Onze visie op onderwijs…
Wanneer je een schip wilt bouwen…. Breng dan geen mensen bij elkaar om hout te slepen, het werk voor te bereiden, taken te verdelen. Maar leer de mensen te verlangen naar de eindeloze zee… (Antoine de Saint-Exupéry)
Inleiding Met ingang van 1 augustus 2008 is basisschool de Keizerskroon van start gegaan. Een katholieke school, die valt onder de Stichting Katholiek Onderwijs Pijnacker (SKOP). De school komt te liggen in de nieuwbouwwijk Keijzershof, in een multifunctioneel gebouw waarin twee basisscholen, kinderopvang (dagopvang en voor- en naschoolse opvang), een peuterspeelzaal en een sporthal gerealiseerd gaan worden. De planning is, dat dit centrum in augustus 2012 klaar is. Tot die tijd heeft de Keizerskroon een tijdelijke locatie toegewezen gekregen, nu in de wijk Koningshof en wellicht binnen afzienbare tijd in de wijk Keijzershof zelf. Een school starten is met elkaar gaan bouwen; bouwen aan de toekomst, bouwen aan het onderwijs dat wij voor ogen hebben. Met elkaar (twee leerkrachten en een directeur) zijn we de bouwstenen aan het verzamelen en denken we na over hoe we de bouwstenen neerleggen en er één geheel maken. Het bouwwerk is nog niet af en geregeld leggen we de stenen weer even anders neer. We praten met elkaar, denken na, gaan met elkaar in discussie en bekijken ons bouwwerk opnieuw. Met elkaar hebben we hetzelfde doel: het resultaat van ons bouwwerk moet door ons gedragen en omarmd worden. We moeten er voor staan en trots op zijn!
Onze visie…. Een visie zegt iets over hoe je tegen iets aankijkt, vanuit welke gedachte je iets wilt bereiken. Het hebben van een visie betekent dat je weet waarom je iets wilt bereiken; dus meer dan alleen een mening of een opvatting. Wat willen wij bereiken op de Keizerskroon en welke doelstellingen hebben wij voor ogen? Uitgangspunt is voor ons dat wij het kind zien als een persoonlijkheid met een eigen karakter. Voor ons is het belangrijk dat een kind zich in alle facetten goed ontwikkelt. Een ontwikkeling die op meerdere gebieden plaatsvindt. Een kind is op school om zich te ontwikkelen, in de breedste zin van het woord. De basisschool is er om het kind hierin te begeleiden en handvatten te bieden en zo nodig te sturen.
2
Wat vinden wij belangrijk in de ontwikkeling van kinderen? kinderen? De cognitieve ontwikkeling Rekenen, taal, lezen etc. Basisvaardigheden voor iedereen.
Sociaal-emotionele ontwikkeling Hoe gaan we met elkaar om? Hoe kijk je tegen jezelf aan? Hoe is de relatie met anderen?
Creatieve en culturele ontwikkeling Culturele activiteiten en expressie vinden wij net zo belangrijk als de cognitieve ontwikkeling. Hierbij past ook het aspect van de zingeving: kennismaken met andere culturen is ook kennismaken met diverse godsdiensten en de plek die dit heeft in de maatschappij.
Motorische ontwikkeling Bewegen is belangrijk, voor de motorische ontwikkeling, maar ook de sociaalemotionele ontwikkeling: spelvormen dragen hier aan bij.
Maatschappelijke ontwikkeling Hoe vinden we onze plaats in de maatschappij? Welke activiteiten verrichten we waardoor we een prettig leven hebben. Voor ons is de basisschool er ook om kinderen te laten ervaren dat actief zijn in verenigingen, activiteiten etc. goed is voor de geest.
Ontwikkeling tot zelfstandigheid Een kind helpen bij het komen tot zelfstandigheid, weerbaarheid en zelfredzaamheid.
3
Uitgangspunten …. Als uitgangspunt voor onze visie op onderwijs hanteren we de drie componenten: Relatie
Autonomie
Competentie
De relatie met het kind: Het gevoel dat mensen je waarderen en met je om willen gaan De autonomie van het kind: Je bent zelfstandig. Ik geloof in mezelf en heb plezier in mijn eigen kunnen De competentie van het kind: Je bent iemand die iets kan. Je kunt iets ondernemen zonder dat je anderen om hulp of toestemming moet vragen. Door dagelijks aandacht te besteden aan deze drie uitgangspunten, voelen kinderen zich veilig, wat de basis is voor het leren. Hoe willen wij dit verder in de praktijk vorm geven? SAMENHANG: Kinderen beleven en ervaren de realiteit niet in vakjes. Een leergebiedengesplitste benadering van de realiteit is een werkwijze die nog sterk aanwezig is in ons onderwijs. Toch zouden wij het goed vinden als we af en toe inspanningen doen om leergebieddoorbrekend te werken door de horizontale samenhang tussen de leergebieden op een functionele wijze te realiseren. Hierdoor kun je beter aansluiten op de belevingswereld van het kind. De school creëert leersituaties die voor kinderen herkenbaar zijn. De kinderen moeten een centrale plaats innemen. De doelstellingen van het basisonderwijs hebben niet alleen betrekking op kennis opdoen. Ook het verwerven van inzichten, vaardigheden en attitudes met betrekking tot verschillende werkelijkheidsgebieden zijn belangrijke doelstellingen. Daarnaast dienen “leren leren”, ”probleemoplossend denken” en “sociale vaardigheden” in verschillende leergebieden aandacht te krijgen. BREDE ONTWIKKELING Alle aspecten van de persoonlijkheid dienen via de aangeboden vorming op evenwichtige wijze te worden ontwikkeld. Aandacht voor de totale persoonlijkheidsvorming houdt in dat wij met het team nadenken over een evenwichtig vormingsaanbod en een planning in het totale onderwijsleerpakket. Vanuit dat oogpunt willen wij bewegingsonderwijs, expressie en cultuur een even belangrijke plaats geven, naast de basisvakken als bv. rekenen, taal en lezen. De school houdt in haar aanbod niet alleen rekening met de verschillende ontwikkelingsterreinen, maar ook met de verschillen in persoonlijkheidsontwikkeling.
4
OMGAAN MET VERSCHILLEN Een goede interactie tussen kind en leraar, die ook rekening houdt met de thuissituatie, is noodzakelijk om tot succesvolle oplossingen te komen. Leerkrachten dienen hun onderwijs af te stemmen op de mogelijkheden van de individuele kinderen die ze op school begeleiden. Omgaan met verschillen is voor ons hierbij van groot belang. Een belangrijk element in het leraarsvak is het geven van instructie. Bij het woord instructie denken de meeste mensen aan “uitleggen”. Goed kunnen uitleggen is natuurlijk een belangrijke vaardigheid. Echter, uitleggen door de leerkracht is maar voor een klein deel bepalend voor het leren van de leerling. Als wij het hebben over instructie, dan bedoelen we daarmee de activiteiten van de leraar, waarbij hij erop uit is om de leerlingen actief te laten leren. Hij regisseert als het ware het leerproces. Dat behelst dus veel meer dan alleen uitleggen! Bij het geven van instructie kun je globaal twee aspecten onderscheiden. Op de eerste plaats de wijze waarop de organisatie verloopt; bij een klassikaal-frontale aanpak is er minder kans op actief leren dan bij een aanpak waarbij samenwerkend leren plaats vindt. Op de tweede plaats de wijze waarop de interactie tussen de leraar en de leerlingen verloopt. Dit heeft veel invloed op het leerklimaat, de uitdaging, het gevoel van veiligheid en motivatie. Als school zullen wij aan een aantal organisatorische voorwaarden moeten voldoen om dit in de praktijk te brengen: gedifferentieerde instructie, een flexibele klassenorganisatie, met daarbij de mogelijkheid om bij bepaalde onderdelen klassendoorbrekend te werken. ACTIEF LEREN Leren werkt het beste als het actief is. Dan is het ook nog eens leuker. We willen kinderen zoveel mogelijk actief maken in het leerproces door met de leerkracht en/of andere kinderen samen over oplossingen/problemen na te denken, dagelijks situaties na te bootsen, met de computer te werken of door iets te maken. Het verwerken of eigen maken van leerstof leent zich uitstekend om actieve werkvormen te zoeken. Bovendien leren kinderen hierdoor meer dan alleen de leerstof. Leren klokkijken bijvoorbeeld kan uit een boekje, maar wij zoeken naar meer uitdagingen voor onze leerlingen. CONTINUE ONTWIKKELINGSLIJN Het aangeboden onderwijs wordt zowel naar moeilijkheidsgraad als naar inhoud afgestemd op de ontwikkelingsmogelijkheden en behoeften van de leerlingen. Aandacht voor “continuïteit” binnen onderwijs betekent ook dat men de drempels tussen de verschillende fasen van de schoolloopbaan, tussen leergebieden, tussen thuis- en schoolervaringen van de leerlingen, zo laag mogelijk maakt. Dit betekent dat er afspraken gemaakt dienen te worden over doorlopende leer- en ontwikkelingslijnen
5
Waaraan is de Keizerskroon te herkennen vanuit vanuit onze visie…? De uitgewerkte visie is vertaald naar 12 uitgangspunten, die als leidraad dienen voor het onderwijs op de Keizerskroon.
een school waar wij: • • • • • • • • • • • •
het kind centraal stellen willen dat het kind zich veilig voelt en waar het met plezier naar toe gaat op zoek gaan naar de talenten van de kinderen en hen leren trots te zijn op wie ze zijn en wat ze kunnen rekenen, taal en lezen als belangrijke basis zien sport, kunst, cultuur en creativiteit volop aan bod laten komen afwisselende werkvormen hanteren en aandacht besteden aan ontdekkend en samenwerkend leren een optimaal evenwicht realiseren tussen zelfstandig leren en het werken in groepen activiteiten organiseren in groepen met leerlingen van verschillende leeftijden werken in een uitdagende leeromgeving met leer- en werkplekken rust en structuur in de school belangrijk vinden ouders betrekken bij de ontwikkeling van hun kinderen een enthousiast team klaar hebben staan om aan dit alles vorm te geven…..
Hoe vertaalt dit zich in de praktijk? een school waar wij: • • •
het kind centraal stellen willen dat het kind zich veilig voelt en waar het met plezier naar toe gaat rust en structuur in de school belangrijk vinden
Bij binnenkomst geven we alle kinderen een hand en kijken hen aan. Aan het einde van de dag doen we dit weer en zeggen we iets positiefs. (“Je hebt goed gewerkt vandaag, fijn!”) Op de Keizerskroon werken we volgens een vaste opbouw (structuur) van een schooldag en gedurende de week.
6
een school waar wij: •
rekenen, taal en lezen als belangrijke basis zien
Deze vakken zien wij als basisvaardigheden en worden op vaste momenten gedurende de dag in de eigen groep gegeven. Door middel van gedifferentieerde instructie geven de leerkrachten les vanuit de methodes. In alle groepen is een instructietafel aanwezig, waar de leerkracht met leerlingen die extra instructie nodig hebben, aan het werk gaat.
een school waar wij: •
een optimaal evenwicht realiseren tussen zelfstandig leren en het werken in groepen
het Keizersuur…. Iedere dag hebben we een Keizersuur, een uur waarbij alle kinderen zelfstandig aan het werk gaan. De kinderen krijgen duidelijke dag- of weektaken (afhankelijk van wat ze aankunnen) met een aantal opdrachten voor rekenen, taal, lezen, geschiedenis enz. Kinderen voeren de taken uit in een zelfgekozen volgorde. De leerkracht is er om te helpen, maar kinderen mogen ook samenwerken met medeleerlingen. Tijdens de Keizersuren is het rustig: je mag anderen niet hinderen (vrijheid in gebondenheid). Leerkracht besteedt tijdens het Keizersuur tevens tijd en aandacht aan kinderen met een specifieke hulpvraag, volgens een handelingsplan.
Waarom vinden wij dit belangrijk? Omdat…. Mensen onthouden….. • 10 % van wat ze horen • 35 % van wat ze zien • 55 % van wat ze zien en horen • 70 % van wat ze zelf zeggen • 90 % van wat ze zelf zeggen en doen __________________________________________________________________________
7
een school waar wij: • •
afwisselende werkvormen hanteren en aandacht besteden aan ontdekkend en samenwerkend leren activiteiten organiseren in groepen met leerlingen van verschillende leeftijden
Tijdens wereldoriëntatie gebruiken we methoden die uitgaan van afwisselende werkvormen waarbij we actief lerend bezig zijn. We zullen dit doen met behulp van een methode waarbij de samenhang tussen aardrijkskunde/geschiedenis/biologie als uitgangspunt dient. Binnen bouwgroepen (gr. 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8) wordt geregeld samengewerkt (klassendoorbrekend) en staat samenwerkend leren centraal.
Acht keer per jaar hebben wij:
Een projectweek waarin wij één thema centraal hebben. Gedurende de hele week werkt de hele school (groep 1 t/m 8) aan hetzelfde thema. De basisvakken gaan door. De rest vervalt. Voorbeelden van thema’s: Bouwen en Gebouwen Landen (bv. Engeland, Frankrijk, China) Boeken (tijdens kinderboekenweek) Gevoel en emotie Op reis
een school waar wij: •
sport, kunst, cultuur en creativiteit volop aan bod laten komen
De gehele vrijdagmiddag staat altijd in het teken van expressie, kunst, cultuur, muziek en sport. Met behulp van workshops, maken de kinderen kennis met deze onderwerpen. Ook kan het zijn dat we ervoor kiezen om een bepaald onderwerp met de gehele groep uit te werken. Gymlessen worden voor iedere groep afzonderlijk ingepland, maar bepaalde sportactiviteiten kunnen ook op de vrijdagmiddag tijdens een workshop aangeboden worden.
8
een school waar wij: • •
op zoek gaan naar de talenten van de kinderen en hen leren trots te zijn op wie ze zijn en wat ze kunnen ouders betrekken bij de ontwikkeling van hun kinderen
Ieder kind maakt een Portfolio Een portfolio is een document, een soort wissellijst, waarin een leerling de eigen ontwikkeling zichtbaar maakt. Het is een verzameling van eigen werk waarmee hij laat zien wat hij al weet, wat hij kan, wat hij belangrijk vindt, wat hij graag doet, hoe hij leert, wat hij nog wil leren en hoe alles zich ontwikkelt. Met een portfolio toont een kind dat hij waardevol is. Hij mag gezien worden! Met het portfolio starten we in de kleutergroep. In het portfolio komen werkjes van de kinderen waar ze trots op zijn. Bij groep 3 en 4 komen de vakken erbij. Nu kunnen de kinderen zelf verder met hun portfolio door middel van werkbladen op hun niveau, hier is weinig tekst en veel ruimte om wat te doen. In groep 5 t/m 8 krijgen ze inzicht in wie ze precies zijn, dit is ook te merken aan de werkbladen. Ze gaan kijken naar zichzelf, wat ze kunnen en wat ze later willen gaan doen. Op de Keizerskroon houden alle kinderen van groep 1 t/m 8 hun portfolio bij. Een aantal keren per jaar organiseren we een portfolio-kijk-middag, waarbij kinderen hun portfolio aan hun ouders laten zien en hierbij uitleg geven. Zo kunnen ouders samen met hun kinderen de ontwikkelingen blijven volgen en zien zij de talenten van hun kinderen……
Hoe ziet een dag op de Keizerskroon eruit? We nemen een kijkje….
9
Groep 1-2: 7.30 – 8.20 uur 8.20 - 8.30 uur
Voorschoolse opvang aanwezig: organisatie SKIPPY Tien minuten inlooptijd. De kinderen geven de leerkracht bij binnenkomst een hand. Ouders mogen mee de klas in. VSO brengt kinderen naar de klassen. Vanaf 8.30 uur zijn alleen de kinderen nog in de klas….
8.30 - 9.30 uur
Alle kinderen (gr. 1 t/m 8) kijken bij binnenkomst op het planbord wat zij het eerste uur gaan doen. De leerkracht heeft kaartjes opgehangen bij de activiteiten. Dit kunnen individuele activiteiten zijn, maar kan ook een activiteit in een groepje zijn (kleine kring).
9.30 – 10.15 uur
Beweging: gym, buitenspelen, spelles
10.15 – 10.30 uur
Pauze, hapje en drankje
10.30 – 10.45 uur
Samenzijn: gebed / voorlezen / etc….
10.45 – 11.30 uur
Keizersuur: Middels vrije keuze via het planbord en “verplichte” activiteiten voor kleuters die er aan toe zijn (weektaak)
11.30 – 12.00 uur
Kring activiteiten: taal / rekenen Diverse taal/lees/reken activiteiten met elkaar in de kring Evaluatie en afsluiting.
12.00 – 13.15 uur
13.15 – 13.35 uur
13.35 – 14.15 uur
14.00 – 15.15 uur
Middagpauze Overblijven of naar huis. Organisatie overblijven: Knabbel en Babbel (KB) Tien minuten inlooptijd. Ouders mogen mee de klas in. Leerkrachten halen kinderen bij KB om 13.05 uur op.
Kring activiteiten: muziek/drama/sociale vaardigheden Diverse activiteiten met elkaar in de kring Beweging: gym, buitenspelen, spelles
Werkles / wereldoriëntatie: M.b.v. planbord. Ook kunnen kinderen van groep 1-2 geregeld met oudere kinderen opdrachten uitvoeren (wereldoriëntatie).
15.15 uur
Naar huis, kinderen geven de leerkracht een hand.
15.15 – 18.30 uur
Naschoolse opvang aanwezig: organisatie SKIPPY
10
Groep 3 t/m 8: 7.30 – 8.20 uur 8.20 - 8.30 uur
Voorschoolse opvang aanwezig: organisatie SKIPPY Tien minuten inlooptijd. De kinderen geven de leerkracht bij binnenkomst een hand. Ouders mogen mee de klas in. VSO brengt kinderen naar de klassen. Vanaf 8.30 uur zijn alleen de kinderen nog in de klas….
8.30 - 9.00 uur
Alle kinderen (gr. 1 t/m 8) kijken bij binnenkomst op het planbord wat zij het eerste halfuur gaan doen. De leerkracht heeft kaartjes opgehangen bij de activiteiten. Dit kunnen individuele activiteiten zijn, maar kan ook een activiteit in een groepje zijn (bv. 4 kinderen lezen met de juf of elkaar). Het kan zijn dat een kind in de eigen klas werkt, maar er kunnen ook activiteiten zijn, die zij met kinderen uit een andere klas doen.
9.00 – 10.15 uur
Basisvakken in de eigen groep: Rekenen – Taal – Lezen D.m.v. gedifferentieerde instructie geven de leerkrachten les vanuit de methodes. In alle groepen is een instructietafel aanwezig, waar de leerkracht met leerlingen die extra instructie nodig hebben, aan het werk gaat.
10.15 – 10.30 uur
Pauze
10.30 – 10.45 uur
Samenzijn: gebed / nieuws van de dag (jeugdjournaal) / voorlezen / etc….
10.45 – 11.45 uur
Keizersuur: De kinderen krijgen duidelijke dag- of weektaken (afhankelijk van wat ze aankunnen) met een aantal opdrachten voor rekenen, taal, lezen, geschiedenis enz. Kinderen voeren de taken uit in een zelfgekozen volgorde. De leerkracht is er om te helpen, maar kinderen mogen ook samenwerken met medeleerlingen. Tijdens de Keizersuren is het rustig: je mag anderen niet hinderen (vrijheid in gebondenheid). Leerkracht besteedt tijdens het Keizersuur tevens tijd en aandacht aan kinderen met een specifieke hulpvraag, volgens een handelingsplan.
11.45 – 12.00 uur
Evaluatie en afsluiting. Met de groep wordt besproken wat ze geleerd hebben en hoe ze gewerkt hebben.
12.00 – 13.15 uur
Middagpauze Overblijven of naar huis. Organisatie overblijven: Knabbel en Babbel (KB)
11
Middag 3 t/m 8 13.05 – 13.30 uur
13.30 – 14.00 uur
Tien minuten inloop tijd. Ouders mogen mee de klas in. Leerkrachten halen kinderen bij KB om 13.05 uur op. Kinderen krijgen nog tot 13.30 uur de tijd om uit het ochtendprogramma iets af te maken. Basisvakken in de eigen groep: Rekenen – Taal – Lezen Wereldoriëntatie: Aan de hand van een methode waarbij de samenhang tussen aardrijkskunde/geschiedenis/biologie als uitgangspunt dient. Binnen bouwgroepen (gr. 1-2 / 3-4 / 56 / 7-8) wordt geregeld samengewerkt (klassendoorbrekend) en staat samenwerkend leren centraal.
14.00 – 15.15 uur
15.15 uur
Naar huis, kinderen geven de leerkracht een hand.
15.15 – 18.30 uur
Naschoolse opvang aanwezig: organisatie SKIPPY
Hoe ziet de week eruit? Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Planbord
Planbord
Catechese
Planbord
Planbord
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Keizersuur
Keizersuur
Keizersuur
Keizersuur
Keizersuur
lunch Afmaken
lunch Afmaken
lunch Afmaken
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Wereldoriëntatie
Wereldoriëntatie
Wereldoriëntatie
lunch Workshops Expressie Kunst Cultuur Sport Muziek
Op woensdagochtend besteden we extra aandacht Catechese, aan de hand van een Bijbelverhaal uit de kinderbijbel.
12
Hoe ziet de week er uit tijdens
?
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Basisvakken
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
lunch
lunch
lunch
lunch
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
Kroonweek activiteiten
Afsluiting + presentatie Kroonweek
Tot slot….. Een school starten is met elkaar gaan bouwen; bouwen aan de toekomst, bouwen aan het onderwijs dat wij voor ogen hebben. Wij hebben onze eerste bouwstenen gelegd en vol enthousiasme gaan we verder……. Met elkaar hebben we hetzelfde doel: een bouwwerk dat door ons gedragen en omarmd wordt. We moeten er voor staan en trots op zijn! En vooral…. tijdens ons bouwproces blijven we verlangen, verlangen naar die eindeloze zee…… Team De keizerskroon
13