persoonlijke ontwikkeling

www.succesboeken.nl

persoonlijke ontwikkeling

I

WAAROM POSITIEVE SELF-TALK WERKT!

Een ebook van succesboeken.nl

Kijk op onze website www.succesboeken.nl voor andere boeken over persoonlijkeen financiële ontwikkeling

II

Zo’n 77% van wat je tegen jezelf zegt werkt waarschijnlijk tegen je. In dit boek, dat levens kan veranderen, zal je ontdekken hoe de simpele, revolutionaire techniek van self-talk negatieve programmering kan omkeren en je leven kan vullen met nieuwe vitale energie. 1) Externe oplossingen zijn tijdelijk. Het self-talk programma leidt tot een permanente verandering van gedrag omdat jij alle boodschappen die je hersenen ontvangen controleert - stilzwijgende, gesproken of geschreven. 2) Self-talk is gebaseerd op recent wetenschappelijk onderzoek naar de manier waarop het menselijk brein informatie ontvangt en aanneemt. Wanneer je een verandering teweeg wilt brengen die blijvend is, dan moet je dat doen op de manier zoals de hersenen werken. 3) Deze nieuwe woord-voor-woordprogrammering wijzigt de staat van het onderbewustzijn - het controlecentrum van de hersenen. Dit specifieke vocabulaire kan door iedereen te allen tijde worden toegepast om negatieve programmering te vervangen door positieve, nieuwe, herhalende aanwijzingen. PRAAT TEGEN JEZELF! LEER DE WOORDEN – DE JUISTE WOORDEN EN GEBRUIK ZE! MAAK VAN SUCCES EEN PERMANENTE WIJZE VAN LEVEN, MET...

www.succesboeken.nl

III

Wat zeg je wanneer je tegen jezelf praat Dr. Shad Helmstetter

IV

www.succesboeken.nl

V

Wat zeg je wanneer je tegen jezelf praat Dr. Shad Helmstetter Oorspronkelijke titel: What to say when you talk to yourself ISBN 90-551343-0-9 NUGI 711 Trefw.: persoonlijke ontwikkeling, psychologie, succes Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, Internet of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever met bronvermelding. All rights reserved Redactie: Roy Hartsuiker & Josephine Quartel

Dit boek is met liefde opgedragen aan mijn ouders Fred en Nora Helmstetter – aan mijn moeder die mij leerde vol te houden en door te zetten en aan mijn vader, die mij leerde dat er altijd een betere oplossing is.

Met alle respect voor u als lezer heb ik de vrijheid genomen u te tutoyeren. Dit boek is in de mannelijke vorm geschreven en vertaald. Uiteraard heb ik respect en bewondering voor de vrouwelijke lezer van dit boek. Tevens zijn enkele Engelse woorden en uitdrukkingen bewust niet vertaald: ze stralen in het Engels meer kracht uit dan in het Nederlands.

Copyright © by Shad Helmstetter Copyright © voor deze uitgave: Belfra Publishers for Success BV The Netherlands tel: (31) 30 2285600 email: [email protected] www.succesboeken.nl

ISBN 90-551343-0-9

VI

www.succesboeken.nl

VII

Dankwoord

O

nder de vele personen die geholpen hebben dit boek mogelijk te maken, zou ik mijn dank willen uitspreken voor het geduld van mijn vrouw, Dellayne. Aan mijn vriend en collega William Wallace, wiens geloof en ondersteuning zonder weerga zijn geweest en aan mijn zoon Anthony, die de beginselen van dit boek reeds praktiseerde voordat ze geschreven waren. Ik zou ook Julia Hayes willen bedanken die bereid was een toegewijde partner en pionier te zijn van de nieuwe grens van het menselijk potentieel. Dank aan mijn redakteur, Ré Ann Brown, wiens contributie aan de inhoud en het concept van dit boek van onschatbare waarde waren en aan mijn mederedakteur Holly Hill, een van de beste woordsmeden die ik ooit heb ontmoet. Ik ben speciale dank verschuldigd aan Sylvia Regelbrugge die mij gedurende 40 jaar van mijn leven heeft aangemoedigd en altijd in mij heeft geloofd. Ik zou een speciaal dankjewel willen geven aan mijn docent en vriend Barbara Baylis die mij vele jaren geleden leerde wie ik ben. Ik zou ook mijn vriend Ray Lindstrom van harte willen bedanken die zowel talent als geloof bezit. Gregory die mij meer geïnspireerd heeft dan hij weet. Uffery, die een echte winnaar aan het worden is en Timothy, mijn jongste zoon, die zich verschrikkelijk achtergesteld zou voelen als ik zijn naam niet zou noemen.

VIII

Inhoud Dankwoord 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

Kijken naar een betere manier De “antwoorden” Wat werkt en wat niet Nieuwe ontdekkingen We leren geloven De muur Het doorgeven De volgorde van zelfcontrole De vijf niveau’s van self-talk Het probleem met positief denken De motivatie-mythe Geen hypnose - niet subliminaal Als het niet simpel is, werkt het niet De nieuwe technieken Wat voor behoefte je hebt of positie je ook in het leven wilt Gewoonten veranderen Houdingen veranderen Problemen oplossen en doelen bereiken Interne motivatie Situatie-afhankelijke self-talk Van start gaan Je eigen self-talk creëren Veranderen of niet veranderen

www.succesboeken.nl

9 15 27 39 45 55 67 75 87 103 113 127 139 149 179 197 213 229 249 271 297 309 329

IX

1 Kijken naar een betere manier Je bent alles wat is, je gedachten, je leven, de uitkomst van je dromen. Je bent alles wat je verkiest te zijn. Je bent zonder beperkingen net als het oneindige universum.

H

et leven zou voor de meesten van ons redelijk goed moeten zijn. We hebben allemaal gehoord wat het leven ons zou moeten bieden: eindeloze mogelijkheden, het uitkomen van onze dromen en de mogelijkheid om elke dag op een zodanige manier te leven dat die ons geluk en succes brengt. De meesten van ons willen en hebben op z’n minst een succesvolle baan of carrière, een goed gezinsleven en redelijke financiële zekerheid. Dat is wat we van het leven verwachten. Diep van binnen weten we dat we het deel dat ons toekomt verdienen en het recht hebben dat te krijgen. Heb je je dan nooit verwonderd waarom dingen nooit uitkomen zoals dat zou moeten? Waarom krijgen wij van het leven niet de vele dingen die we zouden willen krijgen terwijl we weten dat dat zou moeten? Waarom lijken sommige mensen “gelukkig” te zijn,

10

www.succesboeken.nl

11

terwijl de meerderheid van de rest van ons dat niet lijkt te zijn? Waarom zijn sommige mensen, dag in dag uit, gelukkiger, meer productief, meer tevreden dan anderen? Wat maakt het verschil? Is het Kismet, een soort noodlot, dat op mysterieuze wijze onze bestemming in kaart brengt en ons weinig ruimte laat onze koers in het leven te bepalen. Hebben we de controle over ons leven in eigen hand of niet? En wanneer we die controle over ons leven hebben of zouden moeten hebben, wat gaat er dan verkeerd? Wat houdt ons tegen? Wanneer we het werkelijk beter zouden willen doen, zijn zoals we werkelijk zouden willen zijn en gelukkiger en elke dag succesvoller zouden zijn op elk gebied van het leven, welke muur staat ons dan in de weg?

men en wensen. Om een leven gevuld met hoop, belofte, verwachtingen en daden te leven was als het leven te leven van iemand die alleen bestond op de pagina’s van een boek. Toen ik nog erg jong was had ik een sterke verbeelding. Lang voordat ik leerde wat we niet konden, droomde ik van hetgeen ik wist dat we konden doen. Ik herinner me, als jongetje, laat in de nacht op mijn rug liggend in het koele, natte gras, mijn gedachten verzonken in de diepte van de kristalheldere sterren die de zomerse hemel boven me bedekten. Ik kon mijn handen uitstrekken en die sterren aanraken. Ik kon elke droom verbeelden en die zien uitkomen. Pas later gaven mijn dromen voorrang aan meer praktische overwegingen. Met sterren gevulde hemelen, van dauw doordrongen gras en prinsheerlijke dromen over denkbeeldige koninkrijken weken voor meer rationele behoeften.

Een ongelimiteerd leven vol praktisch potentieel Stel je je eens een leven voor dat niet zou toegeven aan de barrières en veldslagen, de ruzies en de horden van het dagelijks leven. Stel je eens een leven voor vol van vitaliteit door dingen die we bereiken en verrijkt met dagelijkse zelfvervulling. Lange tijd klonk zo’n soort leven als een onwaarschijnlijke droom, een kartonnen doos gevuld met dagdro-

Toen ik mijn eigen ontwikkeling serieus begon na te streven, begon ik te leren wat we niet konden doen. In de loop van de tijd nam ik mij voor meer van de wetten en grenzen van de mens te gaan bestuderen, dan over de verstrekkende extremiteiten van het menselijk potentieel te leren. Ik leerde alles over “zouden moeten”, “moeten” en “niet kunnen”. Mij was verteld dat het slecht was om met je hoofd in de wolken te lopen en dat het goed was om met beide benen op de grond te staan.

12

www.succesboeken.nl

13

Dus trok ik mijn hoofd uit de magische aansporing van het universum en keerde terug naar de bezigheid van het leren over meer praktische zaken als voortbestaan en acceptatie. Van tijd tot tijd had ik het knagende vermoeden dat er meer was dan het oog zag - alleen kon ik het nog niet zien. Het duurde jaren voordat ik besloot dat het tijd was om te stoppen en weer naar de sterren te kijken. Maar ik deed het. Het resultaat van die kleine beslissing veranderde mijn richting en mijn leven. Tegen de tijd dat ik stopte en wederom omhoog gericht verdronk in de sterren, had ik een twintigjarige odyssee volbracht, die me van de achterbuurt van een boerendorp naar de torenhoge kantoorgebouwen van New York’s Madison Avenue had gebracht. Van een rustige streek met korenvelden naar de onderhandelingstafels van in driedelig kostuum gestoken advocaten en keurig uitziende onderhandelaars. Mijn odyssee bracht mij naar met sneeuw bedekte Midwesterse collegeplantsoenen en naar met palmen omgeven straten van Westerse universiteiten. Ergens gedurende die periode begon ik me wederom te verwonderen en te dromen, zoals ik als kleine jongen jaren daarvoor ook had gedaan. Wat als we konden, vroeg ik me af? Wat als we konden vinden wat ons tegenhield en dat konden keren?

Wat als er een oplossing was en niemand anders had nog op de juiste plaats gekeken? Wat als ieder van ons, wanneer dan ook zich kon uitstrekken en de sterren kon aanraken? Ik begon het eerste gedeelte van mijn zoektocht met het bestuderen van wat we het “menselijk gedrag” noemen. Dat is iets waarin je kunt promoveren zonder het ooit te begrijpen. Het is ook iets waar oudere mensen meer van schijnen te weten dan jongere. Het doet er niet toe hoeveel kennis mijn professoren konden doceren, ik vermoedde dat sommige van de grijs- en zilverbehaarde oudere mensen die ik kende reeds hadden uitgevonden wat menselijk gedrag inhield lang voordat over dit onderwerp college werd gegeven. Vervolgens bestudeerde ik iets genaamd “motiverende marketing”. Dat leert ons wat mensen laat doen wat ze doen, zelfs wanneer ze het niet willen doen. Toen ik mijn studie completeerde was mijn eindoordeel dat je niet echt iemand iets kan laten doen dat hij niet wil doen, tenzij je geweld gebruikt. Ik concludeerde dat in het grootste deel van de vrije wereld “geweld” ook wel adverteren wordt genoemd. In de loop van de tijd vond ik mezelf, wandelend door de gangen van de academische psychologie, terug. Het is een goed terrein en het verdient onze aandacht en respect. Veel mensen leiden een rijker leven omdat iemand die zich om hen bekommerde, de tijd had genomen om te luisteren.

14

www.succesboeken.nl

15

Uiteindelijk scheepte ik in voor mijn eigen reis. Nergens in mijn studies over mathematiek, de zakenwereld, religie of psychologie had ik een concreet antwoord gevonden op de vraag hoe de doorsnee-mens alle sterren in zijn of haar hemel kon aanraken en toch met beide benen op solide grond kon blijven staan. Ik wist dat er een betere manier moest zijn, iets dat waarschijnlijk voor de hand lag, iets dat waarschijnlijk over het hoofd was gezien. Ik geloofde dat het meester worden van je toekomst zeker zou beginnen wanneer je je “zelf” ging beheren. En als we dat zouden bereiken, zouden we op z’n minst een gedeelte van wat wij “leven” noemen, kunnen regeren en meester over zijn. Terwijl ik verder ging met het bestuderen van de innerlijke werking van de menselijke geest, begon ik te zoeken naar de antwoorden – de “oplossingen” die anderen al zeer zeker gevonden moesten hebben. Ik vond dozijnen antwoorden. Maar ik ontdekte maar één oplossing.

16

2 De “antwoorden”

E

r is natuurlijk altijd een antwoord. Er zijn talloze zelfhelp “antwoorden”, die ieder van ons in elke boekenwinkel kan vinden. Als we zouden geloven wat we op de omslagen van zelfhelpbestsellers lezen, zou alles wat ieder van ons maar hoeft te doen het lezen van het juiste boek zijn. Dan beginnend vanaf morgen, zouden we in staat moeten zijn datgene te veranderen wat we zouden willen veranderen, beter leven en het succes vinden dat iedereen zoekt. Na meer dan twintig jaar te hebben besteed aan het bestuderen van de meeste literatuur over “succes”, vond ik een consequent onvervulde belofte - de belofte van ons succes - wachtend net om de hoek. Ik heb geleerd dat ik gehypnotiseerd, behandeld of herboren (en niet alleen in religieuze zin) kan worden. Ik weet dat ik seminars kan bijwonen die me “het antwoord” zullen geven. Ik kan iemand worden die doelen stelt en die ook echt “waarmaken”. Ik kan leren mijn dag te organiseren, mijn prioriteiten

www.succesboeken.nl

17

te stellen en meer te bereiken dan ik ooit had durven dromen. Ik kan leren om “positief te denken”, creatiever te zijn, beter om te gaan met anderen en meer in het middelpunt te staan. Ik heb geleerd dat succes voor het grijpen ligt. Alles wat ik hoef te doen is mijn bestemming van succes en grootsheid te accepteren. Ik heb prachtige wijze woorden gelezen en mij is verteld dat ik alles in mijn leven kan veranderen, wat ik verkies te veranderen. En toch, na het vernemen van deze prachtige en wonderbaarlijke waarheden en sommige zijn dat echt, zou ik ieders bewering dat ze je “het geheim van succes” kunnen geven met een korreltje zout nemen. Wanneer iemand je de maan aanbiedt koop ‘m dan niet. Ook al was ik een student van het succes, ik bleef ook sceptisch. Vele jaren las, studeerde en luisterde ik. Ik vroeg mij af: als er zoveel “sleutels” naar succes zijn, waarom werken ze dan niet allemaal? Waarom zijn er planken vol met zelfhelp bestsellers? Het leek mij dat wanneer de boeken zouden werken zoals ze zouden moeten werken, we niet steeds meer nieuwe nodig zouden moeten hebben. Als er zoveel antwoorden zijn op onze vraag omtrent wat te doen om ons leven beter te maken, waarom hebben zoveel mensen dan gefaald bij het laten werken van deze schitterende ideeën? Of, als ze slechts voor een tijdje werken wat doet ze dan ophouden?

18

Heb je ooit wel eens een “pep-rally” bijgewoond of een bijeenkomst waar iemand een opwekkende, motiverende speech hield? Waarom was dit effect niet blijvend? Ben je ooit wel eens geïnspireerd om te veranderen, iets te bereiken en dan gestopt? Waar bleef de inspiratie? Het probleem zit hem niet in de boeken. Het probleem zit hem niet in de seminars of de motiverende speeches. Er zijn veel zelfhelpideeën en -technieken die goed zijn. Ze moeten werken - en kunnen dat ook. Maar ze werken niet of blijven niet werken door iets wat we allemaal over het hoofd zagen: dat is niet zoals ons brein werkt.

Het menselijk brein, dat ongelofelijke krachtige computercontrolecentrum dat een ieder van ons heeft, is in staat alles wat redelijk is voor je te doen dat je zou willen dat het zou moeten doen. Maar je moet weten hoe je het moet behandelen. Wanneer je het op de juiste wijze behandelt en zorgvuldig de juiste instructies geeft, dan zal je brein het juiste doen - het zal op de juiste wijze voor je werken. Maar wanneer je je mentale computer de verkeerde instructies geeft, dan zal het naar deze verkeerde instructies handelen. Het zal blijven reageren op de negatieve programmering die jij en de rest van de wereld het hebben gegeven zonder zich hier zelfs maar van bewust te zijn.

www.succesboeken.nl

19

De 148.000 “NEE’s!”

Tijdens mijn spreekbeurten voor groepen door het hele land, vertelden vele mensen mij dat ze zich niet konden herinneren ooit meer dan drie of vier keer verteld te zijn wat ze wel in het leven konden bereiken! Ongeacht het aantal, voor de meesten van ons wogen de ontvangen “Ja’s!” simpelweg niet op tegen het aantal “Nee’s!”. De toevallige woorden van “geloof” waren niet meer dan dat - toevallig - en werden overstelpt door onze dagelijkse porties van “niet kunnen”. Deze negatieve programmering die we allemaal ont-

vangen hebben (en nog steeds ontvangen) kregen we zonder bijbedoelingen. Het kwam tot ons door onze ouders (die ons wilden beschermen). Het kwam tot ons door onze broers en zusters, door onze leraren, onze schoolmaten, onze collega’s op het werk, onze levensmetgezellen, allerlei soorten advertenties, de ochtendkrant en het acht-uur-journaal. Vooraanstaande gedragsonderzoekers hebben ons verteld dat zo’n zevenenzeventig procent van alles wat we denken negatief en onproductief is en ons tegenwerkt. Tegelijkertijd vertellen medische onderzoekers dat zo’n vijfenzeventig procent van alle ziekten door onszelf teweeg worden gebracht. Het is ongelofelijk. Wat als de onderzoekers gelijk hebben? Dat houdt in dat vijfenzeventig procent of meer van onze programmering van de verkeerde soort is. Tot voor kort begreep niemand de menselijke geest goed genoeg - hoe hij echt werkt. Het resultaat was dat zonder dat ze wisten wat ze deden en wij ons het effect van het “normale” programmeren niet realiseerden, “men” ons verkeerd heeft geprogrammeerd. Alles en iedereen om ons heen, zonder dat we het ons bewust waren, is bezig geweest ons te programmeren. Jammer genoeg was de meeste programmering van de verkeerde soort en namen we het zonder meer aan. Jaar na jaar, woord voor woord werd ons levensverhaal geëtst. Laag na laag, bijna onuitwisbaar, werd ons zelfimago gecreëerd.

20

www.succesboeken.nl

Ik zal je een voorbeeld geven van negatieve programmering die de meesten van ons ontvangen hebben. Gedurende de eerste achttien jaar van ons leven, wanneer we in een normaal gemiddeld redelijk positief huishouden opgegroeid zijn, kregen we meer dan 148.000 keer “Nee!” of dat we iets niet konden, te horen! Wanneer je iets meer geluk had, werd er maar 100.000 keer “Nee!” tegen je gezegd of 50.000 keer - ongeacht het aantal is het aanzienlijk meer negatieve programmering dan ieder van ons nodig heeft. Ondertussen, hoe vaak denk je gedurende dezelfde periode, de eerste achttien jaar van je leven, dat er tegen je werd gezegd dat je iets wel kon en wat je wel zou kunnen bereiken in je leven? Een paar duizend keer? Een paar honderd?

21

Mettertijd deden we zelf ook mee. We begonnen te geloven dat wat ons door anderen verteld werd - en wat we onszelf vertelden - de waarheid was. Hoe onschuldig gegeven of subtiel geïmplementeerd, we begonnen dezelfde woorden en gedachten herhaaldelijk te horen. Honderden, zelfs duizenden keren werd ons verteld of vertelden we onszelf wat we niet konden doen of niet konden volbrengen. Herhaling is een overtuigend argument.

Uiteindelijk geloofden we wat anderen en wij onszelf herhaaldelijk vertelden: we gingen leven naar het beeld dat we in onze gedachten van onszelf gecreëerd hadden. Uiteindelijk werden we zoals we onszelf het meest hadden ingebeeld. Hierdoor creëerden we een muur, die voor de meesten van ons onzichtbaar maar sterk tussen ons en onze ongelimiteerde toekomst in zal blijven staan. Zolang onze oude programmering van kracht blijft. Indien de door ons ontvangen programmering niet wordt gewist of vervangen door een andere programmering zal die permanent bij ons blijven en rechtstreeks alles raken wat we ons hele verdere leven doen. Gelukkig hoeft dat niet het geval te zijn.

Het eindresultaat van je eigen gedachten Ik was nog jong toen ik voor het eerst de Bijbeltekst

22

hoorde die luidde: “Zoals de mens denkt, zo is hij.” Ik herinner me dat ik hoofdschuddend dacht dat dat niet zo kon zijn. Hoe was het mogelijk dat we zijn wat we denken? Is per slot van rekening ons lichaam niet het één en ons eigen denken het ander? Ik (en de meesten van ons) begreep er maar weinig van. Deze Bijbelpassage sloeg de spijker van de waarheid vierkant op z’n kop. Jaren later echter, na vele onderzoekingen en de ontdekkingen volgend via welke de hedendaagse neurologen begonnen de geheimen van de menselijke geest te ontsluieren, kwam ik er achter hoe juist - hoe wetenschappelijk juist - deze Bijbeltekst is. In de laatste twintig jaar hebben we meer geleerd omtrent de werking van het menselijk brein dan in alle jaren daaraan voorafgaand. We weten nu dat we door een ongelofelijk complex fysiologisch mechanisme, een gezamenlijke krachtsinspanning van lichaam, brein en “geest” het levende resultaat worden van onze eigen gedachten. Door wetenschappelijk onderzoek hebben we de relatie bewezen tussen onze eigen “mentale programmering” en het slagen of falen bij elke inspanning die we in het leven ondernemen. Van iets belangrijks als een doel in het leven tot iets zo kleins als wat we op een willekeurige dag doen. Heb je er ooit over nagedacht hoeveel van wat je

www.succesboeken.nl

23

doet - hoe je handelt, hoe succesvol je bent - afhankelijk is van de conditionering, de programmering die je ontvangt van anderen en van de conditionering die je kocht en je jezelf bleef geven? Het is feitelijk onmogelijk voor ieder van ons om iets te doen, hoe onbeduidend dan ook, zonder beïnvloed te worden door onze conditionering. Iedere stap die je doet, beweging die je maakt of ieder woord dat je zegt is het gevolg van deze beïnvloeding. Hieruit volgt, dat wanneer elke actie van welke soort dan ook die je onderneemt beïnvloed wordt door eerdere programmering, de eindresultaten evenzozeer beinvloed zullen worden. In het kort, hoe succesvol je met wat dan ook zult zijn, is onlosmakelijk verbonden met de woorden die je hebt opgeslagen in je onderbewustzijn en hetgeen je gelooft over jezelf. En voor de meesten van ons is dat wat daar opgeslagen is door iemand anders voor ons beslist. Denk voor een ogenblik eens aan wat je morgen anders zou doen indien je iemand anders was - iemand van wie de programmering zou verschillen van die van jou. Of wat je anders zou doen wanneer je opgegroeid zou zijn met compleet andere, positievere houdingen, overtuigingen en gevoelens dan die je nu hebt - houdingen, overtuigingen en gevoelens die je in ieder geval zouden verzekeren van een overvloed van zelfvertrouwen, enthousiasme en vervolmaking?

24

Wat kan je toekomst inhouden? Als je het juiste succesvolle nieuwe mentale programma zou hebben gekregen, zou je dan nog hetzelfde beroep uitoefenen als wat je nu doet? Zou je je werk op exact dezelfde wijze doen? En je persoonlijk leven? Zou je iets veranderen, iets verbeteren? Zou je meer doelen hebben bereikt als dat je nu bereikt hebt? Zou je meer geld op de bank hebben of een andere financiële zekerheid als dat je nu hebt? En hoe zit het met je dagelijks leven - zou dat minder frustrerend en meer lonend zijn? En hoe zou, met een andere voorbereiding of conditionering, je toekomst eruit kunnen zien? Zou het dezelfde toekomst zijn als die je vandaag wacht of zou het een betere zijn? Indien je elke dag, vanaf de tijd dat je een klein kind was, extra zelfvertrouwen, een dubbele hoeveelheid vastbeslotenheid en tweemaal de hoeveelheid geloof in het eindresultaat zou zijn gegeven? Kun je je voorstellen welke taken je makkelijker had kunnen uitvoeren, welke problemen je te boven zou zijn gekomen of welke doelen je had kunnen behalen? Uiteindelijk hangt succes toch van de persoon af. Het is de pen niet - het is de schrijver. Het is de weg niet het is de atleet die telt.

www.succesboeken.nl

25

Hoe komt het dan dat sommigen nauwkeuriger dan anderen taken ten uitvoer brengen, hun doelen makkelijker bereiken en een voller leven leiden? Kan het zijn dat diegenen, die meer “geluk” dan de rest schijnen te hebben alleen maar een klein beetje betere programmering hebben gehad? Of hebben ze misschien geleerd hoe hun oude negatieve programmering te wissen en te vervangen door een betere? Na het bestuderen van de filosofieën over, de theorieen van en de praktische methoden betreffende het beïnvloeden van het menselijk gedrag, was ik geschokt toen ik achter de eenvoud van dat ene kleine feit kwam: je zult worden waar je de meeste tijd aan denkt.

Het brein gelooft simpelweg wat je het het meeste vertelt. En wat je het over jezelf vertelt, zal het creëren. Het

Medische onderzoekers en geest- en verstandwetenschappers hadden de onderzoeken en de mazen van het doolhof van de hersenen nog niet in kaart gebracht in de omvang zoals dat vandaag de dag het geval is. Slechts enkele complexe elektro-chemische mysteries van het brein werden volledig begrepen. Pas vandaag de dag begint het brein zijn geheimen prijs te geven. Iedere dag wordt er meer vooruitgang geboekt en leren de onderzoekers om een oneindig aantal nieuwe ontdekkingen te verwachten. Er was een goede reden voor mijn opwinding over mijn herontdekking van de oude waarheid die ons vertelt: “wat we denken is wat we worden.” Er zijn tienduizenden oprechte gelovigen die, door de ene religie of de andere, diezelfde “waarheid” belijden. Voor hen is het onvermijdelijk, veronderstel ik, dat wetenschappelijk onderzoek hun claim zou aantonen: dat wij met ons eigen denken de meeste controle uitoefenen op ons leven, inclusief onze gezondheid, onze loopbaan, onze persoonlijke relaties en onze toekomst. Maar voor mij was het het wetenschappelijk begrip van hoe het proces werkte, wat mijn interesse deed ontbranden.

heeft geen keus. Op een gegeven ogenblik begreep ik dat deze simpele aanwijzing zou kunnen leiden tot een doorbraak in persoonlijke houding en optreden. Het meeste van wat we dachten te begrijpen van het menselijk brein was niets meer dan speculatie.

Wat, vroeg ik me af, als wij de werking van de geest zo grondig kunnen beginnen te begrijpen, dat we werkelijk kunnen leren hoe onze oude programmering te veranderen of te vernietigen, door middel van een nieuw specifiek woord-voor-woordprogramma?

26

www.succesboeken.nl

Je succes of falen in alles, groot of klein, zal afhangen van je programmering, wat je van anderen accepteert en wat je zegt wanneer je tegen jezelf praat.

Het is niet langer een theorie over succes. Het is een simpel maar indrukwekkend feit. Noch geluk noch verlangen heeft er iets mee te maken. Het maakt geen verschil of we het geloven of niet.

27

En wat wanneer we dit op een dusdanige manier kunnen doen dat het onze houding en ons gedrag snel kan beïnvloeden en verbeteren? Niet door jarenlange studie of training, maar makkelijk en simpel en altijd wanneer wij daarvoor zouden kiezen! Dat is precies wat het brein zal doen. Het begrijpen van deze simpele functie van onze eigen computer - het menselijk brein - is wat er aan de meeste boeken en onze motivatiegesprekken ontbrak. Een begrip van dat ene vereiste van onze mentale machine kan ons helpen een simpele maar vitale verandering teweeg te brengen in hoe we de programmering door anderen accepteren en nog belangrijker, wat we zeggen wanneer we tegen onszelf praten.

28

3 Wat werkt en wat niet

D

e ontdekking van iets nieuws en waardevols is spannend. En net als kinderen dromen over het vinden van schatkisten vol gouden dukaten en onschatbare juwelen, is er een deel van ons dat blijft zoeken naar de schat. Maar in plaats van het zoeken naar robijnen en goud was ik op zoek naar die ene kleine sleutel: één die een deur zou openen die leidt naar een beter leven voor velen. Ik was op zoek naar iets waarvan ik het gevoel had dat het ontbrak aan de boeken, boodschappen en oplossingen van velen die mij waren voorgegaan. Het werd mij duidelijk dat wanneer de uiteindelijke oplossing voor een beter leven, meer geluk en persoonlijke vervolmaking reeds ontdekt was, er iets vitaals ontbrak. Iets zo essentieels, zo belangrijk voor het hele proces van het behalen van succes, dat zonder dat, de andere oplossingen niet zouden werken. In ieder geval niet voor een langere tijd. Ik begon te beseffen dat dit “missende ingrediënt” de

www.succesboeken.nl

29

lijm zou kunnen zijn die voor het eerst alle andere elementen van succes en zelfvervolmaking aan elkaar zou hechten. Een blik om me heen vertelde me dat mijn eerste vermoedens juist waren: zelfs de best verkochte “oplossingen” voor succes bleken slechts bij een handjevol van de tienduizenden mensen die ze probeerden blijvende veranderingen te creëren. Ze zouden voor een tijdje werken en daarna zou de gemiddelde persoon terugvallen in zijn oude manier van doen. Nadat de eerste opwinding over het splinternieuwe in jezelf verwaterd raakt, maakt de droom weer plaats voor de realiteit van het dagelijkse leven. Omdat oude programmering de gewoonten controleert, zijn het die oude gewoonten die het weer overnemen. Het nieuwe doel, het veroveren van de wereld en het maken van grote veranderingen (dat in de boeken zo goed klonk) is achtergebleven om op zekere dag weer onder handen genomen te worden. Ik zou optimistischer willen zijn, maar hoeveel mensen ken je die hun leven dag in dag uit, jaar na jaar helemaal “onder controle” hebben (wat zoiets betekent als “succesvol” succesvol zijn)? Het is bewezen dat het niet onmogelijk is om dag in dag uit een vol en gelukkig leven te leiden, het is echter hoogst ongebruikelijk. Dus ondanks dat ons verteld is dat ieder van ons een

30

uiterst succesvol leven zou kunnen leven en ons specifieke instructies zijn gegeven hoe dit te doen, hebben slechts weinigen van ons het daadwerkelijk gedaan. Tenminste niet langer dan voor een paar weken of een paar maanden. Daarna is het weer terug naar de “oude” manier. Net als vroeger, leven zoals we altijd gedaan hebben, misschien met een beetje vooruitgang of gewoon rondkomend, ons afvragend waarom we het niet zo goed doen als we zouden moeten doen. Zelfs de allerbeste ideeën die we in de meest verkochte boeken hadden gevonden, zelfs die, die zeker leken te moeten werken, zouden slechts voor een tijdje werken en dan langzaam hun waarde voor ons leven verliezen. Spannende ideeën, grote doorbraken en inspiratie voor onze hersenen die zoveel te bieden leken te hebben, werden boeken die nu, slechts éénmaal gelezen, vergeten op een boekenplank staan. Zou het kunnen zijn, vroeg ik me af, dat het ontbrekende ingrediënt dat ik zocht ergens verbonden was met onze individuele programmering? Om achter dat antwoord te komen en te leren wat wel zou werken, besloot ik dat het zou helpen om eerst te begrijpen wat niet werkt – en waarom.

www.succesboeken.nl

31

Op het spoor van een verstandige oplossing Van al de zelfhelpconcepten die ik ontdekte, was het concept van “het programmeren” van de hersenen door gebruik te maken van een succesvoller “nieuw plaatje” van jezelf, het meest verstandige. Ik ben niet de eerste gedragsonderzoeker of auteur die hier achter komt. Anderen waren al tot dezelfde conclusie gekomen: alles wat je in je hoofd stopt op wat voor manier dan ook, is ook alles wat je op de één of andere manier zult terugkrijgen. Ofschoon niet elke schrijver op het gebied van zelfontwikkeling tot dezelfde conclusies is gekomen (omdat ze het probleem op een andere manier bekeken), waren er een paar die boeken hadden geschreven en miljoenen de weg hadden laten zien naar een beter leven – al dan niet permanent, dan toch tenminste voor een tijdje. En terwijl zij anderen in de richting van geluk en een overvloedig leven leidden, was ik bezig de grote filosofieën over succes te bekijken.

krijgen, doelen stellen, met anderen omgaan, tijdsbeheersing of in het algemeen over “succesvoller te zijn”. Ik probeerde de technieken van succes zelf uit en sprak met tientallen anderen, die vanuit verschillende achtergronden hetzelfde gedaan hadden. Ik sprak langdurig met leiders van succesvolle bedrijven wiens zaak het is om ons succes te verkopen. Ik sprak met de klanten die de seminars bijwoonden, de boeken kochten of naar de cassettes luisterden. Ik sprak met de werknemers van de bedrijven die het verkopen van succesformules als onderneming aanpakten, om erachter te komen of zij ook de principes die hun bedrijven promoten, toepasten. Om te leren wat werkelijk “werkt” en wat niet, verdiepte ik mij in de wereld van het succes, elk facet van dat fascinerende gebied van binnen naar buiten onderzoekend. Ik raadpleegde de leiders van de industrie. Ik onderzocht hun methoden, hun systemen en hun “oplossingen”.

Na een tijdje begon ik te analyseren waarom slechts een paar van de succesprincipes werkten en waarom de meesten niet. Ik bestudeerde de filosofieën over succes, analyseerde de lijst met instructies – de “hoe-stappen” over het maken van meer geld, de betere manager zijn, gewicht verliezen, depressies te boven te komen, een betere baan

Gedurende deze jaren van observeren, technieken toepassen en het analyseren van de resultaten van anderen, bleef ik mij de vraag stellen: als er zoveel goede oplossingen zijn, waarom creëren ze dan niet een permanente verandering in ons leven? Wat doet zoveel mensen die een boek lezen over zoiets waardevols als bijvoorbeeld “positief denken”, besluiten om anders te denken en uiteindelijk zes maan-

32

www.succesboeken.nl

33

den later, weer net zo te denken als ze deden voordat ze het boek hadden gelezen? Uiteindelijk kwam ik tot enkele heldere conclusies over “het verbeteren van jezelf”: 1) De meeste auteurs zitten op het goede spoor. Voor het grootste gedeelte komen ze over als eerlijke, zorgzame mensen – echte gelovers in wat het allerbeste is voor het menselijk ras.

Je bent al of niet op de hoogte van de soort “zelfhelp”concepten waar ik over praat. In het geval je niet veel tijd hebt besteed aan het verbeteren van jezelf door het lezen van zelfhelpliteratuur zal ik je een opsomming geven van de meest populaire lesstof. De literatuur vertelt ons dat, als je succesvoller wilt worden je moet:

Geloven in jezelf. Je prioriteiten op een rij zetten. Je eigen verantwoording nemen. Je eigen toekomst scheppen. Focussen op wat je wilt. Leren de uitkomst van je doelen te visualiseren. Niemand je lot voor je laten bepalen. Creatief zijn. Groot denken. Stress beheersen. Agressief en assertief zijn. Positief denken. Je eigen koers uitstippelen. Specifieke doelen stellen en ze vaak herzien. Elke dag wat tijd spenderen aan het verbeteren van je geest. Terugblikken op je resultaten en ze zonodig bijstellen. Tolerant zijn. Alles met liefde doen. Niet haten. Moed hebben. Erkennen dat het meeste wat we over het leven geloven een illusie is. Eerlijk zijn. Hard werken. Geloven dat geld goed is en naar je toe zal komen. Hoop hebben. Wanneer je instemt het te doen ervan genieten. Sterk zijn.

34

www.succesboeken.nl

2) Wanneer je hun advies opvolgt, zal het meeste ervan helpen. 3) Wanneer je stopt met het opvolgen van hun advies, zal het onvermijdelijk ophouden te werken. Sommi ge van de “succesprincipes” die ik bestudeerde, werk ten (zonder voortdurende inspanning) langer dan an deren. Alhoewel, niets dat je maar één keer leest is blijvend. Geen van de zelfhelpprogramma’s blijft zelfstandig werken zonder constante versterking.

Dertig jaren van “hoe”

35

Affectie tonen. Je tijd beheersen. Je goed kleden. Jezelf leren te verkopen. Rust nemen. Geloven in een “betere ik”. De juiste dingen eten. Verstandig leven. Assistentie verlenen aan anderen. Gemotiveerd blijven. Mediteren. Optimistisch zijn. Anderen vertrouwen en vertrouwen waard zijn. Erkennen dat succes meer is dan geld. Vriendelijk zijn. Het “grote plaatje” zien. Zorgen voor details. Je organiseren. Niets uitstellen. De baas blijven. Fit blijven. Problemen als “kansen” zien. Zoveel mogelijk over je werk leren. Niet bang voor succes zijn. Royaal tegen anderen zijn. Geloven in God. Een beetje hoger reiken dan je dacht te kunnen. Actie nemen. Nooit opgeven.

Er is mij verteld dat als je dit alles zou doen je succesvol zult zijn. Ook al was ik sceptisch, ik moest het toegeven. Als je het beste van al het zelfhelp- of zelfverbeteringsonderricht dat ons ter beschikking staat combineert, dan zal het duidelijk zijn dat men ons de meeste “sleutels naar succes” gegeven heeft. Als dat waar is - en ik geloof dat dat zo is – wat gaat er dan verkeerd? Als de principes en in veel gevallen zelfs de gedetailleerde instructies helder voor ons zijn uitgetekend, waarom hebben we dan meer boeken nodig, meer oplossingen en meer herinneringen? In het afgelopen jaar werd de omzet van zelfhelpboeken en -materiaal alleen al in de Verenigde Staten op meer dan $400 miljoen geschat! Dat is een behoorlijke industrie. Wat ontbreekt er bij dat alles? Wat is de ontbrekende sleutel? Wat zou de puzzel compleet maken en ieder van ons voortdurend, individueel succes en vervolmaking bieden?

36

www.succesboeken.nl

De ontbrekende ingrediënten In mijn analyse van wat wel en wat niet werkt, vond ik drie ingrediënten die duidelijk aan bijna alle literatuur ontbraken.

37

1) Het eerste ontbrekende ingrediënt is duurzaamheid. Alle “externe” oplossingen zijn tijdelijk. Zelfs de beste ideeën werken maar voor een tijdje. Zonder constante attentie en inzet volgen zelfs de meest opwindende succesdoorbraken hun eigen koers en belanden uiteindelijk op onze lijst van “goede ideeën” en “goede voornemens”. Sommige boden een ingebouwde manier om ze langer werkende te houden. Ik moet nog een boek vinden dat van de plank springt, je iedere morgen op de schouder klopt en zegt: “Hé, herinner je je mij nog? Herinner je je wat ik je heb geleerd? Waarom ben je dat dan niet meer aan het doen?” 2) Het tweede ingrediënt dat ontbreekt aan de meeste literatuur is kennis van het fysiologische proces van de menselijke geest – gebaseerd op wat we nu weten over feitelijke geest- en breinfuncties.

Zonder een begrip van het werkelijke proces waarmee het menselijk brein informatie accepteert (programmering) en op zijn beurt reageert, dirigeert en ons controleert is het moeilijk (of onmogelijk) om een succesplan te maken dat werkt en onbeperkt blijft werken. Het brein bestuurt het schip. Als je een blijvende verandering van welke aard dan ook wil aanbrengen, dan zul je de regels moeten volgen. Wanneer je een verandering wil aanbrengen die blijft

38

hangen, dan moet je dat doen op de manier zoals de hersenen werken. 3) Het derde ontbrekende ingrediënt en het meest belangrijke van allemaal, is een nieuw pakket, woord-voorwoord aanwijzingen, een nieuwe programmering van het onderbewustzijn (het controlecentrum van de hersenen).

Dat betekent een specifiek “programmerend vocabulaire” dat op een specifieke manier wordt verwoord. Dat iedereen op ieder moment zou kunnen toepassen, om de oude programmering te wissen en te vervangen door positieve, productieve nieuwe aanwijzingen. De enige oplossing die alle drie ontbrekende ingrediënten omvat, heet self-talk.

Denk eens voor een ogenblik aan enkele van de dingen die je in je leven zou willen volbrengen of bereiken – of zelfs de kleinste zaken in je leven die je momenteel zou willen veranderen. Je doel zou kunnen zijn om meer inkomen te creëren, een beter gezinsleven te hebben, je beter te bekwamen, het beter op school te doen, het beter op je werk te doen. Welke methode je ook kiest om te veranderen, tenzij je eerst begint je oude “programmering” te veranderen, de jaren van conditionering die je alles op de oude manier laat doen, is de uitkomst waarschijnlijk dat wat je wilt bereiken niet zal werken – of niet lang zal duren.

www.succesboeken.nl

39

4 Nieuwe ontdekkingen

G

edurende de laatste paar jaar hebben de neurowetenschappers geleerd dat veel van hetgeen we vermoeden omtrent het menselijk brein waar is: het brein opereert net als een computer. Maar zo simpel is het natuurlijk niet. Ten eerste is het brein in vele opzichten veel krachtiger dan de meeste computers die we tot nu toe gemaakt hebben. Alhoewel een volwassen menselijk brein slechts zestienhonderd gram weegt (ongeveer drie pond) en meer op een grijze klomp bloemkool lijkt dan op een desktopcomputer, functioneert het brein op sommige manieren net als de door mensenhanden gemaakte computers. In niet-technische termen, een computer heeft drie basisonderdelen: een beeldscherm, een toetsenbord en een programmaschijf. Het beeldscherm gebruiken we om het programmeren van de computer visueel weer te geven. Het beeldscherm laat ook de resultaten zien, de woorden, nummers of plaatjes die de computer voor ons moet op-

40

www.succesboeken.nl

41

slaan of berekenen. Het toetsenbord, dat veel weg heeft van het toetsenbord van een typemachine, gebruiken we om de aanwijzingen en informatie in te typen die we de computer willen geven. En de schijf (in een computer over het algemeen “harddisk” genoemd) is een dun schijfje van magnetisch materiaal waarop we de informatie kunnen schrijven. Wat we ook op deze schijf opnemen of programmeren, het zal er altijd op blijven staan totdat iemand het verandert, door oude informatie uit te vegen en het leeg te laten of door het inbrengen van nieuwe informatie. Ieder van ons, ook ons brein, heeft soortgelijke onderdelen. Bij ons is het computerscherm te vergelijken met ons uiterlijk en onze acties – dat wat we “tonen” aan de wereld om ons heen. Bij een mens is het computertoetsenbord te vergelijken met onze vijf zintuigen. Alles wat we horen, zien, proeven, voelen en ruiken of alles wat we onszelf vertellen is in ons brein “geprogrammeerd” via ons toetsenbord: onze vijf zintuigen. Een computer gebruikt een harddisk voor het bewaren van het programma en de informatie die via het toetsenbord wordt ingevoerd. In de menselijke computer is de harddisk ons onderbewustzijn. Alles wat we meemaken wordt opgenomen – geprogrammeerd – in ons onderbewustzijn. Als je verstand hebt van computers, zal mijn gesimplificeerde uitleg duidelijk en gemakkelijk te begrijpen zijn.

Als computers vreemde wezens voor je zijn, is het belangrijk om slechts te begrijpen dat wat er ook in je eigen “mentale” computer wordt geprogrammeerd permanent wordt geprogrammeerd. Dit betekent dat wat voor programmering je tot nu toe ook hebt ontvangen, dat net zo belangrijk en blijvend is als wat voor “programma” dat in de meest krachtige, door mensenhanden gemaakte computer is ingetikt.

42

www.succesboeken.nl

Het controlecentrum Om het ingewikkelde proces te helpen vereenvoudigen van hoe en waarom de programmering van het menselijk brein ons zo beïnvloedt, zullen we een snelle, denkbeeldige blik in de controlekamer van het brein werpen. Dat is dát gedeelte van het brein waar de commando’s worden ontvangen en waar alle opdrachten gegeven worden – dat gedeelte van het brein dat ons goed laat voelen, hard laat werken en dingen laat bewerkstelligen. Of, indien niet zo goed gedirigeerd, ons vertraagt, de uitkomst laat vrezen en ons abrupt op onze weg stopt. Stel je eens voor in het controlecentrum van het brein voor een muur te staan die compleet bedekt is met letterlijk tienduizenden lichtschakelaars, zoals de lichtschakelaars in ons huis. Eén deel van lichtschakelaars controleert onze buien. Een ander deel regeert onze gezondheid. Weer een an-

43

dere groep schakelaars controleert onze emoties, een andere ons doelmatig plannen en weer een andere onze hoop en dromen. Een ander is verantwoordelijk voor hoe we handelen, hoe we bewegen, zitten, staan, lopen, zien, spreken, reageren en antwoorden. Alles van ons – ons geheugen, ons (be)oordelen, onze houding, onze angsten, onze creativiteit, logica en geest – wordt gecontroleerd door de schakelaars in onze mentale controlekamer. Wanneer wat voor opdracht dan ook naar het controlecentrum wordt verzonden, worden de juiste aanwijzingen naar het juiste schakelpaneel gestuurd. Binnen een fractie van een seconde worden sommige van de schakelaars aan- of uitgezet. Binnen het brein zelf zendt een netwerk van biljoenen zenuwen en elektrochemische schakelaars, die zenuwzenders genoemd worden, boodschappen naar alle delen van het brein, het juiste deel van schakelaars selecterend die op hun beurt delen van ons “aan” en delen van ons “uit”zetten. De oneindig kleine chemische ontvangstcentra van het brein beantwoorden aan bijna onmerkbare elektrochemische signalen, die bijna onmeetbare, maar krachtige chemische substanties aan ons brein, ons centraal zenuwstelsel leveren en aan ons lichaam – dat op zijn beurt alles wat we doen controleert of beïnvloedt. Het is de verantwoordelijkheid van het brein om voor ons te zorgen. Dat doet het door constant onze behoef-

ten te bepalen en sommige delen van ons systeem de noodzakelijke acties te laten plegen. Het brein reageert automatisch op elk van de onbewuste elektrochemische, mentale en fysieke opdrachten – die er principieel voor zorgen dat we in leven gehouden worden.

44

www.succesboeken.nl

De biochemische elektrische impulsen genaamd “gedachten” Maar het brein reageert ook automatisch op een andere vorm van opdrachten – een andere exceptioneel onweerstaanbare elektrische impuls die de schakelaars binnen het brein ook aan- en uitzet. Deze elektrische impulsen, deze speciale mentale opdrachten die ons dirigeren en controleren, heten gedachten. Elke gedachte die we denken, elke bewuste of onbewuste gedachte die we tegen onszelf zeggen, wordt vertaald in elektrische impulsen die op hun beurt de controlecentra in ons brein dirigeren om ieder ogenblik van elke dag elektrisch en chemisch elke beweging, elk gevoel, elke actie die wij ondernemen te beheren en te controleren. Wat voor “gedachten” je ook hebt geprogrammeerd in jezelf of anderen hebt toegestaan in je te programmeren, ze beheersen, dirigeren en controleren alles van je. Vanaf de dag dat we geboren zijn, hebben we een dui-

45

zelingwekkende hoeveelheid programmering ontvangen. Men zou een immense computer nodig hebben om alleen al het aantal individuele deeltjes met informatie dat we gedurende één jaar vanuit de wereld om ons heen ontvangen, te berekenen. Een gedeelte van de programmering is voor de hand liggend, maar van het meeste zijn we ons niet eens bewust dat we het ontvangen. De voor de hand liggende programma’s zijn díe commentaren, vragen en beweringen, die direct aan ons gericht zijn. Er is ons door onze ouders en andere volwassenen verteld wat we wel of niet konden doen. Er is ons verteld waar we goed in waren en waar niet in. Er is ons verteld hoe we eruit moeten zien. Er is ons verteld wat te verwachten, waarin te geloven, hoe te handelen en wat te doen of niet te doen. Omdat het van kindsaf aan, helemaal afhankelijk van anderen, belangrijk voor ons overleven was om te luisteren en te geloven wat anderen zeiden, leerden we te accepteren wat anderen ons vertelden en we leerden het te geloven.

46

5 We leren geloven

W

at volwassenen ons als kind vertellen heeft een ongelofelijk effect op ons. Het vormt wat wij geloven omtrent het meeste van hetgeen om ons heen gebeurt, en bijna alles wat we over onszelf geloven. Ik herinner me nog de tijd dat ik als leerling op de lagere school meer dan wat dan ook een muziekinstrument wilde bespelen en lid wilde worden van de schoolband. Samen met tien of twaalf andere leerlingen uit mijn klas besloot ik te proberen om bij de band te komen. Nadat mij een compleet vreemd muziekinstrument was overhandigd en ik probeerde om er voor de bandinstructeur, mijn klasseleraar en de andere leerlingen muziek uit te krijgen, werd ik weggestuurd. Ik wist dat ik het niet goed gedaan had. Maar het was een uur later, na het optreden van de laatste leerling van die dag dat ik de bandinstructeur mijn klasseleraar hoorde vertellen dat ik niet alleen niet in de band zou mogen spelen, maar dat ik geen enkel muzikaal talent had en nooit in staat zou zijn om een instrument te bespelen.

www.succesboeken.nl

47

Wat een ongelofelijke programmering voor een twaalfjarig jongetje, wiens hartewens het was om te leren spelen! Het werkte, ik hoorde van iemand anders dat ik geen muzikaal talent had en ik geloofde het. Ik accepteerde als vaststaand feit dat ik geen muzikaal talent had en het ook nooit zou krijgen. Pas jaren later verzamelde ik voldoende moed om een piano te huren en in het geheim een paar noten te leren. Met niemand in de beurt om me eraan te herinneren dat ik niet kon spelen. Ik heb nooit de bekwaamheid ontwikkelt die ik wilde hebben. Maar ik leerde na zo’n twintig frustrerende jaren dat de schoolband-dirigent fout zat. Maar ik geloofde hem.

Onbewuste conditionering door anderen

Hier is een ander, tegenovergesteld voorbeeld. De jonge Michael, die op zesjarige leeftijd vaak voor een praatje de op leeftijd zijnde buurman bezocht, zat veilig buiten het gezichtsveld maar binnen gehoorafstand boven aan de trap, gereed om naar bed te gaan, toen de buurman langs kwam. De kleine Michael hoorde dat de oude man zijn moeder vertelde dat Michael erg creatief was en dat hij wist dat Mike zou opgroeien om creatieve dingen te doen. Nu, tientallen jaren later, werd Mike Vance directeur van de Walt Disney Universiteit en meer recentelijk door zijn persoonlijke consultaties en zijn werk met zeer grote bedrijven en organisaties over de hele wereld, misschien wel de grootste creativiteitstrainer van de Verenigde Staten!

Een gedeelte van onze programmering ligt voor de hand. Het komt, krijgt onze aandacht en eist onze reactie. Maar veel van onze programmering is niet zo waarschijnlijk. Het meeste hiervan was subtieler. Elke dag ontvangt ieder van ons een eindeloze stroom van opdrachten, aanwijzingen, controles, beweegredenen en verwachtingen van anderen. Alles om ons heen duwt, eist of overtuigt ons. Zelfs als volwassenen worden we geconfronteerd met een stortvloed van invloeden terwijl we ons van de meesten niet eens bewust zijn. We zijn als schepen met ontelbare kapiteins die allemaal proberen ons te dirigeren op hun eigen koers voor hun eigen doeleinden.

48

www.succesboeken.nl

Kleine Michael hoorde, per ongeluk, een klein “programma” over zichzelf. En kleine Michael geloofde het. Helaas heeft onze eigen programmering niet zoveel voor ons gedaan. Kun je je het aantal keren voorstellen dat een kind de onschuldige, maar ondoordachte woorden, “jij zult nooit veel betekenen” heeft gehoord of verteld is dat “die sport”, “die carrière”, “die vriend” of “die droom” juist niet voor hem of haar was? Stel je eens voor wat onze gretige en open jonge gewetens hebben waargenomen en geloofd.

49

Zij zijn zich er niet van bewust, dat ze ons schip op een dwaalspoor brengen. Zolang jij en ik anderen toestaan ons op een manier te programmeren die zij kiezen, zijn we zonder enige twijfel, zonder eigen controle, overgeleverd aan de kuren van een onbekend noodlot. Terwijl we niet in de gaten hebben dat we de vervolmaking van onze eigen toekomst in de waagschaal stellen. Waarom brengen zoveel therapeuten hun patiënten terug naar die tijd van hun jeugd, toen het probleem gecreëerd werd? Omdat het daar is waar de overtuigingen beginnen. Dat is waar zich de angst, het trauma of de eigen identiteit begint te vormen. Vanuit deze vroegere jaren vormde ieder van ons een beeld van zichzelf. Het maakte geen verschil of het beeld dat we van onszelf hadden gemaakt waar was of niet. Onze ervaringen, ons accepteren van wat we van anderen hebben gehoord en wat we onszelf vertelden, werd de basis voor de mentale programmering die ons vandaag de dag bestuurt. Uiteraard is niet alle programmering van vroeger van de verkeerde soort geweest. Een deel was zelfs erg goed. De meesten van ons hebben de liefde en de bezorgdheid van anderen ondervonden. En de meesten van ons zijn van tijd tot tijd geraakt

50

door visioenen van een positief geloof in onszelf. We hebben ouders gehad die hun bezorgdheid door aanmoedigingen weerlegden. We hebben trainers, leraren en vrienden gehad die het beste verwachten. Terwijl we opgroeiden had ieder van ons van tijd tot tijd zijn successen. Maar in het beste geval hebben we slechts een gedeelte van onze levensprogramma’s voor ons laten werken. Stel je eens voor wat je zou kunnen doen wanneer je de programma’s in je onderbewustzijn, die je nog steeds tegenwerken kan vernietigen en vervangen door een verfrissend nieuw programma van absoluut geloof. Een bijna onbewust, automatisch nieuw programma dat voor je aan het werk zou gaan – de hindernissen vervangend door een verfrissende nieuwe blik op het leven voor je. Ik vroeg eens een vrouw die honderdtwintig pond was afgevallen, wat ze had gevoeld na het behalen van haar doel om gewicht te verliezen. Haar antwoord was: “Ik voel me alsof ik honderdtwintig pond ben afgevallen!” Ik begreep haar vreugde. Wanneer je ooit eens in een sportschool bent, loop dan eens naar de afdeling met gewichten en probeer eens honderdtwintig pond te tillen! Stel je eens voor, ook al is het slechts voor één dag, alle extra gewicht van zelfonzekerheid en gebrek aan

www.succesboeken.nl

51

Eerder bespraken we hoeveel van de programmering die ieder van ons ontvangen heeft van de verkeerde soort is: dat zoveel als vijfenzeventig procent of meer van alles dat is opgenomen en in ons onderbewust-

zijn is opgeslagen, nonproductief is en ons tegenwerkt – kort gezegd, we zijn geprogrammeerd om niet te slagen! Laten we zeggen dat ik je vanavond bel en je zeg dat ik zojuist een 747-vliegtuig heb gecharterd om naar Hawaï te gaan en je, met je familie of vrienden, uitnodig om mee te gaan! We zouden allemaal voor een schitterende vakantie van twee weken (alle onkosten inbegrepen, natuurlijk!) naar Hawaï vliegen. Maar laten we nu eens zeggen dat, net wanneer we aan boord van het vliegtuig gaan, we de navigator tegen de gezagvoerder horen praten. We horen hem de gezagvoerder vertellen dat de boordcomputer – de computer die het vliegtuig vliegt – verkeerd geprogrammeerd is: hij is zo geprogrammeerd dat vijfenzeventig procent van de instructies die het vliegtuig moeten besturen verkeerde instructies zijn! Wanneer je zou weten, dat de boordcomputer van het vliegtuig verkeerd geprogrammeerd is, wat zou je daarna doen? Je zou uit het vliegtuig stappen! Je zou zeker niet aan boord van een vliegtuig willen zitten dat een verkeerd computerprogramma had. Je weet dat het vliegtuig één van twee dingen doet: het zou óf op een verkeerde plaats landen (geen prettige gedachte terwijl je over de oceaan vliegt) óf het zou neerstorten! En dat is nou juist precies het soort programma dat

52

www.succesboeken.nl

geloof in jezelf dat je met je meedraagt te verliezen. Denk eens aan hoe snel je zou kunnen rennen! Denk eens wat je beginnend vanaf morgen zou kunnen doen, wanneer de boeien van slechte gewoonten, oude conditionering en zelfonzekerheid plotseling weg zouden zijn! Zoals je waarschijnlijk al hebt geraden, heb ik je niet zover gebracht om je alleen te vertellen dat dit soort van vrijheid onmogelijk is of buiten het bereik van ieder van ons zou zijn. Je kunt niet alleen die vrijheid voor jezelf bereiken, maar we zullen zien dat er een aantal praktische stappen zijn die je kunt nemen om de vrijheid van een zichzelfbesturend geweten een permanent onderdeel van je dagelijks leven te maken. Je hebt de benodigde uitrusting al. Je bent geboren met al het benodigde om het leven te leven op een hoogst exceptionele en waardevolle manier. Het maakt geen verschil wat je in het verleden hebt gedacht of hebt gedaan. Je kunt vanaf deze dag wanneer je daarvoor zou kiezen een klein beetje veranderen om veel te winnen.

Je persoonlijke boordcomputer

53

de meesten van ons hebben. Geen wonder dat dingen niet werken! Geen wonder dat we dromen, hopen, proberen, worstelen, ons redden, ons doel voorbij schieten of falen! Geen wonder dat we meer uit het leven zouden willen halen, sommige problemen zouden willen oplossen of sommige doelen zouden willen bereiken – maar er niet toe in staat lijken. We hebben een slecht programma! We hebben onze doelen proberen te verwezenlijken terwijl onze eigen boordcomputer geprogrammeerd was om ons tegen te houden!

Wil je leven met een slecht programma? Wil je de rest van je leven doorgaan, letterlijk overgelaten aan de genade van een programma dat je niet wilt? Dat hoef je niet. Je kunt bijna elke conditionering die je ooit ergens in je leven hebt ontvangen, vernietigen. Het maakt absoluut geen verschil wie, waar, wat, waarom of hoe je in het verleden geweest bent. Het maakt geen verschil wat je over jezelf hebt gedacht of wat anderen over je hebben gedacht. Het maakt geen verschil welke omstandigheden het leven in je schoot geworpen heeft. Je kunt jezelf de leiding geven.

wissen en vervangen door een gezonde, nieuwe, positieve, productieve vorm van programmering. En het is eenvoudig. Wis en vervang. Het enige dat je moet doen is leren hoe je tegen jezelf moet praten.

Een nieuwe set aanwijzingen Als we onze houding en ons gedrag alleen al door het wijzigen van onze programmering kunnen veranderen, dan hoeft niemand van ons door te gaan zich door het leven te worstelen met oude, negatieve programmering die ons naar beneden haalt of tegenhoudt. Als we maar kunnen leren om specifieke, productieve nieuwe aanwijzingen aan onze geest te geven, dan hebben we een kans om dingen te laten werken – en te laten blijven werken.

Nu bent jij aan de beurt. Je kunt herprogrammeren. Je kunt het oude negatieve, nonproductieve, tegen-je-werkende programma

Toen ik erachter kwam dat we door het wijzigen van onze programmering een verandering in ons leven zouden kunnen aanbrengen, zag ik voor het eerst een scheur in de muur van de 148.000 negativiteiten, twijfels en vernietigend ongeloof die een ieder van ons had opgebouwd. Ik begon te geloven dat hetgeen ons tegenhield en ons versloeg, zelf te verslaan zou zijn. Ik realiseerde me dat er een spannende nieuwe toekomst mogelijk is voor iedereen die voor de muur staat, wachtend om erdoor te breken.

54

www.succesboeken.nl

55

Wat is het een spannend besluit om door die muur heen te breken. Een ieder van ons kan dat doen. Wanneer we eenmaal herkennen wat de werkelijke muur is, dan kunnen we hem voorbijgaan.

6 De muur

W

e praten allemaal continu tegen onszelf. Onze self-talk kan gesproken woord zijn of onuitgesproken gedachten. Het kan de vorm aannemen van gevoelens, impressies of zelfs woordloze fysieke reacties, de steen op de maag die we voelen wanneer we verrast of geschrokken zijn of de opwelling die komt bij opwinding of vreugde. We zijn denkmachines die nooit stoppen. Van kinds af aan hebben we alles wat er om ons heen gebeurde, bekeken, beluisterd, gezeefd, gesorteerd, geanalyseerd, beoordeeld, gecatalogiseerd en opgeslagen. Het meeste van onze self-talk is onbewust. We zijn er niet eens van op de hoogte. Op sommige momenten komt onze self-talk in gevoelens die niet in woorden uit te drukken zijn. Op andere momenten komt het in kleine flitsen, gedachtenflikkeringen die nooit echt vlam vatten of helder genoeg schitteren of lang genoeg duren om duidelijk doordachte en begrepen ideeën te worden.

56

www.succesboeken.nl

57

Al onze gedachten, alle plaatjes in onze geest zijn altijd verbonden met iets dat we al kennen. Wanneer je een nieuwe gedachte of een nieuwe plaatje gegeven zou worden, één die je nog nooit gedacht of verbeeld had, zou je brein onmiddellijk in je gedachten iets anders zoeken om de nieuwe informatie aan te verbinden. Om het zin te geven, om je te helpen het te begrijpen. Elke nieuwe gedachte die je denkt, heeft een paar oude gedachten om zich aan vast te klampen nodig om op z’n plaats te kunnen vallen. Wanneer je iets nieuws verteld wordt, zal je brein in een fractie van een seconde letterlijk miljoenen mentale dossierkasten doorzoeken die gevuld zijn met elk idee of elke gedachte of impressie die je ooit hebt opgeslagen. In diezelfde fractie van een seconde zal je brein, gebaseerd op de reeds in je mentale dossiers opgeslagen informatie, direct een bericht sturen. Wat moet je voelen bij deze nieuwe gedachte, waar moet het opgeslagen worden? Moet je het wel accepteren, geloven, houden en gebruiken of juist afkeuren, niet geloven en het weggooien? Hoe meer geloof we ergens in hebben hoe vaker we andere ideeën die hetzelfde zijn zullen accepteren. Hoe meer dossiers we in onze mentale dossierkasten hebben die iets over onszelf vertellen, hoe meer we andere gedachten en ideeën zullen accepteren die hetgeen dat al is opgeslagen ondersteunen en bewijzen.

58

Hoe vaker je op een bepaalde manier over jezelf denkt, hoe vaker je op diezelfde bepaalde manier over jezelf zult blijven denken! Hoe vaker je op een bepaalde manier over iets denkt, hoe vaker je zult geloven dat dat is zoals het werkelijk is. De hersenen werken op deze manier omdat ons brein altijd zal proberen om elk nieuw ding te verbinden aan iets waarin je al gelooft. Het begrijpen van dit alles maakt het ons eenvoudiger te begrijpen waarom het zo moeilijk is om oude honden nieuwe trucjes te leren, ons denken te veranderen of om ons los te maken van de ideeën waar we zo stevig aan verankerd zijn. Het vertelt ons ook waarom. Hoe langer je ergens in gelooft, hoe moeilijker het wordt om dat te veranderen. Hoe langer je de gedachte geaccepteerd hebt, hoe meer “waar” hij is.

In onze mentale controlecentra overvullen we de dossiers die ons, hetgeen we ons het meeste hebben aangepraat, ondersteunen en verwijderen we alles wat daar niet mee overeenstemt. En ondertussen, houden we ons in heerlijke onwetendheid van iets over onszelf. Iets dat een verschil in ons leven kan maken: iets over onszelf, dat de waarheid heet.

www.succesboeken.nl

59

Een zelfgebouwde muur van negatieve self-talk

of je iemand kent die iets dergelijks zegt of dat jezelf zoiets als dit zegt:

Door de jaren van oplossingen-zoeken heen, op speurtocht naar een meer praktische manier van permanente zelfverbetering bemerkte ik dat, terwijl de meeste selftalk onbewust of ongemerkt gaat, sommige self-talk oogverblindend voor de hand lag en niet verbazingwekkend, duidelijk zelfvernietigend was. Alhoewel sommige self-talk die ik mensen hoorde gebruiken opbouwend en nuttig was, was het meeste het tegenovergestelde – het soort self-talk dat nonproductief en zelfvernietigend was. Elke keer wanneer ik een voorbeeld van dit soort “negatieve” self-talk hoorde, schreef ik het op. Na een tijd bevatte mijn lijst honderden self-talkbeweringen die dagelijks door mensen geuit werden. De meeste mensen die negatieve self-talk gebruiken, zijn zich er niet van bewust wat ze zeggen. Weinigen, indien ze er überhaupt al zijn, zijn zich bewust van de kracht van de programmering – de negatieve programmering – die ze zichzelf geven. Als alles wat je jezelf over jezelf vertelt een opdracht aan je onderbewustzijn is, dan geef je elke keer dat je zo’n verklaring uit je onderbewustzijn de opdracht je de persoon te laten worden die je zojuist hebt beschreven – negatief! Hier zijn slechts een paar voorbeelden van herhaaldelijk gebruikte negatieve self-talk. Kijk terwijl je ze leest

Ik kan geen namen onthouden. Het wordt weer één van die dagen! Het heeft geen zin! Ik weet zeker dat het niet lukt! Nooit gaat er iets bij me goed. Dat is nou mijn geluk. Ik ben zo onhandig. Ik heb het talent niet. Ik ben nou eenmaal niet creatief. Van alles wat ik eet, kom ik aan. Ik kan mezelf niet op orde krijgen. Vandaag is mijn dag niet! Ik kan mij de dingen die ik wil niet veroorloven. Ik weet nu al dat ik het niet leuk vind. Wat ik ook doe, ik schijn maar niet af te vallen. Ik heb nooit tijd genoeg. Ik heb daar het geduld niet voor. Dat maakt me nou echt kwaad! Weer een blauwe maandag verloren! Wanneer zal ik het ooit leren! Ik word al ziek wanneer ik er alleen al aan denk. Soms haat ik mezelf gewoon. Ik ben nou eenmaal niet goed genoeg! Ik ben te verlegen. Ik weet nooit wat te zeggen. Met mijn geluk maak ik geen enkele kans!

60

www.succesboeken.nl

61

Ik ben niets waard zonder mijn eerste kop koffie ‘s morgens. Ik ben er niet bij vandaag. Ik heb het ook nooit goed! Ik kan het gewoon niet meer hebben! Ik haat mijn werk. Ik word altijd verkouden deze tijd van het jaar. Ik ben daar niet voor uit het juiste hout gesneden. Ik ben echt aan het eind van mijn Latijn. Je kunt niemand meer vertrouwen! Ik kan dit gewoon niet hebben! Ik schijn nooit ergens op tijd te kunnen komen. Ik kan nooit uit mijn woorden komen. Als ik maar slimmer was. Als ik maar groter was. Als ik maar meer tijd had. Als ik maar meer geld had. ... etc., etc., etc.

Ik wil stoppen met roken, maar schijn het maar niet te kunnen opgeven. De dingen schijnen voor mij gewoon niet goed uit te komen. Ik heb gewoon niet meer de energie die ik had. Ik ben echt uit vorm. Ik heb aan het einde van de maand nooit geld over. Waarom zou ik het proberen, het werkt toch niet! Ik ben daar nooit goed in geweest. Mijn bureau is altijd een puinhoop! Het enige geluk dat ik ken, is ongeluk! Ik win nooit wat! Ik heb het gevoel dat ik het wel heb gehad. Iemand is mij altijd voor! Niemand vindt mij aardig. Ik krijg nooit rust! Het lijkt alsof ik altijd platzak ben. Alles wat ik aanraak slaat op tilt. Niemand wil me betalen wat ik waard ben. Soms wens ik dat ik nooit geboren was! Ik ben gewoon niet goed in rekenen. Ik val af maar naderhand komt het er meteen weer aan. Ik word zo depressief! Het lijkt alsof ik niets gedaan krijg! Niets schijnt voor mij goed te gaan! Ik ben nou eenmaal geen verkoper. Dat is onmogelijk! Dat kan op geen enkele manier! Ik verstijf altijd wanneer ik voor een groep sta.

Stel je eens voor, zittend aan het toetsenbord van je computer terwijl je bezig bent, dat je deze opdrachten geeft aan je computer. En stel je eens voor dat je computer alles zou doen waartoe je hem opdracht geeft. Dat is nou precies wat we doen met onze computers! Het is geen wonder dat zaken verkeerd gaan! Het is geen wonder dat dingen niet goed uitpakken! Wanneer je computer – die je vliegtuig vliegt, verkeerd geprogrammeerd is, kun je onmogelijk zo succesvol zijn

62

www.succesboeken.nl

63

als je zou willen zijn – je kunt niet komen waar je wilt

zijn!

Leven met de resultaten Op een dag lunchte ik met een vriend, een motiverend spreker en auteur. We zaten in de coffee-shop van een groot hotel in Las Vegas. Terwijl we op onze lunch zaten te wachten, discussieerden we over negatieve selftalk en becommentarieerden we hoe we uiteindelijk het resultaat werden van wat we tegen onszelf zeiden. Tijdens onze discussie kregen we hiervan een perfect voorbeeld. Toen onze serveerster onze tafel naderde, de beide armen volgeladen met borden, struikelde ze en liet een lading warm eten op de tafel en de vloer voor ons vallen, hardop uitroepend, “O, ik ben toch zo onhandig!” Mijn vriend en ik waren zojuist getuige van een eersteklas voorbeeld van het resultaat van de simpelste negatieve self-talk. Ik weet niet hoe vaak de serveerster zichzelf daarvoor al had verteld dat ze onhandig was. Maar ze had het ongetwijfeld vaak genoeg tegen zichzelf gezegd om te geloven dat het waar was en om het te laten gebeuren! Laten we iets gewoons als het niet kunnen onthouden van namen als ander voorbeeld nemen. Je hebt jezelf misschien vijfentwintig jaar lang verteld: “Ik kan nooit namen onthouden.”

64

Dan ga je op een avond naar een feestje. Je wordt voorgesteld aan iemand van wie je de naam wilt onthouden en je zegt tegen jezelf: “Ik zal de naam van deze persoon onthouden.” Wat gebeurt er tien seconden later? Je vergeet de naam! Waarom? Omdat je jezelf gedurende de laatste vijfentwintig jaar verteld hebt, dat je dat moest doen. Je hebt jezelf geprogrammeerd om te vergeten. Op het feestje sta je enkele minuten later een beetje in verlegenheid gebracht, terwijl je in gedachten het alfabet doorloopt in een poging de naam van de persoon te herinneren. En ondertussen zegt je onderbewustzijn, zich erg trots voelend, terwijl je je vergeetachtig en dom voelt: “Ik heb gedaan wat je me gezegd hebt! Ik heb je de naam laten vergeten!” Als je onderbewustzijn de opdrachten uitvoert die je hem geeft, veronderstel je dan dat het iets anders dat je hem zou vertellen, ook zou doen? Wanneer je iemand zo sterk zou herprogrammeren dat hij zou geloven dat het veilig zou zijn om naar een kruispunt te rijden, de verkeerde afslag te nemen en tegen het verkeer in te gaan rijden, dan zou hij dat doen! Het menselijk brein zal al het mogelijke doen dat je het zegt te moeten doen wanneer je het maar vaak en krachtig genoeg zegt!

Wanneer je het over jezelf de verkeerde dingen vertelt, dan is dat wat het zal accepteren en waar het naar zal handelen!

www.succesboeken.nl

65

Het onderbewustzijn ziet het verschil niet tussen de bewering dat we onhandig zijn en de bewering dat we gracieus, goed gecoördineerd zijn en de leiding hebben. Het kent het verschil niet tussen de mededeling dat we arm zijn en de bewering dat we rijk zijn. Het accepteert onze programmering zoals we die geven. Ons interne programmeringsmechanisme behandelt alles wat we het vertellen met gelijke onverschilligheid. Het resultaat is dat, wanneer we terloops opmerken: “Wat ik ook doe, ik schijn nooit geld genoeg te kunnen verdienen om de eindjes aan elkaar te knopen,” ons onderbewustzijn zegt: “Oké, ik zal doen wat je me zegt te doen. Ik zal ervoor zorgen dat je de eindjes niet aan elkaar kunt knopen.” Op zijn beurt zal het z’n krachtige controle over ons mentale en fysieke zelf de vrije loop laten om het resultaat te behalen, wat het geprogrammeerd was te bereiken. Onlangs kwam ik iemand tegen die ik als een fijn, maar onfortuinlijk man zou willen beschouwen. Na een huwelijk van twintig jaar, het tot in hun tienerjaren opvoeden van diverse kinderen en het opbouwen van een winstgevende onderneming verloor hij zijn vrouw door een scheiding, zijn kinderen aan zijn vrouw en zijn zaak aan zijn partners. Wat me zo intrigeerde aan het verhaal van deze man was dat hij alleen sprak over zijn falen, zijn tegenslagen,

66

zijn ondergang en de problemen die hij in zijn toekomst voorzag. Het was bedroevend om iemand met zijn diepgang, zijn warmte en zijn capaciteiten compleet onderworpen te zien aan de mislukkingen die hij voor zichzelf lang geleden in zijn gedachten gecreëerd had. Zoals het met deze persoon het geval was, zal onze computer, door een complex proces van elektrochemische, fysiologische besturing, effect en invloed hebben op alles wat we op elk gebied van ons leven doen. Het zal een direct effect hebben op alles omtrent ons. Hoe we thuis met iemand op kunnen schieten tot aan de hoeveelheid geld die we verdienen. Een typisch voorbeeld hiervan is ons door onszelf geaccepteerde geloof in onze persoonlijke financiële capaciteiten – of beperkingen. Tenzij we het programma dat we onszelf hebben gegeven veranderen, het programma dat ons vertelde dat we nooit genoeg geld zouden verdienen, zal ons onderbewustzijn met succes haar geprogrammeerde taak volbrengen om ons minder te laten verdienen dan we zouden willen. Datzelfde onderbewustzijn zou, wanneer we het de juiste programmering hadden gegeven, in plaats van ons op een laag of gemiddeld inkomen te houden, ons net zo makkelijk rijk hebben kunnen gemaakt.

www.succesboeken.nl

67

7 Het doorgeven

O

mdat we onze programma’s geleerd hebben van de mensen om ons heen is het logisch dat ook wij dezelfde programmering doorgeven aan anderen. Tenzij we iets anders leren, geven we dezelfde programmering uiteindelijk ook door aan onze eigen kinderen. Ik heb tientallen voorbeelden en commentaren verzameld die liefhebbende ouders hun kinderen hebben verteld. Zonder zich ooit te realiseren dat ze bij dat kind een overtuiging in zichzelf aan het scheppen waren die falen zou creëren in plaats van het geluk en succes wat ze probeerden aan te bieden. Sommige van deze voorbeelden zul je herkennen. Oprechte, liefhebbende, bezorgde ouders, leraren en vrienden hebben kinderen verteld: Je bent daar nou eenmaal niet goed in. Je kamer is altijd een puinhoop. Kun je nou niets goed doen? Je bent net als je vader! (wat altijd gezegd schijnt te worden wanneer het kind iets verkeerds heeft gedaan).

68

www.succesboeken.nl

69

Waarom kun je niet meer als je zus (of broer) zijn? Je probeert het ook niet! Je luistert nooit naar me. Ik vertel je dat je iets moet doen en je doet het tegenovergestelde! Je studeert ook nooit. Je cijfers zijn afgrijselijk. Je praat teveel. Je gaat ook altijd om met de verkeerde vrienden. Je kent je eigen huis zelfs niet meer. Je bent lui. Je geeft om niemand, alleen om jezelf. Je bent vastbesloten problemen te veroorzaken. Je denkt ook niet na. ... etc., etc., etc.

En zelfs terwijl je dit leest krijgen sommige kinderen de meest overtuigende vernietigende woorden te horen: “Jij zult nooit iets betekenen”. Ik vermoed dat een gedeelte van wat achter gesloten deuren tegen kinderen en tieners gezegd wordt, zelfs krachtiger zal zijn dan de voorbeelden die ik zojuist gegeven heb. Maar kun je je met zo’n soort programmering, zelfs in z’n meest onschuldige en terloopse vorm, voorstellen hoe vaak jonge, voor indrukken openstaande, onwetende kinderen dingen verteld wordt, die uiteindelijk zullen tegenwerken? Kun je je voorstellen hoe vaak we een slecht programma in hun computers invoeren?

70

Natuurlijk, veel van wat we zeggen is bedoeld om het kind een juiste training, een juiste “opvoeding” te geven. Maar op deze manier, door het gebruik van woorden die het kind op de verkeerde manier programmeren, helpen we het kind onbewust een eigen identiteit te scheppen. Dat kind gelooft dat wat wij zeggen “de waarheid” is – we creëren een beeld van hoe het kind zichzelf ziet en uiteindelijk zal worden. Denk voor een ogenblik eens aan de dromen waarvan je weet dat je die in je eigen leven had kunnen verwezenlijken. Denk eens aan de talenten en de vaardigheden die je reeds in je hebt, die ontwikkeld hadden kunnen worden tot blijvende successen wanneer je maar de juiste hoeveelheid geloof in jezelf had gehad – het geloof dat je zou kunnen in plaats van het geloof dat je niet zou kunnen. De meesten van ons zouden, indien we een toverstafje zouden krijgen, er mee zwaaien om alle dromen uit te doen komen. En waarschijnlijk enkele veranderingen in ons leven er mee maken. Ieder van ons heeft die dromen gehad. Ieder van ons verdient het om zijn dromen uit te zien komen. Was het niet die stenen muur van slechte programmering die in de weg staat, dan zou ieder van ons, elke dag, meer van die dromen beleven, grotere hoogten bereiken dan waar hij ooit van had durven dromen.

www.succesboeken.nl

71

We hebben het geluk in een tijd te leven waarin we beginnen te begrijpen wat er omgaat in dat ongelofelijke mechanisme dat we hersenen noemen. Zelfs door het onthullen van slechts enkele van de geheimen van ons geweten hebben we geleerd dat we een persoonlijke stem in de uitkomst van onze eigen bestemming hebben. We hebben geleerd dat wat we in onze hersenen stoppen we er weer uit halen. Ook hebben we geleerd dat ons onderbewustzijn een spons is. Het zal alles geloven wat je het vertelt – het zal zelfs in een leugen geloven – wanneer je die maar vaak en krachtig genoeg herhaalt. Het brein maakt geen morele overwegingen, het accepteert slechts hetgeen je het vertelt. De desk-top computer op kantoor maakt het ook niet uit wat er is ingeprogrammeerd. Die vraagt zich nooit af of je het de waarheid vertelt of niet. Het accepteert en reageert slechts op wat voor programma je hebt geprogrammeerd. Het maakt geen verschil of de dingen die je jezelf in het verleden verteld hebt of gelooft de waarheid waren of niet. Het maakt het brein niets uit!

De machine die nooit slaapt Je onderbewustzijn werkt op dit ogenblik, dag en nacht, om er voor te zorgen dat je precies de persoon

72

wordt die je jezelf onbewust beschreven hebt. Wanneer je programma je schetst als iemand die het moeilijk heeft om voldoende inkomen te verdienen, is je onderbewustzijn op dit ogenblik alles aan het doen om er zeker van te zijn dat je het moeilijk hebt om meer geld te verdienen. Als je jezelf geconditioneerd hebt om te geloven dat je je niet aan een dieet kunt houden, kun je er zeker van zijn dat je onderbewustzijn zal maken dat bij jou geen enkel dieet werkt – tenminste niet voor langere tijd! Je onderbewustzijn kan alleen datgeen voor je doen, wat jij en anderen het vertellen te doen. In een voorafgaand hoofdstuk heb ik verteld dat gedurende de jaren waarin de vorming van ons leven plaatsvindt, ieder van ons tienduizenden keren “nee” of dat wat we niet konden doen, is verteld. Elk van deze “kan niet-en” was een opdracht aan ons onderbewustzijn. En als we, door onze conditionering, ons daaraan aanpassen en soortgelijke “kan niet-en” tegen onszelf zeggen, vervallen we op dezelfde verkeerde manier in dezelfde onbewuste gewoonte van programmeren als onze ouders, vrienden en anderen om ons heen. Nu, op ditzelfde ogenblik, is ieders onderbewustzijn bezig om er met zekerheid voor te zorgen dat we net zo worden als die tienduizenden negatieve opdrachten ons geprogrammeerd hebben te zijn.

www.succesboeken.nl

73

Sinds dat moment hebben we onszelf natuurlijk continu nieuwe programma’s gegeven. De voorbeelden van negatieve opdrachten die ik je eerder gaf, zijn slechts een paar bladeren in een woud van negatieve self-talk. Het meeste van onze gemiddelde, gewoontevormende, alledaagse self-talk is in feite van het soort dat ons niet eens opvalt. Het is het soort dat we stilzwijgend, vaak zonder woorden, tegen onszelf zeggen. Veel van onze self-talk is gemaakt van de stille duwtjes van twijfel aan jezelf, de onuitgesproken angst van kleine (of grote) mislukkingen en het knagend ongemak te weten dat dingen niet juist zijn. Wanneer we tegen onze vrienden praten lijkt het soms makkelijker om te praten over problemen dan over opwindend potentieel. Onze scripts met dagelijkse conversatie klinken vaak alsof ze werden geschreven door dezelfde redacteuren die de voorpagina van de ochtendkrant maken. We leven in ons matig geprogrammeerde onbewuste denken, in de ongerieflijke schaduwwereld van onzekerheid – gelovend dat we succesvol zouden moeten zijn, maar niet wetend waarom we het, na zoveel frustraties en proberen niet zijn.

Hoe we tegen het leven aankijken, wat we over onszelf geloven, hoe we ook tegen iets aankijken en wat we ermee doen, wordt gefilterd door onze vooropvattingen. We hebben onszelf keer op keer bewust en onbewust verteld wat niet werkt. In het verleden hebben we te vaak geleerd om automatisch het slechtste als eerste en het goede als laatste te geloven. Maar nu hebben we geleerd dat het niet zo hoeft te zijn. Er is iets waar je vanaf nu wat aan kunt doen. Het is de sleutel hoe jezelf te besturen en hoe je de rest van je leven zult leven en dirigeren.

Tegen de tijd dat ieder van ons volwassen is, zijn we zo ingesteld om op een bepaalde manier te denken, dat ons patroon van self-talk een gewoonte is geworden. Het is gefixeerd. En voor velen blijft het zo.

74

www.succesboeken.nl

75

8 De volgorde van zelfcontrole

E

r is een natuurlijk proces volgens welke succes of mislukking in het beheren of controleren van ons leven plaatsvindt. Dat proces bestaat uit een aantal stappen. Wanneer we ons bewust worden wat deze stappen zijn, kunnen we onze kansen vergroten en onze voordelen versnellen. Als we ons niet bewust worden wat ons succes veroorzaakt zijn we uiteindelijk overgelaten aan het toeval. Het leven is geen kwestie van toeval of geluk.

We verspelen ons leven niet aan een goktafel. Als we ons leven overlaten aan het toeval is de kans groot dat we falen. Daarom is succes in zelfcontrole altijd het resultaat van iets anders, iets dat daar toe leidt. We weten dat er tijden zijn wanneer er iets goeds gebeurt, het erop lijkt dat dit slechts een “ongeluk” is. Maar er zijn mensen die beweren dat iets nooit per ongeluk gebeurt – dat alles wat er in ons leven gebeurt, plaatsvindt omdat we alles wat we mentaal gecreëerd hebben laten gebeuren.

76

www.succesboeken.nl

77

Het meeste van wat er bij je lijkt te gebeuren, gebeurt door jou – door iets wat je hebt gecreëerd, geregisseerd, beïnvloed of hebt toegestaan te laten gebeuren. Laten we je persoonlijke successen en mislukkingen als gemiddelde nemen. Of je nu je kleine alledaagse verrichtingen of de grote of kleine maandelijkse of jaarlijkse successen bekijkt, deze verrichtingen en successen kwamen over het algemeen niet per ongeluk. Ze waren het resultaat van iets anders. Hetzelfde gaat op voor de dingen die je deed die niet zo goed werkten. In het algemeen waren ook de mislukkingen het resultaat van iets anders – en dat andere, in de meeste gevallen of je nu succes had of faalde – was jezelf! Iets dat je deed (of niet deed) was de oorzaak van dat succes of falen. Hoe dat werkt lees je hieronder:

De juiste volgorde van de juiste acties zal er altijd toe leiden dat dingen beter gaan dan bij de verkeerde volgorde van de verkeerde acties. Je zult in de meeste gevallen wanneer je de juiste dingen doet, de juiste resultaten gaan bereiken. Deze stap beïnvloedt zelfs het simpelste gedragsniveau. Als je bijvoorbeeld van je werk houdt, de juiste dingen op het juiste moment doet en je gedachten erbij houdt, is de kans groot dat je werk je goed doet. Wanneer je aan de andere kant niet van je werk houdt en dingen doet die je werk tegenwerken, zal dit niet in je voordeel werken.

De stap die het meest direct ons succes of falen bepaalt, is ons gedrag – dat wat we doen of niet doen. Gedrag betekent onze acties. Hoe we handelen, wat we op elk moment van de dag doen, zal bepalen of we al dan niet succesvol zullen zijn in alles wat we op dat moment of op die dag doen.

Een ander voorbeeld. Als een leerling op school weigert te leren, nooit oplet en veel lessen mist (allemaal gedrag), zal de leerling het dan goed doen op school? Waarschijnlijk niet. Als de leerling zich gedraagt op een manier die zegt “Ik hou er niet van om te zijn waar ik ben”, zal zijn of haar gedrag uiteindelijk een probleem veroorzaken. Er zullen geen goede cijfers worden behaald en wanneer er niets verandert, zal uiteindelijk ook de leerling niet meer verschijnen. Hetzelfde geldt voor je huiselijk leven. Als het je niet zint waar je momenteel bent met je huiselijk leven, wat ga je dan doen? Als je zoals de meesten van ons bent, zullen je acties op de een of andere manier de mensen om je heen erop attenderen dat je ongelukkig bent.

78

www.succesboeken.nl

De volgorde van zelfcontrole: de vijf stappen die ons succes of falen bepalen 1. GEDRAG

79

Het resultaat zal een ongelukkig huiselijk leven zijn of je zult op z’n minst met onenigheid in één of andere vorm moeten leven; ruzies en ongeluk. Aan de andere kant, wanneer je acties erop gericht zijn om voor je in plaats van tegen je werken, is de kans groot dat de dingen om je heen een betere kans van slagen krijgen. Maar het gaat veel verder dan dat.

acht slaan, komt door iets dat al onze acties raakt, stuurt, beïnvloedt of controleert. Dat iets dat maakt dat we doen wat we doen, heet onze:

2. GEVOELENS

Hoe je jezelf altijd onder controle hebt, wat je doet, hoe je handelt, elk woord wat je zegt, elke beweging die je maakt en actie die je onderneemt of niet onderneemt, zal bepalen hoe goed iets in je leven voor je zal werken. We hebben geen tovenaar nodig om ons te vertellen dat wanneer we de juiste dingen doen er altijd een grotere kans is dat dingen beter voor ons werken dan wanneer we de verkeerde dingen doen. Maar waarom doen we wat we doen? Waarom doen we niet de dingen waarvan we weten dat we ze zouden móeten doen en zeggen en doen we zo vaak de dingen die we niet zouden moeten doen? Wat maakt dat we de dingen doen die we doen? Wat laat ons handelen zoals we handelen, ons gedragen zoals we ons gedragen? Waarom doen we altijd alles wat tegen ons werkt, in plaats van altijd juist dat te doen wat voor ons werkt? Is het omdat we niet beter weten? Nee. We weten normaal gesproken wat goed en wat slecht is. De reden waarom we zelfs op ons eigen advies geen

Iedere actie die we ondernemen wordt eerst gefilterd door onze gevoelens. Hoe we over iets voelen zal altijd bepalen of uitmaken wat we doen en hoe goed we het zullen doen. Als we ons goed of positief over iets voelen, zullen we ons er positiever naar gedragen. Onze gevoelens zullen onze acties direct beïnvloeden. Heb je ooit wel eens naar een kind gekeken dat iets moest eten dat het niet lustte? Hoe reageerde het? Ik heb kinderen gezien die eruit zagen alsof ze ter plekke dood zouden vallen! Maar zet eens een favoriet dessert voor datzelfde kind, wat zal het dan doen? Het zal eruit zien alsof het van plan is er helemaal in te duiken! Wat is het verschil tussen het ene bord eten en het andere? Het is niet dat het ene soort voedsel beter is dan het andere. Het verschil zit hem in wat voor gevoel het kind over het eten gekregen heeft. Wat het kind voelde, bepaalde welke actie het nam. In het ene geval vocht het ertegen, in het andere geval genoot het ervan.

80

www.succesboeken.nl

81

Ik heb een vriendin wiens grootste angst het is om te vliegen. Gewoonlijk is ze evenwichtig en ordelijk. Maar door haar vliegangst zou ze liever van haar huis in het Midwesten met de auto naar haar familie aan de Oostkust op visite gaan en twee of drie dagen verliezen om daar te komen, dan op een vliegtuig te springen om binnen twee of drie uurtjes bij haar familie te zijn. Wanneer de omstandigheden haar dwingen om te vliegen, verliest ze haar welgemanierdheid en zekerheid, haar stressniveau verdrievoudigt, haar angsten nemen de overhand en ze wordt zelfs ziek voordat de vlucht ook maar begonnen is. Is het het vliegen? Nee. Het is haar gevoel over het vliegen wat haar laat handelen zoals ze doet. In dit voorbeeld zie je dat het wederom niet uitmaakt of de gevoelens van het individu “rationeel” zijn: haar gevoelens controleren, beïnvloeden en tasten de acties van de vrouw direct ernstig aan. Je gevoelens over alles wat je doet, zullen effect hebben op hoe je iets doet. Het hoeven geen gevoelens te zijn van “houden van” of “niet houden van”, plezier of angst: al je gevoelens hebben effect op je acties. Wat je voelt over je werk, je vriend, je familie, geld, je gezondheid, jezelf of je succes zal bepalen hoe je je gedraagt op elk van deze gebieden.

82

Als je gevoelens positief en productief zijn, zullen je acties volgen. Maar wat veroorzaakt dat je die gevoelens hebt, die zo’n groot deel van je uitmaken? Kreeg je ze per ongeluk? Wat bepaalt de wijze waarop je over iets denkt? Toeval? Nooit. Je gevoelens worden gecreëerd, gecontroleerd, bepaald of beïnvloed door je:

3. HOUDING Je houding is het perspectief van waaruit je je leven bekijkt. Veel mensen lijken over de meeste dingen een goede houding te hebben. Maar wanneer je dichterbij kijkt, kom je erachter dat de meesten van ons een combinatie van houdingen hebben. Sommige goed, sommige niet zo goed. Wat voor houding we over wat dan ook hebben, heeft effect op hoe we erover voelen. Dit gevoel bepaalt hoe we ernaar zullen handelen en dat op zijn beurt bepaalt of we het goed doen of niet. Onze houding speelt dus een uitermate belangrijke rol in het helpen om ons succesvol te laten worden. In feite is een goede houding essentieel om wat dan ook te kunnen bereiken! We horen zo vaak over iemand waarvan verteld wordt dat hij of zij een “slechte houding” heeft. De term wordt vaak toegepast op jonge mensen, speciaal op tieners die regelmatig in de problemen komen, maar we horen het ook vaak over volwassenen.

www.succesboeken.nl

83

De implicatie is altijd dat de persoon in kwestie het “niet zal maken” wanneer hij of zij niet van houding verandert. Ik ben het hier mee eens. Zonder een goede houding, een perspectief dat iemand de voor zich liggende mogelijkheden laat zien en die hij zich als doel stelt te bereiken, zal het nooit lukken. Maar nog belangrijker is het feit dat we ermee moeten beginnen de juiste houding te hebben, om dat soort gevoelens die voor ons werken te hebben! Maar hoe krijgen we zo’n houding? Worden we ermee geboren? Of verschijnt het ineens uit het niets? Onze houding is geen toeval. Het gebeurt niet zo maar. Onze houding is gecreëerd, gecontroleerd of in zijn geheel beïnvloed door ons:

Het vereist alleen van ons, dat wij geloven dat het waar is!

Dat is een krachtige bewering! Dat betekent dat het meeste wat voor ieder van ons realiteit is, gebaseerd is op wat we zijn gaan geloven – of het nou waar is of niet! Het is mogelijk dat er ergens in een klaslokaal in India een klein jongetje of meisje zal zitten, dat gelooft dat Pakistan slecht is. Het is ook mogelijk dat er ergens in een klaslokaal in Pakistan een klein jongetje of meisje zal zitten, dat gelooft dat India slecht is. Het maakt geen verschil of dat nu waar is of niet. Het is wat ze geloven. En wat ze geloven zal effect hebben op hun houding, gevoelens en acties. Op een dag, wanneer ze ouder geworden zijn, zouden ze op elkaar kunnen schieten. Voor elk van hen zou dat juist zijn. Het zou zijn wat ze geloven.

4. GELOVEN Wat we over wat dan ook geloven, zal onze houding erover bepalen, onze gevoelens creëeren, onze acties besturen en ons ieder ogenblik helpen het goed of fout te doen, te slagen of te falen. Het geloof dat we omtrent iets hebben is zo machtig dat het zelfs iets op iets anders kan laten lijken! “Geloof” vereist niet dat iets ís zoals het lijkt dat het is. Het vereist alleen van ons dat we geloven dat het zo is. Geloof vereist niet dat iets waar is.

Ik herinner me dat ik als kind, zittend op een kerkbankje probeerde te begrijpen waarover de man op de kansel aan het vertellen was. Hij vertelde ons om te “geloven”. Ik wist niet hoe ik dat moest doen. Ik dacht dat sommige mensen geluk hadden en anderen niet. Sommigen geloofden gewoon en anderen niet. Ik wist toen nog niet waar geloof vandaan kwam en ik wist zeker nog niet wat voor kracht geloof in mijn leven zou hebben. En de kracht die geloof heeft gehad in het leven van elk mens die ooit geleefd heeft.

84

www.succesboeken.nl

85

Een voorbeeld hoe belangrijk geloof kan zijn. Stel dat je iets over jezelf gelooft, iets dat je heeft tegengewerkt maar niet waar was. Laten we zeggen dat je gelooft dat je het moeilijk vindt om vrienden te maken of om gemakkelijk en vanzelfsprekend door anderen geaccepteerd te worden. Je gelooft ten opzichte van mensen die populairder schijnen te zijn, dat je sociaal op de tweede plaats komt. Je bevindt je als gevolg daarvan bij sociale bijeenkomsten achteraan, bewust van je eigen onzekerheid over wat te zeggen. Op je werk miste je vele kansen omdat je niet vrijuit sprak – zelfs niet wanneer je idee beter was dan het idee van degene die wel vrijuit sprak. Laten we zeggen dat je weet dat je intelligent, geestig en leuk zou willen zijn, maar dat je gelooft dat je uiterlijk je niet meezit.

de enige uitkomst zijn? Wij geloven allemaal duizenden grote of kleine dingen over onszelf. Sommige zijn waarschijnlijk waar. Ik vermoed dat de meeste dat echter niet zijn. Maar je geest zal handelen alsof ze waar zijn als je ze gelooft. Wat laat ons geloven? Springt ons geloof plotseling op een dag uit het niets tevoorschijn? Werd ons geloof ons overhandigd op de dag van onze geboorte, zoals moedervlekken van onze erfgenamen? Creëren we ze zelf? Waar krijgen we het vandaan? Ons geloof is niet een ongelukje van de natuur. Ons geloof wordt in z’n geheel gecreëerd en bepaald door onze:

Omdat alles wat je over jezelf gelooft uiteindelijk alles wat je doet zal beïnvloeden, kun je er zeker van zijn dat, wanneer je gelooft sociaal niet zo succesvol te zijn als je zou willen zijn, je geloof over jezelf terecht zal blijken te zijn – of het de waarheid is of niet.

Elke sociale gratie of bedrevenheid, ieder niveau waarop we ons prettig voelen, succesvol of niet succesvol, is gebaseerd op hetgeen we over onszelf geloven. Als je jezelf vertelt dat je iets niet kunt, wat kan dan

We geloven wat we geprogrammeerd zijn te geloven. Onze conditionering heeft vanaf de dag van onze geboorte het meeste dat we over onszelf en onze omgeving geloven, gecreëerd, versterkt en bijna permanent opgemetseld. Of de programmering nu goed of slecht, waar of niet waar was, het resultaat is dat wat we geloven. Het begint allemaal met onze programmering! Wat we van de buitenwereld hebben geaccepteerd of tot ons hebben genomen, startte een kettingreactie van oorzaak en gevolg, die niet kan falen in het ons leiden naar

86

www.succesboeken.nl

Elk sociaal gedrag is geconditioneerd – niemand is populair en sociaal aangepast geboren.

5. PROGRAMMERING

87

een succesvol zelfbestuur of naar een niet-succesvol zelfbestuur van ons zelf, onze hulpbronnen en onze toekomst. Het is onze programmering die ons geloof vormt en de kettingreactie doet starten. In logische volgorde: wat we geloven bepaalt onze houding, beïnvloedt onze gevoelens, stuurt ons gedrag en bepaalt ons succes of falen 1. Programmering creëert geloof. 2. Geloof creëert houding. 3. Houding creëert gevoelens. 4. Gevoelens bepalen de acties. 5. Acties creëren resultaten. Zo werkt het brein. Wanneer je jezelf op een betere manier wilt managen en je resultaten wilt veranderen, kun je dat doen op elk willekeurig moment dat je kiest. Start met de eerste stap. Verander je programmering.

88

9 De vijf niveau’s van self-talk

W

at is self-talk en hoe werkt het? De definitie van self-talk is eenvoudig: self-talk is een manier om

onze oude programmering te vernietigen door het wissen of overschrijven ervan met bewuste, positieve nieuwe aanwijzingen.

Self-talk is een praktische manier van leven door een actief voornemen in plaats van een passief accepteren. Door self-talk hebben we de mogelijkheid om nieuwe aanwijzingen aan ons onderbewustzijn te geven. Door op een andere wijze tegen onszelf te praten, het bewust herprogrammeren van onze interne controlecentra door woorden en uitdrukkingen die effectiever en behulpzamer zijn voor ieder deel van ons dat we willen verbeteren. De uitdrukkingen van self-talk tekenen een nieuw intern beeld van onszelf, zoals we het meest zouden willen zijn. Self-talk geeft een ieder van ons de mogelijkheid om te veranderen wat we zouden willen veranderen, zelfs wanneer we daar in het verleden niet toe in staat geweest zijn.

www.succesboeken.nl

89

Het geeft ons de kans op te houden ons oude zelf te zijn en een ander, beter ik te worden. Een andere ik die niet meer het product is van geconditioneerde reacties, maar in plaats daarvan geregeerd wordt door persoonlijke keuzen. Eigenlijk zijn er verschillende soorten self-talk. Ieder van ons gebruikt dan ook waarschijnlijk elke dag één van de vijf verschillende niveau’s van self-talk. Elk niveau is specifiek en verschillend van de anderen. Sommige niveau’s werken voor ons en anderen tegen ons. Hoe meer je over elk van hen weet, hoe sneller en gemakkelijker je in staat zult zijn de juiste soort self-talk bij jezelf toe te passen.

Niveau I self-talk het niveau van de negatieve acceptatie (“ik kan niet... ”) De vijf niveau’s van self-talk beginnen met het laagste, minst voordelige niveau. Onderaan de lijst – en de meest schadelijke self-talk die we kunnen gebruiken – is niveau I, het niveau van de negatieve acceptatie. Dat is self-talk waardoor je iets slechts of negatiefs over jezelf zegt en het accepteert. Eerder bespraken we tientallen normaliter gebruikte self-talkbeweringen en -zegswijzen. Dat was allemaal niveau I self-talk. Dit niveau is ge-

90

makkelijk te herkennen. Het wordt bijna altijd gekarakteriseerd door de woorden: Ik kan niet... of Als ik maar kon... of Ik wou dat ik het kon, maar ik kan het niet, enz. Alle niveau I self-talk werkt tegen ons. En ongelukkigerwijs is het de meest gebruikte vorm van self-talk! Ik heb de energie niet meer die ik gehad heb. Ik zou dat nooit kunnen doen. Ik schijn maar geen gewicht te kunnen verliezen. Ik weet het gewoon niet... Vandaag is mijn dag niet en Ik kan het nou eenmaal niet!, zijn typisch het soort twij-

fels, angsten, argwaan en aarzelingen waarmee we onszelf programmeren wanneer we niveau I self-talkzinnen zeggen. Hardop, stilzwijgend tegen onszelf of tegen iemand anders. Onthoud, het onderbewustzijn luistert en wacht op onze instructies en het maakt niet uit wat we het vertellen: het doet het gewoon! Niveau I self-talk vertegenwoordigt alles van onze simpelste bezordheid tot de ergste angsten die we over onszelf hebben. Het is onze manier om tegen onszelf te zeggen dat we aarzelen, twijfelen aan onze capaciteiten en dat we genoegen nemen met minder dan we hadden kunnen doen, wanneer we onszelf maar de kans hadden gegeven. Het is onze manier om ons angstig in de schaduw te

www.succesboeken.nl

91

verstoppen in plaats van vermetel in de zonneschijn te gedijen. Er is geen enkele mogelijkheid om de hoeveelheid verwoesting en misleiding te bepalen die niveau I self-talk in ons leven aanricht. Het belemmert, blokkeert en brengt ons in de war. Het verandert zelfvertrouwen in zelftwijfel en chaos. Het verlamt onze beste voornemens en verleidt ons om tevreden te zijn met middelmatigheid. Het is het hart van een “laat maar”-houding, een subtiel fluisteren dat ons zegt om passief een ver weg gelegen noodlot te accepteren, minder groot dan we ooit gedroomd hadden te zullen krijgen. Het is zoals de Griekse mythe zegt: onze hoop wordt verpletterd op de rotsen van wanhoop en voldoening. Stel je eens voor door het leven te gaan terwijl je dat soort self-talk tegen jezelf gebruikt! Wanneer je er over nadenkt, waarom zou iemand (wanneer ze het eenmaal zouden weten) dat soort self-talk willen gebruiken dat ze programmeert om te falen of minder te doen dan ze zouden kunnen? Alhoewel, dat is precies wat de meesten van ons gedaan hebben. Het maakt geen verschil hoe onschuldig op dat moment de woorden lijken, zij zijn de ruggegraat van alles wat tegen ons werkt en ons in de weg staat. Verlos jezelf van de negatieve “ik kan niet’s” van niveau I self-talk en je zult verlost zijn van je grootste vijand.

92

Niveau II self-talk het niveau van herkenning en de behoefte te veranderen (“ik moet... ik zou... ”) Dit niveau is bedrieglijk. Aan de oppervlakte lijkt het alsof het vóór ons werkt. Maar in plaats daarvan werkt het tegen ons! Op dit niveau van self-talk delen we onszelf en anderen onze erkenning mee van onze noodzaak om te veranderen. Niveau II self-talk wordt gekarakteriseerd door woorden als: “Ik wil...,” of “Ik moet...,” of “Ik zou...”. Waarom werkt dat tegen ons? Omdat het een probleem herkent, maar géén oplossing creëert. Wanneer je tegen jezelf (of tegen iemand anders) zegt, “Ik moet mijn leven meer organiseren,” wat zeg je dan echt? Je zegt, “Ik moet mijn leven meer organiseren... maar ik kan het niet!”

Wanneer je de zin afmaakt, eindigt het onbewust altijd met een onuitgesproken, maar toch geprogrammeerde, zegswijze van niveau I negatieve self-talk! Ik moet echt proberen op tijd op het werk te komen. Ik moet echt afvallen! Ik moet echt minder roken. Ik moet daar echt iets aan doen! Ik moet echt meer tijd aan mijn kinderen spenderen. Ik weet dat ik harder moet studeren.

Elke keer dat je tegen jezelf een niveau II self-talk zegt, stop dan voor een ogenblik en maak de zin af – maak,

www.succesboeken.nl

93

hardop sprekend het programma af dat je eigenlijk je onderbewustzijn aan het opdragen bent. Je self-talk wordt dan: “Ik zou graag meer willen verdienen... maar dat lukt niet!” “Ik wou dat ik kon... maar ik kan het niet!” “Ik weet dat ik daar voor moet zorgen... maar ik zorg er niet voor.” “Ik zou meer naar huis moeten bellen... maar ik doe het niet.” “Ik wou dat dingen beter liepen... maar ze doen het niet!”

Dat zijn de aanwijzingen die we onszelf onbewust geven. Dat zijn de ogenschijnlijk onschuldige maar buitengewoon effectieve programma’s die we voeden aan het meest machtige controlecentrum dat we kennen. In plaats van geboorte te schenken aan dromen en bekwaamheid, creëert niveau II self-talk teleurstelling en een acceptatie van onze eigen ingebeelde ontoereikendheid. Is dat een goede programmering? Nee, dat is het niet. Helpt het ons te slagen? Nee, dat doet het niet.

ken je de noodzaak om te veranderen, maar neem je ook de beslissing om er iets aan te doen – en je plaatst het besluit in de “tegenwoordige tijd” – alsof de verandering al plaats gevonden heeft. Niveau III wordt gekarakteriseerd door de woorden: “Ik ... nooit” of “Ik ... niet langer.” Op dit niveau zeg je: “Ik rook nooit!” Ik heb niet langer een probleem met de mensen op mijn werk. Ik eet nooit meer dan ik zou moeten. Ik ben nooit opgewonden in het verkeer. Ik stel niet langer meer de dingen uit die ik gedaan wil krijgen.

Niveau III self-talk is het eerste niveau van self-talk dat vóór je werkt in plaats van tegen je. Op dit niveau er-

Wanneer je doorgaat naar niveau III begin je automatisch oude negatieve “kan niet’s” te herschrijven, ze achter je te laten en ze aan te geven op een positieve nieuwe manier. Een manier die je onderbewustzijn vertelt om op te staan, aan de slag te gaan en de veranderingen aan te brengen. Wanneer je de nieuwe self-talk gaat gebruiken zul je merken dat je de niveau III self-talk alleen zal moeten gebruiken bij die gelegenheden waar je een specifieke verandering teweeg wilt brengen. Laten we eens het voorbeeld nemen van iemand die rookt, maar echt wil stoppen. Wanneer je een roker bent en wilt stoppen zul je dit bij jezelf willen uitproberen. Laten we zeggen dat je rookt maar hebt besloten om voorgoed te stoppen met roken. Dus begin je met niveau III self-talk.

94

www.succesboeken.nl

Niveau III self-talk het niveau van de beslissing om te veranderen (“Ik ... nooit... Ik ... niet langer... ”)

95

Je zegt tegen jezelf: “Ik rook nooit! Ik geniet niet langer van het roken en ben gestopt.” Je gebruikt je nieuwe self-talk stilzwijgend voor jezelf maar zegt het ook hardop. Zelfs wanneer je onder andere mensen bent. Wanneer je tot nu toe een sigaret wilde opsteken deed je het simpelweg, dacht er niet bij na en zei er niets over. Maar nu, wanneer je een sigaret opsteekt zeg je hardop: “Ik rook nooit.” Het eerste wat gaat gebeuren is dat, wanneer je deze woorden uitspreekt tegenover iemand anders terwijl je je sigaret aansteekt, ze gaan denken dat je een beetje vreemd bent! Maar je blijft doorgaan met het zeggen van deze woorden, in gedachten, tegen jezelf en hardop. Gedurende een tijdje zul je door blijven gaan met roken zoals je geconditioneerd bent om te roken, maar je blijft tegelijkertijd ook doorgaan met jezelf de nieuwe self-talk te geven – “Ik rook nooit...” “Ik rook niet langer...,” enz. Wat zal er over niet al te lange tijd gaan gebeuren? Op een dag zul je een sigaret aansteken en zeggen: “Ik rook nooit,” en je onderbewuste geest zal gaan zeggen: “Wat ben je dan aan het doen met dat kleine witte ding in je hand?... En één kant ervan staat in brand!”

Je hebt een nieuw programma aan je onderbewustzijn gegeven, dat vertelt dat je niet meer de behoefte hebt om te roken.

96

En je onderbewuste geest zal automatisch reageren door ervoor te zorgen dat je niet meer rookt! Dat is waar je mee begonnen bent het te vertellen! Er zit natuurlijk meer achter self-talk dan alleen een paar simpele woorden. Veel van onze gewoonten, inclusief roken, hebben jaren nodig gehad om zich te ontwikkelen en vereisen een solide programmering van self-talk om ze te doorbreken en te vervangen (hoe je dat moet doen wordt in een later hoofdstuk besproken). Het maakt geen verschil of je nog een roker bent wanneer je je onderbewustzijn begint te vertellen dat je niet langer rookt. Vergeet niet: het onderbewustzijn zal alles geloven wat je het vertelt, als je het maar vaak genoeg en overtuigend genoeg zegt. Het zal simpelweg aan het werk gaan om zijn nieuwe aanwijzingen uit te voeren. Je onderbewuste geest zal de nieuwe aanwijzingen ontvangen, een nieuw, niet rokend plaatje van je in je controlecentrum schetsen en je overtuigen de sigaret te doven. Je rookt niet langer! Dat is exact wat je je onderbewustzijn verteld hebt; dat is exact wat het zal doen. Wanneer het nieuwe programma het overneemt zal het niet het resultaat zijn van magie, hypnose, meditatie of geluk. Dat is nou eenmaal zoals ons brein werkt. Het werkt omdat je het vertelt wat het moet doen. Leer om dat op de juiste manier te zeggen en het zal dat doen.

www.succesboeken.nl

97

Niveau IV self-talk het niveau van de betere jij (“ik ben... ”) Dit is de meest effectieve vorm van self-talk die we ooit kunnen gebruiken. In onze self-talkwoordenboeken is niveau IV het soort self-talk dat het minst gebruikt en het meest nodig is. Het is op dit niveau waar je een compleet nieuw beeld van jezelf schetst, zoals je werkelijk zou willen zijn. Dit overhandig je aan je onderbewustzijn en je zegt: “Dit is de ik zoals je me moet maken! Vergeet alle slechte programmering die ik je in het verleden gegeven heb. Dit is je nieuwe programmering. Nu, begin eraan te werken!” Niveau IV self-talk wordt gekarakteriseerd door de woorden: “Ik ben... ” Ik ben georganiseerd en heb de controle over mijn leven. Ik ben een winnaar! Ik ben gezond energiek enthousiast en ik ga ervoor! Niets kan me nu meer stoppen. Ik mag mezelf zoals ik ben, in harmonie. Ik ben vastbesloten, heb doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen. Ik leef het leven waar ik voor gekozen heb en ik kies bewust wat goed is!

De ex-roker zou nu op niveau IV zeggen: “Ik rook niet!

98

Mijn longen zijn schoon en gezond. Ik heb geen gewoonten die me schaden of me op de één of andere manier belemmeren.”

In plaats van te worstelen met de vroegere self-talk van niveau I, rekent de niveau IV self-talker op een hele nieuwe, productieve, zichzelf activerende manier af met problemen en kansen. De vroegere twijfelaar, die geprogrammeerd was om zaken uit te stellen, zegt nu: “Ik doe alles wat ik moet doen , wanneer ik het moet doen. Ik geniet ervan dingen af te krijgen en ik geniet ervan dingen op tijd en op de juiste wijze te doen!”

Het oude probleem is omgekeerd en gestart wordt met het creëren van doorlopend dagelijks succes. In plaats van te zeggen: “Ik kan nooit namen onthouden,” zegt de niveau IV self-talker automatisch: “Ik heb een prima geheugen! Mensen zijn belangrijk voor me en ik ben in staat om elke naam die ik wil te onthouden, op elk moment dat ik dat wil.” Niveau IV self-talk is de positieve self-talk die het tegen-

overgestelde is van niveau I. Het vervangt een hulpeloos “kan niet” in een levendig: “Ja, dat kan ik!” Niveau IV self-talk inspireert, moedigt aan, dwingt en smeekt. Het trekt aan onze harten, vergroot onze hoop en schetst de plaatjes die onze dromen kleuren. Het is opwindend, dwingend en duwt ons voorwaarts. Het versterkt het pantser van onze geest en hard het staal van onze vastberadenheid. Dit is de self-talk die ons uitdaagt strijd te voeren met

www.succesboeken.nl

99

onze angsten en als overwinnaar uit de strijd te komen. Het is de self-talk die ons aanspoort tot actie, ons met zelfvertrouwen vult en onze voeten stevig op de solide rotsbodem van het succes plant. Noem de vijand, vertel het probleem en je kunt de selftalk vinden die het heeft gecreëerd. Maar voor ieder woord van negatieve self-talk dat ooit is geuit, is er positieve self-talk om het te pareren, te herprogrammeren, het probleem op te lossen en het goed te maken. Er zijn reeds honderden geschreven voorbeelden van deze speciale, krachtige, herprogrammerende self-talk van niveau IV: “Ik ben een winnaar! Ik geloof in mijzelf. Ik respecteer mijzelf en ik geniet van de persoon die ik ben. Ik heb het besluit genomen te winnen in mijn leven en dat is wat ik doe!”

Kun je je voorstellen verder door het leven te gaan met dat soort self-talk aan je zijde? Denk eens aan de programmering die dat soort aanwijzingen creërt. Het ligt voor het grijpen. Het is de jouwe vanaf het moment dat je besluit om te kiezen voor een beter manier. Je verdient het beste van het leven. Misschien is het tijd om er wat aan te doen.

Niveau V self-talk het niveau van universele bevestiging (“Het is... ”) Dit niveau van self-talk wordt al duizenden jaren gesproken. Het is zo oud als de oude religies waar het door werd geïnspireerd. Het is de self-talk van “één-zijn” met God. Dit niveau van self-talk spreekt van een eenheid van geest, een goddelijke en tijdloze kosmische affiniteit met zaken die alle wereldse dingen te boven gaan en ons bestaan een betekenis geven. Het is de taal van die mensen, die hun banden met aardse verlangens overwonnen hebben en kiezen voor het zoeken naar hun plaats in een groter geheel – iets verder dan de horizon van de meeste anderen, maar binnen het bereik van hun onaardse dromen. Dit is de self-talk voor zoekers, nog onder de mensheid levend maar verlangend naar het vinden van een grotere beloning. Niveau V self-talk wordt gekenschetst door de woorden: “Het is...”

Het klinkt als dit: “Ik ben één met het universum en het is één met mij. Ik ben van het, in het en besta als een glinsterende vonk aan het firmament van goddelijke goedheid.”

Het zijn mooie woorden en ze zijn veelbetekenend. Mocht dit klinken alsof ik aan dit niveau van self-talk te weinig waarde hecht, zij wiens speurtocht hen reeds op

100

www.succesboeken.nl

101

dit niveau gebracht heeft, weten het al. Zij hoeven dit boek niet te lezen om de self-talk te leren, voor hen zullen “affirmaties” dienen als mantra’s, om hen te helpen hun zeer specifieke doelen te bereiken. Het is echter belangrijk dat wij vandaag zorgen voor de dingen die vandaag nodig zijn. Dus dring ik er bij je op aan te beginnen met het gebruik van de self-talk van niveau III en niveau IV. Wanneer het goed is, zal niveau V mettertijd komen. Leer voor nu de self-talk die je op tijd aan het werk zet, je helpt met het herstellen van de familiebanden, je het zelfbeeld geeft dat je verdient en de grondbeginselen in dit leven op een rijtje zet.

veranderen wat je wilt veranderen en je op weg helpt op de reis die je zal brengen naar het laten uitkomen van je dromen; weg van de frustrerende barricades die je in de weg hebben gestaan. In een later hoofdstuk worden je stap voor stap instructies gegeven hoe te beginnen met het automatische en onbewuste gebruik van de nieuwe self-talk. Luister voor nu slechts naar wat je mogelijkerwijs tegen jezelf zegt. Luister wat je zou kunnen tegenwerken, keer het om en begin met het gebruik van de self-talk die vóór je zal werken.

Je kunt nu beginnen Er zijn twee niveau’s van self-talk die je als eerste zou moeten leren – en twee anderen die je snel zou moeten afleren.

Begin vanaf nu, het moment waarop je inziet waarom de self-talk die je hebt gebruikt op niveau I en II niet heeft gewerkt, te stoppen ze te gebruiken! Er is geen reden ze nog langer te gebruiken. Vervang deze twee negatieve vormen van self-talk door de selftalk van niveau III en IV. Wanneer je op dit moment ermee zou willen beginnen herlees dan het gedeelte over niveau II en begin met voor jezelf de self-talk te leren. Dat is de self-talk die je aan de gang zal brengen, laat

102

www.succesboeken.nl

103

10 Het probleem met positief denken

H

et concept van positief denken is één van de betere ideeën uit de zelfhelpliteratuur van deze eeuw. Het is één van de potentiële levensveranderende concepten die soms beter in theorie dan in de praktijk schijnen te werken. Wanneer je nu op straat zou lopen en aan de eerste tien mensen die je ontmoet zou vragen: “Geloof je in positief denken?”, zouden de meeste van hen “Ja” zeggen. Sommige zouden zeggen: “Ik denk dat het een schitterend idee is! Voor mij werkt het niet maar ik weet dat het voor andere mensen werkt.” Positief denken zou voor iedereen moeten werken. Maar wanneer dat zou moeten, waarom doet het dat dan niet? Letterlijk miljoenen mensen zijn geholpen door het lezen van prachtige boeken over positief denken. Wanneer ze problemen in hun leven wilden oplossen, keerden veel van deze mensen zich tot de bladzijden

104

www.succesboeken.nl

105

van de boeken om aanmoediging en oplossingen te vinden. Ze vonden wat ze zochten. Ik las Dr. Peale’s schitterende boek ‘De kracht van positief denken’ * voor het eerst toen ik zestien jaar oud was. Zoals veel van de lezers van dat boek vond ik dat het een boek was dat méér dan eens gelezen moest worden. Wanneer ik op seminars en trainingsprogramma’s positief denken bespreek – wat er goed aan is en wat niet – wordt ik steevast door iemand uit het publiek uitgedaagd die een toegewijd gelover van het concept is. Hoe het mogelijk is dat ik zou kunnen twijfelen aan iets dat zo duidelijk positief is? Per slot van rekening: onderwijs ik niet zelf een vorm van positief denken? Het antwoord is dat de populair geaccepteerde vorm van positief denken een uitstekend concept is dat héél ver gaat in het mensen helpen hun denken bij te stellen en het beter te doen in hun leven. Het is één van de antwoorden om ons te helpen een grote verandering in ons leven teweeg te brengen. Bijna.

Het brengt ons een eind op weg, maar niet helemaal naar het eind. Dat is hetzelfde als negenennegentig procent van de afstand over een afgrond springen. We halen bijna de andere kant. Maar alleen het besluit nemen nooit meer negatief te denken en voor de rest van ons leven positief te denken *Ned. uitgever: Omega Boek, Diemen

106

zal, terwijl het voor een tijdje werkt, niet kunnen blijven duren. Waarom? Omdat het mentale programma dat reeds in je onderbewuste geest is opgeslagen het oude type programma is. Het type dat is voorgeprogrammeerd om nieuwe informatie, die niet overeenkomt met de reeds in het onderbewustzijn opgeslagen informatie, niet te geloven. Wanneer je jezelf vertelt dat je vanaf vandaag nooit meer negatief zult denken, zonder jezelf tegelijkertijd een specifiek, nieuw woord-voor-woordvocabulaire met de juiste dingen te geven, zul je spoedig weer terugvallen in de oude gewoonte van negatief denken. Dat is de reden waarom het besluit om een positief denker te worden zo vaak een kort leven beschoren is. Het lijkt op dat moment zo’n prachtig idee. Maar al te vaak blijft het niet werken. Ik heb mensen gekend die over het geloven in iets positiefs compleet gedesillusioneerd waren geworden, simpelweg omdat ze wilden geloven voor een tijdje “positief denken” te proberen en toen stopten. Hun oude programma belemmerde het letterlijk te werken. Toen het niet werkte leidde hun teleurstelling tot de overtuiging dat positief denken voor dromers is, maar niet voor hen. Maar positief denken zou kunnen werken, kan werken, wanneer de negatieve gedachten die ons verteld zijn onmiddellijk vervangen worden door het tegenovergestelde.

www.succesboeken.nl

107

Je mentale appartement Stel je je eens een “mentaal appartement” voor – de plaats waar je met je gedachten woont. Dat mentale appartement is gemeubileerd met alles wat je over jezelf en de wereld om je heen denkt. Het is gemeubileerd met je gedachten. Veel van het meubilair in dit mentale appartement is “tweedehands” meubilair. Het is de oude negatieve manier van denken die ons is aangereikt door onze ouders, onze vrienden, onze leraren en alle anderen die geholpen hebben ons onderbewustzijn te programmeren. Zij gaven ons het meubilair dat we gehouden hebben en gebruiken in ons mentale appartement. Stel je je eens voor dat het meeste van dat meubilair (ons negatieve denken), omdat het tweedehands meubilair is, door de tijd is aangetast. De oude gehavende sofa is doorgezakt en versleten. De stoelen zijn kapot en wankel, gereed om uit elkaar te vallen. De schilderijen, die scheef aan de wand hangen, zijn vergeeld en vervaagd. De keukentafel helt aan één kant over, de borden zijn beschadigd en gebroken, geen kopje heeft nog een oortje. Die zijn lang geleden afgebroken. De spiralen van het bed zijn verroest en buigen door. Het kleed op de vloer bestaat meer uit lappen en gaten dan uit kleed. Tussen dit meubilair zou een sterk nieuw meubelstuk (een positieve gedachte) niet op zijn plaats lijken.

Alhoewel, misschien staan er hier en daar één of twee stevige meubelstukken, die zo door de rommel bedolven zijn, dat ze niet eens opvallen. Laten we eens zeggen dat ik er mee instem om naar je huis te komen, dat mentale appartement, om je te helpen om van al dat oude meubilair af te komen. Ik vertel je dat ik ga helpen je voor ééns en voor altijd te verlossen van je oude negatieve denken. Dus zal ik morgenmiddag om half vijf arriveren en beginnen we met al het oude tweedehands meubilair naar buiten te dragen en in de garage op te slaan. We verwijderen elk meubelstuk, elk bord, elk vloerkleed, tafel, bed, sofa en stoel. We zetten elk oud negatief zelfgeloof buiten en slaan het veilig uit het zicht op. Die avond zijn we om zes uur klaar en ga ik weg. Nadat ik ben weggegaan sta je in het midden van je mentale appartement. Het is leeg en smetteloos. Er is geen enkele negatieve gedachte, geen sofa, schilderij, boek of stoel in het zicht. Je kijkt rond en denkt: “Dit is schitterend! Ik ben van al mijn negatieve denken verlost. Nu kan ik een positief denker zijn!” Dat is om zes uur. Je hangt wat rond, loopt door je mentale appartement en hangt nog wat meer rond. Wat later op die avond, na een uur of twee te hebben gespendeerd aan niets anders dan jezelf en een leeg appartement, wat denk je dat je zult gaan doen? Je zult naar je garage gaan waar het oude meubilair opgeslagen staat en een stoel halen! Een tijdje later zul

108

www.succesboeken.nl

109

je nog een trip naar de garage maken en een tafel binnenhalen en misschien een bord of twee. We zijn het meest op ons gemak met de gedachten waar we het langst mee hebben geleefd. Het maakt geen verschil of deze gedachten niet het beste voor ons zijn – het is wat we weten, het is het meest zekere dat we aan onze zijde willen hebben. Om negen uur heb je misschien de oude vertrouwde tv teruggezet. Eén voor één zul je beginnen je oude vertrouwde en door de tijd aangetaste negatieve gedachten in je mentale appartement terug te zetten!

Waarom? Omdat ik, toen ik hielp je oude meubilair te verwijderen, je geen enkel nieuw meubilair gaf om het te vervangen – ik gaf je geen enkele positieve nieuwe gedachte om de oude negatieve gedachten te vervangen. Wanneer je besluit te stoppen met negatief denken en niet direct een nieuw positief vocabulaire hebt om je oude mee te vervangen, zul je altijd terugkeren naar de comfortabele, oude, negatieve self-talk uit het verleden. Wanneer je van je oude meubilair af zou zijn en het opgeslagen had in de garage en je zou geen nieuw meubilair hebben om het te vervangen dan zou ik, als ik je over drie weken weer zou bezoeken, al het oude meubilair weer in je appartement terugvinden! Je zou het misschien anders hebben neergezet, om te zorgen dat het er anders uit zou zien.

110

Maar het zou hetzelfde oude meubilair, dezelfde oude programmering, zijn dat je eerst had.

Vervang het oude door het nieuwe Laten we in plaats hiervan zeggen dat ik bij je aanklop en je vraag naar buiten te komen. Daar staat een glanzende nieuwe bestelbus volgeladen met het meest schitterende meubilair dat je je ooit had kunnen voorstellen! De volgende twee à drie uur help ik je het schitterende nieuwe meubilair, je nieuwe positieve self-talk, je mentale appartement binnen te dragen. En deze keer slaan we het oude negatieve meubilair niet op in de garage. We stapelen het op een grote hoop en steken er de brand in. We ruimen het op. Geef je oude meubilair niet aan iemand anders – geef je negatieve self-talk niet door aan iemand anders. Per slot van rekening is dat hoe je er op de eerste plaats aan bent gekomen!

Wanneer ik deze keer vertrek, loop je door je mentale appartement en kijk je om je heen. Wat een ongelofelijke aanblik zien je ogen! Wat ééns een plaats was van verscheurde hoop en gebroken dromen is nu gevuld met een glanzend nieuwe start van een opwindend nieuwe jij. Het nieuwe mentale meubilair staat op stevige poten van zelfverzekerdheid. Je hebt frustratie en een zwijgende overgave vervan-

www.succesboeken.nl

111

gen door het enthousiasme van belofte en geloof. Dat is hoe positief denken zou moeten werken. Dat is het verschil in slechts geloven in positief denken en het daadwerkelijk in je leven creëren. Het is fijn om het oude weg te gooien – het is essentieel. Maar het is tevens essentieel om het oude door het nieuwe te vervangen – woord-voor-woord, gedachte voor gedachte. Het probleem is geweest dat niemand ons de woorden gaf. Niemand gaf ons het woord-voor-woordvocabulaire dat we nodig hadden om de negatieve programmering, die we zo goed hadden geleerd, te vervangen. Het goede type self-talk is de sleutel om al het positieve denken te laten werken. Zonder dat wordt voor de meesten van ons positief denken “een wensdroom.” En een wensdroom is niets meer als tegen jezelf zeggen: “Ik zou wensen dat ik kon... maar ik kan het niet.” En “Ik kan niet” is niveau I selftalk – het soort dat ons belemmert.

we díe methode vinden die niet alleen goed klinkt. Hij moet werken – en hij moet blijven werken. Wanneer hij dat niet doet schieten we te kort en vragen we onszelf af waarom de dingen niet goed voor ons gaan. Een positief denker willen zijn is niet genoeg. Het besluit nemen om een positieve houding te hebben is niet genoeg. Het menselijk brein zegt: “Geef me meer. Geef me de woorden. Geef me de aanwijzingen, de commando’s, het plaatje, de planning en het resultaat dat je wilt. Dan zal ik het voor je doen. Geef me de woorden.”

Het concept van positief denken blijft een opwindende en waardevolle manier om beter te denken, beter te leven en beter over jezelf te voelen. Alleen zal het slechts een tijdje werken. Gekoppeld aan de juiste woorden, de speciale activerende, stimulerende, dirigerende woorden van self-talk, kan het een leven lang werken. Wanneer we een methode voor ons denken willen vinden die ons helpt onze doelen te bereiken, moeten

112

www.succesboeken.nl

113

11 De motivatie-mythe

D

e gastheer van de praatshow op de radio vertelde: “Mijn gast van vandaag is spreker en auteur op het gebied van motivatie.” Hij beëindigde zijn introductie van het programma door de microfoon aan mij te geven en te zeggen: “Shad, ben jij één van die kerels die het publiek laat springen in de looppaden en maakt dat ze naar buiten rennen om de wereld te veroveren?” Ik denk dat mijn antwoord hem verraste. “Nee, dat ben ik niet. In feite geloof ik niet echt in motivatie.” De volgende ogenblikken waren waarschijnlijk de eerste keer dat er zoveel stilte in zijn radioshow viel. Hij had zich voorbereid om te spreken over de opwindende wereld van motivatie en had zich net gerealiseerd dat zijn gast van plan was te vertellen dat het niet werkte. Maar laat me het verduidelijken. Sommige motivatie werkt. Het is juist dat het meeste, misschien wel vijfennegentig procent, niet werkt. Ik herinner me het commentaar van de directeur opleidingen van een grote internationale onderneming.

114

www.succesboeken.nl

115

Hij werd geïnterviewd voor een landelijk tijdschrift en het onderwerp was, wat het nieuwste was op het gebied van training – voornamelijk op dat gebied voor bedrijven en grote organisaties. Hij vertelde dat zijn bedrijf besloten had te stoppen met het inhuren van motiverende sprekers met opzwepende bijeenkomsten. Een motiverend gesprek, zo concludeerde hij, leek veel op het nuttigen van een lunch bij de Chinees: een uur later heb je weer honger. Ik weet niet of dat over Chinees eten echt waar is, maar het is waar voor wat betreft motivatie. De meeste motivatie is simpelweg niet blijvend. Het blijft niet bij je. Er zijn verschillende soorten van motivatie en verschillende soorten van motivators. Eén van de meest populaire soorten van motivatie bestaat uit een gebiologeerd zittend publiek van verlangende luisteraars, terwijl een dynamisch enthousiaste spreker een web van pure magie voor ze weeft. Een gouden spinsel van rijkdom en succes. Gedurende zo’n twee uur inspireert hij zijn luisteraars door ze een nieuw gevoel van bestemming te geven, een grootse nieuwe visie van hun ongelimiteerde zelf, allemaal in staat om de hoogste bergen van hun verbeelding te beklimmen wanneer ze maar geloofden dat ze het zouden kunnen. Het publiek wordt een nieuw contract voor het leven gegeven. De enige betaling die vereist wordt is dat ze

116

de volgende dag als de nieuwe persoon alle kansen veroveren, hun beperkingen van zich afgooien, zich op hun doel focussen en er voor gaan. Wanneer je ooit een motiverende speech, zoals ik net beschreven heb, hebt bijgewoond weet je dat ik me beschaafd en goedaardig uitspreek over de mate van belangrijkheid van de hypnose die plaatsvindt. Bedrijven en groeperingen van alle maten en soorten verlaten zich op dat soort motivatie om hun mensen op te peppen, waarde aan hun vergaderingen en verkoopbijeenkomsten te geven en de troepen op pad te sturen. Gereed om te gaan en met draken te vechten, meer te verkopen, sneller problemen op te lossen en nieuwe hoogten van succes te bereiken. Motivatiebijeenkomsten zijn gehouden in grote vergadercentra in steden over heel de wereld. Dit grote éénof twee-dagen motivatie-gebeuren heeft vele tienduizenden belangstellenden getrokken. Zij zijn vol verlangen om een dag van hun leven te spenderen aan het vervuld worden door krachtige, motiverende en inspirerende vuurvaste technieken voor succes en aanwijzingen die zullen leiden naar het ontsluiten van ‘s levens grootste beloningen. Populaire voorgangers en sprekers, dynamische redenaars verlichten de gelovigen door het besmettelijke vuur tijdens de grootse zondagochtendpreken, hun luisteraars vangend, charmerend, vleiend en overtuigend van hun ultieme potentieel. Zij fascineren, verrukken,

www.succesboeken.nl

117

Alle externe motivatie is tijdelijk. Externe motivatie is het soort dat je wakker kan maken maar je niet lang wakker zal houden. Externe motivatie is motivatie die via de buitenkant tot je komt. Het kan je beïnvloeden om een verandering aan te brengen, maar het kan de verandering niet voor je aanbrengen. En het kan je niet behoeden uit de koers te raken wanneer de motivator weg is. Het is de externe trainer die steunt, aanmoedigt, eist en beloont.

Maar wanneer de trainer weg is, zo ook de steun, aanmoediging, eis en beloning. Laten we zeggen dat je gedurende de zomermaanden bij een plaatselijk team softball speelt. Dat team heeft als doel het plaatselijk toernooi te winnen. Je team heeft het geluk een voortreffelijk trainer te hebben. Hij verwacht veel van je maar geeft ook veel aanmoediging. Hij pakt je op wanneer je neer gaat, helpt je geloven dat je kunt winnen en laat je weten wanneer je goed werk hebt verricht. Hij is een grote motivator en brengt je team naar de top. Hij is je vriend, je bondgenoot en je sterkste supporter. Je rekende op hem voor je motivatie en je kreeg het. Dan is het seizoen over en de trainer gaat naar huis. Wat denk je dat hij met zich meeneemt? Je motivatie. Hij was je motivatie! Nu hij niet langer meer in de buurt is moet je je motivatie ergens anders vandaan halen. Waarom? Omdat die motivatie extern was. Het kwam via je buitenkant tot je. En het was allemaal tijdelijke motivatie. Al je externe motivatie werkt op diezelfde manier. Blijf ons de motivatie geven en we doen het beter. Neem het weg en we vallen, mentaal, terug op hoe we waren voor de motivatie begon. We zijn misschien vooruitgegaan of gegroeid of hebben tijdens dat proces iets bereikt, maar dat deden we met de energie van iemand anders. Het was niet die van ons.

118

www.succesboeken.nl

vermaken en betoveren. Zij doen waarvoor zij gekomen waren: zij motiveerden. Voor het grootste gedeelte doen deze motivators goed werk. Zij zetten mensen aan het denken. Zij schilderen plaatjes, een galerie van voorgestelde dromen die anderen tonen wat kan zijn of wat zij zouden kunnen doen. Zij zijn de rattenvangers van succes, die de gemiddelde volbrenger in spé naar iets beters leiden. Zij stimuleren gedachten, inspireren nieuwe ideeën en herbevestigen het besluit om er tegen aan te gaan, iets gedaan te krijgen, iets waardevols te voltooien enkele doelen te stellen, problemen te tackelen en vooruit te komen. Maar er is een probleem met dat soort motivatie: het is extern en het is niet blijvend.

Tijdelijke externe motivatie

119

Dat is waarom zoveel hoopvolle bezoekers van zoveel motivatie-meetings vol met energie worden gepompt, gereed om de wereld te veroveren, om dan vaart te minderen of op hun weg te stoppen. Weken, dagen of zelfs uren nadat de speech voorbij is. De inspiratie die ze tijdens de boodschap zo sterk voelden is er niet meer. De energie en het enthousiasme die binnenin bij ze opwelde is weg. De motivator heeft de stad verlaten. En zo ook het meeste van de droom. Alles wat overblijft is genoeg om je eraan te herinneren wat je gedaan zou kunnen hebben, maar niet deed. Dat is omdat de vergaderzaal of de feestzaal gevuld was met personen die, tenzij ze eerst geleerd zouden hebben het anders te doen, hun oude computerprogramma’s weer met zich mee genomen hebben. De motivators spraken tot een ruimte gevuld met oude computerprogramma’s – programma’s die ontworpen zijn om onbewust de nieuwe informatie die de motivator probeerde in te brengen te verwerpen! Het kost méér dan één à twee uur om de oude programmering te vernietigen en te vervangen door een nieuwe. Het kost méér dan één opwekkende speech om die interne programma’s te verwijderen en te vervangen die ons vertellen dat we beter zouden moeten weten dan plotseling geloven dat we machtige kampioenen van het succes zijn. Blijvende motivatie kost méér dan het eenmalig lezen

van een boek, af en toe een gesprekje met de opzichter of manager of de aanmoediging van een vriend. Externe motivatie vertelt ons dat we alles zouden kunnen bereiken wat we zouden willen bereiken. Onze slecht geprogrammeerde interne motivator, ons onderbewustzijn, zegt: “Onzin!” We zouden de externe motivator voor een tijdje geloven – we willen het geloven! Maar ons langdurige, comfortabele oude programma wacht geduldig af tot we weer bij zinnen zijn gekomen, geloven wat ons oude programma ons geleerd heeft en op te houden met deze nonsens over het bereiken van iets geweldigs. Of we al dan niet in staat zouden zijn iets te bereiken maakt voor ons onderbewustzijn geen enkel verschil. Het reageert nog steeds op de tienduizenden voorgaande opdrachten die vertelden: “Nee!... je kan het niet.” Iemand anders die een uur of twee zegt dat “we het wel kunnen!” maakt simpelweg geen kans. De bedoelingen waren groots. Het spreken was inspirerend. De ideeën waren ongelofelijk. Maar wanneer de trainers naar huis gaan – zo ook de motivatie. Hoe veel beter zou het niet zijn wanneer diezelfde inspirerende spreker zou spreken voor een volle zaal met positieve self-talkers – mensen met nieuwe harddisks in hun computer, die erop wachten om te worden opgeladen.

120

www.succesboeken.nl

121

Een onderbewuste geest die het oude negatieve heeft uitgewist en heeft vervangen door iets positiefs, iets nieuws, is de meest vruchtbare grond voor groei en succes die we ooit zullen vinden.

Anderen leiden Bedrijfsleiders en trainers zouden hier nota van moeten nemen. Heb je je ooit afgevraagd waarom je eigen motivatie-programma’s zo vaak herhaald of versterkt moeten worden. Dat is omdat in het menselijk brein het fysiologisch onmogelijk is via kortstondige externe motivatie permanente verandering te creëren. Je kunt de hoeveelheid motivatie en training die je aanbiedt verhogen, de frequentie verhogen en de trainer nooit naar huis laten gaan. Maar wanneer hij ooit gaat, zal de oude conditionering die de schepen van je werknemers leidt het weer over nemen. Sommige externe motivatie zal langer duren dan andere, maar het zal uiteindelijk allemaal vertragen en ophouden. Wanneer je op de één of andere manier verantwoordelijk bent voor de training, ontwikkeling, motivatie, inspiratie of het leiding geven aan andere mensen, ongeacht je werkterrein – of je nou een zakenman, leraar, predikant, ouder of vriend bent – onthoud dan dat de men-

122

sen waar je tegen praat in het beste dat je hen geeft willen geloven.

Maar onthoud altijd dat hun vooruitgang naar het accepteren van, geloven in en handelen naar altijd gefilterd wordt door hun vroegere conditionering en programmering. Wanneer je ze werkelijk wilt bereiken, werk dan eerst aan hun self-talk. Het is de onbewuste self-talk die ze vandaag de dag gebruiken die zal bepalen of ze onbewust de deur voor je openen – of je weg zullen sturen. Werk eerst met de self-talk die ze nu stuurt, deel met hen de self-talk die de deur zal openen en kijk dan wat er zal gebeuren. Mensen willen verbeteren, ten goede veranderen. Help ze, met positieve self-talk, zichzelf op een andere manier te bekijken en ze zullen dat doen. Een ander probleem met externe motivatie, het probleem waar we ons het meest van bewust moeten zijn, is dat het meeste tegen ons werkt. Hier is hoe dat werkt: We gaan naar een motiverende speech. Het is een goede speech en we raken gemotiveerd en geïnspireerd. Als het een fantastische speech is, zullen we tegen de tijd dat het afgelopen is, nieuwe inzichten gekregen hebben en een onherroepelijk commitment hebben gemaakt om belangrijke veranderingen te bewerkstelligen. We hebben om dat te doen misschien zelfs enkele specifieke doelen gezet. Dan gaan we naar huis.

www.succesboeken.nl

123

We gaan terug naar de kleinigheden en beroering van het dagelijks leven. Onze oude programmering overtuigt ons stilletjes dat we tot minder in staat zijn dan dat die persoon op de bühne ons liet geloven. We zijn ons er zelfs niet van bewust dat een krachtig intern mechanisme aan het werk is gegaan om de nieuwe inspiratie, die we van de spreker gekregen hebben, te vernietigen. Uiteindelijk zal onze interne programmering overwinnen. We hebben, terwijl we naar de trainer luisterden, onze inzichten vergroot en nieuwe doelen gezet. Maar na een aantal kleine nederlagen beginnen we wederom met onze oude mening omtrent onszelf in te stemmen. Dan bereiken we ons doel niet. De teleurstelling over dat kleine of grote falen zet je vaak achteruit! Ik ken mannen en vrouwen die in staat waren om hun doelen te bereiken. Ze waren zo enthousiast over hun nieuwe doelen dat ze, toen ze faalden deze te bereiken, het compleet opgaven. Ik heb mensen gekend die hun baan opgegeven hebben om ergens anders te gaan kijken, teleurgesteld in zichzelf (terwijl ze gewoonlijk iemand of iets anders de schuld gaven), overtuigd dat wat ze was verteld een sprookje of erger was. Niemand had ze verteld dat voordat ze een ingrijpende

verandering in hun leven kunnen maken, ze eerst een kleine verandering in zichzelf moesten maken. Niemand had ze verteld dat ze die opwindende doelen hadden kunnen bereiken als ze eerst hadden geleerd hoe ze tegen zichzelf moesten praten. Natuurlijk zijn er vele soorten externe motivatie die helemaal niet op een motivatie-bijeenkomst of pep-talk lijken. De meeste motivatie die we ontvangen ligt in feite minder voor de hand. We rekenen op vrienden, boeken, familie, geluk, problemen, succes en sociale druk, om ons te vertellen wat we moeten doen. En het ons te laten blijven doen. Een van onze grootste dagelijkse motivators is de opeenhoping van eisen van het dagelijks leven. Dat is vaak wat ons in de morgen wekt, aan de gang houdt en ons motiveert om dát te doen wat we gedurende de dag doen. Velen van ons zullen toegeven dat we voelen dat we het meeste “moeten”, “zouden”, “de behoefte hebben” of “veronderstelt worden” te doen. We hebben zelfs een populair woord gevonden om het resultaat van een teveel van dat soort motivatie uit te drukken: stress. Maar deze externe motivators zijn ook tijdelijk. De motivatie bestaat totdat de eisen weg zijn. Omdat de eigenlijke betekenis van het woord motivatie “in beweging brengen” is, lijkt het me dat wanneer het erop aan komt, als we ervoor kunnen kiezen, de

124

www.succesboeken.nl

125

meesten van ons liever voor zichzelf besluiten wat ze “in beweging” brengt dan dat een ander dat voor ze zou besluiten.

Hij zal je aanwijzingen geven, een bedoeling aan je streven, je wil sterken en je een onbetwistbaar geloof geven. Hij is loyaal tot aan het einde.

De enige motivatie die voortduurt

Hij is de trainer die nooit naar huis gaat. Hij is de ultieme motivator. Hij zal je nooit in de steek laten. Dat kan hij niet - je

Wat zou je ervan vinden je eigen motivator te zijn? Wat zou je ervan vinden om het over te nemen en jezelf de leiding te geven? Je kunt dat door slechts te leren dat alle werkelijke motivatie – de enige soort die voortduurt, de enige soort waar je op kunt vertrouwen – interne motivatie is. Stel je eens voor dat je een trainer zou hebben die bij je blijft, seizoen na seizoen, elke dag. Stel je eens voor niet te hoeven wachten op iemand anders om je op te peppen en je in beweging te brengen. Stel je eens voor in staat te zijn om op jezelf te vertrouwen om altijd en onbewust je geest te bekrachtigen, je aandacht te focussen en je in conditie te houden, aan de top. In contact met jezelf en gericht op je doelen! Kun je je voorstellen nooit meer iemand anders nodig te hebben die je duwt of aanspoort om je te activeren? Je eigen interne coach wacht om juist dat te doen. Je beste vriend, je naaste bondgenoot, diegene die het krachtigst in je gelooft. Hij zal je het beste van jezelf tonen en je helpen het te bereiken.

bent het namelijk zelf!

126

www.succesboeken.nl

127

12 Geen hypnose niet subliminaal

M

ij is vaak gevraagd of self-talk een vorm van zelfhypnose is. In sommige gevallen gedraagt de self-talk zich als een vorm van zelfhypnose. Er is een belangrijk verschil tussen de twee: hypnose neemt de controle van je ontvankelijke geest over en programmeert zonder het voordeel van bewuste controle – hypnose is niet effectief gedurende het normale “wakkere” stadium. Self-talk helpt je hetzelfde resultaat bewust te bereiken. Het wordt elke dag als een deel van je normale wakkere stadium volbracht. Hypnose vereist dat het onderwerp (jij) in een staat komt, die we “trance” noemen, één van de vele niveaus van bewustzijn die de deuren naar ons onderbewustzijn opent. De mondelinge suggesties om in trance te raken kunnen je door iemand anders gegeven worden. Je kunt na oefening, gebruik makend van speciaal geformu-

128

www.succesboeken.nl

129

Sommige ervaren beoefenaars van hypnose hebben geconcludeerd dat hypnose een natuurlijke staat van de geest is. In feite zo natuurlijk, dat we volgens hen dagelijks “hypnotisch” beïnvloed worden door subtiele onderbewuste suggesties waar we ons niet van bewust zijn. Ik heb mensen, waaronder enkele persoonlijke vrienden ontmoet die me vertelden dat hypnose hen heeft geholpen om gewicht te verliezen, te stoppen met roken of een belangrijke rol heeft gespeeld bij het overwinnen van angsten. Ik twijfel er niet aan dat het voor hen heeft gewerkt. Ik heb getergde zielen geobserveerd die zuchtten en met de hulp van een ervaren hypnotherapeut de bron

en uiteindelijk de “oplossing” vonden voor de problemen die ze hadden. Terwijl er artsen, psychiaters en psychologen zijn die bedenkingen hebben over hypnose of het als pseudowetenschap aan de kaak stellen, zijn er ook andere professionals die bevestigen dat ze hypnose hebben gebruikt om hun patiënten te helpen pijn te verlichten, bezorgdheid te verminderen, stress onder controle te krijgen en gewoonten te veranderen. Ze vertellen ons dat hypnose ons een weg biedt om op een dramatische manier invloed uit te oefenen op onze gezondheid, ons werk en ons persoonlijk leven. Hun ervaring leert ons dat veel van de vroegere angsten omtrent hypnose ongegrond zijn. Terwijl we gehypnotiseerd zijn, hetzij bewust, hetzij onbewust, kunnen we niet plotseling ten prooi vallen aan de wensen van één of andere mentale magiër die ons verstand verleidt om ieder bevel van hem te gehoorzamen. Hypnose is niet volledig door de wetenschappelijke gemeenschap geaccepteerd. Er zijn binnen die gemeenschap van geleerde personen enkelen die beweren dat hypnose geen stokpaardje is dat door een kleine kring gelovigen gesteund wordt – een niet-chemisch, mentaal wondermiddel dat alle ziekten zal genezen. In plaats daarvan, zien deze personen hypnose als een rechtmatig stuk gereedschap dat moet worden onderzocht, geperfectioneerd, geaccepteerd en moet worden gebruikt als een bijdrage aan onze hedendaagse kennis.

130

www.succesboeken.nl

leerde tapes, jezelf in trance maken. Op het vlak van de psychologie en bepaalde gebieden van de medische wetenschap is er nog steeds onenigheid wat er precies gebeurt wanneer iemand gehypnotiseerd wordt. De meeste onderzoekers zijn het er over eens dat wanneer personen in een hypnotische staat gebracht worden, zij meer ontvankelijk zijn voor bepaalde suggesties. Er lijkt ook minder “ruis” te zitten tussen het bewustzijn en het onderbewustzijn – de afleidingen van het zogenaamde onderbewustzijn worden verminderd en de persoon lijkt meer open te staan voor onderbewuste suggesties en aanwijzingen van verschillende aard.

131

Wanneer je er voor kiest om self-talk te gaan gebruiken en een bewuste, positieve “self-talker” te worden, dan is het belangrijk dat je begrijpt waarom hypnose geen onderdeel van self-talk is. Zelfs wanneer hypnose zou voldoen aan alle beweringen die sommige beoefenaars er aan toeschrijven. De reden waarom self-talk voor zijn effectiviteit geen hypnose gebruikt heeft niets te maken met het feit of hypnose werkt of niet. De reden heeft te maken met iets genaamd verantwoordelijkheid – persoonlijke verantwoordelijkheid.

De verantwoording voor jezelf nemen

“Waarom heb je niet meer verantwoordelijkheidsgevoel?” En deze bedenkelijke woorden van motivatie werden vaak bedekt door “Kan je nou niet meer verantwoordelijkheid voor jezelf nemen?” Op de één of andere manier was het woord verantwoordelijkheid nooit verbonden met goede dingen. Het werd altijd gebruikt wanneer er iets verkeerd ging. “Verantwoordelijkheid” betekent veel meer dan dat – iets veel belangrijkers! Persoonlijke verantwoordelijkheid ligt aan de basis van alles wat we denken, doen, begrijpen, waar we in mislukken of in slagen in ons leven. Persoonlijke verantwoordelijkheid is het fundament van alle individuele actie.

Toen ik nog jong was had ik op de één of andere manier de indruk dat “verantwoordelijkheid” een negatief woord was. Velen van ons hebben dezelfde conditionering. Normaal gesproken hoorden we het woord verantwoordelijkheid gebruiken op een manier die verbonden was aan iemand die iets verkeerd deed of iets deed wat hij niet zou mogen doen: “Wie is hier verantwoordelijk voor?” was de gebruikelijke vraag van een volwassene aan een kind wanneer er iets kapot was. Wanneer een tiener iets verkeerd deed of niet voldeed aan de verwachtingen, was de typerende vermaning:

Verantwoordelijkheid betekent niet “plicht” of “last”. Het is niet de maatstaf voor onze aansprakelijkheid of onze toerekenbaarheid: het is de basis van ons individuele besluit om het leven te accepteren en om onszelf waar te maken. Grote kans dat er op de dag dat je geboren bent een paar andere mensen in de buurt waren om je op de wereld te helpen. Je moeder was daar, waarschijnlijk een dokter en misschien één of twee verpleegsters. Maar ongeacht wie je op je billen sloeg toen je al worstelend het menselijk leven binnentrad, jij nam je eerste ademtocht alleen.

132

www.succesboeken.nl

133

Ongeacht wat voor hulp je ook hebt ontvangen, jij nam je eerste ademtocht. En de volgende ademtocht en de volgende. Jij deed dat. Je hebt misschien onderweg wat hulp gehad, maar de ademhalingen die je deed waren die van jezelf. Niemand haalde adem voor je. Eens zullen we allemaal sterven. Wanneer je ooit aan de rand van het bed hebt gestaan van iemand die deze wereld ging verlaten, dan weet je dat hoe hard je ook de hand van die geliefde vasthield, de laatste adem alleen werd uitgeblazen. Wanneer jij en ik de laatste adem uitblazen dan zullen we dat alleen doen. Ondanks alles wat iedereen kan doen om te helpen, ondanks de doktoren en de assistenten, ondanks de behoeften en de tranen van degenen die achter blijven. Als we gaan, dan gaan we alleen. Er zullen misschien geesten in overvloed zijn om ons te begeleiden, maar van diegenen die we op de wereld achterlaten kan niemand die reis met ons delen. We nemen de eerste adem zelf. En we nemen de laatste adem alleen. Hoe komt het dan dat daar ergens tussenin, in de tijd die we leven noemen, we van iemand anders verwachten dat hij voor ons adem haalt?! Niemand zal ooit één adem voor ons inademen. Niemand zal ooit één gedachte denken die van ons is. Niemand zal ooit in ons lichaam staan, meemaken

134

wat er met ons gebeurt, onze angsten voelen, onze dromen dromen of onze tranen huilen. We zijn geboren, leven en verlaten dit leven helemaal op onszelf. Dat “zelf” en de goddelijke geest die het bestuurt, zijn wat we hebben. Niemand anders kan ooit één enkel moment van ons leven voor ons leven. Dat moeten we zelf doen. Dat is verantwoordelijkheid.

Persoonlijke verantwoordelijkheid is het wezen van onszelf. Ik zou dat liever niet willen opgeven. Waarom zouden we ooit willen dat iemand anders voor ons zou denken? Het gebruik van hypnose mag dan wel een prima en waardevolle manier zijn om op bepaalde manieren onze gedachten te schikken. Als het zonder chemicaliën kan helpen bij het succesvol behandelen van pijn dan juich ik het toe. Wanneer het ons op andere manieren kan bijstaan, als assistent bij andere methoden, dan accepteer ik de positieve resultaten. Maar wanneer we de keus krijgen tussen het nemen van een bewuste persoonlijke verantwoordelijkheid en oplossingen in een staat van trance, dan moeten we kiezen voor díe methode, die ons persoonlijke controle laat – de methode die de voordelen op de lange termijn van het leiding nemen eist en gebruikt – en zelf verantwoording nemen. Met actieve, dagelijkse self-talk heb je bewust de con-

www.succesboeken.nl

135

Er is een aanverwante neef van hypnose die de laatste jaren populair is geworden. Het wordt vaak het “subliminale” leren genoemd. Het concept van subliminaal leren werkt als volgt: terwijl je naar een cassette luistert of naar iets van “natuurlijke” aard, zoals zachte muziek, het geluid van de regen of het rustgevende geruis in een bos, hoor je onbewust ook boodschappen die subliminaal verborgen zitten in of onder andere geluiden. Een voorbeeld hiervan kan een cassettebandje zijn met speciaal opgenomen muziek waarin op het geluidsspoor ook een onhoorbaar gesproken bericht opgenomen is. Je hoort de muziek, maar bent je niet bewust van de stem die tegen je praat. Die stem kan je ervan overtuigen gewicht te verliezen, stress te verminderen, je bekwaamheden te vergroten, de relatie met je geliefde te verbeteren of meer geld te verdienen. Afhankelijk van het onderwerp dat op de opname behandeld wordt. Ik heb, om hun effectiviteit vast te stellen een variëteit aan cassettebanden bekeken die gebruik maken van het concept van het subliminale leren. Ik bestudeerde de, op het oog objectieve, studies over

het gebruik van subliminaal leren om een verandering in het menselijk gedrag teweeg te brengen. Werkt dit soort subliminale programmering? En wanneer het dat doet, is dat dan het resultaat van de daadwerkelijke subliminale boodschap of helpt het omdat we denken dat het werkt – een soort van subliminale placebo? De meesten van ons herinneren zich nog wel de verhalen uit de jaren vijftig en de vroege zestiger jaren, toen gezegd werd dat filmtheaters korte subliminale boodschappen aan de film toevoegden om ons naar buiten naar de stand met verfrissingen te laten rennen om frisdrank en snacks te kopen. De overheid kreeg interesse en theaters kregen de waarschuwing om te stoppen met subliminale reclameboodschappen in hun films. De ophef over “gedachtenbeheersing” stierf uit en was voor het grootste gedeelte vergeten. Er bleven echter een aantal moeilijk te achterhalen verhalen de ronde doen over bepaalde winkelcentra, die tijdens de kerstdagen subliminaal opgenomen boodschappen in hun achtergrondmuziek deden om winkeldiefstal te reduceren. Ik heb bij het kijken naar recente actiefilms op videoband ook waargenomen dat er heel secuur, beeldjevoor- beeldje, plaatjes van schedels en andere griezelige afbeeldingen door de actiescènes heen waren gemonteerd. Ik twijfel er niet aan dat deze fractie-van-een-seconde-

136

www.succesboeken.nl

trole en heb jij de leiding over elke verandering die je in jezelf maakt. Met hypnose heb je dat niet.

Subliminale conditionering

137

beeldjes bij het kijken op normale snelheid, “subliminaal” onbewust het gewenste effect in ons brein creëren. Subliminale indringing van ons onderbewustzijn heeft effect. Kunnen dezelfde technieken worden gebruikt om ons er van te overtuigen een bepaald merk parfum of een nieuwe cosmeticalijn te kopen? Ik denk dat de meeste bazen van reclamebureaus persoonlijk instaan voor het feit dat ze dat doen. Als diezelfde subliminale technieken werken, kunnen ze dan gebruikt worden om bij verkiezingen ons stemgedrag te beïnvloeden? Wanneer de menselijke geest, zoals sommigen beweren, de speeltuin van de sterksten is dan zouden degenen die onze gedachten zouden manipuleren en besturen zeker een feestdag hebben! Door niet zelf voor onze eigen gedachten de verantwoordelijkheid te nemen, zetten we onze geest open voor de grillen van anderen. Als mensen verdienen we meer – we zijn in staat om meer controle uit te oefenen over onszelf, onze eigen gedachten, ons individu, dan wat voor uitwendige controle of invloed die iemand anders mogelijk over ons zou kunnen hebben. Subliminale onderwijstechnieken zullen op een dag bewijzen veilig te zijn en een massief bastion van wetenschappelijk onderwijs zijn. Maar ze eisen van je, dat je diegenen die je geest stilzwijgend met informatie voeden compleet vertrouwt.

Ik zou je toch willen aanraden om zelf je eigen keuze te maken, voor jezelf te denken en je bewust te zijn wat je in je onderbewustzijn programmeert. Er zijn mensen die zullen zeggen dat hypnose zijn plaats verdiend heeft. Ik denk dat dat zo is. Er zijn mensen die zullen zeggen dat “subliminale” gedachtentechnieken effectief zijn. Mogelijk hebben ze gelijk. Maar ik moedig je aan om zelf de verantwoording te nemen voor alles wat je accepteert en doet, als een deel van je eigen geboorterecht! Je verdient het recht om je eigen gedachten te bezitten en te controleren!

138

www.succesboeken.nl

Jij bent je gedachten.

Laat iemand anders nooit de heerschappij over ze hebben.

Denk voor jezelf Wanneer je zelfhypnose gebruikt voor je eigen groei en het heeft in het verleden voor je gewerkt en wanneer je er voor kiest self-talk als deel van dat hulpmiddel te gebruiken, dan zou de combinatie van zowel je eigen zelfhypnose en je nieuwe self-talk ook voor je moeten werken. Wanneer je meditatie of je mantra van je eigen instructies de woorden van self-talk bevatten, dan zullen je meditatie en jij er profijt van hebben.

139

Maar onthoud altijd dat sommige van de grootste geesten, die de grootste prestaties die deze aarde ooit gezien heeft geleverd hebben, dat succes alleen maar bereikt hebben door drie overheersende attributen: wilskracht, overtuiging en hard werken. Wanneer je leert om op de juiste manier tegen jezelf te praten, dan heb je de overtuiging van een hypnotische trance om je innerlijke kracht te geven niet nodig. Je hoeft niet hoopvol te wachten op een subliminale boodschap om je te overtuigen. Je eigen self-talk tegen je eigen innerlijke zelf is en zal altijd de zekerste vorm van innerlijke verdediging en innerlijke kracht zijn. Combineer dat met je persoonlijke bron van geestelijke kracht – en niemand, niets kan het overheersen. Gebruik het! Gebruik de hulpbronnen van je eigen geest. Roep ze op tot actie! Denk voor jezelf. Spreek voor jezelf. Onderwijs en programmeer je eigen geest op de manier van je eigen keuze. Niemand anders zou dat voor je moeten doen. Niemand anders heeft dat recht.

140

13 Als het niet simpel is, werkt het niet

D

es te meer we over self-talk leren, des te meer manieren we vinden om het te gebruiken – manieren die het oefenen en leren makkelijker maken en tegelijkertijd duurzamer en effectiever. Geen idee, hoe goed ook, zal werken wanneer het niet gebruikt wordt. Terwijl ik de zelfhelptheorieën bestudeerde en de vele concepten die beschikbaar waren onderzocht, vond ik enkele zelfhelpconcepten die zeer zinvol waren en hadden kunnen werken maar te moeilijk waren om in praktijk te brengen. Zelfs bij de meest vurige bewonderaars van zelfverbetering zal elk “programma” dat teveel tijd kost, teveel opofferingen vergt of te ingewikkeld is om toe te passen niet gebruikt worden. Ik heb het vermoeden dat enkele van de beste boeken en cassetteprogramma’s op het gebied van zelfverbetering op een boekenplank stof aan het verzamelen zijn of in één of andere kast zijn weggestopt.

www.succesboeken.nl

141

Veilig uit het zicht en vergeten achter een stapel twee jaar oude tijdschriften, die ook niet meer gelezen worden. Zelfhelpboeken en -tapes vallen te vaak in dezelfde categorie als fitnessapparatuur voor thuis, die één keer gebruikt wordt en dan wordt opgeborgen. Ze zijn net als de gewichten, gym-uitrustingen, met zand gevulde riemen om af te vallen, trimschoenen en zelfstudiecursussen voor een vreemde taal. Allemaal op het moment dat we het kochten een goed idee, maar al snel te veel moeite. Dus stoppen we ze weg en vertellen onszelf dat we ze later wel tevoorschijn zullen halen en weer gaan gebruiken. In plaats van een ereplaats in de studeerkamer van het gezin te hebben en eventueel door overmatig gebruik te slijten, eindigen de boeken, apparaatjes en dure hebbedingetjes over zelfverbetering vaak op de onderhandelingstafels van zolderuitverkopen in de buurt. Ik heb tientallen mensen ontmoet die me vertellen over de zelfhelpboeken en -programma’s waar ze mee begonnen waren, maar die ze nooit hadden afgemaakt – laat staan in praktijk gebracht. Ik kan met ze meevoelen. Een zelfhelpprogramma doorworstelen dat een kloosterlijk regime van ijver en zelfopoffering vereist, stimuleert geen enthousiaste betrokkenheid. En zelfs het simpelste programma is moeilijk genoeg om te blijven volgen.

142

Uitstellen Wanneer het gaat om het spenderen van onze tijd aan dingen die op hun beurt veel voor ons kunnen doen, komt zelfverbetering zelden op de eerste plaats. De normale afleiding van het dagelijks leven is genoeg. Genoeg om zelfs de meest hoopvolle en in nood verkerende persoon te belemmeren om tijd of energie te spenderen om een doorbraak te maken en vooruit te komen. Zelfverbetering is één van die vreemde remedies die door de voordelen die het biedt op de eerste plaats van onze lijst zou moeten staan. We stellen deze allemaal gemakkelijk uit, wanneer we het juist het meeste nodig hebben. Net zoals het uitstellen van de reparatie van het lekkende dak tot de dag dat het niet meer zal gaan regenen. We weten, dat het nodig is, maar andere zaken gaan voor. Toen ik voor het eerst getuige was van de soms verbazingwekkende effecten die mensen na het in praktijk brengen van sommige zelfhelpideeën en -technieken in hun leven meemaakten, was ik tegelijkertijd ontzet toen ik zoveel anderen zag falen, terwijl ze hetzelfde deden. Ik werd bedroefd door het zien van de resultaten die in zoveel levens werden gecreëerd, door een laag gevoel van zelfwaarde en een negatief gevoel over zichzelf. Terwijl het kennelijk zo was dat met een kleine krachtsinspanning het niet zo zou hoeven te zijn.

www.succesboeken.nl

143

Maar ik observeerde ook hoe enkele mensen die een significante verandering in hun leven teweeg wilden brengen, het doorzettingsvermogen en de zelfmotivatie hadden om eraan te werken om die verandering teweeg te brengen. Het was pas later, nadat ik de “methoden” die mensen gebruikten om die veranderingen teweeg te brengen had geanalyseerd, dat ik begreep waarom zo weinigen ze gebruikten. Tenzij iemand’s prioriteit voor zelfbeschikking sterk genoeg is – indien iemand’s erfelijkheid en vroegere conditionering een houding en een wil creëerde die verbetering en verandering eiste – zullen de normale obstakels van het dagelijks leven hem kort houden. De meesten van ons weten dat we het beter zouden kunnen doen.

ben, meer vrijheid om de dingen te doen die we echt willen – tijd om te reizen, tijd om met het gezin door te brengen, tijd om te ontspannen, tijd om plezier te hebben, tijd om iets te creëeren of tijd met anderen doorbrengen om de dingen te doen die we het liefste doen. En velen van ons, zouden meer willen leren, iets nieuws willen leren, nieuwe interesses ontwikkelen en de eigen vaardigheden verder ontwikkelen.

De competitie van het dagelijks leven

Ik betwijfel of ik niet tien mensen kan vinden die, wanneer ze onder druk zouden staan, zeggen dat ook zij iets van zichzelf zouden willen verbeteren. We zijn ons ook bewust dat de voordelen die in ons leven worden gecreëerd voortkomen uit verbeteringen in onszelf. We zijn ons terdege bewust van de materiële voordelen die we zouden willen hebben – een nieuw huis of nieuwe auto, nieuwe kleding, meubels, meer geld op de bank en alles waar we onze zinnen op hebben gezet dat ons een beetje meer geld kan opleveren. De meesten van ons willen ook graag meer tijd heb-

Wanneer we onszelf verbeteren, volgen de dingen die we graag zouden willen hebben in het leven door de één of andere natuurwet van oorzaak en gevolg. Verbeter wie je bent en door diezelfde wet zul je je leven verbeteren. Hoe succesvoller je van binnen wordt, hoe meer successen je automatisch aan de buitenkant zult creëeren. Maar veranderingen aan de binnenkant maken is zelden zo eenvoudig als we zouden willen. Wanneer we het besluit nemen om te veranderen worden we plotseling geconfronteerd met een muur van obstakels die we niet hadden voorzien. Wanneer we ons committeren tot verandering, worden we plotseling geconfronteerd met onverwachte concurrentie. Wanneer we onszelf op de één of andere manier willen

144

www.succesboeken.nl

145

verbeteren, wedijveren we niet alleen met onze oude programmering. We wedijveren met de behoeften van het dagelijks leven. Ieder van ons heeft drie “hulpbronnen” die ons toestaan een willekeurige dag door te komen. Deze hulpbronnen zijn onze tijd, onze energie en onze geest (wat en hoe we denken). Ons verlangen om te verbeteren moet concurreren met de tijd die we spenderen aan het werken, zorgen voor onze gezinnen en de zorg voor al onze andere behoeften. Het moet concurreren met de energie die we verbruiken bij het doen van al het nodige om ons leven op orde te houden. Soms, voor de meesten iedere dag, is er geen energie meer over. Ons verlangen om onszelf te verbeteren concurreert tevens met de eisen die wij zelf of anderen mentaal stellen. Er zijn zoveel zaken waar we aan moeten denken, zoveel kleine en grote beslissingen om te nemen, dingen om uit te zoeken, problemen om op te lossen, dingen te overwegen, te begrijpen en mee om te gaan. We zijn zo druk bezig om de zaken bovenaan het lijstje af te handelen, dat we geen tijd energie of gedachten meer over hebben om voor dat ene te zorgen dat maakt dat alle andere dingen beter kunnen functioneren. We zijn zo druk met het repareren van de trein dat we niet in de gaten hebben dat we op het verkeerde spoor

zitten. We zijn zo druk bezig om in leven te blijven dat we vergeten er achter te komen hoe te leven. Ik herinner me nog het enthousiasme dat ik voor het eerst voelde toen ik vele jaren geleden per ongeluk datgeen ontdekte waarvan ik dacht dat dat het meest exceptionele idee was over het verbeteren van jezelf, dat ik ooit was tegengekomen. Het was een eenvoudig idee. Het verlangde slechts dat ik elke nacht twintig minuten spendeerde aan het opschrijven van mijn doelen, het herzien van mijn vorderingen en het visualiseren van het bereiken van mijn doelen. Ik hoefde er niet van overtuigd te zijn dat ik alles zou kunnen bereiken wat ik wilde. Wanneer ik maar elke dag een korte tijd, speciaal ‘s nachts vlak voor het slapen gaan zou besteden aan het concentreren op mijn doelen en over ze dromen. Het is een oud idee – en het werkt. Wat ik toen nog niet wist maar snel leerde, was dat het zelfs moeilijk was om aan twintig minuten per nacht te komen. Wanneer je een baan hebt, een familie onderhoudt en weer terug naar school gaat voor een complete cursus op universiteitsniveau, is het een uitdaging om aan vijf of zes uurtjes slaap per nacht te komen. Wanneer mijn gedachten zich bevonden tussen het studeren voor een psychologie-examen en het afmaken van een zakenplan, wat de volgende ochtend om acht uur klaar moest zijn, waren de twintig minuten die

146

www.succesboeken.nl

147

ik zou moeten besteden aan het plannen van mijn doelen en “het verbeteren van mezelf” snel verhuisd. Van een verheven belangrijke positie naar een onmogelijk dagelijks karwei. Het is moeilijk je doelen te bestuderen wanneer je je ogen niet meer open kunt houden. Mijn eerste ervaring met zelfverbetering was niet uniek. Het idee was groots – en is dat nog. Maar, zoals ik later leerde, de praktische toepassing van dat idee was niet praktisch.

De juiste gereedschappen

in de weg. Maar ze wilden iets bereiken en wanneer ze de juiste manier daarvoor gevonden zouden hebben, dan zouden ze het gedaan hebben. Wanneer zo weinigen van ons de tijd en de fysieke of mentale energie over hebben om het te proberen, hoe kan elk goed en eerlijk idee dat overduidelijk ons levenslot kan veranderen dan slagen? Het antwoord op deze vraag is erg belangrijk. Het is het antwoord dat een goed idee laat werken en een ander niet: om welk concept voor zelfverbetering dan ook te laten slagen moet het eenvoudig zijn. Het moet makkelijk te gebruiken zijn. En wanneer het in praktijk wordt gebracht dan moet het werken!

Tot op de dag van vandaag hebben miljoenen mensen dezelfde prachtige ideeën geprobeerd, met dezelfde resultaten. Ik betwijfel of hiervan méér dan een paar duizend het volhouden en ermee blijven werken. Ik applaudiseer voor degenen die dat gedaan hebben. Maar ik voel me diep geraakt door hen die dat niet konden. Degenen die iets wilden bereiken maar dat niet deden of niet konden, wilden ergens van binnen net zoveel bereiken als diegenen die dat wel deden. Ze hadden blijkbaar niet de juiste gereedschappen. Ze vonden geen manier die voor ze zou werken. Misschien waren ze niet zo toegewijd als de enkelen die slaagden. Misschien stonden andere commitments in hun leven

148

www.succesboeken.nl

149

14 De nieuwe technieken

D

e technieken, die maken dat self-talk zo goed werkt, zijn simpel en verbazingwekkend gemakkelijk in het gebruik. Sommige van de technieken vergen wat tijd, anderen vragen helemaal geen tijd. Er zijn vijf verschillende methoden voor het gebruik van self-talk. Je kunt er voor kiezen om enkele of juist allemaal te gebruiken:

Stille self-talk Dit is de self-talk die de hele tijd doorgaat, ook al zijn we ons er gewoonlijk niet van bewust. Stille self-talk kan een bewuste of onbewuste interne dialoog zijn. Wanneer je begint om de oude self-talk te vervangen door positieve nieuwe self-talk, dan is dit één van de makkelijkste en meest natuurlijke technieken om te gebruiken. Zelfs nu, na je net bewust te zijn geworden van het verschil tussen negatieve self-talk van niveau I en niveau II

150

www.succesboeken.nl

151

aan de ene kant, is er een goede kans dat je reeds gestart bent met het gebruiken van de positieve self-talk van niveau III en niveau IV aan de andere kant, terwijl je zwijgend tegen jezelf praat. Het is een eenvoudige verandering om te maken. Het kost méér moeite je ervan bewust te worden en wordt al gauw een natuurlijke en automatische self-talkgewoonte. Stille self-talk omvat alles wat je over jezelf en alles om je heen denkt. Het is die subtiele verandering in je houding: van zaken op een negatieve manier bekijken tot alles op een meer positieve, productieve manier bekijken. In plaats van ‘s morgens te ontwaken en jezelf te vertellen dat je wenste niet op te hoeven staan, zal je nieuwe self-talk je vertellen dat het een schitterende dag is om te leven. En dat het tijd is om in actie te komen. Omdat de meeste van de dingen die we problemen noemen eigenlijk alleen maar worden waargenomen als problemen, bepaalt de manier waarop je tegen elk van hen aankijkt of ze echt zijn of niet. Je moet jezelf alleen maar vertellen ze in een beter licht te zien. Wanneer je denkt dat dat wat al te gemakkelijk klinkt, probeer het dan eens een dag en kijk wat er gebeurt. Onthoud dat, wanneer je begint met het anders verwoorden van je self-talk van het oude naar het nieuwe, je oude programmering je er vanaf zal proberen te praten.

Dus wanneer je ermee begint, begin dan eerst met het besluit om niet meer te luisteren naar de vroegere negatieve programmering. Die zal je vertellen dat het niet zal werken. Vergeet ook niet, dat je oude self-talk een gewoonte is. Het voelt natuurlijk en comfortabel aan, zelfs wanneer het negatief is. Door te weten wat je kunt verwachten ben je in staat de confrontatie met je oude self-talk aan te gaan, deze te vernietigen en te beginnen met het opbouwen van een nieuwe gewoonte. Binnen één of twee dagen zul je alles wat je tegen jezelf hebt gezegd en dat kan tegenwerken, beginnen op te merken.

152

www.succesboeken.nl

Wanneer je het besluit hebt genomen om het oude meubilair uit je mentale appartement te verwijderen, dan zul je merken wanneer je het weer probeert terug te zetten. Blijf bij je besluit. Wees vastberaden! Laat het buiten staan. Wanneer je met stille self-talk begint, luister dan gedurende elke dag naar alles wat je tegen jezelf zegt. Maak een mentale notitie van alles wat je denkt of zegt wat als de verkeerde soort van self-talk klinkt, draai dat om en verwoord het onmiddellijk positief. “Het is net alsof ik me vandaag niet in de hand heb” wordt onmiddellijk: “Ik heb mezelf in de hand, speciaal vandaag!” Wanneer je jezelf iets hoort zeggen als: “Ik heb hier

153

een probleem mee... ” draai het om en zeg: “Ik kan dit aan! Ik ben een capabel persoon en kan problemen goed aan.” “Ik kan maar geen gewicht verliezen” wordt: “Gewicht verliezen is nooit een probleem voor mij. Ik eet exact wat ik moet eten en alleen de juiste, gezonde hoeveelheid – ik verlies gewicht en zie er goed uit!”

In plaats van jezelf te vertellen dat je moe bent – op dát ogenblik van de dag dat je het je niet kunt permitteren om moe te zijn – vertel jezelf dan onmiddellijk dat je voldoende energie en enthousiasme hebt. En wanneer je dat niet plotseling op en neer laat springen van energie, dan is dat oké. Je werkt aan een hele nieuwe manier van tegen jezelf praten en begint je onderbewustzijn nieuwe aanwijzingen te geven. Blijf het doen bij iedere gelegenheid die zich voordoet en het zal voor je beginnen te werken. Hoe we ons “voelen” – moe, energiek, lusteloos of enthousiast – is mentaal en chemisch; het is fysiologisch. Denk eens aan een moment waarop je je voelde alsof je zelfs niet meer uit je stoel wilde opstaan. Het was een lange dag, je hebt hard gewerkt en je bent fysiek en mentaal uitgeput. Dan gaat de telefoon en het is precies het goede telefoontje op het juiste moment. Iemand belt met goed nieuws of het is de meest belangrijke persoon in jouw wereld. Wat gebeurt er plotseling met je energie? Wat gebeurt er met je enthousiasme?

154

Een golf adrenaline raast door je systeem en brengt je meteen weer tot leven. Is er echt iets veranderd? Slechts de signalen die je naar je hersenen stuurt en op hun beurt de schakelaars die voor jou je hersenen aanzetten, boodschappen sturend naar elk deel van je systeem. Die vertellen je om jezelf plotseling geweldig te voelen terwijl je slechts enkele ogenblikken daarvoor niet eens uit je stoel kon komen. Veel van de boodschappen die je jezelf door stille selftalk geeft, zullen niet zo voor de hand liggen. Maar de hersenen reageren direct en produceren resultaten die net zo krachtig zijn, of ze nu merkbaar zijn of niet. Onthoud, de gedachten die je denkt zijn elektrische impulsen die je hersenen aangeven om de belangrijke schakelaars in je mentale controlecentrum aan of uit te zetten. Door het vervangen van je vroegere negatieve of neutrale self-talk door nieuwe commando’s, activeer je gezonde, productieve chemische en elektrische controlecentra in je hersenen. Die zullen automatisch vóór je werken in plaats van tegen je. We hebben allemaal wel eens zo’n moment gehad dat één opmerking in de ochtend je hele dag kon bederven. Verander de programmering. Verwoord je stille gedachten aan jezelf anders. In plaats van een dag te verliezen door depressie of ontmoediging zul je een kost-

www.succesboeken.nl

155

bare dag hebben vol waardevolle successen. Je zult je emotioneel beter voelen, je zult gezonder zijn, zowel mentaal als fysiek. Je zult beter met anderen omgaan. In plaats van de dag als een verlies af te schrijven, heb je voor jezelf weer winst geboekt.

Self-speak

anderen door er alleen maar over te klagen. Je self-talk is het hart van iets dat we “acceptatie” noemen. Er zijn momenten in het leven dat we ons allemaal genoodzaakt voelen om het hoofd te bieden aan een slechte situatie. Maar het ligt helemaal aan jou of je die situatie toestaat tegen je te werken of om het mentale besluit te nemen het op een andere manier te bekijken. Praten tegen jezelf en andere vormen van self-talk zijn de beslissende factoren of de echte jij, de innerlijke jij, wint of verliest.

Alles wat je hardop tegen jezelf of tegen iemand anders zegt, over jezelf of over iets anders, maakt deel uit van je self-talk. Wat je zegt terwijl je spreekt vormt een belangrijk deel van de plaatjes en aanwijzingen die je aan je onderbewustzijn voedt. Het is logisch dat het eindresultaat, wanneer hetgeen je tegen jezelf zegt de verkeerde plaatjes schildert of opdrachten zijn die jezelf nonproductieve informatie geven, zal zijn dat je hersenen op een bepaalde wijze op die informatie zullen reageren. Dusdanig dat het op verschillende manieren kan tegenwerken. Een vriend vertellen dat je niet van je werk houdt kan je werk onmogelijk helpen. Je zou jezelf wat beter kunnen voelen door het van je af te praten en bij de meeste vormen van therapie wordt die techniek met enig succes toegepast. Maar hoeveel beter zou het niet zijn wanneer je je houding verandert door het wijzigen van de programmering die je jezelf geeft, speciaal in die omstandigheden wanneer het werk (of een andere situatie) niet zal ver-

We maken elke dag honderden commentaren en beweringen. Het lijkt niet zo belangrijk om alle dingen die je gedurende een dag zegt op een positieve manier te verwoorden. Maar bedenk dat elk van die uitdrukkingen een opdracht aan het onderbewustzijn is. Tel dan eens al die commentaren en beweringen over een week, een maand of een jaar op. In zijn totaliteit zijn het tienduizenden kleine, maar zeer belangrijke, onbewuste, opdrachten aan jezelf. Ze zijn zeker belangrijk – ze hebben veel te maken met wat je bereikt, hoe je je voelt en wie je wordt. De makkelijkste manier om te bepalen wie van de personen om je heen de echte winnaars in het leven zijn en wie niet, is door te luisteren naar hun self-speak – wat ze zeggen wanneer ze over iets praten. Winnaars gebruiken self-speak om een houding op te bouwen die winnende resultaten produceert. Dat bete-

156

www.succesboeken.nl

157

kent echter niet dat “winnaars” geen problemen hebben. Het betekent niet dat elke dag een perfecte dag voor hen is. Maar kijk eens naar hun gemiddelde scores van winnen in het leven, over een periode van een paar maanden of een paar jaar. Hoe beter hun self-speak, hoe hoger hun score. Hoe positiever hun aanpak, hoe succesvoller de resultaten. In de loop van de tijd wordt positieve self-speak net zo’n automatische gewoonte als lopen, bewegen, eten of slapen. En wanneer positieve self-speak een gewoonte wordt, zo ook de successen die self-speak creëert. Luister naar alles wat je zegt wanneer je praat. Schilderen je woorden het plaatje voor je eigen onderbewustzijn dat je wilt dat het ziet? Zo niet, verander de woorden. Verwoord ze anders. Leren om het beste van jezelf te maken – door jezelf een verfrissend nieuw self-speak-programma te leren – is één van de grootste geschenken die je jezelf ooit zult geven. Als je het eenmaal onder de knie hebt is het een schat die je nooit zult kwijtraken.

Self-conversation is de techniek van het werkelijk hardop tegen jezelf praten en zelf beide kanten van de

conversatie onder controle houden! Self-conversation is één van de meest effectieve vormen van self-talk omdat het contact maakt met meerdere zintuigen en meer van jezelf aan het werk zet om jezelf op de nieuwe manier te programmeren. Wanneer je een self-conversation hebt, is er meer van jou bij betrokken! Wanneer je begint met het oefenen van self-conversation, wil je misschien de badkamer in en de deur op slot doen. Wanneer je begint met luid tegen jezelf praten, een conversatie aangaat met jezelf, jezelf vragen stelt en ze beantwoordt, zullen zelfs je meest vertrouwde familieleden misschien denken dat je uiteindelijk gek bent geworden.

Deze vorm van self-talk is één van de makkelijkste om te gebruiken en kan heel leuk zijn.

Ik vloog op de nacht van drieëntwintig december, de nacht voor Kerstavond, van Chigaco naar San Francisco, met een overstap in Denver. Door het slechte weer was ons vertrek uit Denver vertraagd en werden we ‘s avonds om twintig minuten over elf geïnformeerd dat we vanwege de sneeuwstorm een aantal uren, misschien de hele nacht, op het vliegveld van Denver moesten doorbrengen. Omdat het de drukke kersttijd was zaten alle vliegtuigen volgepakt en daar de vliegtuigen op het vliegveld van Denver uitgeladen werden, vulde de lobby en de

158

www.succesboeken.nl

Self-conversation

159

stationsgebouwen zich snel met passagiers – die géén van allen blij waren dat ze de nacht op het vliegveld moesten doorbrengen. Ze zouden hun aansluitende vluchten missen en misschien zelfs niet op tijd thuis zijn voor Kerstavond. Ik denk dat ik nog nooit zoveel boze mensen, tegelijkertijd op één plaats, bij elkaar heb gezien. Klaarblijkelijk dachten ze dat de sneeuwstorm de schuld van de vliegtuigmaatschappij was – wie zou tenslotte God er de schuld van geven het te laten sneeuwen in de nacht voor Kerstavond? Na het inschatten van de situatie besloot ik dat dit een goed moment was om een beetje self-conversation te oefenen. Ik wilde net zo als ieder ander graag naar huis en ik dacht dat dit wel het juiste moment zou zijn om het effect van directe programmering te testen. Ik keek om mij heen en zag dat de stoelen in de wachtruimte snel vol raakten. Ik bemerkte drie stoelen naast elkaar op één rij die nog vrij waren. Dus liep ik daarheen, ging in het midden van de drie stoelen zitten en begon – hardop – tegen mezelf te praten. Met een heldere, zelfverzekerde en luide stem richtte ik mij tot mezelf en zei: “Hallo Shad! Het ziet er naar uit dat

“Laten we praten!” En zo begon één van de interessantste conversaties die ik, denk ik ooit gevoerd heb – met mezelf! Het werkte! Niet alleen was mijn stressniveau lager dan

van wie dan ook op dat vliegveld, niemand anders kwam die hele nacht naast me zitten! Er is echter een minder opvallende en veiliger manier om self-conversation te gebruiken. Het is een manier die ik je aanbeveel bij de eerstvolgende gelegenheid die je krijgt. Ik noem het “het douchegesprek” en het werkt als volgt: morgenochtend wanneer je onder de douche stapt, zeg je “Goedemorgen!” tegen jezelf. Zeg het hardop en zeg het met een glimlach in je stem. Groet de dag met je kin omhoog, een goede houding en vertel jezelf slechts hoe fantastisch de komende dag zijn zal. “Je ziet er goed uit vandaag! Je voelt je goed, je bent in goede vorm en je bent gereed om alles aan te kunnen!”

En reageer dan – geef jezelf antwoord terug. “Ik voel me fantastisch! Speciaal vandaag! Ik voel me goed, ik hou van me zoals ik ben, blij dat ik leef en ik ga ervoor!”

we gestrand zijn!” “Ja!” antwoorde ik, net zo zelfverzekerd, “Wat zou je willen doen?”

Zelfs twee of drie minuten van dat soort van opwekkende interne motivatie kan je goed van start laten gaan. Je kunt de dag weer aan, ernaar verlangen en het zal je in beweging zetten en laten geloven dat een gewone dag in een bijzondere dag kan veranderen.

160

www.succesboeken.nl

161

En het werkt! Denk eens hoeveel beter dat soort van versterkende, positieve dag-startende, zelfvertrouwen opbouwende self-conversation kan zijn. In plaats van de andere manieren die we vaak gebruiken om onze dag te beginnen. Wanneer ik een trainingsprogramma voor een bedrijf of een organisatie doe en ik praat over de dag beginnen met dat soort van self-talk – self-conversation – van de meest activerende en vitaliserende soort, zie ik gewoonlijk een aantal gezichten voor me, die laten zien wat lijkt op iets tussen geamuseerd zijn en ongeloof. Ik maak ze iets wijs! Maar enkele weken later wanneer ze de kans hebben gekregen het een tijdje bij zichzelf te proberen, hoor ik een heel ander verhaal. Ze proberen het en het werkt. Waarom niet de dag beginnen met het allerbeste voor jezelf? Waarom niet tot leven komen, jezelf vertellen wat je die dag kunt doen in plaats van zwak het hoofd schudden over wat je niet kunt? Het heeft voor zakenmensen, verkopers, kantoormedewerkers, constructiewerkers, atleten en studenten gewerkt – iedereen die deze dag, morgen en elke dag wil laten tellen. Alhoewel je stilzwijgend een conversatie met jezelf kunt voeren, zul je merken dat, wanneer je hardop tegen jezelf praat, je jezelf dwingt om je gedachten in woorden om te zetten. Dat helpt je je denken over dat onderwerp te verhelderen en veel specifieker te zijn dan

wanneer je alleen maar gedachten door je hoofd laat gaan. Eén van de voordelen van op deze manier hardop tegen jezelf praten en een conversatie met jezelf voeren, is dat dit je toestaat om jezelf vragen te stellen en eerlijke antwoorden te krijgen of te geven. Wanneer je dit voor het eerst probeert zul je je waarschijnlijk verbazen over de antwoorden die je krijgt. We kennen onszelf redelijk goed – beter dan we dikwijls denken dat we doen. Het resultaat is dat de meeste antwoorden die we krijgen, wanneer we onszelf de juiste vragen stellen, de echte antwoorden zijn – antwoorden die ons laten ophouden onszelf in de maling te nemen en op de feiten afgaan. Wanneer je begint met hardop tegen jezelf praten zul je je misschien een beetje belachelijk voelen. Ik weet dat ik dat vond. Maar na een dag of twee wegen de voordelen zwaarder dan het overwinnen van het beetje verlegenheid dat het vergt om te beginnen. Na korte tijd zul je in de auto, wanneer je alleen op kantoor bent, wanneer je ergens wandelt, waar dan ook, tegen jezelf praten. Gebruik een paar van die kostbare momenten van privacy die we zo zeer koesteren. Vertel jezelf dat je oké bent – dat je beter dan oké bent! Vooruit, zeg het hardop! Wanneer je een vraag hebt waar je nog geen antwoord op hebt gevonden, stel hem dan.

162

www.succesboeken.nl

163

Ga te rade bij jezelf. Je hebt een hele goede vriend daarbinnen die heeft zitten wachten om wat van je te horen.

Self-write Sommige mensen vertelden mij dat het schrijven van hun eigen self-talk één van de meest plezierige projecten is geweest, waar ze zich ooit aan hadden gewaagd. Andere, ook gemotiveerde aanstaande self-talkers vertelden me dat het gebruik van self-talk, lezen van selftalk of luisteren naar self-talk grandioos was, maar dat ze eenvoudigweg de tijd of misschien de creativiteit niet bij zichzelf konden vinden om zin voor zin de self-talk die ze nodig hadden, op te schrijven om de veranderingen te bereiken die ze teweeg wilden brengen. Self-write is self-talk die je woord voor woord voor jezelf uitschrijft. Het is self-talk verwoord in specifieke self-talkuitdrukkingen die direct rekening houden met de belangrijkste nieuwe opdrachten die je je onderbewustzijn wilt geven – de nieuwe programmering waar je het meest aan wilt werken. (In hoofdstuk tweeentwintig zul je de specifieke stappen leren om je eigen self-talk te schrijven). Toen ik voor het eerst op zoek ging naar praktische manieren om self-talk te laten werken, begon ik met het uitschrijven van self-talk voor elk gebied van persoon-

164

lijke zelfverbetering en stelde toen een routine vast voor het dagelijks voorlezen van de self-talk aan mezelf. Het was effectief, maar het kostte tijd en moeite. Andere mensen die deze methode ook probeerden kwamen tot dezelfde resultaten, maar de effectiviteit was in ieder geval direct gerelateerd aan de moeite die de self-talker bereid was in het project te steken. Deze vroege vorm van self-talk was uitgeschreven op indexkaartjes – één self-talkuitdrukking per kaartje. Uiteindelijk zal de volhardende self-talker een pak kaarten met self-talkzinnen ontwikkelen die een variëteit aan situaties omvatten. Steeds wanneer zich een specifiek doel of probleem voordoet, kunnen er self-talkzinnen uit het pak kaarten getrokken worden. Ze kunnen elke dag worden gebruikt tot het doel bereikt is of het probleem onder controle. Hoewel de resultaten duidelijk waren, stond de moeite die het kostte om het pak self-talkkaarten te maken, vaak in de weg om succesvol door te blijven gaan met het voortdurende doe-het-zelf self-talkprogramma. Na het observeren van anderen die deze techniek gebruikten, kwam ik uiteindelijk tot de conclusie dat de meeste mensen eenvoudigweg niet geconditioneerd waren om self-talk te schrijven. Het resultaat was dat ze het niet deden. Om dit te verhelpen schreef ik voorbeelden van specifieke self-talkzinnen die in z’n totaliteit betrekking had-

www.succesboeken.nl

165

den op zo’n veertig gebieden van zelfverbetering. Enkele honderden individuele self-talkzinnen die anderen konden volgen en gebruiken om hun eigen self-talk gemakkelijker te schrijven. Ik was mij goed bewust van het feit dat veel mensen liever van alles zouden doen, dan gaan zitten en schrijven – speciaal iets dat zo gedetailleerd en precies is als de specifieke bewoording en zinsopbouw die nodig is om de self-talk te creëren die het onderbewustzijn op de juiste wijze herprogrammeert. Het is niet zo dat het schrijven van self-talk dagelijks werk zou moeten zijn.

waar- zijn van je doelen – het maakt je geïnteresseerder en interesse creëert energie. Hoe meer energie je ergens instopt, hoe groter de kans dat het voor je werkt. Ik stelde al eerder vast dat, wanneer het er op aan komt een manier te vinden om jezelf te verbeteren, als het niet simpel is, zal het niet werken. Dus zul je het, voordat je besluit of het al dan niet schrijven van je eigen self-talk eenvoudig en gemakkelijk zal zijn, eens moeten uitproberen. Wanneer het niet voor je werkt zijn er andere middelen naar het einddoel. Wanneer self-write wel voor je werkt, dan zul je tijdens het proces niet alleen plezier hebben – je zult ook verheugd zijn met de resultaten.

Maar ook al vindt je het plezierig om met woorden te werken en ben je bereid de “regels” voor de bewoording te volgen, dan nog geldt: hoe graag je ook met het gebruik van self-talk zou willen beginnen, je kunt net zo snel stoppen als dat je bent begonnen. Voor diegenen die geleerd hebben wát te schrijven en hoe het uit te drukken, is self-write een bijzonder effectieve manier om te herprogrammeren. Het richt je aandacht, zet je aan het denken en maakt dat je actief betrokken raakt bij het proces van het verwijderen van de oude programmering. Het laat je actief participeren in het proces van het oude vervangen door het nieuwe. Dat soort focus – die betrokkenheid – regelt je initiatief en voegt energie toe aan je vastberadenheid. Door het uitschrijven van je eigen self-talk verhoog je het ge-

Het uitkomen van self-talk op tapes gebeurde meer per ongeluk dan door planning. Verscheidene jaren geleden, gedurende de tijd dat ik mijn encyclopedische compilatie over self-talk voor elke mogelijke situatie aan het schrijven was, wilde ik wat gewicht verliezen. Toen ik wat nieuwe self-talk voor mezelf wilde gebruiken, wilde ik de self-talkzinnen op individuele indexkaartjes uitschrijven en ze rond mijn spiegel hangen, zodat ik ze hardop of stilzwijgend voor mezelf kon le-

166

www.succesboeken.nl

Tape-talk

167

zen terwijl ik me ‘s morgens voorbereidde om naar het werk te gaan. Ik ontdekte dat het lezen van self-talk iedere morgen een grandioze manier was om de dag mee te beginnen. Het gaf me een duw in de goede richting en gaf me de juiste gedachten om de komende dag het hoofd te bieden. Alvorens self-talk uit te proberen om me te helpen het gewicht te verliezen dat ik wilde verliezen, had ik al het andere al geprobeerd – diëten die niet werkten, afslankklinieken waar ik niet heen bleef gaan, zelfgemaakte dieet-programma’s (normaal gesproken: ‘jezelf uithongeren’) en combinaties van programma’s die bestonden uit dingen als dertig minuten durende oefeningen en dan niets anders drinken als grapefruitsap. Op de één of andere manier leek het altijd: hoe meer ik trainde, hoe hongeriger ik werd en hoe meer gewicht ik verloor, hoe meer ik dacht mezelf te moeten belonen met “iets extra’s”. Dat kwam neer, op iets dat ik niet zou moeten eten omdat het meer ponden zou opleveren, dan de ponden die ik net verloren had. Mijn verhaal was net als de verhalen van tienduizenden andere gewichtsbewuste dieetgebruikers die afvielen en weer aankwamen. Maar wat nu, vroeg ik mezelf af, wanneer ik een speciaal pak self-talkkaarten zou schrijven om gewicht te verliezen – en het er af te houden? Self-talk werkte tenslotte reeds voor mij en voor dui-

zenden andere mensen op andere belangrijke gebieden van ons leven. Waarom dan niet self-talk onderwerpen aan de ultieme test? Ik begon met het uitschrijven van mijn ‘s morgens te lezen self-talkindexkaarten om gewicht te verliezen en plakte ze op de spiegel. Ik schreef het beste voor mezelf op – mijn gewicht, hoe ik at, mijn gezondheid, mijn energie – alles waarvan ik wist dat het voor mijn onderbewustzijn een splinternieuw plaatje van mezelf zou schetsen. Ik creëerde díe self-talk die met elk woord op de juiste manier uitgedrukt en gesteld, een gezondere, slankere “mij” zou creëren. Ik schreef tientallen self-talkkaarten. Elk van hen vertelde me het beste over mezelf, elk van hen completeerde een stukje van het plaatje van mij zoals ik het liefste wilde worden. Ik had al eerder geleerd dat, wanneer je een probleem wil oplossen of een doel wil bereiken, je méér dan alleen de symptomen moet aanpakken – je moet jezelf op een compleet dieet van self-talk zetten, dat elk facet en elke fase van je leven omvat of elke wijze van je denken beïnvloedt die je aan de oude mentale programma’s bind. Dus schreef ik self-talk over eigenwaarde, self-talk over zelfvertrouwen, wilskracht en vastberadenheid. Ik schreef self-talk die mijn gemoedstoestand hooghield zodat ik bij zou blijven en self-talk die me vertelde over goed voelen, meer energie hebben en self-talk die me zou weerhouden om voedsel te gebruiken en om

168

www.succesboeken.nl

169

sommige andere problemen, waar ik nog niet aan gewerkt had, op te lossen. Wanneer je self-talk wilt gebruiken om een verandering in je leven aan te brengen werkt het niet alleen om de symptomen te bestrijden. Dus schreef ik self-talk die achter de symptomen kwam en inging op de oorzaken, self-talk die me weer de controle zou geven, me op zou peppen en me alert liet blijven. Iedere morgen las ik één voor één de kaarten en begon hun effect te bemerken. Ze begonnen te werken. Langzaam maar zeker begon ik te geloven wat de kaarten me vertelden. Maar ik merkte ook dat het steeds moeilijker werd om mezelf aan te zetten tot het blijven volgen van de ochtendroutine van het lezen van de kaarten. We weten allemaal hoe sommige ochtenden kunnen zijn. Er zijn andere zaken om over na te denken. Soms hebben we eenvoudigweg de tijd niet om tijd te spenderen aan het verbeteren van onszelf. Ochtenden kunnen druk zijn en het iedere morgen spenderen van een extra tien tot vijftien minuten bleek een beletsel te zijn voor mijn planning en die van mijn gezin. Ik denk dat ik gedurende die tijd iets van het gewicht dat ik wilde verliezen, verloor. Vooral omdat ik niet had kunnen ontbijten alvorens naar kantoor te gaan.

170

Een nog betere manier Er moest een betere manier zijn! Ik wist hoe goed selftalk werkte. Ik had het voor mij zien werken en had de resultaten bij anderen gezien. Maar ik wist dat er een eenvoudiger manier moest zijn. Verscheidene jaren daarvoor had ik voor een verkoopbedrijf vroege versies ontwikkeld van tapeprogramma’s om-jezelf-te-verbeteren. Ik had in het bijzonder één cassetteprogramma voor een bedrijf, dat een motiverende pep-talkcassette wilde, geschreven en geproduceerd. Die bestond voornamelijk uit een eerdere, ietwat primitieve vorm van “Ik kan het!” self-talk. Die zouden hun verkopers kunnen beluisteren wanneer hun verkopen laag waren. Tegelijkertijd had ik een eerste versie van een self-talkcassette voor mezelf geschreven, die ik gebruikte om me te helpen enige professionele en financiële doelen te bereiken. Wanneer ik nu naar deze originele cassettebandjes luister, schaam ik me een beetje voor hun kenmerkende on-professionele kwaliteit. Maar ik herinner me dat ze succes hadden en dat niet alleen een aantal verkopers baat hadden bij het beluisteren ervan, maar dat ook ik, door het zo nu en dan luisteren naar enige verzekerende woorden van aanmoediging, geprofiteerd had van nogal amateuristisch

www.succesboeken.nl

171

geschreven en thuis opgenomen zelfgemaakte cassettebandjes. Later, terwijl ik iedere ochtend bezig was met het ijverig lezen van mijn self-talkindexkaartjes om af te vallen moest ik weer aan die oude tapes denken. Die kaartjes hingen op mijn spiegel. Wat nu, wanneer ik mijn self-talkindexkaartjes zou pakken, zou opstapelen, een kleine cassetterecorder zou nemen en ze één voor één, zin voor zin, op een cassettebandje zou inspreken? Zou dat helpen om van het probleem af te komen om elke ochtend de kaartjes te moeten lezen en iedere kaart iedere ochtend weer opnieuw te lezen? Wanneer ik diezelfde self-talk op een cassette zou zetten, redeneerde ik, hoefde ik alleen maar iedere ochtend de cassette af te spelen en te beluisteren.

In tieneneenhalve week verloor ik, al scherend en luisterend naar mijn cassettes, achtenvijftig pond! Mijn dokter was verbaasd. Ik had mezelf toen ik startte met mijn nieuwe “programma” ervan verzekerd dat ik lichamelijk de juiste dingen deed – het juiste eten, de juiste voedingswaarde. Ik herinner me nog dat ik, na het achtenvijftig pond minder wegen, een telefoontje kreeg van de receptioniste van mijn dokter. Ze wilde weten wat voor dieet ik had gebruikt! Maar wat me nog meer interesseerde was dat mijn vrouw, die gedurende die tieneneenhalve week dat ik gewicht verloor haar make-up had opgebracht aan de andere kant van de spiegel, door het meeluisteren naar mijn cassettebandjes vijfentwintig pond had verloren!

Dus dat was wat ik deed. Ik maakte een tape over eten, een tape over mijn gevoel van eigenwaarde en een tape over fysieke fitheid. Ik gebruikte de self-talk die ik elke ochtend vanaf de kaartjes las en nam elk woord op band op. Terwijl ik daarmee bezig was, besloot ik wat self-talk te gebruiken om me beter te organiseren, mijn activiteit te verhogen en de verantwoording voor mezelf te nemen. Iedere ochtend luisterde ik, terwijl ik me scheerde, naar mijn cassettebandjes. Elke dag, wanneer ik van en naar kantoor reed en elke avond vlak voor ik zou gaan slapen, luisterde ik naar mijn nieuwe bandjes.

Het was toen misschien meer dan ooit, dat ik de ongelofelijke bekwaamheden van het onderbewustzijn en de natuurlijke gave van iets zo simpels als een cassetterecorder om te helpen de klus te klaren, begon te erkennen. Het duurde niet lang, voordat vrienden en klanten van mij begonnen te vragen om één of twee self-talktapes voor ze op te nemen. Toen ik dit deed begonnen ze dezelfde resultaten te vertellen die ik bij mezelf had meegemaakt. Plotseling was er een methode – een technologie die solide zelfprogrammeringsprincipes combineerde met

172

www.succesboeken.nl

173

een stuk gereedschap dat iedereen kan gebruiken. Dat toch net zo goed of beter zou werken dan elk van de andere technieken die ik had gevonden. Bovendien was het een technologisch hulpmiddel dat op een dusdanige manier werkte dat het bewees direct en natuurlijk verenigbaar te zijn met de manier waarop ons brein werkt. Sinds ik voor het eerst mensen begon aan te bevelen om cassettebandjes als programmeringshulpmiddel voor het onderbewuste te gebruiken, heb ik reacties van gebruikers ontvangen die zelfs mij verrasten. Ik wist dat het werkte! Maar door het ontvangen van brieven en het herhaaldelijk horen van dezelfde resultaten van anderen, was ik absoluut overtuigd.

Een typisch voorbeeld is een brief die ik van een vrouw ontving, die een seminar over self-talk had bijgewoond en had besloten om naar self-talkcassettes te luisteren om haar te helpen met haar “familierelaties” – in het bijzonder haar relatie met haar man. Dingen waren voor hem financieel niet zo goed gegaan en ze wilde wat zaken rechtzetten. Ondertussen vertoonde haar man alle voorspelbare tekenen van een man die zich langzaam uit de relatie terugtrekt. De vrouw was gevorderd van het uitschrijven van self-

talkkaartjes en het aan zichzelf voorlezen, tot het luisteren naar self-talkcassettes. Ze luisterde naar een cassette over het verbeteren van persoonlijke relaties, een cassette over het gevoel van eigenwaarde, een cassette over het stellen van doelen en een andere cassette over het nemen van de verantwoording voor jezelf. Ze luisterde iedere morgen naar haar cassettes en verder wanneer ze dat kon gedurende de dag en iedere avond voordat ze ging slapen. Om naar haar tapes te kunnen luisteren, gebruikte de vrouw een kleine, goedkope draagbare cassetterecorder die ze in de plaatselijke dumpwinkel had gekocht. Ze speelde – terwijl ze probeerde het tv kijken van haar man niet te hinderen of hem ‘s morgens lastig te vallen – de tapes hardop af. Naar haar eigen zeggen kon het haar man niets schelen dat ze de positieve self-talk op de achtergrond begon af te spelen. Maar na een week of twee nam haar man haar op een avond mee uit dineren en gedurende het eten bespraken ze haar tapes. De volgende dag toonde hij echter nog steeds geen interesse. Maar zoals ze geleerd had in het seminarprogramma: “Maak je niet druk over wat anderen om je heen denken over jouw self-talk. Blijf het slechts doen.” Aan het einde van de derde week vroeg haar man haar om nog eens één van de tapes af te spelen die ze op een morgen tijdens het aankleden, gedraaid had. Al eerder was haar opgevallen dat ze minder woorden

174

www.succesboeken.nl

Het al dan niet geloven

175

met elkaar hadden, maar tot aan die ochtend had hij nog niet eerder enige actieve interesse in de tapes getoond. Kort daarna begon haar man merkbare veranderingen in zijn gedrag te vertonen. Tegenover haar en in zijn houding ten opzichte van de problemen die hij op zijn werk had gehad. Het eindresultaat was dat ze allebei meer begonnen te praten, enkele nieuwe plannen begonnen te maken en weer begonnen samen te werken. Haar self-talk had op hem hetzelfde effect als op haar! Het maakte geen verschil of hij in de self-talk geloofde of niet - het maakte voor zijn onderbewustzijn niet uit! Hij reageerde eenvoudigweg op de nieuwe informatie die hij onbewust inprogrammeerde. Hij accepteerde de nieuwe, meer positieve programmering die op de achtergrond tijdens hun dagelijks leven afgespeeld werd, zonder er zelfs aan te denken. In het begin “geloofde” de één en de ander geloofde niet. Het maakte geen enkel verschil. Aan de andere grote uitvindingen van de mensheid: het wiel, de drukpers, gemotoriseerd vervoer, radio, televisie en de computer, zou ik de cassetteband willen toevoegen. Nog nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid hadden we een apparaat dat, wanneer het op de juiste manier gebruikt werd, letterlijk onze innerlijke richting zo snel, zo effectief en zo moeiteloos kon veranderen als de geluidscassette dat kan.

één van de meest praktische gereedschappen voor het verbeteren van de mensheid, voor het verbeteren van ieder van ons individueel. Praktischer dan elk ander zelfverbeteringsgereedschap dat ik ooit ben tegengekomen. Voor je persoonlijke groei, je eigen persoonlijke selftalkprogramma, is het niet essentieel naar cassettes te luisteren om je doelen te bereiken. Je kunt dat bereiken zonder dat je één enkele cassettespeler in huis hebt. Ik zal je ondanks dat, verderop in dit boek, laten zien hoe je je eigen tapes kunt maken. Dat te doen vergt een minimum aan moeite en je zult een abnormaal effectief resultaat krijgen. Tape-talk heeft enkele voordelen die op het gebied van zelfverbetering nog ongeëvenaard zijn. Het eerste en belangrijkste voordeel is dat je kunt luisteren naar tapes over jezelf terwijl je iets anders doet. Je hoeft niet echt te luisteren. Je onderbewustzijn zal druk bezig zijn met het inprogrammeren van de posi-

176

www.succesboeken.nl

Buiten het gewone gebruik voor het afspelen van muziek of het leveren van gesproken woord voor zelfverbetering, is het de cassetteband die voor het eerst aan ieder van ons een manier biedt om altijd en overal het beste over onszelf te horen. Het is een simpel klein plastic hoesje met miniatuurspoeltjes dat we in een recorder stoppen. Dan drukken we een knop in en we kunnen gaan luisteren. Tape-talk – self-talk op tapes – is zonder enige twijfel

177

tieve nieuwe informatie over jezelf. Of je er nu bewust aan denkt of niet. Een ander voordeel in het gebruik van tapes is dat ze gemakkelijk zijn – dus gebruiken we ze. Wanneer alles wat we maar hoeven te doen het erin stoppen van een tape en het afspelen is, dan zullen we spoedig leren dat dat een stuk eenvoudiger is dan het schrijven van onze scripts over het geloven in jezelf, het lezen en herlezen van een boek of proberen een cursus te bestuderen over zelfvolbrenging. Een ander belangrijk voordeel is dat tapes, omdat ze altijd makkelijk voorhanden zijn, een trainer worden die de juiste self-talk gebruikt om ons onmiddellijk externe motivatie te geven terwijl ze ons onderbewustzijn programmeren met een winnend script met interne motivatie.

Het is onmogelijk om naar die tape te luisteren zonder je beter te voelen, beter te denken en beter te doen, vanaf de eerste minuten dat de band begint te spelen. En terwijl het me in een hogere versnelling brengt en me aan de gang zet, me vervult met het soort enthousiasme dat een normale dag in een bijzondere dag doet veranderen, is de tape mij ook voorzichtig en druk aan het herprogrammeren om iedere dag effectiever, productiever en op wat voor manier dan ook meer zelfvervuld te maken.

Dat soort tapes is als het hebben van een persoonlijke trainer, een goede vriend, die naast je staat, je aanmoedigt, motiveert, oppept, in je gelooft en je die dag vooruit duwt en je helpt het beste van jezelf naar boven te halen en te bereiken. Wanneer je ervoor kiest om niet zelf op te nemen, dan kun je luisteren naar speciaal opgenomen self-talktapes die in de handel zijn. In ieder geval, wanneer je gebruik wilt maken van één van de meest waardevolle methoden voor het creëren van een betere eigen toekomst, moedig ik je aan om naar self-talk op tapes te luisteren. Van alle manieren waarop je positief tegen jezelf kunt praten, zijn cassettes het gemakkelijkst en het meest blijvend. Stop slechts een tape in de recorder, druk op een knop en speel hem af. Je onderbewustzijn, zal luisteren – of jij dat nou doet of niet. De self-talktechnieken die ik je net gegeven heb, zijn voor de hand liggend, eenvoudig en simpel. Je kunt direct beginnen ze te gebruiken. Maar je moet weten dat, vanaf het moment dat je start, wat voor “systeem” je ook gebruikt, iedere vorm van self-talk waar je mee begint slechts een begin zal zijn. Wanneer een vorm van self-talktechniek eenmaal voor je begint te werken, zullen de anderen bijna automatisch op hun plaats vallen. Ze wachten om uitgeprobeerd te worden.

178

www.succesboeken.nl

Een van mijn favoriete self-talk tapes heeft de titel: “Geloven in een ongelofelijke jij.”

179

Je besluit misschien om slechts één techniek uit te proberen, om te kijken of die voor je werkt. Gebruik de techniek waar je je het meest comfortabel bij voelt het eerst en probeer hem uit. En wanneer je dan meer wilt uitproberen, ga je gang. Voor nu, zelfs wanneer je niets méér doet dan beginnen met het gebruik van stille self-talk dan is dat prima. Er is een self-talkuitdrukking die ik altijd al speciaal bemoedigend en bijzonder waardevol vond. Hij luidt: “Je doet het al bijzonder goed. En je bent nog maar net begonnen!”

15 Wat voor behoefte je hebt of positie je ook in het leven wilt

W

anneer je voor jezelf actief begint met het gebruik van self-talk, zal waar je het voor gebruiken wilt afhangen van wat je het eerst wilt herstellen of het eerst wilt bereiken. Maar wanneer self-talk een zelfgenererende gewoonte wordt – hoe meer je het gebruikt, des te meer je het gebruikt – zal zijn succes afhangen van starten. Niet van waar je het voor wilt gebruiken. Het maakt geen verschil wat je voor de kost doet, wat je opleiding is, wat je problemen ook zijn of wat je doelen zijn. Het maakt niet uit of je in het verleden geslaagd bent of gefaald hebt. Self-talk werkt voor iedereen hetzelfde. Voor de werking van het menselijk brein maakt het niet uit wat je positie in het leven is.

Iedereen kan self-talk gebruiken en profiteren van de resultaten. Om je een voorbeeld te geven van de vele manieren waarop het gebruik van actieve self-talk een verschil

180

www.succesboeken.nl

181

kan maken, kijken we naar een aantal omstandigheden in onze carrières en persoonlijke levens die geholpen of verbeterd kunnen worden door het type self-talk dat we aan het bespreken zijn. De mogelijkheden om self-talk te gebruiken worden alleen maar beperkt door het individu; er zijn zoveel mogelijkheden als er mensen met een behoefte zijn. De meeste van deze voorbeelden hebben, op wat voor manier en wanneer dan ook betrekking op een ieder van ons.

Self-talk in praktijk brengen In management: we zijn allemaal op de één of andere

manier “managers”. Er zitten twee kanten aan goed management. Effectief management begint altijd met het succesvol managen van jezelf. Je kunt afgestudeerd zijn in management en nooit de noodzakelijke vaardigheden in het managen van anderen verkrijgen, wanneer je niet eerst zelf het management over jezelf beheerst. Echte leiders hebben zichzelf stevig onder controle. Ze zijn de baas over hun handelen, hun gevoelens, hun houding en hun perspectieven. Het tweede noodzakelijke ingrediënt van een goed manager is: weten hoe de kwaliteiten en vaardigheden van anderen te ontwikkelen. Beide benodigdheden voor management worden di-

182

rect beïnvloed door self-talk. Als er twee gelijk gekwalificeerde managers zijn, totaal gelijkwaardig en één van hen gebruikt positieve self-talk bij hem- of haarzelf en de ander doet dat niet en dezelfde manager ontwikkelt positieve self-talkgewoonten bij zijn of haar medewerkers en de ander doet dat niet, welke manager heeft dan een betere kans van slagen? Managers hebben een uitzonderlijke kans om self-talk toe te passen bij bijna iedere situatie die ze gedurende iedere werkdag tegenkomen. Wanneer je wilt dat je bedrijf gaat concurreren, groeien en bloeien, zet dan bij je managementteam self-talk aan het werk. Begin, in plaats van het vervangen van mensen, hun interne “kan het niet” te vervangen door capabel, bewust zelfgeloof. Self-talk doet dat. Eén van de gebieden waarop het dat het best doet is bij het managen van anderen, om de juiste job op de juiste manier gedaan te krijgen. Wanneer je meer geld wilt verdienen of je financiële zekerheid wilt verbeteren: ons inkomenspotentieel wordt

door ieder van ons individueel bepaald. De limiet van ons inkomen wordt door ons eigen interne geloof vastgesteld. Wanneer je méér wilt verdienen moet je beginnen jezelf als waardevol, verdienstig en gewillig te zien – en jezelf opnieuw dirigeren om dat te doen. Te veel van ons maken de fout om het probleem van

www.succesboeken.nl

183

de verkeerde kant aan te pakken, wanneer ze hun inkomen willen vergroten. We proberen uit te vinden hoe we meer geld zouden kunnen verdienen. Voordat we zelf geloven dat we daartoe in staat zijn. Praat tegen jezelf over je eigenwaarde. Wanneer je een nieuw plaatje van jezelf begint te schetsen als iemand die meer waard is, zal je onderbewustzijn je helpen een manier te vinden om dat ook te gaan verdienen. Ik wil de taak van het maken van een significante stap in je financiële groei niet te simpel stellen. Ik heb geleerd dat om dat te doen afhankelijk is van houding en besluitvaardigheid, meer dan van de positie waarin je vandaag de dag verkeert. Wanneer je serieus bent over het vergroten van je inkomen, begin jezelf dan drie weken van self-talk over eigenwaarde en financiële waarde te geven. Stel dan je doelen en bepaal je planning. Wanneer je bepaald hebt wie je werkelijk binnenin bent en waartoe je werkelijk in staat bent, is het veel makkelijker om te zien wat je vervolgens moet doen. Start met je programmering. De rest zal volgen. Wanneer je kinderen opvoedt, ze onderwijst of er op wat voor manier dan ook mee werkt: een vaak verteld ver-

talk om aan een probleem te werken of hen te helpen om één van hun doelen te bereiken. Omdat het gebruik van self-talk op één gebied er gewoonlijk toe leidt dat je jezelf op andere gebieden de juiste soort self-talk geeft, is het niet verwonderlijk dat kinderen wanneer ze het herhaaldelijk in huis horen gebruiken, self-talk oppikken en bijna per ongeluk gaan gebruiken. Het heeft me altijd verbaasd hoe natuurlijk kinderen positieve self-talk accepteren, zelfs makkelijker dan sommige ouders. Dat kan alleen maar zijn omdat kinderen nog steeds open staan om alles wat ze de goede dingen over henzelf vertelt, enthousiast verwelkomen. Ons innerlijk zou liever horen hoe goed we zijn, in plaats van het dagelijks bespreken van de fouten die we maken. Kinderen zitten dichterbij het originele potentieel waarmee we geboren zijn. Tot ze geprogrammeerd worden om te geloven wat ze niet kunnen, staan kinderen nog steeds open om te geloven in wat ze wel kunnen.

Een betere kans creëren om te slagen

haal is dat hoe de introductie van nieuwe self-talk in een huishouden de kinderen beïnvloed heeft. In de meeste gevallen is het één of zijn het allebei de ouders die beginnen met het gebruik van positieve self-

Stel je eens een gezin voor waarin één van de twee kinderen toegestaan en aangemoedigd wordt om positieve self-talk te horen en te leren, terwijl het tweede kind niet wordt toegestaan om ervan te profiteren.

184

www.succesboeken.nl

185

Stel je eens voor wanneer deze twee kinderen op alle andere gebieden gelijk zouden zijn, hoe anders elk van hen mogelijk zou reageren op situaties in hun jonge leven. Hoe een kind over zichzelf denkt zal invloed hebben op hoe goed hij het op school doet, het soort vrienden dat hij kiest, hoe goed hij om kan gaan met anderen. Of hoe hij omgaat met de problemen van de verwachtingen van tieners. Hoe hij zich onder controle houdt wanneer een groep hem aanmoedigt het verkeerde pad te kiezen, het soort partner dat hij eventueel kiest, het soort carrière die hij zal volgen en hoe goed hij het op elk groot of klein gebied van zijn leven zal doen. Als er twee zulke kinderen zouden zijn, één wiens selftalk een sterk gevoel van eigenwaarde, goede gewoonten en een positieve “Ja, ik kan het”-spirit creëert – en één die overgelaten was aan de gemiddelde onzekere programmering die de meeste kinderen ontvangen, voor welk zou je dan kiezen? Ik zou kiezen voor het kind met het winnende geloof in zichzelf. Samen met de aangeboren karakteristieken, doorgegeven via erfelijk materiaal, is het kind het geloof in zichzelf. Dat jonge kind zal later worden waar hij het meest over zichzelf in gelooft. Ouders vroegen me waarom hun zoon of dochter de slechts mogelijke soort vrienden gekozen had om zich mee te associëren. Ieder van ons en misschien tieners in het bijzonder,

186

zoeken anderen waarvan we onbewust denken dat we het meest op lijken. Wanneer een kind een minder positief beeld van zichzelf heeft, zal hij of zij die vrienden kiezen die het meest op dat plaatje lijken – zelfs wanneer die vrienden het verkeerde soort vrienden zijn. Geef het kind een beter zelfimago, een beter beeld van zichzelf en het zal meer vrienden kiezen uit de groep die het meest bij dat plaatje past. Wanneer een tiener verteld wordt dat hij niet goed is en hij gelooft dat, zal hij anderen vinden die net zo slecht zijn of erger. Self-talk kan dat veranderen. Omdat self-talk het plaatje verandert – het verandert de programmering, die het geloof creëert, die de houding ontwikkelt, die de gevoelens creëert die het gedrag controleren. Wanneer je wilt dat je kind de juiste dingen doet, start

bij het begin. Begin met haar of zijn self-talk. Wanneer je een probleem wilt overwinnen of een obstakel wilt overkomen: we hebben al voorbeelden van self-

talk besproken om problemen op te lossen. Een probleem dat we willen overwinnen kan van alles zijn – groot of klein. Je wilt self-talk misschien gebruiken voor het oplossen van grote dilemma’s of om eenvoudigweg vroegere problemen te herstellen. En in sommige gevallen zal zelfs een kleine hoeveelheid van precies de juiste self-talk je helpen een kleine stap te nemen die grote resultaten creëert.

www.succesboeken.nl

187

Simpele woorden belangrijke resultaten Op een dag kreeg ik tijdens een live-radioprogramma een telefoontje. De beller was een vrouw die mij en het luisterende publiek vertelde dat ze twee jaar lang niet in staat geweest was om een sollicitatiegesprek te krijgen. Jaren daarvoor was ze een succesvolle administratieve assistente geweest. Uiteindelijk was ze met werken gestopt om thuis te blijven en een gezin te stichten. Nu wilde ze weer gaan werken, maar tijdens de periode dat ze gestopt was, had ze bijna al haar sporen van professioneel zelfvertrouwen verloren. Hoe langer het duurde, hoe meer ze ervan overtuigd raakte dat ze niet in staat zou zijn een baan te vinden. Twee jaar lang zat ze thuis en praatte op zichzelf in om het ergste te verwachten. Toen vertelde ze ons wat de reden was waarom ze geen sollicitatiegesprek kreeg. Ze kon de moed niet opbrengen om te bellen! In een aantal minuten kon ik natuurlijk haar geloof in zichzelf niet veranderen. Ze had er te lang en te hard aan gewerkt om het te vernietigen om het in een oogwenk om te draaien. Maar ik kon door slechts te luisteren naar haar verhaal merken dat ze echt wilde veranderen. Dus concentreerde ik me op de kleinste, eenvoudigste stap. Ik sprak met haar alleen maar over de self-talk die nodig was om één cijfer te draaien – het eerste cijfer van het telefoonnummer dat ze wilde bellen om een sol-

188

licitatiegesprek aan te vragen – en toen het volgende nummer en het volgende en zo verder. Ze zei dat ze het zou gaan proberen en wij gingen verder met een andere beller. Ik was verheugd, maar niet geheel verrast toen dertig minuten later de laatste beller van de dag diezelfde vrouw was die eerder in het programma over haar probleem verteld had. Ze had het gedaan. Eerst had ze slechts één cijfer gedraaid en toen een ander. Ik had haar eerder verteld dat wanneer ze slechts kleine stappen, één toets van de telefoon per keer zou nemen, haar volgende stap net zo eenvoudig zou zijn. Draai slechts het volgende cijfer en wanneer ze, op elk willekeurig moment, had willen stoppen dan had ze dat kunnen doen. Maar als het draaien van één cijfer goed aanvoelde, moest ze doorgaan de self-talk die ik haar had aanbevolen te gebruiken en het volgende cijfer draaien. Ik denk dat alle luisteraars en ik stilletjes voor haar applaudisseerden toen ze ons vertelde dat ze – voor de eerste keer sinds twee jaar – alle tien cijfers van het telefoonnummer gedraaid had en de volgende morgen om half tien naar haar eerste sollicitatiegesprek zou gaan! Ik zal haar stem nooit vergeten. Haar stem jubelde. Het was: “Ik kan het doen. Ik heb het gedaan!”

Het was een ongelofelijk kleine stap. Het kostte de

www.succesboeken.nl

189

kleinste hoeveelheid van de eenvoudigste positieve selftalk. Ze deed wat ze dacht niet te kunnen doen. Ze deed het helemaal zelf. En ze veranderde op een positieve en productieve manier enkele van de belangrijkste jaren van haar leven. De self-talk kan dan wel eenvoudig geweest zijn, de resultaten waren enorm. Wanneer je doelen wilt bereiken: het vaststellen van

Wanneer je nog geen doelen stelt – en ze opschrijft – dan zou je dat moeten doen. Wanneer je reeds een actieve doelensteller bent, geef je doelen dan je eigen zelfvertrouwen cadeau. Voeg aan je doelen de woorden van dagelijkse aanwijzingen en aanmoediging toe. Elk goed vastgesteld doel verdient het nut van goed gesproken woorden. Wanneer je je werk wilt verbeteren: op de één of andere manier zijn we allemaal onderhevig aan de aanwijzingen van anderen. Allemaal hebben we regels die we moeten volgen. Hoe je tegen je baan aankijkt, je beroep, je collega’s en je werkgever, baas of chef, zal een belangrijke invloed hebben op hoe goed je het doet en hoe je je voelt in de job die je hebt. Wanneer je jezelf vertelt dat je je baan niet leuk vindt, dan zul je dat waarschijnlijk ook niet vinden. Wanneer je jezelf vertelt dat je niet gelukkig bent met je chef of werkgever, dan zul je dat waarschijnlijk ook niet zijn.

“goede” doelen is één van de belangrijkste middelen om te bereiken wat je wilt bereiken. Doelen stellen en eraan werken om ze te bereiken vormt een integrerend deel van een gezond, welvarend en wijs leven. Waardevolle doelen zijn belangrijk voor eerlijke en voortdurende zelfvervulling. Stel je eens voor waardevolle doelen vast te stellen – en ze dan te voorzien van de non-stop energie van selftalk. Je kan ze misschien bereiken zonder dat, maar dat is een moeilijke weg. Schenk leven aan je dromen, schenk kracht aan je visies, laat licht op je pad schijnen. Gun je reis de zekerheid van een behouden aankomst. Stel je doelen, werk eraan om ze te bereiken en praat gedurende de hele weg tegen jezelf. Doelen stellen en tegen jezelf praten gaan hand in hand. Maar praat op de juiste manier tegen jezelf en je zult de weg makkelijker kunnen volgen.

Geef jezelf een voorsprong. Praat op een wijze tegen jezelf over je werk en de mensen waarmee je werkt, die je werk voor je laat werken – en dan zal dat ook gebeuren.

190

www.succesboeken.nl

Je self-talk meenemen naar je werk

191

Je kunt beslissen of je gelukkig bent met jezelf en je baan of je kunt beslissen om elke avond, klagend over de dingen die je niet aanstaan, naar huis te gaan. Wat, denk je, is het enigste, belangrijkste verschil tussen een gelukkige, gemotiveerde werknemer en één voor wie niets goed werkt? Het hangt helemaal af van de houding en gevoelens van de werknemer – die beide helemaal afhangen van het persoonlijke besluit van elk persoon om zijn of haar werk in een gezond, positief perspectief te zien of niet. Werknemers die “de kansen krijgen” creëren ze normaal gesproken zelf. Geloof dat je je doelen op het werk kunt bereiken en je hebt zojuist je kansen om die doelen te bereiken, vergroot.

vertel jezelf het beste. Wanneer je dat doet, dan is de kans groot dat dat het is wat je zult krijgen. Wanneer je het beter wilt doen op school – of wanneer dan ook je je vaardigheden aan het vergroten bent: je zit

Wanneer je jezelf ooit in de oude gewoonte voelt terugvallen van: je baan verkeerd vinden, er over klagen, bekritiseren of er een hekel aan hebben, doe dan een stapje opzij en praat tegen jezelf. Er zijn anderen die het veel slechter hebben. Sommigen zouden graag de mogelijkheden willen hebben die jij nu hebt. Je baan of je beroep doet veel meer dan het betalen van de rekeningen. Het geeft je de mogelijkheid om uit te blinken, het beste van jezelf te verwachten en die verwachting in praktijk te brengen. Je succes zal altijd afhangen van wat je denkt, wat je het meest tegen jezelf vertelt. Verwacht het beste en

misschien op dit ogenblik niet op school, maar wanneer je dat wel zit of ooit van plan bent om terug te gaan, zou self-talk de beslissende factor kunnen zijn hoe goed je het op school doet – academisch en persoonlijk. Self-talk kan je om te beginnen helpen met de basis. Het kan je helpen beter te luisteren, je beter te concentreren, je helpen om goede studieresultaten te ontwikkelen en te behouden, je besluitvaardigheid om het te blijven volgen verbeteren, je geheugen verscherpen en helpen om je enthousiasme op peil te houden en je blik stevig op je doel te houden. Het goed doen op school of het leren van iets verschilt niet van het iets bereiken op welk gebied van het leven dan ook. Het vereist exact dezelfde houding, vaardigheden en geloof in jezelf. Maar studeren en leren stellen zeker speciale eisen die een speciaal soort self-talk nodig hebben. Het leidt geen twijfel dat het programma dat je interne computer programmeert een direct effect op je succes op school heeft. Wanneer je wat hulp kunt gebruiken, op school of daarbuiten, verzeker je er dan van dat je eigen computer het programma heeft dat je daar brengt waar je wilt zijn. Voeg self-talk aan je curriculum toe. Je zult dan meer van school en van jezelf opsteken.

192

www.succesboeken.nl

193

Sommigen geloven dat we, wat we ook in ons leven creëren, kunnen veranderen. Maar het veranderen was het moeilijkste gedeelte. De wanhopige en moedeloze depressie maakt voor velen veel te vaak deel uit van het leven. Maar dat soort van depressies, die door onszelf gecre-

eerd zijn, kunnen verlicht of verwijderd worden. De gedachten en de stemming die ze op de eerste plaats veroorzaakt hebben kunnen vervangen worden – door de verfrissende verandering van het mentale tafereel dat door self-talk gecreëerd wordt. Een ieder van ons kan zichzelf een depressie of ontmoediging aanpraten – en we kunnen het net zo gemakkelijk van ons afpraten. Het vergt geen ijzeren wil of een speciale formule. Het vergt een nieuw woord-voor-woord programma dat ons zelfgeloof, een aanpassing van het beeld dat we van onszelf en wat er om ons heen gebeurt hebben, zal herdirigeren. Het is onze keuze hoe we iets willen bekijken. Wanneer we onze omstandigheden donker en ontmoedigend willen zien, dan kunnen we dat. Wanneer we onze omstandigheden liever als acceptabel, hoopvol, veranderlijk en zo positief als het maar zijn kan willen zien, dan kunnen we dat. Maar het kost meer als alleen maar willen dat dingen goed gaan. Dat is op de eerste plaats de reden waarom dingen niet goed gegaan zijn – we hebben onszelf de juiste beelden niet gegeven, de juiste input om de juiste output te creëren. En dat is iets waar iedereen wat aan kan doen. Wanneer je met een depressie te maken hebt schrijven raadgevers vaak het juiste dieet en de juiste fysieke activiteiten voor om de depressie tegen te gaan. Ik zou aan dat advies een gezond dieet van heldere,

194

www.succesboeken.nl

Wanneer je je ooit terneergeslagen voelt of eenzaam of gedeprimeerd bent: wanneer dingen niet zo goed gaan

dan is het tijd om het programma te veranderen en te beginnen met het oppeppen van zaken! Self-talk gebruiken om af te rekenen met eenzaamheid of depressie is één van de beste toepassingen en één van de eenvoudigste om in praktijk te brengen. Omdat self-talk met jou en met wat je denkt werkt, werkt het direct aan de wortel van het probleem. In geval van eenzaamheid is er meer dan de zelfconversatie van self-talk die kan helpen. Het is waar dat een gedeelte van de tijd die je alleen doorbrengt het best besteed kan worden om een waardevol gesprek met jezelf aan te gaan. Maar het is de herprogrammering, die de conversatie door self-talk creëert, die het meest behulpzaam is om de ervaring van het alleen zijn te veranderen in een ervaring die positief en winstgevend is.

Wij creëerden het wij kunnen het veranderen

195

nieuwe self-talk en de dagelijkse activiteit om het aan het werk te zetten, willen toevoegen.

De mogelijkheden om self-talk te gebruiken zijn oneindig Wanneer je simpelweg iets zou willen bereiken: ieder van ons, iedereen die jij of ik ooit zou ontmoeten, wil iets

bereiken. Voor sommigen van ons is dat om op één of twee gebieden in ons leven beter te worden of iets te bereiken. Voor anderen is dat op elk gebied het beste bereiken. Wanneer je een lijst zou maken van deze gebieden van je leven, deze problemen, omstandigheden of kansen waarbij self-talk je kan helpen ze te boven te komen, mee om te gaan of te verkrijgen, dan zou die lijst bijna oneindig lang zijn. Wanneer je een beter gevoel van eigenwaarde ontwikkelen wil, meer wil presteren, van baan wil veranderen, een nieuwe vaardigheid wil aanleren, creatiever wil worden, stress wil verminderen, beter voor jezelf wil zorgen, wil stoppen met je zorgen te maken, een depressie te boven wil komen, door je grenzen wil breken, beter wil omgaan met anderen of succesvoller wil worden in wat dan ook, ligt je eigen zelfgeprogrammeerde self-talk aan de basis van je succes. Denk aan wat voor baan, carrière, positie, taak of mogelijkheid dan ook.

196

In wat voor omstandigheden we ooit komen, wie van ons zou dan een grotere kans op succes hebben? Diegenen van ons die zichzelf het extra voordeel van zelfvertrouwen en vastberadenheid hebben gegeven – onze angsten vernietigend en onze hindernissen voorbij gaand – of diegenen van ons die onze mogelijkheden weerstaan, vasthouden aan onze oude programmering en leven met onzekerheid, twijfel en ongeloof? Wat wil je liever doen? Stel je eens een probleem voor dat je op dit ogenblik zou willen overwinnen, of wat voor verandering je ook in je leven zou willen aanbrengen. Wanneer er twee van jou zouden zijn en één van je werd een positieve self-talker en de andere niet, voor wie zou je dan kiezen? Ik weet voor welke ik te allen tijde zou kiezen.

www.succesboeken.nl

197

16 Gewoonten veranderen

V

an de vele manieren waarop je de verschillende vormen van self-talk kunt gebruiken, zul je merken dat alle self-talksuggesties of -zinnen in één van de volgende categorieën past: veranderen van gewoonten, houding opbouwen, motiverende of situerende self-talk. De meesten van ons hebben één of twee gewoonten die we zouden willen veranderen. Gewoonlijk is het iets dat we doen wat ons problemen geeft (of problemen bij anderen oplevert). Dat zijn de gewoonten die ons in de weg staan, ons tegenhouden of ons in sommige gevallen tot stilstand brengen – het zijn de veel bewandelde paden die we, ook al leiden ze ons de verkeerde kant op, het gemakkelijkste volgen. Alle gewoonten zijn het resultaat van vroegere conditionering – dingen die we geleerd hebben te doen en net zo lang uitvoerden tot het een natuurlijke manier leek om ons te gedragen. Ze zijn helemaal niet natuurlijk. We zijn zonder ze geboren. Het zijn gewoonten – negatieve gewoonten die

198

www.succesboeken.nl

199

zijn blijven hangen. Ze kunnen stuk voor stuk worden vervangen door een nieuw programma. “Gewoonte-veranderende” self-talk helpt je om een specifiek probleem aan te pakken. Dit is de self-talk die je onderbewustzijn aangeeft om met de ene manier te stoppen en op een andere manier te starten. Het is self-talk die, door het veranderen van je acties om problemen op te lossen of doelen te bereiken, een gewoonte die je tegenwerkt vervangt door een gewoonte die je helpt. Specifiek, dingen die je doet die je liever niet zou willen doen en specifiek dingen die je liever had willen doen, maar niet gedaan hebt. Laten we eens kijken naar de meer algemene gewoonten waar we allemaal bekend mee zijn: Dingen uitstellen of vertragen. Roken. Te hard werken of niet hard genoeg werken. Redetwisten. Problemen negeren. Te veel slapen of verslapen. Namen of andere belangrijke dingen vergeten. Een klager zijn. Excuses maken. Dingen verliezen. Jezelf te veel verwennen – teveel eten of drinken. Sarcastisch zijn. “Ja” zeggen terwijl je “nee” wilt zeggen.

200

Nooit op tijd komen. Niet luisteren. Anderen de schuld geven. Anderen in de rede vallen wanneer ze spreken. Ongeorganiseerd zijn. Niet de waarheid vertellen. Je zorgen maken. Roddelen. Geen prioriteiten stellen. Je laten leiden door emoties. Tijd verliezen. Advies geven waar niet om gevraagd is. Meer uitgeven dan je verdient. Te veel praten. Te veel kritiek op anderen hebben. Niet voor details zorgen. Iets beginnen maar niet afmaken.

Al deze gewoonten – en ik ben er zeker van dat je nog een aantal aan de lijst zou kunnen toevoegen – kunnen worden veranderd of verbeterd door de juiste self-talk. Of de gewoonte die je veranderen wilt nou zo iets eenvoudigs is als het stoppen met roken of het iets op tijd afkrijgen, er is een specifiek soort self-talk dat je precies zal helpen dat te doen. Self-talk die gewoonten verandert is specifiek en veeleisend. Het weigert de oude gewoonte te tolereren of te accepteren. Het schetst het nieuwe plaatje, waarin je handelt

www.succesboeken.nl

201

en je gedraagt op een manier die de oude gewoonte achter je laat. Het zet je met een productief nieuw patroon van gewoonten in beweging.

Uit je self-talk in de tegenwoordige tijd Alle positieve self-talk (met de uitzondering van situerende self-talk die we later zullen bespreken) is geschreven, gelezen, opgenomen, te beluisteren, en over te denken en te spreken in de tegenwoordige tijd. Het wordt altijd geuit, alsof de gewenste verandering al heeft plaats gevonden. Door dit te doen geef je je onderbewustzijn een compleet nieuw plaatje van de volbrachte taak. Je geeft je controlecentrum het commando dat zegt: “Dit is de per-

zou graag, ik wil,” of “Ik zou wensen dat ik,” twijfel ik er niet aan of je onderbewustzijn zal je geloven. Het zal er alleen niets mee doen! Uit je doel of het resultaat dat je bereiken wilt in de tegenwoordige tijd. Omdat het onderbewustzijn niet weet wat waar is en wat niet, zal het over een tijdje datgene wat je vertelt accepteren en er naar gaan handelen. Maar bedenk, het zal proberen de aanwijzingen die je geeft exact te volgen: Ik doe altijd alles wat ik moet doen, wanneer ik het moet doen. Ik spreek nooit tegen of laat mijn emoties tegen mij werken. Ik rook niet!

soon die je voor me moet creëren.”

Hoe completer het plaatje, hoe specifieker de aanwijzingen zullen zijn die je je onderbewustzijn geeft. Wanneer je je onderbewustzijn een nieuwe opdracht geeft dan moet je bijvoorbeeld niet zeggen: “Ik ga gewicht ver-

Ik heb een goed geheugen. Ik onthoud elke naam of alles wat belangrijk voor me is makkelijk en automatisch.

liezen.”

Ik eet alleen dat wat ik zou moeten eten.

Wanneer je zegt: “Ik ga ... ” wat zeg je dan eigenlijk tegen je controlecentrum? “Morgen, later, over een tijdje, in de toekomst zal ik gewicht gaan verliezen (‘Ik ben het van plan’), maar houd me voor nu zoals ik ben.”

Ik ben een goed luisteraar – ik hoor alles wat gezegd wordt – ik ben oplettend, geïnteresseerd en ben me bewust van alles wat er om me heen gebeurt.

En morgen komt nooit. Wanneer je jezelf vertelt: “Ik ga, ik moet, ik moest, ik

202

www.succesboeken.nl

203

Ik heb de moed om voor mijn mening uit te komen. Ik neem de verantwoordelijkheid voor mezelf op me en voor alles wat ik zeg of doe. Ik geef nooit meer uit dan ik verdien. Ik ben zowel voor nu als voor mijn toekomst financieel verantwoordelijk. Ik stel doelen en volg ze. Ik bepaal mijn focus, neem de benodigde actie en bereik mijn doelen. Ik besteed tijd aan mijn gezin en degenen die ik lief heb. Ik geniet ervan hun leven met dat van mij te delen en mijn leven met dat van hen.

neer je een solide body bouwt van self-talk om het onderwerp waar je aan werkt. Eén zin van de juiste soort self-talk kan effect hebben op je gedrag, maar alleen dan wanneer je een geheel nieuw plaatje in je onderbewustzijn van jezelf schetst, zul je volledig baat hebben bij je self-talk. Stel dat je één van de voorbeelden die we net gegeven hebben zou moeten kiezen en slechts één self-talkzin zou willen gebruiken om een oude gewoonte te veranderen. Hoe vaak je ook dat stukje self-talk zou herhalen, het zou slechts een beperkt resultaat hebben. Maar start met die ene zin en breidt het uit, voeg eraan toe, bedek elk deel van het probleem door het opnemen van self-talkzinnen, self-talkzinnen die elk verborgen hoekje ontdekken. Onthoud, je nieuwe self-talk is het navigatiesysteem dat je gebruikt om je nieuwe bestemming te bepalen en je koers, richting, hoogte en snelheid uit te stippelen. Wees dus specifiek en wees grondig. Verwacht niet dat vage aanwijzingen, hints, oplossingen of verwachtingen je zullen brengen waar je heen wilt.

Elk van deze voorbeelden van positieve self-talk rekent direct met “gewoonten”, voorgeconditioneerde soorten van gedrag, af die ons frustreren of tegenhouden. In ieder geval stellen deze voorbeelden de veranderingen in de tegenwoordige tijd, alsof het gewenste resultaat reeds plaats heeft gevonden, maar ieder voorbeeld beslaat slechts één of twee van de vele self-talk zinnen die je in de praktijk zou kunnen gebruiken om de verandering die je wilt, te maken. Wanneer je self-talk gebruikt om een gewoonte te veranderen, een houding te beïnvloeden of interne motivatie te creëren, dan werkt het het meest effectief wan-

Wanneer je self-talk gebruikt, laat dan geen steen onaangeroerd. Isoleer het probleem, bekijk het van alle kanten, maak een lijst van alle gebieden rondom dat

204

www.succesboeken.nl

Wees specifiek

205

probleem en voeg daar een zin self-talk aan toe om het te bedekken. Ik vond een klein aantal problemen dat door één of twee self-talkzinnen opgelost konden worden. Ik heb ontdekt dat in de meeste gevallen elk specifiek probleem, ongeacht hoe groot of elk doel, hoe belangrijk ook, gedekt kan worden door een dozijn goed gekozen selftalksuggesties. Laten we als voorbeeld iemand nemen wiens doel het is te stoppen met roken. We gebruiken dit voorbeeld omdat roken één van die gewoonten is die iedereen als zodanig herkent – een “gewoonte”, ook al zijn de andere voorbeelden die ik gegeven heb net zo’n “gewoonte” als dat roken dat is. We zouden net zo makkelijk een voorbeeld kunnen gebruiken van iemand die wil stoppen met de gewoonte om dingen uit te stellen, thuis minder ruzie wil maken of kostbare tijd wil verliezen met niets doen in plaats van iets te doen wat de moeite waard is. Alhoewel, zelfs wanneer je niet rookt zou je in staat moeten zijn de volgende voorbeelden van self-talk aan te passen voor alles waar je voor jezelf aan zou willen werken. Je zult door het lezen van deze paar zinnen van selftalk zeer snel inzien dat self-talk niet uit één of twee eenvoudige zinnetjes bestaat: self-talk is een gespecificeerde serie van beknopt verwoorde aanwijzingen – normaliter een groep van een dozijn of meer met hetzelfde onderwerp verbonden gecombineerde zinnen, die ge-

206

zamenlijk een gedetailleerd plaatje van een betere jou schetsen of de verandering tot stand brengen die je in je leven wilt creëren.

In dit voorbeeld werd de oude gewoonte ondersteund door dagelijkse negatieve self-talk, het soort waar we al eerder over gesproken hebben: “Wat ik ook doe, ik kan maar niet stoppen met roken.” “Roken helpt me te ontspannen,” of “Wanneer ik stop met roken dan word ik zwaarder.”

Dat is de oude programmering. Maar de nieuwe gewoonteveranderende self-talk kijkt op een heel andere manier tegen deze dingen aan. Kijk bij de volgende self-talk naar het plaatje dat elke zin oproept. Neem notie van de instructies die woordvoor-woord aan het onderbewustzijn van de persoon gegeven worden die gewend was te denken dat roken het juiste was om te doen.

Positieve self-talk om te stoppen met roken Ik rook niet. Mijn longen zijn sterk en gezond. Ik ben in staat diep en vol te ademen. Mezelf fysiek verzorgen is belangrijk voor me. Ik hou ervan me fit te houden en me goed te voelen. Ik ben een niet-roker en ik ben trots op mezelf.

www.succesboeken.nl

207

Ik heb meer energie en uithoudingsvermogen dan ooit tevoren. Ik hou van het leven en ben blij hier te zijn.

Ik zie roken op geen enkele wijze als sterk, intelligent of glansrijk. Ik zie het zoals het werkelijk is en het heeft geen plaats in mijn leven.

Wanneer ik een sigaret zie of er alleen al aan denk, hoor ik automatisch de woorden: “Ik rook niet” en doe het niet!

Ik geef mezelf toestemming om me te allen tijde en onder elke omstandigheid te ontspannen, goed te voelen, diep en vol in te ademen en te genieten van een gezonde niet-roker zijn.

Ik heb geen gewoonten die me op enigerlei wijze schadelijk sturen of beïnvloeden. Ik heb controle over mezelf en alles wat ik doe. Ik doe altijd datgene wat het beste voor mij en mijn toekomst is.

Mensen houden ervan in mijn buurt te zijn. Ik heb zelfvertrouwen en zelfrespect. Ik vind mezelf aardig en dat is te zien!

Ik geniet echt van het inademen van schone, frisse lucht, gezond zijn en het hebben van de volledige controle over mijn lichaam en geest.

Het is makkelijk voor me om een niet-roker te zijn. Ik ben tenslotte zo geboren – en het is voor mij het natuurlijkste om te doen.

Ik ben in staat elk doel dat ik mezelf stel te bereiken. In mijn gedachten zie ik een helder beeld van mezelf terwijl ik mijn doel reeds bereikt heb. Ik creëer het, ik zie het vaak en ik bereik het.

Wanneer je een roker bent en zou willen stoppen, probeer dan de komende drie weken deze woorden drie of vier keer per dag aan je onderbewustzijn voor te lezen en kijk wat er gebeurt. Ik verwacht dat je, zoals zoveel anderen, zult vinden dat de aanwijzingen die je jezelf geeft een alarmerende impact hebben op het oude programma waar je gewend aan was geraakt. Bij alles wat we doen zijn de oude gewoonten niets meer dan de oude programmering die we geaccepteerd hebben en waar we aan gewend zijn geraakt. Wanneer je een oude gewoonte wilt veranderen, zoek

Ik train regelmatig. Ik hou mezelf fit en gezond. En ik geniet van een leven vol energie en vitaliteit. Al mijn zintuigen zijn helder en levendig. Mijn gezichtsvermogen, mijn reukvermogen, mijn gehoor, mijn smaak en zelfs mijn gevoel zijn levendiger dan ooit tevoren.

208

www.succesboeken.nl

209

dan je oude programmering, erken dat het bestaat, neem het besluit om er iets aan te doen, wis het en vervang het door iets beters. Laten we kijken naar een ander voorbeeld van gewoonte-veranderende self-talk. In dit geval zullen we self-talk gebruiken om de gewoonte aan te pakken die een heleboel mensen ervan weerhoudt hun volle potentieel te bereiken: de gewoonte om tijd te verspillen aan piekeren. Het overwinnen van alleen maar deze negatieve gewoonte heeft mensen die niets bereikten, veranderd in winnaars en heeft ze extra tijd, gemoedsrust en een frisse nieuwe kijk op het leven gegeven. Als je wederom de voorbeelden van gewoonteveranderende self-talk leest, merk dan op dat de self-talk niet alleen over de symptomen spreekt – het breekt de oude gewoonte af en reikt tot aan de wortels. De positieve nieuwe self-talk behandelt het probleem vanuit elke hoek. Het creëert een compleet nieuwe en betere mentale omgeving. Het toont je een natuurlijk nieuw beeld van jezelf als de zorgeloze, productievere persoon die je wilt worden. Probeer deze keer wanneer je de self-talk leest hardop te lezen. Maak het meer dan alleen een paar woorden die op bladzijden van een boek zijn geschreven. Schenk het leven. Self-talk wordt actief wanneer je het van de geschreven pagina’s trekt en het direct aan jezelf adresseert.

210

Positieve self-talk om vrijheid van piekeren te bereiken Ik maak me geen zorgen. Ik heb de leiding over mijn eigen denken en ik denk alleen die gedachten die het beste in mij creëren en waarmaken. Mijn geest is constant afgestemd op het positieve. Hij is helder, opgewekt, enthousiast en vol goede positieve gedachten en ideeën. Ik ben in staat om mijn lichaam en geest makkelijk en comfortabel te ontspannen. Ik ben kalm, zelfverzekerd en vol zelfvertrouwen. Mijn geest is ordelijk en goed georganiseerd. Ik kies bewust wat ik denk en ik kies altijd die gedachten die het positiefst en voordeligst voor mij zijn. Al mijn gedachten creëren gezondheid in mij. Mijn geest staat alleen stil bij die gedachten die meer harmonie, balans en welbevinden in mij en in de wereld om me heen creëren. Ik denk altijd en automatisch op een beslissende en vastberaden manier. Ik ben vastberaden en absoluut zeker van de best mogelijke uitkomst bij alles wat ik doe.

www.succesboeken.nl

211

Ik kies ervoor de wereld om me heen in het heldere, gezonde licht van optimisme en zelfverzekerdheid te zien. Ik doe alleen die dingen die goed voor me zijn. Ik creeer het beste in mezelf, ik lok het beste uit bij anderen en ik vind het beste van de wereld om mij heen. Gewillig en zonder te falen zorg ik voor de taken en verplichtingen die ik voor mezelf geaccepteerd heb. Ik verplicht mezelf alleen tot die verantwoordelijkheden waarvan ik weet dat ik ze aankan. Ik fixeer de aandacht van mijn geest alleen op die dingen waar ik iets aan kan doen. Wanneer ik het niet kan beïnvloeden of dirigeren, accepteer ik dat. Ik hou mijn geest zo bezig met het denken aan goede, gezonde, positieve, constructieve en productieve gedachten dat ik geen tijd heb om me zorgen te maken. Ik controleer de gedachten die ik kies. Geen enkele gedachte kan, wanneer dan ook, in mijn geest verblijven zonder mijn goedkeuring of toestemming. Ik maak me nooit zorgen.

Voor elke gewoonte die je kunt bedenken en die veran-

212

derd zou moeten worden is er de juiste self-talk. De twee voorbeelden van gewoonteveranderende selftalk die we net bekeken hebben geven je een idee hoe self-talk geconstrueerd is. Hoe het niet alleen het probleem zelf aanpakt, maar hoe het de omringende mentale omgeving creëert die het besluit om te veranderen voedt en ondersteunt. De meeste zaken die we slechte gewoonten noemen zijn in werkelijkheid de symptomen van iets anders dat aan de gang is, binnen in ons. Ze zijn het resultaat van een brede variatie geloven die we over onszelf hebben die, allemaal bijeengegooid, ons in een patroon van gewoonten duwen dat uiteindelijk problemen voor ons veroorzaakt. Self-talk, kijkt naar het “hele zijn” (al het meubilair in ons mentale appartement) vanuit een holistisch oogpunt. Het geneest niet alleen het symptoom, het verandert de problemen die, op de eerste plaats, de symptomen veroorzaakt hebben.

Verander de woorden om de gewoonte te veranderen We zijn gewoontedieren. Maar elke aangeleerde gewoonte kan worden veranderd. Het probleem is, dat het in het verleden moeilijk was om ze te veranderen omdat we probeerden van richting

www.succesboeken.nl

213

te veranderen zonder eerst de oude programmering te wijzigen. Met self-talk bereiken we beiden: we vernietigen het oude terwijl we het nieuwe creëren. Kies een gewoonte die je wilt wijzigen. Probeer niet om in één nacht je leven te veranderen. Begin met een kleine gewoonte, iets kleins. Verander dan de woorden die je aan jezelf beschrijft. Wanneer je er eenmaal mee begint, ga er dan mee door. Het is opwindend om de veranderingen die plaats hebben te zien en te ondergaan. Om getuige te zijn van het vervangen van oude gewoonten die ooit in de weg stonden, door vruchtbare, nieuwe gewoonten die tevoorschijn komen.

214

17 Houdingen veranderen

A

lles wat we doen wordt direct of indirect beïnvloed door onze houding. Een verandering in iemands houding kan nagenoeg alles in het leven van die persoon beïnvloeden. Zelfs een kleine verschuiving in het “bijstellen van de houding” kan een enorm effect hebben op wat we doen en hoe we dat doen. Wanneer je ooit dit effect bij een zoon of dochter op school hebt gezien, dan weet je hoe waar dit is. Een verandering van hun houding kan resulteren in een verandering van cijfers, kleding, gewoonten en vrienden. Hoe beter de houding, hoe beter de resultaten bij bijna alles wat we doen. Omdat houding van invloed is op onze gevoelens en gevoelens van invloed zijn op wat we doen en hoe goed we het doen, kan het hebben van een goede houding de beslissende factor voor ons succes of falen zijn. De juiste gewoonte geeft ons die belangrijke voorsprong.

www.succesboeken.nl

215

Omdat onze houding het resultaat is van onze programmering is het verstandig om te kijken naar de houdingen waar we mee leven, waarom die is zoals hij is en welke we zouden willen veranderen. Onze houding is belangrijk omdat elke houding die we hebben direct van invloed is op hoe we voelen over alles om ons heen en wat we doen! Zonder de juiste houding zullen we nooit de sleutel krijgen van de schatkist met geluk en succes, die we zo graag willen en zo rijkelijk verdienen. Houding creëert het grootste gedeelte van het beeld dat we van onszelf hebben. Het is het filter waardoor we alles binnen ons gezichtsveld bekijken. Onze houding reflecteert ons zijn – het is de “gemoedstoestand” waarin we leven. Onze houding uit zichzelf in onze buien, ons temperament, onze bereidheid en onze twijfels. Onze houding stuwt ons voort naar onze overwinningen of dompelt ons onder in een nederlaag. Het is de steun bij elke stap die we nemen. Het is wat anderen het meest zien van onze persoonlijkheid binnen in ons. Het beschrijft en definieert ons en projecteert het beeld dat we de wereld om ons heen presenteren. Onze houding maakt ons arm of rijk, gelukkig of ongelukkig, volmaakt of incompleet. Het is de enige en meest bepalende factor bij elke actie die we ooit zullen plegen. Wij en onze houding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wij zijn onze houding en onze houding zijn wij.

216

Houding besturen bij anderen Wanneer je op wat voor wijze dan ook verantwoordelijk bent voor de ontwikkeling van de houding bij anderen – als manager, ouder, leraar of vriend – verwacht dan niet iemands houding te kunnen veranderen door hem of haar “een wortel” of “een stok” voor te houden, door gebruik te maken van stimulansen, lezingen, straf, klagen of vleierij. Op die manier werkt houding niet! Jarenlang hebben zakenmensen stimulansen gebruikt om houding te verbeteren, om de productiviteit te verhogen of de verkopen op te schroeven. Maar ondanks het feit dat ze voor korte tijd verbeteringen kregen, vonden dezelfde bedrijven dat ze, voordat ze niet meer zouden werken, nieuwe stimuleringsprogramma’s moesten inzetten. Ze hebben niet echt houdingen veranderd. Ze deden niets anders dan het op korte termijn creëren van een tijdelijk effect op het uitwendige gedrag van hun werknemers en geen verandering in hun houding. Wanneer je om een houding te veranderen één of andere stimulans gebruikt, dan lijkt dat te werken, maar het effect is niet blijvend. Je zult merken dat je steeds weer andere stimulansen nodig hebt wanneer de vorige uitgewerkt zijn. Een ander moment waarop we regelmatig de verkeerde manier gebruiken om houdingen te veranderen is, wanneer we proberen iemand anders te helpen zijn

www.succesboeken.nl

217

houding te verbeteren. Iemand waarvan wij denken dat die ons tegenwerkt. Ondanks het feit dat schooldecanen, ouders, echtgenoten, vrouwen, managers en vrienden iemand regelmatig vertellen: “Je moet nodig je houding eens veranderen,” heeft dit vertellen nooit geholpen. In feite kan juist zoiets tegen iemand zeggen het verkeerde effect hebben – het is negatieve programmering. Het werkt tégen die persoon in plaats van voor hem. Het bevestigt opnieuw zijn voorgeprogrammering dat al het slechte dat hij al over zichzelf denkt, waar is! In feite is het precies op dat moment wanneer de houding van een persoon “laag” is, dat het het moeilijkste voor die persoon is om uit te vinden op wat voor manier hij zou kunnen veranderen!

onze conditionering. Hieruit volgt dat elke houding die we hebben, goed, slecht of onverschillig, het natuurlijke resultaat is van de programmering die er aan voorafgegaan is. Ieder van ons lijdt van tijd tot tijd aan een minder dan perfecte houding. Een “slechte houding” behoort niet alleen toe aan de student die niet wil studeren of aan de werknemer van een bedrijf die geen opslag krijgt of aan je beste vriend wiens persoonlijke leven zojuist uiteen is gevallen. Houding, goed of slecht, is een dagelijks bestanddeel van ons leven.

Waarom zouden zij? Hoe kunnen zij? Onze houding wordt bepaald door ons geloof – en wanneer we geloven dat we minder dan het beste zijn, dan is dat voor ons een feit! Dat is realiteit. Dat is zoals het is! Het is natuurlijk helemaal niet waar. Het is alleen maar waar voor de persoon die het gelooft. Denk eens aan het natuurlijke proces waardoor, bij een ieder van ons, houdingen gecreëerd worden: “programmering creëert geloof, geloof creëert houding, houding creëert gevoel, gevoel bepaalt de actie en de actie creeert resultaten.” Elk van deze stappen – gedrag, gevoel, houding en geloof – zijn het logische en verwachte resultaat van

Een houding die we zouden willen veranderen hoeft geen houding te zijn die rampzalig of extreem is. Het kan een heel eenvoudig probleem zijn, een houding die, slechts een beetje bijgesteld, er voor zou kunnen zorgen dat enkele kleine onderdelen van ons dagelijks leven beter werken. Wanneer we een verandering willen aanbrengen, kan zelfs de simpelste of de belangrijkste van onze houdingen veranderd worden door één of twee delen van onze programmering over te doen. Wanneer we vervolgens weten hóe we die programmawijziging moeten maken, dan is er werkelijk geen enkel obstakel dat ons ervan kan weerhouden om dat te doen.

218

www.succesboeken.nl

Het veranderen van je eigen houding

219

De houding die je ten opzichte van jezelf hebt, creëert één extra belangrijk resultaat: de houding die je hebt ten opzichte van jezelf bepaalt de houding die je zult hebben ten opzichte van al het andere om je heen. Dus wanneer je de manier wilt veranderen hoe je over iets of iemand voelt, moet je eerst beginnen met de houding die je ten opzichte van jezelf hebt. Het is om die reden dat de meeste van de houdingveranderende self-talk over jou gaat – en hoe je jezelf ziet. Laten we om dit te illustreren als voorbeeld een eerder echt geschreven script van houdingveranderende selftalk bestuderen. Deze categorie van self-talk bevat onderwerpen als: vrij van zorgen zijn, de verantwoordelijkheid voor jezelf nemen, een gevoel van eigenwaarde opbouwen, positieve self-talk voor tieners, obstakels overwinnen, vastbeslotenheid en wilskracht, een succesvol huwelijk, persoonlijke beperkingen overkomen, en geloven in een ongelofelijke jij.

Voor dit voorbeeld zullen we een self-talkscript gebruiken voor “persoonlijke verantwoordelijkheid.” Onze houding ten opzichte van de rol die we in onze eigen aardse bestemming spelen, is één van de meest belangrijke houdingen die we ooit zullen bezitten. Het verschil tussen het hebben van een houding, die de verantwoordelijkheid voor degeen die we zijn en wat

220

we doen, accepteert en het hebben van een houding die excuses maakt of ons leven in de handen van anderen legt, is essentieel voor ons vermogen om begrip voor “onszelf” te krijgen en voor de persoonlijke vervulling die zelfverantwoordelijkheid binnen in ons creëert. In aanmerking genomen dat deze houding in het leven van ons allen speelt, kijk dan eens hoe direct en effectief slechts een paar self-talkzinnen over een onderwerp het vereenvoudigen. Het proces van het herprogrammeren van een houding die essentieel voor ons allen is begint bij:

Self-talk voor het nemen van de verantwoording voor jezelf Ik neem de volledige verantwoording voor mezelf en zelfs voor de gedachten die ik denk. Ik heb de controle over de omvangrijke hulpbronnen van mijn eigen geest. Ik alleen ben verantwoordelijk voor wat ik doe en wat ik mijzelf vertel. Niemand kan deze verantwoordelijkheid met me delen. Ik sta ook anderen toe voor zichzelf deze verantwoordelijkheid te accepteren en probeer niet om de verantwoordelijkheid voor hen te accepteren.

www.succesboeken.nl

221

Ik hou ervan om verantwoordelijk te zijn. Het geeft me de leiding over het mezelf zijn en dat is een uitdaging waar ik van houd. Ik sta niemand toe, op wat voor moment dan ook, de leiding en de verantwoordelijkheid over te nemen over mijn leven of over wat ik doe. Mijn verantwoordelijkheid voor anderen is een verlengstuk van de verantwoordelijkheid voor mijzelf. Ik kies ervoor om niets omtrent mezelf aan het toeval over te laten. Wanneer het van mij – of iets in mijn leven – afhangt, kies ik om te KIEZEN! De keuzen die ik voor mezelf maak zijn van mij alleen. Ik sta nooit toe, dat iemand anders keuzen voor mij maakt. En ik accepteer de volledige verantwoordelijkheid voor iedere keuze en beslissing die ik maak.

mijn persoonlijke verantwoordelijkheid deel. Ik heb het grote geheim van mijn eigen eindbestemming meester zijn, geleerd. Ik heb geleerd dat “hen” “ik” is! Ik heb niet de behoefte om excuses te moeten maken en niemand hoeft voor mij de verantwoording te dragen. Ik draag graag mijn eigen lasten en die draag ik goed. Elke dag erken en accepteer ik niet alleen de verantwoordelijkheid voor mijn eigen acties – maar ook voor mijn emoties, mijn gedachten en mijn houding. Ik accepteer de verantwoordelijkheid om mijn leven op een manier te leven die kracht, geluk en positief, gezond geloof creëert voor mijn verleden, mijn heden en mijn toekomst. Dat is een goede houding! Het type houding waar de

Ik kom altijd alle verplichtingen die ik accepteer na. En ik accepteer geen verplichtingen die ik niet na kan komen. Ik ben betrouwbaar. Men kan op mij rekenen. Ik heb geaccepteerd om verantwoording voor mezelf te dragen – en ik leef altijd voor de verantwoordelijkheid die ik accepteer. Er is geen ‘hen’ die ik de schuld geef of met wie ik

222

meesten van ons wat meer van zouden kunnen gebruiken. Het is een houding die ons voor onszelf op laat komen en ons laat meetellen! Het is een houding die, wanneer we daar op wat voor ogenblik dan ook voor kiezen, ons leven kan beïnvloeden. Maar het is slechts één van de vele houdingen die een ieder van ons, door zichzelf opnieuw te overtuigen, kan

www.succesboeken.nl

223

aanspreken en in beweging brengt. We vernietigen het oude programmering dat ons vertelde dat andere mensen door het een of andere lot meer betekenden dan wij. Er zijn veel van dat soort houdingen. Sommigen van hen zijn minder verheven en misschien niet zo veeleisend. Maar ze zijn misschien wel gemaakt van de belangrijkste self-talk van allemaal – de self-talk van zelfgeloof. Dat is waar houding over gaat. Hier is een voorbeeld van houdingveranderende selftalk dat we allemaal van tijd tot tijd zouden kunnen gebruiken. Wanneer ik ooit weer eens in een klaslokaal les zou geven, dan zou ik deze self-talk aan mijn dagelijkse cursus toevoegen. Het is, één van de meest primaire vormen van self-talk. Maar de houding die het in ons kan creëren raakt ieder deel van ons leven. Het is de vezel waar alle succes van geweven is. Het is het door God geschonken geboorterecht waar we allemaal mee geboren zijn. Dat we verdienen om te krijgen, te omarmen, van te genieten en de rest van ons leven te bezitten. Het herstelt ons en bouwt ons op. Het bouwt ons karakter, houdt onze kracht gaande en versterkt onze moed. Het is het belangrijkste ingrediënt van zelfgeloof – het is de self-talk van zelfwaardering.

Self-talk om zelfwaardering op te bouwen Ik ben echt heel speciaal. Ik houd van wie ik ben en ik voel me goed over mezelf. Ook al werk ik altijd aan het verbeteren van mezelf en word ik elke dag beter, ik houd van mezelf zoals ik vandaag ben. En morgen, wanneer ik zelfs beter zal zijn, ook dan zal ik van mezelf houden! Het is waar dat er werkelijk in de hele wereld geen ander is zoals ik. Er was nog nooit een andere ik en er zal nooit meer een andere ik komen. Ik ben uniek – van het topje van mijn hoofd tot aan mijn tenen. Op sommige manieren lijk ik, handel ik en klink ik misschien als anderen – maar ik ben hen niet. Ik ben ik. Ik wilde iemand zijn – en nu weet ik dat ik dat ben. Ik ben liever mezelf dan iemand anders in de wereld. Ik houd van hoe ik me voel, hoe ik denk en ik houd van hoe ik dingen doe. Ik keur mezelf goed en keur goed wat ik ben.

Ik heb veel goede kwaliteiten in me. Ik heb talenten,

224

www.succesboeken.nl

225

vaardigheden en mogelijkheden. Ik heb zelfs talenten waar ik nog niet eens weet van heb. En ik ontdek voortdurend nieuwe talenten bij mezelf.

zegeningen die ik heb en de dingen die ik leer en alle dingen die ik vandaag en morgen, in de toekomst en zo lang als ik er ben, zal leren.

Ik ben positief. Ik ben zelfverzekerd. Ik straal goede dingen uit. Wanneer je van dichtbij kijkt kun je zelfs een gloed om mij heen zien.

Ik ben een warm, oprecht, eerlijk en echt persoon. Ik ben al deze dingen en meer. En al deze dingen zijn van mij. Ik houd van wie ik ben en ben blij mezelf te zijn!

Ik ben vol leven. Ik houd van het leven en ben blij te leven. Ik ben een heel speciaal persoon, levend in een hele speciale tijd. Ik ben intelligent. Mijn geest is vlug en alert, slim en grappig. Ik denk goede gedachten en mijn geest laat dingen goed voor me werken. Ik heb veel energie, enthousiasme en vitaliteit. Ik ben opwindend en houd er echt van mezelf te zijn. Ik houd ervan in de nabijheid van andere mensen te zijn en andere mensen houden ervan in mijn nabijheid te zijn. Mensen houden ervan te horen wat ik te zeggen heb en te weten wat ik denk. Ik glimlach veel. Ik ben gelukkig aan de binnenkant en gelukkig aan de buitenkant.

Ik ben in vele zaken geïnteresseerd. Ik waardeer alle

226

Wat een simpele woorden zijn het. Wat een waarheden vertellen ze ons omtrent degeen die we in ons hebben. Geplaatst binnen het geloof van menig persoon bezitten deze simpele woorden een kracht die slechts een paar van ons ooit hoopten te krijgen. En toch is dat zelfgeloof, dat gevoel van eigenwaarde voor een ieder van ons beschikbaar. Kun je het je voorstellen elke dag zo te leven - en het te weten? Stel je eens voor dat kinderen op zouden groeien met dit soort woorden onuitwisbaar ingeprent in hun gelovige, hongerige, jonge geest. Stel je eens de wereld voor die zij zouden kunnen creëren. Maar veronderstel vandaag, nu, dat je het beste van jezelf begint te geloven, iedere dag, de gehele tijd, onder elke omstandigheid, altijd zeker van de houding die je steunt, je vertrouwen geeft, je oppept en je de moed en de overtuiging geeft om het leven op een volmaakte, positieve manier te leven. Als dat onwaarschijnlijk klinkt, laat me je er dan aan

www.succesboeken.nl

227

herinneren dat het je oude programmering is die je vertelt dat het op die manier niet werkt. Dat komt omdat het geprogrammeerd is om dat te geloven. En dat is verkeerde programmering.

Ze hebben effect op je werk, je vrienden en je geliefden. Wanneer je houding beter wordt, zo ook het leven. Het is geen slecht moment om te starten, als je één of twee veranderingen aan wilt brengen om een houding te herstellen en het leven wat beter te maken.

Neem poolshoogte van je houdingen Kijk naar je houdingen. Taxeer ze, onderzoek ze. Inventariseer wat je over jezelf gelooft, inventariseer mentaal je goede en slechte houdingen en beslis voor jezelf welke van deze houdingen voor je werken en welke niet. Gooi de houdingen die je niet wilt houden weg. Raak ze kwijt. Houdt diegene die je aanspreken. Verander de houdingen die je wilt veranderen. Neem de leiding over je houding. Geef jezelf weer de leiding. Het minste wat kan gebeuren is dat je een beetje meer van de echte jij terugkrijgt. Begin aan het avontuur. Ontdek de juwelen en edelstenen die deel uitmaken van je eigen geest. Ga op zoek en vind binnen in je de rijke reserves van “houdingen” die gewacht hebben om naar buiten te komen en weer op te leven. Begin met op de juiste manier tegen jezelf te praten. Kleine veranderingen in houding kunnen grote veranderingen in het leven brengen. Je houding heeft effect op alle belangrijke zaken om je heen. Ze hebben effect op hoe je over jezelf denkt.

228

www.succesboeken.nl

229

18 Problemen oplossen en doelen bereiken

E

r is een type self-talk dat, hoewel het een positief effect op onze gewoonten en houding heeft, specifiek wordt gebruikt om problemen op te lossen of ons helpt onze doelen te bereiken. Problemen en doelen gaan vaak hand in hand. Over “problemen” wordt gewoonlijk gedacht als die dingen die onze doelen in de weg staan. Vervang het woord “probleem” voor een ogenblik door het woord “uitdaging”: doelen creëren uitdagingen en uitdagingen creëren doelen. De self-talk die je zal helpen je problemen op te lossen is dezelfde self-talk die je zal helpen je doelen te bereiken. Voor onze hersenen is het te boven komen van problemen en het bereiken van doelen hetzelfde. Voor je onderbewustzijn zijn exact dezelfde set van aanwijzingen nodig, wanneer je nu een uitdaging te boven moet komen, problemen moet oplossen of een doel moet bereiken. De self-talk blijft hetzelfde.

230

www.succesboeken.nl

231

Terwijl ik het ermee eens ben dat de geest op precies dezelfde manier kijkt naar wat we “problemen” noemen en naar wat we “doelen” noemen, ben ik het niet eens met diegenen die ons vertellen dat alle problemen “mogelijkheden” zijn. Sommige problemen vertegenwoordigen potentiële mogelijkheden, maar niet allemaal. Als op dit moment iemand zou binnenlopen met een pistool in zijn hand en het op je hoofd zou richten, dan biedt dat geen mogelijkheid – dat is een probleem! Slechts door te begrijpen dat het onderbewustzijn op exact dezelfde manier problemen herkent, accepteert en er naar handelt als waarop het onze doelen helpt te bereiken, kunnen we op een positieve manier veranderen. We veranderen de manier waarop we aankijken tegen dingen, waarvan ons is vertelt dat het de natuurlijke gang van zaken in het leven is. Deze verandering leidt automatisch en natuurlijk tot het bereiken van onze doelen. Je kunt geen probleem oplossen zonder een doel te bereiken.

Wanneer we tegen onszelf willen praten op de meest productieve manier, moeten we ook de echte betekenis van het woord “doel” begrijpen. Het is een woord dat veel misbruikt wordt. Het heeft een machtspositie die het niet verdient.

Hoe dieper ik in de literatuur en lessen in zelfverbetering dook, hoe meer ik begon te begrijpen dat er een aantal woorden in onze taal zijn, die door een klein aantal auteurs opnieuw gedefinieerd waren om ze een verhoogde status te geven. Een status die de woorden zelf niet verdienen. Zelfs het wonderbaarlijke woord “succes” wordt bijvoorbeeld meer in de betekenis van “winnen” gebruikt, dan in de zin van spelen, rijk zijn, nummer Eén zijn of een dure buitenlandse auto rijden en in een exclusieve wijk wonen. Dat is helemaal niet wat succes betekent. Dat weten we. Maar omdat ons keer op keer verteld is wat succes is, namen veel personen die op hun eigen manier succesvol waren die verheven definitie aan als zijnde de juiste. Als resultaat, zagen ze zichzelf eerder als “falers” dan als succesvol. Zo is ook het woord “doel” verkeerd gebruikt, verstaan en begrepen. Het woord doel is een woord dat door prioriteiten en eisen zo is belast dat het zelfs de gedachte aan “het stellen en bereiken van doelen” zo belangrijk maakt dat we het graag zien als een taak die anderen, die mogelijk toegewijder zijn dan wij, op zich zouden nemen. Of iets dat we voor een dag aan de kant zetten zodat we meer tijd hebben om erover na te denken. Het zou eenvoudiger moeten zijn om doelen te stellen. Er is niets verkeerd aan het streven naar de hoogste bergen van “succes.”

232

www.succesboeken.nl

De echte betekenis van “doelen”

233

Maar wanneer we onze blik op onze grote aspiraties richten, moeten we de kleine doelen die ons daar zullen brengen nooit vergeten – de doelen die we ons dag na dag, bijna onbewust stellen. Doelen, die ons elke dag, stap-voor-stap helpen te overleven, te doorstaan, te overkomen, te handhaven en te bereiken. Zij, onze behoeften, zijn wat wij nodig hebben, onze kleinste verwachtingen van onszelf. Dit zijn enkele van de belangrijkste doelen. Het zijn de doelen van het dagelijks leven. Onze doelen zouden niet moeten worden begrensd door het stellen van korte, middellange en langetermijn objectieven. Alhoewel de juiste self-talk je kan helpen de voornaamste doelen, die je je maar kunt voorstellen, te bereiken, is voor de meesten van ons president of miljonair worden niet het soort doel waar we op maandagmorgen mee te maken krijgen. Je hebt misschien een praktisch doel, zoals het kwijtraken van een beetje overgewicht, het beter doen op het werk, een promotie maken, meer inkomen verdienen of meer van wat je verdient sparen, een depressie overkomen, georganiseerder worden, betere zakenplannen opstellen of meer verkopen afsluiten.

234

Je doelen kunnen alles zijn waar je voor kiest Doelen kunnen zo belangrijk of eenvoudig zijn als het hebben van meer vrije tijd, regelmatiger naar de kerk gaan, het huishouden beter runnen, het krijgen van goede cijfers, het hebben van betere persoonlijke relaties, gezonder zijn, naar de orkestuitvoering gaan, een brief naar huis schrijven, wat vaker bloemen sturen, iets speciaals doen voor iemand anders, er voor de schoolreünie goed uitzien, vaker glimlachen, je golfspel verbeteren of meer vis vangen. Je doelen en de problemen die tussen jou en je doelen instaan, kunnen groot of klein zijn. Maar je onderbewuste geest behandelt ze allemaal op dezelfde manier. Wanneer je ze wilt bereiken, geef jezelf dan de juiste aanwijzingen, de juiste woorden – maak gebruik van je geest zijn natuurlijke toewijding om dat voor je te doen, wat je het het meest vertelt. Het mentale proces dat we ondergaan om elk probleem op te lossen of elk groot of klein doel te bereiken, is hetzelfde. Het op je werk beter doen, gewicht verliezen of rijkdom in je leven creëren, voor je onderbewuste geest is het allemaal hetzelfde. Voor hem is een dergelijke aanwijzing dezelfde als wat voor andere dan ook. Des te meer het de programmering ontvangt om je te

www.succesboeken.nl

235

helpen het doel dat je het gepresenteerd hebt te bereiken, hoe meer het zich in die richting zal bewegen. Laten we om dit eens te illustreren, voor we ons op een specifiek probleem of doel richten, kijken naar een voorbeeld van hoe self-talk een breder gebied aanspreekt dan hoe we in het algemeen naar problemen kijken, namelijk wat we over de problemen, die we op een willekeurige dag tegenkomen, geloven. Hoe we naar onze problemen kijken speelt een belangrijke rol bij wat we eraan gaan doen. Analyseren, ontwijken, confronteren of passeren we ze – of lossen we ze op? Het maakt voor onze interne computer niet uit wat het probleem is of hoe groot het is. Maar wat we onszelf over onze problemen vertellen zal effect hebben op elke actie die we vanaf dat moment nemen.

Door ze aan te pakken ga ik vooruit in de richting van mijn eigen doelen.

Problemen oplossen

Ik ben niet bang voor problemen, ik los ze op. Ik negeer geen problemen, ik confronteer ze. Ik ontwijk geen problemen, ik overwin ze!

Hier volgen een paar woorden van self-talk over omgaan met het probleem van “problemen oplossen”: Ik ben goed in het oplossen van problemen. Ik houd van uitdagingen en ga ze niet uit de weg.

Er is geen probleem dat ik niet kan overwinnen. Ik ben sterk van verstand, lichaam en geest. Mijn wil, kracht en mijn vastberadenheid zijn altijd groter dan wat voor probleem ik ook tegenkom. Wanneer ik een nieuw probleem tegenkom, zie ik het probleem niet als een vijand. Ik weet dat het vinden van de oplossing van het probleem mij in mijn persoonlijke groei vooruit zal helpen. Omdat ik weet dat problemen een sleutelrol spelen in mijn spirituele en mentale educatie en voorbereiding, erken ik dat alle problemen belangrijk voor me zijn.

Ik weet dat elk probleem de sleutel tot zijn oplossing in zich heeft. Hoe beter ik daarom het probleem begrijp, hoe helderder ik in staat ben de oplossing te zien.

Problemen zijn mijn onderwijzers. Ze helpen me te leren en te groeien. Ik zou zonder ze nergens heen gaan.

236

www.succesboeken.nl

237

Problemen hebben is geen probleem voor mij. Ik heb vertrouwen, ben zelfverzekerd, positief en vastbesloten. Ik weet dat ik elk probleem dat ik tegenkom altijd te boven zal komen – en dat doe ik altijd. Ik ben goed in het breken van grote obstakels in kleinere stukken, die gemakkelijker te hanteren zijn. En ik laat een probleem nooit groter lijken dan het in werkelijkheid is. Ik maak me nooit zorgen. Ik verander “tijd van zorgen” in positieve, constructieve “tijd van oplossingen.” Ik houd mijn geest alert en open voor alle oplossingen – en oplossingen komen snel en makkelijk tot me. Ik heb geleerd om te herkennen dat veel problemen voordelen en potentiële mogelijkheden met zich mee dragen, die zichzelf niet gepresenteerd zouden hebben wanneer het probleem zich niet zou hebben voorgedaan. Ik zoek geen leven dat vrij van problemen is. In plaats daarvan kies ik om een leven te leven van het vinden van oplossingen en genieten van de voordelen die deze oplossingen creëren.

238

Uitdaging, overwinning, oplossing en winnen zijn woorden waar ik dagelijks mee leef. “Uitdagingen” zijn mogelijkheden. Ze “overwinnen” is de onvermijdelijke uitkomst, “oplossingen” zijn de traptreden naar mijn succes en “winnen” is mijn manier van leven.

Ik vermoed dat je, net als anderen, zult vinden dat, wanneer je niets anders zou doen dan gedurende twee weken drie of vier keer per dag dat ene voorbeeld van een self-talkscript voor jezelf te lezen, je aan het einde van die tijd je problemen anders zou beginnen te bekijken. Al pakken de voorbeelden van self-talk die we net gebruikt hebben geen specifiek probleem aan. Het heeft alleen betrekking op je algemene benadering van het kijken naar problemen. Laten we nu specifieker worden. Laten we een probleem identificeren – één dat ooit voor velen van ons direct in de weg heeft gestaan van bijna elk doel dat we ons hadden gesteld. Het probleem van “georganiseerd zijn” – het op een effectieve en productieve manier omgaan met onze tijd en hulpbronnen. Er zijn een aantal prima boeken over het onderwerp: omgaan met tijd en planmatig werken. Denk eens wat deze boeken ons zouden kunnen leren als we eerst een “interne omgeving” van organisatie en

www.succesboeken.nl

239

persoonlijke controle zouden creëren. Stel je eens voor, voordat we proberen de technieken die de symptomen oplossen te gebruiken, we een nieuw intern programma creëren dat een nieuw, meer georganiseerd zelfconcept zou bouwen! Er zijn uitstekende systemen en methoden om je te organiseren, met tijd om te gaan en productiever te zijn, die voor iedereen verkrijgbaar zijn die de tijd wil nemen om een boek of twee over het onderwerp te lezen. Maar wanneer je de boeken leest over het met tijd omgaan of over het georganiseerder worden, hoe veel beter zou de grond van een accepterend verstand zijn – een verstand dat sterk geherprogrammeerd is; ongeacht wat je in het verleden geloofde, om nu te geloven dat “georganiseerd” zijn een natuurlijke manier voor je is om te zijn. Als het je doel is om je gedachten, je tijd en je activiteiten te organiseren, wetende dat dit je helpt om in plaats van het volgen van de oude programmering de rest van je doelen die je voor jezelf gesteld hebt, te bereiken, dan is het net zo eenvoudig en effectief om een ander set van interne commando’s te gebruiken: Ik ben georganiseerd en heb de controle over mijn leven. Ik heb de leiding over mijzelf, mijn gedachten, mijn tijd, mijn acties en mijn toekomst.

Ik weet wat te doen en wanneer het te doen en ik doe alles wat ik moet doen, wanneer ik het moet doen. Ik programmeer mijn geest om maximaal gebruik te kunnen maken van mijn tijd. Ik heb de controle over mijn tijd en hoe ik die gebruik. Ik houd ervan georganiseerd en efficiënt te zijn en bovenop de dingen te zitten. Door het controleren van mijn tijd blijf ik zo. Ik verspil nooit tijd – ik “plan” altijd tijd. En omdat ik mijn tijd plan, heb ik altijd de tijd om de dingen te doen die ik kies te doen. Elke dag word ik georganiseerder en heb ik de controle op alle gebieden van mijn leven – thuis, op het werk, in mijn geest en in mijn gedachten, in alles wat ik doe. Ik ben zeer goed georganiseerd. Elke avond maak ik een lijst van dingen die ik de volgende dag moet doen. Ik stel mijn prioriteiten vast en ik volg ze. Ik ben altijd op tijd. Ik ben altijd precies waar ik moet zijn, exact wanneer ik daar moet zijn. Op tijd komen is makkelijk voor me en hoe meer controle ik over mijn tijd heb en hoe georganiseerder ik word, hoe gemakkelijker het is. Ik heb de controle over mijn gevoelens, mijn emo-

240

www.succesboeken.nl

241

ties, mijn houdingen en mijn behoeften. Ik beheers ze. Zij beheersen niet mij.

dachten te denken die me helpen en die echt in mijn voordeel zijn.

Ik heb de winnende stem in de uitkomst van mijn eigen acties. En ik verkies mijn leven te leven door keuzen, niet door toeval. Daarom neem ik de tijd om de controle te nemen.

Zelfs na jarenlang voor mezelf self-talk gebruikt te hebben, door het te schrijven, te lezen, op te nemen, te luisteren en door self-talk in praktijk te brengen en door met anderen die dezelfde self-talk gebruikt hebben te praten – ben ik nog steeds onder de indruk van de waarde en het belang van haar directheid: hoe simpeler en to the point je self-talk is, hoe beter het werkt.

Ik heb een georganiseerd en geordend verstand. Omdat ik op een georganiseerde manier denk, leid ik mijn leven op een georganiseerde manier. Ik denk altijd op de meest positieve en productieve manier over alles. De manier waarop ik denk is de manier waarop ik leef – en ik denk “goed.” Ik ben de dirigent van mijn bestemming. Ik weet waar ik heen ga en ik weet waarom ik daar heen ga. Mijn aardse leven ligt in mijn handen en staat onder mijn controle. Ik controleer mijn doelen en het bereiken van mijn doelen. Ik organiseer mijn doelen door ze elke dag allemaal op te schrijven, samen met de stappen die ik moet nemen om ze te bereiken. Een van de redenen voor mijn succes is dat mijn doelen helder gedefinieerd en goed georganiseerd zijn. Ik heb de complete controle over wat ik denk en hoe ik denk. Daarom kies ik ervoor om alleen die ge-

242

Toen ik aan de cassette-opnames van “self-talk voor gewichtsverlies” werkte, bleek het gebruik van expliciete, directe bewoordingen van essentieel belang te zijn. Terwijl ik de desbetreffende self-talk voor het probleem (of het doel) schreef van gewicht verliezen en het er permanent afhouden, identificeerde ik veertien gebieden van individuele onderwerpen voor self-talk. Elk van hen was van vitaal belang voor dat ene specifieke probleem waar ik over schreef. De lijst van onderwerpen met betrekking tot gewichtsverlies omvatte gebieden als: mentaal beginnen, wilskracht, gezond zijn en goed voelen, rustig gaan zitten om te eten, het controleren van hapjes tussendoor, je verstoppen achter je gewicht,

www.succesboeken.nl

243

door gewichtsverliesbarrières gaan en het gewicht eraf houden.

Elk van de veertien besproken onderwerpen vereiste een noodzakelijk en belangrijk self-talkscript dat direct zou afrekenen met dat ene belangrijke gebied van het probleem. Elk van de “scripts” was geschreven om met ieder onderdeel en facet van dat gedeelte van het probleem af te rekenen. De afzonderlijke scripts bestreken alle details die hadden bijgedragen om het totale probleem te creëren. Het belangrijkste hiervan is dat je persoonlijke self-talk simpel moet zijn, maar het moet ook direct zijn en het moet afrekenen met elk facet van het probleem of doel waar je aan werkt.

Om je een voorbeeld te geven van hoe expliciet en direct het juiste soort self-talk moet zijn, geef ik je een paar daadwerkelijke self-talkopdrachten die slechts voor één van die veertien self-talkscripts over het onderwerp van gewicht verliezen geschreven zijn. Dit specifieke segment gaat over een probleem – en een doel – waar iedereen die ooit een probleem met z’n gewicht had van tijd tot tijd mee heeft moeten afrekenen: het probleem van “rustig gaan zitten om te eten.” Het begint met de belangrijke zelfinstructie van “controle hebben” en duikt dan in de details van het probleem:

244

Ik heb op alle manieren, te allen tijde en in iedere situatie de controle over mezelf. Elke keer wanneer ik ga zitten om te eten bevestig ik opnieuw mijn vastberadenheid om mijn doel te bereiken. Door op de goede manier te eten en nooit op te geven, bereik ik het gewicht dat ik wil hebben. Of ik nu thuis of buitenshuis eet, ik geniet er echt van om minder te eten. Ik voel nooit de behoefte om al het eten dat voor me staat op te eten. Ik eet alleen wat ik zou moeten eten – en nooit één hap meer. Eén manier om gewicht te verliezen die makkelijk is en werkt, is minder eten op mijn bord en minder op mijn vork! Door, wanneer ik buitenshuis eet, minder te bestellen en door thuis kleinere porties op te scheppen, blijf ik me bewust van het belang om elke dag weer bij mijn doel te komen. “Minder op mijn bord, betekent minder om mijn middel.” Wanneer ik ga zitten om te eten, sta ik geen moment iemand anders toe om me op een negatieve manier te beïnvloeden, te verleiden of te ontmoedigen. Wat

www.succesboeken.nl

245

ik eet en welke doelen ik bereik, hangt van mezelf af. En ik geef niemand het recht om mijn succes te belemmeren of te controleren. Alhoewel anderen misschien van mijn succes profiteren, bereik ik mijn doel om gewicht te verliezen om mijn eigen persoonlijke redenen – voor mezelf, mijn leven, mijn toekomst en mijn persoonlijk welzijn. Ik word op wat voor moment dan ook, nooit verleid om één hap meer te nemen dan ik zou moeten. Ik ben sterk, ik ben in staat mijn doel te bereiken en ik doe het! Me in situaties bevinden die me voor een grote hoeveelheid eten zetten is voor mij nu geen probleem meer. Ik zeg eenvoudig “Nee!” tegen het eten en “Ja!” tegen mijn succes. Ik geniet van het gaan zitten om te eten. Elke keer wanneer ik dat doe overwin ik mijn verleden en creëer ik een slankere, gelukkiger, meer zelfverzekerde toekomst.

Wanneer ik ga zitten om te eten, heb ik niemand anders nodig om me aan mijn doel te herinneren of me te weerhouden iets te eten wat ik niet zou moeten. Ik neem de volle verantwoordelijkheid voor mezelf

246

en niemand anders hoeft dat voor me te doen. Het controleren van mijn gewicht en eetlust is nu gemakkelijk voor mij. Ik geniet van kleinere porties, kleinere hapjes en een langzamere, gezondere, meer ontspannen manier van eten. Ik heb mijn doel vastgesteld en blijf daarbij. Ik heb etenstijd in “succestijd” omgezet.

Dat is de gezonde nieuwe self-talk die, zelfs wanneer het voor een korte periode beoefend zou worden, automatisch de vroegere self-talk die ons ervan weerhield ons doel te bereiken, begint te vervangen. Wanneer je eenmaal geconditioneerd bent om die simpele verschuiving in wat je tegen jezelf zegt, aan te brengen, komen de nieuwe zelfinstructies zonder aan ze te denken.

Wees specifiek stel het probleem vast De sleutel naar goede self-talk is dat het het gehele probleem beslaat – en specifiek is! Een brede, gegeneraliseerde “affirmatie” van welzijn is goed wanneer je werkt aan het creëren van een brede, gegeneraliseerde houding . Maar wanneer je een probleem wilt vaststellen, stel dan het probleem vast! Wanneer je zelfs de kleinste, pre-

www.succesboeken.nl

247

ciese doelen wilt bereiken, geef jezelf dan preciese commando’s.

Daarom zat er wel iets in het idee van herhaalde “affirmaties” aan jezelf. De woorden die zo vaak gebruikt worden om de self-talk van affirmatie te construeren, hebben echter in het verleden te vaak met algemene begrippen afgerekend in plaats van met een preciese, onmiddellijke programmering die direct effect op onze gewoonten, houdingen, problemen en doelen van iedere dag heeft. Toen ik een paar jaar geleden een encyclopedie over positieve self-talk aan het schrijven was, stuurde een goede vriend van mij me een aantal self-talk “affirmatietapes.” De tapes waren opgenomen door een man die klaarblijkelijk een net en toegewijd, spiritueel persoon was. Zijn tapes spraken uitgebreid over “volmaakt zijn” en “één zijn met de grote universele waarheid die binnen in ons bestaat.” Ik luisterde verscheidene uren naar deze tapes. Ik luisterde naar elk woord en gedachte. Ik was het zelfs eens met de principes waardoor ze geïnspireerd waren. Maar ik hoorde geen enkel woord of instructie die mijn onderbewustzijn vertelde wat eraan te doen. Ik geef de organisaties en de geloven niet de schuld, die ons deze schitterende wonderbaarlijke idealen leren, voor ons geweten en om ons aan vast te houden.

248

Enkele van de mensen die geloven zijn de beste selftalkers op deze planeet. Maar wanneer je wilt dat je leven verandert, wordt dan specifieker! Wanneer je een supporter van de macht van “affirmatie” bent, houd dan je motieven hoog, maar laat je voeten de grond aanraken waar je op staat. Diegenen van ons wiens droom het is om onze levens op zelfs de kleinste manier te verbeteren, kunnen dat doen. Als je een probleem wilt oplossen (een uitdaging aan wilt gaan) of een doel wilt bereiken, leer jezelf dan de meest preciese en complete aanwijzingen te geven die je kunt verzamelen. Als je een probleem hebt, pak het dan aan – maar heb tijdens dat proces een conversatie met jezelf. Als je een doel hebt, het maakt niet uit wat het is, geef jezelf dan gedetailleerde instructies die je precies vertellen wat je wilt. Doe een stap achteruit en ga aan de kant. Hetgeen je verwacht, staat op het punt te gebeuren.

www.succesboeken.nl

249

19 Interne motivatie

E

r is een energie die óf beweging óf stilstand in ons leven kan creëren. Het is een energie die tot ons komt in de vorm van liefde, angst, vreugde, boosheid, passie of wanhoop. Het komt tot ons als extase, bezorgdheid, trots, jaloezie, verlangen, verdriet, medelijden of blijheid. Dat zijn onze emoties, onze motivators en onze demotivators. Zij zetten ons in beweging – of stoppen ons op onze weg. Zij zijn de vuren die onze levens met actie vullen of ons laten branden in de smeulende sintels van onderdanigheid. Eerder gaf ik je al het voorbeeld van managers die het gedrag van hun werknemers probeerden te veranderen door gebruik te maken van de “wortel en stok”-methode. Ik merkte toen op dat het gebruik van deze methode houdingen niet verandert. Wat het wel doet is natuurlijke emoties als verlangen of angst gebruiken, om de persoon tijdelijk tot actie te motiveren. Hoe kunnen we onze emotionele motivators voor ons

250

www.succesboeken.nl

251

laten werken? Hoe halen we het beste uit onszelf en anderen – en hoe helpen we die het beste in praktijk te brengen? In een vorig hoofdstuk hebben we populaire motivatietechnieken besproken, die externe motivatie gebruikten. Laten we het nu eens specifiek hebben over hoe we self-talk kunnen gebruiken om onszelf te motiveren. De meest gebruikelijke vorm van motivatie is de externe soort. Wanneer we op iets buiten ons om rekenen, om ons op de schouder te kloppen, zachtjes aan te stoten, ons te verleiden of ons voor ons achterste te schoppen om ons vooruit te krijgen. Om te doen waarvan we reeds wisten dat we het in de eerste plaats al gedaan hadden moeten hebben. Externe motivatie komt niet noodzakelijkerwijs van een vriend die je aanmoedigt je best te doen. Veel van onze externe motivators zijn niet eens menselijk – en wanneer het er op aan komt maakt het ze niet uit of we het redden of niet. Laat me, om dit punt te illustreren, een paar voorbeelden geven van externe motivators die meer doen dan ons geleiden en besturen. Dit zijn de motivators die onze aandacht opeisen en aandringen op ons meest voor de hand liggend antwoord: de baas, de banklening, de aflossing van de hypotheek, het diner van komende vrijdag dat we niet willen bijwonen maar wel mee instemden om heen te

252

gaan, de orthodontist, de stapel nog niet verwerkt papierwerk op het bureau, een tussentijds examen, een favoriet televisieprogramma, de gas- en lichtrekening of de voetbalwedstrijd op zaterdag. Of ze het nu op het eerste gezicht lijken te zijn of niet, dit zijn allemaal motivators. En de meesten kunnen positieve motivators genoemd worden. Ze laten ons tenslotte de huur betalen, op tijd op het werk komen, onze sociale verplichtingen nakomen, voor ons gezin zorgen en geven ons zelfs wat vrije tijd.

Het positieve duwtje De beste motivators, degenen waar we het meeste van houden, zijn natuurlijk de motivators die ons onszelf laten uitstrekken, wat meer laten bereiken, onze doelen laten halen en een beter leven laten leiden. Gewoonlijk komt dit doordat iemand tegen ons zegt dat we tot vele grote dingen in staat zijn, dat we elk obstakel kunnen overwinnen en elk doel kunnen bereiken. Motiverende sprekers zijn bijzonder goed in het vertellen van dit soort dingen. Maar hoe we ook zouden genieten als ons door anderen verteld zou worden hoe geweldig we zijn, elke vorm van externe motivatie is een kort leven beschoren, ongeacht hoe dwingend, opwindend of bemoedigend het zou zijn.

www.succesboeken.nl

253

Waar het op neerkomt is dat wij allemaal veel motivaties en motivators hebben. De vraag is: “Wie heeft de leiding?” Neem je de verantwoordelijkheid op je om jezelf op te peppen en door te gaan of laat je de gebeurtenissen van het dagelijks leven de verantwoordelijkheid voor je nemen? Beslis je zorgvuldig wat je motiveert en wat niet? En, het belangrijkste van allemaal: word je gemotiveerd door invloeden van buitenaf of ben je zelf de enige, meest motiverende factor in je eigen leven? Als je de leiding zou willen hebben over de krachten die alles wat je doet beïnvloeden en aantasten in je leven dan wil je hoogstwaarschijnlijk de leiding hebben over je eigen motivatie. Dat betekent dat je jezelf op de best mogelijke manier wil motiveren – een manier waarop je jezelf de sterke, aandachtvergende, constante, vertrouwde en effectieve motivatie kunt geven die je nodig hebt. Dat soort motivatie kun je van niemand anders dan van jezelf krijgen. De enige soort motivatie waar we ooit zeker van kunnen zijn is de motivatie die binnen in ons gecreëerd wordt – “interne” motivatie. Het is motivatie die de hulp van iemand anders niet nodig heeft – geen hulp of ondersteuning van iemand of iets anders. Zelfmotivatie is de motivatie die komt van het hebben van het begrip van een doel, het begrip van zelfwaardering en vastberadenheid.

Iets wat iedereen nodig heeft

254

www.succesboeken.nl

Het maakt geen verschil wat we voor de kost doen of wat we op dit ogenblik in ons leven doen. We hebben allemaal motivatie nodig. Of je nu een verkoper, atleet, manager of werknemer bent, de hoeveelheid motivatie die je hebt kan het verschil uitmaken tussen het bereiken van je doelen of het te kort schieten daarin. Je motivatie tast je positie, je inkomen, je vastberadenheid en je resultaten aan. Net als je houding tast je motivatie alles aan wat je doet. Zelfs als je je niet in een concurrentiepositie bevindt, heb je nog steeds motivatie nodig om jezelf op te peppen en door te gaan. Ik heb ouders gekend die niet meer gemotiveerd waren. Ze kwamen kracht tekort wanneer het er op aankwam hun gezin groot te brengen. Een gemotiveerde geestelijke inspireert zijn gemeente meer dan een geestelijke die zelf zijn inspiratie verloren heeft. Een student die zeer gemotiveerd is om goede resultaten te behalen, zal meer tijd aan studeren besteden dan een student die alleen maar gemotiveerd is om bij te blijven. Ieder van ons heeft vanaf het moment dat we ‘s morgens opstaan tot het moment dat we ‘s avonds in slaap vallen de een of andere motivatie nodig. In feite kan veilig gezegd worden dat het enige mo-

255

ment dat we niet gemotiveerd hoeven te zijn, het moment is wanneer we slapen, rusten, maar nergens heengaan. Het probleem is dat de meesten van ons op externe motivatie leren vertrouwen, terwijl we moeten leren op onszelf te vertrouwen. Mensen die het succesvolst zijn in wat ze doen, zijn diegenen die hun eigen beste motivators zijn. Ze staan op hun eigen benen, lopen in de richting van hun eigen keuze en geven zichzelf de leiding over hun eigen successen. Om iemand, wie dan ook, te motiveren om iets te doen, moet je zijn emoties beïnvloeden! Er zijn veel motiverende psychologen die geloven dat je iemand anders nooit echt kunt motiveren om iets te doen, wanneer ze daar inwendig niet mee akkoord gaan. Aangezien onze emoties onze motivators zijn, moet voordat de motivatie plaats kan hebben, eerst de emotie veranderd of opnieuw gedirigeerd worden. Hetzelfde gaat op voor jezelf motiveren. Denk eens hoeveel beter het zou zijn, in plaats van te rekenen op welke uitwendige bron dan ook om ons te helpen onszelf te motiveren, we voor diezelfde motivatie altijd op onszelf zouden kunnen rekenen. Als we de juiste woorden leren gebruiken wanneer we tegen onszelf praten, kunnen we gemakkelijk leren om onszelf die motivatie te geven die we nodig hebben, wanneer we die maar nodig hebben.

Het eerste voorbeeld van self-talk voor zelfmotivatie is het type self-talk dat is ontworpen om ons emotioneel “op te peppen.” Het praat tegen jou over jou op een manier die je in beweging zet, terwijl het die motivatie ondersteunt met self-talk die je extra geloof in jezelf geeft. Je bent niet alleen jezelf aan het programmeren om de uitdaging aan te gaan. Je geeft jezelf ook de extra zekerheid van het toegevoegde geloof dat je de taak die je op je genomen hebt, zult en kunt volbrengen.

256

www.succesboeken.nl

Dit is de self-talk die iedereen altijd kan gebruiken. Het is niet specifiek voor één bepaald gebied van zelfmotivatie – meer verkopen afsluiten, op tijd opstaan, punten tijdens een basketballwedstrijd scoren of je papierwerk bijwerken – maar het zal voor al deze gebieden en meer werken. Dit is self-talk die je onderbewustzijn een nieuw stel instructies geeft, die je zullen helpen jezelf op elk gebied van je leven te motiveren: Ik kan alles doen wat ik geloof dat ik kan doen! Ik heb het en elke dag krijg ik er meer van. Ik heb talent, vaardigheden en ben er toe in staat. Ik stel doelen vast en ik bereik ze. Ik weet wat ik van het leven wil. Ik ga erachter aan en ik krijg het. Mensen vinden mij aardig en ik voel me goed over

257

mezelf. Ik heb een gevoel van trots over wie ik ben en ik geloof in mezelf. Niets kan me tegenhouden. Ik ben vastbesloten. Ik zet problemen om in voordelen. Ik zie mogelijkheden in dingen die andere mensen als onmogelijk zien. Ik heb veel energie – ik ben zeer levendig! Ik geniet van het leven en kan dat zeggen en anderen kunnen dat ook. Ik houd mijzelf staande en kijk vooruit. Ik weet dat ik alles waar ik voor kies bereiken kan en ik weiger om me te laten tegen houden of te laten hinderen door wat voor negatiefs dan ook. Ik ben voor niets en niemand bang. Ik heb kracht, macht, overtuiging en vertrouwen! Ik houd van uitdagingen en ga de confrontatie aan – vooral vandaag! Ik sta op de top van de wereld en ga ervoor. Ik heb in mijn gedachten een helder beeld van wat ik wil. Ik kan het voor me zien. Ik weet wat ik wil en ik weet hoe het te krijgen. Ik weet dat het van mij afhangt en ik weet dat ik het kan. Wegversperringen hinderen me niet. Ze betekenen slechts dat ik leef en ren. Ik sta voor niets stil.

Ik vertrouw mezelf. Ik heb veel van wat nodig is en ik weet hoe ik het gebruiken moet. Vandaag meer dan ooit. Vandaag ben ik niet te stoppen. Ik heb mezelf in de hand en heb mezelf elke dag steeds meer in de hand. En vandaag – kijk uit wereld, hier kom ik! Grenzen? Ik zie ze niet eens als grenzen. Er is geen uitdaging die ik niet kan overwinnen. Er is geen muur waar ik niet overheen kan klimmen. Er is geen probleem dat ik niet kan verslaan of omdraaien om het voor mij te laten werken. Ik sta rechtop! Ik ben eerlijk en oprecht. Ik houd ervan met mensen om te gaan en zij houden van mij. Ik denk positief; ik denk helder. Ik ben georganiseerd; ik heb de leiding over mezelf en alles om me heen. Ik bepaal en niemand bepaalt voor mij. Ik geef nooit iemand de schuld van de omstandigheden in mijn leven. Ik accepteer mijn falen en ga daar net zo makkelijk omheen als dat ik de beloningen voor mijn overwinningen accepteer. Ik eis nooit perfectie van mezelf, maar ik verwacht het beste van wat ik te geven heb – en dat is wat ik krijg! Ik maak mezelf nooit excuses. Ik krijg dingen op tijd

258

www.succesboeken.nl

259

en op de juiste manier af. Vandaag heb ik de innerlijke kracht om meer te doen dan ooit. Ik ben een uitzonderlijk mens. Mijn doelen en mijn ongelofelijke geloof in mezelf zetten mijn doelen om in realiteit. Ik heb de macht mijn dromen te beleven. Ik geloof in ze, zoals ik in mezelf geloof. En dat geloof is zo sterk dat er niets is dat mijn onoverwinnerlijke geest kan aantasten.

Probeer de komende dagen jezelf dat eens elke ochtend voor de spiegel voor te lezen! Zou het niet wonderbaarlijk zijn als we iemand hebben die zo veel in ons gelooft dat we er elke dag zeker van zijn dat ons deze ongelofelijke, motiverende waarheden over onszelf worden verteld? Als we dat hebben, dan zouden we zeker de eerlijkste en beste vriend hebben die we ooit zouden kunnen vinden. De waarheid is natuurlijk dát we die vriend hebben. Ieder van ons heeft hem. Hier binnen in onszelf. Alles wat we hoeven te doen is vragen en onze vriend zal er zijn, zonder te falen, altijd, onder iedere omstandigheid.

260

Leven schenken aan je self-talk Wanneer je deze nieuwe woorden van zelfgeloof en zelfmotivatie voor het eerst leest, liggen ze daar, terwijl ze op niets meer lijken dan rustige, opnieuw bevestigende inspirerende gedachten op de bladzijden. Breng ze tot leven. Trek ze van de pagina. Schreeuw ze aan jezelf als dat nodig is, maar grijp ze, houd ze vast en maak ze je eigen. Als je alleen bent, stop voor een ogenblik, sla twee bladzijden terug en herlees dezelfde woorden. Deze keer hardop. Geef jezelf toestemming om je ongeloof op te schorten. Zet je twijfels aan de kant. Praat voor slechts een paar ogenblikken tegen jezelf alsof je de belangrijkste persoon in de hele wereld bent. En dat ben je! Maak je niet ongerust als je je in het begin, wanneer je op een nieuwe manier tegen jezelf praat, vreemd voelt of niet op je gemak bent. Tenzij je reeds een praktiserend self-talker bent, zou het een beetje vreemd moeten voelen. Je geeft tenslotte je oude programmering nogal een schok! Die is waarschijnlijk niet gewend om continu een beschrijving van een ongelofelijk nieuwe jij aan te horen. Hoe meer je dit doet, hoe makkelijker en natuurlijker het zal worden. Over niet al te lange tijd, ook wanneer je oude programmering een tijdje zal proberen tegen je te vechten – het kan zelfs proberen om jou gek te vinden en je la-

www.succesboeken.nl

261

ten stoppen – dan zullen, als je het blijft doen, de nieuwe woorden overwinnen. Als je, terwijl je dit leest, deze nieuwe commando’s aan jezelf niet privé hardop kunt lezen, ga dan terug en herlees de self-talk stil – deze keer woord voor woord. Zeg jezelf te luisteren. Kijk naar de beelden in je gedachten, die jezelf laten zien als de werkelijke persoon die je begint te worden, zoals je die aan jezelf aan het beschrijven bent. Self-talk is niet slechts een paar zinnen van bemoedigende woorden die afgedrukt staan op de bladzijden van een boek. Wanneer je self-talk bij jezelf toepast, komen deze zelfde woorden tot leven. Op het moment dat je ze begint uit te spreken of te lezen en ze bewust eigen maakt, krijgen ze een persoonlijke betekenis en een eigen leven – en spelen ze een rol die voor elk onderdeel in je leven erg belangrijk kan worden. Zij zijn die beste vriend, dat deel van jezelf dat je de waarheid over jezelf vertelt. Als je je onderbewustzijn met de nieuwe woorden, het nieuwe type self-talk, gaat shockeren, kun je het net zo goed de volle lading geven. Laat de demotivators in je leven je nooit meer verzwakken of je zelfs voor een ogenblik op de knieën laten gaan; schop ze eruit! Sta op, confronteer ze, wijs ze de deur en vertel ze om uit je leven te gaan.

262

Je hebt genoeg van ze en je hebt ze niet langer nodig. Overweldig ze. Geef niet op net wanneer je onderbewustzijn denkt dat je genoeg hebt, geef het nog een beetje meer. En begin deze keer met het bewuste besluit om te eisen dat de interne jou heel aandachtig luistert: Ik weet dat grootheid begint in de geest van de groten. Ik weet dat wat ik over mezelf geloof, is wat ik zal worden – dus geloof ik in het beste voor mezelf. Ik ben praktisch en realistisch en ik houd mijn voeten op vaste bodem. Maar ik geef mezelf ook de vrijheid om volgens mijn volste verwachtingen te leven. Ik beperk mezelf nooit door het kortzichtige geloof van anderen – in plaats daarvan stel ik mezelf open voor de brede horizonnen van ongelimiteerde mogelijkheden. Wanneer iemand zegt “ik kan het niet,” dan antwoord ik “waarom niet?” Wanneer iemand zegt “het is onmogelijk,” antwoord ik dat niets meer onmogelijk is dan dat ik geloof dat het is. En ik geloof oprecht dat, met de zekerheid van vertrouwen in mijzelf, alles mogelijk is. Ik bezit passie en gedrevenheid, uithoudingsvermo-

www.succesboeken.nl

263

gen en verdraagzaamheid. Ik heb een goede, sterke, winnende houding over mezelf en over alles wat ik doe. Ik ben praktisch en realistisch, maar ik geloof ook in de best mogelijke uitkomst van wat voor situatie dan ook.

zelf vertel, weet ik dat ik kan slagen en ben ik aan het slagen.

Als ik in het verleden ooit twijfels over mezelf heb gehad, is vandaag een goede dag om ze aan de kant te zetten. Het is een goede dag om wat voor ongeloof dan ook dat me ooit gehinderd heeft, eruit te gooien.

Ik houd mijn kin omhoog en mijn hoofd recht. Ik zie eruit, handel, klink, denk en voel als de winnaar die ik ben! Elk moment dat een probleem me neerhaalt, zet ik mezelf weer rechtop! Ik versla problemen en ik los ze op. Wanneer frustratie of verslagenheid me bedreigen, word ik juist sterker, positiever, beter georganiseerd en meer vastbeslotener dan ooit!

Ik weet dat ik in de juiste winnende richting ga. Ik kijk vooruit en nooit achterom. Ik ben in staat om me te focussen op één ding, dus concentreer ik mijn aandacht op het werk waar ik mee bezig ben – en krijg het gedaan! Vandaag is één van die dagen waarop niets me in de weg kan staan. Wanneer ik extra doorzettingsvermogen nodig heb, heb ik het! Wanneer ik meer energie en drive nodig heb, heb ik het! Ik heb de macht het gedaan te krijgen en het geduld om het te zien gebeuren, ongeacht wat het werk of de uitdaging ook mag zijn.

Als ik op dit ogenblik denk aan wat voor uitdaging ook die voor me ligt, weet ik dat ik zelfs hierdoor nog meer winnaar zal worden.

Nu, vandaag, op dit ogenblik, ben ik in staat om mezelf de gift van absolute zelfverzekering, zelfgeloof en een krachtig non-stop vertrouwen in mezelf te geven. Het doet er niet toe wat het is dat het beste van me verlangt. Ik kan het en ik weet dat ik het kan. Vandaag is een grandioze dag. En ik bezit wat nodig is. Dus kies ik om het juiste te doen en ik doe het goed! Ik kies om vandaag te leven met vreugde en liefde.

Zelfs nu, terwijl ik mezelf deze waarheden over me-

264

www.succesboeken.nl

265

Ik weet dat het helemaal van mij afhangt. Honderd procent! – elk stukje ervan. Het is allemaal een kwestie hoe ik ernaar kijk en wat ik eraan doe! Dat is wat winnen is. Daarom ben ik een winnaar. Ik bepaal mijn standpunt. Ik blijf in balans. Ik aarzel niet. Ik houd me niet in! Ik weet dat de wereld vol mogelijkheden zit. Kijk naar wat ik kan doen; kijk naar waar ik heen kan! Kijk naar wat ik kan doen door slechts “Ja!” tegen mezelf te zeggen! Kijk slechts naar wat ik vandaag kan doen! Ik ben ongelofelijk... en vandaag is een mooie dag om het te laten zien!

Ik betwijfel of ik één enkele trainer zou kunnen vinden die niet zou opspringen voor de kans een compleet team van zichzelf motiverende self-talkers te hebben. Tientallen sportorganisaties gebruiken reeds self-talktechnieken. Wanneer ze op de juiste manier gebruikt worden, is het resultaat het soort superieure optreden dat winnende teams creëert.

Opstaan wanneer dingen neergaan

Het is eenvoudig om te zien hoe dit soort van zelfbestuur door specifiek toegepast te worden op elk onderdeel van je leven dat gemotiveerd moet worden, kan worden beloond. Olympische atleten gebruiken self-talk om zichzelf tot gouden medailleprestaties te motiveren. Zelfs sommige middelbare school- en professionele atleten gebruiken self-talk op exact dezelfde wijze en met dezelfde winnende resultaten. De woorden veranderen, maar de boodschap – en de interne motivatie die het creëert – is dezelfde. We hebben nog steeds de teamleider en de trainer nodig, maar met de juiste self-talk maken we hun werk en de winnende successen die we creëren, veel gemakkelijker.

Een ander voorbeeld van een beroep dat reeds eerder begonnen was de concepten van self-talk voor interne motivatie te adopteren is het verkoopberoep. Ik gaf al eerder aan dat verkopers, door het aantal malen dat ze afgewezen worden, een constante houding van zelfgeloof moeten handhaven. Iedere keer wanneer ze de competitie winnen, verliest iemand anders. In de gedachten van de verkoper die de koop verloren heeft, vertegenwoordigt dat verlies “falen”. Hierdoor creëert het verkoopberoep de grootste vraag naar vaardige, professionele motivators. Ik raad deze organisaties aan, die rekenen op verkopers om hun producten te presenteren en te verkopen, om self-talktrainingen aan hun bestaande trainingsprogramma toe te voegen. Het is een eenvoudige stap om te nemen, maar het effect kan groot zijn.

266

www.succesboeken.nl

267

Je weet waarschijnlijk, ook al zit je niet in management of de verkoop, dat ieder van ons bijna elke dag op “verkopen” steunt: van onszelf of onze ideeën. Zit je wel in management of verkoop, lees dan zorgvuldig het volgende voorbeeld van self-talk. Maar zelfs wanneer je niet in het gebied van professionele verkoop werkzaam bent, merk eens op hoeveel van de self-talk voor verkoop evenzo toepasbaar is op die momenten in je leven wanneer je iemand anders wilt beïnvloeden. Of wilt overhalen tot jouw manier van denken of om iets te doen wat jij wilt. Er zijn twaalf afzonderlijke gebieden van verkoop, waarvan elk zijn eigen set self-talk heeft. Ze omvatten onderwerpen als prospecting, presenteren, interne bezwaren overkomen, verkopen afsluiten en jezelf bij tegenslag sterk houden. Voor dit voorbeeld echter, zal ik de verschillende gebieden combineren en je slechts en paar voorbeelden laten zien die representatief zijn voor self-talk voor “verkoop”: Ik begin elke dag met een heldere geest en een specifiek plan om het meeste uit mijn tijd en inzet te halen. Ik volg mijn planning en haal mijn doelen. Een nauwkeurige beschrijving van mij bevat de woorden: professioneel, hardwerkend, gekwalifi-

268

ceerd, vaardig, energievol, enthousiast, georganiseerd, vastbesloten en zeer succesvol. Ik ben goed in het tot mijn standpunt overhalen van anderen. Dat komt omdat ik altijd als eerste het standpunt herken en begrijp van degeen aan wie ik mijn ideeën, mijn product of mijn service presenteer. Ik weet hoe ik moet luisteren – en dat doe ik... Ik heb geleerd om niet alleen te luisteren naar de woorden die gezegd worden, maar ik luister ook naar de onuitgesproken gedachten die erachter liggen. Ik ben altijd voorbereid. Ik neem de tijd om het goed te doen. Bij alles wat ik doe ben ik voorbereid, bewust, zelfverzekerd en succesvol. Ik zorg altijd voor de kleinste details van mijn werk. Ik geniet van de details van het verkopen en ik richt me tot ze, altijd op tijd en met volle aandacht. Ik houd mezelf “hoog”. Ik weet dat het maken van een goede verkooppresentatie betekent dat ik mezelf hoog, energiek en onder controle houd. Dat is precies de manier zoals ik ben en mijn verkooppresentaties zijn altijd professioneel en effectief. Ik ontwijk nooit de confrontatie met een probleem of het maken van een of ander verkoopgesprek. Ik houd mezelf werkende en dat houd me winnend.

www.succesboeken.nl

269

Ik verdien het om de verkopen te sluiten die ik creeer. Ik weet dat succes in verkopen begint met het mijzelf zien als de capabele, productieve persoon die ik ben. Ik ben altijd oprecht en eerlijk. Ik geloof dat alle succes in verkoop begint met vertrouwen, vaardigheid en vastbeslotenheid. Ik vraag regelmatig en zonder aarzeling om de order. Bij ieder “koopsignaal’ vraag ik om de order – en sluit ik de koop! “Nee” gezegd worden verveelt me niet. In plaats daarvan verdubbelt het horen van het woord “nee” mijn vastberadenheid en draagt het bij aan mijn positieve enthousiasme.

Al de benodigde redenen om de schuld van het falen en het niet bereikt hebben aan iemand of iets anders te geven: de verkoopleider, het bedrijf, het beloningssysteem of de concurrentie. In plaats van het ontsteken van de vonk van zelfgeloof, lossen te veel verkopers, net als velen van ons in onze eigen carrières, de dagelijkse problemen op door het vermijden van de actie waarvan we weten dat we die zouden moeten ondernemen. In plaats van een paar minuten te spenderen aan de hoogst productieve activiteit van jezelf tot actie motiveren, verbinden we onszelf aan inactief worden en aan het nemen van nog een kop koffie.

Het licht dat nooit faalt Wanneer de verkoper, die mentaal de persoon “geworden” is die we net, zelfs in die paar korte zelfinstructies, beschreven hebben, passende technische vaardigheden worden gegeven, zal hij ongetwijfeld hoog scoren op de lijst van succesvolle verkopers van welke verkooporganisatie dan ook. Ik hoorde in de afgelopen jaren, waarin ik veel met verkopers heb gewerkt, maar al te vaak het tegenovergestelde soort self-talk. Door onze eigen oude programmering is het maar al te gemakkelijk om terug te vallen op de oude self-talkdemotivators als klagen, excuses en twijfels.

We kunnen leren om onszelf te motiveren. We kunnen leren om zelfstarters, doeners en succesvolle mensen te worden. Dat te doen kost minder tijd en minder oefening dan welke andere soort van motivatie-ontwikkeling ik ooit ben tegengekomen. We hoeven slechts te starten en ons innerlijk, het onderdeel van ons dat iets bereiken wil, zal spoedig beginnen met het volgen van de nieuwe aanwijzingen die we het geven. Er is een vitaal onderdeel van ons allemaal dat begerig op ons wacht om het te vertellen dat “het oké is om door te gaan en iets te bereiken.”

270

www.succesboeken.nl

271

Dat is wat het altijd al wilde doen. Al wat het nodig heeft zijn een paar nieuwe woorden. Er zit een slapende reus binnen in ons. Hij zoekt en heeft het licht dat nooit faalt nodig – de motivatie die van onszelf komt. Als we dat voeden, elke dag, op de juiste wijze, dan zal het een onderdeel van ons worden dat onze angsten zal overwinnen, onze draken zal verslaan en ons naar onze overwinning zal dragen. Het is een magische geest van onbesproken machten, die ongeduldig op hun vrijlating wachten. Het is het essentiële, zelfvervullende deel van ieder van ons. Het heeft lange tijd op ons gewacht. Vertel het wat het moet doen. Ga je gang, geef er aan toe! Geef jezelf een opwindende verrassing. Laat de reus los. Maak hem morgenochtend wakker.

272

20 Situatie-afhankelijke self-talk

D

it hoofdstuk bevat één van de simpelste en toch meest effectieve technieken voor zelfhelp voor het dagelijkse leven, die ik ooit ben tegengekomen. Dat komt misschien omdat deze techniek zo ontwapenend simpel is, dat hij gemakkelijk aan onze aandacht ontsnapt. Het is een methode die ieder van ons door het eenvoudige besluit om het te doen, in praktijk kan brengen. Het is geen techniek die om te leren, bestudeerd moet worden. Om het te doen hoef je je er alleen maar bewust van te zijn – en het doen. En hoe meer je het in praktijk brengt, hoe beter het werkt. Het zal, ook de eerste keer dat je het gebruikt voor je werken. Ik moet toegeven dat toen ik voor het eerst het gebruik van situatie-afhankelijke self-talk onderzocht, ik niet kon helpen me te verbazen hoe het mogelijk was, dat iets zo voor de hand liggend, zo simpel, zo goed zou werken. Alhoewel, ik was me door het bestuderen en observeren van vele verschillende zelfhelptechnieken wel be-

www.succesboeken.nl

273

wust dat de meest effectieve technieken altijd de simpelste en de meest voor de hand liggende zijn. Die beschrijving past ook bij situatie-afhankelijke selftalk. Als deze vorm van self-talk te ongecompliceerd lijkt om waardevol te kunnen zijn, verzoek ik je dringend om het voor jezelf te proberen. Probeer het een dag, dan een week en dan drie of vier weken. Tegen die tijd zul je automatisch de gewoonte hebben om van situatie-afhankelijke self-talk gebruik te maken en zal het niet langer onbelangrijk of belachelijk simpel voor je blijken te zijn. Het zal één van je sterkste bondgenoten worden bij je eigen persoonlijke groei en succes. Wat is de eenvoudige sleutel waarvan beweerd wordt dat hij zo’n grote schat onthullen kan?

Een directe aanpassing maken Een vriendin van mij vertelde het verhaal over haar tante die, terwijl ze niet van koken hield, dat jarenlang toch moest doen om voor haar grote en opgroeiende gezin te zorgen. Iedere keer wanneer de tante de keuken inging om een maaltijd te bereiden, zei ze hardop tegen zichzelf: “Dit gaat leuk worden. Ik zal vandaag een fijne tijd met het koken hebben.”

Later, nadat de maaltijd over was en de afwas gedaan,

274

zei ze: “Dat was zo slecht nog niet!” – en dat was het ook niet. Door zichzelf een paar simpele woorden van self-talk te geven veranderde ze een gewoonte in een acceptabel karweitje. Ze veranderde het werk zelf niet, maar ze veranderde hoe zij zich erover voelde. Dat is self-talk, aangepast aan de situatie. Het is het type self-talk dat, aangepast aan de situatie, kan veranderen hoe we naar onszelf en de situatie kijken. Het is een praktische, á la minute, nu-soort self-talk die

je op elk ogenblik kunt aanroepen en die je te hulp zal komen op het moment dat je het gebruikt. Situatie-afhankelijke self-talk verschilt van de soorten self-talk waar we de laatste paar hoofdstukken over gesproken hebben. Het heeft geen self-talk-”tekst” nodig om resultaten te creëren. Het kan in een ogenblik verwezenlijkt worden, hardop of stil in jezelf. Het kan een enkele gedachte zijn of een paar goed gekozen woorden. Situatie-afhankelijke self-talk verschilt ook van de andere vormen van positieve self-talk, omdat het niet in de “tegenwoordige tijd” hoeft te worden verwoord. Het rekent met het hier en nu, vandaag of de nabije toekomst af. Het eerste doel is niet het proberen een nieuw, langdurig, intern beter beeld van jezelf te creëren. Het voornaamste werk is het afrekenen met vandaag, vandaag. Dus wanneer je tegen jezelf zegt: “Ik ga genieten van

www.succesboeken.nl

275

het werken vandaag,” zijn de woorden die je gebruikt in de toekomstige tijd (ga), maar ze handelen nog steeds over nu. Net als de andere soorten van self-talk helpt deze “instant”-vorm je houding, het overmeesteren van een slechte gewoonte, een probleem op te lossen of een doel te bereiken, je te motiveren om het beter te doen. Maar het vervult deze taak op een andere manier. Situatie-afhankelijke self-talk wordt gebruikt wanneer je geconfronteerd wordt met een situatie waar je liever niet in zou willen zitten of wanneer je een onverwachte kans gepresenteerd wordt die je onmiddellijke aandacht opeist. In de meeste gevallen wordt dit soort self-talk gebruikt om een kortstondige omstandigheid waar je het niet mee eens bent, te boven te komen. Ik zal je een voorbeeld geven.

Het is op zo’n moment dat slechts een paar woorden van de juiste self-talk je kunnen helpen om het juiste te doen. In plaats van tegen jezelf zeggen: “Oh nee, niet hij weer! Zeg hem maar dat ik hem terug bel,” kun je meteen de self-talk gebruiken om het probleem aan te pakken: Ik houd van het oplossen van problemen. Ik reken altijd met problemen af en ga ze nooit uit de weg. Ik neem het gesprek aan en trotseer het probleem meteen.

Je bent aan het werk en de telefoon gaat. Het is een telefoontje van iemand waarmee je het praten hebt uitgesteld en je weet dat je het telefoontje moet aannemen. Je wilt het niet, maar je weet dat vroeger of later met het probleem moet worden afgerekend. Je hebt de keuze om met de persoon te praten of de conversatie uit te stellen tot een ander moment. Tegen die tijd zal het probleem waarschijnlijk erger geworden zijn. Wat je vervolgens doet is jouw keus. Het besluit om het gesprek aan te nemen of uit te stellen, ligt helemaal bij jouw.

Op dat ogenblik kost het ongeveer vijf tot zes seconden om jezelf deze paar woorden van self-talk te geven. En door dit te doen bespaar je jezelf uren van toekomstig leed. De tijd nemen om jezelf bewust te overtuigen om het juiste te doen heeft je niet alleen tijd bespaard, het heeft iets anders gedaan wat op een andere manier veel belangrijker voor je is: het heeft een klein succes in de ontwikkeling van je persoonlijke geloofwaardigheid gecreeerd – een kleine, maar belangrijke gouden ster op je rapport van zelfwaardering. Ik ben ervan overtuigd dat situatie-afhankelijke self-talk, deze ogenschijnlijk simpele vorm van self-talk, op sommige momenten de meest waardevolle van allemaal is. Als je bewust de andere vormen van self-talk gebruikt om je leven op te pakken en te werken aan het op andere manieren verbeteren van jezelf, wordt het gebruik

276

www.succesboeken.nl

277

van situatie-afhankelijke self-talk een bijna automatisch bijproduct van de andere self-talk die je gebruikt. Maar, tenzij je je bewust bent van dit speciale type selftalk zul je misschien niet herkennen hoe makkelijk het te gebruiken is en hoeveel goeds het voor je kan doen.

Rijden om te ontspannen Een paar jaar geleden behoorde ik tot die categorie personen die zichzelf kleine emotionele bevliegingen gaven, terwijl ze aan het verkeer deelnemen. Ik ken mensen die bijna obsceen (of erger) tegen verkeerslichten praten wanneer ze op het verkeerde moment van kleur veranderen of tegen andere bestuurders die verkeerde dingen doen, zoals voor ze blijven rijden of snijden. Bijna te laat trapten ze met dezelfde kracht op de rem, het gaspedaal en de claxon. Het schijnt niet veel te maken te hebben met hoe belangrijk het is dat ze niet op tijd vertrokken waren. Achter het stuur wordt alle wraak met dezelfde razernij gemeten. Nadat deze emotionele stijl van rijden een gewoonte geworden is, raken deze anders zo fijne personen zo gewend aan het rijden onder stress dat zij het stuur met een soort houdgreep vasthouden, ook wanneer ze niet te laat voor iets zijn of wanneer zij niet naar iets in het bijzonder gaan.

278

Een vriend van mij, eigenaar van een succesvolle zaak in de omgeving van Los Angeles, is in normale wakkere toestand één van de rustigste, bezadigste personen die ik ooit heb ontmoet. Hij is altijd vriendelijk, meelevend, eerbiedig en begrijpend – behalve wanneer hij probeert om op de snelweg van Los Angeles van rijbaan te veranderen en iemand onbewust zijn auto voor de zijne zet. Mijn geloof in de goedheid van de mensheid vertelt me dat de jonge man, die de tweedehands auto bestuurt die op de verkeerde positie op de snelweg voor mijn vriend zijn buitenlandse import van het laatste model rijdt, hoogstwaarschijnlijk een goed persoon is. Als hij eens wist wat voor bijvoeglijke naamwoorden er vanwege hem net geuit werden! En dan, een paar momenten later is mijn vriend weer zichzelf: rustig, kalm, bezorgd en bedaard. Totdat de volgende onfortuinlijke ziel zijn auto de verkeerde richting op stuurt en mijn vriend wederom een stortvloed van drift loslaat over de onwetende chauffeur van de andere auto. Mijn eigen bijzondere automatische stressbouwers waren verkeerslichten en langzaamrijdend verkeer. Toen ik op een dag naar kantoor reed, bemerkte ik dat ik het verspringen van elk verkeerslicht dat ik tussen mijn huis en mijn kantoor tegenkwam, beangstigend vóór was. Halverwege kwam ik tot het verbluffende besef dat ik

www.succesboeken.nl

279

mijn houding en hoogstwaarschijnlijk mijn gezondheid een groot onrecht aandeed. Meer dan dat, ik realiseerde me dat mijn gedrag niet dat was wat van een volwassene verwacht kon worden. Ik ging op ongeveer hetzelfde niveau met het verkeer om als een achttien maanden oude baby met honger. Ik nam direct een besluit. Ik besloot dat verkeer mij, in wat voor situatie dan ook, nooit meer stress zou bezorgen. Ik bekrachtigde mijn beslissing door een paar simpele regels van self-talk, geënt op zo’n situatie: Ik geniet van het relaxen terwijl ik in de auto rijd. Ik geef mezelf altijd de noodzakelijke hoeveelheid tijd om overal te komen waar ik heen ga. Ik arriveer altijd op – of voor – de tijd dat ik er moet zijn. Verkeerslichten verspringen naar eigen oordeel, niet naar het mijne. Als het licht verspringt voor ik er ben, dan zal ik stoppen, wachten tot het licht op groen springt en me ontspannen terwijl ik wacht. Langzaamrijdend of stilstaand verkeer is voor mij geen probleem. Ik geniet nu van de tijd die ik heb om mijn gedachten te organiseren en aan die dingen te denken die gunstig voor me zijn. Ik zal daar zijn wanneer ik daar ben.

280

De zelfsuggesties hielden stand. Sindsdien heb ik, op weg naar een vliegveld, een beetje achter op schema, mijn self-talk een paar keer opnieuw bewust moeten bevestigen. Maar sinds die dag voel ik me anders terwijl ik rijd. Was het moeilijk om de verandering aan te brengen? Nee. Zou iemand anders hetzelfde kunnen doen? Ja.

De chemicaliën van stress Wat bezorgen we onszelf een ergenis! Wat dwingen we onszelf om emoties te doorstaan. Geest- en hersenonderzoekers hebben veel inzicht gekregen in het proces van het effect van natuurlijke chemicaliën die onze hersenen, door slechts een minuut of twee van negatieve emotionele stress, aanmaken en in ons systeem dumpen. Een paar minuten van boosheid, angst, negatieve stress en frustratie kan ons fysieke systeem letterlijk voor uren vergiftigen. Waarom doen we dit? Waarom laten we onszelf de controle verliezen? We doen dat omdat we dachten dat het goed was om zo te zijn. We groeiden op, terwijl we de laatste overblijfselen van onvolwassenheid niet helemaal van ons af konden schudden. We hielden een aantal negatieve gedragspatronen uit onze kindertijd bij ons zodat we ze kunnen laten opdra-

www.succesboeken.nl

281

ven wanneer de dingen niet zo zouden gaan als we willen. In de zakenwereld heb ik sommige, normaal gesproken evenwichtige personen, variërend van de voorzitter van de raad tot de nieuwe secretaresse, voor een moment hun gezonde verstand het raam uit zien gooien, omdat het leven op dat moment niet zo was zoals ze dat wilden. We zijn allemaal zeer menselijk. Maar er is niets wat ons tegenhoud om over één of twee menselijke zwakheden heen te stappen en boven de menigte uit te rijzen. Als mensen om je heen er voor kiezen om zich door situaties en omstandigheden te laten sturen is er waarschijnlijk niet veel dat je daar tegen kunt doen. Maar aan jezelf kun je iets doen. Hoe je omgaat met iedere situatie waarmee je geconfronteerd wordt. Met elke onverwachte duveltje-uit-een-doosjecomplicatie en iedere omstandigheid in je leven die je niet kunt veranderen of controleren. Ieder van ons heeft tientallen dingen die we zouden willen veranderen – op ons werk, in ons persoonlijk leven, thuis, op school, bij onze vrienden, de regels en wetten waar we mee leven, zij die ons regeren, hoe we onze tijd spenderen – alles om ons heen.

Bewuste actie of ongecontroleerde reactie

282

www.succesboeken.nl

Hoe we reageren op deze zaken in het leven waar we niets aan kunnen doen, zal altijd de eerlijkste test van ons eigen zelfbeheer zijn. Ons eigen individuele gevoel over onszelf en ons vermogen om onze gedachten en onszelf op een wijze te managen die ons erbovenop laat komen en vrede laat hebben met waar we zijn. Dat is een onderdeel van volwassenheid. Dat is, verantwoordelijkheid voor jezelf nemen en dat iedere dag naleven. Ik verbaas me regelmatig over het aantal mensen dat constant klaagt over zaken waar ze niets aan kunnen doen. Hoe vaak horen we niet iemand klagen over iets dat zo onvoorspelbaar is als het weer! We kennen allemaal wel iemand die door regen of een bewolkte hemel zijn hele dag laat ruïneren. Het weer doet exact wat het wil doen. De luidste klacht verandert dat niet. Klagen over iets waar we geen controle over hebben is niet alleen zinloos, maar de negatieve self-talk die we gebruiken om de klacht in te dienen heeft een direct effect op hoe we die dag mentaal en fysiek functioneren! Het is zoveel eenvoudiger en gezonder om de realiteit van de situatie (het weer) zoals die werkelijk is te zien

283

en onze eigen self-talk aan te passen om het te accepteren. En er mogelijk zelfs van te genieten. Waarom niet? Het regent toch wel! Probeer er anders tegenaan te kijken. Geef jezelf een paar woorden self-talk die je onderbewustzijn en bewuste verstand dirigeren om de dingen tenminste voor die dag anders te zien: Het regent vandaag en dat vind ik prima. Ik ga een fijne dag hebben en een beetje regen zal me niet tegenhouden.

Er is een groeiende hoeveelheid medisch en wetenschappelijk bewijs dat ons vertelt dat iets eenvoudigs als “het hebben van een goede houding” meer is dan slechts een idee. We weten al jarenlang dat zaken beter voor ons werken door het hebben van een goede geesteshouding. Maar nu weten we dat iets zo incidenteels als het hebben van een goede “geesteshouding” een rol speelt in een mentale en biologische kettingreactie waarbij ieder facet van wat we zijn en wie we zijn betrokken wordt. Ieder ogenblik, gedurende ons hele leven. Onderzoek op het gebied van de neuro-wetenschappen suggereert dat zaken als gedachten, buien, houdingen en acties een veel belangrijkere rol spelen dan we ooit voor mogelijk hielden in onze geheimzinnige, mentale en fysieke werking.

284

Voor ons, de bevoordeelden van dit gebied van wetenschappelijk onderzoek, kunnen de conclusies opzienbarend zijn. Hoe belangrijk zijn een aantal terloopse gedachten? Ze zijn belangrijker dan we ons ooit hebben voorgesteld. Onze biologische omgeving, onze fysieke gesteldheid en gezondheid, tast onze staat van denken aan. Hoe beter de conditie van onze interne biologische omgeving, hoe beter we denken en handelen. Het tegenovergestelde is ook waar. Hoe productiever we denken, hoe positiever we onszelf emotioneel en fysiek beïnvloeden.

De situatiecyclus Slechts de simpele handeling om tegen jezelf te zeggen dat je bijvoorbeeld een “goede dag” zult hebben, helpt je niet alleen jezelf mentaal te overtuigen, het zet ook chemische en elektrische schakelaars om in je hersenen, die je mentale staat beïnvloeden. Die tast je op zijn beurt psychologisch aan, wat op zijn beurt beïnvloedt hoe je denkt. Het is een zelfgenererende cyclus: gedachten, emotioneel antwoord en zo verder, totdat iets de cyclus verbreekt of verandert. Daarom kan één negatief incident ‘s morgensvroeg een kettingreactie veroorzaken die, indien niet onder controle gebracht, gedurende die dag alles kan aantasten.

www.succesboeken.nl

285

Het tast onze energie en ons enthousiasme aan, ons initiatief en onze geest. De implicatie hiervan is dat je succesvol een hele dag kunt verliezen door slechts één kleine gebeurtenis toe te staan om de eerste stap van een negatieve cyclus te creëren. Deze negatieve cyclus wordt niet veroorzaakt door het probleem of de gebeurtenis die het naar het schijnt heeft veroorzaakt – de cyclus begint bij hoe je op de eerste plaats op het probleem een antwoord geeft. Daarom is het psychologisch of mentaal niet zo praktisch om over normale dagelijkse irritaties te klagen of “down” te zijn – of wat de dingen dan ook zijn waar je niets aan kunt doen. Maar in plaats daarvan kun je hoe je over ze denkt binnen enkele ogenblikken veranderen. In plaats van het creëren van een negatieve cyclus kun je, op elk gegeven moment dat je kiest, altijd een positieve cyclus creëren. Het creëren van positieve cycli is voor de meesten van ons een veel prettiger manier om de dag door te komen. Natuurlijk, we hebben allemaal personen ontmoet die het prettig vinden om zich miserabel te voelen. Ongeacht hoe goed zaken ook voor ze gaan, ze zullen iets vinden om ze te helpen zich ongelukkig te voelen. Gelukkig houden de meesten van ons ervan om zich goed te voelen. We zijn liever gelukkig dan ongelukkig, we voelen ons

liever goed dan slecht. En de waarheid is dat iedereen zich bijna altijd, wanneer ze dat zouden willen, gelukkig kan voelen of ongelukkig, in toom gehouden of machteloos. Je eigen interne self-talk is geen magische oplossing voor iedere situatie die zich voordoet. Het kan je helpen de controle te blijven houden en realistischer en effectiever met elk van hen af te rekenen. We moeten van onszelf niet verwachten dat we elk moment van de dag een glimlach op ons gezicht hebben. Maar ik vermoed dat we allemaal een beetje beter door het leven zouden gaan wanneer we eraan werken om een beetje meer te glimlachen. Misschien wel veel beter.

286

www.succesboeken.nl

Het beste van het minste maken Er zijn tijden waarin we geconfronteerd worden met situaties die heel gewoon zijn, maar die niet vragen om de steun van eeuwig geluk. Wanneer je ooit een kind om elf uur ‘s avonds naar de Eerste Hulp hebt moeten brengen en een uur later vertrok, terwijl je kind zestien hechtingen sterker en je bankrekening guldens armer was, dan weet je wat ik bedoel. Denk je, als dat je zou overkomen, eens in wat er in je hoofd zou omgaan. Zelfs als de verwonding niet ernstig is, zul je bezorgd zijn.

287

Toen het kind met de verwonding binnen kwam rennen zou, wat je ook aan het doen was onmiddellijk onderbroken worden en je zou waarschijnlijk de volgende twee uur in de wachtruimte van de Eerste Hulp doorbrengen. Het zou niet het perfecte einde van een schitterende dag zijn. Als je dit zou overkomen, hoe zou je je voelen? Welke onbewuste gedachten zou je tegen jezelf zeggen? Hoogstwaarschijnlijk variëren je emoties van woede tot bezorgdheid tot eenvoudigweg boos zijn! Wat je op zo’n moment tegen jezelf zegt heeft effect op je “staat” van denken, hoe je je voelt en hoe goed je de situatie en jezelf aanpakt. Hoe goed het met je zoon of dochter gaat hangt af van de dokter en de bemoedigende woorden die je bieden kunt. Hoe goed het met jou gaat, hangt helemaal van jezelf af! Als je het besluit genomen hebt om zelf de baas over jezelf te zijn, zul je op de goede manier tegen jezelf praten – onmiddellijk, direct, realistisch en positief. Situatie-afhankelijke self-talk verwacht niet van je dat direct elke slechte situatie in een goede situatie verandert. Het geeft je slechts een manier om bewust de beste constructie toe te passen bij wat voor situatie dan ook. Het geeft je de leiding over jezelf en staat je toe, in wat voor situatie ook, op je best te functioneren.

Heb je ooit wel eens een lekke band gekregen terwijl je alleen reed? Ik wil wedden dat de self-talk die toen plaatsvond normaal gesproken niet van het beste soort is. Als je een reservewiel hebt en de band zelf kan verwisselen, dan stop je aan de kant van de weg, stapt uit, opent de kofferbak, worstelt het reservewiel naar de grond toe, zoekt de krik en trekt hem uit zijn schuilplaats, krikt de auto op, forceert de wieldop uit z’n vergrendelde positie, vecht fysiek en verbaal de bouten van het wiel los, plaatst het reservewiel op de as, brengt de bouten weer aan, slaat de wieldop op zijn plaats, stapt weer in de auto en vervolgt je weg. Terwijl je wegrijdt doe je je best om de smerige vlekken van je broek, japon of colbertjasje te vegen. Je droeg bij toeval niet je “bandenverwisselkleren” toen het incident plaatsvond. De self-talk die plaatsvindt vanaf het moment dat we de lekke band krijgen, tot enige tijd daarna, misschien lang daarna, laat ons de controle en ons humeur houden. Of maken onze eigen woorden, zoals in de meeste gevallen als dit gebeurt, het probleem groter? Maar al te vaak droegen de woorden bij aan het probleem – in plaats van het beter te maken of ons te helpen het op te lossen. Als je erover nadenkt, heb je ooit iemand zien fluiten, een vrolijk deuntje horen neuriën of zien glimlachen terwijl hij aan de kant van de weg een lekke band aan het verwisselen was?

288

www.succesboeken.nl

289

Eindeloze mogelijkheden om je dag te maken of te breken Dingen die ons van streek maken kunnen van alles en nog wat zijn. Elke dag worden we geconfronteerd met een hindernisbaan van eindeloze mogelijkheden van dingen die ons, als we dat toelaten, van streek kunnen maken, ons woedend kunnen maken of ons in verwarring kunnen brengen. De dagelijkse gebeurtenissen die in het leven van slechts een paar van ons plaatsvinden, kunnen een bijna oneindige lijst van dagelijkse frustraties opleveren. De resultaten van maar één of twee dingen die je kunnen overkomen met de verkeerde soort self-talk, zijn reden genoeg om van koers te raken. Als de frustratie groot genoeg is, kan het de hele dag ruïneren. Situatie-afhankelijke self-talk zal misschien het probleem niet veranderen, maar als het op het moment dat de noodzaak er is bewust en meteen gebruikt wordt, kan het veranderen hoe je op het probleem reageert en hoe je de rest van de dag beleeft. Enkele van deze situaties zijn belangrijk, maar sommige kunnen zo onbetekenend zijn dat het moeilijk is om te zien hoe ze ons van streek kunnen maken. Wat ze allemaal gemeen hebben is de manier waarop we op ze reageren. Zij zijn de oorzaak van ruzies, frustraties, bezorgdheid, stress en slechte dagen. Ze kunnen van alles zijn, groot of klein: de toast is verbrand, het vliegtuig is te laat, de baas maakt het

290

je moeilijk, één van de kinderen komt thuis met een slecht rapport, je bent halverwege met douchen en het warm water is op, er werd beslag op je gelegd tijdens je favoriete televisieprogramma, je bent te laat voor het werk en kan niets vinden om aan te trekken, je promotie gaat niet door, etc. Zijn de dingen die verkeerd gaan zo slecht? Voor ons onderbewustzijn zijn ze exact zo slecht als wij ze waarnemen – zoals we onszelf vertellen dat ze zijn. In plaats van onnodig van slag te zijn (en daardoor een negatieve cyclus starten) wanneer je in de rij moet staan wachten, oefen in iets anders tegen jezelf zeggen. In plaats van: “Ik haat het om in de rij te staan,” is het net zo makkelijk om wat self-talk te gebruiken om hoe je aankijkt tegen het in de rij staan, te veranderen. Als je je afvraagt of het werkt, probeer het dan bij de eerste gelegenheid die je krijgt: Ik vind het niet erg om in de rij te staan. Dat is waar ik ben en ik doe wat ik moet doen. In de rij staan doet me niets – en ik geniet er echt van dingen gedaan te krijgen.

Ik ken mensen, die het haten om een antwoordapparaat aan de lijn te krijgen wanneer ze proberen om iemand te bellen. “Ik haat antwoordapparaten” is het programma waarmee ze zichzelf overtuigd hebben. Eigenlijk zijn antwoordapparaten zo slecht nog niet.

www.succesboeken.nl

291

Ze helpen een heleboel mensen contact te houden wanneer ze niet bij de telefoon kunnen komen. Ze maken het mensen mogelijk om iets anders te doen zonder de telefoon helemaal onbeheerd te laten. Ze dienen hun doel. We kunnen besluiten óf om ze ons van streek te laten brengen of we kunnen erkennen dat ze deel uitmaken van de technologie van deze eeuw en besluiten ze te accepteren. Het alternatief is normaal gesproken dat niemand de telefoon beantwoord. Jezelf vertellen dat je het niet prettig vind om tegen een opgenomen bericht te praten, zal mensen niet weerhouden ze te blijven gebruiken. Het kan voorlopig niet veranderd worden. Wat je kúnt veranderen is hoe je erop reageert: “Ik ben blij dat ik de

De redenen variëren van hoe veiligheidsriemen hun kleding kreuken of hoe oncomfortabel ze zijn, tot het vertellen dat het een persoonlijke keuze is en niet een wet zou moeten zijn, om ze te dragen. Als je ze moet dragen, waar het ook is dat je rijdt, dan heb je de keuze om ze wel of niet te dragen. Maar wanneer je de regels wilt volgen, dan heb je de keuze om jezelf te vertellen hoe vervelend je denkt dat ze zijn of te vertellen dat je ze helemaal niet lastig vindt. Ze kunnen een dagelijkse grief zijn of ze kunnen niets meer zijn dan een veiligheidsmiddel dat aanwezig is – en er is geen reden om er nog een tweede keer, negatief, over te denken.

Wat voor voorbeeld dan ook, het maakt niet uit of we in het kamp zitten van degenen die houden van hoe de situatie is of niet. Als het een situatie is die is, dan is dat zo! Ik ken mensen die, wanneer ze autorijden, er niet van houden om een veiligheidsriem te dragen. Ze kunnen elke mogelijke reden aanvoeren waarom ze ze niet zouden moeten dragen.

Net als de self-talk per situatie voor kleine ongemakken zal werken, werkt het voor belangrijkere omstandigheden – die, bijvoorbeeld, direct van invloed zijn op ons inkomen en onze professionele groei. Wanneer ik met corporaties en bedrijven werk, hoor ik van personen op elk niveau binnen het bedrijf, grieven en verwijten. De meeste zijn uitingen van ontevredenheid over zaken waar de persoon niets aan kan doen. Het kan bedrijfspolitiek, regeringswetgeving of een actie van een manager zijn. Dat maakt allemaal deel uit van het normale bedrijfsleven. De positieve self-talker leert snel om de onveranderlijke realiteit van zaken in te zien. Hij maakt niet alleen het beste van ze en stopt met – bewust en onbewust

292

www.succesboeken.nl

mogelijkheid heb een bericht achter te laten.”

Het is zoals het is

293

– tegen ze te vechten, maar is het bedrijf aan het helpen vooruit te komen. Zodat hij een goede plaats heeft om te werken en een mogelijkheid om verder te komen met zijn carrière. Na vele jaren te hebben doorgebracht in het bedrijfsleven zou ik, discussiërend over technieken en methoden om de obstakels van een persoonlijke houding te boven te komen en self-talk voor productiviteit in ons werk en onze loopbaan toe te passen, verscheidene hoofdstukken van een boek kunnen vullen. Stel je eens voor wat het maken van kleine, dagelijkse veranderingen van houding voor ons op het werk kan doen! Ik heb nooit geprobeerd het aantal kleine en grote problemen en verwarringen te schatten die de gemiddelde persoon in een maand of een jaar tegenkomt. Er is geen reden om daarbij stil te staan; we hebben er allemaal genoeg voor onszelf. Ik heb slechts een paar voorbeelden gebruikt om je een idee te geven. Ik ben er zeker van dat je nu aan je eigen voorbeelden gedacht hebt. Denk aan wat dan ook je gedurende je dag in de weg staat en je zult een gelegenheid vinden die wat situatieafhankelijke self-talk zou kunnen gebruiken. Er zijn zelfs tijden dat anderen om ons heen elke mogelijke overtuigende techniek zullen gebruiken om ons in de juiste richting te laten denken.

Ik herinner me het verhaal van een tamelijk slimme bruid die het spatbord van de nieuwe sportauto van haar echtgenoot had ingedeukt. Die auto was zijn lust en zijn leven en ze wist dat de kleinste kras in de verf een ramp voor hem zou betekenen. Toen ze thuis kwam snelde ze hysterisch het huis binnen: “Ik heb net een verschrikkelijk ongeluk gehad en

294

www.succesboeken.nl

heb je auto total-loss gereden!”

De echtgenoot, die meteen bezorgd was om de veiligheid van zijn vrouw, was opgelucht toen ze hem door haar tranen heen, verzekerde dat ze ongedeerd uit het wrak was gekomen. Gevangen tussen zijn bezorgdheid over zijn vrouw en de kwelling over het verlies van zijn auto, vroeg de echtgenoot uiteindelijk aan zijn vrouw waar de auto nu was. “Hij staat op de oprit,” zei ze, nog steeds proberend om zichzelf te kalmeren. De echtgenoot, bezorgd en geschokt, sloeg zijn arm om zijn vrouw en samen liepen ze naar buiten naar de oprit, om te kijken naar de gehavende overblijfselen van zijn nieuwe, glimmende auto. Toen hij de kleine deuk in het spatbord zag sloeg zijn ergste vrees om in blijheid. “Het stelt niets voor! Ik ben alleen blij dat je niet gewond bent. We kunnen het laten maken – kijk, het is maar een klein deukje! Het valt bijna niet eens op!”

295

Als de vrouw in plaats hiervan het huis binnen was gelopen en had gezegd: “Ik heb net een deuk in je nieuwe auto gereden,” ben ik er zeker van dat de reactie van de man anders zou zijn geweest. Ik vermoed dat zijn self-talk die avond geen gedachten van opluchting en dankbaarheid zouden zijn geweest. In dit voorbeeld had de nieuwe bruid, die haar echtgenoot goed door had, zijn self-talk voor hem voorbereid. De meeste keren zijn we echter niet zo goed voorbereid en moeten we onze eigen self-talk vinden en onszelf verdedigen. Als de echtgenoot op de eerste plaats een geoefende, positieve self-talker geweest was, had zijn vrouw een meer directere benadering van het probleem kunnen gebruiken.

De positie die een ieder van ons inwendig inneemt, bepaalt altijd hoe we reageren, hoe we antwoorden op iedere gebeurtenis waar we mee geconfronteerd worden.

Als het in de file staan je bloeddruk van de kaart brengt, zou het dan niet slim zijn om jezelf weer de controle te geven? Als in het verleden irritaties hindernissen geworden zijn, kun je ze ervan weerhouden je in de weg te blijven staan? Als je de “details van het leven”, de natuurlijke gebeurtenissen van het dagelijks leven, hebt toegelaten om je negatief te beïnvloeden, je van slag te brengen, uit de koers te brengen of je dag te ruïneren, kun je dat veranderen. Vanaf elk moment dat je wilt. Als op het moment van geboorte een ieder van ons een potje energie zou zijn gegeven en we zouden het op kunnen maken op wat voor manier we ook zouden kiezen, denk je dan niet dat de meesten van ons hun energie op een gezonde en waardevolle manier zouden gebruiken? Ik weet zeker dat we dat zouden willen. Als je nu op dit ogenblik voor jezelf zou kiezen, hoe gebruik je de energie die je nog hebt. Hoe zou je het gebruiken? Zou je het verkwisten aan woede, klagen en aan de kleine ontevredenheden van het leven? Of zou je het, als je slechts een gelimiteerde hoeveelheid had, voorzichtig gebruiken, het toepassen op de gedachten en de taken die je voldoening en een gerust geweten geven? De dag waarop ieder van ons geboren wordt, wordt ons die energie gegeven – kleine beetjes elektro-chemische energie die kleine, maar belangrijke berichten aan ons verstand voedt.

296

www.succesboeken.nl

Het belangrijkste punt is dat ons antwoord op situaties is gebaseerd op wat we waarnemen – wat we op dat ogenblik tegen onszelf zeggen, bewust of onbewust. Het ging niet om de deuk in het spatbord. Het ging om de positie die de man inwendig innam.

De volgende situatie is een kans om te antwoorden

297

Op een dag, wanneer het potje energie op is, zullen deze gedachten, samengebundeld, de som van elk belangrijk ding gecreëerd hebben dat we in ons leven hebben gedaan. Onze gedachten zijn de gouden munten in de schatkist van onze nalatenschap. Elk van hen al even kostbaar, zijn het de gedachten die ons gegeven zijn om te gebruiken op de manier die wij kiezen. Wanneer we het ongelofelijke belang van elk van deze kleine, wilskrachtige gedachten inzien, waarom zouden we ze dan achteloos weggooien zonder het meeste, dat we van elk van hen zouden kunnen krijgen, eruit te halen? De volgende keer dat een probleem van wat voor aard dan ook zich voordoet, let dan op hoe je daarop antwoordt. Als je jezelf ziet als een volwassen, capabel persoon, die de controle over zichzelf heeft, neem dan de controle over je denken.

Niet alleen wanneer het je uitkomt en niet alleen wanneer dingen goed gaan. Verspil de macht van je verstand niet door toe te geven aan de zielige ongemakken van het leven. Gebruik die energie voor iets goeds! Regel het, controleer het, focus het. Geef jezelf de woorden en de aanwijzingen die je de controle over jezelf geven. Het is niet moeilijk en het is het altijd waard!

21 Van start gaan

I

k ben er, na het leren van self-talk en het begrijpen van het nut ervan, achter gekomen, dat mensen in één van drie algemene categorieën vallen: A. Zij die actief een plan van aanpak nastreven om de principes van self-talk aan het werk te zetten. Ze richten zich met toewijding en verwachtingsvol op de mogelijkheden van het gebruiken van hun nieuwe vorm van selftalk. Ze maken het een bewust en actief onderdeel van hun doelen en de weg naar succes. B. Zij die de basisprincipes van self-talk accepteren en deze principes op een gewone, niet-specifieke manier in hun leven toepassen. Ze passen de concepten van self-talk toe, maar werken er niet actief aan om ze te ontwikkelen. Ze passen ze liever toe als het ze uitkomt en staan ze toe te werken. C. Zij die er niets aan doen en er niets mee winnen.

298

www.succesboeken.nl

299

We bespraken al eerder (over zelfontwikkeling) dat als iets niet simpel is, het niet zal werken. Ik zal de stappen zo simpel en zo praktisch maken als mogelijk is. Niemand verwacht van je dat je op één dag bergen verzet, maar iemand die helemaal niets om je geeft zou van je verwachten dat je stil bleef zitten en niets zou doen. Dus ik wil enkele stappen voorstellen die je kunt nemen. Als je er geen één opvolgt, zullen je resultaten klein zijn. Als je ze je beste pogingen geeft en wat van het

persoonlijke enthousiasme en de vastberadenheid toevoegt waarvan ik weet dat je die hebt, zul je nieuwe en spannende avonturen creëren in je leven. Je zult deuren openen, nieuwe mogelijkheden vinden, nieuwe uitdagingen overwinnen en nieuwe beloningen krijgen. Je zult dingen bereiken waar slechts enkelen over dromen. Je zult dingen doen die niemand anders ooit voor je kan doen. Als je een student van het succes bent, moeten deze woorden je bekend in de oren klinken. Ze verwoorden de beloftes van goeroes en motivators. Ze bieden je – als je slechts hun systeem maar volgt en hun winnende technieken gebruikt – de motivatie om te slagen, zelfs als de motivatie en succes tijdelijk zijn. Dit is waar self-talk leren gebruiken het grote verschil maakt. Ik zal je enkele praktische ideeën geven, dan kun je ze zelf uitproberen. Maar ik bied je geen ultiem systeem voor succes aan. Niemand kan je dat geven. Dat moet je jezelf geven. Ik stel alleen voor dat je weer de controle over je eigen computer neemt. Neem het toetsenbord terug – programmeer voor jezelf, modelleer je leven in de vorm die je kiest en accepteer de resultaten, met de zekere wetenschap dat je het zelf hebt gedaan. Wanneer je de aanwijzingen begint te veranderen, de gedachten die je je onderbewustzijn geeft, dan geef je jezelf weer de controle!

300

www.succesboeken.nl

Als je in één van de eerste twee categorieën zit, zal ik je een aantal suggesties geven die je zullen helpen het meeste te halen uit de self-talkprincipes die we besproken hebben. Het leren over iets is één ding. Het geleerde in praktijk brengen is een heel ander ding. Laten we zeggen dat er een deel van je verstand is dat je vooruit wil laten gaan, vooruit doet komen – zowel in de buitenwereld als binnen in jezelf. Als dat het geval is, zijn er verscheidene dingen die je kunt doen om vanaf nu te beginnen om self-talk in praktijk te brengen. De meeste stappen zijn eenvoudig om te doen. Sommige vergen wat meer werk. Of je nu een enkele of ze allemaal doet, je zult profiteren van je werk.

Een aantal praktische stappen

301

Ik heb twee zonen, beide volwassen. Beiden worstelden en manoeuvreerden zich op dezelfde wijze op weg

naar volwassenheid als de rest van ons – ze werden geconfronteerd met dezelfde erfenissen, omgevingen en keuzen – dezelfde bepalende factoren die de toekomst bepalen van de meesten van ons. Maar van al de personen die ik ken, zijn het twee van de fijnste mensen die ik ooit ontmoet heb. Ik praat niet over ze als trotse vader. Dat doen we allemaal. Maar ik heb gemerkt dat er iets ongewoons aan ze is. Ik ken ze als ongeëvenaarde, slimme, bewuste, zorgzame personen, die ik graag had leren kennen wanneer ze niet op de een of andere manier met mij in contact hadden gestaan. Ze spreken hun mening uit, nemen hun standpunt in en verdedigen hun eer tot het einde. Het zijn het soort mensen die, door erin te leven, iets aan de wereld toevoegen. Ik heb geprobeerd erachter te komen wat het is dat ze die kwaliteit geeft die ik, toen ik jong was, graag wilde hebben. Ik kan maar één ding bedenken. Ze leerden hoe ze tegen zichzelf moesten praten. Ik heb de verbazingwekkende metamorfose gezien van een doorsneepersoon, door een nieuwe gewaarwording uitgroeiend tot een stralend, magnifiek wezen. Ik heb gezien hoe de cocon van onverschilligheid plaats maakte voor de vleugels van zelfgeloof. Ik was vereerd om deze personen te leren kennen die zo’n machtige zin van zelf ontwikkeld hadden, dat ze genoeg hadden om weg te geven – en hun leven te leven door anderen te geven.

302

www.succesboeken.nl

Als je het volhoudt, word je je “eigen” persoon. Niemand anders zal ooit in staat zijn jou weer van je af te pakken.

De effecten van zelfbestuur Gedurende de laatste paar jaren heb ik het genoegen gehad een aantal personen te leren kennen die de waarde geleerd hebben van het spreken tegen jezelf op de juiste manier. Het zijn verbazingwekkende mensen. Velen van hen hadden een bescheiden komaf, maar hun levens vandaag de dag zijn getuigschriften van het verbazingwekkende effect van zelfverwezenlijking. Ze zijn de meest natuurlijke presteerders die ik ooit heb ontmoet. Zij stijgen boven het gemiddelde uit, ongeacht hun loopbaan of rol in het leven. Zij hoeven niet over vertrouwen te praten, ze stralen het uit. Zij hoeven hun succes niet te tonen, ze beleven het. Zij hoeven niet te doen alsof ze er om geven, ze geven erom. Op zijn of haar manier speelt ieder van hen een rol in het een stukje beter maken van de wereld. Ik heb er vaak aan gedacht dat wanneer er genoeg van ze zouden zijn, wij allemaal beter af zouden zijn.

303

Sommige van hen heb ik nooit ontmoet, maar ik ken ze wel. Zij zijn degenen die zichzelf hebben overwonnen. Zij hebben een gedeelte van de drijvende kracht binnenin zich gevangen en richten het nu in de goede richting. Zij hebben grip op de waarheid gekregen. Zij zijn in aanraking met wie ze zijn. Zij hebben voornemens en begrijpen hun reden om te zijn. Zij gaan te rade bij zichzelf – en ze luisteren naar wat ze te zeggen hebben. Zij zijn een deel van de hoop die in ieder van ons woont. Zij zijn de werkelijke presteerders. Is ieder van hen zo anders dan de rest van ons? Ik denk het niet. Ze hebben slechts de kleine verandering gemaakt om hun leven – en “zichzelf” – op orde te brengen. Ze hebben de slag gewonnen van het onder controle krijgen wie ze zijn en wat ze kiezen te doen met hun leven. Als je een verschil wil maken, als je weer de leiding wil hebben – waar hij op de eerste plaats hoorde – probeer dan wat van het volgende. Als het voor je werkt, doe er dan meer mee. Als het de eerste keer niet werkt, probeer het dan opnieuw. Ik heb nog nooit kennis gemaakt met een persoon die het niet kon laten werken. Als je wilt dat het werkt, werkt het.

Luister naar je eigen self-talk Luister de komende achtenveertig uur naar elk woord self-talk dat je tegen jezelf zegt. Luister naar elk woord dat je hardop of zwijgend tegen jezelf of over jezelf zegt. Slecht, goed of anders. Luister bewust naar elke gedachte die je denkt. Luister naar beide soorten self-talk – negatief en positief. Let speciaal op de self-talk die onbewust naar boven komt. Als morgenochtend de toast verbrand is, luister dan naar wat je erover tegen jezelf zegt. Als je van plan was om iets te doen, maar het nog niet hebt gedaan, breng het onderwerp dan naar voren. Kijk wat voor reactie je krijgt van je binnenste. Luister naar de manier waarop je op problemen antwoordt en de manier waarop je reageert op mogelijkheden. Bekijk je reactie op “risico’s”. Houdt je oude self-talk je in het donker of sta je op en sta je fier rechtop? Zegt je self-talk dat je zelfverzekerd aan de top staat en er voor gaat of houdt het je tegen? Zie je jezelf fundamenteel als “negatief” of “positief”? En het belangrijkste van allemaal – en wees hier eerlijk over – was je een negatieve self-talker of een positieve self-talker? Luister naar wat je zegt wanneer je tegen jezelf praat.

Het is volkomen oké wanneer je vrienden de komende twee dagen denken dat je een beetje afwezig lijkt te zijn.

304

www.succesboeken.nl

305

Blijf gewoon luisteren naar jezelf. Wat je hoort zal je een hoop vertellen over wat je eraan moet doen.

Luister naar de self-talk van anderen Luister gedurende dezelfde periode naar de self-talk, het “zelfspreken”, van anderen, speciaal de self-talk van je eigen gezinsleden, je beste vrienden en je collega’s. Luister naar alles wat ze over zichzelf zeggen en over wat ze denken en voelen. Luister naar alles waar ze over praten. Er is geen snellere manier om jezelf te overtuigen hoe anti-productief negatieve self-talk zijn kan, dan door te kijken hoe andere mensen zich erdoor laten beïnvloeden? Zeg voorlopig niemand iets over hun eigen self-talk – observeer slechts. Je hebt tijd genoeg om op een later tijdstip iemand kennis te laten maken met self-talk. Luister speciaal naar dat wat we “opinies” noemen. Alle opinies reflecteren of onze eigen overtuigingen of, wanneer we geen mening van onszelf hebben, de overtuigingen van anderen. Merk op hoe het iemands self-talk beïnvloedt. Kijk ook naar tekenen wie er in die persoon zijn leven de controle heeft. Wie hanteert de stok of het kussen – de baas, de

306

echtgeno(o)t(e), het sociale imago, geld of zekerheid? De self-talk van een persoon zal je, als je lang genoeg luistert, altijd vertellen wat hun externe motivaties zijn. Luister naar iets dat “social-talk” heet. Dat is de selftalk die anderen (en soms wijzelf) gebruiken, die prioriteiten boven sociaal belang plaatst – zoiets als het “bijhouden” van de buren. Social-talk is erg invloedrijk. Het laat ons weten wat we “zouden moeten” doen of het nou zin heeft of niet.

Maak een lijst van je vroegere self-talk De volgende stap kost een beetje moeite, maar als je er zelfs maar twintig of dertig minuten aan spendeert, zal het onthullend voor je zijn. Als je dit project met iemand anders (echtgenoot, vrouw, vriend) begint, dan kan het helpen om de notities aan het einde van deze stap te delen. Schrijf de tien meest significante negatieve self-talksuggesties, die je jezelf het meeste geeft op een enkel vel papier. Verzin niets en maak je niet druk om persoonlijk te zijn. Noteer die self-talk zinnen die je het meest gebruikt. Als je er geen tien kunt bedenken, doe je niet echt je best. De meesten van ons gebruiken verscheidene dozijnen self-talkzinnen, waar we ons niet eens van bewust zijn.

www.succesboeken.nl

307

Onthoud, “negatieve” self-talk-(niveau I of niveau II) zinnen zijn dingen als: Ik kan het niet... Niets schijnt goed te gaan, of Het is mijn dag niet.

Dit zijn slechts voorbeelden. Er zijn er honderden om uit te kiezen. Bewaar je lijst van je tien “meest-gebruikte” negatieve self-talkzinnen. We komen later bij ze terug.

Wordt bewust van de invloed van “media-talk” Luister de komende zeven dagen naar wat we “mediatalk” noemen. Dat is de programmering die je ontvangt van radio, televisie, dagbladen, tijdschriften, etc. Je zult ook een bewerkte en gewoonlijke subjectieve versie van media-talk horen, wanneer je luistert naar de self-talk van mensen om je heen. Het belangrijkste om te onthouden is, terwijl je voorbeelden van media-talk bekijkt en verzamelt, hoe je antwoordt op de media-talkprogrammering die je ontvangt. (Heb je ooit het merk zakdoekjes gekocht wat je het meest op tv geadverteerd had gezien?) De reden voor deze stap is om je bekend te maken met iets wat we “externe beïnvloeding” noemen.

308

We weten allemaal wat het betekent, maar we gaan er zelden voor zitten en over nadenken wat voor effect het heeft in ons leven. Heb je ooit nagedacht hoeveel dingen je doet omdat je je verplicht voelde ze te doen?

Je grootste verantwoordelijkheid Hoe meer je je bewust wordt van al de verleidingen en sociale condities die in je leven omgaan, hoe gemakkelijker het voor je zal zijn om in te zien wat ze zijn. En er iets aan te doen. Het is een gezond idee om zo nu en dan te stoppen en jezelf af te vragen: “Wie heeft hier de leiding?” Eenmaal bewust hoe programmering werkt en waar het vandaan komt, wie is, denk je, verantwoordelijk voor wat je in je eigen geest programmeert? Jij natuurlijk. Voor sommige mensen is dat een belastende verantwoordelijkheid. Maar denk eens hoe bevrijdend het kan zijn! Je eigen gedachten creëren en de richting van je eigen toekomst bepalen is de meest belangrijke persoonlijke verantwoordelijkheid die je ooit zult hebben – en die verantwoordelijkheid op je nemen zal je meer controle over je leven geven dan je ooit eerder hebt gehad. Als je je eenmaal bewust bent van de self-talk om je heen, zowel van jezelf als van anderen, is het alleen maar natuurlijk dat je persoonlijke controle wil hebben

www.succesboeken.nl

309

over de self-talk in je toekomst. De volgende stap is om ermee te beginnen self-talk voor jezelf creëren.

22 Je eigen self-talk creëren

D

e beste manier om te beginnen met het gebruikmaken van je eigen self-talk is om de self-talk voor jezelf, zelf te creëren. Om je te laten zien hoe eenvoudig dit kan zijn zou je misschien een paar minuten moeten nemen en een kort self-talk script over iets heel simpels schrijven. Of je kunt deze oefening in gedachten doen. Toen ik ‘The complete book of self-talk’ schreef, richtte ik mij op tweeenvijftig specifieke gebieden van self-talk die direct verband hielden met het dagelijks leven – thuis, op het werk, intern met onszelf bezig zijn, omgaan met andere mensen in ons leven, het bereiken van doelen en persoonlijke groei. Ik werkte in dat boek complete woord-voor-woord selftalkscripts uit voor elk van deze tweeenvijftig gebieden van het “dagelijks leven.” Het boek was ontworpen als een kant-en-klaar handboek voor iedereen die meteen wilde beginnen met het toepassen van self-talk, op welk gebied van het leven

310

www.succesboeken.nl

311

dan ook – en om direct woord-voor-woord self-talk ter beschikking te hebben, voor het werk, thuis, het gezin, doelen, problemen en individueel potentieel. Door het schrijven van dat boek onderzocht, identificeerde, verzamelde en herschreef ik zorgvuldig meer dan veertienhonderd self-talkzinnen en zelfsuggesties. Tijdens dat proces leerde ik dat er geen enkele gedachte is die, ook al had die ons misschien in het verleden tegengewerkt, niet kan worden verwoord in een aanwijzing die voor ons werkt. Onze self-talk omvat alles van onszelf – het omvat alles waar we ooit over zullen denken. En iets of alles ervan kan anders verwoord worden om een beetje – of veel – beter voor ons te werken.

De juiste self-talk voor elk onderwerp Wanneer je begint je eigen self-talk te herschrijven kun je elk onderwerp kiezen dat in je gedachten komt en het met de juiste soort self-talk bedekken. Ik zal je wat voorbeelden geven om je te helpen. Eerder stelde ik al voor dat je een lijst zou maken van tien zinnen van negatieve self-talk die je in het verleden gebruikte. Het is soms verrassend, om te leren hoe eenvoudig het is, met een beetje oefenen, om deze zinnen om te keren.

312

Elke negatieve self-talkzin die je gebruikt kan worden omgedraaid in positieve self-talk. In korte tijd zul je zien dat het op de juiste manier gebruiken, net zo eenvoudig en net zo natuurlijk voor je is, als ze op de oude manier gebruiken. Laten we een paar voorbeelden nemen van het soort self-talkzinnen dat we op een typische lijst van negatieve self-talk kunnen vinden. Dit zijn misschien niet voorbeelden die je voor jezelf gebruikt hebt, maar de manier waarop elk van hen omgedraaid kan worden werkt op dezelfde manier als in de voorbeelden die we zullen gebruiken. Hier is een lijst met voorbeelden van negatieve self-talk. Deze voorbeelden zullen misschien niet dezelfde opmerkingen zijn die je tegen jezelf maakt en ze vertegenwoordigen misschien niet dezelfde problemen of mogelijkheden die je tegenkomt, maar ze zouden soortgelijk moeten zijn: 1. “Zaken gaan niet zo goed voor mij op het werk.” 2. “Het lijkt alsof ik niet meer met mijn zoon kan communiceren.” (Dit zou iedereen kunnen zijn waarmee je voelt een moeilijke tijd te hebben om mee te praten.) 3. “Ik kan ‘s morgens moeilijk uit mijn bed komen.” 4. “Vandaag was een zware dag.”

www.succesboeken.nl

313

5. “Ik moet echt meer trainen.” 6. “Ik zou meer willen sparen, maar het lijkt wel alsof ik er niet toe in staat ben.” 7. “Ik wou dat ik meer tijd had.”

Denk terug aan de self-talk“scripts” die we besproken hebben in de voorgaande hoofdstukken. Als je voorbeelden van je eigen negatieve self-talk uitgeschreven hebt dan kun je ze nu op een positieve manier herschrijven. In de meeste gevallen in de tegenwoordige tijd. Als je geen geschreven lijst hebt, denk dan aan de voorbeelden van negatieve self-talk die je te binnen schieten en doe mentaal hetzelfde – verwoord ze anders. Voorbeeld één:

De eigen opmerking: “Zaken gaan niet zo goed voor mij op het werk,” kan gemakkelijk gewijzigd worden in: “Ik houd van mijn werk. Ik begrijp de problemen en sta er boven.”

dig en begrijpend. Het is de moeite waard om eraan te werken en dat doe ik.” Voorbeeld drie:

Jezelf vertellen: “Ik kan ‘s morgens moeilijk uit mijn bed komen,” zal je zeker niet helpen om sneller of gemakkelijker uit bed te komen. Verander de woorden, elke keer wanneer de gedachte opkomt: “Het is makkelijk voor mij om ‘s morgens op te staan. Ik sta op en ga er tegenaan!”

Herhaal dat gedurende een paar dagen tegen jezelf – of zolang als nodig is. Uiteindelijk zul je het oude programma overschrijven. Hou in gedachten dat het veranderen van slechts een of twee zinnen geen verstrekkende verandering in je leven zal creëren. Als je veranderingen wilt aanbrengen, verander dan zo veel mogelijk van de oude zinnen die je kunt vinden. Des te meer van de oude self-talk je verandert en hoe vaker je de nieuwe self-talk gebruikt, wanneer je over het onderwerp tegen jezelf praat, des te beter je het doet in het maken van de verandering en het blijvend maken daarvan.

Voorbeeld twee:

Je onderbewustzijn programmeren met de zelfvernietigende woorden: “Het lijkt alsof ik niet meer met mijn zoon kan communiceren,” kan net zo makkelijk herschreven worden in een nieuw programma: “Ik neem de tijd om

Voorbeeld vier:

te luisteren, te praten en te communiceren. Ik ben gedul-

In plaats van ooit nog tegen jezelf te zeggen: “Vandaag was een zware dag,” denk er eens aan wat dat tegen je onderbewustzijn zegt. Als je jezelf vertelt dat het, omdat het een moeilijke dag

314

www.succesboeken.nl

315

was, ook een slechte dag geweest moet zijn, kan die dag alleen maar minder dan succesvol voelen! En al wat dat doet is je onderbewustzijn overtuigen dat je gefaald hebt. Het herhalen van wat dan ook, dat je onderbewustzijn aangeeft dat je gefaald hebt, zal het alleen maar overtuigen dat falen een patroon is dat het moet creëren! Je hoeft niet te doen alsof de dag schitterend was, maar het is ook niet nodig om jezelf te overtuigen dat de dag een ramp was. Je werkte hard en niet alles liep zoals je wilde. Geef jezelf een kans. Hervorm de gedachte: “Vandaag was goed. Ik voel me goed over mezelf. En morgen zal het zelfs beter zijn!”

Dat is niet het negeren van het probleem of het harde werken. Het is simpelweg jezelf weer oppeppen. Voorbeeld vijf:

Als je jezelf echt liever in een betere fysieke conditie wilt krijgen, maar er nog niet aan toe bent gekomen om er iets aan te doen, zal jezelf vertellen “Ik moet echt meer trainen,” je alleen maar helpen het uit te stellen. Ik houd van de self-talkzin: “Ik train elke dag.” Ik zou een paar ondersteunende zinnen willen toevoegen als: “Ik geniet van het trainen en ik houd er echt van

stand te trainen en mezelf fit te houden en te winnen.” Voorbeeld zes: “Ik zou meer willen sparen, maar het lijkt wel alsof ik er niet toe in staat ben,” is het soort van “geld”-self-talk dat

velen van ons gebruiken. Het gebruiken helpt niet; het doet het tegenovergestelde – het creëert financiële onzekerheid! We kunnen onszelf net zo gemakkelijk programmeren om financieel vermogend te zijn, rond te komen of vooruit te komen. Genoeg hebben of een beetje extra hebben, betekent veel voor de meeste mensen. Maar we hebben geleerd om onszelf exact het tegenovergestelde te vertellen van wat we zouden moeten horen om het te laten werken. “Ik ben goed in het verdienen van wat ik nodig heb en meer! Ik ben goed in geld sparen. Elke maand, zonder te falen, leg ik wat opzij. Elke week, elke maand en elk jaar word ik financieel zekerder.” Geef je verstand de juiste aanwijzingen, de juiste uitdaging en het zal net zo hard dingen voor je laten werken

zoals het me laat voelen. Ik houd ervan mezelf mentaal en fysiek in vorm te houden. Ik zie er goed uit en ik voel me goed. Dagelijkse training laat me zo blijven. Ik kijk er elke dag naar uit om mijn lichaam te trainen, mijn ver-

als dat het tegen je gewerkt heeft. Je onderbewustzijn heeft het niet moeilijk gevonden om dingen financieel sluitend te maken – het deed slechts wat je het vertelde te doen. Als jij de verandering niet maakt, gebeurt het ook niet. Als je een betere financiële basis wilt bouwen, heb dan een gesprek met je onderbewustzijn.

316

www.succesboeken.nl

317

Vertel het te doen wat je wilt dat het doet. De resultaten zullen misschien niet direct komen, maar ze zullen komen.

Het geeft je onderbewustzijn een specifiek stel aanwijzingen en zegt het te gaan werken aan het probleem. Als je het de juiste aanwijzingen voedt, dan zal het met de juiste oplossingen komen.

Voorbeeld zeven:

zen wanneer, waar en hoe ik mijn tijd spendeer. En ik kies om mijn tijd te spenderen op een manier die de grootste voordelen in mijn leven creëert.”

Dit zijn slechts een paar voorbeelden hoe we onze woorden, altijd wanneer we dat zouden willen, in specifieke self-talkzinnen kunnen omdraaien. Met een beetje nadenken komen de meesten van ons met tientallen voorbeelden van zichzelf. Ieder van die voorbeelden kan anders worden verwoord. Ik vind dat het makkelijker is om de oude woorden op papier te zetten. Dat maakt het voor jezelf gemakkelijker, wanneer je het terugleest, om te zien waarom het niet heeft gewerkt. Als je een probleemgebied hebt of een gebied van mogelijkheden waar je aan zou willen werken, probeer het dan uit te schrijven.

Deze paar woorden van self-talk, vaak genoeg en bij iedere gelegenheid uitgesproken, geven je de controle weer terug. Het resultaat zou kunnen zijn dat je een boek gaat lezen over het omgaan met je tijd en de ideeën die je krijgt in praktijk gaat brengen. Je zult misschien minder verplichtingen aangaan, vaker “nee” zeggen, je agenda opnieuw indelen of minder tijd verspillen en meer tijd besteden aan de dingen die je graag gedaan wilt krijgen. Dat is hoe self-talk werkt.

Gebruik de oude woorden – bepaal wat er verkeerd is en wat je zou willen doen. Neem dan iedere gedachte, iedere zin en kijk ernaar. Wat heb je jezelf in het verleden erover gezegd? Als de woorden die je jezelf gegeven hebt woorden waren van vraag, twijfel of negatieve acceptatie, draai ze dan één voor één om en verander ze. Wanneer je oude self-talk (het negatieve soort) in nieuwe self-talk verwoordt, is het belangrijk dat je het

318

www.succesboeken.nl

Verander de woorden: “Ik wou dat ik meer tijd had,” in: “Ik maak tijd en ik neem de tijd om te doen wat ik moet doen.”

Bijna niemand heeft tijd. Maar zelfs de drukste mensen kunnen tijd vinden die ze nodig hebben om te doen waar ze werkelijk voor kiezen om te doen. Het probleem doet zich gewoonlijk voor wanneer we vergeten dat we de keus hebben hoe we onze tijd spenderen. Als niet-genoeg-tijd-hebben een probleem is, zou ik tevens toevoegen: “Ik ben er verantwoordelijk voor te kie-

319

op de juiste manier doet. De volgende controlelijst kan je helpen jezelf te controleren met “te doen” en “niet te doen” bij het schrijven van self-talk.

De self-talkcontrolelijst 1. Is je self-talk in de tegenwoordige tijd gesteld?

Plaats je self-talk altijd in de tegenwoordige tijd (“Ik ben...” “Het is...” etc.). Dit gaat op voor elke vorm van self-talk, behalve de situatie-afhankelijke self-talk die besproken werd in hoofdstuk twintig. Bij alle andere vormen van self-talk moet het beeld dat je van jezelf in je onderbewustzijn creëert, een compleet plaatje van jezelf zijn, waarbij je het doel al bereikt hebt. 2. Is het specifiek?

Wees specifiek. Stel de details vast. Bedek elk mogelijk facet van het probleem of doel. Vage aanwijzingen leiden tot vage resultaten. Hoe specifieker je bent, hoe gespecificeerder de aanwijzingen die je jezelf geeft. 3. Krijgt het het werk gedaan zonder ongewenste bijverschijnselen te creëren?

Voeg altijd self-talk toe die ertoe leidt dat je je doelen

320

op een gezonde en gunstige manier bereikt. Ik herinner me het verhaal van een vrouw die zichzelf verteld had dat ze al het mogelijke wilde doen om vijfendertig pond af te vallen. Het werkte. Ze werd ziek, kreeg een nogal onbekende ziekte, ging het ziekenhuis in en verloor gewicht. Het is goed om jezelf te vertellen dat “niets” je zal tegenhouden om je doel te bereiken, wat het ook is, maar het is een goed idee om een paar woorden van additionele programmering toe te voegen die je onderbewustzijn vertelt dat je je doel op een veilige en waardevolle manier zult bereiken. Je onderbewuste verstand is een ongelofelijk krachtig doelgericht mechanisme. Sterk genoeg geprogrammeerd zal het alles wat noodzakelijk is doen om je te helpen je doelen te bereiken. Tenzij je het vertelt wat te doen, weet het het verschil niet tussen goed en kwaad. Wees er zeker van dat de woorden die je jezelf geeft je onderbewustzijn vertellen om het werk gedaan te krijgen op een voor alle betrokkenen gezonde en voordelige manier. 4. Is het eenvoudig te gebruiken?

Goede self-talk is eenvoudige self-talk. Het moet op die momenten dat je het nodig hebt makkelijk te onthouden en te gebruiken zijn. Als het dat niet is, dan zul je het niet gebruiken. Ge-

www.succesboeken.nl

321

bruik eenvoudige woorden die duidelijke beelden schetsen. 5. Is het praktisch?

Dit betekent niet dat je self-talk niet zou kunnen gebruiken om je te helpen je dromen te dromen en ze in realiteit om te zetten. Maar de visioenen die je voor jezelf creëert zouden in goede stevige grond geplant moeten worden. Als je jezelf programmeert om het onmogelijke te bereiken, dan zul je frustratie en falen creëren. Rek je grenzen op, reik naar je hoogste verwachtingen en vertel jezelf dat je het beste bereiken kunt. Je kunt zelfs meer bereiken dan je ooit gedacht had te kunnen bereiken – en zou dat ook moeten! Maar begin van jezelf geen wonderen te eisen voordat je geleerd hebt hoe je sommige dagelijkse problemen moet oplossen en enkele bereikbare doelen hebt bereikt. Als je echt goed wordt, dan is er later nog alle tijd voor wonderen.

te geven om met feiten om te gaan – waar je geweest bent en waar je heen gaat, wie je dacht te zijn en wie je werkelijk wilt zijn. De enige manier om jezelf niet de obstakels, die je in het verleden tegengehouden hebben, weer te laten herbeleven, is door eerlijk over ze te zijn. Zie ze voor wat ze zijn – of waren. Inventariseer jezelf zoals je nu bent en richt je blik op hoe je zou willen worden. 7. Vraagt je self-talk genoeg van je?

Net zo belangrijk als het voor ieder van ons is om onze voeten op de grond te houden, is het belangrijk om het beste van onszelf te verwachten. Je self-talk zou je moeten motiveren om de uitdaging aan te nemen, de moeilijkheden te overwinnen en als overwinnaar uit de strijd te komen. Het onderbewuste verstand weet het verschil niet tussen overwinning en nederlaag. Het handelt slechts naar de impulsen die we het geven – daarom kunnen we net zo goed, in plaats van iets minder te accepteren, winnaars in het leven worden.

6. Is het persoonlijk en is het eerlijk?

Wanneer je tegen jezelf praat, praat dan tegen jezelf en draai er niet omheen. Eén van de voornaamste redenen om oude self-talk in nieuwe te veranderen, is om jezelf een betere manier

Wees er zeker van dat je self-talk het beste van je eist. Of onze doelen nu zo eenvoudig zijn als het omgaan met een dagelijks probleem of zo verheven als het maken van een belangrijke verandering in de richting van ons leven, er is geen enkele reden om iets minder te ac-

322

www.succesboeken.nl

323

cepteren dan het grootste potentieel dat ieder van ons in zich heeft. Je eigen individuele self-talk moet een reflectie zijn van het grootse potentieel dat je reeds in je hebt. “Verkoop” jezelf nooit voor te weinig. Wees er zeker van dat je self-talk naar binnen reikt, het beste van je beetpakt en uit je trekt. Denk, wanneer je self-talk in welke vorm dan ook schrijft of gebruikt, aan deze controlelijst. Als je eigen self-talk deze richtlijnen volgt, kun je er zeker van zijn dat je jezelf de juiste aanwijzingen zult geven, in plaats van je ooit nog zorgen te hoeven maken dat je jezelf op de verkeerde manier programmeert. En je zult jezelf opstellen om de juiste resultaten te krijgen. Als je niet geneigd bent om te gaan zitten en dingen uit te schrijven, kun je positieve resultaten bereiken door je slechts bewust te worden van je eigen vroegere self-talk en die dienovereenkomstig te veranderen. Maar om te besluiten welke nieuwe self-talkaanwijzingen je moet gebruiken, is het makkelijker als je ze uitschrijft. En, als je een paar eenvoudige self-talkscripts uitschrijft die alleen voor jou geschreven zijn, maakt het het ook eenvoudiger om je zelfsuggesties op tape op te nemen.

324

Je eigen self-talktapes maken Als je erin zou willen duiken en energiek een persoonlijk self-talkprogramma zou willen volgen, om een doel te bereiken of wat veranderingen aan te brengen, kan het luisteren naar self-talktapes je een positieve duw in de juiste richting geven. Het herhaaldelijk afspelen van self-talkcassettes zet externe self-talk (de woorden op de tape) om in interne motivatie – de belangrijke soort zelfmotivatie die je bijblijft. Luisteren naar self-talktapes is niet essentieel voor het gebruik van self-talk, maar het maakt het proces van het veranderen van je oude programmeergewoonten eenvoudiger en sneller. Je zult nu waarschijnlijk al enige self-talktechnieken gebruiken die we besproken hebben. Zelfs wanneer je net begonnen bent je bewust te worden van wat je zegt en hoe je het zegt – je gaat in de goede richting! Als je dat blijft doen, dan zul je een succesvol self-talker worden, met of zonder het luisteren naar self-talktapes. Maar je zult misschien willen proberen om één of twee cassettes op te nemen om het juiste gevoel te krijgen. Als je ooit naar een commercieel geproduceerde selftalkcassette geluisterd hebt dan weet je al wat een belevenis dat zijn kan en wat het voor je kan doen. Toen ik voor het eerst voor mezelf self-talktapes schreef en opnam, aarzelde ik net zo goed om het echt

www.succesboeken.nl

325

te doen als iemand die voor het eerst thuis een doe-hetzelfopname maakt. Slechts enkelen van ons zijn opnametechneuten of professionele sprekers. Zelfs het maken van zo iets eenvoudigs als een opname van een stem op een cassette kan intimiderend zijn. Dat hoeft niet. Als je het voor jezelf wilt proberen, zijn hier een paar suggesties die zullen helpen.

De uitwendige stem van aanmoediging en autoriteit Maak je niet druk over hoe je vindt dat je stem op een bandopname klinkt – self-talkcassettes werken beter wanneer de stem op de band van iemand anders dan jezelf is of lijkt te zijn. We zijn eerder geneigd iemand anders te geloven die ons goede dingen over onszelf vertelt, dan dat we onszelf geloven. We groeiden op, luisterend naar uitwendige stemmen van autoriteit. We werden meer geconditioneerd om te accepteren wat iemand anders ons vertelde dan dat we geconditioneerd werden onze mening over onszelf te accepteren. Dat is één van de dingen dat het worden van een zelfdirigerende self-talker verandert. Maar een uitwendige stem werkt voor nu beter. Wanneer je je eigen self-talk opneemt, maak dan ge-

326

bruik van de hulp van een vertrouwde vriend of collega – iemand wiens mening je reeds waardeert. Vraag die vriend om je self-talkscript op de band op te nemen. Na zelfs een korte tijd naar een self-talkcassette te hebben geluisterd, wordt de stem die je op de band hoort een “innerlijke stem”. Dan zul je beginnen jezelf te horen praten in plaats van aandacht te schenken aan de daadwerkelijk opgenomen stem waar je naar luistert. Houd je self-talktapes kort – zo’n achttien tot tweeentwintig minuten. Self-talktapes moeten worden ontworpen om vaak gebruikt te worden, niet zo nu en dan in één lange zitting.

Tegenwoordige tijd en positieve vorm Volg voor het daadwerkelijke script dat je gebruikt om je tape te creëren de eerdere suggesties voor het schrijven van een self-talkscript. Schrijf vijftien tot achttien zelfsuggesties uit, allemaal verwoord in de self-talkvorm van niveau III of niveau IV. De meesten moeten de vorm van niveau IV gebruiken, die werd besproken in hoofdstuk negen en eerder in dit hoofdstuk. Positieve self-talkstatements die je een beeld van jezelf laten zien alsof je je doel al bereikt hebt. (“Ik weeg 147 slanke, dunne en aantrekkelijke ponden,” of “Ik ben altijd op tijd,” etc.)

www.succesboeken.nl

327

Herhaal elk van de suggesties op de tape drie keer, met tussen elk van hen een korte pauze,.

Ga dan naar de volgende zelfsuggestie, herhaal deze ook drie keer, totdat je je lijst met self-talkzinnen voltooid hebt. Beëindig de tape door elke zin nog eens een keer extra op te nemen, maar verander deze keer “ik” door “je”. “Ik ben een goed luisteraar. Ik geniet ervan te horen wat anderen te zeggen hebben,” wordt “Je bent een goed luisteraar. Je geniet ervan te horen wat anderen te zeggen hebben.”

De reden om dit te doen is dat het onze behoefte erkent om externe bevestiging te krijgen. Iemand anders die ons vertelt dat we goed werk doen.

Muziek en het onderbewuste verstand Op de tapes die ik vervolgens (in een studio) opnam was aan het laatste “je”-deel van iedere tape gepaste muziek toegevoegd. Er is een technische “programmeer”-reden om dit te doen. Het heeft te maken met hoe de hersenen op emotionele input reageren. De muziek voegt een element toe dat de logische, gestructureerde self-talk in balans brengt met input die gevoelens creëert en ons voorstellingsvermogen stimuleert. Heb je ooit opgemerkt dat het luisteren naar een be-

328

paald soort muziek je stemming soms meteen kan veranderen? Alhoewel het toevoegen van de juiste soort muziek het effect van je opgenomen self-talk vergroot, kun je dezelfde resultaten bereiken door te luisteren naar je selftalkcassettes terwijl je muziek afspeelt op een aparte cassettespeler of vanaf een cd. Er is veel onderzoek gedaan naar het effect van bepaalde soorten muziek op het leren. Muziek die wordt uitgevoerd op een specifiek aantal maten per minuut schijnt invloed uit te oefenen op de manier waarop hersenen informatie ontvangen en opslaan. Als het je interesse heeft het meeste uit je self-talk te halen en je zou meer willen leren over de effecten van het opnemen en luisteren naar specifieke soorten muziek bij je self-talk, zou je kunnen beginnen met het lezen van “Super Learning” door Sheila Ostrander en Lynn Schroeder. Het principiële voordeel van het luisteren naar self-talk op cassettes is dat deze vorm van het leren en toepassen van self-talk je eraan laat werken zonder eraan te hoeven werken – je kunt naar een cassettebandje luisteren terwijl je druk met wat anders bezig bent. Luisteren naar self-talk op cassettes is een praktische en makkelijke manier om die interne “coach”, wanneer je die nodig hebt, bij de hand te hebben om je het beste over jezelf te vertellen.

www.succesboeken.nl

329

Cassettes zijn niet noodzakelijk voor je groei als een positieve, productieve self-talker maar ik zou je willen aanmoedigen ze uit te proberen. Ze zullen je aanmoedigen bij je pogingen, je herinneren aan je doelen, je de bijstand verlenen wanneer je die het meeste nodig hebt en een belangrijke verbetering van je houding toevoegen gedurende de dagelijkse beslommeringen.

23 Veranderen of niet veranderen

O

p dit ogenblik, of op één of ander moment in de toekomst, zul je misschien de beslissing nemen een verandering aan te brengen. Laat me je een paar woorden van aanmoediging geven. Het is waarschijnlijk dat je reeds weet wat je zou willen doen. Als dat het geval is, als je binnenste je zegt dat het tijd is, dan is het tijd.

Toen Shakespeare de woorden “To be or not to be... ” schreef, heeft hij waarschijnlijk niet geweten dat hij de essentie van het zijn aanraakte. “To be or not to be,” dat is de vraag. Te worden of niet te worden; te bereiken of niet te bereiken; doen of niet doen. Het antwoord op die vraag is het antwoord dat de toekomst en het succes zal bepalen van ieder van ons. Het is een goed idee om onze vooruitgang te inventariseren. Het is gezond om ons af te vragen hoe goed we het doen. We hebben het recht en de behoefte onze eigen voor-

330

www.succesboeken.nl

331

waartse beweging te peilen, te beoordelen en te taxeren.

Ik heb mensen gekend die niets anders wilden dan het, thuis of op het werk, oplossen van een probleem of die iets kleins van zichzelf wilden veranderen.

Iets dat ze zou helpen groeien of het leven wat eenvoudiger zou maken. Ik heb ook mensen gekend die lak hadden aan alles. Zij wilden hun leven op een grootse manier veranderen: andere baan, nieuwe echtgenoot of vrouw, alles verkopen en verhuizen naar een ander land. Ze wilden alles wat het ook maar zou kosten, doen om hun leven en hun toekomst te veranderen. Ik heb mensen gekend die geprobeerd hebben hun leven te veranderen door het veranderen van woning, auto of loopbaan. Maar voor de meesten van hen was de verandering geen echte verandering. Het werkte niet! Ze namen hun oude ik met zich mee. Externe veranderingen zijn net zo breekbaar en tijdelijk als het wisselen van kostuums tijdens een toneelstuk. We kunnen veranderen van vrienden, echtgenoten, banen of woonplaats en toch zullen we dezelfde innerlijke zelf met ons meenemen – dezelfde innerlijke identiteiten die ons ongelukkig maakten, ons hielpen of ons op de eerste plaats in problemen brachten. Als we de oude beelden van onszelf overal met ons meenemen, waar we ook gaan en wat we ook doen, hoe kunnen we dan verwachten het de volgende keer beter te doen? Als we een belangrijke verandering willen maken in onze geloven, houdingen, emoties, gedragingen, acties of resultaten, dan moeten we vanaf het begin beslissen wie de leiding heeft – en wie of wat de controle heeft

332

www.succesboeken.nl

Komen we ergens of niet? Lopen we de kantjes eraf of doen we het beste wat we kunnen? Doen we wat we willen doen of zouden we wat anders willen doen, iets beters?

Hebben we elk deel van ons op één lijn en is het afgestemd op onze mooiste verwachtingen of zouden we één of twee veranderingen willen aanbrengen? De meesten van ons, willen veranderingen in ons leven. Er zijn tijden dat we een kleine verandering willen maken, iets dat ons helpt iets op een andere manier te doen of iets op een betere manier aan te pakken, dan we in het verleden gedaan hebben. Er zijn andere keren wanneer we een ingrijpende verandering willen maken – eruit met het “oude” en erin met het “nieuwe”! Als het maken dat het leven “werkt” zo eenvoudig is als het aanbrengen van een paar veranderingen, waarom doe je het dan niet?

Zou je een verandering willen maken?

333

over de veranderingen die plaatsvinden. Hoe zou je de veranderingen die in je leven plaatsvinden willen benoemen? Zijn ze het resultaat van een ongeluk, noodlot, omstandigheden of een persoonlijke beslissing? Verandering vindt plaats als resultaat van iets buiten je om dat met je gebeurt. Of als resultaat van iets in jezelf dat de verandering heeft veroorzaakt.

Bij dit soort verandering is er geen groot psychologisch verschijnsel dat ons waarschuwt voor het feit dat de verandering plaatsvindt. Er is niets traumatisch aan dit soort van verandering – er is in feite helemaal niets van merkbaar. Deze verandering vindt normaal en toevallig plaats: het is het resultaat van de meedogenloze, onzichtbare golven van externe invloed die, dag na dag, uur na uur, de kustlijn van ons denken vormen en hervormen. Het soort van verandering dat met ons gebeurt is het resultaat van die kleine gedragsveranderingen die tot ons komen via verwachtingen, kleine gebeurtenissen, bedrijfspolitiek, persoonlijke relaties, bekenden, gezinsbehoeften, ouderlijk gezag, religieuze credos, druk om te wedijveren, allerlei soorten advertenties, economische trends, de dagelijkse blootstelling aan televisie,

radio, tijdschriften en kranten, sociale behoeften, politieke posities, grillige denkbeelden, goede vrienden en voor-de- vuist-weg gegeven commentaar. Het is vreemd dat deze invloeden het grootste gedeelte van ons leven moeten vormen. En toch doen ze dat. Ze zijn natuurlijk niet allemaal slecht of tegenstrijdig – sommige van hen zijn noodzakelijk en waardevol. Sommige van deze invloeden – een paar – zijn van het beste soort dat we ooit hoopten te kunnen vinden. Maar als groep beschouwd zijn deze dagelijkse invloeden in ons leven zelden de noten waarmee grootse symfonieën gecomponeerd worden. Veel vaker zijn het klaagliederen, eenvoudig geschreven deuntjes. Geschreven in de gemiddelde sleutel, met een langzaam kronkelende disharmonische melodie, leidend naar iets dat minder is dan het stijgende crescendo van grootse finales waar we op hadden gehoopt, nooit eens de blijvende en mooie uitvoering eisend of creërend van een goed geleefd leven. De conditionering van het dagelijks leven overtuigt ons op de een of andere manier dat de grootste behoefte van de mensheid, sociale overleving, ook het voornaamste succes van ieder persoon is! Het resultaat is dat we op een wijze die ons de acceptatie van anderen biedt, langzaam en onwetend, veranderen. Niet om te bereiken maar om te overleven. We doen wat we kunnen. We doen wat we moeten doen. We doen het zo goed als we kunnen, gaan zo goed als

334

www.succesboeken.nl

Verandering gecreëerd door externe invloeden

335

mogelijk is met anderen om, spelen onze rol, doen ons werk, leggen wat opzij voor de toekomst en hopen er het beste van. We leren om de dromen die we als kinderen droomden, niet meer te geloven.

Dat is de melodie die we geleerd hebben te spelen. In plaats van te geloven, te weten dat ieder van ons een compleet orkest is, doet men ons geloven dat we alleen maar de fluit zijn. We luisteren naar de nutteloze roddels van een vriend, volgen de leiding van zogenaamde leiders, passen ons leven aan aan een vorm die niet van onze hand is, stoppen onze dromen in een zak en hopen dat er betere tijden komen. En zo, zijn we veranderd door de levens die we leven. Voor de meesten van ons is het zelden de rampzalige verandering door catastrofale gebeurtenissen. Het is de langzame, zekere verandering van omgeving – de verandering die ons opgedrongen wordt door de wereld om ons heen. Waar we een deel van worden, wordt een deel van ons. Wat we waarnemen en wat we accepteren is een belangrijk deel van wat we ook zullen worden.

De alternatieve verandering gecreëerd door persoonlijke keuze De enige soort verandering in ons leven die aan het

336

individu – aan ieder van ons – is overgelaten, is de verandering die gecreëerd wordt door persoonlijke keuze. Heb je ooit wel eens gedacht dat wat je doet, hoe je leeft, wat je wordt, bijna helemaal aan jezelf ligt? Natuurlijk zijn er uitwendige omstandigheden waar we mee afrekenen moeten, maar hoe je met ze afrekent, hangt toch, uiteindelijk, helemaal van niemand anders dan jezelf af. Wat je vervolgens besluit te doen zal bepalen wat je vervolgens doet.

Neem het besluit te doen wat je kiest en de volgende stap zal van jezelf zijn. Blijf achterover zitten en laat de buitenwereld de leiding nemen en die zal dat doen. Besluit om je eigen volgende stap te bepalen – en daardoor je toekomst – en je kunt het. Neem het besluit om elke ademhaling die je ademt de jouwe te laten zijn. Blijf volhouden en elke ademhaling, stap, beweging en succes zal door je eigen kunnen en je eigen keuze gemaakt worden. Onderzoek van het zenuwstelsel heeft bewezen dat wat je voor jezelf bepaalt, wat je je voorstelt en waar je energie aan geeft, een levenskracht creëert of aanroept die de dromen die je droomt omzet in tastbare realiteit. Maar we hebben pas sinds kort het proces leren kennen wat het laat werken: leer omgaan met het denken wat je denkt en je zult beginnen met het meeste van je toekomst zelf te bepalen en te herdirigeren.

www.succesboeken.nl

337

Als je leert hoe te denken wat je denkt, zul je jezelf wederom de leiding geven. Net zoals de gedachten, de ideeën, de bevelen en de invloeden van anderen het meeste van ons leven hebben geleid, gecontroleerd en gedirigeerd, is het de persoonlijke controle over onze eigen hersenen die ons nu de kans geeft onze toekomst te veranderen – voor onszelf. Je kunt zo veel doen. Je kunt, als je dat kiest, door de muur breken die tussen jou en alles wat je zou willen veranderen of bereiken instaat. Geef jezelf de wil om het te doen. Geef jezelf het geloof, de houding, de emotie en de actie die je daar brengt waar je zijn wilt.

Het definitieve verschil We begonnen deze reis door de werking van de hersenen en door het doolhof van mogelijke oplossingen met mijn eigen persoonlijke speurtocht naar een antwoord. Een oplossing die niet alleen zou werken, maar ook zou blijven werken. Tijdelijk succes is fijn, maar iets dat tijdelijk succes omzet in een permanente wijze van leven heeft veel meer zin. Elke dag op een meer succesvolle wijze leven is wat ieder van ons, ergens binnenin ons, zou willen bereiken. Er zijn geen magische formules – daar ben ik ze-

338

ker van. Er zijn geen snelle oplossingen of plotseling herstel. Dat zijn dingen die ons overkomen. Noem het probleem of het doel en we kunnen het boek of het advies vinden dat ons vertelt hoe het te repareren of het te creëren – voor een poosje. We zijn in vele opzichten ver gekomen. We hebben bijna onvoorstelbare hoogten in onze technologie bereikt en in onze materiële rijkdom. Op z’n minst hebben we meer gemakken, meer gereedschappen, meer middelen van leven dan de rijkste koningen en koninginnen in hun leven hadden. Door onze medicijnen en onze wetenschap hebben we het potentieel uitgebreid om meer jaren op aarde te leven dan ooit, een paar generaties geleden, voor mogelijk werd gehouden. We hebben het oppervlakkige omhulsel van ruimte dat ons omringd overwonnen. We hebben geleerd onze zaken te regelen, we regelen onze omgeving en een klein gedeelte van onze bestemming. Maar we hebben nog niet geleerd om dat deel van ons leven te beheersen dat het hart en de inhoud is van alles wat we ooit zullen doen. We hebben nog niet geleerd om onze eigen gedachten te beheersen.

www.succesboeken.nl

339

De oplossing Leren om de bronnen van ons denken te beheersen, te controleren en te dirigeren is de grootste uitdaging die je ooit zult tegenkomen. De sleutel naar alle bestuur, het besturen van anderen, het besturen van onze bronnen en het besturen van onze toekomst, is zelfmanagement.

Zelfmanagement is het verschil tussen het leven van een leven van vervulling en een leven gefrustreerd en incompleet uitleven, ingeperkt door de kortzichtige limieten van ons eigen ongeloof. Zelfmanagement is de laatste overwinning. En haar oplossing ligt binnen ons bereik. Tot voor kort wisten we niet eens de naam van onze grootste tegenstander – die muur die ons beperkte. Die tegenstander zijn we zelf geweest. Het zijn de gedachten die we gedacht hebben.

Het is ons eigen denken dat de gelimiteerde zelfportretten creëerde van wie we geloofden te zijn. Onze technologie heeft ons iets geleerd. Ons groeiende begrip van ons eigen menselijk brein heeft ons de goede richting gewezen. We hebben geleerd dat wat we doen en wat we met onszelf doen, niet een toevallige gebeurtenis is. We hebben geleerd dat wie we zijn en wat we zijn iets meer is dan het resultaat van een combinatie van genetische toevalligheden. We hebben geleerd dat wat vervolgens gebeurt – voor

340

ieder van ons – meer van ons afhangt dan we misschien gedacht hadden. Het hangt af van wat we denken. Praat tegen jezelf! Leer de woorden, de juiste woorden en gebruik ze. Maak van self-talk een dagelijks, onbewuste, zelfdirigerende gewoonte. Praat tegen jezelf op een vriendelijke, liefdevolle, zorgzame, krachtige, eisende en vastbesloten manier. Praat elke dag op de juiste manier tegen jezelf. Wanneer je dat doet, geef je jezelf het grootste cadeau dat je ooit zult krijgen. Onthoud, Je bent alles wat is, je gedachten, je leven, de uitkomst van je dromen. Je bent alles wat je verkiest te zijn. Je bent zonder beperkingen net als het oneindige universum.

www.succesboeken.nl

341

“Dit boek is een Een meesterlijk uitstekend uitboek, vol met gangspunt voor wijsheden! iedereen die greep wil krijgen op zijn financiële toekomst.” USA Today Bob Proctor is de trainer, inspirator en hoofdpersoon in het bestseller boek en de succesvolle film The Secret. Hij leert je o.a.: * Wat geld is en hoe je er meer van kan aantrekken. * Hoe je je eigen toekomst kunt bepalen. * Hoe je in je geest welvarende beelden creëert, die zich vertalen in fantastische resultaten in je leven.

We zitten allemaal jaren op school, maar leren daar niets over geld. Met als gevolg dat de meeste mensen wel weten hoe ze moeten werken voor geld, maar niet hoe ze geld voor hen kunnen laten werken. Robert Kiyosaki leerde dat wel. Uiteraard niet op school, maar van zijn twee vaders. Hij geeft die lessen door middel van dit boek aan u door!

ISBN 90-803960-6-7

ISBN 978-90-803960-4-3

342

www.succesboeken.nl Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

343

Gebruikmakend

Leiderschap

van het makkelijk

is meer

te leren DISC-

dan ooit

systeem laat

nodig!

Chris Carey je zien, hoe je: Pat Mesiti laat je zien dat:

* conflicten kunt oplossen * betere teams kunt bouwen * prestaties kunt verbeteren * steun voor ideeën kunt verwerven * je communicatie kunt verbeteren * beter kunt worden, zonder eerst ziek te zijn

* leiderschap begint met toewijding aan je persoonlijke groei * coaching veel meer is dan alleen gegevens uitwisselen * passie grote leiders van gemiddelde leiders onderscheidt * je attitude bepaalt hoe je de baas bent over je gedachten

ISBN 978-90-803960-5-0

ISBN 90-803960-3-6

344

Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl www.succesboeken.nl

345