ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2014 Titel van het project (Kort en krachtige weergave van het onderwerp) Ponds: sources of city health and energy / Stadsvijvers: bronnen van leefbaarheid en energie Phase 1: pond selection and adoption
/ Fase 1: vijverselectie en adoptie.
Korte omschrijving van de onderzoeksopdracht Het schetsen van een perspectief van de bijdragen die een “vijverplein” kan leveren aan een klimaatbewuste stedelijke leefomgeving (kader). Het opstellen van de strategie voor een quickscan van de vijvers in de gemeente Groningen ter beoordeling van hun geschiktheid voor dit project als vijverplein in deze pilot. Het daadwerkelijk selecteren van een vijver met behulp van deze tool en het opstellen van een plan van aanpak op hoofdlijnen voor de komende 3 jaar.
Aanleiding tot de onderzoeksopdracht en de huidige situatie Verbetering van de stedelijke leefomgeving: - aanpak slechte stedelijke waterkwaliteit in de zomerperiode - locale aanpak hitte stress in de stad: een gezonder leefklimaat - verbetering aquatische biodiversiteit en stedelijke recreatie - energie opslag en gebruik in de openbare ruimte Door de opwarming van vijverwater in de zomer en de toevoer van voedingsstoffen wordt de waterkwaliteit van, en de biodiversiteit in het waterlichaam negatief beïnvloed. Dit levert een voor de bewoner een onprettige beleving en soms stank op. Dit project heeft tot doel te onderzoeken of warmte aan de vijver kan worden
onttrokken en lokaal opgeslagen. De temperatuurdaling van het water is namelijk een voorwaarde voor een toename van de biodiversiteit in dat water en verkleining op gezondheidsrisicos (blauw alg, botulisme). Daarnaast is het doel om, via een reactorbenadering (opstellen balansen), de vijver zodanig opnieuw in te richten zodat deze in staat is de eigen waterkwaliteit te handhaven door middel van natuurlijke zelfreiniging. De vijver vormt in feite een ‘plein’ omringt door bebouwing. Door het opstellen van warmtebalansen van het gehele “vijverplein” wordt zicht verkregen op de aanwezige hitte stress. De vraag is, onder andere, in hoeverre stedelijk groen en reflecterende bouwmaterialen kunnen bijdragen aan een koelere leefomgeving in de zomer op zo’n plein. Tevens kunnen meer functies worden toegevoegd (bv recreatie, voedsel, energie, waterzuivering en -berging, kunst, …) om het plein een centrale functionele sociale plek te maken in het stedelijk gebied. De eerste fase betreft het in kaart brengen van de potenties van een dergelijk vijverplein (haalbaarheid), het opstellen van de criteria voor het selecteren van een pilot vijver en het maken van een plan van aanpak voor deze vijver.
Gewenste situatie met betrekking tot het vraagstuk Aan het eind van deze eerste fase: - is er een beeld van potenties van een “vijverplein” in het algemeen - is er een gefundeerde keuze voor een vijver als pilot. - Ligt er een plan van aanpak op hoofdlijnen voor aanleg en beheer voor de komende 3 jaar, waarvan het 1e jaar is uitgewerkt. Activiteiten zijn: - Het verzamelen, bestuderen en categoriseren van informatie op stedelijk, landelijk en internationaal niveau (Europese Best Management practicles: BMPs). - Het opstellen van criteria voor de pilot vijverselectie - Het uitvoeren van een globale berekening energiepotentie (gebruik en productie) - Water(kwaliteits)balans model (van helder naar troebel en weer terug) - Planvorming - Evaluatie en aanbevelingen voor vervolgopdrachten
Geschikt voor studenten van de opleidingen
Civiele Techniek (stedelijke inrichting, infra (bouwmaterialen) Bouwkunde (bouwfysica, bouwmaterialen), Engineering (energie) Life science and technology (chemie, reactorkunde) Afstudeeropdracht, opdracht managementstage of schakelstudent Afstudeeropdracht vanaf februari 2014
De volgende kennis/skills zijn noodzakelijk en/of gewenst Interesse voor water en leefomgeving, Brede blik, interdisciplinair kunnen denken Werken met modellen en deze kunnen kwantificeren met hulp van de begeleider.
BIJ INTERNE OPDRACHTGEVER Lectoraat
Onderzoekslijn
Ruimtelijke transformaties Contactgegevens Contactpersoon: Floris Boogaard/Olof Akkerman Contactgegevens: Contactgegevens: ir.F.C. (Floris) Boogaard
[email protected] Kenniscentrum NoorderRuimte lector ruimtelijke transformaties Zernikeplein 11, 9747 AS Postbus 3037, 9701 DA, Groningen 0651556826
Website:
BIJ EXTERNE OPDRACHTGEVER Contactgegevens
Onderzoekprogramma
Bedrijf: gemeente Groningen Contactpersoon: Dries Jansma Contactgegevens: Website:
Bijlage COMPETENTIENIVEAU AFSTUDEEROPDRACHT BUREAU NOORDERRUIMTE
Aspect Aard van de taak
Aard van de context
Normen voor adequaat handelen Kennis
Eindniveau (specialisatiefase) Complex Ongestructureerd Verbeterd methoden en past normen aan de situatie aan Onbekend Complex Multidisciplinair In de praktijk zelfstandig Toont visie, is innovatief Gebruikt kennis op een toegepast wetenschappelijke manier, draagt bij aan kennisontwikkeling
