___________________________________________________________________________
INHOUD VOORWOORD ...................................................................................................................................................... 3 1
INLEIDING ................................................................................................................................................... 4 1.1 Zakelijke gegevens van de school ............................................................................................................. 4 1.2 Gegevens bestuur ...................................................................................................................................... 4 1.3 Korte geschiedenis van de school ............................................................................................................. 4 1.4 Visie op montessorionderwijs en opvoeding ............................................................................................. 5 Missie ................................................................................................................................................................ 5 Visie op kinderen en leren ............................................................................................................................. 5 Visie op onderwijs en opvoeding .................................................................................................................. 5
1.5 Uitgangspunten van de school .................................................................................................................. 6 2 ANALYSES .......................................................................................................................................................... 7 2.1 Externe analyse ......................................................................................................................................... 7 Meerjarenbeleidsplan STWT ......................................................................................................................... 7 Lokaal beleid .................................................................................................................................................... 8 Beleid Weer samen naar School West ........................................................................................................ 8 Beleid OCW ..................................................................................................................................................... 9
2.2 Interne analyse .......................................................................................................................................... 9 Kenmerken leerling-populatie OMS ............................................................................................................. 9 Evaluatie schoolbeleid.................................................................................................................................. 13 Resultaten periodieke kwaliteitsonderzoeken .......................................................................................... 15 Resultaten leerlingvolgsysteem en Cito eindtoets ................................................................................... 18 Uitstroomgegevens groep 8 ........................................................................................................................ 21 Verwijzing sbo en so ..................................................................................................................................... 21
3
ONDERWIJSKUNDIGE VORMGEVING.............................................................................................. 22 3.1 Onderwijsontwikkelingsbeleid ................................................................................................................ 22 3.2 Onderwijsaanbod .................................................................................................................................... 25 Taalonderwijs ................................................................................................................................................. 25 Rekenonderwijs ............................................................................................................................................. 28 Oriëntatie op jezelf en de wereld en burgerschapsvorming ................................................................... 30 Cultuureducatie ............................................................................................................................................. 31 Bewegingsonderwijs ..................................................................................................................................... 32 ICT ................................................................................................................................................................... 33
3.3 Onderwijsorganisatie en leertijd............................................................................................................. 33 Groeps- en klassenverband ........................................................................................................................ 33 Leertijd ............................................................................................................................................................ 34 Schooltijden.................................................................................................................................................... 34
4
ZORGSTRUCTUUR .................................................................................................................................. 35 4.1 Visie op de zorg ....................................................................................................................................... 35 4.2 Onderwijszorgprofiel .............................................................................................................................. 35 4.3 Toelating en plaatsing leerlingen............................................................................................................ 36 4.4 Leerling-zorg ........................................................................................................................................... 39 4.5 Planmatig handelen ................................................................................................................................ 39 4.6 Leerlingvolgsysteem en ParnasSys ......................................................................................................... 41 4.7 Besprekingen ........................................................................................................................................... 42 4.8 Klassenconsultaties (intern begeleider) .................................................................................................. 43 4.9 Ontwikkelingsperspectief voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ....................................... 44 4.10 Speciale leerhulp ................................................................................................................................... 45 4.11 Schoolloopbaan ..................................................................................................................................... 47 4.12 Bovenschoolse zorg ............................................................................................................................... 50 4.13 Dossiervorming ..................................................................................................................................... 51 4.14 Oudergesprekken................................................................................................................................... 51
5
PERSONEELSBELEID ............................................................................................................................. 52 5.1 Formatiebeleid ........................................................................................................................................ 52 5.2 Functiemix ............................................................................................................................................... 53 5.3 Werving en selectie ................................................................................................................................. 53
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
1
___________________________________________________________________________ 5.4 Arbobeleid ............................................................................................................................................... 54 5.5 Gesprekkencyclus, bekwaamheidsdossier, pop ....................................................................................... 54 5.6 Scholing ................................................................................................................................................... 54 5.7 Taakbeleid ............................................................................................................................................... 55 6 KWALITEITSBELEID .................................................................................................................................... 55 6.1 Periodiek kwaliteitsonderzoek ................................................................................................................ 56 6.2 Overleg en besluitvorming ...................................................................................................................... 57 7 ALGEMENE BELEIDSTERREINEN ............................................................................................................ 58 7.1 Algemeen beleid ...................................................................................................................................... 58 Aannamebeleid.............................................................................................................................................. 58 Ouderbetrokkenheid ..................................................................................................................................... 59 Ouderparticipatie ........................................................................................................................................... 60
7.2 Financieel beleid ..................................................................................................................................... 61 7.3 Materieel beleid en huisvesting ............................................................................................................... 62 7.4 Samenwerking met scholen en instanties ................................................................................................ 62 8 TOTAAL OVERZICHT EN PLANNING BELEIDSVOORNEMENS ....................................................... 63
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
2
___________________________________________________________________________
Voorwoord Dit schoolplan van de Osdorpse Montessorischool geeft de beoogde schoolontwikkeling voor de periode 2011-2015 weer. Met dit plan willen we: •
Heldere informatie verschaffen aan bestuur, ouders, inspectie en de Nederlandse Montessori Vereniging
•
Leidraad zijn voor het team en leerkrachten onderling verbinden
•
Verbinding realiseren met ouders, kinderen en met de samenwerkingpartners
•
Voldoen aan de wettelijke verplichting WPO art 12
Dit schoolplan is ontwikkeld door de directie in samenspraak met het managementteam, team, medezeggenschapsraad en ouders. Na bestudering en bespreking heeft de medezeggenschapsraad zich op 5 juli 2011 akkoord verklaard met het plan. Bij het schrijven van het plan hebben we de volgende uitgangspunten voor ogen gehad: •
Het plan moet een document zijn dat de praktijk realistisch weergeeft
•
Het plan moet helder, leerbaar en beknopt zijn
•
Het plan moet een levend document zijn als richtsnoer voor een lerende en zich ontwikkelende school
•
Het plan moet ruimte laten voor aanpassingen als gevolg van nieuwe inzichten
In het schoolplan wordt schoolbeleid geformuleerd en vastgesteld conform het strategisch beleidsplan van de Stichting Openbaar Onderwijs Westelijke Tuinsteden. Het schoolplan is bedoeld om na te denken over eigen beleidskeuzes nu en in de toekomst. Daarmee willen we de kwaliteit van de Osdorpse Montessorischool blijvend waarborgen. Dit schoolplan geldt voor een periode van 4 jaar. Jaarlijks wordt in overleg met het schoolbestuur en de medezeggenschapsraad nagegaan of het beleid de beoogde resultaten oplevert. In het Schooljaarverslag worden de resultaten opgenomen, waarna het plan van aanpak voor het schooljaar dat volgt terug te vinden is in het Schooljaarplan. Een goed schoolplan is onmisbaar voor een zichzelf ontwikkelende (lerende) school. Het helpt de vormgeving, inhoud en uitvoering van de kerndoelen van ons onderwijs verankeren. In aanvullende documenten als projectplannen, protocollen en deelbeleidsplannen (taalbeleidsplan, beleidsplan culturele educatie, ICT-‐‑plan, etc.) wordt beleid weergegeven ter ondersteuning en uitvoering van dit schoolplan.
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
3
___________________________________________________________________________
1
Inleiding
1.1 Zakelijke gegevens van de school
De Osdorpse Montessorischool (OMS), is gelegen in het stadsdeel Nieuw-‐‑West van Amsterdam (voorheen Osdorp). Het is een openbare basisschool volgens het montessoriconcept en valt onder het bestuur van de Stichting Openbaar Onderwijs Westelijke tuinsteden (STWT). De school telde op 1 oktober 2010, 279 leerlingen. Schooljaar 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15 teldatum T-‐‑1 per 1/10 2009 2010 2011 2012 2013 4-‐‑7 jaar 132 140 140 140 140 Vanaf 8 jaar 138 139 142 145 145 Totaal 273 279 282 285 285 Gewichtsleerling 0,3 20 24 24 24 24 Gewichtsleerling 1,2 59 55 55 55 55 aantal gewichtenleerlingen 79 79 79 79 79 School ligt in impulsgebied ja ja ja ja ja
1.2 Gegevens bestuur
De Stichting Openbaar Basis Onderwijs Westelijke Tuinsteden is opgericht in januari 2006. Het is het resultaat van de verzelfstandiging van het openbaar basisonderwijs in Amsterdam Nieuw West (de voormalige stadsdelen Geuzenveld/Slotermeer, Osdorp en Slotervaart). Onder de stichting vallen 14 basisscholen (regulier-‐‑, Dalton-‐‑, Montessori-‐‑ of ontwikkelingsgericht onderwijs) en 1 school voor speciaal basisonderwijs. De Stichting verzorgt onderwijs aan 5395 leerlingen. Adres gegevens: Stichting Westelijke Tuinsteden Marius Bauerstraat 399c 1062 AP Amsterdam Algemeen directeur (ad interim): dhr. Marius Voerman
1.3 Korte geschiedenis van de school
De school bestaat ruim 50 jaar. In 1985 is haar voorloper de symbioseschool Jac. P Thijsse samengevoegd met enkele kleuterscholen en verder gegaan als montessoribasisschool onder de naam Osdorpse Montessorischool. In 2000 heeft de school zijn intrede gedaan in een nieuw gebouw aan Hoekenes, kruising met de Calandlaan. Het is een middelgrote school.
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
4
___________________________________________________________________________
1.4 Visie op montessorionderwijs en opvoeding Missie De OMS ziet het als haar opdracht, haar leerlingen te begeleiden in hun groei naar zelfstandigheid voor een kansrijke toekomst in een steeds veranderende samenleving. Ouders verwachten van kinderen die van de OMS komen, dat zij goed kunnen lezen en rekenen en voldoende woordenschat hebben, dat ze plezier hebben in leren, dat zij respect tonen voor anderen, verantwoordelijkheid kunnen nemen, initiatief tonen, fouten durven maken en oplossingen kunnen bedenken. Schoolprofiel: Montessori, brede ontwikkeling, multicultureel, middelgroot, dichtbij en een goede sfeer. Visie op kinderen en leren •
•
•
Ontwikkeling is het resultaat van de onderzoekende interactie van het kind met zijn omgeving. Elk kind construeert op die manier zijn eigen ontwikkeling en doet dat op een wijze die voor hem uniek is. Elk kind doorloopt de ontwikkelingsfases van kleuter tot tiener in eigen tempo en op eigen niveau. Montessori onderscheidt verschillende ontwikkelingsfases (de bouwer 3-‐‑6 jaar, de verkenner 6-‐‑9 jaar, de wetenschapper 9-‐‑12 jaar). Elke fase kenmerkt zich door een gevoelige periode voor bepaalde ontwikkelingen (zintuiglijke, cognitief, sociaal) Kinderen leren in de zone van naaste ontwikkeling, door leeractiviteiten die net iets boven hun eigen kunnen liggen.
Visie op onderwijs en opvoeding •
•
Opvoeden voor een onbekende toekomst is meer dan noodzakelijke vaardigheden eigen maken. Met de leeractiviteiten op school beogen we het verwerven van kennis waarbij we 4 soorten kennis onderscheiden: inzichten (begrijpen), feiten (weten), vaardigheden (kunnen), en attitudes (houding, gedrag automatisch doen). Leeractiviteiten richten zich niet alleen op taal en rekenen, maar ook op kennis van de wereld, van muziek en kunst, op lichamelijke ontwikkeling en het profiteren van sport en op sociale ontwikkeling. Vanuit de montessoripedagogiek werken we gedurende de schoolloopbaan van het kind aan het vergroten van de zelfstandigheid. Kinderen leren effectiever als zij zelf keuzes mogen maken en invloed hebben op het leerproces (autonomie), als ze een gevoel van vertrouwen hebben en zich geaccepteerd voelen door medeleerlingen en de leerkracht (relatie), vertrouwen hebben in eigen kunnen en succeservaringen opdoen (competentie). Zelfstandig werken, het uitstellen van (direct noodzakelijke) aandacht, het leren formuleren van gerichte hulpvragen en het leren plannen door het kind zijn leerpunten die bij dit het proces horen. Bij
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
5
___________________________________________________________________________
•
opvoeden hoort ook het aangeven van grenzen voor de eigen keuzes die kinderen mogen maken en verwachten dat kinderen zich aan die grenzen houden. Een gevoel van eigenwaarde volgt uit het verwerven van de vaardigheid om dit te doen. Deze grenzen groeien met het kind mee (vrijheid in gebondenheid). Leerinhoud, leeromgeving en organisatie vormen samen de voorbereide omgeving op school, die kinderen leidt in hun activiteiten en leren. De voorbereide omgeving is gestructureerd, overzichtelijk, adequaat voor de ontwikkelingsfase van het kind, trekt de aandacht en houdt die vast, en biedt keuzemogelijkheden én beperkingen. Leerkrachten begeleiden het kind door de leeromgeving effectief in te richten, leeractiviteiten doelgericht af te stemmen op het verwerven van (verschillende soorten) kennis en instructie en feedback te geven. Leerkrachten bekwamen zich in hun begeleidende rol, door samen in een continu proces vorm te geven aan die leerinhoud en de inrichting van de leeromgeving en organisatie.
1.5 Uitgangspunten van de school Als een van de openbare scholen van de Stichting Westelijke Tuinsteden, volgt de OMS de uitgangspunten die op bestuursniveau zijn vastgelegd in het Strategisch Beleidsplan van de Stichting STWT. Daarnaast vinden we het belangrijk dat: • • • • •
ouders en leerkrachten de visie van onze school op kinderen en leren en de visie op onderwijs en opvoeding onderschrijven. ouders en leerkrachten samen optrekken in de begeleiding van het kind in zijn ontwikkeling kinderen, ouders en leerkrachten zich in hun verscheidenheid thuis voelen op school, met respect voor elkaars identiteit de school een multiculturele school blijft en verbonden is met de omgeving de school optimale ontplooiingskansen biedt voor kinderen én medewerkers
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
6
___________________________________________________________________________
2 Analyses 2.1 Externe analyse
Meerjarenbeleidsplan STWT Het strategisch beleidsplan 2011-‐‑2015 van de Stichting Openbaar Onderwijs Westelijke Tuinsteden (STWT) geeft een overzicht van de door de organisatie geformuleerde doelen en gewenste resultaten voor de aangegeven periode. De doelen zijn geformuleerd op basis van als volgt geformuleerde kansen en bedreigingen, kracht en zwaktes: Extern − Hoog ambitieniveau onderwijs bij de stad en de stadsdelen Kansen − Invoering Lumpsum in het PO, geeft meer bestuurlijke slagkracht − Functiemix biedt kansen om goede leerkrachten te ontwikkelen en aan de organisatie te binden − Grote betrokkenheid bij maatschappelijke partners om samen te werken − Grotestedenproblematiek, etnische en sociaaleconomische Bedreigingen diversiteit in de westelijke tuinsteden − Demografische ontwikkelingen vanuit stadsvernieuwing − Arbeidsmarktsituatie leerkrachten en schoolleiders (moeilijk te vervullen vacatures) − Negatief imago openbaar onderwijs − Bestuur&Management-‐‑gelden bezuiniging: Landelijke bezuiniging van 90 miljoen op de gelden voor bestuur en management in het primair onderwijs. Intern − Hoog ambitieniveau en gedeelde waarden en normen Kracht − Groot deel kwalitatief hoogwaardige scholen − Een open cultuur waarin ruimte is om van elkaar te leren − Laag ziekteverzuim − Schaalvoordelen: gezamenlijk gunstig inkopen; specialisten kunnen inkopen/aannemen − Marktaandeel staat onder druk Zwakte − Onvoldoende positieve PR en marketing − Onvoldoende uitgewerkte bestuurlijke rollen − Aantal zwakke scholen (Asschernorm strenger dan Inspectienorm) − Vergrijzing personeelsbestand − Hoog percentage zorgleerlingen en hoge uitstroom naar leerwegondersteunend en praktijkonderwijs − Nog onvoldoende ingevoerde planmatige werkwijze − Kwaliteit en kostenniveau van de huisvesting _______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
7
___________________________________________________________________________ Strategische doelen 2010-‐‑2015 • Versterking en verdere professionalisering van de organisatie. • Verbetering van de onderwijsprestaties en komen tot kwalitatief hoogwaardige scholen. • Versterking van de externe verbindingen die noodzakelijk zijn voor goed onderwijs aan de kinderen op de scholen. • Marktaandeel van de scholen vergroten en het imago van de scholen verbeteren. Lokaal beleid Centrale stad Met de centrale stad zijn afspraken gemaakt om de kwaliteit van de scholen te verbeteren (Jong Amsterdam). De afspraken hebben betrekking op de vier doelen en 9 prioriteiten van de Lokaal Educatieve agenda van Amsterdam 2010-‐‑2014, waaronder het beheersen van de Nederlandse taal, passend advies voor vervolgonderwijs, preventieve zorg geven. Stadsdeel Nieuw-‐‑West Tot voor kort viel de OMS onder de primair onderwijsscholen in het stadsdeel Osdorp. In 2010 werden de stadsdelen Geuzenveld/Slotermeer, Osdorp en Slotervaart samengevoegd tot Stadsdeel Nieuw West. Het lokale onderwijsbeleid zal dientengevolge aangepast worden. Op dit moment is daar nog geen duidelijkheid over. Een verdere onduidelijkheid vormen de plannen van het kabinet om de decentralisatie van de stad teniet te doen. Zodra er nieuwe lokale beleidsuitgangspunten zijn geformuleerd zullen we daar het schoolplan op aanpassen. Meesterplan Onderwijs Nieuw-‐‑West/Taalweb De OMS heeft zich gedurende de planperiode 2007-‐‑2011 ingezet op het wegwerken van leerachterstanden in het onderwijs door het verbeteren van de taalvaardigheid (brede taalaanpak) in het kader van Taalweb Amsterdam en de aanpak van het onderwijs in groep 6 (focus op kwaliteiten) in het kader van het Meesterplan Onderwijs Nieuw-‐‑West. In het kader van het Meesterplan nemen directeur en intern begeleider deel aan de leergang opbrengstgericht werken en worden in de toepassing daarvan gecoacht. Beleid Weer samen naar School West De Osdorpse Montessorischool is ingedeeld bij het samenwerkingsverband (SWV) West. Stedelijk is afgesproken dat alle samenwerkingsverbanden in hun zorgplan de volgende 5 stedelijke ambities en doelstellingen opnemen: 1) In 2014 hebben we actief beleid ter voorkoming van wachtlijsten en zorgen we ervoor dat geen kind langer dan 4 weken thuis zit. _______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
8
___________________________________________________________________________ 2) In 2014 zijn de 7 principes van handelingsgericht werken op school uitgangspunt van ons handelen. Leidend zijn de onderwijsbehoeften van leerlingen. We gaan uit van de positieve kenmerken van het kind. 3) In 2014 hebben alle scholen een helder onderwijszorgprofiel. Alle scholen werken samen met ouders, leerlingen en externe deskundigen. 4) In 2014 heeft het samenwerkingsverband en de centrale dienst daarvan, zich ontwikkeld tot een aantrekkelijke organisatie die spin in het web is voor Passend Onderwijs in Amsterdam 5) In 2014 is er in Amsterdam sprake van een snel toegankelijk, goed functionerend dekkend netwerk van specifiek zorgvoorzieningen, voortkomend uit de behoeften van scholen & kinderen. Beleid OCW Opbrengstgericht onderwijs Vanuit het ministerie voor OC&W wordt steeds meer nadruk gelegd op resultaatgericht werken in het onderwijs. Geen ruim omschreven doelstellingen meer, maar kerngegevens en opbrengsten zijn het uitgangspunt. Te behalen leeropbrengsten moeten worden geformuleerd en worden geïntegreerd in een goed werkende planning-‐‑ en controlecyclus. Taal en rekenen vormen hierbij het hoofdthema. Het accent moet komen te liggen op basisvaardigheden. Op 1 augustus 2010 is de wet Referentieniveaus taal en rekenen in werking getreden; de referentieniveaus beschrijven wat de leerlingen gedurende hun schoolloopbaan moeten kennen en kunnen op het gebied van taal en rekenen. Passend onderwijs In 2012 treedt de Wet Passend Onderwijs in werking. Met deze wet komt niet het onderwijs, maar het kind centraal te staan. Met de invoering van deze wet wordt elk schoolbestuur verantwoordelijk voor het bieden van een passend onderwijsarrangement aan iedere leerling. Positie van leraren Het huidige kabinet wil de positie van leraren verbeteren. Goed onderwijs staat of valt met goede, gemotiveerde en creatieve leraren en schoolleiders. Leraren die het beste proberen te halen uit hun leerlingen. De functiemix en de lerarenbeurs zijn middelen die de overheid daartoe inzet.
2.2 Interne analyse
Kenmerken leerling-populatie OMS De wijken De leerlingen van de OMS wonen voornamelijk in Osdorp (+90%), in het deel van Osdorp dat begrensd wordt door de Baden Powellweg, Osdorperban, Meer en Vaart en de Slotervaart of net daarbuiten.
_______________________________________________________________________________ Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
9
___________________________________________________________________________ Van oudsher zijn dat kinderen uit de Blomwijckerbuurt, de Suhabuurt, de Caland en de Montessoribuurt; buurten uit wat nu wijk Nieuw-‐‑West Midden heet. De helft van de leerlingen komt nog steeds uit deze wijk. In de afgelopen jaren is door de afbraak voor stadsvernieuwing in de SuHa buurt en de stadsvernieuwing in het Zuidwest kwadrant het aandeel kinderen uit het Zuidwest kwadrant (nu onderdeel van wijk Osdorp West) toegenomen tot ongeveer 35% De leerlingen die niet uit Osdorp komen wonen overwegend net buiten Osdorp in Slotervaart en Geuzenveld/Slotermeer. In de buurten waar onze leerlingen voornamelijk vandaan komen staan nog 6 scholen: De Ichtusschool (p.c.), de Prof. Dr. Kraemerschool (p.c.) en de St. Lukasschool (r.k.) in Nieuw-‐‑West Midden. De Globe (openbaar/STWT), de Johannes (p.c.) en de St. Paulusschool (r.k.) in Osdorp West. Naast de Paulusschool vestigt zich per 1 augustus 2011 basisschool de Witte Tulp. Leerling-‐‑prognose OMS 2010 2011 2012 2013 2014 2015 281 291 294 278 (bron: Planning Verband Groningen BV – december 2010)
296
306
De demografische ontwikkelingen worden in samenwerking met de deelraad gevolgd en voorspeld. In het integraal huisvestingplan scholen 2010-‐‑2012 “Onderweg” van Stadsdeel Osdorp, wordt nog een prognose gegeven voor het aantal leerlingen op de OMS van 282 in 2010, naar 334 in 2016. Het aantal leerlingen groeit dan boven de beschikbare capaciteit uit. Structurele leegstand in de nabij gelegen Paulusschool wordt daarbij als een optie aangegeven. In het aannamebeleid van de school staat nu nog een procedure op grond waarvan kinderen op de wachtlijst komen, als de grens van 25 leerlingen per klas wordt overschreden. De school zal zich moeten bezinnen op de strategische keuze m.b.t. de omvang van de school. De ouders Ouders kiezen voor de school (en voorschool) omdat het een relatief kleine openbare school is, met een gemengde populatie, dichtbij met een rustige sfeer die orde, netheid en een goede organisatie uitstralen. Een prettig licht gebouw, een open houding van het team, en de mogelijkheden voor extra begeleiding van kinderen met specifieke onderwijsbehoeften vullen deze kenmerken aan. Ouders kiezen ook voor de school omdat het een Montessorischool is, waar het stimuleren van zelfstandigheid en werken in eigen tempo aanspreken. In de schoolstructuur is de inbreng van ouders van belang. Ouders denken mee over het beleid in de medezeggenschapsraad en bij ouderbijeenkomsten. Ook in het onderwijs spelen ouders een belangrijke rol, door te helpen bij festiviteiten en culturele activiteiten en door het overblijven mogelijk te maken _______________________________________________________________________________ 10 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ De trend dat beide ouders fulltime of parttime werken is op onze school ook merkbaar, doordat het aantal overblijvende kinderen toeneemt. De leerling-‐‑populatie De OMS heeft op de teldatum 1 oktober 2010, 278 leerlingen. De verhouding in leerling-‐‑gewichten is: 0 = 72 % 0,3 = 8,6% 1,2 = 19,4% Het leerling-‐‑gewicht van 0,3 of 1,2 heeft gevolgen voor het onderwijsachterstandenbeleid en het taalonderwijs. De school neemt sinds 2007 ook deel aan het Voor-‐‑ en Vroegschoolse Educatieproject, waarbij nauwe samenwerking met de peuterspeelzaal ontstaat om de taalontwikkeling van kinderen te bevorderen. Ongeveer 50% van onze instromende kleuters komt van de voorschool. De samenstelling van de schoolbevolking is gemengd wat betreft afkomst van de ouders, en houdt elkaar in evenwicht. De leerling-‐‑populatie vormt een afspiegeling van de wijk. Ruim 75% van onze leerlingen heeft ouders van allochtone afkomst (één of beide), waarvan het merendeel niet in Nederland is geboren. Vier jaar geleden was dat nog 70 %. Voor het grootste deel van deze groep ouders is de Nederlandse taal hun tweede taal; zo ook van hun kinderen. In gezinnen waarvan beide ouders in Nederland een opleiding in het voortgezet onderwijs afgerond hebben is Nederlands vaak de thuistaal. Zijinstroom van 1e generatie nieuwkomers, die het Nederlands moeten leren op school is een uitzondering. De dominante voertaal van de kinderen die in de toeleverende omgeving van de school wonen is Nederlands, direct gevolgd door Marokkaans en Turks. Dat is op de OMS niet anders. We constateren dat leerlingen mondig zijn, maar dat de algemene taalvaardigheid van een grote groep leerlingen (ongeveer 50%) bij binnenkomst zwak is (toets taal voor kleuters). In het tweede leerjaar is dit teruggebracht tot 1/3 deel van de leerlingen. De woordenschat in groep 3 en 4 is zwak bij meer dan 70% van de leerlingen. Het ingezette woordenschatonderwijs laat voorzichtig resultaat zien. We constateren verder dat het inzichtelijk rekenen voor 30 tot 40% van de leerlingen tussentijds zwak is, waarvoor eveneens geldt dat er een groot beroep gedaan wordt op de talige vaardigheid. In groep 7/8 neemt dit percentage af tot gemiddeld (25%) of zelfs beter dan gemiddeld niveau. 45% van de ouders heeft een MBO of hogere opleiding gehad; waarvan de helft (22%) is afgestudeerd aan een HBO of universitaire instelling. Van 28% van de leerlingen in 2010 had tenminste één ouder minder dan 2 jaar voortgezet onderwijs genoten (kind met leerling-‐‑gewicht). Afgemeten aan het opleidingsniveau van de ouders en aan het aantal leerlingen dat zeer hoog op toetsen scoort is ongeveer 25% van de leerlingen intellectueel getalenteerd. Met de plusklas van 2010-‐‑2011 onderzoekt de school de _______________________________________________________________________________ 11 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ onderwijsbehoeften van deze leerlingen en tracht er in een experimenteel stadium aan tegemoet te komen, waarna transfer naar de klassen plaatsvindt. Onze leerlingen halen na acht jaren basisonderwijs overwegend de eindstreep zonder noemenswaardige problemen tegen te komen; zij ontwikkelen zich voldoende tot goed in relatie tot hun aanleg en sociale kenmerken. Voor gemiddeld 1 % geldt dat zij geen acht, maar negen jaar over de basisschool doen. Het gemiddelde verwijzingspercentage naar het s(b)o is 1,7%. Op de OMS hebben 4 leerlingen leerlinggebonden financiering, waarvan 3 REC 2 en 1 REC 1. Zij krijgen 2 dagdelen van de week extra begeleiding in een LGF-‐‑klas. Het aantal leerlingen dat een verklaring voor dyslexie heeft is nagenoeg 0. Door het leesverbetertraject van de afgelopen 4 jaren verlaat nagenoeg 100 % van de leerlingen de school met de gewenste technische leesvaardigheid (AVI plus). Voor 85 tot 90% van de leerlingen geldt dat zij het gewenste leesvaardigheidniveau ook op het gewenste moment behalen, waarmee wij onze schooldoelen voor technisch lezen hebben behaald. De inzet van directe instructie in niveaugroepen en Ralfilezen in de klas en remedial teaching, heeft hier aan bijgedragen. Er zijn nu geen leerlingen die een eigen leerlijn volgen als gevolg van intellectuele, psychische en sociale factoren. Het beleid van de afgelopen 4 jaren om kinderen op de leerlijn van hun basisgroep te houden en tegemoet te komen aan specifieke onderwijsbehoeften door (convergente) differentiatie, heeft ertoe geleid dat de schoolvorderingen van leerlingen die met lwoo indicatie van school gaan, conform of beter zijn dan verwacht mocht worden op grond van hun intellectuele capaciteiten. Het percentage leerlingen met lwoo-‐‑uitstroom kan erg variëren per jaargroep. In de afgelopen 8 jaren hebben we jaargroepen gezien waarvan ongeveer 30% leerlingen met lwoo de school verlaten maar ook jaargroepen waarin dat maar 3% is. Naar schatting 1/3 deel van de gezinnen kampt met sociaal/economische problemen. Daar waar psychische en sociale factoren een rol spelen is de inzet van schoolmaatschappelijk werk, het zorgbreedte overleg, de inspanningen van VIA-‐‑ Amsterdam/bestuurskantoor van STWT en de afstemming met sbo-‐‑scholen binnen het samenwerkingsverband/STWT van groot belang gebleken om tot goede oplossingen te komen met alle betrokkenen. De verminderde uitstroommogelijkheden naar s(b)o en de verschillen tussen thuiscultuur, straatcultuur en schoolcultuur leiden ertoe dat het passend maken van het onderwijs een grote uitdaging vormt voor leerkrachten in het algemeen en dus ook voor onze school. Voor veel van onze leerlingen zorgt de school voor kennismaking met kunst en cultuur in theater, museum of concertgebouw, voorafgegaan door lessen op school. De eigen dramatische, muzikale en beeldende vorming wordt door veel ouders ook een belangrijk onderdeel van het schoolcurriculum gevonden. _______________________________________________________________________________ 12 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Voor veel leerlingen zorgt de school ook voor een eerste kennismaking met sportieve activiteiten, tijdens en na schooltijd. In groep 5 heeft 1/3 van de leerlingen nog geen zwemdiploma. 7% van de leerlingen heeft overgewicht of obesitas. De school is door het volgen van het Jump-‐‑in en het Jippieprogramma in 2010 tot sportieve school benoemd. Evaluatie schoolbeleid In het schoolplan 2007-‐‑2011 formuleerden we 8 speerpunten van beleid en de bijbehorende doelen. In onderstaande tabel evalueren we de doelen en daarmee het gevoerde beleid. Speerpunten doelen Bereikt bijzonderheden ja/nee Montessori Erkende montessorischool Ja Visitatie 2010 Taal en lezen Technische lezen: 90% ll. 85-‐‑90% alle Nieuwe AVI-‐‑ beheersen eind groep 3 AVI-‐‑ leerlingen indeling E3 en eind groep 4 AVI-‐‑E4 leest op gewenst niveau op gewenste tijd Voortgezet lezen in gr 5 t/m Ja 8 ingevoerd en geborgd Taalbeleidsplan geschreven Ja Certificering leerkrachten Ja VVE-‐‑programma Woordenschatonderwijs Ja Ingevoerd, traject ingevoerd en geborgd is nog niet beëindigd Doorgaande leerlijn taal en Ja voor taal Voor woordenschat ingevoerd en woordenschat geborgd nog in ontwikkeling Differentiatie instructie Ja Doorgaand taalonderwijs geborgd proces Opbrengsten begrijpend Ja lezen met 10% verbeterd Engelse taalmethode In gang In oriëntatiefase vernieuwd gezet /NL taal had voorrang Rekenen Doorgaande leerlijn Ja, Aanpassing rekenen, incl. te behalen beschreven nodig i.v.m. tussen-‐‑ en einddoelen nieuwe beschreven en geborgd referentieniveaus _______________________________________________________________________________ 13 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
KOO/techniek Pedagogisch en schoolklimaat
ICT
Leerstof aangevuld voor meten, geld, meetkunde en tijd Voor alle groepen remediërend en verrijkend materiaal Team geschoold in gedifferentieerde instructie en coöperatief leren Nieuw aanbod ingevoerd, geëvalueerd en bijgesteld Teamscholing Taal in de zaakvakken Invoering, evaluatie en bijstelling aanbod techniek Zevenblad in de klas, coachen als reguliere taak ingepland, groepsadministratie uniform
Ja
Doelen “Zevenblad in de school” beschreven Sociaal veiligheidsplan gereed, incl. calamiteitenplan Ouderparticipatie vorm gegeven Inzichtelijke, actuele, transparante rapportage resultaten zelfevaluatie, externe evaluatie én vervolgactiviteiten aan belanghebbenden ICT-‐‑infrastructuur vernieuwd: glasvezelkabel, 3 pc’s/klas, pc-‐‑meubilair, digiborden, interactieve website Leerlijn basisvaardigheden ICT Verbinden ICT-‐‑coördinatie met MT Schooladministratie web-‐‑ based
nee
Technieklijn opgezet Coachen niet regulier ingepland door vele coaching-‐‑ trajecten taal en rekenen
Ja, 2011
Ja
Doorgaand proces Kan nog beter
Ja
doorgaand
Ja
Groep 5 t/m 8, Focus op Kwaliteiten Evaluatie en bijstelling in 2011
Ja Ja Ja Ja
Ja
Ja
Nee
Ja
Ja
_______________________________________________________________________________ 14 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Zorg
Kwaliteitszorg
Schoolhandboek voor regels, procedures, protocollen Digitaal portfolio per leerling Beschrijving criteria voor extra zorg Personele invulling LGF en RT-‐‑uren door gespecialiseerde leerkrachten Training interne begeleider(s) voor begeleiding en borging verbetertrajecten Analyse VO resultaten Klassengesprekken met coachend karakter Teamscholing Uniforme klassenadministratie en observatie 1 x per jaar zelfevaluatie NMV 1x per 4 jaar zelfevaluatie INK
Ja Ja
Ja
Ja
Ja
Ja Ja
Ja Ja
Ja
Ja
Cyclisch, maar niet alles tegelijk
Resultaten periodieke kwaliteitsonderzoeken Montessorivisitatie 2010 De OMS heeft tijdens een visitatie in 2010 onder leiding van de Commissie Toelating en Erkenning van de Nederlandse Montessorivereniging (NMV) laten zien een Montessorischool te zijn die de uitgangspunten van de NMV in praktijk brengt. De OMS is dan ook een door de NMV erkende montessorischool. Voornemens van de school ten aanzien van de montessori-‐‑identiteit: •
•
Over 3 jaar lijkt de manier van werken vanaf groep 3 weer op die van de onderbouw. De individuele leerbehoeften van kinderen staan centraal. We werken met ontwikkelingsdoelen en daarvoor uitgezette leerlijnen. Wat we aan materiaal, opdrachten, en leeractiviteiten gaan inzetten is dan opnieuw bekeken. Methodes zullen eerder materiaal dan leidraad zijn. Instructie is kort en individueel of aan een cluster van kinderen en nodigt uit tot verdere verkenning, ontdekking of inoefening. De vrije werkperiodes zijn lang genoeg om tot geconcentreerde aandacht te komen.
_______________________________________________________________________________ 15 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ •
•
Leren rekenen is het leren oplossen van praktische problemen uit het dagelijks leven (echtheid), en dat gaat van concreet naar abstract. Het montessorimateriaal heeft daar een eigen waarde in als het gaat om begripsvorming. De mate van inoefening en automatiseren is afgestemd op wat het individuele kind nodig heeft om de stof te begrijpen of te beheersen. Wat aan materiaal, instructie en leeractiviteiten wordt ingezet staat in dienst van het begrijpen en beheersen, van het individuele kind. Taal is praten, vragen, luisteren, lezen, begrijpen, schrijven en antwoorden. Dan is interactief leren, zeker voor kinderen met een taalachterstand, van groot belang. Ook hiervoor zijn het materiaal, de opdrachten en leeractiviteiten dan opnieuw in samenhang bekeken. De rol van schrijf-‐‑ en spreekopdrachten, de taaldozen en de ontleedset, en onderdelen van de methodes Taal Actief, Nieuwsbegrip en de zaakvakmethode is opnieuw vastgesteld. De wijze waarop we ermee werken is afgestemd op de individuele onderwijsbehoeften van kinderen.
Tevredenheidonderzoek ouders, leerlingen en leerkrachten 2009 In 2009 is aan ouders, leerlingen van de groepen 7 en 8, leerkrachten en management de Kwaliteitsvragenlijst van Beekveld & Terpstra voorgelegd om de kwaliteitsperceptie van de school in kaart te brengen. De resultaten zijn overwegend positief. Op een vierpuntschaal liggen de gemiddelde resultaten op de onderzochte gebieden Onderwijs en leren, Cultuur, Bedrijfsvoering, Organisatie en Personeel boven 3.4 voor zowel ouders, als leerkrachten en leerlingen. De school kan de volgende verbeterpunten destilleren: Voor ouders: bekend stellen van de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon in de school en wat die persoon doet Voor leerlingen: meer aandacht voor orde en discipline in de school, vooral tijdens het overblijven en luisteren naar leerlingen als zij ergens ontevreden over zijn. Voor leerkrachten was het leiderschap een reden om ontevreden te zijn. Er heeft daarna een directiewisseling plaatsgevonden. Leerkrachten gaven verder aan meer betrokkenheid van ouders te wensen. Ook daarin zijn het afgelopen jaar stappen gezet. Een nieuw periodiek tevredenheidonderzoek zal in 2013 plaatsvinden. Periodiek kwaliteitsonderzoek en toezicht Inspectie van het Onderwijs 2009-‐‑2011 Voor de Onderwijsinspectie is de WOT, de Wet op het Onderwijstoezicht, richtinggevend voor de manier waarop zij haar werk invult. Het toezicht vindt sinds 2008 plaats op basis van risico’s; de inspectie bezoekt in beginsel één maal per jaar het schoolbestuur en stelt, na een risicoanalyse, een toezichtarrangement op. In dit arrangement staat welk toezicht de instellingen die onder dat bestuur vallen dat jaar zullen krijgen. Toezicht op kwaliteit van het onderwijs, rechtmatige besteding van middelen, financieel beheer én financiële positie van scholen maken ook deel uit van de inspectiewerkzaamheden. De inspectie verricht ook themaonderzoeken om een beeld te krijgen van de staat van het onderwijs en nalevingonderzoek naar specifieke thema’s. Ook vinden steekproefsgewijze en onaangekondigde bezoeken plaats. _______________________________________________________________________________ 16 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ De inspectie van het Onderwijs heeft de OMS in 2008, 2009 en 2010 het basisarrangement toegekend. Dat wil zeggen dat zij geen bijzondere risico’s aantreft. In 2009 heeft de inspectie op de OMS nog een periodiek kwaliteitsonderzoek uitgevoerd en een themaonderzoek rekenen. De inspectie concludeert in 2009: “dat de opbrengsten van de Osdorpse Montessorischool van voldoende kwaliteit zijn. De kwaliteit op onderdelen van de aspecten kwaliteitszorg, leerlingenzorg behoeft echter wel verbetering. De tekortkomingen geven geen aanleiding het huidig arrangement aan te passen. De school heeft daarbij al een aantal van de verbeterpunten opgepakt en werkt hier de komende tijd aan.” Leerling-‐‑zorg en kwaliteitszorg De school heeft de punten van kritiek opgepakt. Directeur en IB-‐‑er volgen in 2010-‐‑ 2011 met andere STWT directeuren en -‐‑IB/ers de Leergang opbrengstgericht-‐‑ en handelingsgericht werken. Met de verbeteraanpak van technisch lezen is sinds 2007 met succes uitvoering gegeven aan de verbetering van doelgericht, handelingsgericht en opbrengstgericht werken aan technisch lezen. In aansluiting daarop is woordenschatonderwijs ter hand genomen. In 2010/2011 geven we met het project Focus op Kwaliteiten uitvoering aan de verbetering van de kwaliteit van de cyclische groepsplanning voor rekenen. Kinderen worden op grond van vooruitgang in het inzichtelijk rekenen (cito-‐‑vaardigheidsscore) en het niveau daarvan geclusterd (i.p.v. een A, B, C of D-‐‑score) in instructiegroepen. Voor leerlingen die uitvallen is een nadere diagnose nodig. Dit wordt in het komende jaar gecontinueerd en in een jaarcyclus zullen we de doelgerichte-‐‑, handelingsgerichte-‐‑ en opbrengstgerichte werkwijze van ons rekenonderwijs in de groepen verder inrichten en evalueren. Ook het spellingsonderwijs staat op het programma voor evaluatie. Op schoolniveau analyseren we jaarlijks de opbrengsten schoolbreed, systematisch en diepgaand (bv. leerrendementanalyses van groepen leerlingen) voor inzicht in de effectiviteit van onze werkwijze. De leerlingenzorg zal op deze wijze worden verbeterd. Op de zorg voor kinderen met speciale leerbehoeften, die maximaal het eindniveau van groep 7 zullen halen zal in het onderdeel Leerlingenzorg van dit schoolplan verder worden ingegaan. Zo ook op de criteria voor het moment waarop een leerling voor extra zorg en individuele zorg in aanmerking komt, opdat de school kan nagaan of alle leerlingen die extra zorg nodig hebben deze ook daadwerkelijk krijgen. Tot slot zullen we de kwaliteitszorg complementeren met een jaarverslag aan het einde van een schooljaar voor de verslaglegging naar ouders en andere belanghebbenden over de kwaliteit van het onderwijs.
RI&E 2009/2011: Welzijn personeel Binnen de organisatie heerst een prettige werksfeer en de mate van samenwerking en de onderlinge verhoudingen tussen collega’s worden als positief omschreven. Medewerkers zijn tevreden over de manier van leiding geven. Signalen van werkdruk en overbelasting worden goed opgepikt.
_______________________________________________________________________________ 17 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Voor verbetering vatbaar is de mate waarin leerkrachten zich belast voelen door het gedrag van leerlingen die zich misdragen, en de klimatologische omstandigheden in de school (hitte in de zomer). Rapportage quickscan welzijn personeel in het kader van de risico-‐‑ inventarisatie en –Evaluatie-‐‑ april 2011 Resultaten leerlingvolgsysteem en Cito eindtoets
Achtereenvolgens worden in dit deel van de notitie de beoordeling van de eindresultaten, de tussenresultaten, de doorstroming, de ontwikkeling van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften en de sociale competenties behandeld. Indicator 1.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Cito eindtoets LG/GLG Schooljaar Ondergrens 2011 (LG)
533,8
2010 (LG) 2009 (GLG)
533,8 533,8
Landelijk gemiddelde 535,3 535,2 535,2
Bovengrens 536,6 536,6 536,6
OMS 531,8 (534,3) 536,3 538,7
De eindresultaten zijn in de laatste 3 jaren 1 x goed (boven de bovengrens), 1 x voldoende (net onder de bovengrens) en 1 x onvoldoende (onder de ondergrens). Dit is naar het oordeel van de inspectie voldoende. De inspectie signaleert risico’s als de resultaten de laatste 2 jaren onvoldoende zijn. Hoewel dit de school voor een uitdaging stelt, is het ook goed om te realiseren dat er in de laatste groep 8 veel leerlingen (30%) zitten die op grond van hun capaciteiten lwoo/praktijkonderwijs als indicatie hadden. De schoolresultaten van deze leerlingen zijn beter dan op grond van hun capaciteiten verwacht kon worden. Zonder de leerlingen met lwoo-‐‑indicatie zou de LG score uitkomen op 534,3 wat voldoende is. Vanaf 1 augustus 2011 zullen leerlingen met een indicatie voor praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs niet meer in de beoordeling van de eindresultaten van de school betrokken worden. Ook leerlingen met een lgf-‐‑, so-‐‑ of sbo-‐‑indicatie die als gevolg van beperktere capaciteiten geheel of gedeeltelijk losgekoppeld zijn van het reguliere curriculum van de groep zullen niet in de beoordeling van de eindresultaten meer worden meegenomen, mits § de leerling een eigen leerlijn heeft op taal én rekenen, § het ontwikkelingsperspectief voldoende onderbouwd en realistisch is § van dit ontwikkelingsperspectief tussendoelen zijn afgeleid § de school kan aantonen op basis van tenminste twee evaluaties dat de leerling zich op beide vakgebieden naar verwachting ontwikkelt (dus volgens de gestelde tussendoelen).
_______________________________________________________________________________ 18 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ 1.1.1 De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Cito eindtoets LG/GLG-‐‑ Taal Schooljaar Ondergrens Landelijk gemiddelde Bovengrens 2011 (LG) 74,1 77,7 2010 (LG) 74,1 75,9 77,7 2009 69 72 75 (rapportB)
OMS 70,6 (75,7) 76,5 71,0
De taalresultaten in 2009 liggen boven de ondergrens (voldoende), in 2010 liggen net onder de bovengrens (voldoende), en in 2011 onder de ondergrens (onvoldoende), maar zonder lwoo/pro leerlingen is de score voldoende Oordeel inspectie: voldoende Spelling is goed. De leerlingen vallen vooral uit op woordenschat. 1.1.2 De rekenresultaten van onze leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Cito eindtoets LG-‐‑ Rekenen Schooljaar Ondergrens Landelijk gemiddelde Bovengrens 2011 (LG) 41,5 46,6 2010 (LG) 41,5 41,7 46,6 2009 63 68 72 (rapportB)
OMS 38,4 (41,7) 44,1 73
De rekenresultaten liggen in 2009 boven de bovengrens (goed), in 2010 net onder de bovengrens (voldoende) en in 2011 onder de ondergrens (onvoldoende), maar zonder lwoo/pro leerlingen is de score voldoende De leerlingen vallen vooral uit op meten, meetkunde, tijd en geld. 1.2 De resultaten van onze leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De tussentijdse resultaten worden beoordeeld op grond van de resultaten van technisch lezen in groep 3 en 4, rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. _______________________________________________________________________________ 19 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ In 2009 waren de tussentijdse resultaten als geheel voldoende (gemiddelde resultaten liggen voor meer dan de helft van de toetsen op of boven de norm) maar waren de resultaten van groep 6 onder de maat. In 2010 is dat alleen nog voor begrijpend lezen in groep 6. In 2011 liggen alle resultaten boven de norm.
1.3 Onze leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. Het gemiddelde percentage kinderen dat in de laatste 2 schooljaren is blijven zitten in de groepen 3 t/m 8 is minder dan 3%. Het gemiddelde percentage van de kinderen die in de laatste 2 jaren op de teldatum in groep 3 op 1 oktober al 7 jaar of ouder zijn en groep 3 voor het eerst doen is minder dan 12%. Doublures Groep # kinderen in groep # kleuterverlenging/ doublure groep 3-‐‑8 OMS % kleuterverlenging/ doublure groep 3-‐‑8 OMS Uitgangspunt Inspectiekader % laatste 2 jaren < % OMS laatste 2 jaren
2007-‐‑08 1-‐‑2 3-‐‑8
2008-‐‑09 1-‐‑2
3-‐‑8
64
195
67
198
3
1
8
6
2009-‐‑10 1-‐‑2 96 5
3-‐‑8 210 3
4,7%
0,5%
11,9%
3,0%
5,2%
1,4%
12% 4,65%
3% 0,2%
12% 8,3%
3% 1,8%
12% 7,9%
3% 2,2%
1.4 Onze leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. Deze indicator besteedt aandacht aan het leerrendement van zorgleerlingen. Het gaat hierbij om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, die het aanbod tot en met groep 8 niet aangeboden krijgen vanwege cognitieve en/of sociaal-‐‑emotionele belemmeringen. Dit zijn bijvoorbeeld leerlingen die op termijn naar het leerwegondersteunend onderwijs, het voortgezet speciaal onderwijs dan wel het praktijkonderwijs zullen gaan. Het percentage leerlingen dat eind groep 8 naar lwoo-‐‑ of praktijkonderwijs gaat schommelt tussen de 3% (2010) en 33% (2011). In 2011 is vastgesteld dat de schoolvorderingen van meer dan 90% van onze leerlingen die met lwoo of lwoo/pro indicatie van school gaan, conform of beter zijn dan verwacht mocht worden op grond van hun intellectuele capaciteiten. Leerlingen die met een schooladvies praktijkonderwijs van school gaan zijn er bijna niet. Hoewel dit tot tevredenheid stemt, zal de school voor alle leerlingen die maximaal het eindniveau van groep 7 behalen een voldoende ambitieus _______________________________________________________________________________ 20 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ ontwikkelingsperspectief (eindniveau) moeten vastleggen, en uitwerken met tussendoelen. De leerlingen moeten worden gevolgd aan de hand van deze tussendoelen, en de school moet kunnen aantonen op basis van twee evaluaties dat de leerling zich op het vakgebied met de eigen leerlijn naar verwachting ontwikkelt. 1.5 De sociale competenties van onze leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Deze indicator is nog niet te beoordelen bij afwezigheid van een (genormeerd) toetsinstrument op school. De school oriënteert zich momenteel. Uitstroomgegevens groep 8 Het betreft de kwaliteit van de advisering naar het vervolgonderwijs en het functioneren in het vervolgonderwijs.
1.6 De adviezen van onze leerlingen voor het vervolgonderwijs zijn in overeenstemming met de verwachtingen op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie Zie 2.2.4
1.7 Onze leerlingen functioneren naar verwachting in het vervolgonderwijs. Het percentage leerlingen dat in het derde leerjaar voortgezet onderwijs zonder vertraging op of boven het geadviseerde niveau functioneert, voldoet aan de norm van > 75%. 2009: 88% 2010: 83% 2011: 88% Verwijzing sbo en so Het gemiddelde verwijzingspercentage naar het s(b)o is 1,7%. In 2009 zijn 4 leerlingen verwezen naar het speciaal onderwijs en 2 naar het speciaal basisonderwijs (2,2%). In 2010 zijn 3 leerlingen verwezen naar het speciaal basisonderwijs (1%). Het streven is maximaal 2% verwijzing.
_______________________________________________________________________________ 21 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
3
Onderwijskundige vormgeving
3.1 Onderwijsontwikkelingsbeleid Enige jaren geleden zijn op school de methodes “Rekenrijk”, “Taal Actief” en “Taal Actief Spelling” ingevoerd in een streven te voldoen aan de kerndoelen. Het werken met deze methodes heeft een wissel getrokken op mate waarin nog op een montessoriaanse manier kon worden gewerkt, met aandacht voor de vrije werktijd en werken in eigen tempo. “Ieder kind op dezelfde bladzijde” is een zekere manier om in de toekomst geen Montessorischool meer te zijn. Maar belangrijker: ieder kind op dezelfde bladzijde doet geen recht aan de onderwijsbehoeften van leerlingen. Op dit moment staan we op een kruispunt waarbij we beredeneerde keuzes maken uit de methodes, de montessorimaterialen en digitale informatie om onderwijsarrangementen samen te stellen voor kinderen die meer of minder instructie nodig hebben, die meer of minder zelfstandig kunnen werken en kinderen die een kleiner aanbod, of juist verdieping nodig hebben. Dit alles gerelateerd aan de tussen-‐‑ en einddoelen. Dit proces waarbij de leeromgeving, de leerinhoud en de organisatie van het onderwijs onder de loep wordt genomen, zal zich verder voltrekken in de komende schoolplanperiode Leidend voor de inrichting van de leeromgeving, de leerinhoud en de organisatie van het onderwijs op de OMS zijn de volgende uitgangspunten: § De montessorididactiek en pedagogiek: werken met montessorimaterialen, uitgaan van de gevoelige periode en zelfstandig werken in eigen tempo tijdens vrije werkperiodes § De 7 uitgangspunten van Handelingsgericht werken: onderwijsbehoeften van de leerling staan centraal; het gaat om afstemming en wisselwerking; de leerkracht doet ertoe, positieve aspecten zijn van groot belang; we werken constructief samen; ons handelen is doelgericht; de werkwijze is systematisch en transparant § Opbrengstgericht werken: streefcijfers voor de leeropbrengsten op schoolniveau als leidraad In een dialectisch proces verbinden wij de montessorididactiek en pedagogiek met hedendaagse inzichten over activerende directe instructie en handelingsgericht werken. Waar in de afgelopen tien jaren, methodes ons de baas dreigden te worden en de montessoriaanse werkwijze onder druk zetten, zijn het juist deze inzichten die het ons mogelijk maken gedifferentieerder te werken, en baas over de methode te worden. Uitgaan van verschillen tussen kinderen betekent anders omgaan met een methode.
_______________________________________________________________________________ 22 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Om baas te worden over de methode moet elke leerkracht kennis hebben over de opbouw in de methode: de structuur van de methode en de leerlijnen en tussendoelen Uitgaande van de leerlijn en de onderwijsbehoeften van de kinderen kan een leerkracht doelgericht werken. Wat wil ik kinderen leren? Vanuit de doelen biedt de leerkracht kinderen passende activiteiten aan. Om de juiste activiteiten te kunnen aanbieden moet de leerkracht weten wat de onderwijsbehoefte van een kind is: Hoe leert een kind? Wat kan een kind al? Welke leerdoelen moet dit kind halen om een volgende stap te kunnen zetten in zijn ontwikkeling? Wat zijn belemmerende factoren? Hoe kan ik kinderen met dezelfde onderwijsbehoeften clusteren? Een leerkracht stelt zichzelf deze vragen vanuit een onderzoekende houding: handelingsgericht werken. Alleen een vakbekwame leerkracht die voldoende competent is kan de baas over de methode worden. (kpc-‐‑groep -‐‑ onderwijspraktijk anders) In dit proces werken we steeds opnieuw aan de inrichting van de leerstof, de leeromgeving en de organisatie. We komen losser van de methode en vanuit leerlijnen en leerdoelen kunnen we meer recht doen aan het werken met montessorimaterialen en de montessoripedagogiek. Schematisch ziet dit veranderings-‐‑ en ontwikkelingsproces er als volgt uit:
_______________________________________________________________________________ 23 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
School Opbrengstgericht werken
Doelgericht
Cyclus OGW
Leerlijnen Referentieniveaus Weten/begrip Kennen/feiten Kunnen/vaardighede n Doen /attitude
Opbrengsten Trend-‐ en dwarsdoorsneden
Onderwijsont-‐ wikkeling
Gesprekken cyclus
Leerstof Leeromgeving Organisatie
Leerkracht-‐ competenties Directeur / leerkracht
Cyclus HGW Groepsplan Groeps-‐ bespreking Leerling-‐ bespreking / IHP
Groep Handelingsgericht werken Taal is een speerpunt van beleid, vanwege de niet-‐‑Nederlandstalige achtergrond van veel van onze leerlingen (zie taalbeleidsplan 2009-‐‑2012). Achtereenvolgens zijn in de afgelopen 4 jaren technisch lezen, taal in de zaakvakken en versterking woordenschatontwikkeling aangepakt. Taalontwikkelende interactie is als onderdeel van de VVE-‐‑methode Ko Totaal aan de orde geweest. Voor de komende periode staan begrijpend lezen, spelling en Engels op het programma voor doorontwikkeling. Verder zullen we moeten afstemmen op de referentieniveaus voor taal. Rekenen is een tweede speerpunt van beleid. Inzichtelijk rekenen is immers eveneens afhankelijk van taalbegrip. Daarnaast moeten we afstemmen op de referentieniveaus voor rekenen en is er het nieuwe protocol ernstige reken en wiskunde problemen en dyscalculie om toe te passen. We gaan meer nog dan nu gedifferentieerd werken, waarbij de doorgaande montessorilijn voor rekenen moet worden gewaarborgd. Dit zal in de komende planperiode uitmonden in een rekenbeleidsplan. _______________________________________________________________________________ 24 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Cultuureducatie is een derde aandachtspunt van beleid op onze montessorischool, en zal in de komende planperiode eveneens uitmonden in hernieuwde visie en een geactualiseerd beleidsplan.
3.2 Onderwijsaanbod Taalonderwijs Voor taal zijn nieuwe referentieniveaus op de volgende domeinen beschreven: § Mondelinge taalvaardigheid (gespreksvaardigheid, luistervaardigheid en spreekvaardigheid) § Leesvaardigheid (zakelijke teksten en fictionele, narratieve en literaire teksten) § Schrijfvaardigheid § Begrippenlijst en taalverzorging (grammatica, spelling) Op onze school zijn de lesgebieden onderscheiden in woordenschat, technisch lezen, begrijpend lezen, schrijven en spelling en taal Woordenschat en woordgebruik Hiervoor gebruiken we de aanpak van “met Woorden in de Weer”, van peuters tot en met groep 8. De Basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters (BAK) en de Woordenlijst Amsterdamse Kinderen (WAK) zijn leidend voor de selectie en clustering van aan te bieden woorden. De woorden komen voor de kleuters en peuters uit het VVE-‐‑programma “Ko totaal”. De groepen 3 en 4 gebruiken woorden uit “Taal Actief” De groepen 5 t/m 8 gebruiken woorden uit “Taal Actief” en “Naut, Meander en Brandaan” Werkwijze: Elke dag wordt in elke klas een cluster woorden aangeboden, en worden de clusters die op de woordmuur hangen geconsolideerd in de vorm van spelletjes en oefeningen. Doelen: Elk kind heeft aan het einde van zijn basisschoolloopbaan de BAK en WAK woorden aangeboden gekregen Een paar keer per jaar wordt getoetst of de aangeboden woorden worden beheerst (actief en passief) In groep 3 en 4 wordt de Cito-‐‑toets afgenomen. Drie jaar na invoering van de MWIDW werkwijze zou zichtbaar moeten worden dat de vaardigheidsscores vooruit gaan. _______________________________________________________________________________ 25 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § In 2011-‐‑2012 is de school, gecertificeerd voor “Met woorden in de Weer” (de voorschool een jaar later) § Integratie woordenschatonderwijs en stellen: de aangeboden woorden worden gebruikt in het schrijfonderwijs § Stimuleren van taalbevorderend gedrag van ouders voor de woordenschatontwikkeling van hun kind Leesonderwijs Technisch lezen: Hiervoor gebruiken we de volgende materialen: Groep 1-‐‑2: Montessori-‐‑letters en leesmateriaal Map fonemisch bewustzijn (CPS)/ Leeslijn (Thieme Meulenhof) Groep 3-‐‑4: Leeslijn en Taalfanfare/Leesladder op de pc Groep 5-‐‑8: Leeslijn/breed leesaanbod voor bevordering leesplezier Speciale leesbegeleiding in de klas: Ralfi Speciale leesbegeleiding buiten de klas: Leeslijn, Connect klanken en letters Connect vloeiend lezen en Ralfi Doelen van het leesonderwijs: 95% van de leerlingen haalt het gewenste AVI-‐‑niveau op het gewenste moment (M.a.w. AVI-‐‑E4 aan het einde van groep 4) Werkwijze: Leerlingen worden ingedeeld naar instructieniveau en afhankelijk van de instructiebehoefte wordt deze in meer of minder intensieve vorm gegeven. Hiervoor wordt een werkprogramma voor de bouw en de klas opgesteld. Bij het aanvankelijk technisch lezen in groep 3 en 4 wordt veel gewerkt met de voor-‐‑ koor-‐‑door instructietechniek. Kinderen die weinig instructie nodig hebben volgen veel zelfstandiger de leeslijn methode t/m AVI-‐‑E5. Wanneer de kinderen op of boven het gewenste niveau lezen, ligt de nadruk op véél lezen. Een bijkomend doel is om daarmee de woordenschat uit te breiden. De leesmotivatie wordt gestimuleerd door de aanwezigheid van wisselende leeskisten met aantrekkelijke boeken (informatie én fictie én poëzie) en tijdschriften in de groepen.
_______________________________________________________________________________ 26 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § Het vergroten van de leesvaardigheid bij kinderen door (ook) gebruik te maken van de invloed van ouders op de leesontwikkeling. Dit doen we door wat we nu al doen in een protocol vast te leggen en uit te breiden met nieuwe onderdelen. Onderdelen die nu al ingezet worden zijn: P Adviezen voor het lezen thuis P Materiaal meegeven voor het lezen thuis § Het maken van afspraken over de wijze waarop leesbegeleiders worden ingezet Begrijpend Lezen: Hiervoor gebruiken we de volgende materialen: Groep 5-‐‑8: Nieuwsbegrip (CED groep) en zaakvakteksten Werkwijze: We werken volgens de laatste inzichten aan begrijpend lezen en passen het voordoen (modelling) van leesstrategieën ook bij andere vakken toe. Door het werken met de nieuwsbegripteksten op het digibord/touchscreen kan het modellen nog eens visueel ondersteund worden. Doelen: Op schoolniveau streven we ernaar met de gemiddelde vaardigheidsscore blijvend boven de ondergrens van de inspectie voor tussen-‐‑ en eindresultaten uit te komen. Voor schooljaar 2011-‐‑2012 streven we naar 60% van de leerlingen op abc-‐‑niveau. Voor schooljaar 2012-‐‑2013 streven we naar 65% van de leerlingen op abc-‐‑niveau Op leerling-‐‑niveau volgen we de leerlingen op de vaardigheidsgroei die zij laten zien, waarvoor streefgetallen aanwezig zijn. In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § Versterking didactiek van het modellen van leesstrategieën door intercollegiale consultatie § Voortzetting implementatie Nieuwsbegrip in alle groepen 5 t/m 8 en borging van de werkwijze Spelling Hiervoor gebruiken we Taal Actief Spelling, met het bijbehorende computerprogramma Werkwijze: Op dit moment wordt in groep 4 een onderzoek uitgevoerd naar een alternatieve manier om de spellingsmethode in te zetten. We gaan daarbij uit van nieuwe inzichten in de didactiek van spellingsonderwijs: je hoort eerst het woord, bedenkt wat de spellingsmoeilijkheid kan zijn, om het woord daarna pas op te schrijven. Voor _______________________________________________________________________________ 27 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ de verwerking worden ook meer mondelinge variaties gekozen, en verschillende schriftelijke verwerkingen (zoals afbreken) worden niet meer gedaan. Voor kinderen die bij de voor-‐‑toets de spellingscategorie blijken te beheersen, volgt geen inoefening, maar werken met verdiepingsopdrachten en stelopdrachten (productieve vorm van inoefening). Een ander onderdeel van het onderzoek is erop gericht hoe de organisatie van het spellingsonderwijs zo ingericht kan worden dat de kinderen die de spellingscategorie beheersen ook in eigen tempo verder kunnen werken. De evaluatie eind 2010-‐‑2011 blijkt voldoende positief om de werkwijze uit te breiden naar de tussenbouw. Ook bij ander schriftelijk werk, wordt tijdens de rondgang of bij een nabespreking feedback gegeven op de spelling, voor zover die aan bod gekomen is in de lesstof. Doelen: Op schoolniveau streven we ernaar met de gemiddelde vaardigheidsscore blijvend boven de ondergrens van de inspectie voor tussen-‐‑ en eindresultaten uit te komen. Op leerling-‐‑niveau volgen we de leerlingen op de vaardigheidsgroei die zij laten zien, waarvoor streefgetallen aanwezig zijn. In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § Aanpassen spellingsdidactiek in alle groepen § Aanpassen organisatie spellingsonderwijs in alle groepen (voortoetsen, verdieping, eigen tempo) § Integratie van spellen en stellen § Eenduidige afspraken voor feedback op spelling aan leerlingen bij schriftelijk werk Overig taalvaardigheid en taalverzorging Hiervoor gebruiken we de volgende materialen: Voorschool tot groep 1-‐‑2: VVE-‐‑programma Puk en Ko/ Ko Totaal Groep 3-‐‑8: Taal Actief; Taal Actief Spelling; Montessori taaldozen voor benoemen woordsoorten, Montessori zinsontledingmateriaal Rekenonderwijs Hiervoor gebruiken we de volgende materialen: Groep 1-‐‑2: montessori-‐‑rekenmateriaal Groep 3-‐‑4: montessori-‐‑rekenmateriaal, Rekenrijk en Hoofdwerk, “met sprongen vooruit” voor automatisering Groep 5-‐‑8: Rekenrijk, Hoofdwerk op de pc; Dartel voor verkleining en Bolleboos en andere materialen voor verdieping en verrijking van de rekentaak Plusklas: denkstrategie bevorderende rekenvraagstukken en rekenspellen _______________________________________________________________________________ 28 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Werkwijze: In groep 3 wordt momenteel gewerkt aan de doorgaande montessorilijn rekenen. De methode Rekenrijk wordt nog wel gehanteerd, maar versneld en meer in eigen tempo doorgewerkt. De kinderen kunnen laten zien wat ze al beheersen, door de toets vooraf te maken. Aanvullend zijn er spellen van “met sprongen vooruit” voor het automatiseren van de optel-‐‑ en aftreksommen t/m 20 en t/m 100. Als de instructiegroep les krijgt aan de instructietafel, werkt de rest van de klas zelfstandig. Deze rest kan met rekenen bezig zijn, maar ook met ander werk. Tijdens de instructie wordt gewerkt volgens het activerend directe instructiemodel (ADI) Doelen: Op schoolniveau streven we ernaar met de gemiddelde vaardigheidsscore tegen de bovengrens van de inspectie voor tussen-‐‑ en eindresultaten uit te komen. Op leerling-‐‑niveau volgen we de leerlingen op de vaardigheidsgroei die zij laten zien, waarvoor streefgetallen aanwezig zijn. Tussen-‐‑ en einddoelen zullen in de komende schoolplanperiode verder uitgewerkt worden, en gerelateerd aan de referentieniveaus voor rekenen. In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § Doorgaande lijn montessori-‐‑rekenen groep 1-‐‑2 naar 3 verder geconcretiseerd en uitgebreid naar groep 4.Voor de organisatie zal meer met aandachtstafels en werkhoeken worden gewerkt § Voor de beredeneerde keuze uit leerstof wordt ook de nieuwe montessori-‐‑rekenmethode in de afweging meegenomen. Dit alles moet uitmonden uit in een hernieuwde visie op ons rekenonderwijs § Het beschrijven voor elke (sub)groep van de tussen-‐‑ en einddoelen voor rekenen (domeinen getallen en verhoudingen), de beredeneerde keuzes m.b.t. leerstof en de te volgen werkwijze § Meten en meetkunde, wegen en tijd aanbieden als aparte leergang § Vanaf groep 3 wordt in alle groepen dagelijks 5 minuten besteed aan hoofdrekenen en automatiseren § In alle groepen invoeren van meer leerling-‐‑gestuurd rekenonderwijs door het vooraf te toetsen op wat beheerst wordt en het voeren van rekengesprekken § Transfer van de plusgroep-‐‑aanpak naar de klas
_______________________________________________________________________________ 29 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Oriëntatie op jezelf en de wereld en burgerschapsvorming Hiervoor gebruiken we de volgende materialen: Groep 1-‐‑4: o.a. natuuronderwijs via schooltelevisie, seizoenslessen en bezoeken en Artis en de Wiedijktuin
Groep 5-8:
Natuur en techniek: Naut, groep 6 ook schooltuinwerk Ruimte: Meander Tijd: Brandaan Mens en samenleving: Naut, Meander en Brandaan
Scholen hebben de opdracht actief burgerschap en sociale integratie van leerlingen te bevorderen. Om actief maar ook kritisch te kunnen deelnemen aan de samenleving zijn specifieke kennis en vaardigheden noodzakelijk. Het gaat hierbij om het accepteren van de verscheidenheid tussen mensen, wederzijdse tolerantie en zorg voor de omgeving. Actief burgerschap en sociale integratie is geen vak apart, maar is geïntegreerd in ons totale onderwijsaanbod. Het gaat om kennismaken met andere culturen en belangrijke geestelijke stromingen, de zorg voor de eigen gezondheid en die van anderen, aandacht voor het milieu en het zichzelf kunnen redden als verkeersdeelnemer. Terugkerende activiteiten in het schoolprogramma: De 7e groep doet elk jaar mee aan het schriftelijk verkeersexamen. In het kader van het Jump-‐‑in programma besteden we aandacht aan gezondheid en het eten van groenten en fruit. De bovenbouw denkt met Mohamed Chaara na over hun toekomst(dromen), reflecteert over vrijheid in de aanloop naar 5 mei, wordt betrokken bij vuurwerkpreventie en maakt kennis met mensen met een handicap. Ieder jaar wordt met de hele school een sponsorproject georganiseerd voor een goed doel. Het ene jaar is dat een bazaar; het andere jaar is dat de sponsorloop. In 2011 wordt bovendien een lotingsactie gehouden voor Jantje Beton, waarbij een deel van de opbrengst bestemd is voor een attractiever schoolplein. Het kerndoel actief burgerschap is bovendien verweven in de methode Brandaan. Actief burgerschap en sociale integratie gaan ook over de omgang tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en leraren. Als montessorischool heeft de OMS 2 jaargroepen in een klas met als doel dat kinderen ervaren hoe het is om gedurende de schoolperiode verschillende keren de jongste en de oudste te zijn; te leren van oudere kinderen en hulp te bieden aan jongere kinderen. De school heeft de intentie een leerlingenraad te vormen. Pestgedrag en intimidatie worden niet getolereerd. We hebben daarvoor gedragsregels en protocollen, zoals de schoolregels en het anti-‐‑pestprotocol. De school brengt de veiligheidsbeleving van leerlingen, ouders en leerkrachten in kaart d.m.v. enquêtes (Zie kwaliteitsbeleid). In schooljaar 2011-‐‑2012 starten we met het zorgvuldig registreren van incidenten. Leerkrachten worden getraind in het versterken van hun pedagogisch handelen bij problematisch gedrag van leerlingen. Structurele schoolbegeleiding m.b.t.
_______________________________________________________________________________ 30 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ handelingsgericht werken zal daar ook op inzoomen. Als school gaan we uit van de kracht van goed voorbeeldgedrag. Er is verder het voornemen op stadsdeelniveau mee te doen aan het programma Sprint, gericht op het tijdig ingrijpen bij tekenen van antisociaal gedrag. De externe schoolbegeleiding kan ingezet worden voor de begeleiding van specifieke leerlingen. De school oriënteert zich tot slot op aanvullende manieren om sociale vaardigheden van leerlingen te versterken (bv. vreedzame school, rots en water, peer-‐‑mediation) en zal een nieuw sociaal-‐‑emotioneel leerlingvolgsysteem invoeren in 2012. Cultuureducatie De doelen van cultuureducatie zijn: § De leerlingen leren beelden, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. § De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. § De leerlingen verwerven kennis en leren waardering krijgen voor aspecten van cultureel erfgoed. Vanaf groep 3 krijgen de leerlingen tweewekelijks een uur les van de vakleerkracht beeldende vorming, die haar werktijd besteedt aan leeractiviteiten m.b.t. de kerndoelen voor het leergebied Kunstzinnige oriëntatie (2/3) en Techniek (1/3). Tijdens de lessen leren de leerlingen verschillende materialen onderzoeken aan de hand van de aspecten kleur, vorm, ruimte, textuur en compositie en er beeldende en ruimtelijke werkstukken mee te maken. Ter introductie wordt beeldmateriaal van kunstenaars en schilders gebruikt om de kinderen te leren kijken en te leren los te komen van de realistische representatie en aan de slag te gaan met de eigen verbeelding en gevoelens. Tijdens andere vaak projectgebonden activiteiten leren de kinderen liedjes aan, ritme instrumenten te gebruiken als ondersteuning bij het zingen, of spelen en bewegen. De volgende werkwijze wordt gehanteerd: § Continueren beeldende vormingsonderwijs door vakleerkracht voor groep 3 t/m 8 waarin 2/3 deel van de werktijd voor kunstzinnige oriëntatie is en 1/3 deel voor techniek § Continueren educatieve lessen en bezoeken aan musea/Concertgebouw: elk jaar een schoolbreed project en daarnaast per bouw afwisselend een jaar educatieve lessen gekoppeld aan museumbezoek en het andere jaar muzieklessen gekoppeld aan een bezoek aan het Concertgebouw § Continuering educatieve lessen en bezoek aan een theatervoorstelling in jeugdtheater de Krakeling of De Meervaart § Continuering deelname groep 8 aan de Kunstschooldag § Continuering van seizoensafsluitingen, jaarlijks een groepsdoorbroken creatieve dag en tweejaarlijkse een bazaar § Een uitgebreidere lijst van activiteiten per groep staan in het cultuureducatieplan 2008-2012
_______________________________________________________________________________ 31 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren § Doorgaande lijn beeldende vorming vastgelegd in vakwerkplan beeldende vorming § Opstellen doorgaande leerlijn muziek en uitvoering daarvan op basis van meer vraaggerichte samenwerking met culturele instellingen § Uitbreiding naschoolse cultuureducatieve activiteiten in samenwerking met partners § Geactualiseerd cultuureducatieplan in 2012. Bewegingsonderwijs Bewegingsonderwijs wordt gegeven door een vakleerkracht gymnastiek In de onderbouw krijgen de leerlingen bewegingsonderwijs en speelleerlessen van hun eigen leerkracht. De vakleerkracht bewegingsonderwijs screent de kinderen in de onderbouw en geeft zo nodig motorische remedial teaching (MRT). De school beschikt daarvoor over twee goed ingerichte speellokalen. In de midden-‐‑, tussen-‐‑ en bovenbouw krijgen de kinderen les van de vakleerkracht bewegingsonderwijs. Deze vinden voornamelijk plaats in de gymzaal van het Caland Lyceum De volgende werkwijze wordt gehanteerd: § In alle leerjaren komen alle basisvormen van bewegen aan bod (balanceren, klimmen/klauteren, zwaaien, over de kop gaan, springen, hardlopen, mikken, jongleren, doelspelen, tikspelen, stoeispelen, bewegen op muziek)volgens de beschreven leerlijnen bewegingsonderwijs (SLO in samenwerking met KVLO) § Voortzetting van de jaarlijkse organisatie van de sportdag. De sportdag van de tussen-‐‑ en bovenbouw wordt georganiseerd in samenwerking met andere scholen. Voor continuering van deze werkwijze is voortgaande subsidie van het stadsdeel van belang § Voortzetting van het Jippieproject en het Jump-‐‑in programma, waarin kinderen kennis maken met verschillende sporten tijdens de gymles en daarna als verlengde schooldagactiviteit. § Voortzetting van het schoolzwemmen voor leerlingen van groep 5 die nog geen zwemdiploma hebben. De zwemles is eenmaal per week in het Sloterparkbad met als doel het behalen van het zwemdiploma A. § Voortzetting groeps-‐‑MRT voor leerlingen met een bewegingsachterstand
_______________________________________________________________________________ 32 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren: § Doorgaande lijn bewegingsonderwijs vastgelegd in het vakwerkplan bewegingsonderwijs § Programma kleuterbewegingsonderwijs op basis van de doorgaande lijn § Leerlingvolgsysteem bewegingsonderwijs ingevoerd § Checklist “veiliger bewegingsonderwijs op de basisschool” toegepast ICT In alle klassen zijn vanaf voorjaar 2011 digitale borden of touchscreens geïnstalleerd. De rol van digitale media bij instructie, communicatie en informatievaardigheden neemt een grote vlucht en maakt het onderwijs aantrekkelijker. Ook het leerstofaanbod verandert onder invloed van de mogelijkheden van ICT. Boeken worden vervangen door websites (Nieuwsbegrip). Met remediërende en plusprogramma’s voor leerlingen kan op school en thuis gewerkt worden, terwijl zowel de leerkracht als de speciale leerhulp en het kind activiteiten kunnen plannen en de resultaten kunnen volgen (Rekentuin, Acadin). Ook hierdoor wordt onderwijsontwikkeling steeds meer een zaak van integraal bekijken van de leerstof, de leeromgeving en de organisatie van het onderwijs. In de komende planperiode verwachten we dat cloudcomputing en social media een grotere rol gaan vervullen in het onderwijs. In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren: § De basisvaardigheden ICT-‐‑gebruik voor zowel leerlingen (leerlijn) als leerkrachten (scholingsprogramma stwt) op niveau brengen. § Het huidige ICT-‐‑platform vervangen en opnieuw inrichten op basis van cloudcomputing, en tabletcomputers voor leerlingen.
3.3 Onderwijsorganisatie en leertijd Groeps- en klassenverband Op onze school zitten telkens twee jaargroepen bij elkaar in de klas. Onderbouw: groep 1-‐‑2 Middenbouw: groep 3-‐‑4 Tussenbouw: groep 5-‐‑6 Bovenbouw: groep 7-‐‑8
_______________________________________________________________________________ 33 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Wij hebben hiervoor gekozen, omdat de leerlingen elkaar dan kunnen helpen en stimuleren. Alle kinderen zijn afwisselend de oudste en de jongste in een klas wat je een bepaalde rol geeft binnen een groep. De keuze voor twee jaargroepen zit hem ook in de lesmethoden. Met twee jaargroepen kunnen zelfstandige werktijd en groepslessen elkaar goed afwisselen en heeft de leerkracht voldoende tijd om dit te begeleiden. Leertijd De jaarlijkse leertijd is voor elke groep 946,50 uren. De school voldoet daarmee aan het minimum aantal ingeroosterde uren (7520) over 8 schooljaren voor alle leerlingen. Gedurende de schooldag wisselen zelfstandige werktijd, waarin het kind op eigen niveau en tempo werkt, en groepslessen elkaar af, waarna op verschillende niveaus oefenstof wordt aangeboden. Tijdens de schooldag is de leerkracht degene die de leerling hulpmomenten aanbiedt, stimuleert, uitdaagt en tevens naar behoefte van de leerling de dag structureert. Om zo tot een optimaal leerproces te komen afgestemd op de behoefte van de individuele leerlingen. Schooltijden De school heeft nog geen continurooster, maar start in 2011-‐‑2012 het afweging-‐‑ en besluitvormingstraject met ouders, leerkrachten en MR en met organisaties voor verlenging van de schooldag. De schooltijden zijn vooralsnog: ma, di, do, vrij: 8.45-‐‑12.00 uur en 13.15-‐‑15.30 uur wo: 8.45-‐‑12.00 uur
_______________________________________________________________________________ 34 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
4
Zorgstructuur
4.1 Visie op de zorg Het team van de Osdorpse Montessorischool heeft de intentie leerlingen een veilige en uitdagende omgeving te bieden waar kinderen zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. Hierbij wordt de totale ontwikkeling in ogenschouw genomen (cognitief en sociaal-‐‑ emotioneel). Er wordt van uitgegaan dat elk individu zijn of haar eigen ontwikkeling doormaakt. De inzet is de ontwikkeling van leerlingen maximaal te stimuleren. Hiertoe wordt planmatig gewerkt volgens een vaste structuur. De cyclus van handelingsgericht werken wordt meerdere malen per schooljaar doorlopen. De zorgverbreding omvat preventieve en curatieve maatregelen. De ontwikkeling van leerlingen moet zoveel mogelijk ononderbroken verlopen. Leerkrachten hebben kennis van diverse leerstijlen en passen instructie aan op de instructiebehoefte van leerlingen. De leerstof die wordt gebruikt, biedt mogelijkheden tot differentiatie om aan te kunnen sluiten bij de mogelijkheden van leerlingen. Aanvullend kan speciale leerhulp aan een leerling worden gegeven om mogelijke achterstanden in te lopen. Speciale leerhulp wordt tevens ingezet bij leerlingen met meer mogelijkheden. Dus: zonder de gewenste ontwikkeling uit het oog te verliezen wordt aan de behoefte van de leerling tegemoet gekomen. Het streven is een evenwicht te vinden tussen draaglast en draagkracht van zowel leerling als leerkracht. Uitgangspunt: ieder kind wordt geaccepteerd zoals het is en zorgvuldig uitgedaagd in een veilige omgeving. Let wel: aan de mogelijkheden zijn natuurlijk grenzen ( zie aannamebeleid).
4.2 Onderwijszorgprofiel In het kader van Passend onderwijs worden scholen verplicht om een onderwijszorgprofiel af te nemen. Vanaf augustus 2012 moet elke basisschool aangeven welke leerlingen met specifieke leerbehoeften of zorgbehoeften zij kan opvangen en een zorgprofiel gekozen hebben. In het kader van het samenwerkingsverband wordt voor de onderlinge vergelijkbaarheid een keuze gemaakt uit de verschillende instrumenten van onderwijszorgprofielaanbieders. Leerlingen met meer mogelijkheden kunnen zich op de OMS ontwikkelen doordat er tijdens het zelfstandig werken gedifferentieerd wordt. Tevens werken wij sinds schooljaar 2010-‐‑2011 met de “+ klas”, waar uitdagende werkvormen worden gehanteerd om leerlingen op hun specifieke wijze uit te dagen. Gedurende schooljaar 2011-‐‑2012 zal de “+klas” gecontinueerd worden. Leerlingen met een lichamelijke handicap kunnen, mits er onder schooltijd geen medische handelingen verricht moeten worden, worden opgevangen. Leerlingen met ernstige spraak-‐‑ taal achterstanden kunnen worden opgevangen. Op dit gebied hebben wij de afgelopen jaren de nodige expertise opgebouwd. Als blijkt dat het rendement van het onderwijs voldoende is kan de schoolloopbaan op de OMS _______________________________________________________________________________ 35 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ vervolgd worden; anders zal verwijzing naar Speciaal Onderwijs voor een leerling toch passender zijn. Leerlingen met gedragsmatige problematiek kunnen slechts dan worden opgevangen als het gaat om gedrag dat voor de andere leerlingen niet bedreigend is. De veiligheid van de anderen staat voorop. Verwijdering is mogelijk als de betreffende leerling het recht op onderwijs aan andere leerlingen ontzegt of als de school niet langer in staat is onderwijs aan een bepaalde leerling te verwezenlijken. Belangrijk is dat wij andere leerlingen het onderwijs en de zorg moeten kunnen blijven bieden die zij nodig hebben. Er moet evenwicht bestaan tussen draaglast en draagkracht van leerkracht en groep. Daarom kan het aantal leerlingen met zeer speciale behoeften per groep niet groter dan 1 zijn. Zodra de extra zorgbehoefte van een leerling een onevenredige belasting vormt voor de school is plaatsing op een andere school aan de orde. Bij toelating van leerlingen met extra zorgbehoefte staat voorop: wat is nodig om deze leerling op te kunnen vangen en welke middelen zijn noodzakelijk om dit mogelijk te kunnen maken. Indien er onvoldoende extra middelen zijn, kunnen wij leerlingen met extra zorgbehoefte niet opvangen. Bij middelen denken wij aan extra personeelsbudget en aanpassingen in materiaal of de huisvesting. Wij gaan ervan uit dat de nieuw te vormen Samenwerkingsverbanden een systeem uitwerken dat een goede verdeling van middelen mogelijk maakt. Voor leerlingen met een LGF Rec 2 is het vooralsnog onduidelijk hoe de bekostiging er zal gaan uitzien; de systematiek die gevolgd gaat worden is die van cluster 1.
4.3 Toelating en plaatsing leerlingen Aanmelding van nieuwe leerlingen wordt op één van de open ochtenden of na afspraak gedaan. Tijdens de aanmelding vindt een informatief gesprek plaats. Er worden op het aanmeldformulier vragen gesteld over bijzonderheden in de ontwikkeling van het kind. Als leerlingen vier jaar zijn als zij op school komen, wordt een meer toegespitst formulier ingevuld, aan de hand waarvan er een gesprek tussen de leerkracht en de ouders of verzorgers plaats vindt. Dit formulier wordt opgenomen in het leerling-‐‑dossier. Voor het algemene aannamebeleid zie hoofdstuk 7.1. Aannamebeleid bij kinderen met speciale zorgbehoefte Het kind • moet zich zelfstandig kunnen bewegen met of zonder hulpmiddelen. • moet in staat zijn zich uit te drukken d.m.v. taal. • moet in staat zijn kennis op te nemen en zich vaardigheden eigen te maken. • moet zelfredzaam zijn (aan-‐‑ en uitkleden, zindelijk zijn, eten, drinken). • heeft geen zorgdossier dat begeleiding op onze school op voorhand onmogelijk verklaart. • heeft geen zodanige beperking ( fysiek dan wel psychisch ) dat begeleiding op onze school op voorhand onmogelijk is. _______________________________________________________________________________ 36 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ kan redelijk sociaal functioneren: de rust en veiligheid van anderen mag niet verstoord worden • heeft onder schooltijd geen medische handelingen nodig Ouders • conformeren zich aan het schoolbeleid. • zijn verplicht alle relevante informatie te verstrekken. • vullen het inschrijfformulier geheel en naar waarheid in en ondertekenen. • kunnen school niet dwingen speciale voorzieningen te treffen, ook al is er sprake van medische indicatie. School • onderzoekt de mogelijkheden elke leerling zo goed mogelijk bij de ontwikkeling te begeleiden • bespreekt met ouders/ verzorgers wederzijdse verwachtingen • komt gemaakte afspraken na Procedure bij leerlingen met extra zorgbehoefte /speciale onderwijsbehoeften • oriënterend gesprek met ouders/ verzorgers bij aanmelding • afspraken maken voor gesprekken met ouders en/ of verzorgers, in geval van SO indicatie met de contactpersoon vanuit het REC ( ambulant begeleider), intern begeleider en directeur 1. inventariserend gesprek tussen ouders en intern begeleider met voorafgaand inzage volledig dossier ( beschikking, onderzoeksgegevens, medisch dossier, LOVS, OWR, etc.). 2. vervolggesprek: ouders/ verzorgers, directeur, intern begeleider waarin gesproken wordt over de benodigde zorg: welke mogelijkheden zijn er binnen onze school en wat wordt van ouders verwacht 3. concrete afspraken over begeleiding, financiën, materialen, IHP, evaluatiemomenten, voorwaarden en haalbaarheid • plaatsingsbesluit wordt genomen door directeur samen met intern begeleider • directeur stelt ouders/ verzorgers schriftelijk op de hoogte • directeur stelt de leerkracht op de hoogte van de aanstaande plaatsing • intern begeleider informeert leerkracht • verkregen informatie en gemaakte afspraken worden bewaard in leerling-‐‑ dossier •
_______________________________________________________________________________ 37 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Stappenplan
1 Reguliere aanpak in de groep Aanbod beschreven in groepsplan à 2
2 Groepsbespreking à1 Bij onvoldoende rendement à3 3 Leerling-‐besprekingà 1 (Sub-‐)groepsplan Mogelijk speciale leerhulp Oudergesprek 4 Onvoldoende rendement à5 Diagnostiek: extern onderzoek Gesprek ouders/leerkracht/ib 5 Diagnostiek: extern onderzoek Gesprek ouders/leerkracht/ib 7 Voldoende rendement à 1 of 3
6 Aanpassing aanbod in de groep Eventueel externe hulp inschakelen Gesprek ouders/leerkracht/ib
7 Bij onvoldoende rendement Advies of verwijzing? Voorleggen na oudergesprek aan VIA Amsterdam
Procedure zij-‐‑instromers Als kinderen van een andere school komen, wordt de leerling niet direct ingeschreven, maar zal de intern begeleider eerst informatie vragen bij de vorige school. Om deze informatie op te kunnen vragen wordt toestemming van de ouders/ verzorgers gevraagd ( op het aanmeldformulier). Aan de hand van alle informatie wordt besproken met de directie of de leerling op onze school wordt ingeschreven en in welke groep de leerling wordt geplaatst. Wellicht is een vervolggesprek wenselijk. De directeur stelt de ouders/ verzorgers schriftelijk op de hoogte van het besluit. Ook de leerkracht wordt geïnformeerd. De intern begeleider draagt zorg voor het doorgeven van relevante informatie aan de leerkracht en het toevoegen van gegevens aan het leerling-‐‑dossier. In schema: • oriënterend gesprek met ouders/ verzorgers bij aanmelding • 4 jarige wordt geplaatst en krijgt schriftelijk bericht • 4 jarige met extra zorgbehoefte: zie bij aannamebeleid bij kinderen met speciale zorgbehoefte • leerling van andere school: intern begeleider neemt contact op _______________________________________________________________________________ 38 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ •
• • •
directeur/ ib bespreken of leerling wordt ingeschreven en in welke groep het kind wordt geplaatst. Is er sprake van specifieke onderwijsbehoefte: zie aannamebeleid bij kinderen met speciale zorgbehoefte directeur stelt ouders/ verzorgers schriftelijk op de hoogte intern begeleider geeft verzamelde informatie door aan leerkracht verkregen informatie wordt bewaard in het leerling-‐‑dossier
4.4 Leerlingzorg Continuüm van zorg Vanuit de visie van de OMS willen wij planmatig omgaan met verschillen. Dit doen wij in grote lijnen volgens de “1-‐‑ zorgroute”, beschreven door WSNS en de KPC Groep 2007. “Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontvangen onderwijs op maat doordat leerkrachten uitgaan van talenten en mogelijkheden van leerlingen. Vanuit deze gedachte wordt handelingsgericht gewerkt met groepsplannen waarin het aanbod voor de hele groep beschreven staat vanuit het ontwikkelingsperspectief van elke leerling. Er wordt gestreefd naar afstemming met en tussen alle partners rond de leerling. “(Handreiking 1 –zorgroute Arjan Clijsen, KPC Groep 2007) Interne begeleiding De interne begeleiding houdt zich bezig met het realiseren van het continuüm aan zorg. Het proces van de 1-‐‑ zorg route wordt door de interne begeleiding bewaakt en begeleid. De interne begeleiding draagt door groepsbezoeken en coachen bij aan leerkrachtvaardigheden. De taken van de intern begeleider staan omschreven in de “minimum standaard”.
4.5 Planmatig handelen Groepsplannen (GP) “Een groepsplan omvat het geheel voor een bepaalde periode schriftelijk vastgelegde aanwijzingen en richtlijnen aan een groep leerlingen, op basis van informatie over de onderwijsbehoeften van de leerlingen, waarmee de leerkracht bepaalde leer-‐‑ en opvoedingsdoelen binnen een zeker tijdsbestek wil realiseren. Het groepsplan bestrijkt één cyclus en bevat concrete en praktische aanwijzingen voor hoe de leerkracht de komende periode in de groep omgaat met de verschillende onderwijsbehoeften van de leerlingen. Het groepsplan is doelgericht. “(Handreiking 1 –zorgroute Arjan Klijsen, KPC Groep 2007) Groepsplannen vervullen de volgende functies: afstemming op de onderwijsbehoefte van de leerling, overdracht en communicatie, verantwoording afleggen en reflectie op het eigen aanbod. In de voorgaande jaren is ervaring opgedaan met (2 x per schooljaar) opstellen en uitvoeren van didactische groepsplannen: de middenbouw a.d.h.v. een scholingstraject verzorgd door het CPS op het gebied van technisch lezen en de tussen-‐‑ en bovenbouw vanuit “Focus op kwaliteiten” op het gebied van rekenen. Alle leerkrachten stelden de afgelopen jaren minstens 2x per schooljaar groepsplannen op voor de volgende gebieden: taal, ordenen/ ruimte en tijd (groep 1 en 2) begrijpend lezen (groep 5 t/m 8) spelling, rekenen en technisch lezen (groep 3 t/m 8). De kwaliteit van deze plannen is wisselend gebleken (zie inspectierapport). _______________________________________________________________________________ 39 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Gedurende schooljaar 2010-‐‑2011 is er op de OMS intensieve begeleiding geweest van “Focus op kwaliteiten”. Aandacht is besteed aan het werken met het activerend directe instructiemodel, analyses maken van LOVS gegevens en methode gebonden toetsen, het indelen naar instructiebehoefte en het doelgericht plannen van de lesstof. In schooljaar 2010-‐‑2011 is gewerkt op het gebied van rekenen aan het verfijnder samenstellen van de instructiegroepen naar instructiebehoeften van de leerlingen. De evaluaties en analyses worden gemaakt aan de hand van LOVS gegevens, methode gebonden toetsresultaten en observaties van de leerkracht. Beschreven staat welke leerlingen meer of minder leertijd, instructie of hulp nodig hebben. Ook wordt beschreven wat het basisaanbod is en welke leerlingen een aanpassing in de leerstof nodig hebben: kleinere stappen of juist meer uitdaging en verdieping. In het kader van de Montessoriontwikkeling zal de wijze waarop de leerstof wordt aangeboden onder de loep genomen worden. Hierbij zal het accent komen te liggen op tussendoelen in de doorgaande leerlijnen waardoor een methode niet als doel maar als middel gezien wordt. De volgende vragen moeten worden gesteld: wat zijn de doelen, wat moeten leerlingen weten kennen kunnen doen, welk basisaanbod is hiervoor nodig, welk materiaal, welke leeromgeving, welke organisatie, welke aanvullingen voor welke leerlingen? Er zullen beredeneerde keuzes gemaakt worden m.b.t. de leerstof, zowel binnen als buiten de methode. Gedurende de schoolplanperiode zal eenzelfde ontwikkeling worden ingezet bij andere leergebieden. Als het groepsplan is afgerond en in de groepsbespreking is geëvalueerd, wordt het digitaal opgeslagen in het schooldossier. 2010-‐2012
2011-‐2015
-‐Werken met het activerend directe instructie model -‐Werken met het convergente differentiatiemodel -‐Indelen naar instructiebehoefte rekenen -‐Opstellen groepsplannen rekenen -‐Uitvoeren groepsplannen rekenen -‐Analyseren en evalueren groepsplannen rekenen -‐groepsplannen opstellen: Groep 1 en 2: taal en rekenen Groep 3 t/m 8: taal(technisch lezen, spelling) en rekenen Groep 5 t/m 8 taal( begrijpend lezen) -‐De groepsplannen worden digitaal opgesteld, geëvalueerd en opgeslagen
Onder begeleiding van “Focus op kwaliteiten” d.m.v. teambijeenkomsten en coaching a.d.h.v. klassenbezoeken kritisch leren kijken naar doelen en leerstofaanbod van de rekenmethode, instructie en werkvormen
Leerkrachten
Vanaf september 2011 wordt het schema als volgt: Groepsplan augustus Tussenevaluatie oktober Evaluatie januari Groepsplan januari Tussenevaluatie maart Evaluatie juni
_______________________________________________________________________________ 40 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Individuele handelingsplannen(IHP) Als gebleken is dat de onderwijsbehoeften van een leerling niet te realiseren zijn binnen een (sub-‐‑) groepsplan, wordt een individueel handelingsplan opgesteld (IHP). Centraal staat: wat heeft deze leerling nodig de komende periode om het gestelde doel te halen zowel pedagogisch als didactisch? De bedoeling is dat de leerling weer gaat profiteren van het groepsaanbod. Het IHP kan een bijlage of onderdeel zijn van het groepsplan. Bij onvoldoende rendement wordt de leerling aangemeld voor een leerling-‐‑bespreking. Men gaat na of er een nieuw IHP opgesteld moet worden of dat er externe stappen gezet moeten worden. Voor leerlingen die in aanmerking komen voor speciale leerhulp wordt een IHP opgesteld; een vermelding staat in het groepsplan.
4.6 Leerlingvolgsysteem en ParnasSys De resultaten van alle leerlingen worden gevolgd met methode gebonden toetsen en landelijk genormeerde methode onafhankelijke toetsen. Het leerrendement is aan de hand van vaardigheidsscores te beoordelen. De toetsen voor groep 1 en 2 zullen vervangen worden augustus 2011. Sinds mei 2010 werkt de OMS met “ParnasSys”; een systeem waarin leerling-‐‑administratie en LOVS samengaan. Digitale delen van de leerling-‐‑dossiers zijn ingevoerd in mei 2011. Leerkrachten voeren sinds schooljaar 2010-‐‑2011 toetsgegevens in van de Cito toetsen en methodegebonden toetsen van taal en rekenen. Er zijn teambijeenkomsten geweest waardoor leerkrachten nu in staat zijn deze gegevens te interpreteren. Er worden digitale notities gemaakt van (ouder-‐‑) gesprekken door leerkrachten. De individuele handelingsplannen worden door de leerkrachten speciale leerhulp gemaakt en geëvalueerd in ParnasSys. Met ingang van schooljaar 2011-‐‑2012 zullen de groepsplannen en de IHP’s gemaakt en geëvalueerd worden door de leerkrachten in ParnasSys zodat deze plannen meteen in het schooldossier staan. De overdracht van bouw naar bouw zal in hetzelfde systeem worden opgenomen in 2011. Er is op de OMS nog geen goedgekeurd systeem om leerlingen te volgen op sociaal-‐‑ emotioneel gebied. Het bestaande systeem is toe aan vervanging. Er is sprake van het bestuursbreed invoeren van “Zien”, het programma van ParnasSys. In schooljaar 2011-‐‑2012 zal op Stichtingsniveau een besluit worden genomen in het kader van de Kwaliteitsmonitor. 2010-‐2011
2011-‐2012
-‐IHP speciale leerhulp in ParnasSys -‐IHP LGF in ParnasSys -‐Notities oudergesprekken in ParnasSys -‐Overdracht van bouw naar bouw digitaal -‐Alle groepsplannen en HP in ParnasSys -‐Aanschaf en invoering nieuwe toetsen groep 1 en 2 -‐Aanschaf en invoering van sociaal-‐ emotioneel leerlingvolgsysteem
Leerkrachten speciale leerhulp Idem Leerkrachten Voorbereiding ib Uitvoering leerkrachten Leerkrachten Ib Directie /ib
_______________________________________________________________________________ 41 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
4.7 Besprekingen Groepsbesprekingen Een belangrijke schakel in de 1-‐‑zorgroute is de groepsbespreking. Elke cyclus wordt met een groepsbespreking afgerond en vormt tevens het begin van de volgende cyclus. De definitieve groepsplannen worden opgesteld nadat de groepsbespreking heeft plaatsgevonden. De groepsleerkracht (bij voorkeur samen met de duoleerkracht) en de interne begeleider zijn aanwezig. Er worden per schooljaar twee cycli doorlopen met tussentijdse bijstelling. De leerkracht heeft het groepsplan in concept opgesteld a.d.h.v. de (tussen-‐‑)evaluatie en analyse. Voorgaande houdt in dat er per groep vier maal per jaar een groepsbespreking plaatsvindt. Deze besprekingen worden voor het gehele schooljaar van tevoren ingepland, waar mogelijk onder schooltijd. In de groepsbespreking kunnen afspraken worden gemaakt over het begeleiden of coachen van de leerkracht bij de uitvoering van het groepsplan door de interne begeleider. In de groepsbespreking wordt het besluit genomen om een leerling aan te melden bij een leerlingbespreking. (formulier evaluatie en analyse; voorbereidingsformulier groepsbespreking). Het is belangrijk dat leerkrachten kennis hebben van de leerlijnen met de tussendoelen en hoe de methode en andere materialen hierbij ingezet kunnen worden. Uitgaande van de leerlijnen en de onderwijsbehoeften worden doelen gesteld waardoor de leerkracht doelgericht kan werken. Vanuit die doelen kan de leerkracht passende leeractiviteiten aanbieden ( Hoe leert een kind? Wat kan het kind al? Welke leerdoelen moet dit kind halen om de volgende stap te kunnen zetten?) Om een goed voorbereide omgeving aan de leerlingen te kunnen bieden is het van belang dat men bouwbreed dan wel schoolbreed inhoudelijk in gesprek gaat over hoe het aanbod gegeven gaat worden in de komende periode. Nadat groepsbesprekingen hebben plaatsgevonden zullen bouwoverleggen worden ingepland om dit aanbod te bespreken en te concretiseren. 2010-‐2011
Per klas: 2x per jaar klassengesprek 2x per jaar LOVS bespreking Regulier per klas 4x per jaar groepsbespreking Schoolbreed/ bouwbreed: 4x per jaar een bespreking over leerinhoud/organisatie rekenen klassenconsultatie Tussenevaluatie oktober Evaluatie januari Tussenevaluatie maart Evaluatie juni Schoolbreed/ bouwbreed: 4x per jaar een bespreking over leerinhoud/organisatie taal
2011-‐2012
Groepsplan augustus Groepsplan januari 2012-‐2013
Leerkracht(-‐en)/ IB
Leerkracht (-‐en)/IB Team/bouw/directie/ib Oktober januari maart juni Ib / leerkracht Groepsbespreking oktober Groepsbespreking januari Groepsbespreking maart Groepsbespreking juni Team/bouw/directie/ib Oktober januari maart juni
_______________________________________________________________________________ 42 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Groepsbespreking
Begeleiden/ coachen leerkracht Leerlingbespreking
IHP Opstellen eigen leerlijn Andere stappen
Leerlingbesprekingen Als er tijdens een groepsbespreking complexere vragen naar voren komen betreffende een individuele leerling, wordt deze leerling aangemeld voor een leerlingbespreking. Tijdens deze bespreking wordt de begeleidingsvraag van de leerkracht besproken. De onderwijsbehoeften van de leerling worden besproken en verhelderd en er wordt bekeken hoe de leerkracht de komende periode hieraan tegemoet kan komen. Er kan een (extra) afspraak gemaakt worden voor een klassenconsultatie. De leerkracht bespreekt met ouders hoe het aanbod voor deze leerling wordt bijgesteld en onderzoekt hoe er kan worden samengewerkt om het doel te bereiken. Speciale leerhulp kan een aanvulling zijn op het handelen van de groepsleerkracht. Als er sprake is van meerdere problemen rond de situatie van een leerling die van invloed zijn op het functioneren, dan wordt een leerling besproken in het Zorgbreedteoverleg. Indien in de leerlingbespreking het besluit is genomen om externe diagnostiek of begeleiding te vragen dan kan de OMS terecht bij vele instellingen (schoolbegeleidingsdienst, schoolmaatschappelijk werk, logopedie, GGD, bureau Jeugdzorg, opvoedingsondersteuners etc.). Als de school niet in staat blijkt te zijn tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van de leerling, dan wordt na overleg met en toestemming van ouders een traject van verwijzing in gang gezet. De afspraken worden vastgelegd in het groepsplan of in een individueel handelingsplan en in het dossier.
4.8 Klassenconsultaties (intern begeleider) Minstens één maal per schooljaar bezoekt de intern begeleider de groep. Van te voren wordt met de leerkracht besproken wat de vraag van de leerkracht is, het doel van het bezoek en wat er wordt geobserveerd. Bij deze begeleiding gaat de leerkracht met de intern begeleider op zoek naar hoe de leerkracht tegemoet kan komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen. Doelen: • Leerkrachten d.m.v. observatie en feedback ondersteunen bij het realiseren van effectief klassenmanagement en het werken met pedagogisch/ didactische groepsplannen • zicht hebben op de competenties en de begeleidingsbehoeften van de leerkracht Tijdens de observatie kunnen video-‐‑opnamen worden gemaakt om te gebruiken tijdens het nagesprek. De inhoud van het gesprek is vertrouwelijk.
_______________________________________________________________________________ 43 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
4.9 Ontwikkelingsperspectief voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften De OMS dient er zorg voor te dragen dat leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich ontwikkelen naar hun mogelijkheden. Het gaat hier om leerlingen met een SO of SBO indicatie en leerlingen die zullen uitstromen naar VSO, praktijkschoolonderwijs of leerwegondersteunend onderwijs. Deze leerlingen hebben naar verwachting aan het eind van de basisschool niet het niveau eind groep 8 bereikt. Uitstroomverwachting PRO LWOO LWOO LWOO
intelligentie 55-‐80 75-‐90 80-‐90+specifieke leerstoornis 90-‐120+ sociaal-‐ emotionele problematiek
eindniveau eind groep 5 eind groep 6 eind groep 6 voor vakgebied eind groep 7
Eind groep 5 kunnen we in gaan schatten naar welk vervolgonderwijs het kind zal gaan. Ook wordt gaandeweg duidelijk welke leerdoelen bij een kind haalbaar zijn. Voor veel van deze kinderen betreft dat de einddoelen van ongeveer eind groep 6. Voor deze leerlingen stellen we een ontwikkelingsperspectief op. De ontwikkelingsmogelijkheden voor een langere periode worden ingeschat. Door het instroomniveau en uitstroomniveau met elkaar te verbinden ontstaat de prognose of ontwikkelingslijn. Elk halfjaar worden zogenaamde leerrendementsverwachtingen opgesteld voor (een van de) vakgebieden technisch en begrijpend lezen, spellen en rekenen. Op basis van gestelde tussendoelen wordt de onderwijsbehoefte per vakgebied vastgesteld, de beargumenteerde keuzes in de leerlijn, en het daarbij passende leerstofaanbod. Vorderingen worden gevolgd, door aangetoonde leerwinst te toetsen aan de opgestelde tussendoelen. Er vindt afstemming met ouders plaats. Wij gaan ervan uit dat leerlingen t/m groep 5 op de leerlijn blijven en het meest intensieve basisaanbod voor instructieafhankelijke leerlingen in de groep krijgen. Zo nodig wordt het basisaanbod (in de instructieafhankelijke groep) aangevuld met speciale leerhulp. Het is niet noodzakelijk zo dat leerlingen met een ontwikkelingsperspectief een eigen leerlijn krijgen, maar de school zorgt wel voor planmatige zorg.
Voordat een ontwikkelingsperspectief wordt opgesteld is het nodig dat externe deskundigen geraadpleegd worden (orthopedagoog, psycholoog, samenwerkingsverband) voor de bepaling van het uitstroomniveau, het opstellen van didactische leerrendementsverwachtingen en de weging van belemmerende en bevorderende factoren hierbij.
_______________________________________________________________________________ 44 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ 2010-‐ 2011
2011-‐ 2012
Oriëntatie op ontwikkelingsperspectief en eigen leerlijn Directie/ IB Focus op kwaliteiten Leergang opbrengstgericht leiderschap Ingroei opstellen einddoelen met een realistisch IB i.s.m. leerkracht ontwikkelingsperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 5 met verwachte uitstroom naar PRO of LWOO en leerlingen met een S(B)O indicatie
Realiseren 6-‐ uitvoeren groepsplan
Groeps-‐ bespreking 4x per jaar
Leerling-‐ bespreking
Waarnemen 1-‐ groepsoverzicht evalueren 2-‐ signaleren leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
Plannen 5-‐ opstellen groepsplan 4-‐ clusteren leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften
Begrijpen 3-‐ benoemen onderwijsbehoeften
(Extra) ouder-‐ gesprek
4.10 Speciale leerhulp Als een leerling zich niet ontwikkelt zoals verwacht mag worden, wordt dat gesignaleerd door de leerkracht. De leerkracht analyseert de situatie en gaat handelingsgericht te werk. Er wordt een IHP opgesteld, uitgevoerd en geëvalueerd. Indien de opbrengst daarvan onvoldoende is, dan wordt de leerling besproken met de intern begeleider tijdens een leerlingbespreking. Daar wordt besloten of er ook hulp buiten de groep wordt geboden. De leerkracht speciale leerhulp maakt hiervoor een IHP, de leerkracht maakt een IHP voor in de groep met een vermelding hiervan in het groepsplan.
_______________________________________________________________________________ 45 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Remediering Er wordt speciale leerhulp door een gespecialiseerde leerkracht gegeven op het gebied van technisch lezen en rekenen. Technisch lezen: is een leerling bij de AVI afname achter op landelijk niveau, dan komt hij/ zij in aanmerking voor een periode remedial teaching. De periode loopt tot het volgende reguliere afname moment van de toets. Mocht er onvoldoende vordering zijn, dan kan de speciale leerhulp nog een periode worden ingezet. De meeste leerlingen die speciale leerhulp krijgen, zitten in groep 3 t/m 6. Indien een leerling dyslectisch is, kan de remediëring worden voortgezet in groep 7. Rekenen: Leerlingen die een E-‐‑ score hebben in het LOVS en waarvan de vaardigheidsgroei onvoldoende is, kunnen in aanmerking komen voor speciale leerhulp. De perioden van extra hulp buiten de groep lopen synchroon met de handelingsgerichte cycli in de groep. In het groepsplan staat een verwijzing naar het IHP. De plannen (IHP) en de opbrengst van de interventie staan in het leerling-‐‑ dossier in ParnasSys. Het besluit om speciale leerhulp buiten de klas in te zetten wordt genomen door de intern begeleider in samenspraak met de leerkracht speciale leerhulp. Er wordt motorische remedial teaching gegeven door een speciaal opgeleide leerkracht aan leerlingen die opvallen bij de systematische screening in groep 1 en 2. Het gaat om leerlingen uit groepen 2 t/m 6. De plannen en de evaluatie worden nu op papier gezet. In schooljaar 2011-‐‑2012 zullen ook deze plannen worden opgenomen in ParnasSys. Deze vorm van speciale leerhulp kan in de toekomst slechts worden gecontinueerd indien de bekostiging vanuit de Lumpsumregeling te verantwoorden is. Leerlinggebonden financiering Onze school heeft een positieve intentie met betrekking tot integratie van kinderen met een handicap. Zowel ouders als school moeten ervan overtuigd zijn dat het kind verantwoord begeleid kan worden. Daartoe moet in een drietal gesprekken en dossierbestudering duidelijk worden wat de mogelijkheden zijn (zie 4.3 aannamebeleid kinderen met speciale zorgbehoefte). Momenteel zitten op de OMS drie leerlingen met Leerling gebonden financiering (LGF) vanuit Rec2 (spraak-‐‑taalproblematiek). Tevens zit op de OMS een leerling met een indicatie vanuit Rec 1. Het komende schooljaar zullen er twee tot drie leerlingen met LGF op de OMS zitten. Er is in de afgelopen jaren een goede aanpak ontwikkeld om deze leerlingen te begeleiden. Twee middagen komen deze leerlingen samen in een aparte ruimte waar twee leerkrachten speciale leerhulp (of 1 leerkracht en de ambulante begeleider) met deze kinderen intensief aan het werk gaan. Er zijn kinderen aan de groep toegevoegd die weliswaar geen indicatie hebben, maar wel te maken hebben met dezelfde problematiek. Het laatste half uur worden activiteiten gedaan waarin sociale vaardigheden centraal staan. Ook bij dit groepje zijn leerlingen gevoegd die begeleiding nodig hebben bij het verwerven van deze vaardigheden. Op deze manier maken wij optimaal gebruik van de verkregen expertise. Het stelsel rond de indicatiestellingen zal met ingang van augustus 2012 sterk aan verandering onderhevig zijn. De landelijke indicatiestelling vervalt. Het Samenwerkingsverband zal criteria vaststellen en gelden verdelen van cluster 3 en 4 leerlingen. De bekostiging van cluster 1 en 2 zal worden omgezet naar voorbeeld van _______________________________________________________________________________ 46 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Rec 1. Dat betekent dat instellingen van cluster 1 en 2 landelijke criteria zullen opstellen voor aanmelding, toelating en procedures voor ondersteuning en begeleiding van leerlingen binnen het reguliere onderwijs. Ondanks onduidelijkheden gaan wij ervan uit dat het mogelijk is om voornoemde werkwijze de komende jaren voort te zetten. Voorwaarde is echter dat financiële middelen beschikbaar worden gesteld. Indien een leerling die op onze school zit een indicatie SO krijgt die wordt ingezet als LGF wordt met ouders en ambulant begeleider het gesprek gevoerd over de volgende zaken: -‐‑ ambulante begeleiding -‐‑ financiën i.v.m. formatie-‐‑uitbreiding -‐‑ financiën i.v.m. materialen -‐‑ eigen leerlijn -‐‑ individuele handelingsplannen -‐‑ evaluatiemomenten -‐‑ de verwachtingen m.b.t. inzet ouders -‐‑ wat haalbaar is en wat niet. -‐‑ de mogelijke proefperiode van 6 maanden, waarna bekeken wordt of de begeleiding het beoogde rendement oplevert -‐‑ afspraken over plaatsing op SO bij onvoldoende opbrengst Leerlingen met meer mogelijkheden Binnen de speciale leerhulp biedt de OMS momenteel een klassendoorbrekend programma aan voor leerlingen vanaf begin groep 6, de “+klas”. Er wordt gewerkt aan rekenvraagstukken en er wordt tijd besteed aan talige activiteiten. De maximale groepsgrootte is 8. Kinderen die hoge A scores halen in het LOVS, die goede motivatie, doorzettingsvermogen en een goede werkhouding hebben komen in aanmerking. Tijdens een gesprek wordt ingeschat of een leerling in staat is creatief te denken. De beslissing of een leerling in aanmerking komt wordt genomen door de leerkrachten speciale leerhulp in samenspraak met de intern begeleider op basis van alle beschikbare informatie. Zolang de leerling voldoet aan de gestelde voorwaarden blijft hij/ zij deelnemen aan de “+klas”. Aan de hand van de ervaringen in de “+klas” zal de aanpak voor in de groep tijdens zelfstandig werken verder worden vormgegeven zodat alle groepsleerkrachten in staat zijn tegemoet te komen aan de speciale leerbehoeften van leerlingen met meer mogelijkheden. Hier zullen schoolbrede afspraken over worden gemaakt. In de toekomst zal gekeken moeten worden of bekostiging vanuit de Lumpsumregeling nog mogelijk en wenselijk is.
4.11 Schoolloopbaan Er zijn een aantal belangrijke overgangen in de schoolloopbaan van een leerling: de overgang van voorschool naar basisschool en de overgang naar het voortgezet onderwijs. Binnen de basisschool is er nog de overgang naar groep 3, van midden-‐‑ naar tussenbouw en van tussen-‐‑ naar bovenbouw. De voorschool geeft informatie door over de ontwikkeling van de peuter naar de ontvangende leerkracht. Indien er sprake is van een leerling met een risicovolle _______________________________________________________________________________ 47 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ ontwikkeling wordt er een “warme overdracht” gedaan volgens het protocol “uniforme overdracht kindgegevens Amsterdam”. Dit betreft de ontwikkeling van het kind, de ondersteuningsbehoeften, de omgang met ouders en eventuele informatie betreffende onderzoeken of betrokken instanties. Deze informatie wordt opgenomen in het leerling dossier. Na de onderbouwperiode worden de leerlingen zorgvuldig verdeeld over de middenbouwgroepen. Daarbij wordt rekening gehouden met wat een leerling nodig heeft voor leerkracht en sociale omgeving. Ditzelfde proces vindt plaats bij leerlingen die van groep 4 naar 5 gaan en de toekomstige groep 7 leerlingen. Voor leerlingen die tussentijds instromen geldt het aanname beleid. De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachtte periode van 8 jaar. Wij vinden het belangrijk dat onze leerlingen een ononderbroken ontwikkeling doormaken. Elk half jaar worden de ontwikkelingen van leerlingen gevolgd tijdens de groepsbespreking. Als een leerling zich anders ontwikkelt dan verwacht mag worden, wordt zorgvuldig bekeken wat deze leerling nodig heeft tijdens een leerlingbespreking. Mogelijk te verwachten aanpassingen in de schoolloopbaan worden besproken, ook met de ouders. Verlenging onderbouw In de onderbouw fase is er sprake van een rijping. In de onderbouw heeft men de gelegenheid op zeer individuele wijze de ontwikkeling te volgen en te stimuleren. Als de leerling extra hulp of aanbod nodig heeft wordt dat beschreven in het groepsplan. Omdat voor een leerling een stevige basis van groot belang is, is voor ons de individuele ontwikkeling doorslaggevend. Er is een groep leerlingen, geboren tussen 1 oktober en 31 december, die vanwege de korte schooltijd extra goed gevolgd moet worden. Soms zijn deze leerlingen nog onvoldoende in staat het onderwijs in groep 3 te kunnen volgen. Hierbij valt te denken aan sociaal-‐‑ emotionele ontwikkeling, werkhouding, taalontwikkeling e.d. De inspectie beoordeelt of de aantallen late leerlingen in groep 3 (teldatum 1 oktober, 7 jaar of ouder) procentueel niet te hoog zijn. Verlenging groep 3 t/m 8 Bouwverlenging heeft niet de voorkeur. Het komt echter voor dat een leerling geen aansluiting heeft op sociaal-‐‑ emotioneel gebied en daardoor beter een jaar langer in de huidige bouw kan blijven. Er zijn kinderen die de leerstof niet aankunnen, maar wel in hun eigen leeftijdsgroep passen. Voor deze leerlingen wordt een IHP opgesteld (vanaf groep 5: eigen leerlijn). Het kan voorkomen dat de capaciteiten van een leerling dusdanig zijn dat er ergens in de schoolloopbaan sprake is geweest van leertijdverlenging. Als de leerling na de basisschool naar het praktijkonderwijs zal gaan, kan mogelijk besloten worden de leerling na groep 7 te laten doorstromen naar het voortgezet onderwijs. Wij gaan ervan uit dat herhaling van de stof van het hele schooljaar niet zinnig is en zullen dan ook voor en met de leerling bekijken wat deze leerling voor leerstof en instructie nodig heeft zodat de ontwikkeling niet wordt onderbroken en dat de extra leertijd goed wordt benut. _______________________________________________________________________________ 48 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Versnelling Er zijn leerlingen die hoge A scores behalen in het LOVS. Tijdens een leerlingbespreking wordt gekeken hoe aan de leerstijl en behoeften van deze leerling in de klas tegemoet gekomen kan worden. Indien dit onvoldoende tegemoet komt aan wat deze leerling nodig heeft, kan versnelling overwogen worden. Voorwaarden voor versnelling zijn: intellectueel en sociaal-‐‑ emotioneel aansluiting hebben met leerlingen in een hogere bouw en bij 1 jaar vooruit toetsen minimaal B scores (spelling, rekenen, begrijpend lezen). In dergelijke gevallen kan besloten worden dat een leerling een versnelling in de schoolloopbaan krijgt. Alle mogelijke afwijkingen van de reguliere schoolloopbaan worden allereerst besproken met de intern begeleider tijdens een leerlingbespreking. De ouders worden vanzelfsprekend in een vroeg stadium betrokken. Besluitvorming vindt plaats in het voorjaar met de leerkracht, interne begeleider en de directeur na zorgvuldige afweging. Schoolloopbaan besluiten zijn schoolbeslissingen. De besluitvorming wordt in het leerling-‐‑dossier opgenomen. Overdracht van bouw naar bouw Bij het herindelen van de leerlingen in bouwen (van groep 2-‐‑>3, 4-‐‑>5 en 6-‐‑>7) wordt rekening gehouden met het zo evenwichtig mogelijk indelen van de groepen. Hierbij wordt gelet op wat leerlingen voor leerkracht en sociale omgeving nodig hebben. De gegevens van de nieuwe leerlingen in een groep zijn te vinden in ParnasSys. De analyse en evaluatie van groepsplannen wordt door de leerkracht overgedragen zodat de volgende leerkracht direct na de zomervakantie met het nieuwe groepsplan kan starten. Er is een overdrachtsformulier voor de leerkracht toegevoegd aan ParnasSys zodat minimaal twee weken voor de zomervakantie de volgende leerkracht volledig geïnformeerd is. Deze schriftelijke overdracht wordt altijd mondeling toegelicht (overdrachtsformulier en z.g. “warme overdracht”) Bao naar bao Voor leerlingen die tussentijds naar een andere school gaan wordt door de leerkracht een onderwijskundig rapport opgesteld wat samen met de LOVS gegevens naar de ontvangende school gestuurd wordt. Veelal wordt er over een nieuwe leerling eerst telefonisch informatie gevraagd aan de intern begeleider. Als er privacygevoelige informatie doorgegeven moet worden wordt eerst schriftelijk toestemming aan ouders gevraagd. Bao naar vo Van alle leerlingen die in groep 8 zitten wordt door de leerkracht het “Oki-‐‑doc” opgesteld in samenspraak met de intern begeleider. Behalve de leerling gegevens en de informatie van de leerkracht bevat dit document ook (indien relevant) de uitkomst van de leerachterstandentoets en het capaciteitenonderzoek conform afspraken binnen het Amsterdams onderwijs. Binnen de Kernprocedure, waar het OKI-‐‑doc deel van uitmaakt, is het inzichtelijk waar de leerling zich heeft ingeschreven. De intern begeleider is de contactpersoon voor de “warme overdracht” en terugkoppeling van zorgleerlingen. Sommige scholen voor voortgezet onderwijs onderhouden over alle leerlingen contact met de groepsleerkrachten.
_______________________________________________________________________________ 49 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
4.12 Bovenschoolse zorg Indien er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om goed zicht te hebben op de specifieke onderwijsbehoeften kan de school bij externen te rade gaan. Instemming van ouders is hierbij een vereiste. Externe begeleiding kan ingeroepen worden als de onderwijsbehoeften duidelijk zijn maar de school er zelf niet aan tegemoet kan komen. Bij vermoedens van ernstige problematiek bij het kind of als ouders ondersteuning nodig hebben bij de opvoeding, kan gevraagd worden om de mogelijkheden van de externe zorg te onderzoeken. Allereerst zullen de deelnemers van het Zorgbreedteoverleg zich hierover buigen. Als blijkt dat de school na herhaalde inspanningen niet in staat is om tegemoet te komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van een leerling, dan wordt de mogelijkheid van een verwijzing naar een andere school onderzocht (zie stappenplan). Zorgbreedte overleg Het ZBO komt eens per zes weken bijeen (leerplichtambtenaar, schoolverpleegkundige en schoolmaatschappelijk werk). Zo nu en dan is ook de buurtregisseur bij dit overleg aanwezig. Alle aanwezigen kunnen casussen inbrengen. De intern begeleider bereidt de bijeenkomsten voor en maakt het verslag. De aantekeningen maken deel uit van het leerling-‐‑dossier. De leerkrachten worden op de hoogte gebracht van het besprokene door de intern begeleider. Voorafgaand aan het ZBO wordt met ouders besproken dat de casus multidisciplinair besproken wordt om te zien wat nodig is om hun kind zo optimaal mogelijk te kunnen laten functioneren. Het gaat hier veelal om gezinnen waar meervoudige problematiek speelt. In dit overleg wordt de aanpak besproken. De bedoeling is door vroegtijdige interventie problemen snel in kaart te brengen en te zoeken naar mogelijke oplossingen. Logopedie 80 uur per schooljaar is een logopediste, werkzaam bij de GGD, bij ons op school. Zij screent de spraak-‐‑ taalontwikkeling van alle kleuters. Op aanvraag van leerkrachten kunnen via de intern begeleider ook oudere leerlingen door haar bekeken worden. Zij voert adviesgesprekken met ouders, onderhoudt contact met behandelend logopedisten en de audiologische centra. Zonodig stuurt zij leerlingen via de huisarts door naar een logopediepraktijk. Op deze wijze wordt er op school zo vroeg mogelijk gesignaleerd of er sprake is van een goede ontwikkeling van spraak en taal.
Schoolmaatschappelijk werk Een dag per week is de schoolmaatschappelijk werkster bij ons op school aanwezig. Leerkrachten kunnen leerlingen via de intern begeleider onder haar aandacht brengen. Zij gaat na een gesprek met de intern begeleider in gesprek met de ouders of verzorgers. Een enkele maal heeft zij gesprekken met de leerling na toestemming van de ouders of verzorgers. Het gaat veelal om opvoedkundige ondersteuning, het zoeken naar de juiste wegen in het maatschappelijk werk, het ondersteunen bij
_______________________________________________________________________________ 50 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ verwijzingen etc. . De gesprekken worden teruggekoppeld met de leerkracht en de intern begeleider. Verslagen maken deel uit van het leerling-‐‑dossier.
4.13 Dossiervorming De dossiervorming begint met de informatie, verkregen van ouders, verzorgers en de vorige school. Het inschrijfformulier wordt in de directiekamer bewaard. De gegevens worden door de administratie ingevoerd in ParnasSys. Alle gegevens van de toetsen van het leerlingvolgsysteem en de methode gebonden toetsen worden ingevoerd in ParnasSys door leerkrachten. Leerkrachten maken notities van oudergesprekken en gesprekken met derden. De intern begeleider ziet toe op het invoeren van de gegevens. Documenten worden genummerd en worden middels een notitie aan het leerling-‐‑ dossier toegevoegd. De documenten worden in een afgesloten kast bewaard in de werkruimte van de intern begeleider, die voor de samenstelling en actualisering verantwoordelijk is. Leerkrachten kunnen de documenten inzien, maar de stukken verlaten de ruimte niet. De intern begeleider ziet erop toe dat vertrouwelijke gegevens alleen toegankelijk zijn voor diegenen die toegang moeten en mogen hebben. Het leerling-‐‑dossier bevat chronologisch gerangschikte notities over gesprekken binnen en buiten de school de leerling aangaande: leerling-‐‑bespreking, zorgbreedte overleg, logopedieverslagen, schoolloopbaanbespreking, IHP + evaluatie, testverslagen en onderwijskundige rapporten. Ook bestanden worden in ParnasSys opgeslagen. Het leerling-‐‑dossier en de documenten worden 5 jaar na uitschrijving vernietigd. De zorgmap vormt een deel van het dossier op individueel en groepsniveau. De map bevat een aantal zaken over de zorg. De map wordt bij gesprekken over de groep of een leerling meegenomen. De zorgmap is te allen tijde op school. De leerkracht is verantwoordelijk voor de inhoud en het bijhouden hiervan. De map wordt bewaard in de klas. In de zorgmap zitten de volgende gegevens: groepsplannen, handelingsplannen en de signaleringslijsten. Signaleringslijsten worden 2x per jaar geactualiseerd door aspecten waar de leerling moeite mee heeft aan te kruisen (per leerling, overzicht over de gehele schoolloopbaan). Het ligt in de lijn der verwachting dat de Zorgmap gedurende schooljaar 2011-‐‑2012 steeds meer wordt opgenomen in ParnasSys.
4.14 Oudergesprekken Oudergesprekken vinden minimaal twee maal per jaar plaats, in januari en juni. Tijdens deze gesprekken worden de vorderingen van de leerlingen met de ouders en verzorgers besproken. Leidraad voor dit gesprek is het verslag. Hierin is naast geschreven informatie ook een gedeelte opgenomen waarin visueel is gemaakt hoe de prestaties van de leerling zich verhouden tot een landelijk gemiddelde ontwikkeling. Het verslag heeft de vorm van een map zodat het als groeidocument met de leerling meegaat zo lang de leerling op de OMS zit. Het verslag is aan herziening toe. Tijdens het gesprek is van belang dat ouders en school elkaar op de hoogte brengen van de ontwikkelingen van het kind, elk vanuit zijn/ haar perspectief en expertise. _______________________________________________________________________________ 51 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Vanaf groep 6 zal de verwachte uitstroom ook onderwerp van gesprek zijn. Als de ontwikkeling anders loopt dan verwacht of als er zich bijzondere situaties voordoen, nodigt de leerkracht de ouders/ verzorgers uit voor een tussentijds gesprek. De intern begeleider kan hierbij aanwezig zijn. Als er handelingsplannen voor een leerling zijn opgesteld of het kind krijgt speciale leerhulp, dan wordt dat met de ouders/ verzorgers besproken. Er zal gezocht worden naar wat een ieder kan bijdragen aan de ontwikkeling van het kind. Ouders kunnen te allen tijde om een gesprek vragen. Zie ook hoofdstuk 7.1 ouderbetrokkenheid. Notities van alle oudergesprekken worden bijgehouden door de leerkracht in ParnasSys. 2012-‐ 2013 2012-‐ 2013
Cyclus reguliere oudergesprekken aanpassen aan cyclus handelingsgericht werken en cyclus opbrengstgericht werken Herzien verslag en aanpassen aan nieuwe cyclus oudergesprekken
Directie/ MT MT/i.s.m. leerkrachten
5
Personeelsbeleid
5.1 Formatiebeleid Formatieomvang De formatie van de OMS bestaat vanaf september 2011 uit een fulltime directeur, de klassenleerkrachten, een intern begeleider, leerkrachten speciale leerhulp, vakleerkrachten bewegingsonderwijs en beeldende vorming en twee onderwijsondersteunende personeelsleden. Directie: 1 fte Onderwijzend personeel: 16,8024 fte (excl. Bapo: 0,675) Onderwijsondersteunend personeel: 1,8 fte (excl. Bapo: 0,2) De gewogen gemiddelde leeftijd van het personeel is als volgt: 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 43,36 41,95 41,86 42,44 43,01 Ook in de komende jaren zal een deel van het personeelsbestand wegens pensionering de school gaan verlaten. Organisatiestructuur In 2011 heeft het team onderzocht wat de wenselijke organisatiestructuur van de school is: § De directie wordt gevormd door een fulltime directeur, die de eindverantwoordelijkheid draagt. De functie van adjunct-‐‑directeur zal per september 2011 vervallen (de huidige adjunct gaat dan met fpu). _______________________________________________________________________________ 52 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ §
§
De directeur wordt ondersteund door een management team van 3 leerkrachten: de intern begeleider, een LB-‐‑er die aanspreekpunt en linking pin is voor de onderbouw en middenbouw, en een LB-‐‑er die aanspreekpunt en linking pin is voor de tussenbouw en de bovenbouw. De LB-‐‑ers hebben beiden het profiel coördinator-‐‑innovator. De MT-‐‑leden adviseren, signaleren, nemen beslissingen op uitvoerend niveau en nemen waar bij korttijdelijke afwezigheid van de directeur. Bij langdurende afwezigheid besluit de algemeen directeur van Stwt in overleg met het MT over waarneming en ondersteuning van het MT. Toekomstige LB-‐‑ers worden in de profielen specialist of coach aangesteld, en zullen in een stafpositie staan t.o.v. het team, net als de leerkrachten voor speciale leerhulp, de ICT-‐‑coördinator, evt. extra IB-‐‑er. De leerkrachten voor speciale leerhulp zijn gespecialiseerd voor deze taak.
Deeltijdbeleid De school houdt rekening met personeelsleden die in deeltijd willen werken. We streven naar een 2/3 combinatie, waarbij beide leerkrachten verantwoording hebben. Verder proberen we rekening te houden met de wensen van het personeel, voor zover dit het belang van de schoolorganisatie als geheel niet schaadt. Bij het aannemen van nieuw personeel gaan we uit van inzet zonder compensatieopbouw bij een aanstelling in deeltijd.
5.2 Functiemix Per 1 januari 2011 zijn twee leerkrachten benoemd in LB, profiel innovator-‐‑ coördinator. De planning voor de komende jaren is als volgt, waarbij een minimum en een maximum variant is aangegeven. Fte LB FTE LB FTE LB FTE LB FTE LB 1-‐‑1-‐‑2011 1-‐‑1-‐‑2012 1-‐‑1-‐‑2013 1-‐‑1-‐‑2014 1-‐‑1-‐‑2015 Osdorpse 1,577 1,577 -‐‑ 3 1,9 -‐‑ 4 2,5 -‐‑ 5,5 8,5 -‐‑ 19,5 Montessorischool
5.3 Werving en selectie We zijn in de gelukkige omstandigheid dat nieuw personeel voornamelijk voortkomt uit de pool van leerkrachten die bij ons in de school zijn opgeleid, dan wel uit het netwerk van het eigen personeel. De OMS neemt deel aan het “opleiden in de school“ traject van de Pabo (Efa). Montessori-‐‑stagiaires worden zo in staat gesteld zich de competenties eigen te maken die voor het werken op onze school noodzakelijk zijn. Lio-‐‑stagiaires en verkorte deeltijdstagiaires worden ook in staat gesteld deel te nemen aan de teamscholingen. De stagebegeleider van de 7e Montessorischool begeleidt en coacht de stagiaires op onze school. _______________________________________________________________________________ 53 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Nieuwe leerkrachten moeten naast de bevoegdheid als leerkracht ook over het montessoridiploma te beschikken of bereid zijn dit diploma alsnog te behalen. Voor de onderbouwleerkrachten geldt dat zij het certificaat van het VVE-‐‑programma “Ko-‐‑ Totaal” moeten bezitten. We hechten er zeer aan dat nieuwe leerkrachten passen in het team en zo niet alleen bijdragen aan de goede kwaliteit van het onderwijs, maar ook aan de goede sfeer, en de goede onderlinge verhoudingen en samenwerking.
5.4 Arbobeleid Het bestuur heeft voor het arbobeleid een aantal voorschriften geformuleerd, die op schoolniveau worden uitgevoerd. Het betreft: § Ziekteverzuimplan en personeelsgids § Beleid agressie, geweld & sexuele intimidatie (AG&SI) § Klachtenregeling § Incidentregistratie § Kwartaalrapportage Arbo Voor 2012 zal de school ook het schoolveiligheidsplan gereed hebben. Daarnaast is er bovenschools de voorziening van het Arbo-‐‑spreekuur. De bedrijfshulpverleners worden jaarlijks geschoold, door het bestuur georganiseerd. De scholing van vertrouwenspersonen zal via het bestuur georganiseerd worden. De school heeft binnenkort een gecertificeerde RI&E. Wat betreft de arbeidsomstandigheden komt daar uit naar voren, dat de klimaatbeheersing verbetering behoeft. De school heeft geen langdurig zieke medewerkers. Het ziekteverzuimpercentage ligt op 3 tot 5%.
5.5 Gesprekkencyclus, bekwaamheidsdossier, pop Het bestuur heeft als deel van het personeelsbeleid een aantal voorschriften geformuleerd die op schoolniveau worden uitgevoerd. Het betreft; § Regeling gesprekkencyclus ( popgesprek, functioneringsgesprek, beoordelingsgesprek) § Inhoud bekwaamheidsdossier, (incl. formulier persoonlijk ontwikkelingsplan en competentiewoordenboek) § Mobiliteitsplan § Beloningsbeleid
5.6 Scholing Het jaarlijkse scholingsbudget is in eerste instantie bestemd voor de verbeterpunten uit het schoolplan en jaarplan. Een deel van het scholingsbudget is beschikbaar voor individuele scholing om te waarborgen dat de school voldoende gekwalificeerde leerkrachten in huis heeft om leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte op te vangen en te begeleiden. _______________________________________________________________________________ 54 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Aan het begin van 2011-‐‑2012 heeft 1/3 van onze leerkrachten een master Special Educational Needs (SEN) behaald, wat de kwaliteit van ons onderwijs en de begeleiding van kinderen ten goede komt.
5.7 Taakbeleid Het taakbeleid wordt conform de daarvoor geldende afspraken binnen de CAO uitgevoerd. Jaarlijks maakt de directeur vóór de zomervakantie afspraken met de medewerkers over de invulling van de deskundigheidsbevordering, het aantal lesgebonden uren, de uitvoering van de schooltaken en het aantal compensatie-‐‑uren.
6 Kwaliteitsbeleid Kwaliteitszorg is het geheel van activiteiten dat ondernomen wordt om de kwaliteit van de school te onderzoeken, te borgen of te verbeteren en openbaar te maken. Kwaliteitsbeleid kent meerdere functies: § Verantwoording afleggen § Communicatie over de kwaliteit met alle bij de school betrokken personen en groepen § Schoolverbetering § Tijdig signaleren van zwakke plekken We vragen ons daarbij periodiek af: § Doet de school de goede dingen goed? § Hoe weet de school dat? § Vinden anderen dat ook? § Wat doet de school met die wetenschap? Kwaliteitszorg strekt zich uit over alle beleidsterreinen, maar heeft als basis het onderwijsleerproces: het pedagogisch en didactisch handelen van de leerkrachten en vooral het leren van de leerlingen. Voor de uitvoering van de kwaliteitszorg maken we gebruik van het INK-‐‑model en dat een goede samenhang geeft van alle relevante beleidsterreinen.
_______________________________________________________________________________ 55 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ INK-‐‑model voor kwaliteitszorg
Input
Leiderschap
1.Samenstelling leerling-populatie
2.Beleidsvoerend vermogen 3.Begeleiden en stimuleren van personeel 4.Organiserend vermogen
Personeel 5.Personeelsgegevens 6.Professionalisering 7.Functioneringsgesprekken 8.Taakbeleid
Visie 9.Visie op ontwikkeling en onderwijs
Cultuur en klimaat 10.Pedagogisch klimaat 11.Professionele cultuur
Middelen 12..Financieel beleid 13. Inzet middelen materiaal en huisvesting 14.Inzet middelen voor personeel
Input
Troughput
Processen
Waardering
Resultaten
15.Onderwijs leerproces 16.Leerstof aanbod 17.Zorg en begeleiding 18.Leertijd 19.Communicatie 20.Ouderbetrokkenheid en participatie
21.Waardering personeel
25.Tussenresultaten 26.Eindresultaten 27.Schoolloopbaan 28.Vervolg schoolloopbaan
Waardering 22.Waardering leerlingen 23.Waardering ouders
Waardering 24.Waardering externen -inspectie - NMV
Output
De volgende indicatoren geven ons richting bij het vormgeven aan de zorg voor kwaliteit: § § § § § § §
De school heeft inzicht in haar eigen uitgangssituatie (zie hoofdstuk 2.2) De school heeft haar eigen doelen geformuleerd (taalbeleidsplan, zorgplan; hernieuwd rekenbeleid en cultuureducatiebeleid staan op stapel) De school evalueert systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten en van het leren ( zie hoofdstuk 3, 4 en hierna) De school werkt gericht aan verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs (zie hoofdstuk 3) De school legt verantwoording af aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit (schoolgids, jaarplan en jaarverslag) Het schoolpan voldoet aan de wettelijke voorschriften De schoolgids voldoet aan de wettelijke voorschriften
6.1 Periodiek kwaliteitsonderzoek In een planning en controle cyclus evalueren we alle onderdelen van het INK model planmatig, systematisch en met inzet van alle middelen die ons ten doel staan. Onze plannen voor verbetering worden ingegeven door de volgende (kwaliteits) instrumenten: _______________________________________________________________________________ 56 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ § § § §
§ §
§ § §
§
Gesprekkencyclus met leerkrachten Functioneringsgesprek directeur De minimumstandaard voor leerling-‐‑zorg en begeleiding van het Samenwerkingsverband West (zorgstructuur hoofdstuk 4) Het CITO Leerlingvolgsysteem, methodegebonden toetsen, observaties van de leerkracht voor het leveren van gegevens die nodig zijn voor de beoordeling van de resultaten van het onderwijs Het toezichtskader van de inspectie voor de waardering van de resultaten Periodieke groepsbesprekingen, leerling-‐‑besprekingen en teambesprekingen voor de analyse van de resultaten van het handelen in de klas/in de school en het formuleren van passende maatregelen (hoofdstuk 4) De kwaliteitskaarten voor didactisch, handelings-‐‑ en opbrengstgericht werken van de PO Raad voor het onderwijsleerproces (didactische map) Het (zelf)evaluatiemodel van de NMV als kader van de Nederlandse Montessori Vereniging voor behoudt van de status als montessorischool Het evaluatie-‐‑instrument (van Beekveld en Terpstra) voor de beoordeling van de tevredenheid van ouders, leerlingen en leerkrachten; elke 4 jaar (eerstvolgend in 2013) De RI&E analyse voor de beoordeling van de veiligheidsbeleving van leerkrachten en hun tevredenheid over de wijze waarop leidinggeven wordt gegeven (twee jaarlijks; 2012)
Tenslotte maken we zo efficiënt mogelijk gebruik van de inzet van middelen; deze komen zoveel mogelijk ten goede aan de leerlingen.
6.2 Overleg en besluitvorming De school staat voor een professionele cultuur, waarbij we uitgaan van verschillen in talenten, kwaliteiten en affiniteiten, die we inzetten in het belang van de school. Kwaliteit heeft een belangrijke stem in de professionele cultuur en daarmee ook in de besluitvorming. Besluiten over bestaand beleid De directie stelt na overleg met team en MR het beleidskader (schoolplan, jaarplan) vast. Ieder teamlid voert dit binnen zijn/haar verantwoordelijkheid uit. Het team doet dat in overleg (MT-‐‑overleg, teamvergadering, bouwvergaderingen, IB-‐‑overleg, OOP-‐‑ overleg en evt. werkgroepen) Besluitvorming over nieuwe plannen Binnen het algemeen beleidskader (schoolplan, jaarplan) ontwikkelen het MT, de bouwen of individuele medewerkers nieuw beleid. Nieuw beleid wordt voorgelegd aan de directeur, die daarna in overleg met het MT hierover voorgenomen besluiten neemt. Na instemming/advisering door team en MR stelt de directeur het nieuwe beleid vast. Opname in het schoolplan (jaarlijks) sluit de beleidscyclus af. Vaste overlegstructuren § MT-‐‑overleg: tweewekelijks § Bouwoverleg: tweewekelijks, met een gezamenlijke start (ob-‐‑mb en tb-‐‑bb) o.l.v. een MT-‐‑lid _______________________________________________________________________________ 57 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ § §
Teamoverleg: maandelijks IB-‐‑directieoverleg en administratie-‐‑directieoverleg: wekelijks
Externe-‐‑ wet en regelgeving Nieuwe wet-‐‑ en regelgeving vanuit het bestuur of de wetgever wordt onverkort uitgevoerd. Over de wijze van uitvoering is altijd overleg met het team
7 Algemene beleidsterreinen 7.1 Algemeen beleid Aannamebeleid De OMS is een openbare school en heet kinderen in alle leeftijdsgroepen met verschillende levensovertuigingen, maatschappelijke en sociaaleconomische achtergronden welkom. We zijn een montessorischool en bij aanmelding kiezen ouders voor onze visie, de doelstellingen en het pedagogisch/didactisch klimaat van de school. We streven naar een evenwichtige multiculturele samenstelling Op de OMS kunnen we in de onderbouw (groepen 1 tot en met 4) maximaal 25 kinderen per groep plaatsen. In de bovenbouw (groepen 5 tot en met 8) plaatsen we maximaal 28 kinderen. Sinds 2007 is de OMS een VVE-‐‑school. Kinderen van de voorschool worden geacht door te stromen naar groep 1 van de OMS. Algemene aanmelding-‐‑ en plaatsingsprocedure: Ouders kunnen hun kind aanmelden vanaf 2 jaar. De aanmelding vindt bij voorkeur plaats voordat het kind 3 jaar is om verzekerd te zijn van een plaats. Bij aanmelding vindt een gesprek plaats met iemand van het management team, bij voorkeur tijdens de open ochtend die 1 keer per maand plaatsvindt. De school maakt 4 maal per jaar de definitieve plaatsing bekend (januari, april, juli, oktober) en tenminste 6 maanden voor het kind 4 jaar wordt. De ouder/verzorger krijgt dan een plaatsingsbewijs van de school. Een plaatsing is een toezegging tot plaatsing door beide partijen: school en ouders. Er is sprake van plaatsing als de school schriftelijk kenbaar heeft gemaakt dat het kind geplaatst is en ouders schriftelijk bevestigd hebben dat zij van deze plaats gebruik gaan maken. Op de dag dat het kind 4 jaar wordt, wordt het definitief ingeschreven op de OMS. Van een andere school? Voor zij-‐‑instromers geldt een apart aannamebeleid. Door de informatie-‐‑uitwisseling die voortvloeit uit gesprekken met ouders/verzorgers, de eventuele onderwijskundige rapportage van de school van herkomst en eventuele rapportages
_______________________________________________________________________________ 58 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ van hulpverlenende externe instanties, zal de directie een oordeel vormen en expliciet aangeven, of en wanneer aanname mogelijk is (zie hoofdstuk 4.12 Speciale zorg nodig? Specifieke aanpassingen m.b.t. leren, gedrag of lichamelijke handicaps zijn invoegbaar, mits de belangen van het kind, de medeleerlingen en de groepsleerkracht niet worden geschaad en de specifieke kennis, ervaring en zo nodig accommodatie voor een juiste opvang en begeleiding op school voorhanden is. De directie behoudt zich het recht van oordeelvorming over haalbaarheid voor (zie hoofdstuk 4.12). Voorrang? We plaatsen maximaal 25 kinderen per groep in de groepen 1 tot en met 4. In de groepen 5 tot en met 8 gaan we uit van maximaal 28 kinderen. Mocht er sprake zijn van overaanmelding en we kunnen dat niet op korte termijn oplossen, dat gaat de voorrangsregeling in. Voorrang tot plaatsing krijgen: § broertjes en zusjes § kinderen van de voorschool § zij-‐‑instromers van een andere montessorischool § kinderen van leerkrachten die werkzaam zijn op de school Keuze voor de doelstellingen van de school Als u uw kind aanmeldt, betekent dit ook dat u kiest voor de uitgangspunten van de school en het openbare karakter van de school. U kiest ervoor uw kind mee te laten doen aan de onderwijsactiviteiten die de school organiseert. We gaan ervan uit dat alle kinderen meedoen aan gym-‐‑ en andere activiteiten, één-‐‑ of meerdaagse schoolreisjes, sportdagen en feestelijke activiteiten. Voor het eerst Nadat u bericht heeft gekregen van plaatsing van uw kind in een van de groepen van de OMS, kunt u contact opnemen met de leerkracht(en) van de groep om afspraken te maken voor een kennismaking en het wennen van uw kind in de nieuwe klas. U krijgt vanaf het moment van plaatsing ook informatie over de activiteiten die op school plaatsvinden. Ouderbetrokkenheid Ouders zijn welkom op school en ouders en school hebben een gemeenschappelijk belang: het kind. Wij gaan uit van educatief partnerschap. De rol en de verantwoordelijkheden van school en ouders zijn verschillend. De leerkracht is de onderwijsprofessional en kent het kind als leerling het beste en ziet het kind tijdens uiteenlopende situaties, zoals tijdens instructiemomenten en zelfstandig werken bij taal, lezen spelling, rekenen, schrijven wereldoriëntatie of bij gym en buitenspelen. De leerkracht is verantwoordelijk voor het onderwijs en bepaalt welke aanpak wenselijk en haalbaar is. Ouders zijn ervaringsdeskundigen. Zij kennen hun kind het best en het langst. Zij zien het in uiteenlopende situaties in het gezin en daarbuiten zoals thuis, achter de _______________________________________________________________________________ 59 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ computer, bij familie, met andere kinderen buiten, op de voetbalclub. Ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind. Het is belangrijk dat ouders zich realiseren dat zij het gedrag van hun kind op school in positieve zin kunnen beïnvloeden. Belangrijk voor een effectieve ouderbetrokkenheid is een goede communicatie: §
§ §
Constructieve communicatie tussen school en ouders is belangrijk voor het verbeteren van de werkhouding, het sociaal-‐‑emotioneel functioneren en de schoolprestaties van leerlingen. Het gedrag van een leerling kan op school anders zijn dan thuis. Het is belangrijk om zowel zorgen als positieve aspecten te benoemen. De school moet duidelijk zijn over de bedoelingen van de school en de verwachtingen naar ouders. De begeleidingsstructuur van de school is het kader voor communicatie.
§ In de komende schoolplanperiode willen we de volgende veranderingen realiseren: 2012 2013 Communicatieplan ouders opstellen: § Oudergesprekken volgen kader van de begeleidingsstructuur van de school (HGW, 1-‐‑ zorgroute § Bedoelingen van school en de verwachtingen t.a.v. onderwijsondersteunend gedrag van ouders gedrag, worden helder gecommuniceerd (bv. leren lezen, woorden leren) § Frequentie en vorm van de leerling-‐‑verslagen worden gewijzigd
Ouderparticipatie Naast ouderbetrokkenheid is ouderparticipatie van belang. Medezeggenschap: Medezeggenschapsraad en school zijn tevreden over de samenwerking in het afgelopen jaar. Volgens de nieuwe wet op Passend onderwijs zal de school ouders ook op een effectieve en transparante wijze moeten betrekken bij de beleidsontwikkeling m.b.t. Passend onderwijs. Tenminste één project zal in deze planperiode op het programma van de MR staan: 2011 2012
Afweging en besluitvorming over de eventuele overgang naar een continurooster en de aanbieding van dagarrangementen.
Oudercommissie: De participatie in de oudercommissie zou nog beter kunnen. Het is voor veel mensen lastig om zich voor langere tijd te committeren aan het organiseren van activiteiten voor de hele school en het ondersteunen van leerkrachten daarbij. Een projectmatige verdeling zou wellicht kunnen helpen. _______________________________________________________________________________ 60 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Ouders participeren in school ook op de volgende wijze: § Ouders zijn aanwezig bij de uitvoering van schoolprojecten § Ouders nemen deel aan de themaochtenden en de koffieochtenden van de oudercontactfunctionaris § De overblijfvoorziening wordt door ouders van school geleid § Ouders gaan mee naar schoolzwemmen § Ouders nemen deel aan de organisatie van sportdagen en creatieve dagen § Ouders verzorgen eten voor de jaarlijkse vieringen § Ouders namen deel aan de algemene ouderavond over de visie van de school ter voorbereiding van het schoolplan
7.2 Financieel beleid Lumpsum Op 1 augustus 2006 is de lumpsum bekostiging in het reguliers basisonderwijs van kracht geworden. Daarmee kregen scholen meer bestedingsvrijheid waardoor onderwijs op maat geboden kon worden en scholen zich konden profileren, bijvoorbeeld op het gebied van cultuureducatie, ICT en sport. Uitgangspunt voor de bekostiging blijft het leerlingaantal op 1 oktober. Het Rijk hanteert een leerling-‐‑ weging. Dat wil zeggen dat leerlingen met ouders met een laag opleidingsniveau zwaarder tellen (wegingsfactor 0,3 of 1,2). Daarnaast is er de Impulsregeling. Scholen die in postcodegebieden staan die bevolkt worden door gezinnen met lage inkomens, krijgen extra bekostiging uit de Impulsgelden. De Osdorpse Montessorischool maakt gebruik van deze Impulsregeling. De Impulsregeling loopt tot het jaar 2014 en levert jaarlijks een bedrag op van € 98.750. Vanuit het Samenwerkingsverband ontvangt de school middelen voor de inzet van schoolmaatschappelijk werk. Daarnaast ontvangt de school nog een klein bedrag voor versterking cultuureducatie. Verder zijn er nog enkele andere financieringsbronnen (subsidies voor o.a. sportdagen). Jaarlijks wordt een bedrag van ca. € 64.377 overgedragen aan het bestuur (bestuurskosten)
_______________________________________________________________________________ 61 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Staat van baten en lasten
Baten en lasten 2011
2012
2013
2014
1.372.023 31.942 21.680 1.425.645
1.346.395 31.942 21.680 1.400.017
1.345.612 31.942 21.680 1.399.234
1.351.470 31.942 21.680 1.405.092
lasten Salarissen 1.221.891 Personeelsbeleid 46.904 Afschrijvingen 26.778 Huisvestingslasten 69.721 Overige lasten 57.215 1.422.509
1.208.167 46.310 23.320 69.721 57.215 1.404.734
1.220.715 47.173 22.821 69.721 57.215 1.417.646
1.232.338 47.677 22.821 69.721 57.215 1.429.773
resultaat
-4.717
baten Rijksbijdrage Subsidies Overige baten
3.136
-18.412
-24.681
Resultaat We zien een groeiend tekort ontstaan, doordat personeelskosten oplopen en de compensatie voor de wijziging in de gewichtenregeling ophoudt (formatie BOA onderwijsachterstanden). In de afgelopen periode is het personeelsbestand al met enige fte’s teruggebracht. In 2011 zal een nieuw meerjarenbeleid ontwikkeld worden, waarbij het totale pakket aan lasten opnieuw tegen het licht gehouden wordt, en tevens nieuwe financieringsmogelijkheden worden onderzocht.
7.3 Materieel beleid en huisvesting Het schoolgebouw is een mooi en licht gebouw uit het jaar 2000. In 2008 zijn extra middelen aangewend om te voorzien in extra ruimtes voor zorgvoorzieningen en voor computergebruik. De klimaatbeheersing is een punt van zorg. Afhankelijk van de strategische overweging over de omvang van de school, zal ook extra ruimte gevonden/gebouwd moeten gaan worden. (zie hoofdstuk 2.2.1)
7.4 Samenwerking met scholen en instanties In het zorgplan van het SWV wordt groot belang gehecht aan de ontwikkeling van wijkgericht samenwerken. De scholen (openbaar en bijzonder) zullen binnen de wijken op het gebied van zorg moeten samenwerken om het adagium “zorg, zo nabij mogelijk” vorm te geven. Van samenwerking tussen de scholen is momenteel nog weinig sprake. Alleen scholen binnen de denominaties hebben structureel overleg. _______________________________________________________________________________ 62 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ De school zal in de komende periode ook in het kader van het cultuurbeleid en de brede school, samenwerking met diverse partners aangaan.
8 Totaal overzicht en planning beleidsvoornemens Missie en visie 2011-‐‑2013 Versterken montessorivisie en –identiteit en In dit schooljaar zullen we onze visie en identiteit als montessorischool verder verhelderen. Door de wisselingen in de samenstelling van het team en de opdracht passend onderwijs te bieden, is het zinvol om 5 jaar na “Zevenblad“ opnieuw stil te staan bij de gezamenlijke missie, en de waarden van waaruit we het onderwijs op onze school in een continu proces vorm geven. De 7 uitgangspunten van handelingsgericht werken nemen we daarin mee. Actualiseren visie op rekenen en rekenbeleid In dit schooljaar staat ook het opnieuw bepalen van onze visie op rekenen en het maken van nieuw rekenbeleid centraal. De kaders daarvoor zijn: montessoripedagogiek en de rol van montessorimaterialen; doorgaande leerlijnen en beredeneerde keuzes voor het onderwijsaanbod; referentieniveaus rekenen; doelgericht-‐‑, handelingsgericht-‐‑ en opbrengstgericht werken; protocol ernstige reken-‐‑ en wiskundeproblemen en dyscalculie; aanbod getalenteerde leerlingen; focus op kwaliteiten en samenwerkend leren; rol van ICT.
2012-‐‑2014 Actualiseren visie op taal Vanaf 2012 bepalen we onze visie op taal en maken een nieuw taalbeleidsplan. De kaders daarvoor zijn: montessoripedagogiek en de rol van montessorimaterialen, referentieniveaus taal, effectieve didactiek, doelgericht-‐‑, handelingsgericht-‐‑ en opbrengstgericht werken, samenwerkend leren, de rol van ICT en sociale media. Actualiseren cultuureducatiebeleid In 2012 is het cultuureducatieplan geactualiseerd. De kaders daarvoor zijn: brede school en uitbreiding naschoolse cultuur-‐‑educatieve activiteiten, samenwerking met partners en meer vraaggerichte samenwerking met culturele instellingen, rol sociale media, leerlijnen muziek en beeldende vorming
_______________________________________________________________________________ 63 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Pedagogisch en didactisch handelen 2011-‐‑2012 Rekenen Activerende directe instructie en werken met coöperatieve werkvormen uitgebreid naar de middenbouw (Focus op kwaliteiten in aangepaste vorm) § In alle groepen invoeren van meer leerling-‐‑gestuurd rekenonderwijs door het vooraf te toetsen op wat beheerst wordt en het voeren van betekenisvolle rekengesprekken § Transfer van de plusgroep-‐‑aanpak naar de klas Woordenschat §
§ §
In 2011-‐‑2012 is de school, gecertificeerd voor “Met woorden in de Weer” (de voorschool een jaar later) Stimuleren van taalbevorderend gedrag van ouders voor de woordenschatontwikkeling van hun kind
Spelling § §
Spellingsdidactiek in alle groepen aangepast aan nieuwe inzichten. Eenduidige afspraken voor feedback op spelling aan leerlingen bij schriftelijk werk
Lezen Stimuleren van leesbevorderend gedrag van ouders voor het vergroten van de leesvaardigheid van hun kind § Het maken van afspraken over de wijze waarop leesbegeleiders het lezen begeleiden. Begrijpend lezen § Versterken modelling leesstrategieën door intercollegiale consultatie Gedrag §
§
Versterken pedagogisch handelen voor het oplossen van problematisch gedrag van (groepen) leerlingen (de mat)
2013-‐‑2015 Borging/nieuwe interventies of experimenten
_______________________________________________________________________________ 64 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Onderwijsaanbod en organisatie 2011-‐‑2013 Rekenen §
§
§
Doorgaande lijn montessori-‐‑rekenen groep 1-‐‑2 naar 3 verder geconcretiseerd en uitgebreid naar groep 4.Voor de organisatie zal meer met aandachtstafels en werkhoeken worden gewerkt Beredeneerde keuzes uit leerstof op basis van voor elke (sub)groep beschreven tussen-‐‑ en einddoelen voor rekenen (domeinen getallen en verhoudingen) Vanaf groep 3 wordt in alle groepen dagelijks 5 minuten besteed aan hoofdrekenen en automatiseren
Spelling §
Experimentele spellingsaanpak groep 4 (didactiek en gedifferentieerde organisatie) uitgebreid naar groep 5
2011-‐‑2014 Cultuureducatie § Doorgaande lijn beeldende vorming vastgelegd in vakwerkplan beeldende vorming § Opstellen doorgaande leerlijn muziek en uitvoering daarvan 2012-‐‑2014 Taal: §
§
Experimenten: integratie van spellen en stellen; integratie woordenschatonderwijs en stellen: de aangeboden woorden worden gebruikt in het schrijfonderwijs Engels aanbod vernieuwd
Rekenen: § Meten en meetkunde, wegen en tijd aanbieden als aparte leergang Sociaal-‐‑emotionele vorming §
Versterken leerling-‐‑vaardigheden: oriëntatie op en start van bv. vreedzame school, rots en water, sprint, of peer-‐‑mediation
ICT De basisvaardigheden ICT-‐‑gebruik voor zowel leerlingen (leerlijn) als leerkrachten (scholingsprogramma stwt) op niveau brengen Bewegingsonderwijs § Doorgaande lijn bewegingsonderwijs vastgelegd in het vakwerkplan bewegingsonderwijs § Programma kleuterbewegingsonderwijs op basis van de doorgaande lijn 2014-‐‑2015 §
Borging/nieuwe experimenten
_______________________________________________________________________________ 65 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Onderwijsorganisatie en onderwijstijd 2011-‐‑2012 § §
Overgang (eventueel) naar continurooster en aanbieding van dagarrangementen; onderzoek, afweging en besluitvorming met MR Verlengde onderwijstijd: weekendacademie; uitbreiding naschoolse activiteiten
2012-‐‑2013 § §
Mogelijk invoering van continurooster Implementatie dagarrangementen
§
Continuering beleid, borging en nieuwe initiatieven
2014-‐‑2015
Handelingsplanning 2011-‐‑2012 §
§
§ § §
Vanaf dit schooljaar ingroei opstellen einddoelen met een realistisch ontwikkelingsperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 5 met verwachte uitstroom naar PRO of LWOO en leerlingen met een S(B)O indicatie Vanaf dit schooljaar groepsplannen digitaal opstellen en evalueren: P Groep 1 en 2: taal en rekenen P Groep 3 t/m 8: taal(technisch lezen, spelling) en rekenen P Groep 5 t/m 8 taal( begrijpend lezen) Vanaf dit schooljaar leerling-‐‑besprekingen volgend op groepsbesprekingen Vanaf dit schooljaar overdracht van bouw naar bouw digitaal In dit schooljaar tweewekelijks 3 uur schoolbeleiding voor leerkrachten in: P handelingsgericht observeren en handelingsplanning bij lastig gedrag van leerlingen P handelingsgericht observeren en handelingsplanning bij leermoeilijkheden van leerlingen
2012-‐‑2015 § § §
Voldoen aan wettelijk kader passend onderwijs en invoeren zorgprofiel en minimum zorgstandaard II Voortzetting beleid handelingsgericht werken, implementatie en borging Schoolbegeleiding structureel binnen stichting georganiseerd
_______________________________________________________________________________ 66 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Opbrengsten 2011-‐‑2012 § § § §
Vanaf dit schooljaar regulier per klas: 4x per jaar groepsbespreking In dit schooljaar bouwbreed/schoolbreed: 4x per jaar een bespreking over inhoud/organisatie rekenonderwijs werkwijze en leerinhoud/werkwijze rekenen in didactische map vastleggen Vanaf dit schooljaar schoolbreed 2 x per jaar een bespreking over leeropbrengsten alle vakken en formuleren van verbeterplannen
2012-‐‑2013 §
In dit schooljaar bouwbreed/schoolbreed: 4x in het jaar een bespreking over leeropbrengsten en inhoud/organisatie taalonderwijs
§
Borgen en nieuwe afspraken
2013-‐‑2015
Kwaliteitszorg 2011-‐‑2012 Nieuwe toetsen en leerlingvolgsysteem § Aanschaf en invoering nieuwe toetsen groep 1 en 2 § Aanschaf en invoering van sociaal-‐‑emotioneel leerlingvolgsysteem § Leerlingvolgsysteem bewegingsonderwijs ingevoerd § Aanpassen toetskalender aan toetsafspraken stad Veilige school § invoeren incidentregistratie en stappenplan om adequaat maatregelen te nemen § veiligheidsplan gereed eind 2011 § Checklist “veiliger bewegingsonderwijs op de basisschool” toegepast Kwaliteitsmonitor § stichtingbreed wordt dit schooljaar de kwaliteitsmonitor ingevoerd § in het kader van de kwaliteitsmonitor wordt een keuze gemaakt voor een methodiek om ouder-‐‑ en leerling-‐‑tevredenheidsonderzoek uit te voeren § uitvoering ouder-‐‑tevredenheidsonderzoek voorjaar 2012 Communicatieplan ouders: § Bedoelingen van school en de verwachtingen t.a.v. taalbevorderend gedrag van ouders gedrag worden helder gecommuniceerd (bv. bij leren lezen, woorden leren) _______________________________________________________________________________ 67 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________ Jaarplan/jaarverslag § De school maakt vanaf dit schooljaar naast een jaarplan ook een jaarverslag. 2012-‐‑2013 Communicatieplan ouders: § Oudergesprekken volgen kader van de begeleidingsstructuur van de school (HGW, 1-‐‑zorgroute ) § Frequentie en vorm van de leerling-‐‑verslagen wijzigen Leerling-‐‑betrokkenheid §
Invoeren leerlingenraad
§
Continuering beleid, opstellen/uitvoeren verbeterplannen
2013-‐‑2015
Condities 2011-‐‑2012 § §
Realistisch meerjaren financieel beleidsplan opstellen Functiemix uitvoeren
§
Meewerken aan wijkgericht samenwerken
2011-‐‑2015 _______________________________________________________________________________ 68 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015
___________________________________________________________________________
Afkortingen ARBO
Arbeidsomstandigheden
AG&SI
Agressie, Geweld en Sexuele Intimidatie
Bapo
Bevordering arbeidsparticipatie ouderen
BB
Bovenbouw (groep 7-‐‑8)
Cao
Collectieve arbeidsovereenkomst
Cito
Centraal Instituut voor toetsen in het onderwijs
Efa
Educatieve Faculteit Amsterdam
Fte
Fulltime equivalent
GGD
Geneeskundige en Gezondheidsdienst
IB
Intern Bergeleider
ICT
Informatie, Communicatie en Techniek
INK
Instituut Nederlandse Kwaliteit
LA/LB
functieschalen leerkracht
Lio
Leraar in Opleiding
MB
Middenbouw (groep 3-‐‑4)
MT
Managementteam
NMV
Nederlandse Montessorivereniging
OB
Onderbouw (OB)
Oki-‐‑doc
Onderwijskundig document
ParnasSys
Leerlingadministratiesysteem
PORaad
Adviesraad voor het Primair Onderwijs
RI&E
Risico Inventarisatie en Evaluatie
SEN
Master Special Educational Needs
STWT
Stichting Openbaar Onderwijs Westelijke Tuinsteden
TB
Tussenbouw (groep 5-‐‑6)
ZBO
Zorgbreedte overleg
_______________________________________________________________________________ 69 Schoolplan Osdorpse Montessorischool 2011-‐‑2015