ONTDEK HOE POSITIEF OPVOEDEN WERKT

Speciale editie: Positief Opvoeden, de 5 basisprincipes

www.positiefopvoeden.nl

JE KIND WORDT GEPEST, WAT KUN JE ALS OUDER DOEN?

TIPS, INTERVIEWS EN WEETJES

“IK MOET ZELF MIJN ROMMEL OPRUIMEN. IK VIND DAT NIET ERG.” NIEK (8 JAAR)

SPECIALE EDITIE

ONTDEK HOE POSITIEF OPVOEDEN WERKT ALLES OVER DE 5 BASISPRINCIPES

BA

4.000.000 KINDEREN ZIJN WERELDWIJD AL GEHOLPEN DOOR POSITIEF OPVOEDEN, TRIPLE P

PE

MEER DAN

PRINC SIS I

DE VIJF BASISPRINCIPES VAN POSITIEF OPVOEDEN

Jonge kinderen hebben een veilige omgeving nodig en voldoende activiteiten en speelgoed om te spelen en te ontdekken. Als je zorgt voor een veilige omgeving kan je zelf als ouder meer ontspannen zijn, terwijl je kind op onderzoek uitgaat en lekker bezig is. Een stimulerende omgeving biedt kinderen veel mogelijkheden om te ontdekken en hun vaardigheden te ontwikkelen. Als er genoeg te doen is, is er minder kans dat kinderen zich vervelen of lastig gedrag gaan vertonen. LEREN DOOR POSITIEVE ONDERSTEUNING Positieve aandacht en aanmoediging motiveren kinderen om nieuwe dingen te leren. Aandacht geven als ze iets doen wat je leuk of goed vindt, vergroot de kans dat ze het weer zullen doen! Dit kunnen korte momenten van aandacht geven zijn, 1 of 2 minuten zijn al genoeg. Zorg dat je even tijd 02

vrij maakt als je kind naar je toekomt als dat kan, want dan staat je kind het meest open om te leren. AANSPREKENDE DISCIPLINE Dit wil zeggen dat je duidelijk, consequent en vastberaden reageert als je kind zich ongewenst gedraagt. Je kind leert hierdoor wat de consequenties van zijn gedrag zijn. Zo worden ze zich bewust van de behoeften van anderen en leren ze zichzelf te beheersen. Stel samen regels op en vertel de kinderen hierbij vooral wat je wel wilt, in plaats van wat je niet wilt. REALISTISCHE VERWACHTINGEN HEBBEN Kinderen hoeven niet perfect te zijn; ieder kind maakt fouten en doet dat meestal niet met opzet. Het is goed ze zelf fouten te laten maken en hiervan te laten leren. Verwachten dat je kind altijd beleefd reageert, blij is of meewerkt, is vragen

om teleurstellingen. Ieder kind is uniek en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Zelfs kinderen van dezelfde leeftijd verschillen. Ook jij als ouder bent niet perfect, wees dus ook realistisch in de verwachtingen die je van jezelf als ouder hebt. GOED VOOR JEZELF ZORGEN ALS OUDER Met kinderen omgaan en opvoeden is leuker en makkelijker wanneer je niet gestrest bent. Blijf ook niet te lang rondlopen met een vraag over bepaald gedrag en praat hierover met een collega, familie of een professional. Als je af en toe tijd voor jezelf neemt zal je zien dat je rustiger en geduldiger bent wanneer je kind je nodig heeft. Een half uurtje per dag kan genoeg zijn om je weer fris te voelen zodat je er weer tegenaan kunt. Regelmatig bewegen en gezond eten helpen ook.

TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

BA

PRINC SIS I

PE

VEILIGE, STIMULERENDE OMGEVING

PRINC SIS I

PE

BA

BA

PRINC SIS I

PE

25

LANDEN MAKEN GEBRUIK VAN POSITIEF OPVOEDEN, TRIPLE P

175

ONDERZOEKEN EN EVALUATIES TONEN AAN DAT POSITIEF OPVOEDEN, TRIPLE P WERKT

PRINC SIS I

PE

BA

POSITIEF OPVOEDEN HELPT JE OM DE ONTWIKKELING VAN JE KIND TE STIMULEREN. HET HELPT JE OOK OM OP EEN OPBOUWENDE EN NIET KWETSENDE MANIER OM TE GAAN MET HET GEDRAG EN DE EMOTIES VAN JE KIND. HIERDOOR BOUW JE EEN STERKE RELATIE MET ELKAAR OP EN COMMUNICEER JE GOED MET ELKAAR. JE LEERT AANDACHT TE GEVEN AAN GEDRAG DAT JE GRAAG ZIET. POSITIEF OPVOEDEN IS GEBASEERD OP VIJF BASISPRINCIPES, WELKE IN DEZE SPECIALE EDITIE VAN DE TIPKRANT WORDEN UITGELICHT.

POSITIEF OPVOEDEN WERKT VOOR ALLE OUDERS Welke normen en waarden je jouw kind wilt bijbrengen, is voor elke ouder anders. Hoe je gedrag van kinderen het beste kunt sturen, is uitgebreid onderzocht. Dit onderzoek en praktijkervaring laten zien dat Positief Opvoeden van Triple P kinderen de beste kansen geeft om zich goed te ontwikkelen. Bewezen is dat kinderen die positief worden opgevoed, zich prettig voelen en weinig risico lopen op het ontwikkelen van gedragsproblemen. Ouders die positief opvoeden vinden het ouderschap plezieriger. Ze hebben volop tijd en energie om te genieten van hun kinderen.

Wat is het aanbod van Triple P? Lees meer op de achterkant.

PE

BA

WEETJES

PRINC SIS I

VEILIGE, STIMULERENDE OMGEVING OM NIEUWE VAARDIGHEDEN TE LEREN EN ZICH VERDER TE ONTWIKKELEN HEBBEN KINDEREN EEN VEILIGE EN STIMULERENDE OMGEVING NODIG. EEN STIMULERENDE OMGEVING PRIKKELT DE NIEUWSGIERIGHEID VAN KINDEREN EN STIMULEERT DE COMMUNICATIEVE EN INTELLECTUELE ONTWIKKELING. TIPS VOOR EEN VEILIGE EN STIMULERENDE OMGEVING:

LEER JE KIND VERKEERSREGELS

Tot de leeftijd van 9 jaar heeft je kind zijn vaardigheden om veilig deel te nemen aan het verkeer nog onvoldoende ontwikkeld. Snelheid en afstand zijn moeilijk in te schatten en je kind kan zich nog maar kort concentreren. Zoek de veiligste route naar school en zorg voor toezicht op de heen- en terugweg. Begin met je kind de basisregels voor verkeersveiligheid te leren. Stimuleer je kind ook om zelf goed uit te kijken, te luisteren en na te denken in het verkeer. TIP

2

(Bron: www.jantjebeton.nl)

100

KINDEREN PER DAG VAN 0 T/M 4 JAAR RAKEN ZO ERNSTIG GEWOND IN OF OM HET HUIS DAT ZE MEDISCH BEHANDELD MOETEN WORDEN.

TIP

1

80%

VAN DE KINDEREN WORDT VAN BUITENSPELEN VROLIJK EN BLIJ.

MAAK JE HUIS KINDVRIENDELIJK

Maak je huis kindvriendelijk door gevaarlijke dingen op te bergen buiten het bereik van je kind. Zet kindveilige sloten op laden en kasten en installeer hekjes zodat gevaarlijke ruimtes niet toegankelijk zijn voor je kind. Deze veiligheidsmaatregelen kun je weer afbouwen als je kind ouder wordt. In een veilige omgeving kun je zelf als ouder meer ontspannen zijn terwijl je kind op onderzoek uitgaat. Je hoeft minder bang te zijn dat je kind zich pijn doet of iets kapot maakt.

zich niet prettig voelt. Bespreek wie betrouwbare personen zijn om dingen aan te vertellen, een vertrouwd familielid, buurvrouw, leerkracht of vriend(in).

(Bron: www.veiligheid.nl)

TIP

4

ZORG VOOR EEN INTERESSANTE SPEELOMGEVING

Veel ouders ontdekken al vroeg dat kinderen vaak lastig zijn als ze niets te doen hebben. Als ze bijvoorbeeld op bezoek gaan in een huis vol breekbare spulletjes op lage tafeltjes, maar geen speelgoed of interessante dingen hebben. Bereid een dergelijke situatie voor door dit voor je kind mee te nemen, zoals potloden, papier, kleurplaten en een kwartet. Laat je kind (mee)beslissen wat jullie meenemen. Kinderen vinden activiteiten waarbij ze actief betrokken zijn het leukst. Bovendien ontdekken ze in een boeiende omgeving meer dingen om over te praten of aan volwassenen te vragen. Ze leren er dus ook veel van. Zorg er wel voor dat kinderen niet op teveel clubjes zitten, twee of drie is meer dan genoeg. Kinderen moeten ook de kans krijgen zich thuis te ontspannen.

TIP

3

PERSOONLIJKE VEILIGHEID

Bespreek wat je kind kan doen als hij zich niet veilig voelt, bijvoorbeeld wanneer iemand hem iets wil laten doen waarbij hij

“IK WEET WAT MIJN KIND LEUK VINDT” Bianca is moeder van Veerle (6 jaar), Kiki (3 jaar) en Stijn (4 maanden). Zij weet dat zij ieder hun voorkeuren hebben wat ze leuk vinden om te doen met haar of haar man. Daar probeert ze ook rekening mee te houden.

1-OP-1 AANDACHT “Wij proberen regelmatig één op één met de kinderen dingen te doen. Veerle en ik gaan dan de stad in om naar kralen te zoeken voor kettingen. Kleine momenten, al is het maar heel even dat je één op één aandacht

hebt. De band die ik heb met mijn kinderen is anders dan de band die mijn man met ze heeft. Hein doet vaak praktische dingen met de kinderen. Hij doet bijvoorbeeld elke zaterdag de boodschappen met Kiki. Dat is echt zijn moment met haar.

WAT IK DOE, DOEN ZIJ NA Elke avond tijdens het avondeten doen we een rondje: wat hebben we vandaag gedaan, wat vonden jullie het leukste en wat vonden jullie het minst leuke? Laatst belde Hein op dat hij later zou komen. Veerle had hem nog even aan de telefoon. Zij vertelde over haar dag en vroeg: ‘Papa, wat heb jij eigenlijk gedaan vandaag?’ Je merkt dan dat ze “JE MERKT DAN DAT ZE jouw gedrag nadoen en hoe belangrijk JOUW GEDRAG NADOEN het is wat je ze meegeeft.

EN HOE BELANGRIJK HET IS WAT JE ZE MEEGEEFT.” – Bianca (moeder)

LUISTEREN EN BEGRIP TONEN

begrip te tonen voor de situatie. Ik zeg dan dat ik begrijp dat ze verdrietig is en dat ze ook verdrietig mag zijn. Ik geef ook uitleg waarom iets niet kan, omdat het bijvoorbeeld gevaarlijk is. Door naar haar te luisteren en aan haar uit te leggen waarom iets niet kan, merk ik dat ze sneller rustig wordt omdat ze zich begrepen voelt.

HECTISCH LEVEN We hebben een redelijk gehaast en hectisch leven en dat zie ik ook om me heen. Hierdoor is het soms lastig om geduldig te blijven, waardoor je kinderen soms een boze reactie krijgen terwijl dat niet nodig was. Ik ben me ervan bewust dat het belangrijk is om geduldig te zijn, naar ze te luisteren en te begrijpen waar ze mee zitten. Dat geeft ze vertrouwen en ze worden daar zelfverzekerder van.”

Als een van de kinderen verdrietig is, om welke reden dan ook, probeer ik echt

TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

03

“LIEFDE EN AANDACHT ZIJN VOOR DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN NET ZO BELANGRIJK ALS ETEN EN DRINKEN.”

BASISPRINCIPE 2

LEREN DOOR POSITIEVE ONDERSTEUNING ZIE JIJ JE KIND WEL EENS STRALEN ALS JE HEBT GEZEGD DAT JE ZO TROTS OP HEM BENT? EEN KLEIN COMPLIMENTJE KAN JE KIND AL STIMULEREN GEWENST GEDRAG TE LATEN ZIEN. ONDERSTAANDE TIPS ZORGEN VOOR EEN ONDERSTEUNENDE OMGEVING.

TIP

TIP

1 MAAK TIJD VOOR JE KIND

3 LAAT MERKEN DAT JE VAN ZE HOUDT

Het werkt beter om regelmatig korte momenten aandacht aan je kind te besteden, dan lange tijd achter elkaar. Een paar minuten aandacht geven is vaak al genoeg. Bijvoorbeeld als je kind uit zichzelf naar je toe komt om de tekening te laten zien die hij gemaakt heeft. Of als hij je iets wil vragen of vertellen. Stop dan even met waar je mee bezig bent en luister. Heb je het op dat moment te druk? Leg dan uit waarom je nu niet kunt reageren en probeer snel daarna een moment in te lassen dat je wel aandacht kunt geven. Korte momenten van oprechte aandacht stimuleren kinderen in hun bezigheden. Ze voorkomen dat kinderen op een vervelende manier om aandacht vragen. TIP

2 LEKKER KLETSEN EN PRATEN MET JE KIND

Voer regelmatig korte gesprekjes met je kind. Zoals tijdens het eten, bij het naar bed brengen, in de auto, enzovoorts. Door te praten leren kinderen zich uit te drukken. Je kind kan bijvoorbeeld vertellen hoe het was om te spelen met zijn vriendje uit de klas. Voor jou is het fijn om te weten wat je kind bezig houdt. Voor kinderen is het belangrijk om te merken dat ouders belangstelling hebben voor wat ze beleven. Vertel ook eens aan je kind wat jij vandaag hebt meegemaakt, bijvoorbeeld op je werk of tijdens het boodschappen doen. Daarmee geef je het goede voorbeeld en leren kinderen niet alleen om te praten maar ook om te luisteren.

JE KIND WORDT GEPEST, WAT KUN JE ALS OUDER DOEN? Het komt regelmatig voor dat kinderen op school of in hun vrije tijd gepest worden door leeftijdsgenootjes. Als ouder kan je verschillende dingen doen om je kind hierbij te helpen.

Neem pesten serieus en steun je kind als je merkt dat hij gepest wordt. Pesten ondermijnt het zelfvertrouwen van kinderen en het kan een negatieve invloed hebben op hun verdere ontwikkeling.

04

Liefde en aandacht zijn voor de ontwikkeling van kinderen net zo belangrijk als eten en drinken. Laat merken dat je van ze houdt. Kinderen vinden het heerlijk om geknuffeld te worden of een aai over hun bol te krijgen. Houd daarbij wel rekening met wat je kind prettig vindt. Zoek andere manieren om te laten zien dat je van je kind houdt als je kind knuffelen niet zo fijn vindt. Als kinderen iets doen wat je graag ziet, kan je dit ook belonen met een aai over hun bol. Kinderen die veel genegenheid krijgen, voelen zich gewenst en zijn in hun latere leven beter in staat om zelf ook positieve relaties aan te gaan met anderen. TIP

4 WEES BETROKKEN BIJ SCHOOL

School speelt een belangrijke rol in het leven van je kind. Kinderen doen het beter op school als ouders betrokkenheid tonen bij de dingen die ze op school leren en meemaken. Maak kennis met de leerkracht van je kind. Doe mee aan ouderavonden of andere schoolse activiteiten. Praat niet negatief over de leerkracht in het bijzijn van je kind. Ga in gesprek met de leerkracht als je ergens vragen over hebt of als je je zorgen maakt over hoe het met je kind op school gaat. Het is in het belang van kinderen dat school en ouders goed samenwerken en elkaar respecteren.

kan met zijn verhaal. Uit angst dat ouders meteen in actie komen houden kinderen het pesten soms geheim. Pesten gaat dikwijls niet vanzelf over en moet daarom tijdig aangepakt worden. Kinderen kunnen dit probleem meestal niet alleen oplossen maar hebben daarbij de hulp nodig van hun ouders en van andere volwassenen.

Meld het probleem bij de personen die de leiding hebben op de plek waar het pesten zich voordoet. Zij kunnen situaties in de gaten houden en kinderen die anderen pesten op hun gedrag aanspreken.

Blijf zelf rustig als je kind overstuur thuis komt. Laat je kind vertellen wat er precies aan de hand is. Houd je eigen emoties voor je en probeer door vragen te stellen eerst een goed beeld te krijgen van de situatie. Zo ervaart je kind dat hij bij jou terecht

Vat het probleem samen zoals jij het hebt begrepen en check bij je kind of het klopt. Als je samen alle feiten op een rijtje zet, wordt het duidelijker voor je kind.

Bedenk samen met je kind verschillende manieren om het probleem aan te pakken. Stimuleer dat je kind hierbij actief meedenkt. Maak een lijst met oplossingen en beslis samen welke het meest bruikbaar lijken. Neem in het plan op hoe je kind kan reageren als hij gepest wordt.

Oefen een gekozen oplossing eerst thuis samen met je kind, voordat hij die gaat uitproberen. Neem het scenario samen door

TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

en check of je kind zich sterk genoeg voelt om met bepaalde situaties om te gaan. Blijf in de periode daarna controleren of de gekozen oplossingen werken en stel die eventueel weer bij.

Als het pesten op school gebeurt, stel dan de leerkracht op de hoogte en bespreek hoe het probleem wordt aangepakt. Veel scholen hebben een ‘pest-protocol’ en kunnen via speciale lesprogramma’s in de klas extra aandacht besteden aan hoe kinderen met elkaar om horen te gaan.

Een sociale vaardigheidstraining kan kinderen helpen die door het pesten erg onzeker zijn geworden. Zij leren dan om beter voor zichzelf op te komen. Maar niet alleen de slachtoffers, ook de pestkoppen hebben soms die extra hulp nodig om met hun problemen te leren omgaan.

MIJN OPVOEDING

“IK HEB EEN HELE LIEVE VADER EN MOEDER!”

“ALS IK GESPEELD HEB, MOET IK ZELF MIJN ROMMEL OPRUIMEN.” – Niek (8 jaar)

Niek (8 jaar) zit in groep 5. Hij heeft twee jongere zusjes van 4 en 2 jaar. Daarnaast zijn vier dagen in de week oppaskinderen in huis. Niek vindt dit leuk: “Er is altijd wel iemand om mee te spelen.”

ETEN EN LUISTEREN “Als we gaan eten, roept mijn moeder: ‘Aan tafel!’ en dan komt iedereen meestal wel. Ik vind het goed om meteen te komen, want wachten is niet fijn. Mamma en pappa smeren de broodjes voor iedereen. Ik mag het zelf doen, maar dat doe ik niet zo vaak. Ik heb wel eens een kindje gezien dat niet goed werd opgevoed. Hij ging altijd huilen als hij z’n zin niet kreeg. Als ik iets niet mag, ga ik niet huilen. Soms word ik een beetje boos en dan gooi ik knuffels op de grond. Dan moet ik mijn woede kwijt. Mijn moeder snapt dat wel.

SPEELGOED OPRUIMEN Als ik gespeeld heb, moet ik zelf mijn rommel opruimen. Ik vind dat niet erg. Mijn moeder hoeft het niet te doen, want ik heb er mee gespeeld en dan moet je het zelf opruimen.

NAAR BED GAAN Mijn zusjes gaan het eerst naar bed. Ik ga meestal mee naar boven om vast mijn tanden te poetsen of te douchen. Als mijn moeder of vader mijn zusjes voorleest, lees ik vast zelf. Als de meisjes helemaal klaar zijn, komt mijn moeder (soms mijn vader) bij mij en leest ze mij voor. We hebben bijna alle boeken van Pinkeltje gelezen. Voorlezen vind ik leuk en gezellig. Als ik ergens mee zit, zeg ik dat vaak ’s avonds als ze me voorlezen. Want dan ben ik alleen met pappa of mamma.”

“ALS IK ERGENS MEE ZIT, ZEG IK DAT VAAK ’S AVONDS ALS ZE ME VOORLEZEN.” – Niek (8 jaar)

BASISPRINCIPE 3

AANSPREKENDE DISCIPLINE HANTEREN VEEL OUDERS GAAN ER VAN UIT DAT KINDEREN DE REGELS WEL WETEN, MAAR HEBBEN ZE NOOIT BENOEMD OF OPGESCHREVEN. AANSPREKENDE DISCIPLINE BETEKENT DAT JE SNEL EN DOORTASTEND REAGEERT OP ONGEWENST GEDRAG VAN JE KIND EN DAT JE DUIDELIJKE REGELS STELT. DEZE TIPS ZULLEN JE HIERBIJ HELPEN. TIP

1

TIP

4

PRAAT MET KINDEREN OVER REGELS

Stel, samen met je kinderen, een paar (4 of 5) basisregels op. Hier moet iedereen zich aan houden. Bijvoorbeeld over computergebruik of van elkaars spullen afblijven. Regels worden sneller opgevolgd als kinderen er over kunnen meedenken. Dit kan vanaf een jaar of vier. Houd het aantal regels beperkt en formuleer ze positief. Zo leert een kind wat de bedoeling is in plaats van wat niet mag. Bijvoorbeeld: ‘Als je het speelgoed van een ander wil, dan vraag je dat eerst’.

STEUN ELKAAR ALS OPVOEDERS

Als ouders ben je het misschien niet altijd eens met de manier waarop je partner reageert op het gedrag van je kind. Maar val elkaar nooit af en spreek elkaar niet tegen. Probeer – op een rustig moment zonder kinderen – het samen eens te worden over het handhaven van belangrijke regels in huis. TIP

5

TIP

2

PRIJS JE KIND ALS HIJ ZICH AAN DE REGELS HOUDT

Regels opvolgen gaat niet vanzelf. Prijs je kind als hij zich aan de regels houdt. Vooral als hij het moeilijk vindt om zich aan de regels te houden. Bijvoorbeeld als hij op tijd zijn huiswerk maakt. Benoem welk gedrag je graag ziet. Bijvoorbeeld: ‘Wat goed dat je zelf op tijd aan je huiswerk begint. Ik ben trots op je’. TIP

3

BLIJF NIET EINDELOOS WAARSCHUWEN

Als je een instructie blijft herhalen en je kind reageert niet, word jij vaak steeds bozer. Als je eenmaal echt boos bent, reageert je kind vaak pas. En je kind leert ervan dat hij pas hoeft te gehoorzamen als je boos wordt. Het werkt vaak beter om even contact te maken met je kind, door dichtbij te gaan staan en hem even aan te raken en duidelijk te zeggen wat je wil dat hij gaat doen. Herhaal dit hoogstens 1 keer en laat een consequentie volgen als je kind dan nog niet doet wat je hem zegt te doen. Een kind even herinneren aan de regel is dan vaak al voldoende om gedrag bij te sturen.

BLIJF RUSTIG EN GEEF UITLEG

Als je kinderen corrigeert, richt je dan op hun gedrag en wijs hen niet af als persoon. Probeer kalm te blijven. Daarop reageren kinderen beter dan op een emotionele uitbarsting. Spreek uit wat je niet bevalt aan hun gedrag of wat het effect is op anderen. Leg uit hoe het anders kan. Zo leert een kind hoe hij zijn gedrag kan verbeteren. TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

05

BASISPRINCIPE 4

REALISTISCHE VERWACHTINGEN HEBBEN DE VERWACHTINGEN DIE JE ALS OUDER HEBT, HANGEN SAMEN MET WAT JE NORMAAL VINDT VOOR KINDEREN VAN EEN BEPAALDE LEEFTIJD. MAAR IEDER KIND IS UNIEK EN ONTWIKKELT ZICH IN ZIJN EIGEN TEMPO. CHECK MET BEHULP VAN DEZE TIPS OF DE VERWACHTINGEN DIE JE HEBT VAN JE KIND OOK REALISTISCH ZIJN.

TIP

1

KIJK KRITISCH NAAR WAT JE VAN JE KIND VERWACHT

Als je veel regels hebt, moet een kind zich ook aan veel dingen houden. De kans op een overtreding is dan dus groter, alleen al omdat je kind misschien niet alle regels kan onthouden. Vraag jezelf eens af of alle regels echt nodig zijn. Soms verdwijnen problemen als je besluit dat bepaald gedrag van je kind eigenlijk geen probleem is. Bedenk ook of je kind oud genoeg is om te begrijpen of te doen wat jij van hem verwacht. Vraag bijvoorbeeld familie en vrienden die ervaring hebben met kinderen van dezelfde leeftijd wat zij verwachten dat hun kind kan en moet doen. TIP

2

INFORMEER WAT DE SCHOOL OF HET KINDERDAGVERBLIJF VERWACHT

Het is duidelijker voor kinderen als ze thuis en in hun leeromgeving aan dezelfde regels en verwachtingen moeten voldoen.

TIP

3

DENK NA OVER WAT JE VAN JEZELF ALS OPVOEDER VERWACHT

Het is belangrijk om ook realistische verwachtingen van jezelf als opvoeder te hebben. Het is prima om je best te willen doen, maar een perfecte ouder willen zijn levert je alleen maar frustratie op en het gevoel dat je het nooit goed genoeg doet. Wees dus niet te streng voor jezelf. Iedereen maakt fouten en leert van die ervaringen. TIP

4

DENK NA OVER DE VERWACHTINGEN DIE JE VAN JE MEDEOPVOEDER HEBT

Tijdens de ontwikkeling van je kind kom je elke dag voor nieuwe opvoedingsvragen te staan. Je partner leert net als jij het opvoeden. Probeer begrip op te brengen voor elkaars fouten en stel redelijke eisen. Kies samen een opvoedingsaanpak waarbij jullie je allebei prettig voelen en waarvan je verwacht dat het bij jullie gezin goed zal werken.

SAMEN DOEN

EEN TAAKVERDELING HELPT

EEN GEZIN ÉN EEN BAAN, KAN DAT SAMENGAAN? Robert, 37 jaar: “Ik werk 4x9 uur en ben dus 1 dag thuis voor Saar. Annemieke is 2 dagen voor Saar thuis.”

RUPSJE NOOITGENOEG

“We hebben een taakverdeling wat betreft halen en brengen van en naar het kinderdagverblijf. Meestal breng ik onze dochter Saar (7 maanden oud) weg, omdat mijn vriendin Annemieke al heel vroeg moet beginnen. Zij haalt Saar weer op. We hebben bewust gekozen voor 2 dagen kinderopvang en niet voor opa’s en oma’s. Mijn schoonouders wonen 100 km verderop en we willen geen scheve verhoudingen in hoe vaak ze hun kleinkind zien.

DIT HEB JE NODIG: • 1 bakje pitloze witte druiven • 1 bakje aardbeien • Lange satéprikkers • Witte en pure chocolade

Ik werk 4x9 uur en ben dus 1 dag thuis voor Saar. Annemieke is 2 dagen voor Saar thuis. Ik merk dat zo’n kleintje in je gezin erg intensief is. ‘s Avonds is de puf er uit om nog iets actiefs te doen en zitten we al vroeg te knikkebollen op de bank. Was ik vroeger eigenlijk altijd weg, nu ben ik heel graag gewoon lekker thuis op de bank. Onze valkuil is dat we geen afspraken hebben over verdeling van zorgtaken of de aanpak hiervan. Een voorbeeld hiervan is als Saar niet wil slapen. Ik haal haar redelijk snel weer uit bed, terwijl Annemieke iets heeft van ‘laat nog maar even liggen’. Dit leidt soms wel tot discussie. Hetzelfde geldt als ze moet eten of verschoond moet worden. Het huishouden doen we in het weekend en we bepalen dan wie wat doet. We denken erover om een schoonmaakster in dienst te nemen. Wat mij betreft was die er al lang, maar Annemieke wil er nog over na denken. Ik besteed mijn tijd liever aan ons drieën dan dat ik het huis ga poetsen. Reacties vanuit onze omgeving zijn verschillend. Sommigen vinden het vreemd dat we hebben gekozen voor 2 volle dagen kinderopvang en anderen kunnen zich meer in onze keus vinden. Verder krijgen we veel positieve reacties over hoe we het met Saar doen. Ze doet het ook super goed (niet eenkennig of vervelend) dus dat is voor ons de bevestiging dat we het goed doen.”

06

ZO MAAK JE HET: 1. Was de druiven en aardbeien. Laat de kroontjes zitten.

2. Rijg ongeveer 6 druiven aan de satéprikker.

3. Prik aan het uiteinde van het stokje een aardbei met de punt omhoog.

4. Smelt de witte chocolade au bain

“’S AVONDS IS DE PUF ER UIT OM NOG IETS ACTIEFS TE DOEN EN ZITTEN WE AL VROEG TE KNIKKEBOLLEN OP DE BANK.” – Robert

TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

marie (in een roestvrijstalen bakje in een pan met net niet kokend water). Doop een satéprikker in de chocolade en maak hier de oogjes mee. Daarna smelt je de pure chocolade en maak je met de satéprikker de pupillen. In de meeste supermarkten zijn decoratiestiften te koop waarmee je ook makkelijk de oogjes maakt.

SMAKELIJK ETEN :)

“OUDERS WETEN ZELF HEEL GOED WAT ZE ANDERS WILLEN” De meeste ouders weten wel dat het belangrijk is om goed voor jezelf te zorgen. Toch lukt het niet altijd. De opvoedadviseurs weten er alles van. Dagelijks spreken zij ouders die de hele dag druk zijn en nog het gevoel hebben tekort te schieten.

WAT IS GOED VOOR JEZELF ZORGEN? Miep Jung: “Het gaat er vooral om dat je goed in je vel zit, niet de hele dag achter jezelf aan hoeft te hollen en ook tijd hebt om alleen of met je partner eens wat te ondernemen. Als je dat voor elkaar kunt krijgen betekent dat ook dat je rust en ruimte in je hoofd hebt voor de opvoeding van je kinderen… Een klein beetje egoïsme is echt niet zo erg!”

WAAROM LUKT HET OUDERS SOMS NIET OM GOED VOOR ZICHZELF TE ZORGEN? “Naast werken en gezin is er in het netwerk rond een gezin ook nog eens van alles te doen. Daarnaast hebben kinderen op jonge leeftijd al een ‘volle agenda’ en ook daar wordt het regeltalent van ouders op de proef gesteld. Kortom: kinderen, gezin, partner zijn, werken buitenshuis, het sociale leven combineren en het allemaal perfect willen doen geeft soms zoveel druk dat er weinig tijd voor jezelf als ouder overblijft. Soms lijkt het wel op overleven in plaats van leven!”

ZIEN OUDERS ZELF DAT ZE LAST VAN STRESS HEBBEN? Helma Langedijk: “Ouders die het opvoedspreekuur bezoeken komen eerst met zorgen over het gedrag van hun kind. Soms vinden ouders het moeilijk om te gaan met alle eisen die aan ze gesteld worden. Ze weten vaak zelf wel dat stress invloed heeft op hoe ze in hun vel zitten. Als ouders het hebben over bijvoorbeeld hoofdpijn, gespannen spieren, slecht slapen of slechte concentratie, dan is het een reden om verder te praten. Dan kijk je samen wat je kunt doen om eens wat meer tijd voor jezelf te maken.”

HOE GA JE ALS OPVOEDADVISEUR TE WERK? Mieke van Vleuten: “Als opvoedadviseur werk je vooral samen met de ouders/ opvoeders. Opvoeden gaat makkelijker als je zelf beter in je vel zit. We zetten alles op een rijtje en maken een stappenplan op de manier van Positief Opvoeden. We kijken dan samen bijvoorbeeld hoe er meer rustmomenten op een dag kunnen zijn. Ouders oefenen thuis met het stappenplan

en daar gaan we dan mee verder. Er zijn aardig wat ouders die na een week al positief effect merken! Als er ernstige problemen zijn, geef ik een advies voor doorverwijzing naar intensievere zorg of hulp, maar ouders hebben altijd de keuze om dat wel of niet te gaan doen.”

“HET GAAT ER VOORAL OM DAT JE GOED IN JE VEL ZIT, NIET DE HELE DAG ACHTER JEZELF AAN HOEFT TE HOLLEN.” – Miep Jung

WAT ADVISEER JE OUDERS? Petra van der Erve en Simone Meijnen: “Het advies hangt natuurlijk af van de vraag. Ook algemene adviezen zijn belangrijk, zoals die ook in de basisvaardigheden van Positief Opvoeden aan bod komen: wees realistisch in de verwachtingen die je hebt van je kind en van jezelf, geniet van je kind, toon genegenheid en praat met je kind. Maar ook: boos zijn gooit vaak olie op het vuur en helpt zo weinig! Houd je eigen behoeften in de gaten, bouw rustmomenten voor jezelf in. Als je helder en duidelijk bent voor je kind, houd je ook controle. Dan zal je zien dat je jezelf beter gaat voelen en je kind ook!”

BASISPRINCIPE 5

ZORG GOED VOOR JEZELF HET OUDERSCHAP IS GEMAKKELIJKER ALS JE OOK GOED VOOR JEZELF ZORGT. JE HEBT ZELF NATUURLIJK OOK WENSEN EN BEHOEFTES. DIE MAG JE NIET VERGETEN ALS JE EENMAAL KINDEREN HEBT. DE TIPS HIERONDER KUNNEN HIERBIJ HELPEN.

TIP

1

TIP

PAS OP VOOR DE ‘OPOFFERINGSVALKUIL’

Het gebeurt regelmatig dat ouders, en vooral moeders, al hun tijd en energie opofferen voor de kinderen. Het is dan moeilijk om te luisteren naar wat jij zelf graag wilt. Daarmee doe je jezelf en jouw kinderen tekort. Hoe jong ze ook zijn; kinderen kunnen best leren dat niet altijd alles om hen draait en dat jij als ouder ook een eigen leven hebt.

3

WEES REALISTISCH IN JE VERWACHTINGEN

Als je een kind krijgt, heb je allemaal goede voornemens. Daarna kun je ontdekken dat opvoeden zo makkelijk nog niet is. Probeer realistisch te zijn in wat je van jezelf, als ouder, verwacht. Als je probeert de perfecte ouder te zijn, zorgt dat voor meer stress en ontevredenheid. Bedenk; ideale ouders bestaan niet en élk kind is wel eens lastig of dwars.

TIP

2

ZOEK STEUN WANNEER JE DIT KUNT GEBRUIKEN

Het is prettig als je de opvoeding kunt delen met anderen. Bijvoorbeeld met een partner, familie of vrienden. Iedereen heeft momenten waarop behoefte is aan steun of hulp van anderen. Niet alleen om ze vragen te stellen of om zorgen te bespreken. Ook als je een oppas nodig hebt, omdat je niet lekker bent of een avondje uit wilt, kun je die steun goed gebruiken. Zoek en vraag die steun ook. Ken jij niemand die jou kan helpen, ga dan bijvoorbeeld naar een spelinloop om andere ouders te ontmoeten. Durf problemen te erkennen. Door op tijd steun te zoeken voorkom je dat een situatie echt een probleem wordt.

TIP

4

DENK POSITIEF!

Opvoeden heeft leuke en minder leuke punten. Let op dat je geen gedachten hebt die voor extra stress zorgen. Zoals: ‘Dit lukt me nooit’, of ‘Ze vinden me vast een slechte opvoeder’. Probeer ook eens anders naar de situatie te kijken. Ging alles wel echt verkeerd of waren er ook goede dingen? Pep jezelf op met helpende gedachten: ‘Elk kind is wel eens lastig, dat zegt niets over mij als moeder’, of ‘Ik heb niet toegegeven aan zijn driftbui, dat heb ik goed gedaan!’

TIPKRANT DE VIJF BASISPRINCIPES

07

WELK AANBOD PAST BIJ MIJ?

Dit is de reden dat Positief Opvoeden, Triple P zoveel verschillende ondersteuningsvormen kent. Je kiest als ouder zelf wat het beste voor jou en je gezin is. Het gaat erom dat je precies de hulp ontvangt waarnaar je op zoek bent. Niet teveel en niet te weinig. De opvoedadviseur kan je helpen te vinden wat bij je vraag past.

ELKE OUDER HEEFT VERSCHILLENDE BEHOEFTES ALS HET GAAT OM OPVOEDONDERSTEUNING. SOMMIGE OUDERS WILLEN WAT TIPS OM ERVOOR TE ZORGEN DAT HUN KIND ‘S AVONDS RUSTIG GAAT SLAPEN. ANDEREN HEBBEN MEER AAN EEN STAPPENPLAN OM DRIFTBUIEN TEGEN TE GAAN IN DE SUPERMARKT. MAAR ER ZIJN OOK OUDERS DIE SERIEUZERE PROBLEMEN HEBBEN EN DIE INTENSIEVERE HULP NODIG HEBBEN.

Om je alvast een overzicht te geven van de mogelijkheden van Triple P, hebben we hier de verschillende vormen van opvoedondersteuning op een rijtje gezet. Herken je jezelf hierin? Je zult snel te weten komen of er een ondersteuningsvorm tussen zit die bij jouw specifieke behoeftes past. Bijvoorbeeld een groepssessie, of liever een één-op-één gesprek. Of misschien juist thuis in je eigen tijd, wanneer het jou uitkomt. Behalve de Cursus voor een gezonde leefstijl, is het gehele aanbod voor alle leeftijden tot 16 jaar. Wil je meer weten over het aanbod van Positief Opvoeden, Triple P? Ga naar positiefopvoeden.nl en bekijk het aanbod bij jou in de buurt. Je vindt hier ook de gegevens van de dichtstbijzijnde opvoedadviseur.

OF HERKEN JE JEZELF HIERIN?

HERKEN JIJ DIT?

LEZING Positief Opvoeden

CURSUS

Positief Opvoeden VOOR GESCHEIDEN OUDERS

BEKIJK HET AANBOD OP POSITIEFOPVOEDEN.NL

MISSCHIEN DIT?

Je bent gescheiden van je partner en ondervindt hierdoor problemen in de opvoeding. Tijdens de cursus leren jij en andere ouders hoe je goed met je co-ouder kan communiceren en vaardigheden en strategieën om thuis in te zetten.

Je merkt dat je hoofd te vol zit om echt tijd en energie aan het opvoeden te besteden. Je hebt al een interventie van Triple P gedaan, maar wil graag meer ontspannen opvoeden, beter samen met je partner opvoeden, nog wat strategieën oefenen of leren hoe je minder snel boos kan worden.

OF DIT?

Positief Opvoeden

KORT ADVIESGESPREK

Positief Opvoeden

ADVIES Positief Opvoeden

CURSUS

Positief Opvoeden

ONDERSTEUNING Positief Opvoeden

OF DIT? GEZINSONDERSTEUNING Positief Opvoeden

DIT?

WORKSHOP

PAST DIT BIJ JOU?

Je wilt graag ondersteuning bij de opvoeding krijgen maar zoekt een manier om dit te doen vanuit huis en wanneer jij dit wilt.

Je wilt dieper ingaan op opvoedstrategieën om beter met het gedrag van je kind om te kunnen gaan. Dit kan in een serie individuele sessies of online, of in groepssessies.

COLOFON

CURSUS

Positief Opvoeden VOOR EEN GEZONDE LEEFSTIJL

Je wilt gezondere keuzes maken voor je kind. Door groepsbijeenkomsten en telefonische afspraken leer je hoe je met andere keuzes rondom voeding en beweging een gezondere leefstijl in je gezin kunt doorvoeren.

TEKST EN REDACTIE: Triple P Communications Carine Kielstra

CONCEPT EN CREATIE: Triple P Communications

ONLINE

Je bent goed op weg met de opvoeding van je kinderen, maar hebt behoefte aan praktische tips om het allemaal nog net iets gemakkelijker te maken.

Je bent op zoek naar advies voor een specifiek opvoedprobleem. Dit krijg je via één-op-één gesprekken of in kleine groepssessies.

CURSUS

Positief Opvoeden

MET DANK AAN: Dank aan de ouders, kinderen en beroepskrachten die hun medewerking hebben verleend.