ilium ii in ii ii in ii ii B16-011190
Gemeente ļjå Bergen Berge n o op Zoom
mil ui
Aan het college van B&W van Bergen op Zoom
mi ii
ii in l i ii in mi
2 JAN. 2016 11-01-2016
Uw kenmerk
Ons kenmerk
U16-000440
Datum
Uw brief
Ben. door
C.J.M Terstappen
Doorkiesnr.
0164-277384
Afdeling
gr ffie
Bijlage(n)
2
Onderwerp:
opdrachtomschrijving problematiek vluchtelingen
Geacht college,
De gemeenteraad van Bergen op Zoom heeft op verschillende momenten gedebatteerd over het vraagstuk met betrekking tot de vluchtelingenproblematiek naar aanleiding van verschillende moties. Dit heeft onder meer geleid tot een toezegging van het college in de gemeenteraad om een consultatie (met burgers en maatschappelijk veld) over de vluchtelingenopvang te faciliteren. Gemeenten worden in welke vorm dan ook geconfronteerd met de opvang van vluchtelingen en de huisvesting van statushouders. Het kabinet kan gemeenten, via het COA, een aanwijzing gaan geven om extra opvang te faciliteren. Het is belangrijk als gemeente hierop goed voorbereid te zijn. De problematiek is complex en onderhevig aan 'de actualiteit'. Eind vorig jaar is in het presidium aan de hand van diverse feiten en cijfers en vanuit de kennis van het moment een opdrachtbeschrijving besproken Het college wordt verzocht om een procesvoorstel te concretiseren. Een voorstel gericht op het onderzoeken van (on)mogelijkheden rondom de problematiek en om uiteindelijk in dialoog met burgers en het maatschappelijk veld te gaan over de problematiek en hoe de gemeente daaraan een bijdrage kan leveren. Een opdracht die in onderling overleg nader uitgewerkt kan worden en zo nodig, gele: op de steeds veranderende actualiteit, tussentijds aangepast kan worden. Bijgevoegd treft u de opdrachtomschrijving aan alsmede de voor het presidium ten behoeve van de discussie opgestelde achtergrondinformatie. Voor eventuele vragen kunt u zich richten tot ondergetekende. Graag wordt het presidium op de hoogte genouden van de voortgang.
i Ü Ĵ . M . Terstappen Raadsgriffier
Postbus 35
T140164
B nvBNG ret nr. 28.50.00.942
4611 AR Bergen op Zoom
460OAA Bergen op Zoom
F (0164)24 5356
B IBAN NL41BNGH 028S0C0942
E
[email protected]
l www bergenopzoom nl
KvK 20169091
B BIC: BNGHNL2G
3 )l It
I
In dialoog over het vraagstuk van de opvang van vluchtelingen
1
v
s
Ni
í
opdrachtomschrijving
In dialoog over het vraagstuk van de opvang van vluchtelingen; opdrachtomschrijving aan college d.d. 11 januari 2016
1
1.
Inleiding
De gemeenteraad van Bergen op Zoom heeft op verschillende momenten gedebatteerd over het vluchtelingenvraagstuk naar aanleiding van verschillende moties. Dit heeft geleid tot een toezegging van het college om een consultatie (met burgers en maatschappelijk veld) over de vluchtelingenopvang te faciliteren. Gelet op de huidige en nog te verwachten toestroom van vluchtelingen naar Europa en daarmee ook naar Nederland, moet geconstateerd worden dal gemeenten 'sowieso' geconfronteerd worden met de opvang van vluchtelingen en de huisvesting van statushouders. Het kabinet kan gemeenten, via het COA. een aanwijzing gaan geven om extra opvang te faciliteren. De gemeenteraad (en het college) wil(len) hierop graag, ook beleidsmatig gezien, goed voorbereid zijn. De huidige vluchtelingenstroom stelt veel gemeenten voor vraagstukken a's; "Hoe gaan we hier mee om? Wat kan onze gemeente bijdragen en/of waarin moeten we bijdragen? Wat betekent dít vervolgens voor onze gemeente en vooral ook voor onze inwoners?" Vragen waar niet zomaar antwoord op te geven is en waar geen panklare aanpak voor ligt. Het is wel een vraagstuk met een bijzonder grote maatschappelijke impact. Gevolgen voorde lange termijn op het gebied van wonen, werken, onderwijs, gezondheidszorg en omgeving dienen beantwoord te worden voor zowel de burgers als voor de vluchtelingen en de gemeente.
2.
Beleidsmatige opzet en aanpak
Het onderwerp is erg ingewikkeld en politiek gezien zijn ertussen de verschillende fracties ook verschillen van inzicht in 'wat wet en 'wat niet. Echter realiteit is ook, dat de gemeente hoe dan ook geconfronteerd wordt met de gevolgen van de toenemende vluchtelingenstroom Het is een vraagstuk waar niet alleen onze gemeenteraad mee worstelt, ook het college van burgemeester en wethouders. Nadrukkelijk is behoefte dat er richting geven wordt aan de 'wat-vraag' Een opdracht waaraan gewerkt moet worden. Een opdracht die het college en de gemeenteraad moeten helpen om: het beleid te bepalen om bij te dragen aan het vraagstuk van de vluchtelingenproblematiek en, «
te komen tot een consultatie van burgers en maatschappelijk veld over de keuze die het gemeentebestuur alles afwegend gaat maken
3.
Aandachtspunten in de opdracht
Het maken van een concrete opdracht aan het college waarover vanuit de fracties consensus bestaat is niet eenvoudig. Het vraagstuk van vluchtelingen is erg ingewikkeld en ook politiek gezien complex en gevoelig. In de opdrachtformulering moet dit tot uiting komen in een zo groot mogelijke gemene deler van de verschillende belangen in één concrete opCrachtformulering. Centraal staat daarbij de vraag; "doen we wat wettelijk wordt opgelegd of kunnen en willen we
meerdoenT
De gemeente staat overigens niet alleen voor het opvangen van de vluchtelingen. Er zijn belangrijke partners die erbij betrokken zijn/worden, bijvoorbeeld m.b.t. huisvesting en maatschappelijke ondersteuning, Het is vanzelfsprekend deze experts te betrekken bij de beleidsvorming en de haalbaarheid daarvan met name wat betreft de eventuele uitvoering. Ook dit moet in de opdrachtverlening tot uiting komen. De gemeenteraad heeft aangegeven ook de burgers en het maatschappelijk veld te betrekken in het proces. Ervaring leert dat het betrekken van burgers en maatschappelijk veld ook emoties met zich mee kan brengen. Daarbij ging het echter vooral over (zeer) grootschalige opvang. Uitgezocht moet worden op welke wijze burgers en maatschappelijke organisaties reactie kunnen geven op de wijze waarop de gemeente Bergen op Zoom invulling denkt te gaan als bijdrage in het vraagstuk van de vluchtelingenopvang.
In dialoog over het vraagstuk van de opvang van vluchtelingen; opdrachtomschrijving aan college d.d. 11 januari 2016
2
4.
Opdrachtomschrijving
Vanuit het vorengaande wordt het college gevraagd om in het kader van de vluchtelingen op zo kort mogelijke termijn de volgende opdracht uit te werken en de raad over de (proces)voortgang te informeren: a.
Beleg een (besloten) expertmeeting voor college en raad met o.a. Stadlander. eventuele andere verhuurders van (bewoonbaar te maken ) vastgoed, maatschappelijke ondersteuning, kerken, COA, e.d. over de (beleidsmatige) uitgangspunten en mogelijkheden alsmede over de mogelijk te verwachten knelpunten die voorzien worden. Daarbij moet worden nagegaan in hoeverre provincie en rijksoverheid (lees het COA) ondersteuning kan en wil geven aan de aanpak zoals de gemeente díe wil gaan uitvoeren. Denk in dit kader bijvoorbeeld of tijdelijke noodopvang voor aan de gemeente toegewezen statushouders al dan niet gefaciliteerd wordt binnen de recent gemaakte afspraken tussen rijk, provincie en VNG. Aandachtspunten: -
Bekijk of bijvoorbeeld tijdelijke huisvesting te combineren valt met andere huisvestingswensen, zoals de wens om (startende) woningzoekenden tc huisvesten;
-
Mogelijkheden voor (versnelde tijdelijke) huisvesting statushouders en maatschappelijke begeleiding; Hoe kan omgegaan worden en invulling gegeven worden als er een vraag komt vanuit het ríjk voor extra (tijdelijke) opvang.
Resultaat zou moeten zijn dat er voldoende beeld is om tot een politieke consensus te komen tot over een uitvoerbare en breed politiek haalbare oplossing, die met burgers en maatschappelijke organisaties besproken kan worden en dat de gemeente (gefundeerd) antwoord kan geven als er vragen voor (extra) opvang komt of huisvesting voor meer statushouders van bijvoorbeeld het COA. b.
Stel als gemeente Bergen op Zoom, mede naar aanleiding van de expertmeeting, een concreet eigen te realiseren plan op, waarbij tenminste het huisvesten van statushouders de basis is. Daarbij dient tevens aangegeven te worden wat er extra gedaan kan worden bovenop het huisvesten van het aantal wettelijk toegewezen statushouders Bijvoorbeeld: 'De toegewezen statushouders aan Bergen op Zoom (de nieuwe inwoners) per direct naar Bergen op Zoom te halen en deze desnoods in tijdelijke noodopvang onder te brengen' Daarmee ontstaat dan sneller ruimte in de AZC's. Huisvesting van (en bij voorkeur eventuele tijdelijk noodopvang voor) aan de gemeente Bergen op Zoom toegewezen statushouders, dient kleinschalig te zijn en verspreid binnen de gemeente. Aandacntspunt: Hoe reageer je als gemeente, als er toch een (andersoortige) aanvraag wordt gedaan Resultaat zou moeten zijn een te realiseren plan dat besproken kan worden met burgers I instellingen.
c.
Kom met een voorstel wanneer en op welke wijze de gemeenteraad en het college de consultatie I het gesprek wenst aan te gaan met burgers en maatschappelijk veld. Als er een bijeenkomst op locatie is, dienen mensen die aanwezig willen zijn zich voorafgaande aan de bijeenkomst aan te melden en dienen zij zich ook te legitimeren. Aandachtspunt -
Onderzoek ook de mogelijkheid om burgers ook via een digitale enquête te laten reageren (niet anoniem):
-
Maak goed duidelijk wat het doel is van de bijeenkomst en waar we wel en waar niet over gesproken wordt.
Tot slot: Stel, eventueel in samenspraak met provincie, VNG en rijk, een passend communicatieplan op. Zorg voor ėėn bestuurlijke woordvoerder.
i;
' haloog over íet vr ìaqsM van Je opvang /an vlucntelíngen opdrachtomschrijving aan college d.d 11 anuari 2016 3
ACHTERGRONDINFORMATIE Met betrekking tot het vraagstuk 'opvang vluchtelingen'
f
FEITEN, CIJFERS EN BEGRIPPEN
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
i:griffìeMuchtenlingen
1
Inleiding
Achtergrond Gelei op de huidige en nog te verwachten toestroom van vluchtelingen naar Europa en daarmee ook naar Nederland, moet geconstateerd worden dat gemeenten 'linksom of rechtsom' geconfronteerd worden met de opvang van vluchtelingen. De vluchtelingenstroom stelt veel gemeenten voor vraagstukken als: hoe gaan we hier mee om? Wat kan onze gemeente bijdragen en/of waarin moeten we bijdragen? Wat betekent dit vervolgens voor onze gemeente en vooral ook voor onze inwoners? Vragen waar niet zomaar antwoord op te geven is en waar geen panklare aanpak voe r ligt. Het is wel een vraagstuk met een bijzonder grote maatschappelijke impact Gevolgen voor de lange termijn op het gebied van wonen, werken, onderwijs, gezondheidszorg en omgeving dienen beantwoord te worden voer zowel de burgers als voor de vluchtelingen. Feiten en cijfers Het vraagstuk van de vluchtelingen wordt niet alleen gevoerd vanuit de actuele stroom vluchtelingen maar zal ook steeds meer gevoed worden vanuit kille cijfers. Over vee! van de cijfers zijn en worden interpretaties en nuancenngen te maken, die weer bijdragen en de discussies voeden. Ook is er vaak spraakverwarring omdat begrippen niet altijd duidelijk zijn. Kortom het is belangrijk dat er een fact finding uitgevoerd wordt met concrete feiten, cijfers en begrippen voordat een dialoog gehouden wordt. Daarom is een uitgebreide informatieve bijlage gemaakt. Deze bijlage is zeker niet alles omvattend en zal van tijd tot tijd (zeker wat betreft cijfers) geactualiseerd moeten worden. Als onderdeel van deze informatie is ook (achtergrond)informatie opgenomen over intern te doorlopen procedures en processen. Soms zijn er verwijzingen opgenomen naar andere documenten en websites van betrokken organisaties. Incidenteel wordt verwezen naar of benchtgeving in de media maar dat betreffen dan met name informatieve achtergrond artikelen.
Achtergrondinformatie feilen, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
íųńffie/vluchtenlingen
2
Begrippen
Naamgeving: » Vluchteling Volgens het Vluchtelingenverdrag is een vluchteling iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging. Redenen voor vervolging kunnen zijn: ras. godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of seksuele voorkeur In Nederland beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) over de asielaanvraag en of de asielzoeker erkend wordt als vluchteling. Asielzoeker Iemand die de bescherming van een ander land inroept. Hij vraagt daarmee in dat land asiel aan. Statushouder Verblijfsgerechtigde vreemdeling die ingevolge de Vreemdelingenwet als vluchteling is toegelaten dan wel beschikt over een op grond van een asielaanvraag verieende vergunning of over een voorwaardelijke vergunning tot verblijf. Vergunninghouders Asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben ontvangen
Verschillende vormen van opvang * Vluchtelingen in crisisnoodopvang Vluchtelingen die ons land binnenkomen, moeten zich eerst registreren in een aanmeldcentrum, zoals Ter Apel. De huidige toestroom betekent dat er op dit moment onvoldoende capaciteit om iedereen in een aanmeldcentrum een siaapplek te bieden Daarom worden veel vluchtelingen nu ook ondergebracht bij Th uurs crisisnoodopvang elders in het land. Bergen op Zoom heeft in principe twee locaties aangewezen waar eventueel noodopvang geregeld kan worden. Sporthal De Boulevard en Sporthal Gageldonk. Onlangs is hiervan gebruik gemaakt in sporthal De Boulevard De burgemeester is bevoegd als het gaat om het toestaan van crisisopvang. Onze burgemeester heeft hierover inmiddels afspraken gemaakt hoe hij zal handelen als deze vraag zich (wederom) voordoet (actief informeren van de fractievoorzitters) Vluchtelingen in tijdelijke noodopvang Het betreffen vluchtelingen die een aantal weken tijdelijke noodopvang worden ondergebracht Zij knjgen voorrang bij het herplaatsen in andere opvangvoorzieningen in Nederland. Vluchtelingen die hiervoor in aanmerking komen kunnen al kort in crisisnoodopvang hebben gezeten, maar ze kunnen ook rechtstreeks uit een van de aanmeldcentrum komen. Vluchtelingen in de tijdelijke noodopvang zijn vrij om het terrein op en af te gaan Zij dienen zich uite-aard wel aan de gedragsregels in de openbare ruimte te houden en pnvėterrein van derden te respecteren. Het COA legt hen onze normen en waarden, manieren en gebruiken uit. Deze vluchtelingen knjgen nog geen persoonlijke (wekelijkse) financiële toelage. De mensen die in de tijdelijke noodopvang verblijven, knjgen eten, drinken en verzorgingsartikelen van het COA aangeboden. «
Asielzoekers in een asielzoekerscentrum In een asielzoekerscentrum (AZC) zorgen de bewoners zoveel mogelijk voor zichzelf Ze knjgen begeleiding gericht op de fase waarin zij in de asielprocedure zitten. Dat kan oriëntatie op de Nederlandse samenleving, voorinburgering maar ook de voorbereiding van de terugkeer zijn. De gemiddelde doorlooptijd in het AZC is 1 jaar. AZC worden voor langere periode gebruikt (in de regel meer dan 5 jaar tot 10 jaar).
«
Asielzoekers met een verblijfsvergunning (statushouders) Asielzoekers met een verblijfsvergunning gaan deel uitmaken van de Nederlandse maatschappij^ Gemeenten hebben de wettelijke taak om vergunninghouders te huisvesten en de maatschappelijke begeleiding daarbij te verzorgen. Bergen op Zoom doet dit ook al. De jaarlijkse omvang van het vestigen van statushouders wordt vanuit het rijk aangegeven. De gemeente loopt op dit moment wat achter om de taakstelling dit jaar te kunnen waarmaken.
Achtergrondinlormatie feiten, cijfers en begnppen versie 5 december 2015
pad:
ľgrifíie/vluchtenlingen
Migranten, vreemdelingen en vluchtelingen: begrippen op het terrein van asielen buitenlandse migratie De gebruikte terminologie in de berichtgeving over migranten is niet altijd even duidelijk en consequent Regelmatig verschijnen er berichten over asielzoekers, migranten, vreemdelingen, vluchtelingen en allochtonen Vaak worden deze begrippen door elkaar gebruikt en is niet altijd duidelijk wat de boodschapper bedoelt Onderstaande link verwijst naar een artikel van het CBS waarin (uitgebreid) op deze begrippen wordt ingeqaan wat ze precies betekenen en wat de verschillen tussen deze termen zijn. httpďwww.cte.nl/nl^
Achtergrondinfoniatie feilen, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
iigriffie/vluchtenlingen
4
3
Fact finding als achtergrondinformatie
3.1
Wat is de omvang «
Hoe groot is de vraag en dat afgepeld mondiaal, Europa, Nederland. Welke kaders zijn er vanuit de rijksoverheid m.b.t. huidige toestroom en de huisvestingproblematiek?
«
Welke groepen kunnen worden onderscheiden in de vluchtelingen/asielzoekers die zich melden?
V l u c h t e l i n g e n w e r k Nederland brengt jaarlijks de publicatie 'Vluchtelingen in getallen' uit. De publicatie geeft een actueel overzicht van de belangrijkste cijfers over vluchtelingen en asielzoekers in Nederland, Europa en wereldwijd. Opvallende cijfers uit deze Vluchtelingen in getallen: 60 miljoen mensen op de vlucht Nooit eerder waren er zo veel mensen op de vlucht voor oorlog en geweld: eind 2014 bijna 60 miljoen mensen. 8.3 miljoen meer dan vorig jaar 4 miljoen Syriërs zijn h u n land o n t v l u c h t Ruim 4 miljoen Syriërs zijn hun land ontvlucht, nog eens 7.6 miljoen zijn ontheemd. 90 /» van de Syrische vluchtelingen 0
wordt opgevangen in Turkije. Libanon of Jordanië Drama's op de Middellandse Zee Vanuit Noord-Afrika wagen veel vluchtelingen uit Syrië. Eritrea en Afghanistan de levensgevaarlijke oversteek naar Europa. 137 000 mensen ín de eerste helft van dit jaar. Bijna 2.000 mensen overleven de overtocht niet. Veel Eritreeërs in korte tijd In 2014 is er in april en mei een kortstondige piek van Eritrese vluchtelingen die asiel aanvragen in Nederland. Ook in mei en juni van dit jaar zijn er opvallend veel Eritrese asielzoekers: 1.076 en 1.248 personen. Veel Kosovaren vragen asiel in EU in eerste maanden 2015 In de eerste drie maanden van 2015 ontvluchten bijna 50.00 Kosovaren de armoede en werkloosheid in hun land. Dat is een kwart van het totaal aantal asielaanvragen in die periode. Cijfers zijn mensen! Bedenk bij de cijfers in deze publicatie dat elk getal gaat over een persoon, elk met zijn eigen verhaal: vluchtelingen in getallen. nHp ;zwww.vluchtel^ :
Voor deze publicatie geldt de disclaimer van űe website van Vluchtelingenwerk Nederland (www.viucrneiingenwerk.nl). De cijfers zijn voor de website verwerkt tot drie interactieve infographics: Nederland. Europa, wereldwijd Vragen en opmerkingen over deze publicatie kunnen worden gemaild naar ciocumeniatie(a)viucmeiinqenwerk,ni Bron vluchtelingenwerkNederland (2 september 2015)
Bezetting centrale opvang naar leeftijdsgroep op 30 november 2015 (bronCOA) Vrouwelijk
Totaal
Leeftijdsgroep
Mannelijk
0Vm3jaar
1.434
1.267
2.701
4 Urn 11 jaar
2.730
2.249
4.979
12Vm 17 jaar
4.298
1.700
5.998
18 Vm 29 jaar
12.784
5.005
17.789
30Vm 39 jaar
7.086
2.733
9.819
40Vm49jaar
3.317
1.305
4.622
50Um59jaar
1.194
618
1.810
60 jaar en ouder
450
368
818
Totaal
33.293
15.243
48.536
Bezetting vergunninghouders
in de centrale opvang
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
16.027
pad:
İ:grİffíeMuchtenlİngen
3.2
Uit welke landen komen de vluchtelingen?
Onderstaande infographic is gepubliceerc in het themanummer 'de vlucht naar voren' van Vriį Nederland o d basis van informatie van UNHCR. ' H
OE CIJFERS
VLUCHTELINGEN STROOM
De twee grootste g r o e p e n asielzoekers k o m e n o p dit m o m e n t uit Syrië e n Eritrea. In d e z e l a n d e n w o r d e n d e m e n s e n r e c h t e n ernstig bedreigd B u r g e r o o r l o g Syrië In Syrië is een burgeroorlog gaande Het leger van president Assad, de terroristische groepering Islamitische Staat (IS) en het verzet vechten tegen elkaar Veel Syriërs zijn hun leven niet zeker. Ze lopen gevaar te worden gedood of gewond te gedood''
b
0
m
b
a
r
d
e
m
e
n
,
e
n
e
n
9
e v e c h t e n
l
" * s e n de strijdgroepen. Of ze kunnen door de strijdgroepen worden opgepakt en
Dictatuur Eritrea In Eritrea is een militaire dictatuur aan de macht die de rechten van de mens ernstig schendt De inwoners van Eritrea kunnen met in vrijheid leven en moeten voortdurend vrezen voor hun leven. Kritiek op de regering is met toegestaan En omdat er geen rechtsstaat is beschermen politie en rechters de burgers onvoldoende. Ook kan de militaire dienstplicht eindeloos worden verlengd Dit is daardoor een belangrijk motief om het land te ontvluchten Bron: rijksoverheid.nl
Top 5 nationaliteiten
bezetting
centrale
Syríė
23.401
48X
Eritrea
4.724
W/o
Irak
3.485
79S
Ethiopië
3.417
796
Afghanistan
2.425
5»
Overig
11.084
23"Á
Totaal
48.536
WOVo
opvang
op 30 november
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
2015 (bron: COA)
ľgriffie/vluchtenlingen
Top 5 nationaliteiten bezetting alleenstaande minderjarige vreemdelingen op 30 november 2015 {bron COA) Syr/é
1.487
41 Vo
Ertrea
1.397
39*
Afghanistan 345
3.3
1Q"A
Irak
91
Iran
38
m
Oveng
238
7X
Totaal
3.596
lOO'/o
Over de vluchtelingen/asielaanvragers «
Wie betreffen het (bijv. gezinnen, alleenstaanden die later herenigd willen worden, economische vluchtelingen etc.)?
-
Wat is te zeggen over achtergrond/religie/opleidingsniveau (gemiddeld) van de vluchtelingen/asielzoekers?
«
Kan aangegeven worden of asielzoekers/vluchtelingen eerder strafbare feiten hebben gepleegd in het land van herkomst?
De achtergrond van de asielzoekers is een weerspiegeling van het land waar ze vandaag komen. Zo zijn er mannen en vrouwen die in het land van herkomst werkzaam waren als leraar, timmerman, ICT-er, installateur, arts of kunstenaar Ook zal een deel van de asielzoekers in het land van herkomst vanwege een beperkte opleiding of om andere redenen (bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid, slechte economische situatie) werkloos zijn geweest. Tot slot zijn er ook veel kinderen die met hun vader en moeder, en in een enkel geval alleen, naar Nederland komen Uit cijfers blijkt dat 15 tot 20 Vo van de bewoners in de opvang leerplichtige kinderen zijn. De verhouding tussen gezinnen en alleenstaanden is gemiddeld 50-50. De alleenstaanden zijn merendeels mannen De belangrijkste nationaliteiten zijn momenteel Synërs en Entreërs. De meesten van hen zijn moslim, maar er zitten ook christenen en mensen die een ander of geen geloof aanhangen tussen Precieze percentages zijn niet bekend omdat de Nederlandse overheid dit niet registreert. Het aantal asielzoekers dat enkel om economische redenen naar Nederland is gekomen, is in Nederland relatief laag. Dat is ook de reden waarom circa 70 7o van de asielzoekers uiteindelijk van de IND te horen krijgen dat ze voorlopig o
mogen blijven. De Nederlandse inlichtingen- en vei igheidsdiensten en de Nationale Politie zijn voortdurend alert op signalen over mogelijke jihadisten in de vluchtelingenstroom. Ook is er speciale aandacht voor signalen dat veemdelingen misschien radicaliseren of geronseld worden voorde jihad. De Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Centraal orgaan Opvang asielzoekers (COA) en Dienst Terugkeer í Vertrek zullen signalen die hier op wijzen, doorgeven aan de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Op basis van de nu beschikbare informatie is. ondanks een enkel zorgelijk signaal dat jihadistische groepen de intentie zouden hebben om gebruik te maken van de vluchtelingenstroom met het oogmerk aanslagen te plegen, niet gebleken dat jihadisten bewust met terroristische motieven via de vluchtelingenstroom naar Europa worden gestuurd. (Bron. rijksoverheid.nl)
Opleidingsniveau asielzoekers Het opleidingsniveau van de nieuwe asielzoekers iş - 28 zo LBO 0
- 36 *ĥ MBO
- 36"}*) HBO (bron: via Brabant Advies}
Achtergrondinfomatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
Lgriffìe/VtUChtenlingen
3.4
Registratie en voorzieningen «
Hoe vindt registratie plaats van de vluchtelingen/asielzoekers en hoe lang is de doorlooptijd van de procedure van asielaanvrage naar beslissing (minimum en maximum tijd)?
Door de hoge instroom verloopt de asielprocedure op onderdelen anders dan gewoonlijk. Hieronder is de huidige situat e samengevat in een infographic. Daaronder volgt een korte toelichting.
Asielzoeker komt Nederland binnen
Reguliere opvang in asielzoekerscentrum
Noodopvang
Crisisnoodopvang
K7
(
ft
I
I tt
d* . -.«- ;.. v ,-1 . .
Upoortttíinfantum
CvţmMtfe op
Verzoek ingewilligd Verzoek afgewezen
J
Huisvesting in gemeente
brvtMniMC ran unf«* rtodf m
Asielzoekers komen - mogelijk via andere locaties - in Ter Apel. Hier worden ze geregistreerd (dit is nog met geïdentificeerd) en vervolgens ondergebracht in een gemeentelijke cris snoodopvanglocatie of in eėn var de noodopvanglocaties van het COA. Het komt voor dat personen op mee-dere locaties in cnsisnoodopvang terecht komen, voordat identificatie plaatsvindt. Deze identificatie door de politie vindt normaliter plaats in Ter Apel of op fdere andere plekken. Daarna vindt de TBC-screening plaats. I Op enig moment brengt het COA de asielzoeker onder in een pre-procesopvanglocatie(prepol) Hij of zij verblijft hier in afwachting van de Rust en Voorbereidingstermijn (RVT) en de Algemene Asielprocedure (AA) Wanneer bekend is wanneer de RVT en AA starten wordt betrokkene een dag voor aanvang van de RVT naar een procesopvanqlocatie' (pol) doorgeplaatst. SaSrP»" * Door de zeer hoge instroom zijn er wachttijden van bijna een half jaar ontstaan tussen de aanvraag van de i:
asielvergunning en de start van de algemene asielprocedure. Eenmaal gestart wordt in de algemene asielprocedure in de meeste gevallen binnen acht dagen over de aanvraag beslist. Waar nodig geeft de IND voorlichting op locatie over de procedures en wachttijden om de verwachtingen bij asielzoekers af te stemmen op de realiteit Een asielzoeker die een vergunning tot verblijf heeft gekregen verblijft in een AZC in afwachting van huisvesting in een gemeente. Ook het proces van huisvesten van statushouders is vanwege de hoge instroom geïntensiveerd fzfe bijlage 1 van de handreiking). fĘ^' ĩ ţ s ^ S^miW . Ķ
Nadat asielzoekers een (tijdelijke) verblijfsvergunning hebben gekregen (waarna we hen aanduiden met de term vergunninghouder) begint de integratie en de toeleiding naar school en/of werk. Eerst nog binnen de muren van het AZC
Op het moment dat een vergunninghouder een woning krijgt toegewezen en vanuit het AZC verhuist naar een
gemeente treden verschillende gemeentelijke processen in werking (zie een verdere uitwerking van deze processen bijlage 1 van de handreiking). Ook de terugkeer van asielzoekers loopt door. Dit is een taak voor de IND en de Dienst Terugkeer en Vertrek van het ministerie van VSJ. (bron handreiking verhoogde asieiinstroom t b.v. lokaal bestuur en betrokken partners)
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad
ľgrifíie/vtuchtenlingen
:
Waar liggen verantwoordelijkheden (op hoofdlijnen)? Burgemeeste'
De burgemeester is de verantwoordelijke bestuurder voor de handhaving van de openbare orde en de hulpverlenende taak van de politie. De burgemeester heeft in dat kader het gezag over de politie (artikel 172. eerste lid. Gemeenteweten artikel 11 Politiewet 2012). De burgemeester is verantwoordelijk voor de tolerantiegrenzen met betrekking tot de openbare orde. Hij of zij stelt deze vast in afstemming met de officier van justitie
Gemeente
De gemeente verzorgt op verzoek van het COA de crisisnoodopvang. maar ook de huisvesting van statushouders. Het gemeentebestuur heeft een belangrijke rol in de communicatie over opvang. Dit in nauwe samenwerking met het COA en andere partners. De gemeente heeft tevens een rol in zowel de maatschappelijke begeleiding als arbeidsmarkt -toeleiding van vergunninghouders.
(Hoofd-)officier
De (hoofd-)officier van justitie is verantwoordelijk voor de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde; het
van Justitie
opsporen en vervolgen van strafbare feiten. Het openbaar ministerie stelt in dat kader de strafrechtelijke tolerantiegrenzen vast in afstemming met het lokaal bestuur.
Politie
De politie handhaaft de openbare orde en de rechtsorde onder gezag van de burgemeester en de officier van justitie. Ook is de politie belast met de handhaving van de Vreemdelingenwet. Dit geschiedt onder gezag van de staatssecretaris. De Nationale Politie heeft momenteel voor de eigen, landelijke coördinatie een Nationale Staf Grootschalig Bijzonder Optreden Asielstromen en Mensenhandel (NSGBO) ingencht. Hierin komen alle eenheid overstijgende vraagstukken samen en wordt ervaring en expertise gebundeld. Het NSGBO is coördinerend (niet sturend) en ondersteunt de eenheden en. via de eenheden, het lokaal bevoegd gezag. De gezagsrelatie blijft onveranderd.
COA
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is verantwoordelijk voor de opvang, begeleiding en uitstroom (uit de opvang) van asielzoekers in Nederland. In opvanglocaťes is het COA verantwoordelijk voor de leefbaarheid en veiligheid, het schakelt daarvoor ook andere organisaties in. zoals Vluchtelingenwerk Nederland, particuliere, etc.
Staatssecretaris
De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie is politiek-bestuurlijk verantwoordelijk voor de opvang van
van Veiligheid
asielzoekers en de behandeling van aanvragen tot verblijf in Nederland. Ook is de staatssecretaris bevoegd
en Justitie
gezag over de politie en de Koninklijke Marechaussee in het kader van de Vreemdelingenwet Ce Nationale Politie heeft reguliere taken in de vreemdelingenketen, zoals oe registratie en identificatie van vreemdelingen en de inbewaringstelling voor het uitzetproces. Namens de staatssecretaris van V&J is de Directeur-generaal Vreemdelingenzaken gemandateerd gezagdrager
IND
De Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) ts verantwoordelijk voor het uitvoeren van het toelatingsbeleid in Nederland. De IND beoordeelt en toetst alle aanvragen van vreemdelingen die in Nederland willen verblijven of Nederlander willen worden. De IND werkt nauw samen met het COA en de DT&V.
KMAR
De Koninklijke Marechaussee voert het mobiel toezicht veiligheid (MTV) uit in de binnengrensregio Dit zijn steekproefsgewijze controles op illegale immigratie en mensensmokkel. Het MTV is geïntensiveerd vanwege de hoge asielinstroom. De KMAR heeft daarnaast nog andere taken in de vreemdelingenketen, zoals grensbewaking aan het Nederlandse deel van de EU-buitengrens (lucht- en zeehavens),ondersteuning van de asielprocedure met documentenonderzoek, en indien nodig het begeleiden van illegale vreemdelingen bij hun gedwongen terugkeer
Beveiliging
Het COA maakt voor de veiligheid op een opvanglocatie gebruik van particuliere beveiliging. Beveiliging in de crisisnoodopvang gebeurt in opdracht van de gemeente.
Veiligheidsregio
De veiligheidsregio kan met haar crisisstructuur en organisatie een rol spelen in het organiseren en in goede banen leiden van de opvang. Hierbij kunnen de voorbereidingen in het kader van Bevolkingszorg vanuit de crisisbeheersing worden benut
GGD
De GGD'en voeren in opdracht van de gemeente of het COA de publieke gezondheidszorg uit voor asielzoekers m de opvanglocaties. Het betreft onder meer de Jeugdgezondheidszorg, tbc-screening. tbc-preventie en tbcbestrijding. infectieziektepreventie- en bestrijding en gezondheidsbevordering.
Ibron handreiking verhoogde asielinstroom f.b.v lokaal bestuur en betrokken partners)
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begnppen versie 5 december 2015
pad I
ľgriffie/vluchtenlingen
-
Wat zijn de voorzieningen voor asielzoekers/vluchtelingen in natura en geld' gedurende het proces van besluitvorming op de aanvraag tot statushouder? Een asielzoeker krijgt bij aankomst onderdak, maaltijden en zaken zoals zeep, toiletartikelen en wasmiddel Tijdens de asielprocedure ontvangt een asielzoeker maximaal î 58 per week voor eten, kleding en andere uitgaven. Het zakgeld is C 12.95 per week. Het eetgeld is afhankelijk van leeftijd en de gezinssamenstelling. Een asielzoeker krijgt minimaal C 39 er maximaal î 58 per week. Ook kan een asielzoeker een eenmalige vergoedingen krijgen. Bijvoorbeeld voor: keukenspullen om zelf te kunnen koken; «
reiskosten voor de asielprocedure, bezoek aan mediscne zorg, onderwijs; uitvoeren van (vrijwillige) werkzaamheden: maximaal C 14 per week; schoolkosten van leerplichtige kinderen: zo'n í 35 per schooljaar.
Het COA zorgt voor de vergoedingen. Die staan in de Regeling Verstrekkingen Asielzoekers (RVA). Bron:
3.5
rijksoverheid.nl
Aanvullende achtergrondinformatie * «
Hoe zit het internationale en nationale speelveld en de bevoegdheden in elkaar? Wat gebeurd in de regio waar de vluchtelingen vandaan komen?
Hierover is in diverse media de nocige informatie te vinden Dergelijke informatie vaak vanuit een specifieke context beschreven. Belangrijk is dat te beseffen als de informatie gebruikt/gedeeld wordt In deze paragraaf is een aantal links opgenomen naar week- en dagbladen met (achtergrond)informatie. het COA, Vluchtelingenwerk Nederland, alsmede naar de internationale VN-vluchtenlinqenorqanisatie UNr-CR http;Zŕvmv.vluchtelinqenwerk.ni;wat^ https://www.coa.nl/ httpsr'/www.opnieuwthuis nl/ httpr/A^w.unhCT.nl/over-unhcr/wat-doen-we.hrrnl hKDs.Vwww.vn.nl/weekblad/de-vn-vlucrilellnaensDecial/ hţţŗj /ŵww.nrc.nl/nieüws/2015/09 14/dit-is-wat-ie moet-weten-on de-vluchlei ngencrisis-te-begnipei http:M»ww.nrcnlZhande^
Achiergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad
i:griffie,'vluchtenlingen
4
Rol van de provincie en gemeenten Het provinciebestuur voelt een maatschappelijke verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren in het actuele vraagstuk, binnen de kaders van het regeringsbeleid Op 18 september 2015 namen Provinciale Staten de motie 'Brabant neemt haar verantwoordelijkheid' aan. Daarin vragen zij aan Gedeputeerde Staten om als gastvrije provincie bÿ te dragen in de opvang en huisvesting van asielzoekers. Daarnaast heeft de provincie een formele taak bij de huisvesting van vergunninghouders Asielzoekers met een verblijfsvergunning moeten geschikte woonruimte krijgen. De gemeenten in Nederland zijn wettelijk verplicht hiervoor te zorgen en krijgen door het Rijk een taakstelling asielzoekers opgelegd voor het aantal te huisvesten vergunninghouders. Op basis daarvan koppelt het COA de vergunninghouder aan een gemeente en de gemeente zoekt vervolgens passende woonruimte. De provincie ziet erop toe dat dit daadwerkelijk gebeurt. De provincie is dus verantwoordelijk voor het interbestuurlijk toezicht op de 66 gemeenten iíi Noord-Brabant. Platform Opvang Vluch t elingen In het Platform Opvang Vluchtelingen werken de gemeenten, de veiligheidsregio's, het COA en de provincie Noord-Brabant samen. Het Platform is onlangs ingesteld op instigatie van de commissaris van de Koning, Wim van de Donk. De verwachting is dat in Nederland dit jaar (2015) ca. 60.000 asielzoekers extra moeten worden opgevangen, naast de mensen die al vergunninghouder zijn. Op basis van de landelijke cijfers wordt door de provincie ervan uitgegaan dat in 2015 in Brabant 10.000 extra asielzoekers opgevangen moeten worden. Zoals het er nu naar uitziet zal dit aantal ook voor 2016 gelden. Momenteel kent Brabant 10 opvanglocaties (Breda, Gilze Rijen, Budel Cranendonk, Budel Dorpsplein. Eindhoven, Rosmalen, Overìoon, Grave, Oisterwijk, Tilburg) Bron: rapportage
AA
BrobantAdvīes,
november
2015.
Deze uitgebreide
rapportage
is separaat
beschikbaar
De mening van Brabanders Het PON heeft in oktober 2015 onder 1200 Brabanders een enquête uitgezet waarin wordt gevraagd naar hun mening over het vluchtelingenvraagstuk. De resultaten daarvan zijn onderstaand opgenomen.
ū m m
28"o
144-/0
•vm íĩak rm
I
V
.--.
2«
4 "
: r ;
* .
Bron Result at en PON (provinciaal opbouworgaan NoordBrabantj Actitergrondintomatie leiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad: iigriffie/vlucht enlingen
11
4,2
Te verwachten aantallen voor opvang '
Wat is de verwachting, welke scenario's worden vanuit het rijk daarbij gehanteerd?
Op 27 november jl. hebben het kabinet en de VNG een Onderhandelaarsakkoord Verhoogde Asielinstroom gesloten. De uitvoerng van de afspraken zijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Daarom start er een intensieve en blijvende samenwerking tussen rijk, gemeenten en provincies op landelijk en regionaal niveau. Voor de korte termijn ligt de nadruk op uitbreiding van de (nood)opvangcapaciteit). In het kader van een sluitende aanpak worden de huisvestingsmogelijkheden van vergunninghouders uitgebreid en worden er prestatieafspraken gemaakt. Verder geldt: blijven is meedoen, oftewel een intensivenng van de maatschappelijke begeleiding met aandacht voor participatie en werktoeleiding. De afspraken, waarover op 18 december nog ledenraadpleging plaatsvindt, is hieronder opgenomen.
Inhoud onderhandelaarsakkoord RIJK VNG | «
Sluitende ketenafspraken Regionale regietafels Aan de regionale regietafels wordt binnen de regio gesproken over de gestelde opgaven, waarbij regionale verevening van de opgaven tot de mogelijkheid behoort; -
De regionale regietafels zijn binnen twee weken na ondertekening van het akkoord operationeel;
-
Commissarissen van de Koning zijn als Rijksheer gevraagd een rol te spelen in de organisatie van de regionale regietafels
IND veilige landen procedures Er is een lijst opgesteld met veilige landen; -
Er komt een snellere procedure om terugkeer te bespoedigen voor asielzoekers afkomstig uit landen die op deze lijst voorkomen.
Crisisopvang Uitfasering crisisnoodopvang voor het eind van 2015 Met terugwerkende kracht wordt het normbedrag voor de crisisopvang verhoogd naar 6100 Afrekening vindt plaats via COA naar gemeenten Noodscenario Voor 1 januari wordt door gemeenten en COA een noodscenario ontwikkeld bij onvoorziene hoge instroom van vluchtelingen Noodopvang Uitbreiding noodopvanglocaties -
Mix van groot- en kleinschalige opvanglocaties moge
Gemeentelijk versnellingsarrangement (GVA) De GZZA- regeling wordt per 31 december 2015 beëindigd Per 1 januari 2016 start een gelijksoortige regeling: het gemeentelijk versnellingsarrangement. Maximale termijn bedraagt 24 maanden gerekend vanaf vergunningverlening. -
De regeling is toegankelijk voor 10.000 statushouders Tijdelijke huisvesting telt mee in de taakstelling gemeenten
-
Per vergunninghouder É50 per volwassene en per kind 625 aan huisvestingsvergoeding |
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
i:gńffieZv!uchtenlingen
Inhoud onderhandelaarsakkoord RiJK VNG (vervolg) Huisvesting Er worden 3500 woningen gebouwd voor in totaal 14 000 vergunninghouders. De woningbouwcorporaties committeren zich aan de gemaakte afspraken De huisvestingsvoorziening wordt zodanig gerealiseerd dat in de bijstand de kostendelersnorm wordt toegepast, (minimaal 4 vergunninghouders) Huisvestingsvoorziening staat ook open voor niet-vergunninghouders Hiervoor wordt geen subsidie verstrekt De urgentieverklaring wordt geregeld buiten dit akkoord "
Interbestuurlijk toezicht Provincies kunnen gebruik maken van het IBT (generiek instrumentarium) als gemeenten hun taakstelling niet halen Rijk en gemeenten maken samen een regeling die bijdraagt aan het behalen van de taakstelling, die ook systeemprikkels introduceert Taal en maatschappelijke begeleiding Extra investering in de maa:schappelijke begeleiding van statushouder Er komt per statushouder 62370 beschikbaar Het participatie-verklaringstraject is onderdeel van de maatschappelijke begeleiding Maatschappelijke begeleiding begint vanaf het moment van p aatsing in het GVA Werktoeleiding (inclusief bijstand) Gemeenten worden mter-temporeel tegemoet gekomen in (voorfinanciering van kosten in de Participatiewet Hiervoor wo dt C50 min. beschikbaar gesteld Verdeling van dit budget zal plaatsvinden r
op basis van een hierop toegesneden verdeelmodel Financiële gevolgen als gevolg van de verhoogde instroom bespreken m het BOFV ten behoeve van de voorjaarsnota -
Voor de middellange termijn onderzoek naar het effect op het acres als gevolg van de verhoogde instroom
Alleenstaande Minderjarigen Vluchtelingen (AVM) Rijk zet in op nieuwe opvangmodel AMV'ers waarin kleinschaligheid voorop staat. Het Rijk spant zich in om te voorkomen dat AMV'ers in de crisis(nood)opvang komen en zo min mogelijk worden verplaatst. Per 1 januari 2016 tellen AMV'ers met een status mee voor de huisvestingstaakstelling. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor passende vervolghuisvesting wanneer de 18 jaar wordt bereikt Lange Termijn Het effect op het accres door de verhoogde instroom wordt bezien in de werkgroep normeringssystematiek. Verder zal op de middellange termijn worden gekeken naar. Werk en integratie; onderwijs; gezondheid en zorg waaronder WMO 2015 en jeugdhulp en JGZ en traumaverwerking
Tot slot Over compensatie van gemeenten vcor bijstandskosten zijn aan de VNG inmiddels vragen gesteld. De meerjarige afspraken hierover zullen worden gemaakt in de Voorjaarsnota 2016 en maken daarom nog Reen deel uit van het huidige akkoord. De inzet van de VNG voor deze meerjarige afspraken is gericht op structurele verhoging van de begroting van het ministerie van SZW met het budgettair beslag dat 1 op 1 voortvloeit uit de instroom van statushouders Daarmee worden de gemeentelijke begrotingen structureel opgehoogd conform artikel 108 Gemeentewet. Kortom, het gaat om volledige compensatie en geen terugbetaling Bij de Voorjaarsnota moet ook structureel worden geregeld dat er budget beschikbaar komt voor de toeleiding naar werk. (bron VNG, brief 30 november 2015)
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begnppen versie 5 december 2015
pad;
iigriffie/vluchtenlingen
13
4.3
Ontwikkelingen (informatie m.b.t. Bergen op Zoom Hoe groot is de voorraad sociale huurwoningen in Bergen op Zoom? Hoeveel inwoners staan geregistreerd in Bergen op Zoom als woningzoekende ? -
De huidige sociale huurvoorraad in Bergen op Zoom bedraagt 9.480 woningen Jaarlijks vinden er zo'n 750 mutaties plaats in de woningvoorraad van Stadlanden Als woningzoekende staan momenteel in de gemeente Bergen op Zoom 2.662 mensen geregistreerd. Er wordt in het werkgebied van Stadlander niet gewerkt met wachtlijsten, maar voor de meeste woningen geldt dat men zich kan inschrijven als woningzoekende en vanaf dat moment actief Kan reageren op het vrijkomende aanbod Met een reëel zoekprofiel, wat inhoudt dat men een niet te sterk begrensde woonwens heeft, heeft men doorgaans ruim binnen 18 maanden een woning. Van invloed op de vnjkomende en beschikbare voorraad zijn de zogenaamde priontaire groepen, woningzoekenden van een bepaalde categorie die, in een of andere vorm voorrang genieten op het vrijkomende aanbod Denk hierbij aan medisch- en sociaal urgenten, verhuisurgenten vanuit herstructurering, urgenten vanuit de Regionaal Kompas regeling en de vergunning- of statushouders. Wat betreft verdnnging geldt dat zcdra een groep voorrang krijgt, in welke vorm ook, er sprake is van verdringing van een ande-e groep. Tot op heden is deze echter beperkt gebleven tot hooguit enkele maanden.
Woningvoorraad De woningvoorraad biedt voldoende huurwoningen voor de doelgroep die afhankelijk is van een sociale huurtoeslag. Er is daarbij wel sprake van 'scheef wonen' waarbij mensen met een relatief hoog inkomen wonen in een, gezien hun inkomen, te goedkope huurwoning. Op dit moment heeft dit beperkte invloed omdat de reguliere woningzoekende een redelijke slaagkans heeft. Het passend toewijzen, waarbij bij de toewijzing van woningen wordt gekeken of de hoogte van het inkomen past bij de huur, zal de slaagkans overigens wel geleidelijk verminderen want ook lagere inkomens hebben dan minder keus. Vanaf 1 januan 2016 wordt de norm passend toewijzen van kracht. Zoals in de woonmarktonderzoeken aangegeven is, is er nog ruimte voor een lichte stijging van de woningvoorraad, maar treedt er op termijn krimp op. Voorzichtigheid met uitbreiding van de woningvoorraad is dus geboden. Stadlander bouwt nog steeds nieuwe woningen, maar is er voornamelijk sprake van sloopen vervangende nieuwbouw waarbij doorgaans wat minder teruggebouwd wordt dan er is gesloopt. Dit vanwege een groter woonoppervlakte, duurzaamheid, normen 0-tredenwoning etc. Als uitbreidíng van de woningvoorraad onvermijdelijk is, dan heeft het de voorkeur, gezien de krimp op de lange termijn, om te gaan voor een tijdelijke uitbreiding van de woningvoorraad voor de korte (ca. 1-5 jaar) of middellanqe termijn (ca. 5-10 jaar). Bron info ambtelijke organisatie als input voor bestuurlijk overleg gemeente Stadlander (1 december 2015)
'
Hoeveel statushouders hebben zich gevestigd in Bergen op Zoom in de laatste 3 jaar, verdeeld naar jaar en op welke locaties in de stad?
*
Wat zijn behoeften in vorm en aantallen die worden voorzien? Aantal g e h u i s v e s t e o f t e huisvesten statushouders per periode periode
1e helft 2012
12
1e helft 2013
17
1e helft 2014
2e helft 2012
12
2e helft 2013
25
2e helft 2014
1e helft 2015
55
Ie helft 2016
79
30
2e helft 2015 Bron info ambtelijke organisatie gemeente Bergen op Zoom
Wat betreft de 2 helft van 2016 is nog geen aantal bekend. De verwachting is dat dit aantal meer zal zijn dan het aantal in de eerste helft van 2016. se
Achtergrondinfomatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
İ:griffìeMuchtenlingen
Spreiding Stadlander streeft naar spreiding van statushouders over de verschillende wijken, kernen, buurten en complexen van Bergen op Zoom. De ervaring is dat sociaal minder sterke wijken relatief wat meer inplaatsmgen hebben gekregen, simpelweg omdat hier vaker en meer goedkopere huurwoningen vrijkomen.
i
Welke plichten hebben we als gemeente/regio en wat doen we nu al als gemeente? Onderstaand een toelichting maatschappelijke begeleiding en huisvesting statushouders Brabantse Wal inclusief de gemeente Tholen
^
m
_
-
I Door de veranderende rol van de overheid en van de inwoners en partners is de transformatie continue in ontwikkeling
De totstandkoming
van een optimale samenwerking
met partners steeds meer gestalte krijgt De uitgangspunten daarbij
„ binnen het Sociaal Domein
is een groeiproces dat in
van het Regiedocument
gezamenlijkheid
Sociaal Domein Brabantse Wal is
handvat.
Gemeenten hebben bh het ondersteunen en begeleiden van statushouders' een regiefunctie en wettelijke plicht zorg te dragen voor de maatschappelijke begeleiding. In de handreiking realisatie huisvesting verblijfsgerechtigden (Rijksoverheid, 2012) staat deze begeleiding als volgt İ omschreven. j "Maatschappelijke
begeleiding is gericht op de integratie van vergunninghouders
\ het welzijn van de vergunninghouder
in de samenleving, waarbij de insteek
zelf dient te zijn. Integratie in de samenleving betekent deelnemen
| een woning, school en huisarts, maar ook buurt- en verenigingsactiviteiten
Het vinden van
zijn wezenlijk om je thuis te gaan voelen in
\ een ander land " \ (bron: Rijksoverheid, 2012. p.37) |
In de handreiking realisatie huisvesting verblijfsgerechtigde vormt het vinden van een woning een wezenlijk onderdeel van integratie in de samenleving. De gemeenten hebben ook hier een wettelijke huisvestinqsplicht. Een plicht die, gezien de grote toestroom van vluchtelingen wereldwijd, een steeds groter beroep doet op de lokale woningvoorraad. Deze ontwikkeling draagt bij aan een grotere druk op de toch al schaarse woningvoorraad en een grote druk op de
i maatschappelijke begeleiding en ondersteuning. Hierover is (bestuurlijk) overleg tussen gemeente en Stadlander Het I zoeken en vinden van alternatieve vormen van huisvesting en het maken van slimme nieuwe verbindingen in samenwerkingsvormen met vertegenwoordigers van betrokken partijen in het kader van maatschappelijke begeleiding en huisvesting van statushouders is noodzakelijk.
:
De gemeenten Bergen op Zoom, Woensdrecht, Steenbergen en Tholen hebben, zoals vele gemeenten, ervoor gekozen de maatschappelijke begeleiding uit te besteden aan een externe organisatie. Om al de statushouders adequaat te huisvesten en te begeleiden zodanig dat ze duurzaam en op eigen kracht kunnen İ deelnemen aan de samenleving is een vernieuwde aanpak noodzakelijk. Naast vernieuwing op het gebied van i maatschappelijke begeleiding lijkt ook alternatieve huisvesting noodzakelijk. i Het is belangrijk om realiseren het huisvesten van statushouders (al dan niet op alternatieve locaties) staat en valt met ļ adequate invulling op het gebied van maatschappelijke begeleiding. Het betreft harde eis die door o.a de \ woningcorporaties wordt gesteld. In april 2014 is het regiedocument "samenwerken
in het sociaal domein" van de gemeente Bergen op Zoom.
Steenbergen en Woensdrecht vastgesteld. De gemeenten Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht hebben ervoor gekozen samen te werken aan het realiseren van een integraal ondersteuningsaanbod binnen het gehele sociaal domein, waarbij er ruimte is voor lokale invulling Vanuit de ambtelijke stuurgroep is voorgesteld om het dossier statushouders gezamenlijk (Brabantse Wal en Tholen) op te pakken. In het bijzonder voor de onderdelen maatschappelijke begeleid ng en huisvesting. Om praktische redenen :
(met name factor tijd) wordt voorgesteld om de uniforme werkwijze per 1/1/2017 te realiseren en voor kalenderjaar 2016
1
in te zetten op een gezamenlijk programma van wensen voor de maatschappelijke begeleiding, met daarbij keuzevrijheid per gemeente voor de organisatie en af te nemen pakket. Afgesproken is om het onderwerp inclusief procesvoorstel opnieuw te agenderen.
\ Inmiddels heeft afstemming binnen de gemeenten Bergen op Zoom, Woensdrecht, Steenbergen en Tholen plaatsgevonden en trekken de gemeente gezamenlijk op. Er is een procesvoorstel Maatschappelijke begele ding en huisvesting statushouders opgesteld m.b.t. het proces, tijdspad en voortgang, (bron- ambtelijke informatie gemeente Bergen op Zoom)
Achtergrondinformatie feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad:
igriffìe/vluchtenlingen
5
Communicatie
Dit moet nog verder worden uitgewerkt aan de hand van wanneer en hoe de dialoog wordt ingestoken. Er is een aantal voorbeelden beschikbaar (o.a. Hardenberg, Den Haag. Bij Rijk, VNG en Provincie staat men klaar om adviezen te geven en zo nodig te ondersteunen). https://vng.nl/producten-diensten/ondersteuning-vraaqafhandelinq/startpaqina-asielzcekers-enverqunninqńouders Belangrijk daarbij is met elkaar vooraf afspraken te maken hoe een brede discussie vanuit het hart, met verstand'ie voeren is, waarbij iedereen met respect hun idee. maar ook hun eventuele zorgen kunnen delen.
Vragen die spelen zijn: Hoe. met wie en wanneer communiceren we? 1
Wat kunnen we aan de samenleving bieden, om de dialoog, met het oog om de toekomst met elkaar op juiste manier te voeren?
In het presidium van 17/11 is een rondje gemaakt mede naar aanleiding van een eerste conceptnotitie met feiten, cijfers en mogelijke denkrichtingen. Daarin kwam naar voren dat:: -
-
Maak een knip in de discussie tussen enerzijds "opvang vluchtelingen/asielzoekers" ^ niet statushouders). Hiervoor méér tijd nemen om het debat aan te gaan. ook afhankelijk van de (toekomstige) noodzaak. En anderzijds de huisvesting van statushouders (wettelijke plicht) en hoe daaraan invulling te geven. Bekijk ook de mogelijkheden voor digitale raadpleging, waarbij mensen zich ook via een (op te halen o f t e downloaden formulier, na inloggen, aan mee kunnen doen) Een bijeenkomst moet goed gereguleerd worden. In principe van te voren aanmelden en het moeten in principe inwoners I belanghebbenden uit de gemeente zijn. Legitimatie verplicht. Ook eventueel deskundigen buiten gemeenten zouden erbij betrekken;
-
Suggestie werd gedaan om eerşţ een bijeenkomst met experts (expertmeeting) te houden. In ieder geval Stadlander, maar ook bijvoorbeeld vluchtelingenwerk, organisaties die maatschappelijke ondersteuning moeten verzorgen, de werkers in het veld, kerken etc. om te bezien welke kaders, adviezen en suggesties Z I Į mee geven;
Nadrukkelijk is aangegeven om met slechts 1 voorstel naar buiten te treden en niet een aantal scenario's voor te leggen. De scenario's zouden wellicht wel n de (besloten) bijeenkomst met experts besproken kunnen worden Overwogen zou moeten worden om de dialoog zonder camera's te laten plaatsvinden.
Achtergrondmfomatíe feiten, cijfers en begrippen versie 5 december 2015
pad: i.griffie.Muchteniingetì
