nr. 74
Contact Onderweg S t i c h t i n g
S a m e n
O n d e r w e g
H e e r l e n
m e i
2 0 1 3
De laatste tijd verschijnt in artikelen in dag- en weekbladen steeds vaker het woord ‘generatie’. ‘De strijd tussen generaties is in volle gang’, luidde een titel in Trouw. Baby-boomers, die kunnen profiteren van wat zij hebben opgebouwd en vergaard, de ouderen, die als de Grijze Plaag worden beschouwd, dertigers die er een hedonistische levensstijl op nahouden. Volgens de vertrouwde Van Dale is een generatie een groep van ongeveer gelijktijdig geboren wezens, met name mensen. Door ingrijpende gebeurtenissen en ervaringen, die grote veranderingen in het latere leven veroorzaken, onderscheidt zich de ene generatie van de vorige of volgende. Is het werkelijk zo, dat de kansen die een mens krijgt, alleen afhangen van de generatie waartoe hij of zij behoort? Kan een generatie bestaan uit alleen maar pechvogels of geluksvogels? En is een generatie altijd een groep met eensluidende kenmerken?In het themadeel van deze aflevering kunt u kennis maken met de mening van verschillende auteurs over dit onderwerp. In het eerste deel is de pastor aan het woord en stelt pastor L.Cordewener zich aan u voor. Uit het Samen Onderweg Beraad worden de hoofdzaken belicht. In de serie over koren en ensembles die geregeld een bijdrage leveren aan de vieringen vertelt deze keer lid van het Vredeskoor over de geschiedenis, het koor en de motivatie van haar leden. Een van onze redacteuren ging op bezoek bij,of liever op zoek naar, paus Franciscus. In ‘Uit de school geklapt’ belicht docent Paul Krill het vak levensbeschouwing.. Tot slot geeft onze onvolprezen Suisse zijn ongezouten mening over een actueel thema.
INHOUD De pastor aan het woord 3 Dankjewel
4
Pastor Cordewener, een nieuw gezicht bij Samen Onderweg
5
Uit het Samen Onderweg Beraad
7
De kruisjes in de kapel 9 Vrede door samen te zingen
9
Uit de school geklapt 8 Franciscus I
12
Brainflow van uw Suisse 13 Elke generatie haar eigen kansen 15 Elke generatie heeft haar eigen kansen
16
Heeft iedere generatie wel haar eigen kansen?
18
“Elke generatie haar eigen kansen”
19
Generaties tegenover elkaar?
20
DE PASTOR AAN HET WOORD Pastor Marie-José Voss
Eindelijk beginnen de bomen groen te kleuren, het werd tijd! Het was een barre winter, met vaak op zondagmorgen een pak sneeuw voor de deur. En het is nog steeds koud. De thermometer geeft nog maar 10 graden aan. De kou was en is het gesprek van de dag de afgelopen tijd. Betrapte mezelf erop dat ik er ook wel genoeg van had. Je begint de dag een stuk gezelliger als de zon schijnt. Het weer heeft zeker invloed op je humeur. De lange winter heeft vooral de ouderen onder ons parten gespeeld. Ze konden niet naar buiten en voelden zich vaak alleen en eenzaam. Ben dan ook blij hen nu weer in de kapel te zien. De tijd gaat snel, we gaan naar de zomer toe. Pasen en de Goede Week liggen al weer achter ons. De belangstelling voor Witte Donderdag en Goede Vrijdag viel tegen, maar in de Paaswake en op Paasmorgen was de kapel heel goed bezet. Het waren weer mooie vieringen. Dank aan allen die eraan hebben mee gewerkt!
Samen Onderweg is gelukkig nog zo’n bindende factor in Heerlen, daar waar we God ontmoeten in het samenkomen van mensen. Op de zondagmorgen ontmoeten we elkaar en vooral de oudere generatie pakt die kans om samen te komen, het sociale contact, er voor elkaar te zijn. Deze generatie is nog actief in de koffieploeg, de poetsploeg, het onderhoud. En de koffie na de viering speelt daar ook een belangrijke rol in. Een praatje, beetje aandacht en vooral zorg voor elkaar. Het mooiste is, wanneer ik na afloop een paar mensen in een auto zie zitten en samen iets gezelligs gaan doen, om die saaie zondag door te komen. Mooi, dat zijn mensen die hun kansen pakken. Ook drie dames die samen met de taxi naar de kapel komen. Die slaan de handen ineen om naar de kapel te kunnen komen. Weer zo’n mooie kans!
Elke generatie heeft zijn kansen. Nadenkend over het thema realiseerde ik me dat de tijd heel snel gaat naarmate je ouder wordt. En ook ik heb in mijn gezin al twee generaties achter me. Kansen heb je, maar je moet ook de omstandigheden, mogelijkheden hebben om die kansen op te pakken en er iets mee te doen. Als ik naar mijn eigen kinderen kijk hebben zij die kansen wel gegrepen. Een reden om dankbaar te zijn. Die redden zich wel. Maar er zijn er ook genoeg die de kansen niet krijgen door gebrek aan financiën, motivatie, stimulering. Ze moeten knokken in deze maatschappij om ergens te komen. Erger nog, ze dwalen af en komen op het verkeerde pad. Het is ook een gevolg van de ontwikkelingen in de maatschappij. Mis een beetje de solidariteit onder en tussen mensen. Meestal gaat het over het eigen belang en weinig over oog en oor voor de anderen die het minder hebben. Volgens mij heeft de secularisatie daar zeker ook mee te maken. De gemeenschap van gelovigen was een bindende factor in buurt of wijk. Mensen kenden elkaar nog, zagen de noden, er was sociaal contact, men hielp elkaar waar nodig.
Je kansen pakken gaat de een makkelijker af dan de ander; juist daarom moeten we elkaar bij de hand pakken en een beetje zorgen voor elkaar. Voor de oudere generatie zijn de kansen misschien minder, kleiner, maar zeker zo belangrijk. De kansen worden beperkter, maar ze zijn er nog wel! Ik wens u allen een mooie, warme zomer toe met heel veel kansen. Laten we elkaar een beetje helpen die kansen te pakken.
3
Dank je wel Annie en Huub Meijer-Hutmacher
Lieve mensen, ik spreek u zo aan omdat ik op de dag dat ik afscheid nam als voorzitter van Samen Onderweg, 24 februari jl., omringd werd door louter lieve mensen. Ze kwamen persoonlijk afscheid nemen.
Ook hebben Annie en ik het zeer op prijs gesteld dat rector Henssen in de kerk en bij de receptie aanwezig was en dankte voor de prettige samenwerking in de vorm van een goed glas wijn.
Degenen die door de slechte weersomstandigheden niet aanwezig konden zijn, hebben van Annie en mij afscheid genomen door middel van leuke kaarten, ontroerende brieven en via e-mails.
Al die jaren, als voorzitter, maar ook voor die tijd als vrijwilliger, heb ik geprobeerd vanuit mijn hart ons katholieke geloof uit te dragen op de manier zoals ik dacht dat het goed was. Toen ik eerst door Wim Kok en later door Pater Max gevraagd werd om toe te treden tot de geloofsgemeenschap van Samen Onderweg heb ik, uiteraard na overleg met mijn lieve Annie, volmondig ja gezegd.
De dag begon met een feestelijke Woord- en Communieviering door onze pastor Marie José Voss en muzikaal opgeluisterd door de Wever Cantorij. Aan het slot van deze viering sprak de pastor een kort persoonlijk dankwoord aan mijn adres en verzocht Wil Sprokkel het woord te nemen.
Wij beiden voelen ons nog steeds betrokken bij Samen Onderweg en hopen dat nog lang te kunnen voortzetten. Ik blijf “werkzaam” als Als secretaris van bestuur van Samen Onder- lector en lid van de Liturgiegroep. En in geval weg belichtte hij enkele aspecten van mijn van nood kan er een beroep op mij gedaan voorzitterschap. Hij dankte mij voor alle worden. goede zorgen en inzet. Samen met Piet van Zwieten bood hij mij als cadeau een weersta- Lieve mensen, Annie en ik danken jullie voor tion voor binnen en buiten aan. Annie kreeg dit feestelijke afscheid en de vele cadeaus. als dank een prachtige ruiker bloemen aange- Het was een onvergetelijke dag voor ons beiden. boden. Tijdens de receptie in de Duikboot werden Moge het Samen Onderweg gegeven zijn om mij verschillende cadeaus aangeboden in de nog lange jaren op de ingeslagen weg voort vorm van iets onder de kurk, fotolijst, bloe- te gaan, Dat wensen wij jullie toe. men, die overigens nog steeds in bloei staan.
4
Pastor Cordewener een nieuw gezicht bij Samen Onderweg Vanaf begin mei maakt pastor L.Cordewener deel uit van onze voorgangers. Bij deze stelt hij zich aan u voor.
Op 12-jarige leeftijd, in 1954, ben ik naar het gymnasium te Rolduc in Kerkrade gegaan, alwaar ik een uitstekende opleiding heb gehad. Ik vervolgde mijn filosofie-opleiding op het H.T.P. te Heerlen om vervolgens naar het Groot-Seminarie te Roermond te gaan voor de theologie-opleiding. In 1968, na het Vaticaans concilie, ben ik door Mgr. Moors met achttien klasgenoten tot priester gewijd. Bij ons thuis werd er veel over de mijn verteld, de voor- en nadelen, en daarom besloot ik naar een parochie te gaan in de Mijnstreek. Ik werd als kapelaan benoemd in de H.Hart van Jezus-parochie te Nieuwenhagerheide, waar ik twaalf jaar gewerkt heb onder een gedistingeerde pastoor V.Debets, die eeen echte leermeester voor mij was en mij alle vrijheid gaf. In die parochie heb ik mij vooral ingezet voor het jeugd- en jongerenwerk en het bloeiende verenigingsleven. Door mijn genakkelijke omgang met jong en oud en mijn tomeloze inzet won ik het bij de parochianen en toen ik mij opgaf als lid bij de voetbalclub S.V.N. waar ik het doel kreeg te verdedigen, kon ik bij de mensen geen kwaad meer doen. Het waren voor mij geweldige, fantastische jaren, waaraan ik met zeer veel genoegen terugdenk.
Ik ben Louis Cordewener, geboren op 2 oktober 1942 te Hoensbroek tijdens het bombardement van Staatsmijn Maurits en momenteel ben ik met emeritaat. Ik kom uit een mijnwerkersgezin van vier kinderen, drie jongens en één meisje. Mijn vader werkte als beambte op de Staatsmijn Emma bij de veiligheidsdienst. Ik genoot thuis een degelijke godsdienstige opvoeding en mijn kinderjaren verliepen zonder enige problemen met dank aan mijn moeder, die de spil was van het gezin, die zorgzaam en bezorgd was, altijd liefdevol, met veel aandacht, en een luisterend oor had naar de kinderen. Ik woonde tussen de woning van pastoor en kapelaan en het was dan ook niet verwonderlijk, dat beide geestelijken een grote invloed hebben gehad op mijn roeping tot het priesterschap. Zij kwamen regelmatig over de vloer en er werden kerkelijke zaken besproken. Mijn vader was lid van het kerkbestuur en had de administratie en het beheer van het kerkhof onder zijn hoede.
Op 37-jarige leeftijd werd ik pastoor van de H.Familie-parochie Langeberg Brunssum. Als opvolger van een gehandicapte pastoor heb ik mij volledig als pastoor kunnen uitleven en de parochie, die op sterven na dood was, weer doen opleven. Ook daar kreeg ik al gauw de parochianen achter mij door tussen de mensen te staan, persoonlijke contacten met zieken en ouderen en met met kinderen op school en door inzet voor het verenigingsleven. Mijn voetbalcarrière werd voortgezet bij de voetbalvereniging S.V. Langeberg, waar ik jaren het doel verdedigd heb. Ik mag met 5
Door mijn houding als priesterlijke mens en menselijke priester , dat de parochianen altijd gewaardeerd hebben, kan ik op een schitterende tijd terugkijken en werd het afscheid des te zwaarder.
trots zeggen, dat ik op de Langeberg met veel plezier en vreugde gewerkt heb. Als dank voor mijn inzet is de rotonde bij de kerk naar mij genoemd. Na twaalf jaar vertrok ik naar Voerendaal, een plattelandsparochie H.Laurentius, die in het bisdom zeer goed bekend stond met een goed en degelijk kerkbezoek en een bloeiend verenigingsleven.. Ik was dan ook zeer vereerd met deze benoeming en heb vele mooie herinneringen. Ik laat veel parochianen met een tevreden gevoel achter .
Gezien mijn leeftijd, 70 jaar, mag ik nu volop gaan genieten van de welverdiende rust en wil ik graag mijn hulp aanbieden, zoals o.a. om de H.Mis bij Samen Onderweg te komen en mogen opdragen.
Ik heb er veeel zin in om SAMEN met u onderweg te gaan! Ik ben zeer vereerd en hoop mij De laatste twaalf jaar verhuisde ik naar de gauw thuis te voelen.Met een beetje goede Westelijke Mijnstreek, Oirsbeek en Doen- wil zal dat ook lukken.! rade, waar ik een zieke pastoor opvolgde, wat het werken in de zielzorg gemakkelijker maakte. Van deze parochies kan ik maar al- Met pastorale groeten, leen zeggen dat zij blij waren met mijn persoon, mijn ijver, mijn levenslust, mijn voor- L.Cordewener. gaan in de kerk en welwillende medewerking.
6
Uit het Samen Onderweg Beraad Corry van Zandvoort
In de nieuwe situatie zonder voorzitter leidt De heren geven aan voorlopig (dit jaar) nog pastoraal werker Marie-José op 20 maart de deel te blijven uitmaken van de financiële commissie. bijeenkomst van de voltallige groep. Een bijzonder woord van welkom is er voor mevrouw Daisy Gisberts, (namens de werkgroep decoratie) nieuwkomer in dit gezelschap, en de heren Cottaar en Hezemans, die speciaal zijn uitgenodigd om afscheid te nemen van het SOB.
Mevrouw Voss deelt mee dat de verkoop van hun huis is ingetrokken, vanwege de werkzaamheden rondom de A2. Voor haar en haar echtgenoot pijnlijk, voor Samen Onderweg een heugelijke mededeling; zij blijft voorlopig nog.
De secretaris van het bestuur van S.O., Wil Sprokkel, krijgt het woord. Hij richt zich eerst tot Joop Cottaar. Hij noemt zijn betrokkenheid bij heel wat groeperingen en commissies in de gemeenschap. De ervaringen die hij meebracht uit het bedrijfsleven heeft hij toegepast bij S.O. Hij was steeds goed voorbereid bij besprekingen, gaf waardevolle adviezen en had een helicopterview. Het was fijn met hem samen te werken. De heer Cottaar geeft aan dat hij met veel plezier zijn aandeel heeft geleverd. Hij stopt er niet mee omdat hij er geen zin meer in heeft, maar omdat hij vreest onvoldoende te kunnen bijdragen. Hij spreekt de hoop uit dat Samen Onderweg nog lang blijft bestaan. “Waar moet ik anders heen?” verzucht hij.
Namens het bestuur van de stichting informeert de vicevoorzitter de aanwezigen over enkele zaken. De meest in het oog springende: * De bestuursvergaderingen vinden vanaf januari 2013 plaats in de koffiekamer. * Het bestuur heeft gesprekken gevoerd met kandidaten voor een bestuursfunctie. Voor de penningmeester is een opvolger gevonden in de persoon van de heer P.Wanders. * Het bestuur voert gesprekken met eventuele kandidaten voor bestuursfuncties met name om het voorzitterschap in te vullen. Helaas is nog niemand bereid gevonden deze taak op zich te nemen.
Vervolgens valt de eer te beurt aan de heer Piet Hezemans. Ook hij was vele jaren betrokken bij S.O. met name als lid van de financiële commissie en als voorzitter van het Samen Onderweg Beraad heeft hij sturing gegeven aan de gang van zaken binnen onze gemeenschap. Hij had steeds een luisterend oor, maakte positieve opmerkingen en bekeek Samen Onderweg in een breed perspectief. “Ik vind jou een wijs mens”, betoogt Sprokkel.
* De kascontrolecommissie wordt gecom pleteerd met de P.Franssen, leraar economie. * Het verzorgen van de kruisjes van overledenen wordt t.z.t. door de Meyer overgedragen aan de heer Jo Vrancken. * De heer Vorage kalligrafeert de kruisjes.
* Het beleid ten aanzien van de kruisjes is herzien. Elders in dit blad kunt u kennis Ook de heer Hezemans dankt voor de woorden nemen van de nieuwe regeling. en de attentie en geeft aan bij S.O. te blijven komen. * Zoals reeds eerder aangegeven is het bestuur met de rector van het Bernardi Voor beide heren is, behalve een hartelijk nuscollege in gesprek over een gebruikersapplaus, een cadeautje voorhanden in de contract. vorm van een fles drank als blijk van dank en waardering. * Voor het weghalen van de boom voor de 7
het algemeen voortreffelijk functioneren. Door de ‘sub-werkgroep zorg’ wordt structureel aandacht besteed aan zo’n 15 tot 20 personen. Mevrouw Voss bezoekt ook regelmatig een aantal mensen. Het doorgeven van namen van mensen die ziek zijn en een bezoek op prijs stellen, blijft belangrijk. Tijdens het koffiedrinken na de zondagsviering vinden ook gesprekken plaats. De contacten die hier worden gelegd zijn bijzonder waardevol.
kapel is vergunning aangevraagd bij de gemeente. * In het kader van het 100-jarig bestaan van het Bernardinuscollege is op 5 oktober een reünie en op 6 oktober een viering in de kapel. Mevrouw Voss vraagt aan Monique Cottaar medewerking bij die viering. Mevrouw Cottaar houdt dit in beraad. De heer Groen en mevrouw Van Zandvoort werken aan een boekje over de Bernardinuskapel
Bij de groep die de koffie zet zijn drie personen minder. Op ‘gewone’ zondagen hoeft men niet steeds twee mensen in te zetten. Er is altijd wel een helpende hand van een of meerdere aanwezigen.
* De sacristie, het halletje en de koffiekamer zijn onlangs in opdracht van het college geschilderd. * De actie Kikindia in samenwerking met het Bernardinuscollege mag een succes genoemd worden. Kiki Reijnen heeft al diverse malen tijdens de vieringen informatie gegeven over het project.
De Bijbelgroep bestaat uit 13 personen. De begeleiding hiervan door pastoor Harrie Brouwers geschiedt tot ieders tevredenheid. Voor de werkgroep decoratie, die inmiddels uit vier personen bestaat, maakt mevrouw Gisberts een rooster voor het verzorgen van de bloemen. De bloemstukken zien er steeds prima uit. Voor Pasen is de heer René Gulikers ingeschakeld.
* Voor de jaarvergadering moet het bestuur nog een datum vaststellen. Men geeft de voorkeur aan een datum vóór de zomervakantie. * De brief voor de actie Kerkbalans krijgt het volgend jaar een andere opzet.
De datum van de volgende datum is vastgesteld op woensdag 9 oktober 2013.
Uit de verslagen van de vertegenwoordigers van de werkgroep blijkt dat de groepen over
8
KRUISJES VAN DE OVERLEDENEN Onlangs heeft het bestuur besloten de regeling met betrekking tot de kruisjes als volgt te wijzigen:
aangegeven boven de plek waar deze kruisjes komen te hangen. · Kruisjes van 2003 meegeven na de viering van Allerzielen in 2013.
· Tot 2003 worden deze weggehaald. De overige kruisjes hangen op jaartal.
· Kruisjes van 2004 meegeven na de viering van Allerzielen 2014 enz. enz.
· Kruisjes worden in archief in de kluis bewaard op alfabetische volgorde. De familie kan een kruisje ophalen en mee naar huis nemen. (melden bij Hannie Vrancken).
· Herdenkingskaars van overledenen 2012-2013 meegeven na de viering van Allerzielen 2013. · Nadenken of echtgenoot en echtgenote op één kruisje kunnen komen te staan.
· Voor 2012 / 2013 wordt een deel van de muur gereserveerd. Het jaar wordt klein
VREDE DOOR SAMEN TE ZINGEN Bert Roex: korte profielschets van Vredeskoor uit Nuth
Rond de jaren 80 van de vorige eeuw organiseerde de IKV-kern(Interkerkelijk vredesberaad) van Nuth elk jaar in de Vredesweek allerlei activiteiten o.m. zorgde het voor teksten tijdens de Vredesmis ,nog geen liederen. Wat bedoeld was om de kerkgangers bewust te maken van de toenemende kernbewapening, bleek soms een niet bedoeld effect te hebben. Incidenteel gebeurde het wel eens dat de mensen al bekvechtend de kerk verlieten. Dat kon toch niet de bedoeling zijn van de vredesweek.
repetitie op woensdagavond . Er waren altijd een 20-tal deelnemers, 10 uit Nuth en de rest uit Zuid-Limburg ,de helft vrouwen, de rest mannen. Momenteel is Joyce Van Zandvoort uit Maastricht de enthousiaste en bekwame dirigente. Ze verstaat als geen ander de kunst zelfs de zwakkere stemmen zin in zingen te geven. Vanaf begin was er ook een tekstgroep . Deze zorgt dat dat lied en tekst gericht staan op vrede in deze tijd: duidelijk, niet te moeilijk en dicht bij de mensen.
Toen besloot het IKV de vredesweek anders op te zetten nl. de vredeswil en de harmonie tussen mensen bevorderen door zingen. Zingen is namelijk de oorspronkelijkste en diepste uiting van de mens. Met name als het gaat om wat hem ten diepste raakt : liefde, vrede, dood, God. Liederen vertolken vaak wat alleen te zingen is .Daarenboven opent het de harten en schept het een zichtbare band. Zingen is afstemmen op elkaar, is vrede in actie. Zo begint vrede bij jezelf. Aanvankelijk een zestal mensen, zonder dirigent, repeterend in een huiskamer, was er snel behoefte aan een grotere ruimte. Zo kwam het koor terecht in Kabuuske, het parochiehuis van Nuth voor de wekelijkse
Snel groeide het inzicht dat het vredesproces hier en elders alles te maken heeft met het economisch bedrijf, het bedreigd milieu, de komst van vreemdelingen en de machtsstructuren in kerk en samenleving. Trad aanvankelijk het koor alleen op in Nuth, en dan nog alleen tijdens de vredesweek, vrij vlug daarna ook in andere vieringen het hele jaar door. Zo’n 15-tal per jaar. Vrij snel ook in andere parochies, bejaardenhuizen en ziekenhuizen, soms ook bij landelijke manifestaties zoals de 8 mei beweging. Meer vraag dan dat we samen daarvoor tijd hadden. Het criterium was altijd het zingen moet zangers en hoorders raken en dichter bij elkaar brengen. Voelen en proeven van de toekomst. Daar gaat het altijd om. 9
het gevoel te ervaren dat ze samen delen. Het Vredeskoor is uit een bepaalde nood geboren. Zolang het op zijn eigen wijze iets aan die nood doet ,heeft het reden van bestaan. Wie een beetje kan zingen en zich in bovenstaand profiel herkent is van harte welkom op woensdagavond.
Naast enkele buitenlandse liederen zingen ze toch vooral eigentijdse, Nederlandstalige gezangen m.n. van Oosterhuis. Het gaat er altijd om mensen ten diepste te raken. Daarom is het bewust ook geen optreed of opluister-koor .Het streven is altijd mensen tot meezingen te krijgen. Of op zijn minst
Op zoek naar de menselijke maat
(58 jaar)? De stadsgenoten van Socrates klaagden over het verval van de normen en waarden, de Romeinen klaagden over de jeugd-van-tegenwoordig. Het is wel eigen aan de oudere mens om hoofdschuddend naar de eigen tijd en vooral naar de jeugd te kijken. Maar nu moeten we ook hoofdschuddend in de spiegel kijken. Wat zijn we van onze wereld aan het maken?
Een beschouwing over het belang van het vak levensbeschouwing in de postmoderne tijd. Paul Krill
“Leraar - elke dag anders.” Ik denk dat deze slogan gemaakt is door een docent levensbeschouwing. Het vak levensbeschouwing is niet langer het vak dat godsdienst en religie uitdraagt.
We zien al twintig jaar een tendens die men globalisatie heeft genoemd. De wereld is een dorp geworden en iedereen concurreert met iedereen. Ik ga deze trend niet analyseren, maar ik merk op dat wij in West-Europa te lang op grote voet hebben geleefd. We gaan er mee door alsof we het ons nog steeds kunnen permitteren.
Bij Levensbeschouwing bekijken we hoe de mens in de maatschappij functioneert. We onderzoeken welke keuzes kunnen leiden tot een menswaardig bestaan en hoe de toekomstige verantwoordelijken de menselijke maat kunnen houden. Levensbeschouwing probeert in de wirwar van technische ontwikkelingen en sociale verandering een lijn te ontdekken die als richtlijn kan dienen voor de toekomst van onze leerlingen. Ik denk niet dat er ooit een maatschappij is geweest waarin zo veel keuzes kunnen worden gemaakt. Ik denk dat er ook nooit een maatschappij is geweest waarin de veranderingen elkaar zo snel hebben opgevolgd.
Natuurlijk het is moeilijk om een stap terug te doen. Niemand doet dit blijkbaar vrijwillig? Onze jeugd zal op termijn gedwongen worden om deze stap te maken. Net de meest verwende generatie die ooit heeft geleefd: Bij het studiereisje naar Trier heb ik gezien hoe mijn mentorleerlingen met kilo’s (!!) snoep sleepten. Niemand van hen had geen smartphone bij zich. De meesten hoefden maar te
Is dit gezeur van een ‘toch al wat oudere’ docent
10
Ik probeer de leerlingen te inspireren om een aanvaardbaar alternatief te creëren. Mensen hebben orde nodig, maar dat betekent niet dat ze kunnen leven in een stringent systeem.
bellen toen we weer bij school waren, ze werden prompt opgehaald. Het is toch bizar dat nét deze achterbankgeneratie zal worden opgezadeld met het oplossen van de existentiële crisis waar het groot-kapitalisme verward in is geraakt. Het is in ieder geval niet waarschijnlijk dat we kunnen doorgaan met de leefwijze die de wes-terse mens anno 2013 zich permitteert. Onze welvaart is een verhaal van steeds meer van hetzelfde: investeren in techniek, geld en apparaten. Het lijkt wel alsof het een virus is. Mensen die niet bezig zijn met consumeren zijn bezig met een of ander apparaat: de TV, de mobiele telefoon, de computer, de IPad, de IPod of e-reader. Trouwens, het internet biedt de ideale combinatie van apparaat én consumptie. Zelfs mijn moeder (90) heeft haar eigen laptop. Ze stuurt e-mailtje naar de kleinkinderen, ze houdt Facebook bij. Het is dat ze net niet de boodschappen via internet bestelt. Stapje voor stapje wordt de mens opgenomen in het economisch/ technisch systeem. Bij deze tendens zijn serieuze vragen te stellen. Is dat wat we echt willen? Is dat een weg is waar we blij van worden? Wat mij betreft – ik ben een fanatieke computergebruiker, ik heb zelfs een IPhone – gaan we collectief proberen om deze gang van zaken aan te passen aan de menselijke maat.
De roman The Brave New World (1932!) laat zien wat er gebeurt als we het Systeem heilig verklaren. Een groot aantal mensen kan er overleven in een staat van niet-bewustzijn of uiterste domheid. Maar wie zijn menselijk bestaan wil vieren heeft enige vorm van vrijheid nodig, en rust om de eigen keuze te overdenken. Volgens mij kan niemand gelukkig zijn in een wereld waarin iedere handeling controleerbaar is en waar je over iedere moment ver-antwoordelijkheid moet afleggen. Dit is de belangrijkste boodschap die ik mijn leerlingen wil meegeven op hun weg in de toekomst. Tenslotte zullen zij bepalen óf en vooral hóe de menselijke maat wordt terug-gebracht in onze maatschappij. Ik denk dus dat levensbeschouwing een vak is waaraan de leerlingen nu meer dan ooit behoefte hebben. Al is het alleen maar om te wijzen op het bestaan van een alternatief. Precies zoals de profeten en de wereldleraren dat deden. Eigenlijk zijn we dus toch bezig met religie en godsdienst.
Reünie Bernardinuscollege Op 5 oktober 2013 vindt de grote reünie plaats ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Bernardinuscollege Heerlen. Voorafgaand aan de reünie is van 11 tot 17 uur de Open Dag voor alle oud-Bernardijnen en belangstellenden. Voor deelnemers aan de reünie is het feestpaviljoen met buffet geopend vanaf 17 uur. Het reüniefeest begint om 19 uur. Via Bernardijnen.net kunnen kaarten worden gekocht. Op 6 oktober om 11.00 uur is in de Bernardinuskapel een feestelijk eucharistieviering.
11
Franciscus I Han Groen
Rome, zondag 28 mei 2013
13:15 - Bij de fameuze ijstent “ the Old Bridge”, naast de muur van het Vaticaan, voor tweeneeenhalve euro een gigantisch amarena-limoen-ijsje gekocht: de herinnering aan Belfi verbleekt direct. Kan ik meteen mijn ergernis dat ik voor niets ben gekomen, bevriezen. 13:40 – IJsje op. Ergernis niet. . 13:50 – De rest van het gezelschap kan ook weer praten: iedereen is opgetogen: de sfeer, het enthousiasme van de massa, ongelooflijk wat een belevenis. Ze zijn allemaal rond de dertig. Dat ‘ongelooflijk’ lijkt me in deze omgeving trouwens niet echt koosjer. 13:55 - Dit had ik niet verwacht. Ik vreesde dat mijn jeugd teleurgesteld zou zijn. De belofte de Paus te zien maakt immers schuld.
11:25 - Waar de Via della Concilliazione overgaat in de Piazza San Pietro sta ik in de gigantische massa met mijn telelens in de aanslag. Wij zijn vanuit een zijstraat naar voren aan het laveren. 11:40 – met wat geschuifel in de mensenzee behoorlijk richting Sint Pieter gemanoeuvreerd. Ik hoor hoe nog een paar onmiskenbaar pauselijke woorden door een vermoeide oude stem over de massa worden uitgestrooid, en daarna heft een koor het “ ite missa est” aan. Het Sint Pietersplein is stampvol, de lange Conclliazone zo mogelijk nog voller. Staan hier vandaag zondag 28 april 2013 rond 30.000 mensen? Veel minder zullen het er niet zijn. Hele families, lieden met banieren en spandoeken. 11:50 - Ik wurm mij verder naar voren om het gedrapeerde balkon goed voor de lens te krijgen. De lezers van Contact Onderweg zullen straks een eersteklas portret van Franciscus onder ogen krijgen. Ik maak met mijn telefoon een sfeervideootje en poets mijn lens nog maar eens.
16:55 - Op het Forum Romanum wordt er spontaan een pauselijke nabeschouwing gehouden: iedereen blij. Een eenmalige belevenis, al dan niet met zicht op de opvolger van Petrus. 17:30 - Vraag me tussen de antieke puinhopen af wat we van Franciscus I mogen verwachten. Is er door het Vaticaan een highbrow reclamebureau ingehuurd om met deze man het imago van de kerk een paar jaar stevig op te poetsen? Een ingestudeerde marketingtruc?
12:00 - Het zou nu toch ongeveer moeten beginnen, ik check mijn camera nog eens. 12:10 - Niets. 12:15 - Nog niets. Hoop doet leven: zag ik de gordijnen achter de balkondeuren even bewegen? 12:20 - Nog steeds niets. In de zon wordt het erg warm. Het afgelopen half uur wurmden zich drie loeiende ambulances door de massa. Je zult toch niet op het moment suprême zo’n ding voor je lens krijgen! 12:30 – Niets, niente, niets: waar blijft ie nou? 12:35 - Er begint volk de richting uitgang te gaan. Italianen zijn ongeduldig. 12:40 – Aan een passerende soutane gevraagd waar hij blijft: “no balcony-blessing today, he celebrated the mass today in open air”, in gebroken Italië-engels . Ik geloof het niet. Hij zal vast “noa de mes” wel naar het balkon gaan. 12:45 - Zeventig rijen voor mij oproer: camera’s de hoogte in en gejoel: Zijne Heiligheid komt kennelijk voorbij…. 12:50 - Zie eindelijk een ver grootscherm: hij rijdt een inderdaad in het pausmobiel een rondje langs de gebenedijden op de stoeltjes, heel erg ver vooraan.
Of is hij écht zoals de eerste paar dagen door de wereld gezien. Het is sindsdien wel erg stil gebleven. 19:45 - uitgeteld in de hotelkamer, kijkend op mijn camera naar de paar foto’s van vanmorgen. Misschien staat hij toch toevallig ergens op deze. Hoop vooral dat hij in de toekomst ook méér naast ons staat, met ons samen onderweg is…
13:00 - “Ik geloof het wel” bedenk ik (dat is hier nog eens passend!), schroef de telelens van mijn camera. Geen reportage voor onze C.O.-lezers, spijtig. Met de massa stroom ik mee het plein af. 12
BRAINFLOW VAN UW SUISSE Uw Suisse
Het is eerder uitzondering dan regel, maar erfopvolging van mijn familie mijn oudste soms zie ik tussen het kerkvolk jeugdige neefje Wiel geroepen tot het suisseschap. personen zitten. Dat is geen feest, het is Kleine Wiel is inmiddels al 12 jaar en het dan oppassen geblazen. wordt tijd dat hij langzaamaan de eerste Als suisse loop je op eieren. Voor je het stappen voor de vervulling van dit nobele weet kruipen ze over en onder de banken, ambt zet. Mijn steek schuieren, de hellezitten te klieren en te wauwelen, hebben baard poetsen, een vorsende blik aanmeteen machinepark aan piepcomputertjes bij en, noem maar op. zich. Wie heeft deze zeldzame kans? Daar mocht je vroeger wat van zeggen, ze aan hun oren terug op de bank trekken Maar kleine Wiel doet alles behalve dit. of bij taaie types desnoods de hellebaard Wieltje tennist, zit op voetbal, speelt cominzetten. Vaak bezorgden de ouders je dan petitie war-games, heeft zijn handen vol later een fles zeer oude jenever of cognac aan Facebook, Twitter, Whatsapp, Flickr, als dank, omdat hun arsenaal correctieve You Tube, Tumblr en Spotify. En gaat tusmaatregelen uitgeput was. sendoor ook nog naar Bernardinus, naar zijn schermles, bijles, examentraining en dyslexietherapie.
Doe dat tegenwoordig vooral niet. Zwijg en kijk toe. Laat ze begaan, al breken ze de kerk af en verbleken de Beeldenstormers van destijds daarbij.
En zijn mam en pap maar rennen voor Wiel, tussen hun serviceclub, fitnessclub, discussieforum, arthousebioscoop, werk, coachingsgesprekken en weet-ik-wat-allemaal door. Nee Wieltje gaat niet op de fiets, daar hebben ze toch twee auto’s en de oldtimercabrio voor?
Want voor je het weet moet je je vanwege een klacht van de ouders bij de Toezichtsraad voor Suisses en Kerkbaljuws verantwoorden. Daar uitleggen dat met van alles behalve de eredienst bezig waren, levert je meewarige blikken op: “meneer de suisse, dat is toch de jeugd van tegenwoordig, dat moet u toch ook wel begrijpen? Geef ze de ruimte, laat ze zich ontplooien . Iedere generatie heeft haar eigen kansen.”.
Maar waar in deze spaghetti zitten Wieltjes kansen? Op mijn twaalfde had ik drie kansen: school, mijn droom straks suisse te zijn en de voorbestemming tot vaders sigarenwinkelierschap.
Uw suisse begrijpt dit niet.
Ik ben er bepaald niet ongelukkig van geworden, zie mij glunderen als ik achter u sta Omdat ik door de week kinderloos sig- en u allen in uw haastige overvolle leven arenwinkelier ben, is door de suissiale overzie…
13
14
Elke generatie haar eigen kansen Martin Fickers
Het generatiedenken stelt dat je vastom- gezegde “De mens is meer kind van zijn tijd lijnde generaties hebt, met vergelijkbare op- dan van zijn ouders”. vattingen en gedragingen, omdat mensen in Jong zijn is nu een bijna absolute norm, de-zelfde periode opgroeiden(ref.1). toch hebben ouderen bepaalde voordelen: In die periode waren er ingrijpende his- zij stralen rust uit, zij hebben levenservaring torische gebeurtenissen die grote sociaal- en werkervaring enz. Jonge werknemers zijn culturele omwentelingen veroorzaakten in kwetsbaar door hun gebrek aan ervaring en de late jeugdjaren en in de jonge volwassen- jeugdige onbezonnenheid. Daarom zijn zij heid van de betreffende generaties (ref.2). vaak het slachtoffer van arbeidsongevallen Het generatiedenken werd populair door de (onderzoek Veiligheid NL). Daarom is nu een Utrechtse hoogleraar Henk Becker,die in 1992 campagne gestart om via een werkbuddy het Generaties en hun kansen publiceerde waarin aantal ongelukken te beperken. Aldus worden hij ons allemaal indeelde:de Vooroorlogse kennis en ervaring gedeeld en de onderlinge Generatie (geboren 1910-1930),de Stille Gen- contacten bevorderd(ref.2). eratie (1930-1940),de Protestgeneratie (19401955),de Verloren Generatie (1955-1970),tot Het is opmerkelijk dat Heleen Crul in haar welke laatste de huidige politieke leiders be- recente boek “Tussen de generaties”(ref.3) horen. Voor de generatie 1970-2000 is het al- nog steeds de generatiebegrippen, maar tijd zoeken gebleven, wat te denken had moe- deels andere, hanteert: de Babyboomers, ten geven(ref.1). De invloed van Becker was de vreugdekindjes van na de oorlog(ref.3 enorm. Deze overzichtelijke indeling lag zo p.14), de Teiltjesgeneratie(ref.3 p.92), de voor de hand en was gemakkelijk te interpre- generatie Nix(ref.2), de hedonistische teren en toe te passen:als je pech had lag het generatie(ref. 2), de Protestgeneratie (ref.3 niet aan jezelf,maar aan de generatie waarin p.105), de Sandwichgeneratie(ref.3 p.108), je opgroeide, of aan andere generaties die de Pragmatische generatie(ref.3 p.110), de jouw kansen naar de knoppen hielpen. Het Einsteingeneratie(ref.3 p.280). De verschilgeneratiedenken staat voor een breder ver- lende ladingen die de verschillende definities schijnsel: de geïndividualiseerde mens wijt van het begrip generatie al dan niet dekken, zijn probleem graag aan De Anderen .Dus kunnen wij m.i. in dit artikel buiten beschoudat de beoefenaren van het populistische wing laten. Dit is een probleem voor sociolorepertoire ooit een succesvolle ouderenpartij gen. Met deze wetenschap ware een betere tizouden oprichten, hoeft niet te verbazen(ref1). tel voor het thema van dit nummer misschien geweest:”Gelijke kansen voor iedereen”. De gedachte dat mensen anders zijn omdat ze tot een afgebakende generatie behoren is vol- Door de huidige crisis worden de verhoudingens hoogleraar demografie Aart Liefbroer gen tussen de leeftijdsgroepen (of generavan de VU, vorig jaar in Mens &Maatschap- ties) onder druk gezet. De jongeren wijten pij, niet juist(ref.1). Deze gedachte is wel een alle problemen aan de babyboomers, de aantrekkelijk idee, de media blijven er dol op, 50-plussers (ouderenpartij) ruiken de polimaar bewijs is er niet voor. Verschillen tussen tieke macht. Bij beide groepen gaat het grode mensen worden amper bepaald door de tendeels om materiële belangen. Bij de culgeneraties waartoe zij behoren. Toch blijven turele revolutie in de jaren zestig speelden burgers, jongeren en ouderen, uiterst ontvan- tevens ideële belangen in het jongerenverkelijk voor het geconstrueerde generatiecon- zet, zoals meer medezeggenschap op de uniflict waarvan Henk Krol zo veel profijt heeft. versiteit, meer vrijheid, aandacht voor het Maar van een conflict blijkt geen sprake, eer- milieu enz. Het huidige probleem valt niet der van een contactstoornis(ref.1). Ik ken het op te lossen in een conflictmodel, we moeten blijven zoeken naar rechtvaardigheid tussen 15
en wereldbeeld, aan ons denken en doen. De som van hun uiteenlopende vaardigheden, kennis, ervaringen en herinneringen, is aanzienlijk meer dan de delen. Het benutten van het grote potentieel dat diverse generaties gezamenlijk hebben, vraagt van alle betrokken partijen een welwillende nieuwsgierigheid naar en acceptatie van elkaars achtergrond, vaardigheden en geschiedenis. Stop dus met dat afgeven op andere generaties”. (ref.2).
de leeftijdsgroepen. Als mensen weten dat de lasten eerlijk over de generaties worden verdeeld, groeit het onderling vertrouwen en de bereidheid voor elkaar op te komen en in te leveren (ref.4).Alleen aldus kan echte solidariteit tussen jongeren en ouderen ontstaan. Als we het normaal vinden dat kinderen inleggen voor het pensioen van hun ouders, dan hoort daar ook bij dat ouderen wat inleveren zodat jongeren een zekere positie kunnen verwerven. Wederkerige solidariteit tussen de generaties(= leeftijdsgroepen) op de arbeidsmarkt vraagt om een echte open houding:een gezamenlijk strijdplan voor de toekomst. Henk Krol voorbij. Een wederkerige solidariteit vereist aan beide kanten geven en nemen(ref.5)
Referenties. 1-T.J Meeus,NRC weekend,2-3 maart 2013,Z&Z p.25. 2- H. Crul ,NRC weekend,9-10 februari 2013. Opinie&Debat p. 10. 3- H. Crul, Tussen de generaties,ISBN 978 90 254 3948 4.2009,uitgeverij Atlas.
Tot slot citeer ik Heleen Crul. “Het positieve besef dat generaties een geschenk zijn van de tijd, moet worden gestimuleerd. Iedere jonge generatie voegt iets toe aan ons mens-
4-Trouw Commentaar, zaterdag 23-02-13. 5-M.Eigeman,A.Miedema,J.Terpstra. in Trouw,zaterdag 2303-13.
Elke generatie heeft haar eigen kansen Wim Warmerdam
Op het eerste gezicht lijkt deze stelling te kloppen. Als je er verder over nadenkt en je analyseert je eigen wordingsgeschiedenis, dan blijkt deze stelling wel iets genuanceerder te zijn. Ik kom bijv. uit een gezin van 15 kinderen.
handmatig gedaan zoals bollen planten en rooien,de bloemen koppen, de grond omspitten enz. Vrouwen en de kinderen werden in een later stadium ingezet om de bollen te pellen. Mijn vader, een zelfstandige man, kon niet onder een “baas”werken. Hij nam dus grondwerk aan van de bollenbazen. Nam een paar mensen in dienst, die hem daarbij hielpen. Zo was hij misschien wel de eerste ZZP-er.
Mijn ouders kregen hun kinderen van 1923 tot 1947.Als je terugkijkt op deze periode, dan waren dat de slechtste jaren van de vorige eeuw. De economische crisis van de dertiger jaren en de daarop volgende tweede wereldoorlog. Wij woonden aan de rand van de Bollenstreek in een klein dorp. Veel mensen vonden werk in de Bollenstreek. Alles werd
Andere mensen vonden werk in de Waterleidingduinen. Daar werd water gewonnen voor 16
tard en werkte als opbouwwerker in Heerlen. Na 5 jaar zag ik een advertentie in de krant staan, waarin men een godsdienstleraar vroeg op het Eijkhagencollege in Schaesberg , nu Landgraaf. Dat werk heb ik tot mijn pensionering gedaan met als andere taken, moderator van de school en mentor van een klas. Toen ik uittrad heb ik mijn vrouw leren kennen en intussen zijn we bijna 42 jaar getrouwd. We hebben een prachtige dochter en schoonzoon en twee kleinkinderen. Ik moet eerlijk zeggen, dat dit het beste is, wat me is overkomen in het leven.
de stad Amsterdam. Maar over het geheel genomen verdienden de mensen hun geld in een soort monocultuur. Dat ging over van vader op zoon. De meisjes werkten mee in het huishouden of gingen werken in het nabij gelegen Aerdenhout. De directeur, de “bovenmeester”, bepaalde bij leerlingen, die enigszins boven het maaiveld uitstaken, of men eventueel naar de Mulo kon gaan. Toen ik van school kwam was juist mijn 17-jarige zus, die mijn moeder hielp in het huishouden, aan lymfklierkanker gestorven.
Overigens, mijn andere broers en zussen zijn allemaal goed terecht gekomen, Een van mijn broers is buschauffeur geworden, een andere de melkboer van het dorp. Hij was vraagbaak en steun van velen. Een andere broer is ook priester geworden en eveneens uitgetreden. Hij heeft jaren als leraar gewerkt in Almelo.
Dus, u raadt het al, ik kon toen mijn moeder gaan helpen. Blijkbaar had ze gezien, dat ik in dat opzicht wel handig was. Ik had daarbij wel twee krantenwijken. Eén ’s morgens vroeg en een in de middag. Toen ik dat twee jaar gedaan had, kreeg ik “roeping”. Ook voor mij nog steeds een ondoorgrondelijk mysterie. Ik kwam bij de paters van Mariannhill in Arcen. Deed daar het klein-seminarie, noviciaat in Eysden, 4 jaar Filosofie en Theologie aan de Julius Maximiliaan Universiteit van Würzburg. Ging daar weg Na veel pijn, moeite en strijd heb ik een jaar gewerkt als jongerenwerker in de Jordaan bij de Jezuieten. Vervolgens kwam ik via het Europa seminarie in Rothem terecht in het priesterseminarie in Salzburg. Aan de Paris Lodron Universiteit heb ik mijn studie afgerond. In 1967 werd ik priester gewijd. Tot 1971 gewerkt als kapelaan in Kufstein, Tirool. Na een hevig conflict met de bisschop ben ik vervolgens uitgetreden. Als je uittreedt uit het ambt heb je geen brood op de plank. Ik ben dus opnieuw begonnen met een studie Cultureel Werk in Sit-
Mijn jongste broer, geboren in 1947, kon gaan studeren wat hij wilde. Toen werd de tijd heel anders. Privé is het hen goed gegaan getuige het feit, dat we dit jaar drie keer een 50-jarige bruiloft vieren. Als ik mijn eigen leven overzie en kijk naar de stelling:” elke generatie heeft zijn eigen kansen”,, dan is dat heel betrekkelijk. Op een gegeven moment ben ik de weg naar het priesterschap gegaan. Het doel ook bereikt en in me leeft heel sterk het besef ook al ben je getrouwd: tu es sacerdos in aeternum, je bent en blijft priester in eeuwigheid. U begrijpt, dat ik blij ben met het feit, dat Samen Onderweg bestaat.
17
Heeft iedere generatie wel haar eigen kansen? Roberto Pennino
Als zoon van een metselaar en een huisvrouw weet ik dat alles relatief is. Als je wereld klein is heb je geen grote ambities, althans ik had die niet.
een bepaald talent of als gevolg van een enorm doorzettingsvermogen hun omgeving kunnen ontstijgen en hun droom op een betere toekomst kunnen waar maken. Maar zo’n ‘escape’ is slechts enkelen gegeven.
En nu, decennia later, kan ik als advocaat zeggen dat ik heb mogen zien en ervaren dat de wereld veel groter is dan ik in mijn jongere jaren voor mogelijk had gehouden. Met deze achtergrond is het verleidelijk om te zeggen: ‘Zie je nu wel, ook zonder grote perspectieven of belangrijke kruiwagens, heb ik mijn kansen gepakt’.Maar dat is te kort door de bocht. Ieder mens heeft een portie geluk nodig, in welke omgeving hij of zij ook wordt geboren en opgroeit.
Kun je dan zo maar stellen dat de grote meerderheid, die niet kan ontsnappen aan de omgeving, en die geen betere toekomst voor zichzelf en hun dierbaren heeft kunnen realiseren, simpelweg heeft verzuimd kansen te benutten?
Natuurlijk niet. Iedereen heeft bepaalde talenten, maar als niets of niemand ze op de een of andere manier faciliteert, blijven ze veelal onbenut. En zijn de zogenaamde kansDit laatste geldt mijns inziens vooral voor en verkeken. mensen die onder moeilijke omstandigheden het levenslicht zien. Laten we wel zijn: in bij- Het is triest, maar er zijn mensen met (nagevoorbeeld grote delen van Afrika zijn er nau- noeg) nul kansen in dit leven. En juist die welijks kansen die gepakt kunnen worden. Je mensen verdienen niet alleen medeleven maar ook onze hulp. Zodat we ooit mogen mag al blij zijn als er eten voorhanden is. constateren dat weliswaar niet iedereen geliJe bent als kind nu eenmaal in hoge mate af- jke kansen, maar wel zijn/haar eigen kansen, hankelijk van waar je terecht komt. Dat is het heeft. uitgangspunt. Als je voor het eerst buiten de veilige wereld van je moeders buik komt kij- Of het zo ver ooit zal komen? Laten we het k-en valt te bezien in welke omstandigheden hopen! je verkeert. En hoe bar die leefomstandigheden ook mogen zijn, er zijn altijd mensen die vanwege
18
“Elke generatie haar eigen kansen” Jennifer Emerencia
Elke generatie haar eigen kansen. Dat is het thema van dit nummer. Een thema waar ik het als 25-jarige het volkomen mee eens ben, maar waarvan ik toch de indruk krijg dat het steeds moeilijker aan het worden is.
van tijd beter zal worden, zodat afgestudeerden een kans kunnen krijgen om te kunnen bloeien. Terugkijkend naar mijzelf probeer ik, als afgestudeerde rechtenstudent, positief te blijven tegenover de arbeidsmarkt. Ik heb ervaren en ervaar nog steeds hoe moeilijk het is om een passende functie te kunnen krijgen binnen de arbeidsmarkt. De kracht om niet op te geven en mijn positivisme, krijg ik vanuit mijn gebeden met God.
Ik denk dan aan de arbeidsmarkt waar steeds meer mensen door de economische recessie worden ontslagen of aan afgestudeerde studenten die, ook door de verslechterde arbeidsmarkt, na een jaar tijd nog geen (passende) baan hebben gevonden. Voor deze generatie wordt het namelijk steeds moeilijker om na de studietijd een (passende) baan te kunnen vinden. Hierbij is vaak veel geluk en geduld voor nodig.
Van kleins af aan heb ik van thuis uit meegekregen dat God wonderen doet. Dat wanneer het even tegenzit, je je zorgen in de handen van God moet leggen en dat het dan ook goed komt. Als ik kijk naar hetgeen ik tot nu toe als 25-jarige bereikt heb; een afgeronde universitaire master opleiding, terwijl ik begonnen ben met een vmbo-theoretische leerweg opleiding en zonder obstakels mijn studieweg heb doorlopen, ben ik God dan ook zeer dankbaar.
Het gevolg van de verslechterde arbeidsmarkt heeft teweeg gebracht dat er minder vacatures zijn, maar ook dat er steeds meer afgestudeerde werkzoekenden zijn. Het spreekt dan ook voor zich dat zodra er bijvoorbeeld in de krant of op het internet een vacature wordt gepubliceerd, er ontzettend veel werkzoekenden reageren en de kans om voor die functie in aanmerking te komen daardoor steeds kleiner wordt. Hierdoor krijgen gemotiveerde afgestudeerde studenten juist minder de kans om hun opgedane kennis, ervaring en vaardigheden binnen deze samenleving toe te passen.
Daarom weet ik ook dat mijn kans om een positieve bijdrage op de arbeidsmarkt te kunnen leveren, binnenkort ook zal komen en dat ik, hoe moeilijk het soms ook kan zijn, niet zal opgeven.
Het valt mij op en het is enigszins ook begrijpelijk dat afgestudeerden, na verloop van tijd, gedwongen zijn om onder hun niveau functies aanvaarden om zo alsnog werkzaam te kunnen zijn, in de hoop om ooit te kunnen doorgroeien naar een passende functie. Dat er voor elke generatie een kans is, dat is duidelijk. Dat het steeds moeilijker wordt, dat is zeker. Ik verwacht en hoop dan ook dat de arbeidsmarkt na verloop 19
Generaties tegenover elkaar? Nicolaas Swier
Mij is gevraagd, vanuit mijn positie als derti- Het gaat simpelweg om geld en de angst, ten ger, mijn mening te geven over de generaties koste van anderen, hiervan tekort te komen. die meer en meer tegenover elkaar lijken te Nog pijnlijker wordt het verhaal als we gaan staan. analyseren welke groepen uit de categorieën Zijn het werkelijk de generaties die tegeno- oud en jong daadwerkelijk tegenover elkaar ver elkaar staan of hebben we een heel ander staan. Het zijn niet de armste ouderen zonder koopwoning en met slechts AOW of de armprobleem? ste jongeren met een baan in de laagste inkoLaat ik ermee beginnen dat het niet mijn be- mensklasse, die iedere subsidie nodig hebdoeling is mensen te kwetsen of de maat te ben om de eindjes aan elkaar te knopen. Het nemen. Het betreft een onderwerp waar ikzelf zijn voornamelijk de rijkere groepen ouderen mee worstel en mijn worsteling wil ik graag en jongeren, zij die daadwerkelijk nog ruimte delen. hebben om te bezuinigen, die in deze strijd Wat weet ik van de generaties 65+? Deze het hardst van zich laten horen. generaties konden nog voor enkele tienduizenden guldens huizen kopen, die door hun eigen fiscale beleid nu meerdere tonnen in Euro’s waard zijn. Als zij, zelfs in deze barre tijden, afstand doen van hun vastgoed, boeken zij enorme winsten en zitten zij er, mede dankzij riante pensioenregelingen warmpjes bij.
Eens temeer blijkt dat hoe meer je hebt, hoe moeilijker het wordt te geven. Gelijk dient zich in mijn hoofd Matteüs 19:24 aan: “Wederom zeg ik u, het is gemakkelijker dat een kameel gaat door het oog van de naald, dan dat een rijke het Koninkrijk Gods binnengaat.“ Als eerste zullen deze groepen zwaaien met de bankafschriften waarop goede doelen vermeld staan, om aan te geven dat zij wel degelijk kunnen delen. Maar wat delen zij? Delen zij “echt” of delen zij slechts het aandeel dat hun eigen riante levensstijl niet in gevaar brengt? De schijnzekerheid van het geld is voor velen de ware god, ook wel de afgod Mammon genaamd. Zijn wij als rijke jongeren en rijke ouderen bereid te geven, ook als het ten koste gaat van onze eigen levensstijl en schijnzekerheid? Zijn wij volgelingen van God of van Mammon? Dat is een vraag die iedereen voor zichzelf zal moeten beantwoorden. Ik kan voor mijzelf zeggen dat ik hierin vaak tekort schiet. Ik kan God enkel bidden mij hierin te helpen omdat ik de werkelijke verantwoordelijkheid “echt delen” vaak niet kan dragen. Als wij ons tot God wenden is Hij bereid ons hierin te helpen. Dat geloof ik.
En nu mijn eigen generatie: Wat doet zij? Met hoge opleidingen en dikke leaseauto’s leeft zij een overdadig leven. Zelfs voornoemde veel te dure huizen liggen binnen bereik. Dure kleding, verre vakanties en de nieuwste gadgets zijn een must. Net als bij de ouderen groeiden de bomen tot in de hemel.
Maar nu is het crisis. Iedereen moet de broekriem aantrekken. De ouderen klagen steen en been als ook maar iemand het waagt deze groep bij het leegtrekken van de pensioenpotten een strobreed in de weg te leggen. En de jongeren die hun banen, huizen en auto’s dreigen te verliezen zijn niet langer bereid, gedreven door hun eigen geldhonger, nog verder de pensioenfondsen aan te vullen, waar de ouderen zich zonder oog voor jongere generaties aan tegoed willen blijven doen. Mogen wij dan niet genieten van geld? ZeDe tegenstelling jong versus oud is geboren. ker wel, de bijbel schrijft er zelfs over. Maar Maar wat is nou werkelijk de kern van het zodra het geld tussen God en ons in komt te probleem? Mijns inziens betreft dit het onder- staan en wij eraan verslingerd raken, en dat werp waar de hele wereld om lijkt te draaien: is eerder dan wijzelf denken, zal het ons meer 20
kwaad dan goed doen. Er zijn mensen onder ons die het kunnen, dat “echt delen”. Maar er is een groep, waaronder ik mijzelf schaar, die hier moeite mee heeft. Denk maar eens na. Wij kunnen met gemak duizenden, tienduizenden en zelfs honderdduizenden Euro’s op een bankrekening hebben staan, terwijl elders op de wereld mensen sterven van de honger. Met gemak vergoelijken wij deze misstand voor onszelf. Ik kan slechts voor mijzelf spreken, maar als ik over dergelijke bedragen zou beschikken zou het voor mij moeilijk zijn hier om wille van anderen afstand van te doen. Ik zou altijd wel een smoes kunnen verzinnen waarom het heel verantwoordelijk en rechtvaardig is om dit geld, dan wel een groot deel ervan, achter de hand te houden. De waarheid is dus dat ik mijn zaakjes liever zelf en met name vóór mijzelf regel. Mijn vertrouwen ligt dan bij Mammon en niet bij God. In mijn ogen is dit fout, zelfs in hoge mate zondig. De rekening zal vroeg of laat gepresenteerd worden. Niemand kan zeggen dat hij niet weet wat zich afspeelt in onze wereld en dat hij niet weet ten koste van wie hij zijn rijkdommen niet wil delen. God laat ons niet in het ongewisse. Als wij ons vertrouwen in Hem stellen zullen wij niet teleurgesteld worden, terwijl “Wie op rijkdom vertrouwt, die zal vallen.” (Spreuken 11:28).
materiële zin. Mattheüs 6:26 zegt “Kijk naar de vogels in de lucht: ze zaaien niet en oogsten niet en vullen geen voorraadschuren, het is jullie hemelse Vader die ze voedt. Zijn jullie niet meer waard dan zij?” Daar waar ‘voorraadschuren’ staat kunnen we ook ‘bankrekeningen’ lezen.
Voor mijzelf is het antwoord duidelijk te weten; dat ik Gods hulp, bij het mij afkeren van Mammon, iedere dag weer heel hard nodig heb. Mijn conclusie is: in beide generaties jong en oud zijn de aanbidders van Mammon goed vertegenwoordigd. Deze groepen veroorzaken de onrust tussen de generaties. Mochten wij echt willen delen en mochten wij werkelijk begaan zijn met een ander, zoals Jezus het ons voorleefde en zoals God het ons vraagt, dan zou er geen strijd tussen generaties zijn.
Terug naar de tegenstelling tussen generaties. Niet interessant is volgens mij of iemand behoort tot mijn generatie of tot die van mijn ouders. Daar zit het verschil niet. De aanhangers van het geld zijn in beide groepen vertegenwoordigd. Relevant vind ik derhalve de vraag of iemand “echt” bereid is te delen? Vertrouwt iemand op God of op zijn vermogen? Wil iemand echt delen of slechts dat deel weggeven dat hij gemakkelijk kan missen? Laat ik mijn idee hierover uitspreken;
Laten wij als rijken opkomen voor de armen en zwakken in onze samenleving. En laten wij onszelf niet wijsmaken dat wij met onze rijkdom het verschil niet kunnen maken, want wij weten beter.
- op twee paarden wedden, Mammon Tot slot wil ik hier nog aan toevoegen dat en God, zit er niet in; er in onze samenleving velen zijn die niet in - vertrouwen op geld is, onder meer vol- God geloven en geen weet hebben van Zijn gens Spreuken 11:28, een risicovolle zorg en liefde voor hen. Graag wil ik voor hen bidden, dat zij Gods zorg en liefde mogen en onchristelijke bezigheid, en; ervaren en dat zij mogen weten dat er, ook in - als wij op God vertrouwen zullen wij deze crisis, een alternatief is voor de druk die niet teleurgesteld worden. Hij is be- Mammon uitoefent reid altijd voor ons te zorgen, ook in 21
Colofon Nr. 74 jaargang 23 – mei 2013
Contact Onderweg is een uitgave van de gemeenschap en Stichting Samen Onderweg Redactie: Han Groen, Herman Vos, Wim Warmerdam en Corry van Zandvoort Vormgeving: Herman Vos Adres van de Stichting, tevens adres van de redactie van Contact Onderweg: Akerstraat 97 6417 BK Heerlen tel. 045 – 574 24 46 Internet: www.samenonderweg.nl e-mail:
[email protected] Bankrekening: Rabobank 1199.12.023 te Heerlen/ Postbank 5707957 t.n.v. Stichting Samen Onderweg
De pastor van de stichting, Marie-José Voss, is bereikbaar via telefoonnummer 045 – 574 24 46 of 043 – 3656358 (privé) Bijdragen (liefst als Word-bestand) of reacties kunnen aan bovengenoemd adres gestuurd worden of gedeponeerd in de brievenbus in de hal van de kapel. Via e-mail kan ook:
[email protected]
22