Onderwijs
en samenleving De taak van het onderwijs De rol van de leerkracht Visie op leren Visie op zorg
Spelers in het veld
•
leerkrachten • intern begeleider • remedial teacher • directie
De groepsleerkracht • onderwijst diagnosticerend en signaleert ontwikkelingsachterstanden of voorsprong op pedagogisch, didactisch en sociaal niveau • formuleert de hulpvraag en treedt in overleg met de intern begeleider
• stelt groepsoverzichten en groepsplannen op en bespreekt deze met de IB-er • voert handelingsplannen uit (zelf opgesteld of opgesteld door de remedial teacher) • integreert de benodigde (gedifferentieerde) werkwijze middels klassenmanagement • houdt rekening met verschillende instructie behoeften van leerlingen • maakt gebruik van materiaal uit de orthotheek of ontwikkelt zelf materiaal • zorgt ervoor dat het leerlingdossier volgens afspraak wordt bijgehouden • werkt met een klassenmap
•Combinatiegroepen
•Opdrachten •Vragen stellen
Groepen 3 t/m 8 Differentiatie: Rekening houden met verschillen tussen leerlingen. Bekende termen: instructietafel, verlengde instructie, verdieping, compacten, eigen leerlijn………
Dezelfde activiteit/lesstof, toch differentiatie Bewegingsonderwijs •Van koprol tot tipsalto
Zaakvakken •Rekening houden met de wijze waarop leerlingen leren. •Rekening houden met leeszwakke leerlingen.
Rekenen •Differentiatie in verschillende oplossingsstrategien (grote deelsommen) •Eenvoudig differentieren binnen de les (startsommen vermenigvuldigen) •Tempodifferentiatie
Differentiatie op schoolniveau Een aantal voorbeelden: •Rekenen buiten je eigen jaargroep. •Toneelvoorstelling en boekverslag (differentiatie naar interesse) •Toetsen en differentiatie
•Slimme computerprogramma’s
Methodes geven houvast •Extra lesstof voor snelle en/of goede leerlingen •Extra instructie (soms 1 niveau terug in de leerlijn)
•Differentiatie in toetsen •Verdieping (tempodifferentiatie) •Voorbeeldles rekenmethode
De intern begeleider Coördinerende taken; scheppen van randvoorwaarden voor de leerlingzorg •verantwoordelijk voor de procedures en afspraken op gebied van leerlingvolgsysteem en leerlingdossier •opstellen toetskalender, zorg dragen voor voldoende toetsmateriaal en implementatie nieuwe toetsen •zicht hebben en bewaken van de doorgaande lijn in het onderwijsaanbod op gebied van lezen, rekenen, taal, spelling en sociaal-emotioneel •coördinatie en onderhouden van externe contacten op het gebied van de leerlingenzorg •informeren directie, team over de leerlingenzorg •het uitvoeren van diagnostische onderzoeken en aanvragen onderzoek door externen
Begeleidende taken •het analyseren en interpreteren van toetsresultaten op leerling-, groeps- en schoolniveau en het opstellen van groepsplannen •het geven van hulp bij het opstellen van handelingsplannen op het gebied van leeren gedragsproblematiek. De intern begeleider is altijd op de hoogte van de lopende handelingsplannen en inhoud hiervan.
•het ondersteunen en adviseren bij gebruik van speciale hulpmiddelen •het vaststellen van het traject voor leerlingen die de einddoelen van groep 8 niet behalen
•het leiden van de gesprekken over zorgleerlingen met: leerkrachten, ouders, remedial teacher of externen. De intern begeleider maakt aantekeningen en voegt deze bij in het dossier •het ondersteuning en coachen van leerkrachten bij klassenmanagement •het leiden van groeps- en leerlingbesprekingen •het samen met leerkrachten invullen van formulieren ten behoeve van aanvragen diagnostisch/ gedragsonderzoek door externen
•het ondersteunen van leerkrachten met het invullen van een onderwijskundig rapport voor verhuizing/ basisschool voor speciaal onderwijs •het onderhouden van contact met ouders van zorgleerlingen Innoverend •het op de hoogte blijven van actuele ontwikkelingen op het gebied van leerlingzorg •het doen van voorstellen en invoeren van vernieuwingen die leiden tot verbetering van het onderwijs op het gebied van leerlingzorg •het adviseren van de directie bij het opstellen van het meerjarenbeleid op het gebied van de leerlingzorg Bovenschools •het onderhouden contacten met andere scholen, waaronder school voor speciaal basisonderwijs binnen het Samenwerkingsverband •het participeren binnen het 'Netwerk intern begeleiders Samenwerkingsverband 4.08' en het 'Netwerk intern begeleiders Stichting Baasis‘ •het volgen van bijscholingscursussen en studiedagen
Groepsplan groep 5 technisch lezen Subgroep/ namen
Wat wil ik bereiken? Doel?
Inhoud (wat)
Aanpak/ methodiek (hoe)
Organisatie
Evaluatie
Subgroep 1 Instructie onafhankelijke leerlingen (A/B)
Normaal vorderen. Vloeiend lezen op minimaal beheersniveau AVI E5 aan eind van deze periode. Worden zelfstandige lezers
-Lezen van teksten naar eigen keuze -Lezen van gevarieerde teksten: verhalend, informatief etc
Vloeiend lezen: 1 x per week 5 minuten Zelfstandig lezen: 2x per week 20 min. duo/stillezen Aan begin van ochtend klassikaal stillezen Teksten technisch lezen O.b.v.l
Tijdens de op het rooster aangegeven uren O.v.L en zelfstandig werken. Tijdens stillezen begin iedere ochtend van 8.30-8.45 Zelfstandig: 3x p.wk.
DMT jan./ AVI: doortoetsen naar hoogste instr. niveau
Subgroep 2 Instructie gevoelige Leerlingen (basisgroep) (C)
Vloeiend lezen op minimaal beheersingsniveau AVI M5. aan eind van deze periode AVI E5 aan eind schooljaar
Leerlingen met C op DMT lezen ieder ochtend met leerkracht uit estafette 15 min. Speciale aandacht voor het vlot lezen van meerlettergrepige woorden
Teksten technisch lezen uit Onderste Boven van Lezen Duolezen 1x p. wk. 20 min. Zelfstandig lezen 2x p.wk 20min. Ondersteund lezen estafette 15 min. per dag
Met lkr. Iedere ochtend estafette mapje van 8.30-8.45
Subgroep 3 Instructie gevoelige leerlingen (verlengde instr.) (D en E)
Dyslectische leerlingen
Vloeiend lezen op beheers Niveau. Aan eind van deze periode vooruitgang van tenminste 1 AVI niveau.
-Oefenen met teksten op beheersniveau AVI of hoger - Lezen met Estafette -Speciale aandacht voor het vlot en goed lezen van meerlettergrepige woorden en tempo
Vloeiend lezen van:…. Aan eind periode lezen op AVI…..
De doelen etc staan op het handelingsplan van de leerlingen
De leerlingen lezen iedere ochtend samen met leerkracht uit estafette
Met lkr.: Dag: iedere dag Tijd: 15 min. begel. Daarna zelfstandig Thuis: iedere dag Tijd: 15 min.
Met lkr.: Dag Tijd Met rt: Dag Tijd Thuis:
Groepsbesprekingen Doel • Evaluatie vorig groepsplan, met speciale aandacht voor analyseren toetsgegevens • Bespreken van:observaties, gegevens methode afhankelijke/ onafhankelijke toetsen, instructiebehoeften • Bespreken hoe leerlingen op effectieve en haalbare manier geclusterd kunnen worden
• Verzamelen van praktische handvatten voor opstellen nieuw groepsplan • Maken afspraken over begeleiding leerkrachten • Aanmelden leerlingen voor leerlingbespreking.
Leerlingbespreking Doel van leerlingbespreking ∎ Verhelderen van de specifieke onderwijsbehoeften van de aangemelde leerling ∎ Vaststellen hoe de leerkracht in het groepsplan of in een individueel handelingsplan aan de onderwijsbehoefte tegemoet kan komen ∎ Vaststellen of en waarbij leerkracht intern of extern begeleidingnodig heeft ∎ Inroepen van schoolexterne begeleiding en zorg op basis van een duidelijke begeleidingsvraag van de leerkracht als blijkt dat de onderwijsbehoeften van de leerling onduidelijk blijven en/of onduidelijk is hoe er aan tegemoet te komen ∎ Het nemen van een besluit om de mogelijkheden te onderzoeken van een (tijdelijke) verwijzing naar een andere basisschool of school voor speciaal basisonderwijs Deelnemers Leerkracht, intern begeleider, eventueel remedial teacher , extern begeleider.
De remedial teacher •het verzamelen en beheren van diagnostisch materiaal •het adviseren en begeleiden van leerkrachten bij diagnostisch onderzoek •het bespreken van het diagnostisch onderzoek met leerkrachten en ouders •het opstellen van handelingsplannen voortvloeiend uit onderzoek of evaluatie vorig handelingsplan •het begeleiden van kinderen die extra zorg nodig hebben op cognitief, gedragsmatig of motorisch gebied volgens een tevoren opgesteld handelingsplan •het samenstellen van zorgpakketten voor individuele leerlingen ten behoeve van de uitvoering van de handelingsplannen •het mede vormgeven aan een effectieve zorgcultuur en –structuur binnen de school
•het voeren van overleg met de intern begeleider met betrekking tot de door de remedial teacher geholpen kinderen.
Verschillende methodes (Maatwerk, Zelfstandig Spellen, Cijfer-/Woordenhaai)
Leesboekjes (Zoeklicht) en leesbladen (Luc Koning)
Spellingkaart
Ik ben een kei, Coole kikker
Gezamenlijke taken intern begeleider/remedial teacher •het aanleggen en bijhouden van dossiers van zorgleerlingen volgens afspraken van het Samen Werkingsverband 408 •het opzetten en beheren van de orthotheek
•het zorgdragen voor passende observatie- en toetsinstrumenten en het op de juiste manier ervan gebruik maken •het coachen van leerkrachten ten aanzien van begeleiding zorgleerlingen.
De directie •schept voorwaarden waarin de visie van de school op integrale leerlingenzorg vorm en inhoud kan krijgen •onderhoudt contacten met de intern begeleider om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen rond de zorg •adviseert en biedt waar mogelijk hulp bij eventuele knelpunten •draagt zorg voor de planning van gerichte professionalisering van leerkrachten •volgt de ten uitvoerlegging van het zorgplan door de diverse leerkrachten zowel op didactisch- als op het pedagogisch vlak
Gezamenlijke taken directie/ intern begeleider •het voeren van gesprekken met ouders, leerkrachten en onderzoekers •het bijhouden van contacten met relevante actoren en organisaties •het bijhouden van de landelijke ontwikkelingen •het verder ontwikkelen van het leerlingvolgsysteem •het maken van trendanalyses •het maken van dwarsdoorsnedes •het in kaart brengen van de eindopbrengsten
Analyse: Mogelijke verklaring: Acties om streefdoel te behalen:
Zeer sterke toename A score. Afname D/E score. Echter toename E-score.
Taal 90 84 80 80
83 79,5
76 75 70
70
70,75
84 81
81 80
79 76,25 73 72
74
77,75 76 73 73
75,37 71,5
68 62
60 2008
50
2009 2010
40
2011 Gemiddeld
30
20
10
0
Schrijven
Werkwoorden
niet ww.
Begrijpend lezen
Woordenschat
Rekenen 100 90
87
85
81 80 73
75,2 76,1
74
71,2
74 71
68
70
74,1
67,5
73,7
69
60
2008 2009
50
2010 2011
40
Gemiddeld
30 20 10 0 Getallen
Verh/ breuken/procenten
Meten/tijd/geld
Studievaardigheden 100
90
86
85
80
78,5
77
85
83
82 79
78 78
80
79
78
77 77
74
80
74 71
70 70
60
208 2009
50
2010 2011
40
Gemiddeld
30
20
10
0 Teksten
Infobronnen
Kaartlezen
Schema's/ tab./graf.
Uitstroom in percentages 35
33,33
32 29,16
30 28,14 26,92 25,8 25
25
25
24 21,87 20,83
20
19,23
18,75
04/05 16,66 16,12
15,62
15,38
16
05/06
16,12
06/07
15 12,9
11,53
08/09 9,67
10 87,69
7,69
8,33
7,69 6,25
4,16
5
0 0 0
07/08
12,5
12
0
0
4,16 3,22
0
4,16
0 0
0
8
6,45
6,25 4,16
9,37 8,33
4,16 3,84
3,12
0 0
0
09/10
Bovenstaande
betekent voor ons dat bij de keuze van schoolorganisatie, onderwijskundig- en kwaliteitsbeleid, wij ons voordturend dienen af te vragen of de te maken en gemaakte keuzen tegemoet komen aan de zorgbehoefte van alle leerlingen en leiden tot een zo optimaal mogelijk gevoel van welbevinden (sociaal/emotioneel) en maximale prestaties op cognitief niveau.
Vanuit een pro-actieve houding maken wij onderscheid tussen zorgleerlingen en gesignaleerde leerlingen. Een gesignaleerde leerling is een leerling die:
Op basis van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem een lager leerrendement behaalt dan verwacht mag worden. Op cognitief gebied of sociaal/emotioneel gebied niet voldoet aan het verwachtingspatroon van de leerkracht(en).
Goed onderwijs maak je SAMEN