 in totaal, zijn op de eerste vier verdiepingen beoogd. De vijfde verdieping bestaat uit een zolderruimte. De appartementen worden gerealiseerd in de sociale huursector.
BLOK 10 Blok 10: 31 appartementen+ COMMERCIËLE PLINT Het bouwplan voorziet in één gebouw waarin op de begane grond
BLOK 10
onder andere de commerciële ruimten (484 m² bruto vloeroppervlakte) en enkele van de in totaal 31 appartementen zijn voorzien. Op de verdiepingen zijn de resterende appartementen beoogd. Het parkeren vindt in een ondergrondse parkeervoorziening plaats, die via de Contrescarp wordt ontsloten. Start bouw najaar 2012.
17
Ubuntuplein
WONEN Huurwoningen Aantal
Type
GBO
15 44 26 15
MGW MGW MGW MGW
75 85 95 100
GBO/ BVO 1,5 1,5 1,5 1,5
10 110
EGW
100
1,25
BVO
Jaartal
113 128 143 150
2014 2014 2014 2014
125
2014
• Ubuntuplein in Zutphen is de plek van een ideaal. • Ubuntuplein geeft naam aan de hiervoor opgerichte Coöperatie Ubuntuplein Zutphen u.a. • Ubuntuplein is een toekomstgericht woon-werkcomplex, een levendig buurtje in Noorderhaven in Zutphen, dat de Coöperatie samen met Heijmans / Proper Stok ontwikkelt en dat begin 2014 wordt opgeleverd. de plek van een ideaal De kiem van het Ubuntuplein ontstond in 2004 uit een ideaal van de
Koopwoningen Aantal
Type
initiatiefnemers van ‘De Derde Fase’. Zij wilden een samenhangend woon- en GBO
6 17 15 3 3 3 2
MGW MGW MGW MGW MGW MGW MGW
85 95 100 105 116 120 125
GBO/ BVO 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5
7 56
EGW
100
1,25
BVO
Jaartal
128 143 150 158 174 180 188
2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014
125
2014
werkgebied ontwikkelen waarin iedereen zijn persoonlijke levensloop zinvol en in vrijheid kan voltooien. Het moest een levendig buurtje worden, vlak bij ‘de stad’, met een rijk sociaal en cultureel leven en de noodzakelijke voorzieningen op rollatorafstand. Mensen aan het eind van hun carrière, kunnen daar de uitdaging oppakken om datgene te gaan ondernemen, waar ze hun hele leven eigenlijk nooit aan toe waren gekomen. Onder de noemer: samen ‘zinvol oud worden’, een passende bijdrage aan de samenleving bieden, veel plezier met elkaar beleven en, waar nodig en mogelijk, ook voor elkaar te zorgen. In de tussenliggende periode is dit initiatief uitgegroeid en verrijkt met andere, ook jongere bewoners en ondernemers die in dit creatieve, toekomstgerichte milieu nieuwe kansen en mogelijkheden zien.
Uitgangspunt parkeervoorzieningen*** Aantal Type 110 gebouwd parkeren onder dek op
Jaartal 2014
maaiveld
Met elkaar zetten zij zich in om het Ubuntuplein, zoals dat in deze brochure wordt voorgesteld, mogelijk te maken. de hiervoor opgerichte Coöperatie In de Coöperatie Ubuntuplein Zutphen u.a. verenigen zich mensen in het besef: “alleen als we nú nieuwe vormen van solidariteit ontwikkelen, kunnen wij - in een economisch uiterst onzekere toekomst - samen een wenselijke kwaliteit van leven voor allen garanderen”. Zij vestigen zich op het Ubuntuplein als bewoner, ondernemer, of beiden om met de inbreng van ieders vermogen, mogelijk te maken wat op de oude manier niet (meer) kan.
19
Niet woonfuncties (m2 GBO) Blok 9
Blok 11/12 Woonkamers 80 100 Werkruimten 51 360 Commerciele ruimten 340 800 Grand Café 350 Zaal 350 Paviljoen 210 Heemhuys 180 Logeren/herberg 475
B11/12
Ubuntuplein Het is niet voor niets, dat coöperaties altijd ontstaan in moeilijke tijden; wanneer het voor ieder duidelijk wordt, dat je het voor de belangrijke dingen in het leven niet zonder de ander kunt stellen. En we zien om ons heen, dat de instellingen die daar ooit voor waren ingericht - zoals bijvoorbeeld voor zorg en huisvesting - het inmiddels stuk voor stuk op wezenlijke punten moeten laten afweten. De Coöperatie wil actief samenwerken met mogelijke nieuwe partners om met een heel diverse inbreng en gezamenlijke inspanning het Ubuntuplein te realiseren en het vervolgens ook lange tijd duurzaam en sociaal te kunnen gebruiken en beheren. Eén van de doelstellingen is om een voorbeeld te verwezenlijken van een mogelijk antwoord op grote maatschappelijke vraagstukken van de naaste toekomst; in de stellige overtuiging dat het de moeite waard is om daarin te investeren. toekomstgericht woon-werkcomplex De initiatiefnemers van het Ubuntuplein willen, dat de fysieke bouwwerken in alle aspecten uitdrukking zijn van - en optimaal ruimte bieden aan hun ideaal. Vanzelfsprekend rekening houdend met de voor alle betrokken partijen redelijke randvoorwaarden. Dit betekent dat het ontwerp gedragen wordt door de gemeenschap, en de gemeenschap zich, nu en in de toekomst, kan ontwikkelen binnen haar, met elkaar geschapen ruimtelijke omgeving. Dat betekent ook, dat het gebouwde
B9
moet voorzien in een optimale flexibiliteit ten opzichte van toekomstige, nog niet voorzienbare behoeften. Het Ubuntuplein staat midden in de wereld en draagt mede de verantwoordelijkheid voor alles wat daar leeft. Daarom wordt zowel bij ontwerp als uitvoering, de grootst mogelijke duurzaamheid nagestreefd. Niet alleen ten opzichte van materialen en energie maar ook voor toekomstbestendige vormen van eigendom en beheer.
21
Ubuntuplein Sinds 2008 hebben de initiatiefnemers intensief overleg gevoerd met projectontwikkelaar Proper Stok, de gemeente en andere partijen over de wenselijke en mogelijke ontwikkeling van het concept. Aanvankelijk door de Stichting De Derde Fase Onder Dak, later door de Coöperatie die inmiddels de afzonderlijke initiatiefnemers verenigt. Binnen de kaders van het Stedenbouwkundig plan Noorderhaven is er een eerste Schetsontwerp van het Ubuntuplein gemaakt door een in onderling overleg gekozen team van architecten, op grond van een gezamenlijk opgesteld programma van eisen. Op maatgevende momenten in het ontwerp-proces kunnen de toekomstige gebruikers, de leden van de Coöperatie, reageren op het ontwerp en de daarbij gemaakte keuzes. Naarmate het ontwerpproces vordert, neemt die keuzevrijheid vanzelfsprekend af. De kern van het Ubuntuplein Wanneer het Ubuntuplein wordt opgeleverd, vormen de volgende initiatieven de stam van de woon- en werkgemeenschap. Deze wil uitgroeien tot een levend, zich voortdurend ontwikkelend en vernieuwend organisme. Daarbij is er steeds zoveel mogelijk ruimte voor mensen die, alleen of samen, iets nieuws willen en kunnen toevoegen ten dienste van een duurzame en menswaardige toekomst. De bewoners komen voort uit een drietal initiatieven, die elkaar aanvullen en verrijken: • Vereniging De Derde Fase
www.derdefase.org
• Vereniging de Naobers
www.woongroepdenaobers.nl
• De ‘jonge gezinnen’
in ontwikkeling
23
Ubuntuplein Dragende voorzieningen zijn: • Zorgverlener Sutfene www.sutfene.nl • Grand Café-Restaurant in ontwikkeling • De diensten van alle ondernemers
De ondernemers en professionals, die hier meteen al nieuwe uitdagingen en synergie vinden en een bedding willen vormen voor nieuwe initiatieven, werken onder meer aan: • Alle vormen van zorg en gezondheidsbevordering • Opvoeding en Kinderopvang • Opleidingen en coaching • Bewegingstherapie en Tai Chi • Theater en dagbesteding • Kunst, cultuur
Vanaf medio 2012 kunt u de verdere ontwikkelingen rond het Ubuntuplein volgen op de website van de coöperatie: www.ubuntuplein.nl Hugo Versteeg Initiatiefnemer 3e fase
25
SUTFENE Sutfene wil samen met andere partners duurzaam bouwen op het Ubuntuplein waarbij de bewoner met zijn/haar behoefte aan welzijn en zorg centraal staat. De bewoner wordt gezien als een mens in ontwikkeling, bij wie het evenwicht tussen lichaam, ziel en geest uit balans kan raken. Bij het zoeken naar en het behouden van een nieuw evenwicht zijn de antroposofische therapieën een belangrijk hulpmiddel. Belangrijke doelstellingen daarbij zijn het optimaliseren van de (overgebleven) mogelijkheden van de bewoner, het helpen accepteren van diens nieuwe situatie en het bespreken van vragen met betrekking tot zingeving in de laatste levensfase. Ieder mens beschikt over kwaliteiten en vermogens. Het aanspreken van deze kwaliteiten of vermogens is essentieel in de zorg voor het individu als ook in de zorg voor elkaar. Hierdoor kan gemeenschapsvorming ontstaan.
Alle rechten voorbehouden
www.noorderhavenzutphen.nl
